မေျဖာင့္တန္း ႏုူိင္ ရွာေတာ့မည့္ White Elephant ခါးပါတ္လမ္း

ႏူိင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ ဘီဂ်င္းသုိ႕ ေရာက္ရွိသြားျပီ ဆုိတာက လဲြလုိ႕ဒီေန႕ မနက္္အထိ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ခ်က္ ဘာသတင္းမွ ဘီဂ်င္း ကေနေထြက္ေပၚလာျခင္း မရွိေသးပါဖူး၊

သုိ႕ေသာ္ တရုတ္ သမၼတ လြန္စြာ အားထားေနတ့ဲ Belt and Road Initiative (BRI) ၾကီး စတင္ ျဖစ္ေပၚလာပုံ နဲ႔ ယခုအခ်ိန္ထိ ထင္သလုိ ျဖစ္မလာခဲ့ရတဲ့ အေၾကာင္းကုိ အခုလုိ White Elephant ၾကီး လုိ႕ ကယ္လီဖုိနီယား ရွိ Claremont McKenna College မွ ပါေမာကၡ Minxin Pei က အခုလုိ Nikkei Asian Review မွာ အေသးစိတ္ သုံးသပ္ထားပါတယ္။ ၎သည္ "China's Crony Capitalism" (2016) စာအုပ္ကုိ ေရးသားျပဳစု ထုတ္ေ၀ခဲ့ျပီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဆင္ျဖဴၾကီး White elephant ဆုိသည္ကုိ ျမန္မာလုိ အနီးစပ္ဆုံး ျပန္ရမည္ဆုိက စားရမွာလည္း သဲႏွင့္ ရွပ္ရွပ္ ျပစ္ရမွာလည္း အဆီနဲ႕၀င္း၀င္း လုိ႕ အဓိပၸါယ္ ရပါတယ္။

ဘီဂ်င္းသည္ အာရွ ႏွင့္ ဥေရာပ ကုိ ခ်ိတ္ဆက္ေပးႏူိင္မယ့္ အေျခခံ အေဆာက္အအုံ မ်ား ေဖၚေဆာင္ေရး အတြက္ ရပ္၀န္း ႏွင့္ ပုိးလမ္းမ စီမံကိန္း Belt and Road Initiative (BRI) ကုိ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္းက စတင္ခ်ျပလာခဲ့ပါတယ္။ အဆုိပါ စီမံကိန္း တြင္ မဟာဗ်ဳဟာ သေဘာအရ ေရာ စီးပြားေရး ရႈ႕ေထာင့္အရ ပါ အလြန္ကုိ ခရီးေပါက္ႏူိင္တဲ့ စီမံကိန္းမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ျပည္တြင္း မွာ ၾကီးမား က်ယ္ျပန္႕လွတဲ့ အေျခခံ အေဆာက္အအုံ ပရုိဂ်က္မ်ား တည္ေဆာက္ေရး မွာ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အေတြ႕အၾကဳံရွိခဲ့ျပီး ျဖစ္တဲ့ တရုတ္ႏူိင္ငံအဖုိ႕ ကမၻာအဆင့္မီ အင္ဂ်င္နီယာ အတတ္ နဲ႕ ေဆာက္လုပ္ေရး နည္းပညာ မ်ား လည္း ပုိင္ဆုိင္လာႏူိင္ခဲ့ပါတယ္။ ထုိ႕အျပင္ ဘီဂ်င္း၏ ဘ႑ာတုိက္တြင္လည္း ႏူိင္ငံျခား အရံေငြမ်ား နဲ႕ ျပည့္လ်ံလုိ႕ေနပါတယ္။ (၂၀၁၂ အကုန္ပုိင္းတြင္ ၃.၂ ၾတီလီယံ ေဒၚလာ ရွိေနတယ္လုိ႕ သိရပါတယ္)၊ ထုိကဲ့သုိ႕ ေတာင္လုိ ရာလုိ ပုံေနသည့္ ေငြမ်ား ကုိ အတုိးႏႈန္း နည္းသည့္ အေမရိကန္ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ား ၀ယ္ယူထားမည့္အစား အခ်ဳိ႕တ၀က္ကုိ ပုိျပီး အက်ဳိးအျမတ္ရွိမယ့္ လမ္း တံတား ဆိပ္ကမ္းမ်ား မွာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံႏူိင္တယ္ ဆုိတာ သိျမင္လာၾကပါတယ္။

ထုိ႕အျပင္ ဘီဂ်င္း တြင္ ေခါင္းခဲစရာ ျပႆနာ ေတြက ရွိေနျပန္ပါတယ္။ အဲ့တာကေတာ့ လမ္း တံတား တည္ေဆာက္ေရးမွာ မပါမျဖစ္တဲ့ သံမဏိ နဲ႕ ဘိလပ္ေျမ ေတြ အလြန္အကၽြံ ထုတ္လုပ္ခဲ့မႈ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ အေျခခံ အေဆာက္အအုံမ်ား တည္ေဆာက္ေရး ျဖစ္တဲ့ ရပ္၀န္း ႏွင့္ ပုိးလမ္းမ စီမံကိန္းမ်ဳိး ေတြ အေကာင္အထည္ ေဖၚျပီး ေငြေၾကး ေထာက္ပံ့မႈ လုပ္သြားႏူိင္မည္ ဆုိက ျပည္တြင္းတြင္ ပုိလ်ံေနေသာ သံမဏိ နဲ႕ ဘိလပ္ေျမမ်ား ကုိ တရုတ္ ကုမၸဏီ ေတြ ၀ယ္ယူ သုံးစဲြလာၾကမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႕ ေတြးဆခဲ့ၾကပါတယ္။

ဘူမိ ႏူိင္ငံေရး အေနအထားအရ ၾကည့္ျပန္ရင္လည္း လြန္စြာမွ အသုံးတည့္တဲ့ စီမံကိန္းမ်ဳိး ျဖစ္ေနျပန္ပါတယ္။ အာရွ ႏွင့္ ဥေရာပ ႏူိင္ငံမ်ားကုိ လမ္း ဆိပ္ကမ္း မ်ား မွတဆင့္ တရုတ္ ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေပးျခင္းျဖင့္ ကမၻာရဲ႕ ကူးသန္း ေရာင္း၀ယ္ေရး ကုိ လမ္းသစ္ ထြင္ႏူိင္မယ့္ အျပင္ ၾသဇာလႊမ္းမုိးလာႏူိင္ဖုိ႕လည္း ရွိေနပါတယ္။

သုိ႕ေသာ္လည္း ျပီးခဲ့တဲ့ ေလးႏွစ္အတြင္းမွာ လုပ္ငန္းမ်ား သြက္သြက္လက္လက္ စႏူိင္တာ မေတြ႕ခဲ့ရပါဖူး။ ထုိ႕အတြက္ တရုတ္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ႏွစ္ဆတုိးျပီး ၾကဳိးပမ္းသြားဖုိ႕ ဆုံးျဖတ္လာပုံရပါတယ္။

တရုတ္ သမၼတ စီရွင္ပင့္က ၂၀၁၇ ေမလ ၁၄ နဲ႕ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ အဆုိပါ စီမံကိန္းၾကီး နဲ႕ ပါတ္သက္ျပီး ႏူိင္ငံအၾကီးအကဲ အေတာ္မ်ားမ်ား ကုိ ဘီဂ်င္းသုိ႕ ဖိတ္ေခၚျပီး ထိပ္သီး အစည္းအေ၀း သေဘာမ်ဳိး ပထမဆုံး အၾကိမ္ က်င္းပခဲ့ပါတယ္၊ အစည္းအေ၀းကုိ တက္ေရာက္လာၾကတဲ့ ႏူိင္ငံအၾကီးအကဲ ၂၈ ဦး၊ ႏူိင္ငံေပါင္း မ်ားစြာ မွ ကုိယ္စားလွယ္ ၁၅၀၀ နဲ႕ ႏူိင္ငံတကာ အဖဲြ႕အစည္းမ်ား ေရွ႕ေမွာက္မွာ လာမည့္ႏွစ္မ်ား အတြင္း တရုတ္ ဖြံ႕ျဖဳိးမႈ ဘဏ္မ်ားမွာ ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၁၀၀ ခန္႕ အထိ ထပ္မံ ထည့္၀င္သြားမယ္လုိ႕ စီရွင္ပင့္က ကတိျပဳလုိက္ပါတယ္။

တရုတ္ဘဏ္မ်ား မွ ၂၀၁၆ အကုန္ပုိင္း အထိ ရပ္၀န္း နဲ႕ ပုိးလမ္းမ စီမံကိန္းၾကီး အတြက္ ေဒၚလာ ၂၈၄ ဘီလီယံ ထုတ္ေပးထားခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ အေနအထားမ်ဳိး မွာ ေနာက္ထပ္ ဘီလီယံ ၁၀၀ ခန္႕ ထပ္မံ ထည့္၀င္သြားမယ္လုိ႕ ကတိေပးလာတာ ကုိ ၾကည့္ရင္ ရလာဒ္ေတြက ထင္သေလာက္ ျဖစ္မလာပဲ သံသယ ရွိမႈမ်ား နဲ႕ အတူ စြန္႕စားျပီး လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ အေနအထား ေတြ ေတြ႕လာရေပမယ့္ မိမိတုိ႕ မျဖစ္မေန ဆက္လုပ္သြားမယ္ဆုိတဲ့ သံဓိဠာန္ ခ်ထားတယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း ျပခ်င္တာ သက္သက္လုိ႕ ယူဆရပါတယ္။

သံသယ ရွိလာသည့္ လကၡဏမ်ား

ပထမအၾကိမ္ ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပဲြမွာပင္ သံသယ ရွိမႈ ေတြက ထင္သာ ျမင္သာ ေနပါတယ္။ အေနာက္ႏူိင္ငံမ်ား ဖက္က တက္ေရာက္လာသူေတြထဲမွာ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ အဆင့္ ရွိသူ ဆုိလုိ႕ အီတလီ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ပါလုိ ဂ်င္တီလုိနီ မွ လဲြ၍ က်န္ ႏူိင္ငံမ်ားကေတာ့ အငယ္တန္း ၀န္ၾကီး အဆင့္ နဲ႕ အခ်ဳိ႕ႏူိင္ငံမ်ားက အရာရွိ အဆင့္ေလာက္သာ ေစလႊတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အိႏၵိယ ဆုိပါက ကုိယ္စားလွယ္ အဖဲြ႕ပင္ ေစလႊတ္ခဲ့ျခင္း မရွိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အီးယူ အဖဲြ႕ၾကီး ဆုိက အစည္းအေ၀းမွာ တရုတ္ အဆုိျပဳလာတဲ့ အဆုိပါ စီမံကိန္း နဲ႕ စပ္လ်င္းေသာ ကုန္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား အေပၚ ေၾကျငာခ်က္ ထုတ္ခဲ့တာကုိ မေထာက္ခံခဲ့ပါဖူး၊ ေၾကျငာခ်က္ စာသားမ်ား တြင္ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ မေတြ႕ရျခင္း နဲ႕ ကန္ထရုိက္ သေဘာတူညီမႈမ်ား အေပၚ မည္သုိ႕ စီမံခန္႕ခဲြသြားမည္ ဆုိသည့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ား အေပၚ ကတိက၀တ္ ျပဳထားမ်ဳိး မေတြ႕ရျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုိ႕ ဆုိပါတယ္။

အေနာက္ႏိူင္ငံေတြက သာ ဆန္႕က်င္ခဲ့ၾကေပမယ့္ တရုတ္ တြင္ သူ႕ပရိႆတ္ နဲ႕ သူ ရွိေနျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိအထဲတြင္ အာဏာရွင္ ဆန္ဆန္ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ ႏူိင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ အခ်ဳိ႕လည္း ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ရုရွား သမၼတ ဗလာဒီမာ ပူတင္၊ ဟန္ေဂရီ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဗစ္တာ ေအာ္ဘန္း၊ ဖီလစ္ပုိင္ သမၼတ ရုိဒရီဂုိ ဒူတာေတး၊ ပုိလန္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ဘီယာတာ ဆစ္ဒလုိ၊ တူရကီ သမၼတ ရီဆက္ ေတယစ္ အာဒုိဂန္ တုိ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ၎တုိ႕ အားလုံး ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပဲြကုိ တက္ေရာက္ခဲ့ျခင္း နဲ႕ အေနာက္တုိင္း ဒီမုိကေရစီ ႏူိင္ငံမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အားလုံးနီးပါးလုိ ေရာက္မလာခဲ့တဲ့ တာကုိ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ရပ္၀န္း နဲ႕ ပုိးလမ္းမ စီမံကိန္းၾကီး ရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ ၀ါဒေရးရာ ကဲြလဲြမႈေတြ ရွိေနတယ္ ဆုိတာ ကုိ ထင္ဟပ္ ျပသေနပါတယ္။ စစ္ေအး တုိက္ပဲြျပီးတဲ့ ေနာက္ပုိင္းမွာ တေသြးတမံ တမိန္႕ နဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ႏူိင္ငံၾကီးတခုမွ ၾသဇာအာဏာ ၾကီးမားလာမႈ ႏွင့္အတူ ပထမဆုံး အၾကိမ္ ခ်ျပလာတဲ့ ႏူိင္ငံတကာ ဖြံ႕ျဖဳိးမႈ မဟာ အစီအစဥ္သစ္ၾကီးဟု ရႈ႕ျမင္ခဲ့ၾကတာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

တရုတ္ အေနနဲ႕ ထုိသုိ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေၾကာင့္ ရလာခဲ့တဲ့ စီးပြားေရး အသီးအပြင့္မ်ား ဆုိျပီး ကမၻာအလယ္မွာ ခ်ျပလာမွာကုိ ခြင့္ျပဳသလုိ ျဖစ္သြားလိမ့္မယ္လုိ႕ ေမွ်ာ္လင့္ေနသူေတြ စိတ္ပ်က္သြားေစမယ့္ အေၾကာင္းအရာ ေတြ ေပၚေပါက္လာေနခဲ့ျပီလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ စာရြက္ေပၚမွာေတာ့ ယင္းစီမံကိန္းၾကီးကား လြန္စြာ ထူးခၽြန္ေျပာင္ေျမာက္စြာ ေတြးေခၚခ်ျပခဲ့တာလုိ႕ ထင္စရာ ရွိေပမယ့္ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ သမုိင္းတြင္ အၾကီးမားဆုံးေသာ ဆင္ျဖဴၾကီး ျဖစ္သြားဖုိ႕ မ်ားေနပါတယ္။


ထုိသုိ႕ ျမင့္ျမင့္မားမား ရႈ႕ျမင္ အေကာင္အထည္ ေဖၚလာခဲ့ရာမွာ တရုတ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အၾကီးမားဆုံး အမွားကေတာ့ ဘီဂ်င္း အေနနဲ႕ တနွစ္ဆုိေသာ တုိေတာင္းတဲ့ အခ်ိန္အတြင္း ေဒၚလာ တစ္ ၾတီလီယံ ေလာက္ အေျခခံ အေဆာက္အအုံေတြ အေပၚ သုံးစဲြႏိူင္ခဲ့တဲ့ အေနအထား ကုိ ျပည္ပႏူိင္ငံမ်ားက အလားတူ လုိက္သုံးစဲြႏူိင္ လိမ့္မယ္လုိ႕ ယူဆခဲ့ၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

သုိ႕ေသာ္ တရုတ္ျပည္ကဲ့သုိ႕ ႏူိင္ငံေရးအရ တည္ျငိမ္တဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ကုိ ပါ၀င္ၾကမယ့္ ႏူိင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ား မွာ ရွိမေနတာ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္ျပည္တြင္း ရွိ ျပင္းထန္လွေသာ လူမ်ဳိးေရး ပဋိပကၡ ႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားက ႏိူင္ငံ လုံျခဳံေရးကုိ ၾကီးၾကီးမားမား ျခိမ္းေျခာက္ႏူိင္သည့္ အဆင့္ မရွိေပ။ အဆုိပါ ျပႆနာမ်ားက ရွင္က်န္း ျပည္နယ္ထဲတြင္သာ ရွိေနျခင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႕ေသာ္ အာရွ အလယ္ပုိင္း ႏွင့္ ေတာင္အာရွ ရွိ ႏူိင္ငံမ်ားတြင္ေတာ့ အေျခခံ အေဆာက္အအုံ မ်ား တည္ေဆာက္ ထိမ္းသိမ္းသြားႏူိင္ဖုိ႕က အႏၱရာယ္မ်ား ၀ုိင္းရံေနပါတယ္။

ထုိ႕အျပင္ တရုတ္ အေနနဲ႕ ႏူိင္ငံတြင္းရွိ ေျမမ်ားကုိ စိတ္ၾကဳိက္သိမ္းယူပုိင္ခြင့္ရွိျပီး ထုိေျမမ်ားေပၚတြင္ ေနထုိင္ လုပ္ကုိင္ စားေသာက္သူမ်ားကုိ ေလ်ာ္ေၾကးဟူ၍ မယ္မယ္ရရ မေပး၊ တရားရုံးမ်ား ၊ မီဒီယာ မ်ား နဲ႕ အတုိက္အခံ ပါတီမ်ား၊ လူထုရဲ႕ အၾကမ္းဖက္ ဆႏၵျပျခင္း မ်ဳိးမ်ား ျဖင့္ ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္မည္ကုိလည္း စုိးရိမ္စရာ မလုိပဲ ႏွင္ထုတ္ႏူိင္ခြင့္ ရွိေနျပန္ပါတယ္။ (ထုိသုိ႕ ျဖစ္ရပ္မ်ား ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ႏွိပ္ကြပ္ႏူိင္စြမ္း က အျမဲလုိ ရွိေနခဲ့ပါတယ္)။ အျခား ႏူိင္ငံမ်ား တြင္ေတာ့ ေျမယာ မ်ားကုိ သိမ္းယူဖုိ႕ တန္ဖုိးၾကီးၾကီး ေပးခဲ့ရစျမဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ အခ်ိန္ အတုိင္းအတာ နဲ႕ ေပးရတဲ့ ေလ်ာ္ေၾကး ပမာဏ ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိႏူိင္ငံမ်ား ရွိ အစုိးရမ်ားက တရုတ္ကုိ နမူနာယူျပီး လုံေလာက္တဲ့ ေလ်ာ္ေၾကး မေပးပဲ ႏွင္ထုတ္ခဲ့ၾကမယ္ ဆုိရင္ ဆန္႕က်င္မႈေတြ အျပင္းအထန္ ရင္ဆုိင္ၾကရဖုိ႕ ရွိေနပါတယ္။ ၂၀၁၇ ဇန္န၀ါရီလအတြင္း သီရိလကၤာ အစုိးရမွ တရုတ္ေငြေၾကး ပံ့ပုိးမႈ နဲ႕ အေကာင္အထည္ ေဖၚဖုိ႕ ရွိေနတဲ့ စက္မႈ ဇုန္ တည္ေဆာက္ေရး အတြက္ ပုဂၢလိက ပုိင္ ေျမကုိ သိမ္းယူဖုိ႕ ၾကဳိးစားခဲ့ရာ အဓိကရုဏ္းေတြ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

တရုတ္က စီမံကိန္း မ်ား ကုိ ၎တုိ႕ အေထာက္အပ့ံနဲ႕ အေကာင္အထည္ ေဖၚရမွာ ျဖစ္လုိ႕ ကန္ထရုိက္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ေရးဆဲြရာတြင္ ၀င္ေရာက္ထိမ္းခ်ဳပ္ ႏူိင္ခြင့္ ရွိတယ္လုိ႕ ယူဆထားမႈေတြလည္း ရွိေနျပန္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းမ်ား အေကာင္အထည္ ေဖၚရာမွာ တရုတ္ ပစၥည္းမ်ား နဲ႕ ေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီမ်ားကုိ အသုံးျပဳရမယ္လုိ႕ ေတာင္းဆုိလာႏူိင္စြမ္း ရွိေနပါတယ္။ ဒါကုိ တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ သိထားသင့္ပါတယ္။ စီမံကိန္း အမ်ား စုကုိ အေကာင္အထည္ ေဖၚဖုိ႕ ရွိေနတဲ့ ဖြံ႕ျဖဳိးဆဲ ႏူိင္ငံမ်ားတြင္ အဆုိပါ လုပ္ငန္းမ်ား အား ကန္ထရုိက္ ခ်ေပးရာ၌ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈေတြ ျဖစ္ေပၚဖုိ႕ အခြင့္အေရး ေကာင္းေတြ ဖန္တီးေပးသလုိ ျဖစ္လာခဲ့ရပါတယ္။

အစ ေကာင္းခဲ့ေသာ္လည္း

တရုတ္ အေနနဲ႕ ၎တုိ႕ ပစၥည္းမ်ား ကုမၸဏီမ်ား ကုိ သုံးစဲြဖုိ႕ ေတာင္းဆုိခဲ့ျခင္းသည္ အရည္အေသြး ေကာင္းမြန္ေရး နဲ႕ အခ်ိန္ႏွင့္ တေျပးညီ ရရွိေရး ဆုိတဲ့ စီးပြားေရး အေၾကာင္း မ်ားေၾကာင့္သာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ အေၾကာင္းျပ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ သုိ႕ေသာ္ အျခားႏူိင္ငံမ်ားရွိ အာဏာရ အခြင့္ထူးခံ လူတန္းစားမ်ား သည္ အဆုိပါ အခြင့္အေရး ကုိ အဘယ္ေၾကာင့္ လက္မခံႏူိင္ ျဖစ္ေနၾကရေပသနည္း။ ၎တုိ႕အဖုိ႕က စိတ္ၾကဳိက္ ေဆာက္လုပ္ေရး ကုမၸဏီ မ်ား နဲ႕ ပစၥည္းမ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ရေအာင္ မဆုပ္မနစ္ ေျပာလာၾကဖုိ႕ ရွိပါတယ္။ ထုိသုိ႕ခြင့္ျပဳမည္ဆုိက တရုတ္တုိ႕အဖုိ႕ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ပုိလ်ံ ထုတ္ကုန္ မ်ား ကုိ သုံးစဲြႏူိင္ခြင့္ ဆုံးရႈံးသြားမယ့္ အျပင္ အက်င့္ပ်က္ လာဒ္စားမႈမ်ား၊ အရည္အေသြး ညံ ပစၥည္းမ်ား နဲ႕ ဘ႑ာေရး မွာ ဆုံးရႈံးမႈေတြ ေသခ်ာေပါက္ ျဖစ္လာေတာ့မွာ မလဲြဧကန္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ဆုံး အခ်က္ တင္ျပရမည္ဆုိက တရုတ္ ႏူိင္ငံ သည္သာ ၎တုိ႕ရဲ႕ လ်င္ျမန္စြာ ၾကီးထြားေနတဲ့ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈ မ်ားေၾကာင့္သာ ေခ်းေငြမ်ား ျမင့္မားလာေနရျခင္းကုိ ခံႏူိင္ရည္ရွိျပီး တည္ေဆာက္ဖုိ႕ ရွိေနတဲ့ အေျခခံ အေဆာက္အအုံမ်ား မွ အက်ဳိး အျမတ္ ေတြ ကာမိသည္အထိ ေစာင့္ေနႏူိင္စြမ္း ရွိပါတယ္။ သုိ႕ေသာ္ ႏူိင္ငံမ်ား အေနနဲ႕ တရုတ္ ႏူိင္ငံမွ ေခ်းေငြမ်ား အလြန္အကၽြံ ေခ်းငွားျပီး BRI စီမံကိန္းမ်ား အတြက္ ေငြေၾကး ေထာက္ပံ့လုပ္ကုိင္ၾကသည္ ဆုိေစဦး ေခ်းထားေသာ ေငြမ်ား ကုိ အတုိးအရင္းပါ အခ်ိန္မီ ျပန္ဆပ္လာႏိူင္မယ္လုိ႕ ယူဆျခင္းသည္ အေကာင္းျမင္ရာ က်လြန္းေနပါတယ္။ အခ်ုဳိ႕ ႏူိင္ငံမ်ား ဆုိက အေတာ္ကုိ ဆင္းရဲလြန္းလွတဲ့ အတြက္ ၾကီးမားလွတဲ့ စီမံကိန္းၾကီး ေတြ အေကာင္အထည္ ေဖၚဖုိ႕ လုိအပ္ေနတဲ့ မ်ားျပားလွတဲ့ ေငြ ပမာဏာ ကုိ ေခ်းငွားႏူိင္စြမ္း မရွိ ျဖစ္ေနပါတယ္။

ဥပမာ ေျပာရမည္ဆုိက လာအုိ ႏူိင္ငံတြင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ေျခာက္ ဘီလီယံ ခန္႕ အကုန္အက်ခံ ေဆာက္လုပ္ေနတဲ့ ၄၁၈ ကီလုိမီတာ ရွည္လ်ားတဲ့ မီးရထားလမ္း ေဆာက္လုပ္ေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ လာအုိ ႏူိင္ငံသည္ တႏူိင္ငံလုံး အသားတင္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ GDP ပမာဏ ေဒၚလာ ၁၂ ဘီလီယံသာ ရွိေသးတဲ့ ဆင္းရဲလွတဲ့ ႏူိင္ငံလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ ေနရာမ်ားမွာ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈ အားနည္းေနတာေၾကာင့္ အေကာင္အထည္ ေဖၚခဲ့တဲ့ စီမံကိန္းမ်ား က တြက္ေျခမကုိက္ ျဖစ္လာခဲ့ရတဲ့ အတြက္ တင္ရွိတဲ့ အေၾကြးကုိ ျပန္မဆပ္ႏူိင္ေတာ့တဲ့ အေနအထား ေရာက္လာခဲ့ရပါတယ္။ ထုိအခါမ်ဳိး မွာ တရုတ္ အဖုိ႕ ေၾကြးျမီေတြ ျပန္မရေတာ့တဲ့ အျပင္ ေၾကြးတင္ႏူိင္ငံ နဲ႕ပါ ဆက္ဆံေရး အေျခအေန ဆုိး၀ါးလာရျပန္တဲ့ အတြက္ ႏွစ္ဖက္စလုံး အက်ဳိးမရွိတဲ့ အရႈံးနဲ႕သာ ရင္ဆုိင္လာရဖုိ႕ ရွိပါတယ္။

တရုတ္ အေနနဲ႕ ေၾကြးတင္ ႏူိင္ငံမ်ား အေပၚ ၾသဇာ သက္ေရာက္ႏူိင္တဲ့ အေနအထားကလည္း အကန္႕အသတ္ နဲ႕ ပဲ ရွိတာေၾကာင့္လည္း ၎တုိ႕ရဲ႕ ဘီလီယံ ေပါင္းမ်ားစြာ တန္တဲ့ ေခ်းေငြ ေတြ အတြက္ မျဖစ္စေလာက္သာ ျပန္ရႏူိင္မယ့္ အေနအထား ျဖစ္သြားႏူိင္ပါတယ္။ တရုတ္ အခြန္ထမ္း ျပည္သူေတြ အေပၚလည္း မတရားရာ က်ေနပါတယ္။ တရုတ္ထံမွ ေငြမ်ား ေခ်းယူခဲ့တဲ့ အစုိးရေတြ အေနနဲ ပုိဆုိးတဲ့ အျဖစ္ေတြ ရင္ဆုိင္လာရဖုိ႕ ရွိေနျပန္ပါတယ္။ ေၾကြးမဆပ္ႏူိင္တဲ့ ႏူိင္ငံမ်ား အဖုိ႕လည္း တရုတ္ ေၾကြးျမီမ်ားကုိ ျပန္မဆပ္ႏူိင္တဲ့ အျဖစ္ေၾကာင့္ ႏူိင္ငံတကာ ေငြေခ်းေစ်းကြက္ေတြမွာ နာမည္ပ်က္ စာရင္း၀င္သြားျပီး ေခ်းငွားလုိ႕ မရႏူိင္ေတာ့တဲ့ အျဖစ္ ေရာက္ရွိသြားႏူိင္ပါတယ္။

ယခုလုိ စီးပြားေရး အေျခခံ သေဘာတရားေတြ ကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားမႈေတြ ရွိလာေနတာေၾကာင့္ တရုတ္မွ မည္မွ် ပင္ ၀ါဒျဖန္႕မႈေတြ ရွိေနေပမယ့္ ၎တုိ႕ရဲ႕ BRI စီမံကိန္းမ်ားသည္ ယခုထိ အေတာ္အသင့္သာ တုိးတက္မႈေတြ ရခဲ့ပါတယ္။ တရုတ္ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ၀န္ၾကီးဌာန ရဲ႕ စာရင္းဇယားမ်ားအရ ၂၀၁၄ ေနာက္ပုိင္း စိတ္၀င္စားတဲ့ ႏူိင္ငံမ်ား လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့တဲ့ ကန္ထရုိက္ ပမာဏ စုစုေပါင္းသည္ ေဒၚလာ ၃၀၄.၉ ဘီလီယံသာ ရွိေသးတယ္လုိ႕ သိရပါတယ္။ သုိ႕ေသာ္ အဆုိပါ ကန္ထရုိက္ လုပ္ငန္း အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ တရုတ္ရဲ႕ BRI စီမံကိန္း နဲ႕ ဆက္စပ္မႈ မရွိေသးတာေၾကာင့္ တရုတ္ရဲ႕ BRI အေပၚ သုံးစဲြေငြ ပမာဏ သည္ ဒီထက္ အမ်ားၾကီး ေလ်ာ့နည္းဖုိ႕ ရွိေနပါတယ္။

ထုိသုိ႕ ျဖစ္လာေနမႈမ်ားသည္ပင္ တရုတ္ အဖုိ႕ အဆုိးထဲက အေကာင္းလုိ႕ ေျပာဖုိ႕ ျဖစ္လာခဲ့ရပါတယ္။ အဆုိပါ စီမံကိန္းမ်ား စတင္ ခ်ျပလာသည့္ ၂၀၁၃ ေနာက္ပုိင္းမွာ တရုတ္၏ စီးပြားေရးသည္ အေျခအေန ဆုိးလာခဲ့လုိ႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းတြင္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံထားတဲ့ ေငြမ်ား ျပန္လည္ ထုတ္ယူေနမႈမ်ားေၾကာင့္ ႏူိင္ငံျခား အရံေငြ ပမာဏ သည္ ေဒၚလာ သုံးၾတီလီယံ ေအာက္ အထိ ထုိးဆင္းသြားခဲ့ပါတယ္။ ထုိ႕အတြက္ စီမံကိန္း မ်ား ကုိ ေငြေၾကး ပ့ံပုိးႏူိင္မယ့္ အေနအထား ေလ်ာ့နည္းလာေနပါတယ္။ တရုတ္ ျပည္တြင္း ေခ်းငွားလာတဲ့ ပမာဏ သည္လည္း သိသိသာသာ ကုိ ျမင့္တက္လာေနရျပန္ပါတယ္။ ထုိ႕အတြက္ ျဖစ္ေပၚလာဖြယ္ ရွိေနတဲ့ ဘ႑ာေရး အက်ပ္အတည္းၾကီးကုိ ေရွာင္လႊဲႏိူင္ဖုိ႕ တရုတ္ အေနနဲ႕ ရွိသမွ် ဓန အင္အားကုိ အသုံးျပဳဖုိ႕ လုိအပ္လာေနျပီ လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ထုိ႕အတြက္ ဒီေန႕ စတင္မယ့္ ဒုတိယအၾကိမ္ ဖုိရမ္မွာ တရုတ္တုိ႕ အဖုိ႕ ျပန္လည္ ခ်ိန္ဆထားတဲ့ ဗာရွင္း အသစ္ ကုိ တင္ျပဖုိ႕ ရွိေနတယ္လုိ႕ သတင္းေတြ ထြက္ေနပါတယ္။
လွစိုးေ၀