ႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးအတြက္ ေသရမွာမေၾကာက္သူ မန္းဘခိုင္

ႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးအတြက္      ေသရမွာမေၾကာက္သူ    မန္းဘခိုင္

၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔ စေနေန႔ နံနက္ ၁ဝ နာရီ ၃၇ မိနစ္တြင္ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ကိုးဦး က်ဆုံးခဲ့ရာ   ထိုက်ဆုံးသူမ်ားအနက္  ကရင္အမ်ဳိးသား ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္ေသာ မန္းဘခိုင္လည္း ပါဝင္ခဲ့ သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေခါင္းေဆာင္ေသာ ဝန္ႀကီး အဖြဲ႕တြင္   စက္မႈလက္မႈႏွင့္  အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီးအျဖစ္ မန္းဘခိုင္က တာဝန္ယူခဲ့သည္။

မန္းဘခိုင္၏ ရာဇဝင္တင္ေလာက္ေသာ  စကား တစ္ခြန္းမွာ ''အမ်ဳိးသားေရးႏွင့္   ဗမာျပည္ႀကီးအတြက္ လြတ္လပ္ေရးရရန္ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ေသရမည္ကို မေၾကာက္''ဟူေသာစကားပင္ ျဖစ္သည္။

၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ မန္းဘခိုင္ မွာ ေနထိုင္မေကာင္းျဖစ္ေန၍ ဇနီးျဖစ္သူက ႐ုံးမသြားရန္  တားျမစ္ေသာ္လည္း      ေနမေကာင္းလ်က္ႏွင့္ပင္ အတြင္းဝန္႐ုံးရွိ  ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ အခန္းတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ အစည္းအေဝးသို႔ ႀကိဳးစားတက္ေရာက္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ မန္းဘခိုင္သည္   ဗိုလ္ခ်ဳပ္၏ လက္ယာဘက္ စားပြဲရွည္ႀကီးအစြန္ဆုံး၊ လူသတ္သမားတို႔ ဝင္ေရာက္ရာ ဝင္ေပါက္ႏွင့္ အနီးဆုံးတြင္ ထိုင္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ယုံၾကည္     အားအကိုးရဆုံးေသာ    ကရင္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးဆိုလွ်င္လည္း မမွားေပ။

''အဲဒီေန႔က    ေဖေဖတို႔အေၾကာင္းကိုၾကားလို႔ ေဆး႐ုံကို လိုက္သြားေတာ့   ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ေပြ႕ၿပီး အိမ္ျပန္ယူသြားတဲ့ ေဒၚခင္ၾကည္ကို ေတြ႕ရတယ္ တဲ့၊  အခန္းထဲေရာက္လို႔ ေဖေဖ့ကိုလည္းျမင္ေရာ ေမေမ မူးေမ့လဲက်သြားတာ၊ အိမ္ျပန္ေရာက္မွပဲ သတိရတယ္လို႔ ေမေမကေျပာတယ္၊ ေဆး႐ုံက ဂ်ဴဗလီေဟာကို ေရႊ႕ၿပီး ေတာ့ အာဇာနည္ကိုးဦးရဲ႕ ႐ုပ္ကလာပ္ေတြကို ထားထား တယ္ေလ။ 

''၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၁ ရက္ေန႔မွာ ဂ်ဴဗလီေဟာ မွာ သံဃာေတာ္အပါး ၁ဝဝ နဲ႔  ႏိုင္ငံေတာ္ဆြမ္းကပ္ပြဲ ျပဳလုပ္ပါတယ္၊   ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမမွာလည္း ဆြမ္းသြတ္ပြဲလုပ္တယ္၊ ေမေမကႏွစ္စဥ္သံဃာ ၄၅ ပါးနဲ႔  လစဥ္  သံဃာေတာ္ ငါးပါးကို  အိမ္မွာ ဆြမ္းအၿမဲကပ္ တယ္၊ ေမေမ့အသက္ ၆၁ ႏွစ္၊ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၂ ရက္ေန႔ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းက အိမ္မွာဆုံးပါးတဲ့ အထိ ေဖေဖ့ကို   ရည္မွန္းၿပီး   သံဃာေတာ္ေတြကို ဆြမ္းကပ္မပ်က္ခဲ့ဘူး၊ ေဖေဖဆုံးေတာ့ ကြၽန္မက သံုးႏွစ္ သမီး၊  ေမာင္ေလးက  အခါလည္ပဲရွိေသးတယ္''ဟု မန္းဘခိုင္၏ မိသားစုဝင္ျဖစ္ေသာ ရန္ကုန္အေရွ႕ပိုင္းတကၠသိုလ္(သခ်ၤာဌာန)မွ အၿငိမ္းစားပါေမာကၡတစ္ဦး ျဖစ္သည့္ ေဒၚျမင့္ျမင့္ခိုင္က ေျပာၾကားသည္။

ေဒၚျမင့္ျမင့္ခိုင္တို႔ မိသားစုသည္  တာေမြၿမိဳ႕နယ္ ရွိ  ေနအိမ္တြင္ေနထိုင္ၿပီး  အိမ္ေရွ႕ရွိ တစ္ခ်ိန္ကSaint Francis Convent  မစ္ရွင္စကူးလ္  ယခုအထက (၄)ေက်ာင္းတြင္ ေဒၚျမင့္ျမင့္ခိုင္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏွင့္ဦးေအာင္ဆန္းလင္းတို႔   အတူတကြေက်ာင္းတက္ ဖူးေၾကာင္း၊  ေဒၚျမင့္ျမင့္ခိုင္ႏွင့္ ဦးေအာင္ဆန္းလင္းမွာ ပထမတန္းတြင္ အတူတက္ေရာက္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္မွာ တစ္တန္းငယ္ေၾကာင္း  ေဒၚျမင့္ျမင့္ခိုင္က ေျပာၾကားသည္။ အဆိုပါ      ေက်ာင္းႀကီးမွာယခုအခါ  အမွတ္(၄)အေျခခံပညာ  အထက္တန္းေက်ာင္းအျဖစ္  အနာဂတ္မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားကို ေမြးဖြားေပးလ်က္ရွိသည္။

ေဒၚျမင့္ျမင့္ခိုင္က ''ေဖေဖဆုံးၿပီးေတာ့ မိသားစု အခက္အခဲေတြ ႀကံဳခဲ့ရတယ္၊  ၁၉၆၃   ခုႏွစ္ကစၿပီး ကံဆိုးမႈ စတယ္လို႔ ဆိုရမယ္၊ ေမေမအလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ဓာတ္ဆီဆိုင္လည္း ေအာက္တိုဘာလ ၂ဝ ရက္ေန႔မွာ ျပည္သူပိုင္အသိမ္းခံရတယ္။  ေဖေဖရွိစဥ္က  ဖြင့္ထားတဲ့   ငွက္ေပ်ာပြဲ႐ုံကလည္း  ေမေမဆုံးၿပီးေနာက္မွာ  ရြာက ငွက္ေပ်ာတင္ပို႔ျခင္းမရွိေတာ့    ရပ္ဆိုင္းသြားတယ္။  အေဆာက္အအံုကလည္း  ဗုံးဒဏ္သင့္လို႔  ျပန္ျပဳျပင္ ရတယ္။

''အဲဒီမွာ ေရနံကုမၸဏီ ဘီအိုစီက က်ဆုံးသြားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြရဲ႕ မိသားစုေတြကို ေကာ္မရွင္စား ဓာတ္ဆီအေရာင္း ကိုယ္စားလွယ္ေပးမယ္လို႔ ကမ္းလွမ္း ခ်က္ကို လက္ခံၿပီး ဆိုင္ေနရာရွာေနေတာ့ ဦးေလးျဖစ္သူ ဦးအေမာင္က အေရွ႕ျမင္းၿပိဳင္ကြင္းလမ္းက   သူပိုင္တဲ့ ေနရာကိုေပးၿပီး  ကူညီေစာင့္ေရွာက္ခဲ့တယ္၊ ဓာတ္ဆီဆိုင္ ေတြ ျပည္သူပိုင္သိမ္းၿပီးတဲ့အခါမွာ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ ႀကီးေတြရဲ႕  မိသားစုေတြ  စားဝတ္ေနေရးမေျပလည္မွာ စိုးလို႔ က်န္ရစ္သူ ဇနီးသည္ေတြကို တစ္သက္တာ ခံစားခြင့္ ပင္စင္ တစ္လတစ္ေထာင္က်ပ္စီ ခ်ီးျမႇင့္မယ့္အေၾကာင္းကို ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီဥကၠ႒   ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက ကြၽန္မ မိခင္အပါအဝင္    က်န္ဇနီးသည္ေတြကိုလည္း ေတြ႕ဆုံၿပီး ေျပာၾကားခဲ့တယ္လို႔လည္း  သိခြင့္ရခဲ့ပါတယ္'' ဟု ေျပာျပသည္။

မန္းဘခိုင္သည္ ဟသၤာတခ႐ိုင္ ယုန္သလင္းေက်းရြာ ဇာတိျဖစ္ၿပီး  ရြာသူႀကီးမန္းေပကုန္းႏွင့္ အမိေဒၚပုတို႔မွ ၁၉ဝ၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ေမြးဖြား ခဲ့သည္။ ဟသၤာတၿမိဳ႕   ေအဘီအမ္ေက်ာင္းတြင္  ပညာ သင္ၾကားခဲ့ကာ ကေလးသူငယ္မ်ား ကရင္ဘာသာသင္ၾကား ႏိုင္ရန္ ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းဖြင့္ေပးခဲ့ၿပီး ကရင္လူငယ္မ်ား အသင္းကိုလည္း စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ၁၉၃၇ ခုႏွစ္တြင္ ပုသိမ္ေျမာက္ပိုင္းမွ အမတ္အျဖစ္  အေရြးခံရၿပီး ဂ်ပန္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ရြပ္ရြပ္ခြၽံခြၽံတိုက္ပြဲဝင္ခဲ့ကာ ကရင္-ဗမာ ခ်စ္ၾကည္ေရးကိုအထူး ႀကိဳးပမ္းတည္ေဆာက္ခဲ့သူလည္းျဖစ္သည္။

''ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဇလြန္ၿမိဳ႕မွာ တရားေဟာေတာ့  အဂၤလိပ္က  ဆုေငြထုတ္ထားတဲ့အတြက္ ေရွာင္ေနရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ရာဇဝတ္အုပ္ဇနီးျဖစ္တဲ့ ေမရီလွ ေတာက ကားနဲ႔ ဟသၤာတ၊ ယုန္သလင္းရြာက ပါးပါးစီကို ေခၚလာ ၿပီး မိတ္ဆက္ေပးတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ဒါငါတို႔ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပဲ။ မင္းတာဝန္ယူၿပီး  ရန္ကုန္ကို ေရာက္ေအာင္ ပို႔ေပးဖို႔ တာဝန္ေပးတယ္၊   ရြာမွာဗိုလ္ခ်ဳပ္က  သံုးရက္ ေနတယ္၊ အေပၚဆုံးထပ္မွာ အိပ္တယ္။ ညပိုင္းတိုင္းျပည္ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ တရားေတြေဟာတယ္၊   ပါးပါးက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို  အဲဒီကတည္းက  ေလးစားခဲ့တာ၊   နာမည္ ၾကားဖူးေပမယ့္  အခုမွေတြ႕ရတာဆိုေတာ့  ဝမ္းလည္း ဝမ္းသာ၊ ေလးလည္း ေလးစားေပါ့ေလ။

''အဂၤလိပ္စပိုင္ေတြကလည္း    ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဇလြန္က ေပ်ာက္သြားေတာ့ ပိုက္စိပ္တိုက္ရွာေနတဲ့ အခ်ိန္ပဲ။ ရြာမွာ သံုးရက္ေနၿပီး မနက္မွာပါးပါးက သူ႔ငွက္ေပ်ာသီးတင္တဲ့ ကားနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ၿခံအလုပ္သမား အေယာင္ေဆာင္ၿပီး ဟသၤာတကိုပို႔တယ္၊    ကမ္းနားေရာက္ေတာ့   ပါးပါးက  ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဘယ္လိုမွမေအာက္ေမ့ပါနဲ႔၊ ေလွေပၚကို တက္ရင္ ငွက္ေပ်ာခိုင္တစ္ခိုင္ ထမ္းၿပီး တက္ေစခ်င္ပါတယ္၊ ဒါမွ မရိပ္မိၾကမွာလို႔ ေတာင္းပန္စကားေျပာေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ရယ္ၿပီး သမၺန္ေပၚကို ထမ္းသြားတယ္လို႔  ေျပာတယ္။ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွန္းလည္း   မရိပ္မိၾကဘူး၊     ပါးပါးကိုယ္တိုင္ ငွက္ေပ်ာေလွနဲ႔   ရန္ကုန္ကို  လိုက္ပို႔ေတာ့  ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း  ရန္ကုန္ကိုျပန္ေရာက္ခဲ့တယ္၊   ကြၽန္မ ခုနစ္ႏွစ္သမီးအရြယ္ဆိုေတာ့  မမႀကီးက အၿမဲေျပာျပလို႔ မွတ္မိေနတာပါ''ဟု  မန္းဘခိုင္၏   သမီးျဖစ္သူတစ္ဦး ျဖစ္ေသာ ေဒၚနန္႔ခင္ေဌးရီခိုင္က ေျပာျပသည္။

မန္းဘခိုင္သည္ အမ်ဳိးသားစည္းလုံးညီၫြတ္မႈႏွင့္  တိုင္းျပည္လြတ္လပ္ေရးကို အထူးႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ခဲ့သူ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ေလးစားအားကိုးခဲ့သူ တစ္ဦး လည္း ျဖစ္သည္။

''ကြၽန္မအဘိုးက စည္းလုံးမႈနဲ႔ပတ္သက္ရင္ အၿမဲ ေျပာဖူးတယ္တဲ့၊  စည္းလုံးညီၫြတ္မႈသာ ရွိမယ္ဆိုရင္  ပင္လယ္ေရကိုေတာင္  ခပ္ထုတ္လို႔  ရတယ္တဲ့၊    အခု အခ်ိန္မွာတိုင္းရင္းသားစည္းလုံးညီၫြတ္ေရးက အထူး လိုအပ္ေနတာပါ၊  တိုင္းျပည္တိုးတက္ဖို႔ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ တူၾကမယ္ဆိုရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရမွာပါ၊   တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး ၿပိဳင္ဘက္ဆိုရင္ေတာင္ ရန္သူလို႔မျမင္ဘဲ ရည္မွန္းခ်က္ တူတဲ့ မိတ္ေဆြလို႔ မွတ္ယူၾကရမွာပါ၊ ကြၽန္မတို႔တစ္ေတြ မမီေတာ့ေပမယ့္ ေနာင္မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြ  တိုင္းျပည္ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈရဲ႕ အက်ဳိးရလဒ္ကို ခံစားရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္  တိုင္းရင္းသားစည္းလုံးညီၫြတ္မႈ အျမန္ရဖို႔ တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး   စာနာေထာက္ထားနားလည္ဖို႔လိုပါတယ္''ဟု ေျမးျဖစ္သူ   အသက္(၅၇)ႏွစ္ရွိ  ေဒၚနန္႔စိုးစိုးခိုင္ (ဟသၤာတတကၠသိုလ္) က ေျပာျပသည္။

အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီး  ကိုးဦးတြင္  တစ္ဦး အပါအဝင္ျဖစ္ၿပီး  ဖဆပလအဖြဲ႕ႀကီးျဖစ္ေျမာက္ေရး အတြက္  အားႀကိဳးမာန္တက္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ၊ ကရင္လူငယ္မ်ားအစည္းအ႐ုံးဥကၠ႒၊  စက္မႈလက္မႈႏွင့္  အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီးမန္းဘခိုင္အား  ဦးၫြတ္ ဂါဝရျပဳၿပီး  ဤေဆာင္းပါးကို      ေရးသားတင္ျပလိုက္ ရပါသည္။      ။

မန္းဘခုိင္

(၂၆ ေအာက္တိုဘာ ၁၉ဝ၃ - ၁၉ ဇူလုိင္ ၁၉၄၇)

၁၉၄၆ ခုႏွစ္  စက္တင္ဘာလတြင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္းေခါင္းေဆာင္ေသာ ဝန္ႀကီးအဖြဲ႕၌ စက္မႈ လက္မႈႏွင့္ အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီးအျဖစ္ ကရင္ေခါင္းေဆာင္ မန္းဘခိုင္ တာဝန္ယူခဲ့သည္။

မန္းဘခိုင္သည္ ဟသၤာတခ႐ိုင္ ယုန္သလင္းရြာ ဇာတိျဖစ္သည္။   အဘ  ယုန္သလင္းရြာသူႀကီး မန္းေပကုန္းႏွင့္  အမိ  ေဒၚပုတို႔မွ  ၁၉ဝ၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ ၂၆ ရက္ တနလၤာေန႔တြင္ ေမြးဖြား သည္။ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ထုိနယ္မွ ပါဝင္လႈပ္ရွား ခဲ့သည္။

ငယ္စဥ္က ဟသၤာတၿမိဳ႕ ေအဘီအမ္ေက်ာင္းတြင္ ပညာသင္ၾကားခဲ့သည္။

ကေလးသူငယ္မ်ား ကရင္ဘာသာ သင္ႏုိင္ရန္ အတြက္ ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္း ဖြင့္ေပးခဲ့သည္။ ကရင္ လူငယ္မ်ားအသင္းကိုလည္း စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။

၁၉၃၇ ခုႏွစ္တြင္  ပုသိမ္ေျမာက္ပိုင္းမွ အမတ္ အျဖစ္ အေရြးခံရသည္။

ဂ်ပန္ေတာ္လွန္သည့္ အခ်ိန္တြင္ ရြပ္ရြပ္ခြၽံခြၽံ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ကရင္-ဗမာခ်စ္ၾကည္ေရးကို အထူးႀကိဳးပမ္းတည္ေဆာက္ခဲ့သည္။

ဖဆပလအဖြဲ႕ႀကီး  ျဖစ္ေျမာက္ေရးကို ႀကိဳးႀကိဳး ပမ္းပမ္း ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ထုိအဖြဲ႕ ႀကီးတြင္ ဗဟိုအမႈေဆာင္  လူႀကီးအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္မွာပင္  ကရင္လူငယ္မ်ား  အစည္းအ႐ံုး ဥကၠ႒အျဖစ္ တင္ေျမႇာက္ျခင္းခံရသည္။

၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ ၁၉ ရက္ စေနေန႔ နံနက္ ၁ဝ နာရီ ၃၇ မိနစ္တြင္ အျခားေခါင္းေဆာင္ ႀကီးမ်ားႏွင့္အတူ  လုပ္ႀကံခံရၿပီး  အသက္ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရ သည္။

သတင္းေဆာင္းပါး - သန္းထုိက္
ဓာတ္ပုံ - သန္းစိုး