ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ရွိ အင္းလ်ားကန္အား အေမြအႏွစ္အထိမ္းအမွတ္ ကမၸည္းျပားတပ္ဆင္မည္
ရန္ကုန္ ေအာက္တိုဘာ ၁၂
ကိုလိုနီေခတ္အေစာပိုင္းက ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ရွိ ျပည္သူမ်ားအား အဓိကေရေပး ေဝေရးကန္အျဖစ္ တည္ရွိခဲ့သည့္ အင္းလ်ားကန္အား ၂ဝ၁၉ ခုႏွစ္ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းတြင္ ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ကမၸည္းျပား တပ္ဆင္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
''အရင္ကကန္ေတာ္ႀကီးကပဲ အဓိက ေရျဖန္႔ေဝေပးပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း လူေနထူထပ္လာၿပီး ကန္မသန္႔ေတာ့ တဲ့အတြက္ ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္မွာရွိတဲ့ ေခ်ာင္းငယ္ အင္းအိုင္ေလးတစ္ခုကို ပိတ္ၿပီး ေရကန္တစ္ခုထားပါတယ္။ ကိုလိုနီေခတ္တုန္းက ဝိတိုရိယေရကန္ လို႔လည္း ေခၚတယ္။ အင္းလ်ားကန္ က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သမိုင္းမွာ အလြန္အေရး ႀကီးတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈအရေရာ၊ သဘာဝတရားတစ္ခုအေနနဲ႔ေရာ၊ အလွ အပတစ္ခုအေနနဲ႔ေရာ၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ၿမိဳ႕အဂၤါရပ္တစ္ခုအေနနဲ႔ေရာ အေရး ႀကီးတဲ့ေနရာတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါ ေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ဖို႔လိုတယ္''ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပ အေမြအႏွစ္ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕မွ စီမံကိန္း အရာရွိဦးသူရိန္ေအာင္က ေျပာသည္။
အဆိုပါကန္အား ၁၈၈၂ - ၁၈၈၃ ခုႏွစ္တြင္ တူးေဖာ္ခဲ့ၿပီး ႏိုဝင္ဘာ ၁၉ ရက္မွစ၍ ေရပိုက္လံုးႀကီးမ်ားျဖင့္ ဆက္သြယ္ကာ ေရျဖန္႔ေဝေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ ၁၉ဝ၄ ခုႏွစ္တြင္ ေလွာ္ကားေရေလွာင္ ကန္ ၿပီးစီးသြားေသာေၾကာင့္ ေလွာ္ကား ေရေလွာင္ကန္မွ အဓိကထား၍ ေရ ျဖန္႔ေဝေပးခဲ့ၿပီး အင္းလ်ားကန္အား အေရးေပၚ ေရေလွာင္ကန္အျဖစ္ ဆက္လက္ထားရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ အင္းလ်ား ကန္တြင္ ထင္ရွားသည့္ကြၽန္းမ်ားရွိခဲ့ၿပီး ယခင္က ဂ်ပန္တပ္မ်ား၏ လက္နက္ မ်ားထားရွိထားေၾကာင္း၊ ယင္းေနရာ သို႔ မဟာမိတ္မ်ားက မီးေလာင္ဗံုးႀကဲခဲ့ ေၾကာင္း သိရသည္။
''အင္းလ်ားကန္လို႔ေျပာရင္ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္မပါလို႔ မၿပီးဘူး။ ခြဲမရတဲ့ အပိုင္းေတြရွိတယ္။ ၁၉၂ဝ ျပည့္ႏွစ္မွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ အက္ဥပေဒျပ႒ာန္း ၿပီး ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ စတည္ခဲ့တယ္။ စစခ်င္း ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ထဲမွာ အေဆာင္မရွိတဲ့အတြက္ အခုရန္ကုန္ ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္မွာရွိတဲ့ လသာ(၁)နား မွာ တကၠသိုလ္ဖြင့္ခဲ့တယ္။ ၁၉၃ဝ ဝန္းက်င္မွာ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ထဲမွာ အေဆာင္နဲ႔ ဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္တည္ေဆာက္ ၿပီးစီးေတာ့မွ လသာ(၁)ကေန ေျပာင္းခဲ့တယ္။ လြပ္လပ္ေရးရၿပီးတဲ့ အခ်ိန္မွာ အင္းလ်ားကန္နဲ႔ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္ခြဲမရတဲ့သေဘာ ျဖစ္သြား တယ္။ ဒ႑ာရီဆန္ဆန္ျဖစ္သြားတယ္''ဟု ¤င္းက ဆက္ေျပာသည္။
လက္ရွိတြင္ အင္းလ်ားကန္၏ တခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားတြင္ အေရးေပၚထိန္း သိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမည့္ အပိုင္းမ်ားရွိ ေၾကာင္း၊ ကန္ပတ္လည္တြင္ အေဆာက္အအံု တည္ေဆာက္လာမႈ မ်ားႏွင့္ ကန္အား ထိခိုက္ေစႏိုင္သည့္ စည္းကမ္းမဲ့ အမႈိက္စြန္႔ပစ္မႈမ်ားရွိ ေၾကာင္း၊ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေရကန္၊ ပန္းၿခံ၊ ျမစ္ကမ္းနား စသည့္ သဘာဝ အေမြအႏွစ္မ်ားကို ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
''ရန္ကုန္မွာက အေမြအႏွစ္လို႔ေျပာ ရင္ အေဆာက္အအုံေတြလို႔ပဲ ထင္ေန ၾကတယ္။ သဘာဝတရားေတြလည္းပါ တယ္။ ယဥ္ေက်းမႈေတြလည္းပါတယ္။ ရန္ကုန္သူ ရန္ကုန္သားရယ္လို႔ ထင္ရွား ေစတဲ႔အျပဳအမူေတြ၊ အစားအေသာက္ ေတြ၊ ထံုးတမ္းဓေလ့ေတြ ဒါေတြက လည္း ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈအေမြ အႏွစ္ေတြပါပဲ။ ဒါေတြကိုလည္း ထိန္းသိမ္းရမယ္။ အျပာေရာင္ကမၸည္း ျပားေတာ့ ကပ္လို႔မရဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ရမယ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ထဲမွာပါတယ္''ဟု ဦးသူရိန္ေအာင္က ဆက္ေျပာသည္။
သတင္းႏွင့္ဓာတ္ပံု-ဇာနည္ေမာင္
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
No comments:
Post a Comment