ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားျပဳိလဲခဲ့ရမႈ-မည္သူတြင္ တာ၀န္ရွိသည္လဲ

ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားျပဳိလဲခဲ့ရမႈ-မည္သူတြင္ တာ၀န္ရွိသည္လဲ

ေမလ ၁၇ ရက္ေန႕ ဧရာ၀တီ သတင္းစာတြင္ ပ်က္ျပားသြားေနရတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အေပၚ ေဆြးေႏြးေရးသား ရာမွာ မၾကာမီက အရွိန္ ျမင့္လာေနတဲ့ တုိက္ပဲြမ်ားေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသား အုပ္စုေတြ အေနနဲ႕လက္ရွိ သြားေနတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား နဲ႕ အတူ အစုိးရ၊ တပ္မေတာ္တုိ႕ နဲ႕ ေဆြးေႏြးႏူိင္ဖုိ႕ဆုိတဲ့ ယုံၾကည္မႈ ေတြ ပ်က္သုန္းသြားခဲ့ရျပီ လုိ႕ ေဖၚျပထားပါတယ္။ ထုိ႕အျပင္ ဒီကိစၥကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႕ အျခား ထိတ္တန္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေရငုံႏႈိတ္ပိတ္ေနမႈ သည္လည္း ရႈံးနိမ့္သြားေနရမႈကုိ ၀န္ခံ ေနတဲ့ သေဘာသက္ေရာက္ေနတယ္လုိ႕ ဆုိထားပါတယ္။

#ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား အျပစ္ပုံခ်၍ ရႏူိင္မည္ေလာ#

ဧရာ၀တီ အေနနဲ႕ လူမ်ဳိးစု  ျပႆနာမ်ားရဲ႕ အရင္းအျမစ္ နဲ႕ ေျဖရွင္းေပးဖုိ႕ ၾကဳိးစားေနေပမယ့္ ဘာမွ မတတ္ႏူိင္ လက္မႈိင္ခ်ကာသာ ၾကည့္ေနရတဲ့ အစုိးရအေၾကာင္းကုိ ပုိ၍ သိရွိျပီးသားလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဧရာ၀တီမွာပဲ ေနာက္ထပ္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ ထင္ရွားတဲ့ ေလ့လာသုံးသပ္သူ တဦး ျဖစ္တဲ့ ဂ်ဳိး ကန္ဘန္ က အစုိးရ အေနနဲ႕ အခုလုိ တုိက္ပဲြမ်ားကိစၥသာ မကပဲ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိဖုိ႕ ေတာင္းဆုိလာၾကတဲ့ ျပည္သူမ်ားရဲ႕ ဆႏၵျပပဲြအား တပ္မေတာ္ ထိမ္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ျပည္ထဲေရး ၀န္ၾကီးဌာနက အၾကမ္းဖက္ ကုိင္တြယ္ခဲ့တာကုိလည္း သမၼတၾကီး ဦး၀င္းျမင္ နဲ႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တုိ႕ ေရငုံႏႈတ္ပိတ္ေနမႈမ်ားေၾကာင့္ တုိင္းရင္းသား မဲဆႏၵရွင္မ်ား အဖုိ႕ NLD အေပၚ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ပုိ၍ ျဖစ္လာခဲ့ရတယ္လုိ ေထာက္ျပခဲ့ျပန္ပါတယ္။

အစုိးရ အေနနဲ႕ေကာ အျပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ဖုိ႕ အမိန္႕ ထုတ္၍ ရႏူိင္သည့္ အေနအထား မရွိပဲ ထုတ္ေဖၚ ေျပာ၍ေကာ မည္သုိ႕ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈ ရွိလာေပမည္နည္း၊ ဒီေမးခြန္းရဲ႕ အေျဖကုိ ေျဖဆုိႏူိင္ဖုိ႕ လုိအပ္လာပါတယ္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖဲြ႕စည္းပုံ သည္ အစုိးရ အဖုိ႕ လည္ပင္းတြင္ ခဲၾကီးတလုံး ဆဲြကာ ရုန္းကန္ လႈပ္ရွားေနရသည္ကုိ လူတုိင္းအသိပင္ ျဖစ္သည္။ ထုိဖဲြ႕စည္းပုံ ျဖင့္ စစ္တပ္သည္သာ အခရာ ျဖစ္လာေနပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အေနအထားသည္ လြန္စြာမွ အလုပ္ရ အကုိင္ရ က်ပ္ေနျပီး မည္သူမွ သူမေနရာတြင္ ၀င္ယူခ်င္ေလာက္ေအာင္ အားက်ဖြယ္ အေနအထားမ်ဳိး မရွိေပ။ ရခုိင္ အၾကပ္အတည္းတြင္လည္း သူမအေပၚ အေနာက္အုပ္စုက အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္း ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကတာ ခံခဲ့ရပါတယ္။ အခု ARSA အဖဲြ႕ က ေရငုံ ႏႈတ္ပိတ္ေနျပီး သူတုိ႕ရဲ႕ ကုိယ္စား အေနာက္အုပ္စု နဲ႕ ကုလ အဖဲြ႕ အစည္းမ်ားက ဆက္လက္ တာ၀န္ယူ ေျပာဆုိေနၾကျပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ေအာက္ပါ အခ်က္မ်ား ကုိ စဥ္းစားၾကည့္ၾကပါစုိ႕။

ကခ်င္ေဒသတြင္ စစ္တပ္က ပါကစၥတန္ မွ ေလာေလာလတ္လတ္ကမွ ရထားတဲ့ JF-17 တုိက္ေလယာဥ္မ်ား နဲ႕ လက္နက္ၾကီးမ်ားကုိ သုံးကာ ေကအုိင္ေအ တုိ႕ အေပၚ တုိက္ပဲြ အရွိန္ ျမွင့္တင္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ထုိ႕အတြက္လည္း အရပ္သား ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ အုိးအိမ္စြန္႕ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရျပီး ေတာၾကီးမ်က္မည္းထဲတြင္ ပိတ္မိေနခဲ့ၾကရပါတယ္ စစ္တပ္ နဲ႕ ေကအုိင္ေအ ႏွစ္ဖက္စလုံး လည္း။ ျမစ္ၾကီးနား ႏွင့္ ပူတာအုိ အၾကား ေဒသမ်ားတြင္ အေသအေပ်ာက္ အမ်ားဆုံး ထိခုိက္ ဆုံးရႈံးခဲ့ၾကရျပန္ပါတယ္။

မတ္လ က စျပီး ဖာပြန္ ျမဳိနယ္ ရွိ ရြာႏွစ္ရြာ အၾကား လမ္းကုိ တုိးခ်ဲ႕ ခင္းလာမႈေၾကာင့္ စစ္တပ္က KNU နဲ႕ စစ္တပ္အၾကား တုိက္ပဲြမ်ား ကြက္က်ားကြက္က်ား စျဖစ္လာခဲ့ျပန္ပါတယ္။

ႏူိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ အျပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရ လက္မွတ္ထုိးထားတဲ့ ရွမ္း ၊ မြန္ လက္နက္ကုိင္ တပ္မ်ား နဲ႕ အစုိးရ အၾကား ဆက္ဆံမႈမ်ားကလည္း အေျခအေန ပုိမုိ ဆုိး၀ါးလာေနခဲ့တဲ့ အတြက္ RCSS က ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း လူထု ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကုိ စစ္တပ္က ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္ေနတဲ့ အတြက္ အခ်ိန္ အကန္႕အသတ္မရွိ ေရႊ႕ဆုိ္င္းလုိက္ျပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကျငာခဲ့တဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။

၀ နဲ႕ မုိ္င္းလား အုပ္စုမ်ား နဲ႕ စစ္တပ္အၾကား ဆက္ဆံေရး ကလည္း တုိးတက္မႈ မရွိသေလာက္ ျဖစ္လာေနတယ္လုိ႕ သတင္းေတြက ဆုိေနပါတယ္။ ၀ တုိ႕က ဦးေဆာင္ျပီး အဖဲြ႕ ၇ ဖဲြ႕ နဲ႕ FPNCC (Federal Political Negotiation and Consultative Committee) ဆုိျပီး မဟာမိတ္ ဖဲြ႕ကာ အစုိးရနဲ႕ ကုိယ္စားျပဳ ေဆြးေႏြးခြင့္ကုိ တသမတ္တည္း ေတာင္းဆုိလာခဲ့ၾကပါတယ္။

#တရုတ္ ၏ အခန္း က႑#

FPNCC သည္ တရုတ္ ႏွင့္ ၀ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ၾသဇာ လႊမ္းမုိးမႈ ေအာက္တြင္ ရွိေနေသာ အဖဲြ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ၀ မ်ား အဖုိ႕လည္း တရုတ္မ်ားအေပၚ လုံး၀မွီခုိေနရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ရွိေနပါတယ္။ တရုတ္တုိ႕ အဖုိ႕ ႏူိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပဲြမ်ား မစတင္မီ အျပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး အရင္ စ ႏူိင္ဖုိ႕ ၎တုိ႕အက်ဳိးရွိရာ ရွိေၾကာင္း ျဖစ္ေပမယ့္လည္း တုိက္ပဲြမ်ားက ကခ်င္ေဒသ တြင္သာမက ၎တုိ႕နဲ႕ နယ္နမိတ္ ထိစပ္ေနေသာ မူဆယ္ ျမဳိ႕ အထိပါ ပ်ံ႕ႏွံ႕လာခဲ့ရပါတယ္။

တရုတ္တုိ႕ က ျပည္တြင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ကုိ ေထာက္ခံေၾကာင္း အၾကိမ္ၾကိမ္ ထုတ္ေဖၚေျပာဆုိေနၾကေပမယ့္ ခုထက္ထိေတာ့ ပဋိပကၡ ရပ္စဲေရး အတြက္ ေဖၚျမဴလာ တခု ထြက္မလာေသးတာ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား တြင္ အဓိက အဟန္႕အတားၾကီး ျဖစ္လာေနရသည္က FPNCC က ႏူိင္ငံလုံး ဆုိင္ရာ အျပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ကုိ ျငင္းပါယ္ေနတဲ့ အျပင္ ၎တုိ႕ ရဲ႕ လုိလားခ်က္မ်ား ကုိ ထည့္သြင္း ေရးဆဲြေပးဖုိ႕ ေတာင္းဆုိလာေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၎တုိ႕ အေနနဲ႕က တရုတ္တုိ႕ရဲ႕ ေထာက္ခံမႈ ရထားတဲ့ အျပင္ ပူးေပါင္း လက္နက္ကုိင္အင္အား ကုိးေသာင္း ခန္႕ ရွိေနတဲ့ အင္အား အေတာင့္တင္းဆုံး လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႕အစည္း လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

တရုတ္ ျပည္မွ အဆင့္ျမင့္ ကုိယ္စားလွယ္အဖဲြ႕မ်ား က လည္း ျပတ္သည္မရွိ တဖဲြဖဲြ ေရာက္လာေနျမဲပင္၊ ေမလ ၉ ရက္ေန႕တြင္ ေရာက္လာခဲ့သူက ႏူိင္ငံေတာ္ ေကာင္စီ၀င္ႏွင့္ ျပည္သူ လုံျခဳံေရးရာ ၀န္ၾကီး ေက်ာက္ ကီဇီး ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္ရဲ႕ အာရွ ေရးရာ အထူး ကုိယ္စားလွယ္ ဆန္ ဂူရွန္းလည္း ေရာက္ရွိျပီး ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဆုိသူ နဲ႕ ပါ ေတြ႕ဆုံျပီး လက္နက္ကုိင္ အုပ္စုမ်ား နဲ႕ အစုိးရ အၾကား ေဆြးေႏြးပဲြ ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ ၾကား၀င္ေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႕ ၾကဳိးစားလာပါတယ္။ သေဘာကေတာ့ လက္နက္ကုိင္ အုပ္စုေတြရဲ႕ လုိလားခ်က္ကုိ နားေထာင္ ေပးဖုိ႕ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ သူရဲ႕ အခန္းက႑က ၾကားခံ ဆက္သြယ္ေရး တာ၀န္ခံ တဦး ထက္ မပုိပဲ ဘာမွ သိသိသာသာ ၀င္ေရာက္ေျပာဆုိေပးမယ့္ ပုံ မရွိပါဖူး၊

အားလုံးကုိ ျခဳံ ေျပာရမည္ဆုိက ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡမ်ား အဆုံးသတ္ေရးသည္ တရုတ္ ႏွင့္ စစ္တပ္အေပၚ တြင္သာ တည္မွီေနတယ္ဆုိတာ ထင္ရွားလာပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အစုိးရ က ေတာ့ သူတုိ႕ အေပၚ အထူး တင္းက်ပ္ထားတဲ့ ဖဲြ႕စည္းပုံေၾကာင့္ မလူးသာ မလြန္႕သာ ျဖစ္ေနရမႈ ေၾကာင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေမွ်ာ္ကုိးျပီး ေစတီ တည္တာမ်ဳိးေလာက္သာ လုပ္ႏူိင္ပါတယ္။

#ျပည္သူမ်ား၏ ဆန္႕က်င္မႈ အရွိန္ ျမင့္မားလာေန#

စစ္ဆန္႕က်င္ေရး ဆႏၵျပပဲြမ်ားက ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး နဲ႕ ျမစ္ၾကီးနား ျမဳိ႕ၾကီးမ်ားတြင္ အရွိန္အဟုန္ နဲ႕ ျဖစ္ေပၚလာေနပါတယ္၊ ထုိအေရးကုိ အားလုံး ေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္အတုိင္း စစ္တပ္ လက္ေအာက္ခံ ျပည္ထဲေရး က အလြန္အကၽြံ တုန္ျပန္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ စစ္တပ္က အညွာတာ ကင္းစြာ ျဖင့္ တုိက္ပဲြေတြ အရွိန္ျမင့္လာတာနဲ႕ အမွ် အျပစ္မဲ့ျပည္သူမ်ား ေျမစာပင္ ျဖစ္ရမႈ ပုိမ်ားလာေလ ပုိျပီး လမ္းေပၚထြက္လာၾကေလ ျဖစ္ဖုိ႕ မ်ားေနပါတယ္။

ထုိအျပင္ အေမရိကန္ အပါအ၀င္ အေနာက္ႏူိင္ငံ မ်ားတြင္လည္း ကခ်င္ ျပည္နယ္အတြင္း တုိက္ပဲြမ်ား အရွိန္ျမင့္လာေနမႈအေပၚ စုိးရိမ္မကင္း ရွိေနေၾကာင္း ထုတ္ေဖၚေျပာဆုိလာေနခဲ့ၾကျပန္ပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြမွာ တာ၀န္ရိွတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ လံုၿခံဳေရးအဖဲြ႕အစည္းေတြကို အေရးယူရန္ အစုိးရ ကုိ တာ၀န္ လုပ္ပုိင္ခြင့္ အျပည့္ေပးလုိက္တဲ့ National Defense Authorization Act (NDAA) ဥပေဒျပင္ဆင္ခ်က္မူၾကမ္း အား အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္က အဂၤါေန႕က အေမရိကန္ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ တခဲနက္ အတည္ျပဳလုိက္ပါတယ္၊

ထုိသုိ႕ေသာ အေျခအေနမ်ား အၾကားတြင္ တတိယ အၾကိမ္ ပင္လုံညီလာခံၾကီးလည္း စတုတၳအၾကိမ္ အျဖစ္ ဂၽြန္လ လယ္ ကုိ ေရႊ႕ဆုိင္းလုိက္ရသည္မွာလည္း အံ့ၾသစရာေတာ့ မဟုတ္ေပ။ တုိက္ပြဲမ်ား အခုလုိ ဒလစပ္ ျဖစ္လာေနခ်ိန္တြင္လည္း က်င္းပရန္ကား သိတ္ျပီး အဓိပၸါယ္ မရွိလွေပ။

ယခု အခါ ညီလာခံ အစား တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္မ်ား ႏွင့္ အျပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးက အရင္ လုိအပ္ေနေပသည္။ တပ္မေတာ္ကလည္း ထုိအေရးကုိ အဆင္သင့္ ျဖစ္ပုံမရွိ၊ တရုတ္ထံမွလည္း အကူအညီက မရ၊ ထုိ႕အတြက္ ဗုဒၶဘာသာ ယုံၾကည္သက္၀င္မႈ အရ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေရႊပါရမီေတာရ ဆရာေတာ္ ရွင္ဆႏၵာဓိက နဲ႕ ျပည္သူအမ်ား ဦးေဆာင္လႈဒါန္းတည္ေဆာက္မယ့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေစတီေတာ္ကုိသာ အားကုိးရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

လွစိုး​ေ၀

(South Asia Analysis Group (SAAG) တြင္ Dr. S. Chandrasekharan ေရးသားေသာ “Myanmar Peace Process In Ruins: Who Is Responsible?” ေဆာင္းပါး ကုိ ကုိးကားသည္။ )