စစ္တပ္မွ လုံျခဳံေရး ႏွင့္ဆုိင္ေသာ ကိစၥမ်ားကုိေဆြးေႏြးရန္ ပိတ္ပင္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ က်င္းပျပီးစီး
သြားေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံၾကီးသည္ သိသိသာသာ တုိးတက္မႈ မရွိပဲ အဆုံးသတ္သြား
ခဲ့ရျပန္ပါတယ္။
လုံး၀ တုိးတက္မႈ မရွိသည္ကေတာ့ မဟုတ္ေပ။အမ်ဳိးသမီးမ်ား ႏူိ္င္ငံေရးတြင္ ပါ၀င္ႏူိင္မႈ ႏွင့္
ပညာေရး က်န္းမာေရး က႑မ်ားတြင္ ျဖည့္စီးေပးႏူိင္ေရး အပါအ၀င္ အခ်က္ ၁၄ ခ်က္ကုိမူ
သေဘာတူညီမူ ရရွိခဲ့ၾကပါတယ္။ ထုိ႔ အတြက္ယခင္ သေဘာတူညီျပီးသား ၃၇ ခ်က္တြင္
ထပ္မံတုိးတက္မႈ ရွိခဲ့သည္ဟု ဆုိရမွာေတာ့ျဖစ္ပါတယ္။
သုိ႔ေသာ္ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား အဓိက ေမ်ာ္လင့္ေနၾကတဲ့ ၎တုိ႔ ေဒသမ်ားတြင္ ျငိမ္းခ်မ္း
ေရး ရရွိနူိင္မႈ အလားအလာမ်ားကေတာ့ ေ၀းကြာေနဆဲပင္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဤသည္ကလည္း အဓိက ျပသာနာ ျဖစ္သည့္ျပည္နယ္ အသီးသီးတြင္ တုိင္းရင္းသားမ်ား
ကုိယ္တုိင္ ထိမ္းခ်ဳပ္ႏူိင္မည့္ လြတ္လပ္ေသာလက္နက္ကုိင္ တပ္ဖဲြ႕ မ်ား ဖဲြ႕စည္းေရး ေဆြး
ေႏြးရန္ စစ္တပ္က ကန္႔ ကြက္ထားေသာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရး ပုိင္းတြင္ ရရွိေသာ အခြန္ေငြမ်ား ညီတူညီမွ် ခဲြေ၀ေရးကုိလည္း စစ္တပ္က ပါယ္ခ်ခဲ့ျပန္ပါတယ္။
ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ျဖစ္သူ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမင္းေအာင္လႈိင္က "အက်ဳိးမရွိေသာ ေဆြးေႏြး
မႈမ်ား" ျဖင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ကုိ ေႏွာင့္ေႏွးေအာင္မလုပ္ၾကရန္ သတိေပးခဲ့ျပန္ပါတယ္။
ဂ်ဳလုိင္လ ၉ ရက္ေန႔ မွာ စစ္တပ္ နဲ့ အျပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထုိးထားတဲ့ ရွမ္းျပည္
နယ္ရွိ RCSS အဖဲြ႔ တုိ႔ ေလးရက္ၾကာ တုိက္ပဲြမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြားခဲ့ျပန္ပါတယ္။ ထုိ႔အတြက္
ႏွစ္ဖက္စလုံး ထိခုိက္က်ဆုံုုးမူ မ်ား ရွိခဲ့ျပီး လူရာေပါင္းမ်ားစြာ အုိးအိမ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ၾက
ရပါတယ္။
ထုိ႔ အတြက္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ ေမ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ့ မဲေပးခဲ့ၾကတဲ့
တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ား က ၎တုိ႔၏ အေျခအေနမ်ား တုိးတက္မလာခဲ့ရသည့္အျပင္ပုိ၍ ဆုိးလာေနျပီဟု ယူဆလာေနၾကျပီ ျဖစ္ပါ
တယ္။
ထုိ႔အျပင္ စီးပြားေရး တုိးတက္လာမူမ်ားက ျမဳိၾကီးမ်ားတြင္သာ သိသာထင္ရွားလာေနေသာ္
လည္း တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ား ေနထုိင္ရာေဒသမ်ားကေတာ့ ေနာက္က်က်န္ေနရစ္တုန္ုးပဲ
ျဖစ္ပါတယ္။
ဇြန္လ ၁၉ ရက္ေန႕တြင္ က်ေရာက္ခဲ့သည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ၇၃ ႏွစ္ေျမာက္ ေမြးေန႕တြင္ တင္ခ့ဲၾကေသာ ဆုိရွယ္ မီဒီယာ မ်ားေပၚရွိ ပုိ႔စ္မ်ားကုိ ဧရာ၀တီ သတင္းဌာနမွ ေလ့လာ စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့ရာတြင္ ကခ်င္ ျပည္နယ္ ႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ မ်ားမွ ပုိ႕စ္မ်ားတြင္ အဆုိးျမင္ သေဘာ ထား မ်ား အမ်ားဆုံး ေတြ႕ခဲ့ရတယ္လုိ႕ သိရပါတယ္။ ထုိ႕အျပင္ လြတ္လပ္ေရး ေခါင္းေဆာင္ၾကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ေၾကးရုပ္မ်ား စုိက္ထူေရး စီမံခ်က္ေၾကာင့္လည္း တုိင္းရင္းသား လူနည္းစုမ်ားထံမွ မေက်မနပ္ ျဖစ္မႈေတြ သာ တုိးတက္ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ရျပန္ပါတယ္။
ထုိ႕အတြက္ ႏူိင္ငံေရး ေလ့လာ သုံးသပ္သူ ဦးရန္မ်ဳိးသိမ္း က ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ တုိင္းရင္းသား ပါတီမ်ား က ၎တုိ႕နယ္ေျမမ်ားတြင္ အႏူိင္ရႏူိင္လာစရာ ရွိေနျပီး္ လႊတ္ေတာ္တြင္ အင္အား ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ညီမွ်သြားႏူိင္စရာ ရွိေနတယ္လုိ႕ ယုံၾကည္ေနပါတယ္။ စစ္တပ္အတြက္လည္း ၂၅% ဖယ္ထားရျပန္တာေၾကာင့္ NLD အေနနဲ႕ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေနရာ အနည္းဆုံး သုံးပုံ ႏွစ္ပုံ ရရွိမွသာ လူမ်ားစု အစုိးရ ဖဲြ႕ႏူိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္တပ္ နဲ႕ နီးစပ္တဲ့ သတင္းရပ္ကြက္မ်ားကေတာ့ ေရြးေကာက္ပဲြ နီးလာခ်ိန္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ လက္ရွိ ရာထူးမွ ႏႈတ္ထြက္ျပီး ႏူိင္ငံ အႏွံ႕ စည္းရုံးေရး ဆင္းေကာင္း ဆင္းႏူိင္တယ္လုိ႕ ခန္႕မွန္းေနၾကပါတယ္။
လွစိုးေ၀
(Nikki Asian Review ပါ ယူရွီ နီတာ ေရးသားေသာ “Suu Kyi’s power at risk as Myanmar peace process stalls” ေဆာင္းပါးမွ ေကာက္ႏႈတ္တင္ျပသည္။)
No comments:
Post a Comment