လာအုိဆည္က်ဳိးေပါက္မႈကေပးတဲ့ သင္ခန္းစာ

လာအုိဆည္က်ဳိးေပါက္မႈကေပးတဲ့ သင္ခန္းစာ

မၾကာေသးမီက လာအုိႏုိင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပုိင္းျပည္နယ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ဗအအေစနက ျပည္နယ္ ဆန္နန္ေဆးခ႐ုိင္မွာရွိတဲ့ ေဆာက္လုပ္ဆဲ ေရအားလွ်ပ္စစ္ဆည္တစ္ခု ၿပိဳက်မႈျဖစ္ၿပီး ေသသူေသ၊ ေပ်ာက္ဆံုးသူေပ်ာက္ဆံုးနဲ႔ ေသာကပင္လယ္ေဝေနတဲ့ သတင္းတစ္ခုကုိ ဝမ္းနည္းဖြယ္ ၾကားသိလုိက္ရပါတယ္။

Xe Pian-Xe Namnoy    ဆည္
အဆုိပါ တည္ေဆာက္ဆဲဆည္ကုိ  ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံ၊ ထုိင္းႏုိင္ငံနဲ႔ လာအုိႏုိင္ငံတုိ႔မွ ကုမၸဏီေတြပါဝင္ေသာ   ဖက္စပ္ကုမၸဏီီျဖစ္တဲ့  Xe Pian-Xe Namnoy  Power Company က တည္ေဆာက္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ Xe Pian-Xe Namnoyေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းဟာ ခန္႔မွန္းေျခ အေမရိကန္ ေဒၚလာ  ၁  ဒသမ  ၂  ဘီလီယံကုန္က် မယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းထားၿပီး ႏွစ္စဥ္ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အား ခန္႔မွန္းေျခ ၄၁ဝ မဂၢါဝပ္ ထုတ္လုပ္ႏုိင္မယ္လုိ႔လည္း သိရတယ္။ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းတည္ေဆာက္ ေရးအတြက္ ကနဦးေလ့လာမႈေတြကုိ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွာ အဆံုး သတ္ခဲ့ၿပီး စီမံကိန္းတည္ေဆာက္မႈကုိ  ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွာ စတင္ ကာ စီးပြားျဖစ္လည္ပတ္မႈကုိ မၾကာမီ  ၂ဝ၁၉ မွာ စတင္ႏုိင္ေတာ့မွာျဖစ္တယ္ လို႔ သိရပါတယ္။
ဆည္က်ဳိးေပါက္မႈ 
လာအုိႏုိင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပုိင္းက အဲဒီ    ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္တဲ့   ဆည္က်ဳိးေပါက္မႈ      ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ ေပ်ာက္ဆံုးသူဦးေရ   ၁၃၁   ဦးအထိ ရွိလာၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း လာအုိဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေထာင္လြန္ဆစ္ဆူလစ္က ဗုဒၶဟူးေန႔ မွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဆည္က်ဳိးေပါက္ ခဲ့တဲ့အတြက္   ရြာေပါင္း   ခုနစ္ရြာကုိ  ေရလႊမ္းမုိးခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔  လူေပါင္း ၂၇  ဦး  ေသဆံုးခဲ့တယ္လုိ႔ လာအုိသတင္း ဌာနက အတည္ျပဳထားေပမယ့္လည္း လာအုိဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေသဆံုးသူအေရ အတြက္ကုိ အတိအက် ေဖာ္ျပေျပာဆုိ ျခင္း မရွိပါဘူး။
ဆည္က်ဳိးေပါက္ၿပီး ေရလႊမ္းမုိးမႈ ေၾကာင့္ ေနအိမ္ေခါင္မုိးေတြ၊ သစ္ပင္ ေတြေပၚ   လူေတြ   တက္ေနၾကတဲ့ ျမင္ကြင္းကုိ  ႐ုပ္ျမင္သံၾကားသတင္း ေတြမွာ   ေတြ႕လုိက္   ျမင္လုိက္ရတာ ဟာ     စိတ္ႏွလံုး    ထိခိုက္စရာပါပဲ။  ဆည္က်ဳိးေပါက္မႈေၾကာင့္   ေရေတြ စီးဆင္းရာ လမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ မွာရွိတဲ့ ေက်းရြာေပါင္း ၁၂ ရြာေလာက္ ဟာ ခ်က္ခ်င္းပဲ ေရႀကီးမႈေတြ ျဖစ္ေပၚ ခဲ့ပါတယ္။ ေဝဟင္က ေတြ႕လုိက္ရတဲ့  ျမင္ကြင္းဟာလည္း ဘယ္ေနရာၾကည့္ ၾကည့္   ေရေဖြးေဖြးနဲ႔   ေၾကကဲြစရာ ေကာင္းလွပါတယ္။   ဒါေပမယ့္လည္း  ေရေဘးသင့္ျပည္သူေတြကုိ လံုၿခံဳစိတ္ ခ်ရတဲ့ ေနရာေတြဆီ ေျပာင္းေရႊ႕ေပး လိုက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း   လာအုိဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္က      သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြမွာ ေျပာတဲ့ အေၾကာင္း    ၾကားလုိက္ရတာ ဟာ ေရေဘးသင့္ျပည္သူေတြအတြက္ တအားျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။
အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္
ဆည္က်ဳိးေပါက္မႈေၾကာင့္   အုိးမဲ့ အိမ္မဲ့ျဖစ္တဲ့သူ အေရအတြက္ဟာ ၃ဝ၆ဝ  အထိရွိလာၿပီး ေသဆံုးသူမွာလည္း အခု အခါမွာေတာ့ အေတာ္ေလးမ်ားလာၿပီလို႔ သိရပါတယ္။   ဆည္က်ဳိးေပါက္မႈေၾကာင့္  ေရေတြဟာ   ရပ္တန္႔သြားတယ္လို႔မရွိဘဲ   ဆက္လက္စီးဆင္းေနၿပီး        တျခား ရြာငါးရြာမွ ေျခာက္ရြာအထိ ေရလႊမ္းမုိးမႈ ဒဏ္ ခံစားေနရတုန္းရွိေသးတာကုိ  သိရ ပါတယ္။
ဆည္က်ဳိးေပါက္မႈေၾကာင့္ ေနအိမ္ ေတြ  ေမ်ာပါသြားၿပီး   လူေပါင္းမ်ားစြာ ေသဆံုးခဲ့သလုိ ေရေဘးသင့္ျပည္သူေတြ အတြက္  ကယ္ဆယ္ေရးအကူအညီေတြ ေပးဖို႔ Attapeu ျပည္နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မွဴး႐ံုးက ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ပါတီ၊ အစုိးရ အဖဲြ႕အစည္းေတြ၊   စီးပြားေရးအသုိင္း အဝုိင္း၊    တာဝန္ရွိသူေတြ၊    ရဲတပ္ဖဲြ႕နဲ႔ တပ္မေတာ္တပ္ဖဲြ႕ဝင္ေတြ၊ ေစတနာရွင္ လာအုိႏုိင္ငံသားေတြကုိလည္း ေရေဘး သင့္ျပည္သူေတြအတြက္ အေရးေပၚအကူ အညီေတြေပးဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံထားတယ္ လို႔    သိရပါတယ္။   ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကလည္း အထူးေကာ္မတီဖဲြ႕စည္းၿပီး လက္ရွိအေျခ အေနကုိ ကုိင္တြယ္ႏုိင္ေရးနဲ႔ ဆည္က်ဳိး ေပါက္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကုိ ရွာေဖြဖုိ႔  လုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔  ေျပာခဲ့ ပါတယ္။      ယခုသီတင္းပတ္အတြင္း အာဏာပိုင္ေတြကလည္း ထိခုိက္ခံရသူ ေတြကုိ    အျမန္ဆံုးကယ္တင္ေပးႏုိင္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါတယ္။
ရွာေဖြကယ္ဆယ္မႈေတြလုပ္
မုိးေခါင္တဲ့ေနရာလည္းျဖစ္၊ ေဝးလံ ေခါင္သီတဲ့ ေနရာလည္းျဖစ္တဲ့ လာအို ႏိုင္ငံ Attapeu  ျပည္နယ္မွာ တည္ေဆာက္ ထားတဲ့  ဆည္က်ဳိးက်မႈမွာ  ေပ်ာက္ဆံုး ေနတဲ့ သူေတြကုိ  တ႐ုတ္၊  ဗီယက္နမ္၊ ထုိင္းႏုိင္ငံနဲ႔ စင္ကာပူႏုိင္ငံေတြက ကြၽမ္း က်င္သူေတြဟာ  လာအုိတပ္ဖဲြ႕ဝင္ေတြ၊ ေစတနာရွင္ေတြနဲ႔အတူ ရွာေဖြကယ္ဆယ္ မႈေတြ လုပ္ေနပါတယ္။ စင္ကာပူေလတပ္ က စီ-၁၃ဝ ေလယာဥ္ေတြလည္း  ပထမ အသုတ္၊  ဒုတိယအသုတ္ရယ္လုိ႔ ခဲြကာ ကယ္ဆယ္မႈေတြမွာ  ပူးေပါင္းပါဝင္ၿပီး     ေရေဘးဒုကၡခံစားေနရသူေတြကုိ အစား အစာေတြ ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ပါတယ္။
ေက်ာင္းေတြကုိလည္း ေရေဘးဒုကၡ သည္ေတြ ခုိလံႈရာေနရာအျဖစ္ စခန္းဖြင့္ လွစ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရသလုိ မိသားစုေပါင္း  ၁၃ဝဝ   ေလာက္လည္း   ခုိနားရာေတြ လိုအပ္လ်က္ရွိပါတယ္။    လူသားခ်င္း စာနာမႈဆုိင္ရာ      တုိင္ပင္ညႇိႏိႈင္းေရး ကုလသမဂၢ႐ံုးကလည္း ေရေဘးဒုကၡျဖစ္ ေနတဲ့ေနရာမွာ ေလွနဲ႔ ရဟတ္ယာဥ္ေတြ သာ    ပုိ႔ေဆာင္ဆက္သြယ္တဲ့ေနရာမွာ အသံုးျပဳေနရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ကူညီဖုိ႔ ေရာက္လာ
''ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ကို  ဘယ္သူမွ  ဂ႐ု မစုိက္ဘူးလုိ႔  ထင္ေနတာ။    ဘယ္သူမွ လာအုိုလုိႏုိင္ငံေလးကုိ မသိဘူးလုိ႔ထင္ေန တာ။  တကယ္တမ္း  ဆည္က်ဳိးက်ၿပီး ေသာကပင္လယ္ေဝေတာ့ ႏုိင္ငံျခားက လူေတြလည္း  ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ကုိ  ကူညီဖုိ႔  ေရာက္လာၾကတယ္။    ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕  ေရေဘးဒုကၡသည္ေတြနဲ႔  ပတ္သက္ၿပီး  ခံစားေနရတဲ့ မခ်ိတင္ကဲ ေဝဒနာလည္း အေတာ္ေလး   သက္ေသာင့္သက္သာ ျဖစ္သြားတယ္'' လို႔ လာအုိႏုိင္ငံသား တစ္ဦးျဖစ္တဲ့   ဆူဖာဖုန္း  ဆူနာဗန္က ဆုိပါတယ္။
လာအုိဆည္က်ဳိးမႈက ကေမၻာဒီးယား
ႏုိင္ငံကုိလည္း ႐ုိက္ခတ္   
လာအုိ    ဆည္က်ဳိးေပါက္မႈဟာ လာအုိတစ္ႏုိင္ငံတည္းသာမကဘဲ အိမ္နီး ခ်င္းႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့   ကေၻာဒီးယားႏုိင္ငံ ကုိလည္း ႐ုိက္ခတ္ခဲ့ၿပီး  ကေမၻာဒီးယား ျပည္သူေတြကုိလည္း         အုိးမဲ့အိမ္မဲ့ ေတြ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ လာအုိဆည္က်ဳိး တာဟာ ကေၻာဒီးယားႏုိင္ငံနဲ႔ ဘယ္လုိ ဆက္စပ္ေနသလဲလုိ႔ သိခ်င္ပါလိမ့္မယ္။  လာအုိႏုိင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပုိင္းနဲ႔ ကေမၻာ ဒီးယားႏုိင္ငံနယ္စပ္မွာ        တည္ေဆာက္ ထားတဲ့ ဆည္က်ဳိးက်မႈမွ စီးဆင္းလာတဲ့ ဆည္ေရေတြဟာ ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံ     ဆီးခုန္ျမစ္ထဲကို စီးဆင္းသြားၿပီး ျမစ္ေရ လွ်ံမႈေတြ၊  ျမစ္ေရႀကီးမႈေတြ  ျဖစ္ေပၚ လာကာ အဆုိပါ ျမစ္ကမ္းတစ္ေလွ်ာက္     ေနထုိင္ၾကတဲ့   ကေၻာဒီးယားျပည္သူ    ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဗုဒၶဟူး ေန႔က  ျမစ္ေရဟာ  တခ်ဳိ႕ေဒသေတြမွာ ၁၁ ဒသမ ၅ မီတာအထိ ျမင့္တက္လာ တာေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕အိမ္မ်ားဆုိရင္ ေရျမဳပ္ ခဲ့ပါတယ္။
''ကေမၻာဒီးယားႏုိင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ ပုိင္း စတန္ထရန္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ ေဒသခံ  ၁၂ဝဝ ေလာက္ကုိ ေဘးကင္းစိတ္ခ်ရၿပီး  ျမင့္မားတဲ့ ကုန္းျမင့္ေနရာေတြကုိ ကေမၻာ ဒီးယားတပ္ဖဲြ႕ဝင္ေတြက ပုိ႔ေဆာင္ခဲ့ပါ တယ္။    ေရေတြလည္း    ဆက္လက္ၿပီး တက္ေနတုန္းပဲ။  ဒါေၾကာင့္  လူေတြကုိ  ေဘးကင္းရာေနရာေတြကုိ    ေရႊ႕ေျပာင္း မႈေတြ   ပိုမုိလုပ္ေနရတယ္''  လုိ႔   ေျပာ လုိက္သူကေတာ့       အစုိးရေျပာေရး ဆုိခြင့္ရွိသူ  မစၥတာ  မန္ေကာင္ပဲ ျဖစ္ပါ တယ္။
ခ႐ုိင္ေလးခ႐ုိင္ရွိ ေက်းရြာေပါင္း  ၁၇ ရြာေလာက္မွာရွိတဲ့  မိသားစုဝင္ေတြကုိ ေဘးလြတ္ရာ ကယ္ဆယ္မႈေတြ ျပဳလုပ္ ခဲ့ ပါတယ္။ တပ္မေတာ္တပ္ဖဲြ႕ဝင္  ၇ဝဝ၊   ရဲတပ္ဖဲြ႕ဝင္နဲ႔  ကယ္ဆယ္ေရးသမား ေတြကုိ      ေရေဘးဒုကၡသည္ေတြ  ကူညီဖုိ႔     ေရေဘးဒုကၡခံစားေနရတဲ့  ေဒသေတြကုိ ေစလႊတ္ခဲ့ပါတယ္။
လူေတြေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့
ေဘးအႏၲရာယ္
စတင္ဆန္  စင္တာ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ အစီအစဥ္အႀကီးအကဲ ဘရီယန္ အုိင္လာက   အခုလိုျဖစ္ပြားတာဟာ လူေတြေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ ေဘးအႏၲရာယ္ ဆုိတာ သံသယျဖစ္စရာေတာင္ မလုိ ေတာ့ပါဘူးလုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ကေမၻာ ဒီးယားျပည္သူေတြလည္း   အခုလုိ ေရေဘး၊ ေရႀကီးႏုိင္မႈအေျခအေနကို  သတိထားရမွာျဖစ္တယ္လုိ႔    သူက ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဆီးခုန္ျမစ္ဟာ မဲေခါင္ ျမစ္ရဲ႕  ျမစ္လက္တက္တစ္ခုျဖစ္တာနဲ႔ အညီ လာအုိႏုိင္ငံနဲ႔ ကေၻာဒီးယား ႏုိင္ငံၾကားမွာ   ေရေဘး   သုိ႔မဟုတ္ သဘာဝေဘးအႏၱရာယ္ စီမံခန္႔ခဲြေရး နဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ သတိေပး အခ်က္ျပမႈ ေတြ   မရွိခဲ့ပါဘူးလို႔    သူက   ေျပာပါ တယ္။

အခုေတာ့     ကယ္ဆယ္မႈေတြ ေဆာင္ရြက္ေနၾကပါၿပီ။    စုိးရိမ္စရာ အေျခအေနကေန လြန္ေျမာက္လာႏုိင္ ေတာ့မွာ  ျဖစ္ပါတယ္။  ဒါေပမယ့္လည္း  တခ်ဳိ႕ဆံုး႐ံႈးမႈကိုေတာ့ ျပန္လည္အစား ထုိးလုိ႔မရသလုိ   ျဖည့္ဆည္းေပးလုိ႔ လည္း ရမယ္မထင္ပါဘူး။ တိုးတက္မႈ တုိင္းမွာ  ဆုတ္ယုတ္မႈဆုိတာ  အစဥ္ ဒြန္တဲြလ်က္ပါ။ လာအုိဆည္က်ဳိးက်မႈ ကေန ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ကုိ သင္ခန္းစာ ေပးလုိက္တာကေတာ့    ေျပာင္းလဲ တုိးတက္မႈေတြ  လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာ မွာ   ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိတဲ့   အၲရာယ္ေတြ ကုိလည္း ထည့္တြက္ထားရမွာျဖစ္ၿပီး   သူ႔အတြက္လည္း    ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ ထားဖုိ႔    လုိတယ္ဆိုတာပဲ    ျဖစ္ပါ တယ္။       ။


ျမန္မာ့အလင္း၊တင္လင္းေအာင္၊
ကုိးကား- ေအအက္ဖ္ပီ