အၾကမ္းဖက္အႏၱရာယ္ စိုးရိမ္ေနရဆဲ အဆင့္မွာရွိသည့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ

အၾကမ္းဖက္အႏၱရာယ္ စိုးရိမ္ေနရဆဲ အဆင့္မွာရွိသည့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ

အေရွ႕အလယ္ပိုင္း၌ အစၥလာမ္မစ္ စစ္ေသြးၾကြ အဖြဲ႕ (IS) တို႔ကို ေမာင္းထုတ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီဟု ဆိုေသာ္လည္း ဥေရာပႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွေဒသမ်ားတြင္ ယခုအခ်ိန္ထိ IS တို႔၏ အႏၲရာယ္ကို ရင္ဆိုင္ေနရဆဲျဖစ္သည္။ မၾကာေသးမီကပင္ ျပင္သစ္၌ IS အစြန္းေရာက္တစ္ဦးက လမ္းေပၚတြင္ သြားလာေနသူမ်ားကို ဓားျဖင့္လုိက္ထိုးခဲ့ေသာေၾကာင့္ တစ္ဦးေသဆံုးခဲ့ၿပီး ယခုလည္း အင္ဒိုနီးရွား၌ အတြဲလုိက္ဗံုးခြဲမႈ ျဖစ္ေပၚ လာခဲ့ျပန္ၿပီျဖစ္သည္။ ယခုတစ္ႀကိမ္ အင္ဒိုနီးရွား၌ အေသခံဗံုးခြဲမႈက ထူးဆန္းသည္ဟု ဆိုရမည္ျဖစ္သည္။ ကေလးမ်ားပါမက်န္ သည့္ မိသားစုတစ္ခုက ခရစ္ယာန္ ဘုရားေက်ာင္းသံုးခုကို အေသခံ ဗံုးခြဲခဲ့ၿပီး လူေပါင္း ၁၄ ဦးေသဆံုးခဲ့ကာ ၄ဝ ေက်ာ္ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။ အသက္ကိုးႏွစ္ႏွင့္ ၁၂ ႏွစ္အရြယ္ ကေလးငယ္မ်ားပင္ ပါဝင္ခဲ့ၿပီး IS တို႔က ၎ တို႔လက္ခ်က္ျဖစ္ သည္ဟု ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

အင္ဒိုနီးရွားအစိုးရက ၎တို႔ကို အားက်ေနသည့္ ဂ်မားအန္ရွ္ ရက္ဒူလာအဖြဲ႕ လက္ခ်က္ျဖစ္သည္ဟု ထုတ္ျပန္ကာ ထိုတစ္ခု မၿပီးေသးမီပင္ အင္ဒိုနီးရွား ရဲဌာနခ်ဳပ္တစ္ခု သို႔ ေမာ္ေတာ္ဆုိင္ကယ္စီးလာၿပီး ေနာက္ထပ္တစ္ဖန္ ဗံုးခြဲျပန္သည္။ ရဲအရာရွိတစ္ဦး ျပင္းထန္စြာဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့ၿပီး ေလးဦးဒဏ္ရာရခဲ့ျပန္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဘုရားေက်ာင္းမ်ား ဗံုးခြဲခံရသည့္ ႏုိင္ငံ၏ အႀကီးဆံုးဒုတိယၿမိဳ႕ ဆူရာေဗရာရွိ ဘုရားေက်ာင္းမ်ားကို ေခတၱပိတ္ထားရန္ အမိန္႔ထုတ္ခဲ့ရၿပီး ဂ်ကာတာ၌ရွိသည့္ ဘုရား ေက်ာင္းမ်ားကိုလည္း ယာယီပိတ္ထားရန္ အမိန္႔ထုတ္ခဲ့ရသည္။

ၿမိဳ႕ေတာ္ဂ်ကာတာ၌လည္း အျမင့္ဆံုး တပ္လွန္႔မႈမ်ား လုပ္ထားၿပီး အေသးစိတ္ အေျခအေနကို ယခုအခ်ိန္ထိ ထုတ္ျပန္ေၾကညာျခင္းမရွိေသးေပ။ အင္ဒိုနီးရွား၌ အီရတ္ႏွင့္ ဆီးရီးယားသို႔ သြားေရာက္၍ IS တို႔ႏွင့္ လက္တြဲ တုိက္ခိုက္ခဲ့သူ အၾကမ္းဖက္သမား ရာႏွင့္ခ်ီရွိသည္။ ထိုလူမ်ား အင္ဒိုနီးရွားသို႔ နည္းလမ္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ျပန္လည္ေရာက္ ရွိေနၿပီျဖစ္ကာ ယခု ဘုရားေက်ာင္းမ်ားကို ဗံုးခြဲသည့္မိသားစုကလည္း ဆီးရီးယားကို ေရာက္ရွိခဲ့ ဖူးသူမ်ားျဖစ္သည္။ ယခုအတုိင္းဆိုလွ်င္ ဆီးရီးယားႏွင့္ အီရတ္သို႔ သြားဖူးသူတုိင္းကို ေစာင့္ၾကည့္ရန္ အင္ဒိုနီးရွားအစိုးရဘက္မွ လိုအပ္လာၿပီျဖစ္သည္။

IS တို႔က ၎တို႔ဌာနခ်ဳပ္ရက္ကာ က်ဆံုးသြားေသာ္လည္း ျပန္လည္ေခါင္းေထာင္ ႏိုင္ရန္ အသည္းအသန္ ႀကိဳးစားေနကာ ဝါဒျဖန္႔မႈမ်ား ျပန္လုပ္လာေနသည္။ စစ္တမ္းမ်ားအရ အင္ဒိုနီးရွား တစ္ႏိုင္ငံတည္းမွာ ပင္ ဆီးရီးယားႏွင့္ အီရတ္သို႔သြားၿပီး ၎တို႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းခဲ့သူဦးေရက ၅ဝဝ ေက်ာ္ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။ ထို႔အတူ အင္ဒိုနီးရွားမွာလည္း ေျမေအာက္စစ္ေသြးၾကြ အယူဝါဒ ရွင္သန္ၿပီး အၾကမ္းဖက္ရန္ ႀကံစည္ေနသည့္ အဖြဲ႕မ်ားကလည္း ဆယ္ႏွင့္ခ်ီရွိေသာေၾကာင့္ အင္ဒိုနီးရွား လံုၿခံဳေရးက ယခုအခါ စိုးရိမ္စရာ အေျခအေန ျဖစ္လာေနၿပီျဖစ္သည္။ IS တို႔အင္ဒိုနီးရွားသို႔ စေရာက္လာခဲ့သည့္အခ်ိန္က ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ကျဖစ္သည္။ ထို႔ေနာက္၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္ တြင္လည္း အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခုိက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ယခု ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္တြင္ အၾကမ္း ဖက္မႈသည္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ျဖစ္သည္။ ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္အဖြင့္ကို IS တို႔က အဆိုးရြားဆံုး ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ထပ္စိုးရိမ္စရာ ႏိုင္ငံတစ္ခုက မေလးရွား ျဖစ္သည္။

မေလးရွား လူမ်ဳိးတုိ႔သည္လည္း ရာႏွင့္ခ်ီကာ ဆီးရီး ယားႏွင့္ အီရတ္သို႔သြားခဲ့ၾကၿပီး ၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္ ကျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားက ထိုလူမ်ား၏ လက္ခ်က္ျဖစ္သည္။ ယခု ထပ္မံဝါဒျဖန္႔ႏိုင္ရန္ အၾကမ္း ဖက္လုပ္ငန္းမ်ားကို IS တို႔ ျပန္လည္ လုပ္ေဆာင္လာေနသည္။ ယခုအယ္လ္ကိုင္ဒါကလည္း တစ္ဖန္ျပန္လည္ ေခါင္းေထာင္ထလာေသာေၾကာင့္ ေၾကာက္စရာ အေကာင္းဆံုး အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕ႏွစ္ဖြဲ႕သာ အင္အားေကာင္းလာခဲ့လွ်င္ ကမၻာေပၚတြင္ အၾကမ္းဖက္ လုပ္ရပ္မ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚလာဦးမည္ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ အစိုးရအခ်င္းခ်င္း သတင္းအခ်က္အလက္ ဖလွယ္ေရးက အၾကမ္း ဖက္တုိက္ဖ်က္ေရးမွာ အေရးပါလာၿပီး ရန္ဘက္အေမရိကန္ႏွင့္ ႐ုရွားတို႔ပင္ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ဖ်က္ေရး အတြက္ဆိုလွ်င္ သတင္းအခ်က္အလက္ ဖလွယ္ရသည္။ ထိုနည္းတူစြာပင္ စိုးရိမ္စရာ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသမွာလည္း အၾကမ္းဖက္ တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ သတင္းအခ်က္အလက္ ဖလွယ္ရန္ လိုသည္။

ထိုသို႔မဟုတ္ပါက ယခုထက္ပိုသည့္ အဆိုးရြားဆံုး အေျခ အေနမ်ားကို ထပ္မံေတြ႕ႀကံဳလာႏုိင္သည္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၌ အစၥလာမ္မစ္ စစ္ေသြးၾကြအႏၲရာယ္ စိုးရိမ္စရာႏိုင္ငံမ်ားက ဖိလစ္ပိုင္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွားႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တို႔ ထိပ္ဆံုးမွပါဝင္ကာ ဖိလစ္ပိုင္ ဆိုလွ်င္လူေပါင္းေထာင္ခ်ီသည့္ မာရာဝီၿမိဳ႕ သိမ္းပိုက္တိုက္ခိုက္မႈအထိ ခံထားရဖူးသူ ျဖစ္သည္။ ယခု တပ္လွန္႔ထားရသူက အင္ဒိုနီးရွား၊ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ဘာလီတိုက္ခုိက္မႈ ၿပီးကတည္းက အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္း ေရးကို အင္ဒိုနီးရွားအစိုးရ အရွိန္ျမႇင့္လုပ္လာခဲ့ကာ ထိုအခ်ိန္က တည္းက အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား ယခုအခ်ိန္ထိ ၈ဝဝ ေက်ာ္ စစ္ဆင္ေရးမ်ားမွာ ေသဆံုးခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။

သို႔ေသာ္လည္း အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ကဆက္လက္ရွင္ သန္ေနဆဲျဖစ္ကာ ဘာလီတိုက္ခုိက္မႈက သမိုင္းတြင္ လူေသမႈ အမ်ားဆံုးအၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈျဖစ္သည္။ ဘားတစ္ခုႏွင့္ ကလပ္တစ္ခု၌ အယ္လ္ကိုင္ဒါတို႔၏ ဗံုးခြဲမႈကိုခံခဲ့ရၿပီး လူေပါင္း ၂ဝဝ ေက်ာ္ေသဆံုးခဲ့သည္။ အမ်ားစုမွာ ဘာလီကဲ့သို႔ ႏုိင္ငံတကာ ခရီးသြား အလာမ်ားသည့္ေနရာ ျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ ေသဆံုးသူမ်ားမွာ ကမၻာ လွည့္ ခရီးသြားမ်ားျဖစ္သည္။

ထိုျဖစ္စဥ္ၿပီးေနာက္ ဘာလီသို႔ ခရီးသြား အၾကမ္းဖက္ အႏၱရာယ္ စိုးရိမ္ေနရဆဲ အဆင့္မွာရွိသည့္ အေရွ႕ ေတာင္အာရွ နည္းသြားကာ အင္ဒိုနီးရွားအစိုးရလည္း ခရီးသြား လာေရး လုပ္ငန္းမွ ႏုိင္ငံျခားဝင္ေငြ နည္းခဲ့ရ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္ တုိက္ဖ်က္ေရးကို ႏွစ္ဆတိုး လုပ္ခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ကမၻာ ေပၚ၌ မြတ္စလင္ အမ်ားဆံုး ေနထိုင္သည့္ႏိုင္ငံ အင္ဒိုနီးရွားမွာ အစြန္းေရာက္ဝါဒက ဆက္လက္ရွင္သန္ ေနဆဲျဖစ္ကာ ထိုအခ်က္ေၾကာင့္ IS တို႔က အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ မေလးရွားတို႔ကို ၎တုိ႔ေနာက္ထပ္ အေျခ စိုက္မည့္ေနရာမ်ားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အေရွ႕ေတာင္အာရွဘက္၌ ဖိလစ္ပိုင္ကဲ့သို႔ စစ္ေသြးၾကြမ်ားကို ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ ေပးထားရသည့္ ေနရာမ်ားရွိသည္။ မြတ္စလင္ အမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံမ်ားလည္းရွိသည္။ ယခင္ ကတည္းကပင္ အၾကမ္းဖက္ဝါဒကလည္း ကိန္းေအာင္းေနသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ဝါဒျဖန္႔ရန္ အေကာင္းဆံုးအျဖစ္ ၎တို႔ယူဆထားၾကကာ အယ္လ္ ကိုင္ဒါတို႔ ေရႊထီးေဆာင္းခဲ့ရစဥ္ တစ္ခ်ိန္တုန္းကလည္း အေရွ႕ေတာင္အာရွကို ပစ္မွတ္ထားခဲ့ၾကဖူးသည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဆိုလွ်င္ ၎၏ႏိုင္ငံသားမွ ၎၏ႏိုင္ငံသား၊ မြတ္စလင္မဟုတ္လွ်င္ အျပစ္ရွိသည္။ မြတ္စလင္ မဟုတ္က သတ္ပစ္မည္ဆိုသည့္ ျပည္တြင္းအစြန္းေရာက္ ဝါဒီမ်ားပင္ IS တို႔ႏွင့္ မပတ္သက္ခင္ကတည္းက ရွိခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခရစ္ယာန္ ဘုန္းႀကီးမ်ား အသတ္ခံရသည္။

ဘာသာေရးႏွင့္ မဆိုင္ေသာ ေလာကုတၱရာ ေရးရာ ဘေလာ္ဂါမ်ား အသတ္ခံရသည္။ ထိုမွ်အထိ အယူသီးသူမ်ား ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၌ရွိသည္။ ဥေရာပႏွင့္ အေနာက္အုပ္စုတို႔က လံုၿခံဳေရးႏွင့္ နည္းပညာ အားေကာင္းေသာေၾကာင့္ သိပ္စုိးရိမ္စရာ မရွိကာ နည္းပညာ အားနည္းၿပီး လံုၿခံဳေရးလိုအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနသည့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၌ အၾကမ္းဖက္ အႏၲရာယ္က စိုးရိမ္ စရာအဆင့္၌ ရွိေနေ သးပါေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ရပါသည္။

ရွိန္းထက္