ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားအား လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကသည့္ လုပ္ႀကံမႈႀကီးအတြင္းေရးမ်ားႏွင့္ ဦးေစာ၏ ႀကိဳးစင္သုိ႔အသြား ဝန္ခံစကားမ်ား

ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားအား လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကသည့္ လုပ္ႀကံမႈႀကီးအတြင္းေရးမ်ားႏွင့္ ဦးေစာ၏ ႀကိဳးစင္သုိ႔အသြား ဝန္ခံစကားမ်ား

ဦးေစာအား ထမင္းဝယ္ေကြၽးရျခင္း
ေထာင္ပုိင္ဝန္  ဦးတင္ေမာင္သည္လည္း  ယခင္ေခတ္ ေဟာင္းက နန္းရင္းဝန္တည္းဟူေသာ အရွိန္အဝါ၊ ဘုရင္ခံ၏  အႀကံအစည္ဟူသည္တုိ႔ေၾကာင့္  အင္းစိန္ဗဟုိေထာင္ဘူးဝ ပထမထပ္တြင္ ဦးေစာအား ေနရာခ်ထားေပးေလသည္။ ဦးေစာ ေရာက္ၿပီး၍ ညေန ၅ နာရီခန္႔တြင္ ၄င္း မနက္စာ ထမင္းပင္ မစားမေသာက္ရေသးသျဖင့္   ¤င္းအား   တစ္ခုခုေကြၽးရန္ ေျပာေလရာ အင္းစိန္ေစ်း ကာကာကုလားဆုိင္မွ ဒံေပါက္ ထမင္း၊ ဟင္းမ်ား ဝယ္ၿပီးေကြၽးေလသည္။
ထုိအခ်ိန္ ညေန ၆ နာရီထုိးခါနီးေရာက္မွ အင္းစိန္ရဲတပ္ဖဲြ႕ မွ ွ.ႈ.ဏ ရဲအုပ္အရာရွိ  ေစာရဲလုိးႏွင့္  ွ.ႈ.ဏ ေစာဂ်ိမ္းတာပ တုိ႔ႏွစ္ေယာက္  ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္ျဖင့္ ေရာက္လာၾကၿပီး  မစၥတာဘက္ကုိ အျပင္သုိ႔ ခဏေခၚယူ၍ စာရြက္တစ္ရြက္ကုိ  ေပးအပ္ေလသည္။
ထူးဆန္းေသာ ဖမ္းဝရမ္း
မစၥတာဘက္က တစ္ဖန္ ေထာင္ပုိင္ဝန္ ဦးတင္ေမာင္အား  လက္တုိ႔၍  စာရြက္ကုိ  ေပးလုိက္ေလသည္။   ေထာင္ပုိင္ဝန္ ဦးတင္ေမာင္သည္ ထုိစာရြက္ကုိ ဖတ္ၾကည့္လုိက္ရာ သက္ဆုိင္ ရာမွ  ထုတ္လုိက္ေသာ ဦးေစာအား ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းလုိက္သည့္ ဖမ္းဝရမ္းအမိန္႔စာ(Detention Order) ျဖစ္ေနသည္ကုိ  သိလုိက္ရေတာ့သည္။
ေထာင္ပုိင္ပရိယာယ္ ဦးေစာနားမလည္
သုိ႔ေသာ္ ေထာင္ပုိင္ဦးတင္ေမာင္သည္ ထိုအမိန္႔စာႏွင့္  ပတ္သက္၍ ဦးေစာအား အသိမေပးေသးဘဲ ဧည့္ခံေကြၽးေမြး ၿပီးေနာက္မွ   ''ဦးေစာ၊  ကြၽန္ေတာ္တစ္ခုေျပာပါရေစ။  အခု အင္းစိန္ေစ်းပုိင္းတစ္ဝိုက္မွာလည္းပဲ  ဆူဆူပူပူေတြ ျဖစ္ေန ၾကၿပီတဲ့။  ဒါေၾကာင့္  ကြၽန္ေတာ္ဒီအေပၚမွာ  ဦးေစာအတြက္  လုံၿခံဳမႈမေပးႏုိင္ပါဘူး။   ကြၽန္ေတာ့္မွာ   လက္နက္ကုိင္ဝါဒါ နည္းနည္းပဲ ရွိတယ္။ မလုံေလာက္ဘူး။ ေထာင္ကုိလာဝုိင္းၾကရင္ ခက္မယ္။   အဲဒီေတာ့   ကြၽန္ေတာ္အႀကံေပးခ်င္ပါတယ္။ ေထာင္အတြင္းက  ေဆး႐ုံဆုိရင္ သပ္သပ္ရပ္ရပ္လည္းရွိတယ္။ လုံၿခံဳပါတယ္။ အဲဒီကုိ ေရႊ႕ၾကရေအာင္လား'' ဟု ဦးတင္ေမာင္ က အႀကံေပးသလုိလုိ ေျပာဆုိသည္။
တုန္လႈပ္ေခ်ာက္ခ်ားေနေသာ ဦးေစာ
ထုိအႀကံကုိ ထုိအခ်ိန္က အေတာ္တုန္လႈပ္ေနၿပီျဖစ္ေသာ  ဦးေစာက လက္ခံလုိက္နာသျဖင့္  ေထာင္ႀကီးအတြင္းရွိ ေဆး႐ုံ ေပၚသုိ႔   ခ်က္ခ်င္းေရႊ႕ေျပာင္းလုိက္ၿပီး  ေဆး႐ုံအဝင္အထြက္ တံခါးေပါက္ေသာ့ကုိ   ေထာင္ပုိင္ဝန္  ဦးတင္ေမာင္ကုိယ္တုိင္ ကုိင္တြယ္ထိန္းသိမ္းထားလုိက္ရသည္။ (ထုိစဥ္က သတင္းစာ မ်ားတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္လုပ္ႀကံမႈႀကီး၏ တရားခံမ်ားျဖစ္သည့္  ဦးေစာႏွင့္ အေပါင္းပါတုိ႔ကုိ အခင္းျဖစ္ၿပီး တစ္နာရီအတြင္း  ဖမ္းဆီးလုိက္ႏုိင္သည္ဟု ေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ အျဖစ္မွန္ အတုိင္း ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ ၿဗိတိသွ်တုိ႔၏ အႀကံအစည္မ်ားကုိ   သိႏုိင္ၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္။)
ဗမာျပည္မွာ အာဏာရဖုိ႔ရာ
''ဗမာျပည္မွာ ႏုိင္ငံေရးဆက္လုပ္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးအာဏာ ရဖုိ႔ဆုိတာ တုိ႔ရဲ႕ အတုိက္အခံအဖဲြ႕ေတြရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အားလုံးကုိ သတ္ျဖတ္ပစ္ႏုိင္ရမယ္။ ဒါ့အျပင္ လက္နက္ကုိင္ အမ်ားဆံုးနဲ႔ ေနာက္လုိက္မ်ားမ်ားရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအဖဲြ႕ကသာ  ႏုိင္ငံကုိ အုပ္စုိးႏုိင္မယ္''
ဦးေစာ၏ လူသတ္ဝါဒလမ္းစဥ္
ၿဗိတိသွ်အလုိေတာ္ရိေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဂဠဳန္ဦးေစာသည္  ႏုိင္ငံေတာ္လုပ္ႀကံမႈႀကီးတြင္ ပါဝင္က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကသူ လူသတ္ သမား လူရမ္းကားတစ္စုတုိ႔အား မုိက္ဇာတ္သြင္းေဟာၾကား ေပးခဲ့ေသာ သူ၏ ''အႀကံကုန္ ဂဠဳန္ဆားခ်က္၊ အႀကံပက္စက္  လူသတ္ဝါဒ လမ္းòန္ခ်က္'' မ်ားျဖစ္ပါသည္။ ထုိေဟာေျပာ ခ်က္မ်ားျဖင့္ သူ၏ လက္ရင္းတပည့္မ်ားအား စည္း႐ုံးသိမ္းသြင္း ခဲ့ပုံ အဖုံဖုံတုိ႔ကုိ ¤င္းႏုိင္ငံေတာ္လုပ္ႀကံမႈႀကီးအား စစ္ေဆးသည့္ အခါတြင္ ေဖာ္ေကာင္ဘၫြန္႔၏ ထြက္ဆုိခ်က္မ်ားမွ ၾကားသိ ၾကရေသာ စကားမ်ားျဖစ္ပါသည္။
ထင္သာထင္ မဝင္ခဲ့ဘူး
ဦးေစာသည္ ထုိစဥ္က ထိပ္တန္းေရာက္ေနၿပီျဖစ္ေသာ  အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ႀကီး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္တကြ  ကက္ဘိနက္အဖဲြ႕ဝင္ဝန္ႀကီးမ်ားအားလုံးကုိ သုတ္သင္ရွင္းလင္း ပစ္ႏုိင္ၿပီဆုိလွ်င္ ၿဗိတိသွ်အစုိးရ ျမန္မာျပည္ဆုိင္ရာ ဘုရင္ခံက  ¤င္းအား ေခၚယူၿပီး အစုိးရအာဏာလဲႊအပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေစလိမ့္ မည္ဟု တထစ္ခ် ထင္မွတ္ပုံရေလသည္။
သခင္ႏုအစုိးရတက္ခဲ့ရ
သုိ႔ေသာ္    သူလုပ္ႀကံရန္ေစခုိင္းလုိက္သည့္အခ်ိန္က လြတ္ေျမာက္ေနေသာ ဖဆပလအဖဲြ႕ခ်ဳပ္၏ ဒုတိယဥကၠ႒ သခင္ႏုကုိ   ၿဗိတိသွ်ဘုရင္ခံက   ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရာထူးလက္ခံ၍  အစုိးရသစ္အျမန္ဆုံးဖဲြ႕စည္းပါရန္ တရားဝင္ဖိတ္ေခၚတာဝန္ ေပးျခင္းခံရေလသည္။   မၾကာခင္   သခင္ႏု  ဦးေဆာင္ေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံ   ဘုရင္ခံအမႈေဆာင္ေကာင္စီ  အစုိးရအဖဲြ႕သစ္ ဖဲြ႕စည္းေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ထြက္ေပၚလာသည္။
နည္းစုံလမ္းစုံႀကံစည္ေနေသာ ဦးေစာ
ဦးေစာကား အင္းစိန္ဗဟုိေထာင္ႀကီးထဲမွ ထြက္ေျပး လြတ္ေျမာက္ရန္  နည္းလမ္းအစုံစုံျဖင့္  အစြမ္းကုန္ႀကံစည္ ႀကိဳးကုတ္   အားထုတ္၍သာ   ေနေလသည္။   အင္းစိန္ဗဟုိ အက်ဥ္းေထာင္ႀကီးတစ္ဝုိက္တြင္လည္း လုံၿခံဳေရးအေစာင့္မ်ား တင္းက်ပ္ထားသည္ႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ေနရေလသည္။
ဘုရင္ခံထံ လွ်ဳိ႕ဝွက္စာပုိ႔ၿပီ
ထုိအထဲ ဦးေစာသည္ အႀကံတစ္မ်ဳိးျဖင့္ ႀကံစည္ႀကိဳးစား ျပန္သည္။   အဂၤလိပ္စာျဖင့္   ဦးေစာကုိယ္တုိင္ေရးေသာ စာႏွစ္ေစာင္ကုိ   ဘုရင္ခံထံသုိ႔ ပုိ႔ေပးရန္   ေထာင္မွဴးႀကီး ဦးဟန္တင္အား စည္း႐ုံးၿပီး အကူအညီေတာင္းေလသည္။  ထုိစာကုိ  ပုိ႔ေပးသည့္အတြက္  ဦးဟန္တင္ကုိ   ဂုိးလ္ဒင္းပတ္ သံပုံးျဖင့္   စိန္တစ္ပုံးေပးလုိက္ရန္   ဇနီး ေဒၚသန္းခင္ထံသုိ႔ စာတစ္ေစာင္ေရး၍ ေပးလုိက္ေလသည္။
ဘုရင္ခံထံသုိ႔ ဦးေစာစာပုိ႔
ထုိစာမ်ားကုိ ေထာင္ပုိင္မွတစ္ဆင့္ ထုိစဥ္က တရားေရး ဝန္ႀကီးဌာန အတြင္းဝန္ႏွင့္ အက်ဥ္းဌာနမင္းႀကီးအျဖစ္ တဲြဖက္ တာဝန္ယူထားရသူ အတြင္းဝန္ ဦးေသာင္းစိန္ထံတင္ျပၿပီး  အင္းစိန္ C.I.D  တြင္ ထုိစာတုိ႔ကုိ ဓာတ္ပုံ႐ုိက္ကူးယူၿပီးေနာက္  ဖဆပလအစုိးရ၏   သေဘာတူခြင့္ျပဳခ်က္အရ  မူရင္းစာကုိ  ဘုရင္ခံထံသုိ႔  ေပးပုိ႔ေစလုိက္သည္ဟု  ဆုိပါသည္။  ၿဗိတိသွ် ဘုရင္ခံထံမွ       ထူးျခားခ်က္    တစ္စုံတစ္ခုမွ်      ထြက္ေပၚ မလာခဲ့ေပ။
ထင္သလုိျဖစ္မလာခဲ့၍
ဦးေစာထင္သလုိ ျဖစ္မလာႏုိင္ေတာ့သည္သာမက ဦးေစာ ႏွင့္ အေပါင္းအပါမ်ား က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ ႏုိင္ငံေတာ္လုပ္ႀကံမႈႀကီး ျဖစ္သည့္ ရာဇဝတ္ျပစ္မႈႀကီးကုိ စီရင္ဆုံးျဖတ္ရန္ တရားစီရင္ ေရးခုံ႐ုံးကုိ ထုိစဥ္က ဘုရင္ခံျဖစ္သူ ဆာဟူးဘတ္ရန္႔(စ္)(Sir Hubert Rance) က ဖဲြ႕စည္းေလသည္။   တရားလႊတ္ေတာ္ တရားသူႀကီး ဦးေက်ာ္ျမင့္ကုိ  ခုံ႐ုံးသဘာပတိအျဖစ္  ေရြးခ်ယ္၍ သၻာရင့္    ဥပေဒပညာရွင္မ်ားထဲမွ     ခုံ႐ံုးအဖဲြ႕ဝင္အျဖစ္ သင့္ေတာ္မည့္  ပုဂိၢဳလ္ႏွစ္ဦး    ျဖည့္စြက္ခန္႔ထားရန္   စီစဥ္ ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ ရသည္။
တရားစီရင္ေရးခုံဖဲြ႔သည္အထိ အခက္ေတြ႔ခဲ့
ဘုရင္ခံက  လ်ာထားသူ  တရားေရးဆုိင္ရာ  တရားသူႀကီး အားလုံးလုိလုိက  ¤င္းခုံ႐ုံးတာဝန္ကုိ  မထမ္းေဆာင္လုိၾကေပ။  သူတုိ႔မွာ ႏွလုံးေရာဂါရွိသည္၊ ေသြးတုိးေရာဂါရွိသည္စသည္ျဖင့္  ဆင္ေျခေပး၍  ေရွာင္တိမ္းၾကေလသည္။  သုိ႔ျဖင့္  ဘုရင္ခံ ဆာဟူးဘတ္ရန္႔(စ္)သည္ ေနာက္ဆုံးတြင္ သၻာရင့္စက္ရွင္  တရားသူႀကီး ဦးေအာင္သာေက်ာ္ႏွင့္ ဦးစီဘူးတုိ႔ျဖင့္ ၁၉၄၇ စက္တင္ဘာလ ၂ဝ ရက္ေန႔တြင္မွ အထူးခုံ႐ုံးကုိ တရားဝင္ ခန္႔အပ္ဖဲြ႕စည္းၿပီး တာဝန္ေပးႏုိင္ခဲ့ေလသည္။
ဦးေစာအမႈ စတင္စစ္ေဆးျခင္း
ထုိႏွစ္  စက္တင္ဘာ  ၂၄  ရက္ေန႔တြင္  ဦးေစာတုိ႔၏ ႏုိင္ငံေတာ္လုပ္ႀကံမႈႀကီးကုိ အင္းစိန္ေထာင္တြင္း၌ ဖဲြ႕စည္း ထားရွိေသာ အထူးတရားခုံ႐ုံးမွ ပထမဆုံးစစ္ေဆးၾကားနာမႈ စတင္ၿပီး တရားလုိဘက္မွ စြပ္စဲြေလွ်ာက္လဲခ်က္ကုိ ဦးစြာ ၾကားနာသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ဘုရင့္သက္ေသမ်ားကုိ စစ္ေဆး သည္။ အမႈမွာ ၿဗိတိသွ်ဘုရင္အစုိးရႏွင့္ ဦးေစာႏွင့္ အေပါင္းအပါ  ကုိးဦးတုိ႔ အမႈျဖစ္ပါသည္။
ဦးေစာအထြန္႔တက္မႈေၾကာင့္ ေရႊ႕ဆုိင္းခဲ့ရ
ထုိခုံ႐ုံးမွာ စစ္ေဆးသည္မွ မစရေသး၊ ဦးေစာ  အထြန္႔ တက္မႈေၾကာင့္  တစ္လခန္႔  ဆုိင္းင့ံသြားခဲ့ရသည္။  ယခင္အခါက ရန္ကုန္တြင္ ေနထုိင္ခဲ့ေသာ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန အဂၤလန္ တြင္ေနထိုင္သည့္ မစၥတာ ဘင္ဂ်မင္ ရာဖယ္ ဗာတန္နစ္ (Mr.Benjamin Rephael Vartannes) ကုိ ၄င္း၏ စရိတ္ျဖင့္  ငွားရမ္းႏုိင္ေရးအတြက္ ဦးေစာ၏ ေလွ်ာက္ထားခ်က္ကုိ ခြင့္ျပဳ၍  တရားဆုိင္ျခင္းကုိ ေအာက္တုိဘာလ ၁၅ ရက္အထိ ဆုိင္းငံ့ လုိက္ေလသည္။
အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ ကုိးဦးရွိသလုိ
အစြပ္စဲြခံတရားခံ ကုိးဦးရွိလာျခင္း
တရားဆုိင္ျခင္းကုိ အင္းစိန္ေထာင္ႀကီးတြင္ ေနာက္ဆုံး စတင္ႏုိင္ေသာအခါ ¤င္းတရားဆုိင္ျခင္းသည္ ၿဗိတိသွ်ဘုရင္ႏွင့္  (၁) ဦးေစာ (အဖဲြ႕ေခါင္းေဆာင္)၊ (၂) ေမာင္စုိး (လူသတ္သမား)၊ (၃) သက္ႏွင္း (လူသတ္သမား)၊ (၄) ေမာင္စိန္ (ခ) စိန္ႀကီး (ခ) လွေအာင္ (လူသတ္သမား)၊ (၅) ရန္ႀကီးေအာင္ (ခ)လွထြန္း (လူသတ္သမား)၊ (၆) သုခ (ဒ႐ုိင္ဘာ)၊ (၇) ခင္ေမာင္ ရင္ (ႀကံရာပါ)၊ (၈) ေမာင္နီ (ႀကံရာပါ)၊ (၉) မႈန္ႀကီး (ခ) ေမာင္မႈန္ (ႀကံရာပါ) တုိ႔၏ အမႈျဖစ္လာသည္။
ထုိႏုိင္ငံေတာ္လုပ္ႀကံမႈႀကီးတြင္ က်ဆုံးၾကရေသာ အာဇာ  နည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးကုိးဦးရွိသလုိ လုပ္ႀကံမႈႀကီးက်ဴးလြန္ၾကသူ  တရားခံလည္း ကုိးဦးထြက္ေပၚလာသည္။ ဘၫြန္႔မွ ေဖာ္ေကာင္ ျဖစ္လာ၍ တရားခံစာရင္း၌ မပါခဲ့ေပ။
လူထုေရွ႕ေမွာက္တရားခြင္
ဤအမႈႀကီးကုိ တရားဆုိင္ေစရာ၌ ျပည္သူလူထုေရွ႕ေမွာက္ တြင္ျဖစ္ၿပီး အင္းစိန္ဗဟုိအက်ဥ္းေထာင္အတြင္းရွိ သီးသန္႔ အခန္းႀကီးတစ္ခန္းတြင္ တရား႐ုံးသဖြယ္ ျပင္ဆင္ခင္းက်င္းလ်က္  စစ္ေဆးၾကားနာခဲ့သည္။

ဟံသာဝတီ - ဦးအုန္းႀကိဳင္

(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)