၁၉ ရာစုက ႏိုင္ငံတကာသတင္းစာမွာ ဧရာ၀တီေရေ၀ေရလဲအေၾကာင္းကိုဘယ္လိုေရးပါသလဲ

၁၉ ရာစုက ႏိုင္ငံတကာသတင္းစာမွာ ဧရာ၀တီေရေ၀ေရလဲအေၾကာင္းကိုဘယ္လိုေရးပါသလဲ
( ၂၀၁၂ တြင္ပံုႏွိပ္ခဲ့ၿပီး)

ယခုေဆာင္းပါးကို ဘာသာမၿပန္မီကၽြန္မအခ်ိန္ယူ စဥ္းစားခဲ့ပါသည္။ ဤေဆာင္းပါးေၾကာင့္ လူမ်ိဳးေရး အမုန္းတရားမ်ား မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် မပြားမ်ားေစလိုသည့္ဆႏၵေၾကာင့္ အၾကိမ္ၾကိမ္စဥ္းစားခဲ့သည္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ ေရးသားခဲ့ေသာသတင္းမ်ား၊ေဆာင္းပါးမ်ားသည္ ေဟာင္းပင္ေဟာင္းေသာ္ၿငား လည္း လူ႔သမိုင္း၏ Collective Memory ေခၚ စုေပါင္းမွတ္တမ္းမ်ား အၿဖစ္တည္ရွိေနေသာေၾကာင့္ သမိုင္းသင္ ခန္းစာမ်ားကို ထုတ္ယူႏိုင္ၿခင္းၿဖင့္ ပစၥပၸဳန္၏ ဆင္ၿခင္မႈကိုမ်ားစြာ အေထာက္အကူ ၿပဳမည္ဟူေသာ ယံုၾကည္ခ်က္ ေၾကာင့္သာအစဆြဲထုတ္လာခဲ့ၿခင္းၿဖစ္သည္။

ယခုေဆာင္းပါးမွာ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ၁၁၉ႏွစ္ခန္႔ကေရးသားထားၿခင္းၿဖစ္သည္။ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ရာနီးပါး သက္တမ္းရွိၿပီၿဖစ္ေသာ ၿဗိတိသွ်စာေစာင္ The Economist သို႔ၿမန္မာႏိုင္ငံရွိ ၿဗဴရိုကရက္တစ္ဦး သို႔မဟုတ္ ၿဗိတိသွ်ကုန္သည္တစ္ဦး ဟုယူဆရသူတစ္ဦးက ၿဗိတိသွ်သံတမန္တစ္ဦးကထုတ္ေ၀ေသာ စာအုပ္ကို ကိုးကားကာ ေပးစာပံုစံေရးခဲ့ၿခင္းၿဖစ္သည္။ ေရးသူ၏အမည္ အၿပည့္အစံုကို မသိႏိုင္ေသာ္လည္း ထိုေခတ္ထိုအခါက ၿမန္မာႏိုင္ငံအေပၚထားရွိေသာၿဗိတိသွ်တို႔၏မူ၀ါဒကို တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းထင္ဟပ္သည္။ သီေပါမင္းပါေတာ္မူၿပီးပထမ ဆယ္စုႏွစ္အတြင္းေရးသား ထားခဲ့ေသာ ယခုစာတြင္ နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ်တို႔အေန ႏွင့္ နယ္ေၿမလံုၿခံဳေရး အတြက္ နယ္ၿခားမသတ္မွတ္ရေသးေသာ တရုတ္ႏွင့္ၿမန္မာ ၾကားဆက္ဆံေရးကို မည္သို႔မည္ပံုကိုင္တြယ္သင့္ေၾကာင္း ကိုလည္းေကာင္း ၿမန္မာႏိုင္ငံမွေန၍ အဂၤလန္ရွိ အစိုးရသို႔ အၾကံၿပဳစာေပးပို႔ထားၿခင္းၿဖစ္သည္။

ဤစာတြင္ တရုတ္ကလႊမ္းမိုးလာႏိုင္သည့္အေရးအေပၚ ၿဗိတိသွ်တို႔သတိၾကီးၾကီးထား ခဲ့ၾကသည္ကိုုလည္း ေကာင္း၊ ေနာင္တြင္ၿပည္ေထာင္စု ၿမန္မာႏိုင္ငံၿဖစ္လာမည့္ ဧရိယာအတြင္းရွိၿမစ္ၾကီးမ်ား၏ ေရေ၀ေရလဲ ေဒသကို တရုတ္ဘက္သို႔အပါမခံဘဲ ထိန္းသိမ္းရန္မွာ ၿဗိတိသွ်တို႔အတြက္ ႏိုင္ငံေရး၊စီးပြားေရး မဟာဗ်ဴဟာအရလည္း လည္းေကာင္း၊ နယ္ေၿမလံုၿခံဳေရးရႈေထာင့္မွလည္းေကာင္း တင္ၿပသြားသည္ကို ေတြ႔ႏိုင္သည္။ ထိုေခတ္ထိုအခါက ေ၀းလံေသာ ကိုလိုနီနယ္မ်ားတြင္ၿဖစ္ပ်က္ေနသည့္အေရးကိစၥမ်ားကို မည္သို႔ကိုင္တြယ္သင့္သည္ကို ၿဗိတိသွ်အစိုးရနားသို႔အေရာက္ပို႔ကာအၾကံၿပဳၿခင္းမွာ ၿဗိတိသွ်ကုန္သည္ႏွင့္ ၿဗဴရိုကရက္မ်ား ၏ အစဥ္အလာနယ္ခ်ဲ႕နည္း မ်ားထဲမွတစ္ခုလည္းၿဖစ္ခဲ့သည္။ မည္သို႔ပင္ၿဖစ္ေစကာမူ ၿမန္မာကိုထိုအခ်ိန္က၄င္းတို႔၏ပိုင္နက္အၿဖစ္မွတ္ယူကာေရးသားခဲ့ေသာေၾကာင့္ၿမန္မာတစ္ဦးမဟုတ္သည့္တိုင္ ေအာင္ နယ္ေၿမအေပၚနယ္ခ်ဲ႕တစ္ဦး၏ အစိုးရိမ္ကဲေသာစိတ္ကိုၿမင္ႏိုင္ေပသည္။ ေအာက္ပါစာကိုရႈပါေလ။

ၿမန္မာနယ္စပ္က ပဋိပကၡ

( The Frontier Troubles in Burma)

The Economist အယ္ဒီတာသို႔
အယ္ဒီတာခင္ဗ်ား- စာအုပ္တစ္အုပ္ကုိစာတိုက္မွတဆင့္ေပးပို႔လိုက္ပါသည္။ ထိုစာအုပ္မွာ တေလာကထြက္ရွိခဲ့ၿပီးကၽြန္ေတာ္တို႔ၿဗိတိန္အစိုးရႏွင့္တရုတ္တို႔၏ဆက္ဆံေရးအေၾကာင္းကို စာေရးဆရာ E.H.Parker ကေရးသားခဲ့ၿခင္းၿဖစ္သည္။ ထိုပုဂိၢဳလ္မွာ ၿဗိတိသွ်သံအရာရွိတစ္ဦးၿဖစ္ေသာေၾကာင့္ စာအုပ္ပါေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားကိုအေလးထားသင့္သည္ဟုထင္ပါသည္။ ယခုအခါကၽြႏ္ုပ္တို႔မွာ ေၿမာက္ပိုင္း နယ္စပ္တြင္ ဒုကၡလွလွၾကီးေရာက္ၾကေတာ့့မည္ၿဖစ္သည္။

ၿမန္မာၿပည္ထဲတြင္ေရာက္ေနၿပီးၿဖစ္ေသာ တရုတ္အင္အားမွာမေသးလွပါ။ တကယ္ေတာ့တရုတ္မ်ားမွာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးတြင္အႏွံ႔အၿပားေနထိုင္ေနၾကၿပီးၿမန္မာအမ်ိဳးသမီတို႔ႏွင့္ လူမ်ိဳးမတူေသာ္လည္း အိမ္ရာေထာင္ၿခင္း ကို က်ယ္က်ယ္ၿပန္႔ၿပန္႔ၿပဳလုပ္ေနခဲ့ၾကၿပီးၿဖစ္သည္။ ထိုတရုတ္မ်ား ေသေသာအခါ သူတို႔၏ရုပ္အေလာင္းကိုဇာတိသို႔ၿပန္မပို႔တတ္ၾကပါ။ ၿမန္မာ့ေရေၿမကို တရုတ္၏နယ္ေၿမ၏အစိတ္အပိုင္းဟု မွတ္ယူေနၾကၿပီၿဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဤေၿမတြင္ပင္ေခါင္းခ် တတ္ၾကသည္။ သူတို႔သည္ၿဗိတိသွ် အစိုးရရွိေနၿခင္းကို သူတို႔အတြက္ အေၿခအေနေကာင္းေနၿခင္းဟုလည္းယူဆၾကသည္။ ထုိသူတို႔မွာတရုတ္အစိုးရကိုမွီခိုသည္မွန္၏ သို႔ေသာ္ သူတို႔ပိုင္ဆိုင္ေသာအက်ိဳးစီးပြားမ်ားမွာၿမန္မာ့ေၿမ ( ကၽြန္ေတာ္တို႔၏နယ္ေၿမ) ထဲတြင္ရွိသည္။

ၿမန္မာသည္လက္ရွိအေနအထားတြင္တရုတ္ၿပည္၏ေနာက္ေဖးတံခါးေပါက္ၿဖစ္ေနသည္။ ထိုတံခါးေပါက္မွာ ေသးပင္ေသးေသာ္ၿငားလည္း ၿမန္မာၿပည္ေနတရုတ္မ်ားအတြက္သာမက ၿပည္ၾကီးေနတရုတ္မ်ားအတြက္ပါ အဖိုးတန္ေသာ ေရႊအိုးၾကီးတစ္ခုၿဖစ္ေနေၾကာင္း ကၽြႏ္ုပ္တို႔ေတြ႔ၿမင္ခဲ့ၾကရၿပီးၿဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္တရုတ္အစိုးရပိုင္းအရာရွိအလႊာသည္ တရုတ္-ၿမန္မာနယ္ၿခားကို တိတိက်က်မသတ္မွတ္ဘဲ အပြင့္ထားလိုၾကသည္။ထိုနယ္ၿခားတြင္ေနေသာ ေတာင္ေပၚသားတို႔ကို၄င္းတို႔၏ အကာအကြယ္အၿဖစ္ သံုးသည္။ ထိုေတာင္ေပၚသားအုပ္စုမ်ားမွာေလာေလာဆယ္တြင္ ရန္ဘက္မ်ားကိုစီးနင္းတိုက္ခိုက္ၿခင္းၿဖင့္ ရပ္တည္ေနသူမ်ားၿဖစ္ၾကၿပီး အၿခားအသက္ေမြးစရာနည္းလမ္းလည္းမရွိေခ်။ သို႔ၿဖစ္ရာ ထိုအုပ္စုမ်ားသည္ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ၿဗိတိသွ်မ်ားကိုအေႏွာင့္အယွက္ေပးတတ္ရာ ကၽြႏ္ုပ္တို႔ကလည္း ၄င္းတို႔ကိုု အၿပစ္ေပးရေလ့ရွိသည္။

ယခုအခါသူတို႔သည္တရုတ္နယ္ဘက္သို႔ေၿပး၀င္ကာအတိုက္အခိုက္ရပ္စဲလိုက္ၾကၿပီၿဖစ္ရာသူတို႔ေနာက္ သို႔ၿဗိတိသွ်တပ္မ်ားလိုက္တိုက္ရန္မၿဖစ္ႏိုင္ေတာ့ပါ။ ထိုအဖြဲ႔မ်ားသည္ တရုတ္ေၿမေပၚတြင္ ဆက္လက္ေသာင္းက်န္း ေနပါက တရုတ္မ်ားကလက္ခံလိမ့္မည္မဟုတ္ရာ သူတို႔မွာ တရုတ္ေၿမ တြင္ၾကာၾကာေန ႏိုင္ၾကမည္မဟုတ္ပါ။တရုတ္မ်ားလိုက္တိုက္လွ်င္ ၿမန္မာဘက္သို႔ၿပန္၀င္လာၾကဦးမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မၾကာမတင္ဆိုသလိုပင္ တရုတ္ႏွင့္ၿမန္မာတို႔ၾကား နယ္ၿခားမ်ဥ္းတစ္ခုေရးဆြဲရန္ လိုေနၿပီးၿဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားေနေပၿပီ။ သို႔ၿဖစ္ရာ နယ္ၿခားရွိလူမ်ိဳးစုမ်ားအေရးကိုကိုင္တြယ္ရန္ ကိုကၽြႏ္ုပ္တို႔ ဘက္မွၿဖစ္ေစ၊တရုတ္ဘက္မွၿဖစ္ေစ၊ ႏွစ္ဘက္စလံုးက သေဘာတူညီခ်က္တစ္ရပ္ရယူ၍ ၿဖစ္ေစ ေဆာင္ရြက္ၾကရေတာ့မည္။

ထိုသို႔ေရးဆြဲရာတြင္ကၽြႏ္ုပ္တို႔အတြက္ အက်ိဳးအမ်ားဆံုးနည္းလမ္းမွာ ဧရာ၀တီ၊ခ်င္းတြင္းႏွင့္သံလြင္တို႔၏ ေရေ၀ေရလဲေဒသမ်ားကိုကၽြႏ္ုပ္တို႔ပိုင္နက္အတြင္း ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ရမည္။ နယ္ၿခားလိုင္းေရးဆြဲၿပီးပါက ေၿမာက္ဘက္၊အေနာက္ေၿမာက္ဘက္တို႔မွၿပသနာမ်ား ႏွင့္တရုတ္ဘက္ပိုင္နက္အတြင္းဘက္သို႔ ပါ၀င္သြားသည့္ကိစၥၿငိမ္းေအးသြားဖြယ္ရွိသည္။

ထို႔ၿပင္ၿပင္သစ္မ်ားကိုၿမန္မာၿပည္ေၿမာက္ပိုင္းအ၀င္မခံရန္ထပ္ခါထပ္ခါေၿပာေနခဲ့ၾကၿပီးၿဖစ္သည္။

ၿပင္သစ္မ်ားသည္ မည္သည့္ေဒသတြင္မဆို ကၽြႏု္ပ္တို႔၏အထက္ဘက္ ၿမစ္ညာေဒသ၊ ေရေ၀ေရလဲေဒသ ကိုစီးမိသည္ႏွင့္ ပင္လယ္ထြက္ေပါက္ကိုသူတို႔ရႏိုင္ၿပီၿဖစ္သည္။ ဧရာ၀တီေရေ၀ေရလဲကိုၿပင္သစ္မ်ား လက္သို႔ပါလွ်င္ ဧရာ၀တီႏွင့္အတူၿမစ္လက္တက္မ်ားသို႔၄င္းတို႔ စုန္ဆင္းလာရန္လြယ္ကူသြားၿပီၿဖစ္သည္။ ေရေ၀ေရလဲကို ၿပင္သစ္လက္ထဲမေရာက္ရန္မွာ ၿမန္မာတြင္သာမက ဆီယမ္ (ထိုင္း)တြင္လည္း အေရးၾကီးေပသည္။

ယခုတင္ၿပကဲ့ေသာကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီးလန္ဒန္ရွိသေဘာထားမွာ ကၽြႏုပ္ႏွင္တူခ်င္မွတူေပမည္။ ကၽြႏုပ္မွာမူ ၿမန္မာၿပည္တြင္ ၁၅ႏွစ္ခန္႔ေနခဲ့ၿပီးၿဖစ္ရာ ယခုကိစၥမွာအေရးတၾကီးကိစၥအၿဖစ္ကိုင္တြယ္သင့္သည္ ဟုယူဆသည္။ ယခုအခါေရႊလီကိုကၽြႏု္ပ္တို႔ကိုင္တြယ္ေနသည္။ ထိုေဒသမွာ တရုတ္ၿမန္မာနယ္ၿခား တစ္ေနရာတြင္ရွိသည္။ သစ္ေတာမ်ားကိုၿဖတ္ၿပီးအထက္သို႔တက္ကာ လူူမ်ိဳးစုမ်ားကိုၿမန္မာနယ္ၿခား ၿပင္ပသို႔ေမာင္းထုတ္လွ်င္ေမာင္းထုတ္၊ မေမာင္းထုတ္လွ်င္ ၿငိမ္၀ပ္သြားေအာင္သိမ္းသြင္းႏိုင္ရမည္။ သို႔ေသာ္ ကုန္စည္မ်ားသယ္ႏိုင္သည့္ လမ္းေကာင္းေကာင္းေပါက္ၿပီးေသာေနရာမ်ားမွလြဲၿပီး ၿမစ္ၾကီးမ်ားပိုင္ ေရေ၀ေရလဲ၏ ဟိုဘက္ကိုမူ ခ်ဥ္းကပ္ရန္မသင့္လွေပ။

ၿမစ္ညာမွထုတ္ကုန္မ်ားကို ၿမစ္ေၿခရွိဆိပ္ကမ္းမ်ားဆီသို႔ သယ္ယူရန္ မီးရထားလမ္းမ်ား မေပါက္ခင္အထိ ၿမစ္ေၾကာင္းမ်ားကိုကုန္ၾကမ္းမ်ား သယ္ယူရန္အသံုးၿပဳရေပဦးမည္။ယခုစာပါအခ်က္မ်ားကမူ ၿမန္မာႏိုင္ငံ၏လက္ရွိအေၿခအေနမ်ားကိုလန္ဒန္ရွိမိတ္ေဆြမ်ားသိရွိေနေစရန္ၿဖစ္ၿပီး ဆံုးၿဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ရာတြင္အေထာက္အကူေပးရန္ၿဖစ္သည္။လိုအပ္ေသာသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားရွိလွ်င္လည္းကၽြႏုပ္သိထားသေလာက္ေ၀မွ်ႏိုင္ပါေသးသည္။

ရန္ကုန္၊ ဧၿပီ ၁၅၊ ၁၈၉၃

T.W.W.D

ယခုစာတြင္တရုတ္ကိုၿဗိတိသွ်တို႔က၄င္းတို႔၏နယ္ေၿမအေပၚၿခိမ္းေၿခာက္မႈတစ္ခုအၿဖစ္ ၿမင္သာထင္သာမေဖာ္ၿပထားသည့္တိုင္ေအာင္ နက္ရွိႈင္းစြာစိုးရိမ္ေနသည္ကိုေတြ႔ၿမင္ရမည္ၿဖစ္သည္။ တနည္းအားၿဖင့္ ၿမန္မာလူမ်ိဳးတို႔၏အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ ၿမန္မာမ်ား၏ကိုယ္ပိုင္အၿမင္ကို လံုး၀ထည့္သြင္းထား ၿခင္းမရွိေသာ အၿမင္တစ္ရပ္ၿဖစ္ေနၿခင္းလည္းၿဖစ္ရာ ႏိုင္ငံၿခားသားကအၿခားႏိုင္ငံၿခားသားတစ္စု၏ လႊမ္းမိုးမႈကို ခုခံေနေသာအရိပ္အေငြ႔မ်ားကိုေတြ႔ႏိုင္သည္။ သယံဇာတစီးပြားေရးႏွင့္ လံုၿခံဳေရးတို႔အတြက္ တရုတ္ၿမန္မာနယ္ၿခား သတ္မွတ္ၿခင္းကို ၿဗိတိသွ်တို႔က အေရးတၾကီးကိစၥတစ္ခုအၿဖစ္ထိုအခ်ိန္ကတည္းက စတင္စဥ္းစားေသာ္လည္း နယ္ၿခားမ်ဥ္းေပၚလာရန္မွာရာစု၀က္ေက်ာ္ေက်ာ္ၾကာရွည္ခဲ့သည္။

ထို႔ၿပင္သမိုင္းပံုရိပ္တြင္ ၿမန္မာႏိုင္ငံလမ္းတံတားအစရွိေသာအ ေၿခခံအေဆာက္အဦးမ်ားကိုၿဗိတိသွ်တို႔က ဖြံ႔ၿဖိဳးေအာင္လုပ္ရာတြင္၄င္းတို႔၏သယံဇာတထုတ္ယူမႈစီးပြားကိုအေၿခခံစဥ္းစားခဲ့ေၾကာင္းကိုလည္းေတြ႔ႏိုင္သည္။ ဥပမာ-ၿမန္မာႏိုင္ငံ၏မီးရထားလမ္းေက်ာရိုးၾကီးမ်ား ကိုၾကည့္လွ်င္အေရွ႕အေနာက္ၿဖတ္ေဖာက္ သည္ထက္စာလွ်င္ ေတာင္ေၿမာက္ကိုၿဖတ္ေဖာက္ၾကၿခင္းကိုဦးစားေပးခဲ့ရာ ၿဗိတိသွ်၏ အေၿခခံ အေဆာက္အဦဖြံ႔ၿဖိဳးေရးမူ၀ါဒမ်ားမွာလည္း တနည္းအားၿဖင့္ ၿမန္မာႏိုင္ငံမွထြက္သမွ် သယံဇာတထုတ္ယူမႈ ကို ေခ်ာေမာႏိုင္သမွ် ေခ်ာေမာႏိုင္ရန္သာ အေရးတၾကီးစဥ္းစားခဲ့ၿခင္းကိုၿမင္ႏိုင္သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ထိုစီးပြားကိုထိပါးသူအၿခားအစုအဖြဲမ်ားကို္လည္းဖယ္ရွားလိုသည့္ သေဘာထားကိုအထက္ပါစာ ကထင္ဟပ္ေနေပသည္။ ယခုအခ်ိန္ထိသယံဇာတၾကြယ္၀ခဲ့ၿခင္း ကၿမန္မာႏိုင္ငံအေပၚေပးခဲ့ေသာ ဆိုးက်ိဳးမွာေကာင္းက်ိဳးထက္မ်ားခဲ့သလားစဥ္းစားစရာပင္ၿဖစ္သည္။
Nwet Kay Khine