အက်ဥ္းစခန္းေတြ ပိတ္သိမ္းသင့္တယ္

အက်ဥ္းစခန္းေတြ ပိတ္သိမ္းသင့္တယ္

ျဗိတိသွ်ကိုလိုနီေခတ္ႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးရျပီး ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ အစိုးရေခတ္တြင္ အက်ဥ္းေထာင္စနစ္သည္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၏ လံုျခံဳေရး အတြက္သာ အဓိကထား အသံုးျပဳခဲ့ေသာ္လည္း ၁၉၆၂ စစ္တပ္ အာဏာသိမ္းျပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားက အက်ဥ္းသားမ်ားအား “ျပစ္မွႈေၾကြး ေခြ်းျဖင့္ဆပ္” ရမည္ဟူေသာ ေဆာင္ပုဒ္ကုိ တီထြင္ကာ ႏိုင္ငံေတာ္ စီမံကိန္းမ်ားတြင္ စတင္ သံုးစြဲခဲ့သည္။

၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္မူ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးမ်ားက အက်ဥ္းသားမ်ား သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ စီမံကိန္းမ်ားတြင္ ဝင္ေရာက္ လုပ္ကိုင္သည္နွင့္ မလံုေလာက္ဘဲ၊ အက်ဥ္းသားမ်ားကို စစ္ေပၚတာမ်ားအျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ ေရွ႕တန္း စစ္ေျမျပင္မ်ားတြင္ သံုးစြဲခဲ့ျပီး အက်ဥ္းေထာင္စနစ္ တစ္ခုလံုးကိုလည္း အက်ဥ္းသားမ်ား၏ လုပ္အားျဖင့္ ရရွိလာေသာ ဝင္ေငြမ်ားႏွင့္ပင္ လည္ပတ္ေစရန္ စီမံခဲ့သည္။

အစာေရစာ မလံုေလာက္ျခင္း၊ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မွႈ ခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္း၊ ညွင္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္း မ်ားေၾကာင့္ စစ္အာဏာရွင္ ေခတ္က အက်ဥ္းစခန္းမ်ား၊ ႏိုင္ငံေတာ္ စီမံကိန္း လုပ္ကြက္မ်ားတြင္ အက်ဥ္း သား ေထာင္ေသာင္းခ်ီ ေသဆံုးခဲ့သည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ၁ဝ ႏွစ္ခန္႔ကာလအတြင္း အက်ဥ္းစခန္းမ်ား တြင္ ေသ ဆံုးႏွႈန္း ေလ်ာ့က်လာေသာ္လည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေသာ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မွႈမ်ားသည္ သမၼတေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္တြင္ လည္းေကာင္း၊ လက္ရွိ သမၼတသစ္ ဦးထင္ေက်ာ္ လက္ထက္တြင္ လည္းေကာင္း ဆက္လက္ရွိေနသည္။

၂ဝဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ စစ္တပ္က ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီးကို ခန္႔အပ္ျခင္းျဖစ္ျပီး၊ အက်ဥ္းဦးစီးဌာနမွာ ျပည္ထဲဝန္ၾကီးဌာန၏ ကြပ္ကဲေအာက္မွႈတြင္ ေရာက္ရွိေနေသာေၾကာင့္ အရပ္သားအစိုးရ၏ ထိန္းခ်ဳပ္မွႈေအာက္တြင္ ကင္းလြတ္ေနသည္။ ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္သမားအဖြဲ႕ (ILO) က ထုတ္ျပန္ထားေသာ အက်ဥ္းသား လုပ္အားကို ပုဂၢလိက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ မဆက္စပ္ေစရဟူေသာ အခ်က္မ်ားကို ခ်ဳိးေဖာက္၍ အက်ဥ္းစခန္းမ်ားတြင္ ျပင္ပ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား သို႔ ေက်ာက္ထုတ္ေရာင္းခ်မွႈမ်ား ႏွင့္ အခ်ဳိ႕ေသာ အက်ဥ္းစခန္းမ်ားတြင္ အက်ဥ္းသားကို ကြ်န္ကဲ့သို႔ လုပ္အားေရာင္းခ်မွႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနေသာ္လည္း ထုိစခန္းမ်ားသည္ အက်ဥ္းသားမ်ားအား စာရိတၱ ေကာင္းမြန္ေစရန္ႏွင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ပညာမ်ား သင္ယူေစရန္ ဖြင့္လွစ္ ထားျခင္းျဖစ္ေသာ အက်ဥ္းစခန္းမ်ားအား ပိတ္သိမ္းရန္ အစီအစဥ္ မရွိဟု ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီးဌာန ဒုဝန္ၾကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္စိုးက ၂ဝ၁၆၊ ဒီဇင္ဘာလ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝး တစ္ခုတြင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။

၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ထိ အက်ဥ္းဦးစီးဌာနတြင္ အႏွစ္ ၂ဝ ေက်ာ္ ေထာင္မွႈးၾကီးအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ေသာ ဦးခင္ေမာင္ျမင့္ကို အက်ဥ္းစခန္းမ်ား၏ သမိုင္းေၾကာင္း၊ ထိုစခန္းမ်ား ဆက္လက္ျပီး ရွိသင့္မရွိသင့္ စသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ား ကို ေမးျမန္းထားပါသည္။ ဦးခင္ေမာင္ျမင့္သည္ ေဇယ်မင္းရွင္ ကေလာင္အမည္ျဖင့္ အက်ဥ္းေထာင္ ေလာကႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ ဝတၱဳ၊ ေဆာင္းပါးမ်ားကို ေရးသားေနျပီး၊ ဥပေဒအၾကံေပး အျဖစ္လည္း လုပ္ကိုင္ေနသူျဖစ္သည္။

ေမး ။  ။ အက်ဥ္းစခန္းေတြ ရဲဘက္စခန္းေတြရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းကို အနည္းငယ္ ရွင္းျပေပးႏိုင္မလား။

ေျဖ ။  ။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔က ၿဗိတိသွ် တရားစီရင္ေရး စနစ္ကို ယူထားတာ၊ ၿဗိတိသွ် အက်ဥ္းေထာင္စနစ္ မွာလည္း (အလုပ္စခန္းဆိုတာ) မရွိဘူး။ ေနာက္ပိုင္း ၁၉၆၂ ခုနစ္ ေလာက္က်ေတာ့ မံုရြာ၊ ပုလဲ - ဂန္႔ေဂါ လမ္း စဖြင့္တယ္။ အဲဒီမွာ လမ္းေဖာက္လုပ္ေရး လုပ္တယ္။ အဲဒီအတြက္ ေက်ာက္မုိင္းေတြ လုပ္တယ္။ အဲဒါေတြ လုပ္ၿပီးေတာ့မွ “ျပစ္မႈေၾကြး ေခြ်းျပန္ဆပ္မည္” ဆိုတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္ႀကီးကို တီထြင္ၿပီးေတာ့ အက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ လုပ္အားကို သူ႔ရဲ႕ ျပစ္ဒဏ္အတြက္ ေပးဆပ္စရာ တစ္ခု အေနနဲ႔ အေတြးအေခၚေတြက ေျပာင္းလာတာကိုး။

အဲဒီေတာ့ ဒီအက်ဥ္းသား တစ္ေယာက္က သူ႔ျပစ္ဒဏ္အေလ်ာက္ ျပစ္ ဒဏ္ခံခဲ့ရၿပီးၿပီ။ လူ႔အသိုင္းအဝုိင္းထဲကေန သူ႔ကို ကာလ အကန္႔အသတ္တစ္ခုနဲ႔ ဖယ္ထုတ္လုိက္ၿပီးၿပီ။ ဒါကိုက ျပစ္ဒဏ္ပဲေလ။ အဲဒီထဲမွာမွ ေထာင္ထဲမွာ လုပ္ရမယ့္ လုပ္ငန္းကို ထပ္ၿပီး အက်ယ္ဖြင့္ဆုိၿပီး အက်ဥ္းေထာင္ အျပင္မွာပါ သူ႔လုပ္အားကို ထပ္သံုးေတာ့မယ္ ဆုိေတာ့ သူ႔ျပစ္ဒဏ္က ႏွစ္ဆ တုိးသြားသလုိ ျဖစ္တယ္။

အဲဒီကေန စလုိက္တာ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေက်ာက္ထုတ္ လုပ္ငန္းေတြ ေပၚလာတယ္။ ၁၉၇၅ မွာ ရန္ကုန္-မႏၱေလး အျမန္ လမ္းမႀကီး ေဖာက္လုပ္ေရး စီမံကိန္းဆုိၿပီး လုပ္လုိက္ေတာ့ အလုပ္စခန္း(၁ဝ) ခုေလာက္နဲ႔ အက်ဥ္းသား ေသာင္းခ်ီ ထုတ္ၿပီး သံုးတာေပါ့။

၁၉၇၈ ေရာက္တဲ့အခါမွာ အက်ဥ္းသားမ်ား လုပ္အားအျပင္ ကုန္ထုတ္လုပ္ေရးအဖြဲ႕ ဆုိၿပီးေတာ့ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းႀကီး တစ္ရပ္အေနနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းလုိက္ၿပီးေတာ့ တစ္ျပည္လံုးမွာ အက်ဥ္းေထာင္ေတြ အျပင္ အလုပ္စခန္းပါ ဖြဲ႕လုိက္တာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ အလုပ္သမား လုိေနတဲ့ေနရာ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ရန္ ခက္ခဲတဲ့ ေနရာ၊ စြန္႔စားရမယ့္ ေနရာ၊ ရာသီဥတု ျပင္းထန္တဲ့ ေနရာ၊ သာမန္ျပည္သူလူထုက မလုပ္ခ်င္ တဲ့ ေနရာေတြဆုိရင္ အက်ဥ္းသားေတြကို စီမံကိန္းတစ္ရပ္ အေနနဲ႔ စခန္းေတြ ဖြင့္ၿပီး သြားခုိင္းတယ္။

ေမး ။  ။ အဲဒီ ရန္ကုန္-မႏၱေလး လမ္းစီမံကိန္းမွာ အက်ဥ္းသား အမ်ားအျပား ထိခိုက္ေသဆံုးရတာေတြ ၾကားဖူးပါတယ္။ ဒါေတြေကာ အမွန္တကယ္ ဘယ္ေလာက္ အတုိင္းအတာထိ ျဖစ္ခဲ့သလဲ။

ေျဖ ။  ။ အက်ဥ္းသားဆုိတာက ျပစ္ဒဏ္အေပးခံရသူ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ခုုိင္းတာ လုပ္ရတဲ့အတြက္ ထိခိုက္တာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့တာေပါ့။ မူလဥပေဒ ရွိခဲ့စဥ္တုန္းက အက်ဥ္းသားသည္ အက်ဥ္းေထာင္ေတြမွာ ထြက္ၿပီး လုပ္ဖုိ႔ ပါသလားဆုိရင္ မပါခဲ့ဘူး။ ဒီ့ေနာက္ပိုင္းမွာက်ေတာ့ တာဝန္ယူထားတဲ့ အစိုးရ အဆက္ဆက္ရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္အရ အလုပ္သမား ဆုိတာကို ခ်ဲ႕ယူလုိက္ၿပီးေတာ့မွ အက်ဥ္းသားသည္ သူ႔ျပစ္ဒဏ္အျပင္ကို လုပ္အားနဲ႔ပါ ေပးဆပ္ရမယ္ ဆုိတဲ့ အေတြးအျမင္ေတြပါ ေျပာင္းသြားေတာ့ အလုပ္စခန္းေတြ အမ်ားႀကီး ဖြင့္လုိက္တဲ့ အခါမွာ မူလ ဥပေဒနဲ႔ေတာ့ အနည္းငယ္ လြဲေခ်ာ္သြားတာေပါ့။

လြဲေခ်ာ္သြားတဲ့အျပင္ ဆက္တုိက္ျဖစ္လာတာက ရာသီဥတု ျပင္းထန္ တဲ့ ေနရာေတြ၊ သြားလာမႈ ဆက္သြယ္ေရး ခက္ခဲတဲ့ ေနရာေတြ၊ ေရာဂါ ဘယ ထူေျပာတဲ့ ေနရာေတြမွာ သြားလုပ္ရေတာ့၊ ဒီဘက္မွာ စားေသာက္ေရး ကေတာ့ တက္မလာဘူး။ စားဝတ္ေနေရးေပါ့။ ဝတ္ဆင္ေရး အပိုင္းမွာလည္း မလုပ္ေပးႏုိင္ဘူး။ ဥပေဒမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ အတုိင္း လုပ္အားကိုသာ ခ်ဲ႕ယူလုိက္တာ။ ေပးတဲ့ အခြင့္အေရးၾကေတာ့ ဥပေဒထဲက အတုိင္းပဲ ေပးေနတာ။

အဂၤလိပ္ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒအတုိင္းပဲ ဆုိေတာ့ အဝတ္အစားကလည္း တုိးတက္မလာဘူး။ အစားအေသာက္ ကလည္း မတုိးတက္လာဘူး။ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြကလည္း မတိုးတက္လာဘူး။ တစ္ဖက္မွာက ေပးရမယ့္ အခြင့္အေရးေတြနဲ႔ အညီ သတ္မွတ္ထားတယ္။ လုပ္အားက်ေတာ့ ဥပေဒနဲ႔ မညီ ယူလုိက္တဲ့ အခါက်ေတာ့ ကာလ ၾကာရွည္လာေတာ့ အလုပ္ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ ထိခုိက္နစ္နာမႈ ေတြ ဥပမာ - ဖ်ားတာေတြ၊ ဖ်ားၿပီးေတာ့မွ ေသဆံုးတာေတြ၊ လုပ္ငန္းခြင္ ထိခုိက္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးတာေတြ၊ အမ်ားဆံုးကေတာ့ ကာလရွည္ လုပ္အားကို ထုတ္ယူသံုးလိုက္တဲ့ အတြက္ သူ႔ရဲ႕ ခႏၶာကိုယ္ အေလးခ်ိန္ေတြ ေလ်ာ့က်သြားတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ ရွိရမဲ့ အညႊန္းကိန္းေတြက တအားက်သြားတယ္။ က်တဲ့အခါ အေသ အေပ်ာက္ေတြ မ်ားတာေပါ့။

အက်ဥ္းသားသည္ သူ႔ျပစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ကာလေလး တစ္ရပ္မွာ လူ႔အသိုင္းအဝုိင္းကေန အက်ဥ္းေထာင္ အတြင္း ဝင္ရတဲ့အျပင္ သူ႔အသက္ကိုပါ ဘယ္သူကမွ အာမ မခံႏုိင္ဘဲနဲ႔ ေသဆံုးသြားရတဲ့ သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္သြားေတာ့ ။ အလုပ္စခန္းေတြသည္ ဥပေဒရဲ႕ အႏွစ္သာရနဲ႔ ေျပာရင္ လံုးဝကို လြဲေခ်ာ္ ေနတာေပါ့။

ဒါက လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ဘက္ကေန ၾကည့္ရင္ ဟုတ္သလိုလိုနဲ႔ အက်ဥ္းခံေနရတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြ ဘက္ကေန ၾကည့္ရင္ေတာ့ ဥပေဒက ေပးတဲ့ ျပစ္ဒဏ္အျပင္ အစိုးရ အဆက္ဆက္က သူတုိ႔ဘာသာ လုိသလုိ ဆြဲယူထားတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေတြကိုပါ ထပ္ေပါင္းၿပီးေတာ့ ခံစားေနၾကရတာပါ။

ေမး ။  ။ ျပစ္မွႈေကြ်းကိုိ ေခြ်းျဖင့္ ဆပ္ရမယ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ စီမံကိန္းေတြ မွာ ေသေသေၾကေၾက လုပ္ကိုင္ၾကရမယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာကိုေရာ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။

 ေျဖ ။  ။ ကြ်န္ေတာ့္ တစ္ဦးတည္း အျမင္အရ ေျပာရင္ေတာ့ အက်ဥ္းသား ဆုိတာသည္ သူ႔ျပစ္ဒဏ္အတြက္ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ ကာလတစ္ရပ္အတြက္ ဥပေဒက အျပစ္ေပးျခင္းကုိပဲ လုိအပ္တာေပါ့ဗ်ာ။

တုိင္းျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳးု တုိးတက္ဖုိ႔တုိ႔၊ အစိုးရ စီမံကိန္းေတြ ေအာင္ျမင္ဖုိ႔ အတြက္ကေတာ့ သူ႔မွာ တာဝန္ မရွိဘူးလို႔ ကြ်န္ေတာ္ေတာ့ ဒီလိုပဲ ျမင္တယ္ေလ။ အခုသူတုိ႔ သံုးႏႈန္းေနတဲ့ ၾသဝါဒေတြ ရွိပါတယ္။ ျပစ္မႈေၾကး ေခြ်းျပန္ဆပ္မည္ ဆုိေတာ့ ဥပေဒအေနနဲ႔ ျမင္တဲ့ အခါက်ေတာ့ အက်ဥ္းေထာင္ စနစ္တစ္ခုရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ ဆုိတာသည္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို ရာဇဝတ္မႈေတြ၊ ဒုစ႐ိုက္ က်ဴးလြန္သူေတြ ရန္က အကာအကြယ္ေပးဖုိ႔သာ အက်ဥ္းေထာင္ စနစ္ရဲ႕ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ပဲ။

အက်ဥ္းေထာင္စနစ္က တုိင္းျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေရးအတြက္ ဆုိၿပီးေတာ့ ဒီအက်ဥ္းသားေတြ အျပင္ ထုတ္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ လုပ္အားကို ညွစ္ထုတ္ ယူဖုိ႔ေတာ့ မလုိအပ္ဘူးေပါ့။ ဥပေဒက ေပးတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ ျဖစ္တယ္၊ ကာလ အကန္႔အသတ္ တစ္ရပ္အထိ သူ႔မိသားစု၊ သူ႔ လူ႕အသိုင္းအဝိုင္းကေန ဖယ္ၿပီး ေနလုိက္ရတဲ့ ျပစ္ဒဏ္ရတဲ့ အျပင္ မလုိအပ္ဘဲနဲ႔ တုိင္းျပည္ ဖြံ႕ၿဖိဳး တုိးတက္ေရးတုိ႔ စီမံကိန္းတုိ႔ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ႀကီးေတြ ေအာက္မွာ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္အားေတြက အကာအကြယ္မဲ့စြာ ညွစ္ထုတ္ျခင္း ခံေနရတယ္။

အဲဒီထက္ ပိုဆုိးတာက ဒီလို ညွစ္ထုတ္ ယူထားတဲ့ အျပင္ သူတို႔ကို အလုပ္စခန္းေတြ ထုတ္သံုးတဲ့အခါမွာ လံုျခံဳေရးအရ ဆုိၿပီးေတာ့ ေျခ ခ်င္းခတ္သံုးတာေပါ့။ ေျခခ်င္းခတ္ သံုးတယ္ဆုိတာ အက်ဥ္းေထာင္ ဥပေဒအရ ေျပာရင္ သူ႔ကို တရားရုံးတစ္ရုံးကို ထုတ္ယူၿပီးေတာ့ သံုးတဲ့အခါ ျဖစ္ေစ တစ္ေနရာကေန တစ္ေနရာကို ေရြ႕ေျပာငး္တဲ့ အခါ ျဖစ္ေစ၊ ဒီေလာက္ပဲ ေျခခ်င္းက သံုးရမွာ။

အလုပ္စခန္းမွာလည္း သူ႔လုပ္အားကို ေပးလုိက္ရေသးတယ္။ လံုျခံဳေရးအတြက္ပါ မလိုအပ္ဘဲနဲ႔ ေျခခ်င္း အခတ္ခံရေသးတယ္။ သူ႔လံုျခံဳေရးသူ ျပန္ယူလုိက္သလို ျဖစ္ေတာ့ ေနာက္ဆက္တြဲ အေနနဲ႔ ေျခခ်င္းေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ ေရာဂါေတြ၊ အထူးသျဖင့္ မ်က္စိမႈန္တာတုိ႔၊ ၾကက္မ်က္သင့္ေရာဂါေတြ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီကေနမွ အနာေတြ ျဖစ္တယ္။ အေၾကာနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ ေရာဂါေတြ ျဖစ္တယ္။

ဒီအက်ဥ္းသား တစ္ေယာက္က အက်ဥ္းေထာင္ကေန ထြက္သြားၿပီးၿပီ။ သူ႔ျပစ္ဒဏ္ ကုန္ၿပီဆိုတာနဲ႔ အဲဒီကရသြားတဲ့ အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈေတြက မျပီးဘူး။ တခ်ိဳ႕ဆို တစ္သက္လံုး မ်က္စိ မႈန္သြားတာေတြ ရွိတယ္။ တစ္သက္လံုး အေၾကာ ေသသြားတာေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီအလုပ္စခန္းေတြသည္ ျပစ္ဒဏ္က်တဲ့ အက်ဥ္းသားေပၚမွာ ျပစ္ဒဏ္ကုိ လုိအပ္တာထက္ ပိုၿပီးေတာ့ လြန္လြန္ကဲကဲ သံုးစြဲေနတဲ့ သေဘာမ်ိဳး သြားသက္ေရာက္ တာေပါ့။

ေမး ။  ။ ဆရာလည္း ရဲဘက္စခန္းေတြမွာ တာဝန္က်ခဲ့ေတာ့ ကိုယ္ေတြ႔ အေတြ႔အၾကံဳေတြကို ေျပာျပပါဦး။

ေျဖ ။  ။ ကြ်န္ေတာ္ ရဲေဘာ္ေလးဘဝ (ေက်ာက္ဆည္ျမိဳ႕) ေက်ာက္မုိင္း ဘီးလင္းေပါ့၊ ေက်ာက္မိုင္း လုပ္ငန္းဟာ အင္မတန္မွ ေဘးအႏၱရာယ္ မ်ားတဲ့ လုပ္ငန္း။ လုပ္ငန္းမွာ ေက်ာက္မုိင္း မုိင္းခြဲတာေၾကာင့္လည္း အသက္ ေသႏုိင္တယ္၊ ေက်ာက္မိုင္းေတြ ၿပိဳက်လုိ႔လည္း ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ လုပ္သားေတြေတာင္မွ ေဘးအႏၱရာယ္ ျဖစ္တဲ့ေနရာမွာ အက်ဥ္းသားေတြက ေျခခ်င္းေတြ ခတ္ၿပီးေတာ့ သြားလုပ္ၾကရတဲ့ အခါက်ေတာ့ အေသအေပ်ာက္ ႏႈန္းေတြလည္း မ်ားတယ္။

အလုပ္နဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳး၊ ေရာဂါဘယေတြက လြတ္ေျမာက္သြားသည္အထိ ခံစား သြားရတာေတြ ရွိတယ္။ manual (အက်ဥ္းေထာင္ လက္စဲြ စာအုပ္) ထဲမွာ ပါတယ္။ အက်ဥ္းသား တစ္ေယာက္ဟာ ဘယ္ေက်ာက္ဆုိရင္ ဘယ္အရြယ္အစားပဲ ထုတ္ရမယ္။  သက္ဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းေတြရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ ပမာဏကို ျပည့္မွွီေအာင္ လုပ္ၾကရတာ ဆုိေတာ့ သူ႔ရဲ႕ အလုပ္ခ်ိန္က ကန္႔သတ္ခ်က္ မရွိေတာ့ဘူး။ အဲဒီအတြက္ အက်ဥ္းသားေတြက ပိုၿပီးေတာ့ တာဝန္ေတြ ဝန္ပိတာေပါ့။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေက်ာက္မိုင္း စခန္းေတြမွာ ဒုကၡသုကၡေတြ အမ်ားဆံုးေတြ႔ရတာ။

၂ဝဝ၁ ေလာက္ ကြ်န္ေတာ္ ကေလးေထာင္မွာ ဒုတိယ တာဝန္ခံ အေနနဲ႔ လုပ္ေနတုန္းက ဆုိရင္ ကေလးကေပၚ ေဒသက BMI (ကိုယ္ခႏၶာ အေလးခ်ိန္) နိမ့္တဲ့သူေတြကို ICRC နဲ႔ ညိွႏိႈင္းၿပီးေတာ့မွ ကုသေပးဖုိ႔ ျပန္ေခၚလုိက္တယ္။ ကေလးေထာင္ကို ျပန္စုတယ္ေပါ့။ စခန္းအသီးသီးကေန လူ (၅ဝဝ)ေလာက္ လက္ခံရတယ္။ တစ္ေယာက္မွ လမ္းေလွ်ာက္ၿပီး ဝင္မလာႏုိင္ဘူး။ သံုးေယာက္ တစ္တြဲ၊ ေလးေယာက္ တစ္တြဲ မွီခုိတြဲၿပီးေတာ့ တစ္လွမ္း၊ တစ္လွမ္းကို ေရြ႕ဖု႔ိ၊ ကားေပၚကေန ေအာက္ကို ေရာက္ဖုိ႔ ေတာ္ေတာ့္ကို ေျပာမယ္ဆုိ ပ႒ာန္းရုပ္ေပါက္ၿပီး လူက လူနဲ႔ မတူေတာ့ဘူး။

“အရုိးစုေပၚမွာ ရာဘာအစြပ္ စြပ္ထားတဲ့ ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္ေနတယ္။ အသားဆုိတာ မရွိေတာ့ဘူး။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီလူေတြက ကြ်န္ေတာ့္ဆီမွာ လက္ခံၿပီးတာနဲ႔ ကေလး ေဆးရုံကို တင္ရတယ္။  ကုသေပးတယ္။ အခ်ိန္က ေႏွာင္းေနၿပီ ဆုိေတာ့ ေသေပ်ာက္ႏႈန္းက တအားမ်ားတယ္။ ေသေပ်ာက္ႏႈနး္ က ေၾကာက္ခမန္းလိလိ မ်ားတယ္။  အနည္းဆံုး ၅ဝ% ပဲ။ ၅ဝဝ ဆုိရင္ ၂၅ဝ ကေတာ့ ေသတာပဲ။ လံုးဝကို ျပန္နလန္ မထူႏုိင္ေတာ့တဲ့ အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္သြားတာကိုး။

ေမး ။  ။ အက်ဥ္းစခန္းေတြကို အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ သင့္တယ္လို႔ ျမင္ပါသလဲ။

ေျဖ ။  ။ လုိအပ္သည္ထက္ ပိုလြန္ၿပီး အလုပ္ခ်ိန္ေတြ တုိးျမင့္ၿပီးေတာ့ ခုိင္းေစတယ္။ ေက်ာက္ေတြကို ျပင္ပ အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ ညိွႏိႈင္းၿပီး ထုတ္တယ္။ အဲဒီမွာ ကုန္ၾကမ္းေတြ ေပးတယ္။ ကိုယ္ထုတ္တာေတြ ကို ေရာင္းခ်တယ္။ ေရာင္းခ်တာေတြက အျပည့္အဝ ဌာန ရန္ပံုေငြထဲ ျပန္မဝင္ဘူး။

ကိုယ္က်ိဳး စီးပြားေတြ ျဖစ္သြားတယ္။ ပိုဆုိးသြားတာက ဝင္ေငြ ရွာမယ့္ ေန ရာေတြကို ခ်ထားေပးလုိက္တဲ့ တာဝန္ခံ ေတြသည္ အဲဒီကာလမွာ ရွိေသာ ညႊန္ခ်ဳပ္မ်ားရဲ႕ ၾသဇာအာဏာ သက္ေရာက္တဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြ၊ သူတုိ႔ မ်က္ႏွာ တစ္ဖက္တည္းကိုပဲ ၾကည့္မယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ျဖစ္ေနတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဒီလူေတြကို က်န္တဲ့ လူေတြကလည္း မတို႔ရဲ မထိရဲ၊ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေနာက္ ဆံုး ဒါႀကီးဟာ ဘာျဖစ္သြားလဲဆုိေတာ့ ပုဂၢလိက ဝင္ေငြရွာတဲ့ အလုပ္ႀကီးေတြလုို ျဖစ္သြားၿပီး၊ ရုိင္းရုိင္း ေျပာၾကစို႔၊ ေနာက္ဆံုးမွာ ဒီအက်ဥ္းသားေတြသည္ တာဝန္ရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း၊ ပုဂၢလိက အဖြဲ႕အစည္းေတြအတြက္ ေငြရွာေပးေနရတဲ့ လုပ္အားစုေလး တစ္ခုလုိ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေက်းကြ်န္ေတြလုိ ျဖစ္သြားတာေပါ့။

တကယ့္ မူလရည္ရြယ္ခ်က္ႀကီးလည္း ေပ်ာက္သြားတယ္။ မူလ ရည္ရြယ္ခ်က္ႀကီးက သူတုိ႔ လုပ္အားနဲ႔ တုိင္းျပည္ အတြက္ အက်ိဳးရွိေစဖုိ႔ အမွန္ကေတာ့ တုိင္းျပည္အတြက္လည္း ဒီလူေတြမွာ တာဝန္ မရွိဘူး။ ဘယ္အက်ဥ္းသားမွ တုိင္းျပည္အတြက္ သူတုိ႔ လုပ္အား ေပးစရာတာဝန္ ရွိကိုုမရွိဘူး။ ဒါ လူ႕အခြင့္အေရး မွာလည္း မပါဘူး။

ဒါ့ေၾကာင့္ တစ္ဦးတည္း အေနနဲ႔ ေျပာပါဆုိရင္ ဒီအလုပ္စခန္းေတြ ကေတာ့ အခုလုိ ႏုိင္ငံေရးစနစ္ ေျပာင္းေနတဲ့ အေနအထားမွာ ပိတ္သိမ္းဖုိ႔ကိုပဲ ဦးစားေပးၿပီး ေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ျမင္တယ္။

ေဆြဝင္း/Myanmar Now
The Ladies News