မြန္လူမ်ဳိးသည္ အမ်ဳိးအႏြယ္အားျဖင့္ မြန္ဂိုလြိဳက္ အႏြယ္ဝင္ျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏွင့္ အႏြယ္တူသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဘာသာစကားတြင္ လံုးဝ ကြဲျပားသည္။ မည္သို႔ပင္ကြဲျပားေစကာမူ မြန္ဂိုလိြဳက္အႏြယ္တူျဖစ္၍ ႐ုပ္ရည္တူညီၾက သျဖင့္ ရင္းႏွီးခ်စ္ခင္ခဲ့ၾကသည္။ မြန္ႏွင့္ျမန္မာ တို႔သည္ ပုဂံေခတ္မွစ၍ ဆက္ဆံေပါင္းသင္း လာခဲ့ၾကသျဖင့္ အမ်ားဆံုးေရာစပ္ခဲ့ၾကေလ သည္။ မြန္ႏွင့္ျမန္မာတို႔သည္ ႐ုပ္ရည္ လကၡဏာကိုၾကည့္လွ်င္ မည္သူကမြန္၊ မည္သူ က ျမန္မာဟူ၍ ခြဲျခားျပရန္ အလြန္ပင္ခက္ခဲ လွေပသည္။
အလြန္ေရွးက်ေသာကာလ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းသို႔ နီဂရီတိုေခၚ ကပၸလီအႏြယ္ဝင္မ်ား ေရွးဦးစြာျဖတ္သန္းခဲ့ဖူးသည္ဟု ပညာရွင္ ႀကီးမ်ား ယူဆခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္မွ မြန္ လူမ်ဳိးမ်ား ဆိုက္ေရာက္လာၾကေလသည္။ မြန္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ဘီစီ ၂ဝဝဝ ခန္႔တြင္ ရာမညေဒသသို႔ ဆိုက္ေရာက္ၾကဟန္တူ ေၾကာင္း ပါေမာကၡ ေဒါက္တာလု(စ္)က ေျပာၾကားခဲ့ဖူးသည္။ မြန္မ်ား ရာမညေဒသ သို႔ ေရာက္ရွိသည့္အခ်ိန္တြင္ နီဂရီတိုမ်ား သည္ ေတာင္ဘက္သို႔ ေရႊ႕ဆင္းေနထိုင္ၾကဟန္ တူေပသည္။ ဘီလူးကြၽန္းႏွင့္ ကပၸလီကြၽန္း တို႔တြင္ နီဂရီတိုအႏြယ္ဝင္ စမင္း(ေဆမန္)လူမ်ဳိးမ်ား ေနထိုင္ခဲ့ဟန္တူသည္။
ေမာ္လၿမိဳင္ႏွင့္ တစ္ဖက္ကမ္းရွိ ဘီလူး ကြၽန္းကို မြန္တို႔က တေကာ့ခမိုင္း ဟုေခၚ သည္။ တေကာ့၏အဓိပၸာယ္မွာ ကြၽန္းျဖစ္ သည္။ ခမိုင္းေဝါဟာရမွ ေခတ္မြန္စကားတြင္ မရွိဘဲ ရွင္ေမြ႕ႏြန္း၊ မင္းနႏၵာပ်ဳိ႕တြင္ ခမိုင္းကို အကိုင္းအခက္မ်ားေသာ သစ္ပင္တစ္ပင္ဟု ဆိုၾကသည္။ ထိုသစ္ပင္ေပၚတြင္ နားေနၾက ေသာ သိမ္းငွက္ေမာင္ႏွံတို႔မွ လူထူးလူဆန္းတစ္ေယာက္ေပါက္ဖြားသည္ဟု ေဖာ္ျပထား သည္။ မြန္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ မည္သည့္အရပ္ ေဒသမွ ထြက္ခြာလာေၾကာင္းကို တိတိက်က် ေဖာ္ျပႏိုင္ရန္ အလြန္ပင္ခက္ခဲလွေပသည္။ မြန္ဂိုလီယားျပည္မွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု အခ်ဳိ႕ကယူဆၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အေရွ႕တိုင္း ရာဇဝင္တြင္ ဝါရင့္သည့္ ပါေမာကၡ ေဒါက္တာ လု(စ္)က မြန္မ်ားသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အေရွ႕ ေတာင္ပိုင္း တုန္ကင္လြင္ျပင္မွ ဆင္းသက္ လာသည္ဟုထင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားဖူးသည္။
မြန္မ်ားသည္ သုဝဏၰဘုမၼိသထံုသို႔ မေရာက္မီ ယိုးဒယားႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းတြင္ ဒြါရဝတီႏိုင္ငံဟူ၍ အင္ဒိုခ်ဳိင္းနား၌ ထင္ရွား ခဲ့ေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံကို စတင္ထူေထာင္ခဲ့ ေၾကာင္းကို ပရပထံုႏွင့္ ေလာ့ဗူရီ မြန္ ေရွးေဟာင္းေက်ာက္စာမ်ားက ေထာက္ခံ လ်က္ရွိေပသည္။ ပရပထံုမြန္ေက်ာက္စာသည္ သထံုႏွင့္ ပုဂံမြန္ေက်ာက္စာထက္ ႏွစ္ေပါင္း ၅ဝဝ ခန္႔ ဦးေလသည္။ ဒြါရဝတီမြန္ႏိုင္ငံေတာ္ ကို ေအဒီ ၁ဝ ရာစုႏွစ္ေက်ာ္မွ ခမာေခၚ ကေမၻာဒီးယားလူမ်ဳိးမ်ားက တိုက္ခုိက္ၾက သျဖင့္ ေျမာက္ပိုင္း ဇင္းမယ္အနီး ဟာရီဗုဥၥ ေခၚ လန္ဖြန္းသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ရသည္။ ထိုမွ တစ္ဖန္ ယိုးဒယားလူမ်ဳိးမ်ားက ေျမာက္ဘက္မွ ေန၍ တိုက္ခိုက္ၾကျပန္သျဖင့္ ၁၂ ရာစု၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္မ်ားတြင္ ဒြါရဝတီမြန္မ်ား တိမ္ျမဳပ္ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ၾကေလသည္။
ရာမညဟူေသာအမည္ကို အလြန္ေရွးက် သည့္ သီဟိုဠ္ရာဇဝင္(မဟာဝံသ အခန္း ၇၆)တြင္ ေရွးဦးစြာေတြ႕ရၿပီးလွ်င္ မြန္လူမ်ဳိး၏အမည္ကို ပုဂံေခတ္ထိုး က်န္စစ္သား၏နန္းေတာ္ မြန္ေက်ာက္စာတြင္ ေမ၇ည္ဟူ၍ ေရွးဦးစြာေတြ႕ရေပသည္။ အသံထြက္ 'ရမင္း' ျဖစ္သည္။ ထိုေက်ာက္စာတြင္ပင္ ျမန္မာ လူမ်ဳိးကိုလည္း ေရွးဦးစြာ မိမာ၇(မိရမာ)ဟူ၍ ေတြ႕ရေပသည္။ ဟံသာဝတီေခတ္ထိုး မြန္ ေက်ာက္စာမ်ားႏွင့္ ေၾကးျပားစာမ်ားတြင္ မြန္ ကို မာ၇ဌဲ(မ၇န္-ရမန္)ဟူ၍ အနည္းငယ္ ေျပာင္းလဲလာျပန္သည္။ အသံထြက္မွာ ရမန္ ျဖစ္သည္။ ယိုးဒယားႏိုင္ငံတြင္ ယေန႔ထိ မြန္ကို ရမန္ဟူ၍သာ ေခၚေဝၚလ်က္ရွိေသး သည္။ ရာမညေဒသတြင္ မန္-မြန္ဟူ၍သာ ေခၚေဝၚၾကေတာ့သည္။
ေရႊတိဂံုဘုရားေက်ာက္စာအရ ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရားပြင့္စဥ္ကပင္ မြန္ကုန္သည္ ညီေနာင္ တဖုႆႏွင့္ ဘလႅိကတို႔သည္ ဆံေတာ္ဓာတ္ရွစ္ဆူကို ရရွိခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ေနာက္ သီရိဓမၼာေသာကမင္းႀကီး တတိယ သဂၤါယနာတင္ၿပီးလွ်င္ ကိုးတိုင္းကိုးဌာနသို႔ သာသနာျပဳမ်ားေစလႊတ္ရာ ဘီစီ ၂၅ဝ ခန္႔ တြင္ ေသာဏေထရ္ႏွင့္ ဥတၱရေထရ္ အမွဴးျပဳ ေသာ ရဟန္းမ်ား သုဝဏၰဘုမၼိမွ ရွင္ဗုဒၶေဃာသ သည္ ေအဒီ ၄ ရာစုႏွစ္တြင္ သီဟိုဠ္ကြၽန္းမွ ပိဋကတ္ေတာ္မ်ားကို မြန္အကၡရာျဖင့္ ကူးယူ ခဲ့ၾကေပသည္။ မြန္တို႔၏ ေရွးက်ေသာအကၡရာ မ်ားကို ေလ့လာျခင္းအားျဖင့္ မြန္တို႔သည္ အိႏၵိယေတာင္ပိုင္း၊ ပလႅဝ၊ ကဒံဗအကၡရာမ်ားမွ တစ္ဆင့္ အကၡရာစာေပကိုရရွိသည္ဟု ယူဆ ရေပသည္။
ေအဒီ ၅-၆ ရာစုႏွစ္ ေရးထိုးေသာ ပရပထံုမြန္ေက်ာက္စာမ်ား၊ ေအဒီ ၇-၈ ရာစုႏွစ္ ေရးထိုးေသာ ေလာ့ဗူရီမြန္ေက်ာက္စာ ႏွင့္ ေအဒီ ၁၁ ရာစုႏွစ္မွ ၁၃ ရာစုႏွစ္ ေရးထိုး ေသာ လန္ဖြန္းမြန္ေက်ာက္စာမ်ားကို ယိုးဒယားႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း၊ အလယ္ပိုင္းႏွင့္ ေျမာက္ပိုင္းတို႔တြင္ အသီးသီးေတြ႕ရွိႏိုင္ ေလသည္။ ေလာ့ဗူရီမြန္ေက်ာက္စာကိုမူ ယိုးဒယားႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ အမ်ဳိးသား ျပတိုက္တြင္ ျပသထားေလသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ ဘားအံၿမိဳ႕အနီး ေကာ့ဂြန္းဂူတြင္ လည္း ေကာင္း၊ သထံုၿမိဳ႕ ေရႊစာရံဘုရားတြင္ လည္း ေကာင္း၊ ၁ဝ ရာစုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေရးထိုး ေသာ မြန္ေက်ာက္စာမ်ားကို ေတြ႕ရၿပီးလွ်င္ ၁၁ ရာစုႏွစ္ မြန္ေက်ာက္စာမ်ားကို ပုဂံ၌ အမ်ားဆံုးေတြ႕ရသည္။ ေက်ာက္ဆည္၊ ျပည္၊ ပဲခူးအေရွ႕၊ ေရႊနံ႔သာႏွင့္ သထံု စေသာဌာန မ်ားတြင္လည္းေကာင္း အသင့္အတင့္ ေတြ႕ရွိ ရေပသည္။ ဟံသာဝတီေခတ္ မြန္ေက်ာက္စာ ႏွင့္ ေခါင္းေလာင္းစာမ်ားကို ပုသိမ္၊ ရန္ကုန္၊ ပဲခူး၊ ပုဂံ၊ သထံု၊ ေကလာသေတာင္၊ မုတၱမ၊ က်ဳိက္မေရာ၊ ထားဝယ္စေသာ ဌာနမ်ားတြင္ ေတြ႕ရွိရေလသည္။
မြန္ေပမူ ေရွးေဟာင္းစာေပမ်ားကို ယိုးဒယားႏိုင္ငံရွိ မြန္ရြာမ်ား၊ သထံုႏွင့္ က်ဳိကၡမီခ႐ုိင္အတြင္းရွိ မြန္ရြာမ်ားတြင္ အမ်ားအျပား ေတြ႕ရွိႏိုင္ေပသည္။
ထို႔ျပင္ အမ်ဳိးသားစာၾကည့္တိုက္ႏွင့္ ေမာ္လၿမိဳင္ ၿမိဳ႕ မြန္စာၾကည့္တိုက္တြင္လည္း မြန္ေပမူ မ်ားစြာကို ကူးယူစုေဆာင္းထားရွိေပသည္။ သာသနာေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဝန္ႀကီးဌာန ေရွးေဟာင္းသုေတသနဦးစီးဌာနေအာက္ရွိ ကမၸည္းေက်ာက္စာဌာနတြင္ မြန္ဘာသာ စာအုပ္မ်ား၊ ေက်ာက္စာမ်ား၊ ဇာတ္ေတာ္မ်ား ကို တည္းျဖတ္ပံုႏွိပ္ခဲ့ေပသည္။ မြန္-ျမန္မာ အဘိဓာန္ က်မ္းကိုလည္း ျပဳစုထားရွိေပသည္။ ပုဂံေခတ္တြင္ မြန္အကၡရာကိုမူတည္၍ ျမန္မာ အကၡရာကို တီထြင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းကို ျမေစတီေက်ာက္စာအရ ထင္ရွားေပသည္။ မြန္ရဟန္းရွင္အရဟံ၏ ေရွ႕ေဆာင္သာသနာ ျပဳခ်က္အရ ပုဂံတြင္ အေနာ္ရထာမင္းေစာသည္ ေထရဝါဒဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို ရရွိၿပီးေနာက္ မြန္အကၡရာျဖင့္ ပါဠိဘာသာအုတ္ခြက္စာမ်ား ကို ဘုရား႐ုပ္တုေတာ္၏ ေက်ာဘက္တြင္ ကမၸည္းထိုးခဲ့ေပသည္။
ပုဂံတြင္ ထိုစဥ္က ပ်ဴအကၡရာရွိေသာ္လည္း ျမန္မာတို႔လက္မခံခဲ့ေပ။ ျမန္မာဘုရင္တို႔၏ ဆရာေတာ္မ်ားသည္ ရွင္အရဟံႏွင့္ အေပါင္း အပါ မြန္ရဟန္းပညာရွိမ်ားျဖစ္သျဖင့္ က်န္စစ္သားတစ္ေခတ္လံုး၌ မြန္ဘာသာျဖင့္ စာေပေရးသားရာတြင္ သံုးႏႈန္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ေလ သည္။ အာနႏၵာဘုရားတြင္ မြန္ဘာသာ စဥ့္ကြင္းစာေပါင္း တစ္ေထာင္ေက်ာ္မွ် ေတြ႕ရ သည္။ ျမင္းျပဂူ၊ အပယ္ရတနာ၊ ျဖတ္စေရႊဂူ၊ ေလာကထိပ္ပန္၊ ပုထိုးသားမ်ား၊ နဂါး႐ုံ၊ ဂူေျပာက္ႀကီးႏွင့္ အလိုေတာ္ျပည့္ဂူဘုရားမ်ား တြင္လည္း မြန္ကမၸည္းစာ(မင္စာ)မ်ားစြာ ေတြ႕ႏိုင္ေလသည္။ က်န္စစ္သားေခတ္တြင္ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ လံုးဝေရးသားခဲ့ျခင္း မေတြ႕ ရေပ။ သို႔ေသာ္လည္း က်န္စစ္သား၏သားေတာ္ ရာဇကုမာရ္၏ ေအဒီ ၁၁၁၂ ခုႏွစ္ထိုး ျမေစတီေက်ာက္စာ (ေခၚ) ရာဇကုမာရ္ ေက်ာက္စာတြင္သာလွ်င္ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ ေရွးဦးစြာ စတင္ေရးသားခဲ့ေလသည္။ နရပတိ စည္သူမင္းလက္ထက္မွစ၍ ျမန္မာဘာသာ စာေပမ်ား ထြန္းကားလာၿပီးလွ်င္ မြန္ဘာသာ စာေပမ်ား ပုဂံတြင္ တိမ္ေကာခဲ့ရျပန္ေလ သည္။ ဟံသာဝတီေခတ္တြင္ ရွင္ေစာပု မြန္ဘုရင္မႏွင့္ ဓမၼေစတီ (ေခၚ) ရာမဓိပတိ မြန္ဘုရင္လက္ထက္က်မွပင္ မြန္စာေပမ်ား တစ္ဖန္ထြန္းကားျပန္ေလသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝဝ ေက်ာ္က အေလာင္းဘုရား ေခတ္တြင္ မြန္မ်ား အေရးနိမ့္ခဲ့သည့္ႏွစ္မွစ၍ မြန္စာေပမ်ား တိမ္ေကာခဲ့ရျပန္သည္။
မြန္ရာဇဝင္မင္းဆက္စာရင္းကို သထံုတြင္ သီဟရာဇာမွ မႏူဟာမင္းအထိ ၅၇ ဆက္မွ် အုပ္စိုးခဲ့သည္ဟု ဘြဲ႕အမည္မ်ားႏွင့္တကြ ေဖာ္ျပထားေလသည္။ ထိုမင္းမ်ားသည္ သထံု သာမက ဒြါရဝတီႏိုင္ငံကိုလည္း တစ္ဆက္ တည္း အုပ္စိုးခဲ့ဟန္တူေပသည္။ ေအဒီ ၁ဝ၅၇ ခုႏွစ္တြင္ အေနာ္ရထာမင္းေစာသည္ မႏူဟာ မင္းကို တိုက္ခိုက္စဥ္က သထံုမဟုတ္ဘဲ ပရပထံုျဖစ္သည္ဟုပင္ ယိုးဒယားႏိုင္ငံရွိ ရာဇဝင္ဆရာအခ်ဳိ႕က ယူဆၾကေလသည္။ ဤအေၾကာင္းမွာ ေတြးဆစရာအခ်က္တစ္ခုပင္ ျဖစ္သည္။ ဒုတိယမြန္မင္းဆက္စာရင္းတြင္ ဟံသာဝတီပဲခူးတြင္ သမလ ဝိမလမင္းမွစ၍ တိႆမင္းအထိ မင္းေပါင္း ၁၇ ဆက္ စိုးစံခဲ့ သည္ဟု ေဖာ္ျပထားေပသည္။ တတိယ မြန္မင္းဆက္စာရင္းတြင္ မုတၱမဘုရင္ ဝါရီ႐ူ မင္းသည္ ယိုးဒယားမင္းသမီးကို မိဖုရား ေျမႇာက္ခဲ့ေလသည္။ ဗညားဦး၏သားေတာ္ ဗညားႏြဲ႕ (ေခၚ) ရာဇဓိရာဇ္သည္ သူရသတၱိ ဘက္တြင္ အထင္ရွားဆံုး မြန္ဘုရင္ျဖစ္သည္။ ရာဇာဓိရာဇ္သည္ အင္းဝဘုရင္ မင္းႀကီး စြာေစာ္ကဲ၊ သားေတာ္ မင္းေခါင္ႀကီးတို႔ႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စစ္ခင္းကစားခဲ့ၾကေပသည္။ ¤င္း၏ သူရဲေကာင္းသံုးေယာက္ျဖစ္ေသာ သမိန္ဗရမ္း၊ လဂြန္းအိန္ႏွင့္ အဲမြန္ဒယာတို႔ သည္ ရာဇဝင္တြင္ အထူးေက်ာ္ၾကားခဲ့ေလ သည္။ သကၠရာဇ္ ၁၁၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ေနာက္ဆံုး မြန္မင္းဆက္ျဖစ္သည့္ ျဗေမာင္ဓိရာဇ္သည္ အလာင္းဘုရားအား အေရးနိမ့္ခဲ့ရာမွ မြန္မင္း ဆက္ ျပတ္ခဲ့ေလသည္။
မြန္ႏွင့္ျမန္မာတို႔သည္ ပုဂံေခတ္မွစ၍ ဆက္ဆံေပါင္းသင္းလာခဲ့ၾကသျဖင့္ အမ်ားဆံုး ေရာစပ္ခဲ့ၾကေပသည္။ မြန္ႏွင့္ ျမန္မာတို႔သည္ ဘာသာစကား ကြဲျပားၾကေစကာမူ မြန္ဂိုလိြဳက္ အႏြယ္တူျဖစ္ၾက၍ ႐ုပ္ရည္တူညီၾကျပန္သျဖင့္ သာ၍ပင္ ရင္းႏွီးခ်စ္ခင္ခဲ့ၾကေလသည္။ မြန္တို႔ သည္ ျမန္မာစကားကို လြယ္ကူစြာတတ္ေျမာက္ ၾကၿပီးလွ်င္ မြန္စကားကိုပစ္ပယ္ကာ ျမန္မာ စကားကိုသာ ေျပာဆိုၾကသျဖင့္ သားသမီးမ်ား သည္ မိမိတို႔မြန္လူမ်ဳိးျဖစ္သည္ကို မသိမျမင္ ၾကေတာ့ဘဲ ျမန္မာလူမ်ဳိးဟုသာ ထင္ျမင္ခဲ့ၾက ေလသည္။ မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ မြန္လူမ်ဳိး တို႔သည္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မွီတင္းေနထိုင္ ၾကေသာ တိုင္းရင္းသား ၁၃၅ မ်ဳိးတြင္ ပါဝင္ ေသာ လူမ်ဳိးမ်ားျဖစ္ၾကသည့္အျပင္ ေရွးအက်ဆံုး တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားအျဖစ္ ဂုဏ္ယူစြာျဖင့္ ေရးသားေဖာ္ျပလိုက္ရပါသည္။ ။
မာန္သစ္ျငိမ္း(ေရွးေဟာင္းသုေတသန)
ကိုးကား - ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္းအတြဲ(၁ဝ)
No comments:
Post a Comment