ေခြၽးႏဲွစာသည္သာ သန္႔ရွင္း၍ အားရွိသည္

ေခြၽးႏဲွစာသည္သာ သန္႔ရွင္း၍ အားရွိသည္

အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒျပင္ဆင္ခ်က္   အမ်ားအျပားအား အိႏၵိယ ေအာက္လႊတ္ေတာ္က  ဇူလိုင္ ၂၄ ရက္၌ အတည္ျပဳေပးလိုက္သည္ဆိုေသာ သတင္းတစ္ပုဒ္ကို ကြၽႏ္ုပ္ဖတ္႐ႈရေသာအခါ ႀကီးျမတ္ထည္ဝါလွေသာ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံႀကီးတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္သည့္ ယင္းႏိုင္ငံ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ခလုတ္တံသင္း သဖြယ္ ရွိေနေသာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈကို အခါမလင့္မီ တားဆီးကာကြယ္ႏိုင္ရန္ တာဝန္ရွိသူမ်ား၏   ႀကိဳးပမ္းခ်က္မ်ား အသုိ႔ရွိပါသနည္းဟု ေစ့ငုမိေလ၏။

အဂတိလိုက္စားမႈ တားျမစ္ေရး (ျပင္ဆင္ခ်က္) ဥပေဒမူၾကမ္းကို ေလာ့ခ္ဆာဘား (ဝါ) ေအာက္လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳ ေပးျခင္း မရွိမီ အဆိုပါ ဥပေဒ မူၾကမ္းကို အထက္လႊတ္ေတာ္က ငါးရက္ေစာ၍ အတည္ျပဳေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္ရာ ဥပေဒအျဖစ္ အာဏာသက္ဝင္လာေပေတာ့မည္။

ေနာက္က်ေနၿပီ

ဥပေဒျပင္ဆင္ခ်က္  ျပဳလုပ္သည္မွာ အခ်ိန္အခါအရပင္ လွ်င္ ေနာက္က်ေနသည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အျဖစ္ ေဝဖန္မႈအခ်ဳိ႕   ေပၚထြက္ခဲ့သည္။ လာဘ္ယူသူမ်ားကိုသာ အေရးယူ အျပစ္ေပးခဲ့ရာမွ လာဘ္ ေပးသူမ်ားကိုလည္း အေရးယူအျပစ္ေပးရန္၊  စြပ္စြဲခံ  လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုသာမက ကုမၸဏီမ်ားကိုပါ   စြပ္စြဲခြင့္ရွိေစရန္စသည့္ အခ်က္မ်ားမွာ   ဥပေဒျပင္ဆင္ခ်က္၏ ထူးျခားခ်က္ မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ရာတြင္ ဥပေဒပါ   စည္းမ်ဥ္းျပ႒ာန္း ခ်က္ အမ်ားအျပားမွာ ျပင္းထန္မႈမရွိဘဲ   'အားေပ်ာ့'   ေနေၾကာင္း၊    အထူးအားျဖင့္ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူမ်ားအား စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္း ျပဳလုပ္မႈ
ႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ဥပေဒေလ့လာ သံုးသပ္သူမ်ားက ေျပာၾကားၾကသည္။

တာဝန္ထမ္းေဆာင္ဆဲ ဝန္ထမ္းမ်ားကို
ျဖစ္ေစ၊ အၿငိမ္းစားယူၿပီး ဝန္ထမ္းေဟာင္း
မ်ားကိုျဖစ္ေစ ဗဟိုအစိုးရအဖြဲ႕က ထူ
ေထာင္ေပးေသာ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕
၏ သေဘာတူခြင့္ျပဳခ်က္မရွိလွ်င္ ပဏာမ
စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ခြင့္မရွိဟု ဥပေဒ သစ္တြင္ ေဖာ္ျပထားရာ အစိုးရ တာဝန္ရွိ သူမ်ားအား ယခင္ကထက္ ပိုမို၍ အကာ အကြယ္ေပးထားေသာ ဥပေဒသစ္ဟု ဆို ၾကေလသည္။

ဥပေဒျပင္ဆင္ခ်က္မ်ား ေပၚထြက္လာ ျခင္းမရွိမီ လက္မြန္မဆြကမူ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အရာရွိမ်ားအေနျဖင့္ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈကို လြတ္လပ္စြာ ျပဳလုပ္ခြင့္ရရွိခဲ့ၾကသည္။

သုိ႔ရာတြင္ ျခြင္းခ်က္အေနျဖင့္ ပူးတြဲအတြင္းဝန္  ရာထူးအထက္ရွိ  အစိုးရ တာဝန္ရွိသူမ်ားအား စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈကို လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားႏွင့္အညီ လုပ္ေဆာင္ၾကရသည္။

ဥပေဒဒိုင္းလႊား အကာအကြယ္

အစိုးရတာဝန္ရွိသူတစ္ဦး လာဘ္ယူ သည္ကို လက္ပူးလက္ၾကပ္ ေတြ႕ရျခင္းမွ အပ အျခားေသာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ ကိစၥမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ကို ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း ေဆာင္ရြက္ရမည္ ဆိုေသာ ျပ႒ာန္းခ်က္မွာ အစိုးရ တာဝန္ရွိ သူမ်ားအား ဥပေဒဒိုင္းလႊားအရ အကာ အကြယ္ေပးမႈကို ခ်ဲ႕ထြင္ျခင္းျဖစ္သည္ ဆို၏။

လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ အမ်ားစုကိုၾကည့္ လွ်င္ လာဘ္ယူသည္ကို ေလာေလာလတ္ လတ္ လက္ပူးလက္ၾကပ္ ဖမ္းမိဖုိ႔ဆိုသည္ မွာ ျဖစ္ျမဲဓမၼတာမဟုတ္ေခ်။ ပင္လယ္ ရပ္ျခားရွိ ဘဏ္တစ္ခုခုကို အသံုးျပဳ၍ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လူျမင္သူျမင္မခံ 'မသမာေၾကး' အေပးအယူလုပ္သည့္ ပံုစံ ျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း တစ္ဆင့္ခံ လာဘ္ ေပးလာဘ္ယူျပဳမႈမ်ားသာလွ်င္ ရွိႏိုင္ပါ
၏။

လုပ္ငန္းကန္ထ႐ိုက္ခ်ေပးျခင္းအတြက္ အာဏာပိုင္တစ္ဦး၏ မိသားစုဝင္မ်ားအား 'ဆုလာဘ္' ေပးျခင္း၊ မတန္မရာ ရာထူးတိုးေပးသူ အရာရွိကိုသူ၏ တပည့္သားေျမးက'ေစာင္မၾကည့္႐ႈခ' ေပးျခင္းစသည္တုိ႔မွာ လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္ လာဘ္ေပး၊ လာဘ္ယူျပဳလုပ္ေသာ နည္းလမ္းမ်ား မဟုတ္ပါလား။ (ဆရာသမားကို လက္ခ်ည္းသက္သက္ 'ၾသကာသ' လုပ္၍ မသင့္၊ လက္သိပ္ထိုး လာဘ္ေပးမွ သင့္သည္ဆိုေသာ ယူဆပံုမ်ဳိးဟူေပ)

သုိသပ္လွ်ဳိ႕ဝွက္ေသာ လာဘ္ေပးလာဘ္ ယူမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ရသည္မွာ လိုက္တမ္းေျပးတမ္း ကစားပံုမ်ဳိးႏွင့္ ပမာတူလွၿပီး ဖမ္းမိရန္ နီးလ်က္ႏွင့္ ေဝးေနတတ္သည္။

လာဘ္ေပးသူ

ဥပေဒေဟာင္းအရ လာဘ္ေပးသူမ်ား သည္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားအျဖစ္ သတ္ မွတ္ခံခဲ့ရျခင္းမရွိေသာ္လည္း ဥပေဒျပင္ ဆင္ျခင္းအရ လာဘ္ေပးျခင္းသည္ပင္ လွ်င္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ျခင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ ႏိုင္ေပၿပီ။ သုိ႔ျဖစ္၍ လာဘ္ေပးမႈေရာ၊ လာဘ္ယူမႈပါ အျပစ္သင့္သည္။

အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဥပေဒ စည္းမ်ဥ္းမ်ား တင္းၾကပ္လွပါသည္ဆိုေသာအိႏၵိယႏိုင္ငံ၌ စံုစီနဖာ အက်င့္ပ်က္ျခစား မႈမ်ားမွာ ေတြ႕႐ိုးေတြ႕စဥ္ျဖစ္၏။ ဝဝဖီးဖီး စားေနက် ေၾကာင္ဖားႀကီးမ်ား ရွိတတ္သည္ မွာလည္း ေလာကတံထြာ ဓမၼတာျဖစ္၏။

အစိုးရ ဌာနမ်ား၏ ဝန္ထမ္းေလာက အတြင္း စြတ္ကယ္စြတ္ကယ္ စားလားဝါး လား လုပ္တတ္သူမ်ား တိမ္ေကာပေပ်ာက္ သြားျခင္း မရွိသည့္အတြက္ ျပည္သူမ်ားမွာ စိတ္ပ်က္ၿငီးေငြ႕လ်က္ရွိေနၾကၿပီး 'င႐ုတ္သီးထဲကပိုး အစပ္မေၾကာက္' ဘိအလား အဂတိတရားႏွင့္ ယဥ္ပါးေနသူမ်ား ျပႆနာသည္ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းေပးရ မည့္ ျပႆနာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္စည္း ႐ံုးေရးအတြက္ အေလးေပး လႈံ႔ေဆာ္ေျပာ ၾကားရမည့္ ျပႆနာအျဖစ္ရွိလာရေပသည္။

အိႏၵိယႏိုင္ငံ၌     အဂတိလိုက္စားမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေရးအတြက္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ အဂတိလိုက္စားမႈ တားျမစ္ေရး အက္ ဥပေဒကိုလည္းေကာင္း၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ အဂတိလိုက္စားမႈ တားျမစ္ေရး အက္ဥပေဒကိုလည္းေကာင္း  ျပ႒ာန္းခဲ့သည္ကို ေလ့လာေတြ႕ရွိရ၏။ ထိုမွ်မက အဂတိလိုက္စားမႈ မျဖစ္ေပၚေရးအတြက္ ခ်ိတ္ဆက္ေဖာ္ျပထားေသာ  အျခားဥပေဒမ်ားစြာကိုလည္း ေတြ႕ျမင္ႏိုင္၏။

လိႈက္စားျမဲ

ၿဗိတိသွ် အုပ္စိုးမႈကို ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝဝ နီးပါးမွ် ျဖတ္သန္းခဲ့ရေသာ အိႏၵိယႏိုင္ငံ သည္ အဂၤလိပ္တုိ႔ေရးဆြဲခဲ့ေသာ ဥပေဒ အမ်ဳိးမ်ဳိးကို လက္ေဝခံရရွိခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္ကာ ဘက္စံုေထာင့္စံုမွ ေရးဆြဲျပ႒ာန္းထား ေသာ  ဥပေဒမ်ားရွိေနသည့္တိုင္ေအာင္ အဂတိလိုက္စားမႈမ်ား ေျမျပင္တြင္ လိႈက္စား ျမဲလိႈက္စားေနျခင္းမွာ အက်င့္ပ်က္မႈကိုကိုယ္တိုင္လက္ခံထားသူမ်ားရွိေနျခင္း၊ ဝန္ထမ္းဆိုင္ရာ က်င့္ဝတ္စည္းကမ္းမ်ား ရွိပါလ်က္ လိုက္နာက်င့္သံုးမႈ ေလ်ာ့ရိေလ်ာ့ရဲႏိုင္ျခင္း၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈကို ဥပေဒ လက္တစ္လံုးျခား လုပ္ကာ ဖံုးကြယ္လ်က္ရွိ ျခင္း၊ ကိုယ္က်င့္သိကၡာကို မိမိကိုယ္တိုင္ (မိမိ၏ အသိစိတ္ဓာတ္အရ) ေစာင့္ထိန္း ရန္ ပ်က္ကြက္ျခင္းစသည့္ အေၾကာင္း တရားမ်ားအရ ျဖစ္ႏိုင္သည္ဟု ကြၽႏ္ုပ္ေတြးေတာမိ၏။

ယေန႔ကာလတြင္   အဂတိလိုက္စားမႈ ျပႆနာသည္ မည္သည့္ႏိုင္ငံေရးစနစ္ က်င့္သံုးေသာ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္မဟူ ကင္ဆာ ေရာဂါသဖြယ္ အနည္းႏွင့္အမ်ားရွိေနတတ္ ၿပီး အဂတိလိုက္စားမႈမ်ားက သက္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို လိႈက္စား၊ တိုက္စားလ်က္ ရွိေန၏။

သန္႔ရွင္းေသာ အစိုးရအဖြဲ႕တစ္ရပ္အျဖစ္အခိုင္အမာရပ္တည္ေရးမွာ အဂတိလိုက္စားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးလုပ္ငန္း၏  ထိေရာက္ေအာင္ျမင္မႈအေပၚ မွီတည္ေနသည္ဟုကြၽႏ္ုပ္ယူဆမိၿပီး အဂတိလိုက္စားမႈ ျပြမ္းတီးေနေသာ     ႏိုင္ငံမ်ားသည္   ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ ေႏွးေကြးကာ အမ်ဳိးသား
စီးပြားေရးဘဝတြင္  ထိခိုက္နစ္နာရမႈမ်ားႏွင့္ေတြ႕ၾကံဳေနရေပသည္။

အဂတိလိုက္စားမႈ    ျပႆနာသည္'သံသရာ'ပမာလည္မိလွ်င္   မနားတမ္း၊မရပ္တမ္း လည္ပတ္ေနတတ္ၿပီး 'သံသရာ'(ဝါ) 'သံသာရ'  ကြန္ျခာ  အဆက္မျပတ္တရစပ္ လည္ေနမႈကို ရပ္တန္႔သြားေစရန္မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ခ်မွတ္က်င့္သံုး၍ အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားရန္ လိုအပ္ေပမည္။

လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္း ေနရာဌာန အမ်ဳိးမ်ဳိး၌ အဂတိမႈျ>ြပမ္းတီးေနသည္ကို စူးစမ္းေလ့လာကာ မည္သည့္ အေၾကာင္းတရားမ်ားက အဂတိမႈမ်ားအေပၚ ဖိစီးေန
ပါသနည္းဟု ေစာေၾကာေဝဖန္ရေပမည္။

ကိုယ္က်င့္တရားထိခိုက္

အဂတိမႈမ်ားသည္ 'ဆားငန္ေရေနာက္၊ ငတ္တိုင္းေသာက္၊ ေသာက္ေလေသာက္ ေလ ငတ္မေျပ' ဟူဘိသုိ႔ လူ႔ကိုယ္က်င့္တရားကို ဖ်င္းသိမ္သြားေအာင္ ျပဳလုပ္ေနသည့္ အျခင္းအရာအျဖစ္ ျပည္သူတုိ႔ စိတ္အမွတ္ တြင္ တံဆိပ္ခတ္ႏွိပ္ထားသလို စြဲစြဲျမဲျမဲရွိ ေနေစေရးအတြက္ အသိပညာေပးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ ေဆာင္သြားရမည္ဟု ကြၽႏ္ုပ္ေစ့ငုမိ၏။

အဂတိလိုက္စားမႈ   တိုက္ဖ်က္ေရးတြင္ ျပည္သူတိုင္း၊ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းတိုင္း ပါဝင္ ကူညီလိုစိတ္ ျမင့္မားလာၾကပါလွ်င္ အဂတိမႈမ်ား ေလ်ာ့ပါးသြားႏိုင္ဖြယ္ရွိလိမ့္မည္။ မိမိ၏ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ အဂတိလိုက္စားမႈႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေနေသာ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ရွိ-မရွိအစဥ္အကဲခတ္ေနသင့္ၿပီး အဂတိလိုက္စားမႈကို တားျမစ္သူအျဖစ္ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ သင့္ကာ မိမိ၏ အနီးဝန္းက်င္တြင္ အမွား လုပ္ေနသူမ်ားရွိေနပါက ဝိုင္းဝန္းေဖာ္ထုတ္ ေပးရေပမည္။

မိမိကိုယ္တိုင္ အဂတိမႈမက်ဴးလြန္လို
ေသာ စိတ္ဓာတ္၊ ပတ္ဝန္းက်င္အတြင္း က်ဴးလြန္ျခင္းကိုလည္း လက္မခံလိုေသာ စိတ္ဓာတ္ကို လူတိုင္းရင္ဝယ္ ခိုင္က်ည္စြာ ရွိေနၾကမည္ဆိုပါလွ်င္ ''ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ၿသ ပါပဲ'' ဟူေသာ လက္သံုး စကားကို စြဲစြဲျမဲျမဲ သံုးႏိုင္ေပ မည္။

ေျဖာင့္မတ္စြာ က်င့္ၾကံလိုသူမ်ားက သူေတြ႕ျမင္ခဲ့ရေသာ အဂတိမႈျဖစ္စဥ္ႏွင့္  ပတ္သက္၍ ရင္ထဲတြင္   မ်ဳိသိပ္မထားဘဲ သက္ဆိုင္ရာသုိ႔ သတင္းပုိ႔ တိုင္ၾကားႏိုင္ေရးအတြက္ အလြယ္တကူ တိုင္ၾကားႏိုင္ေသာ စနစ္မ်ား (ဥပမာ၊ အြန္လိုင္းမွတစ္ ဆင့္ သတင္းေပးေရးစနစ္) ရွိသင့္ေပသည္။

တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈစသည့္ ဒီမို
ကေရစီ ယဥ္ေက်းမႈ ထြန္းကားလာျခင္းျဖင့္လည္း အဂတိမႈမ်ား ေလ်ာ့ပါးလာဖြယ္ရွိလိမ့္မည္။

'စာမရီမ်ဳိး   အေမြးတစ္ ေခ်ာင္း အကြၽတ္မခံ' ဟူဘိသုိ႔
မိမိ ကိုယ္က်င့္တရားကို လူတိုင္းအေလးထားသင့္သည္။ အဂတိလိုက္စားျခင္းသည္ ဒုစ႐ိုက္မႈသာျဖစ္သည္ဟု ယဥ္ေက်းေသာ လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းကတံုးတံုးခ်လက္ခံ
ၾကသည္။ ''ကြၽႏ္ုပ္တုိ႔၏ ကမၻာႀကီးသည္ ဒုစ႐ိုက္အမႈ ျပဳသူမ်ား၏ လက္ခ်က္ေၾကာင့္  ပ်က္စီးလိမ့္မည္ မဟုတ္၊ ဒုစ႐ိုက္မႈျပဳသူမ်ားကို ဟန္႔တားတံု႔ျပန္ျခင္းမရွိဘဲ လက္ပိုက္ၾကည့္ေနသူမ်ား၏ လက္ခ်က္ေၾကာင့္သာ ပ်က္စီးလိမ့္မည္'' ဟူေသာ ကမၻာေက်ာ္ သိပၸံပညာရွင္ႀကီး အဲလ္ဘတ္အိုင္းစတိုင္း၏ အဆိုအမိန္႔တစ္ရပ္ကို ၾကားေယာင္မိရင္း ''ေခြၽးႏွဲစာသည္သာ သန္႔ရွင္း၍ အားရွိသည္' ဟု ကြၽႏ္ုပ္က်ဴးရင့္
မိပါသတည္း။     ။

Ref: India just passed an anti-corruption bill that offers greater protection to government officials (Businessinsider)

ကို    ရင္  ၾသ