ကမၻာ့ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔

ကမၻာ့ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔

ႏွစ္စဥ္ ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔ကို ကမၻာ့ေဆးလိပ္ မေသာက္ေရးေန႔ (World No Tobacco Day)  အျဖစ္ ကမၻာ့ က်န္းမာေရးအဖြဲ႕က သတ္မွတ္ထားပါသည္။ ယခု ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ ေဆးလိပ္ မေသာက္ေရးေန႔ ေဆာင္ပုဒ္အျဖစ္ “ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါ ကင္းေဝးဖို႔ ေဆးလိပ္၊ ေဆး႐ြက္ႀကီး ေရွာင္ၾကစို႔” (Tobacco breaks Hearts) ဟု သတ္မွတ္ ေဆာင္႐ြက္ရန္ ႏႈိးေဆာ္ထားပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာနသည္ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႕ႏွင့္ပူးေပါင္း၍ ႏွစ္စဥ္ ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔တိုင္း ကမၻာ့ေဆးလိပ္ မေသာက္ေရးေန႔ အခမ္းအနားႏွင့္ လႈပ္ရွားမႈလုပ္ငန္းမ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ပါသည္။

▲▲၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔ လႈပ္ရွားမႈမ်ား၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ား ▲▲

ယခု ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔ လႈပ္ရွားမႈလုပ္ငန္းရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ားအျဖစ္

- ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္း သုံးစြဲမႈေၾကာင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါမ်ား ျဖစ္ေစပုံကို မီးေမာင္းထိုးျပရန္၊

- ျပည္သူမ်ားအား ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲမႈသာမက တစ္ဆင့္ခံ ေဆးလိပ္ေငြ႕ ေၾကာင့္လည္း ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါမ်ား ျဖစ္ေစတတ္ပုံကို ပိုမိုသိရွိေစေရးအတြက္ ပညာေပးေဆာင္႐ြက္ရန္၊

- ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္းသုံးစြဲမႈအႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ေပးျခင္းျဖင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာ က်န္းမာေရး ျမႇင့္တင္ေပးမည့္ ကတိကဝတ္မ်ား အာမခံ က်င့္သုံးႏိုင္ရန္လူထု၊ အစိုးရႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ ႏွီးႏႊယ္ဌာနဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား စည္း႐ုံးေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ရန္၊

- ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားအား ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာကြန္ဗင္းရွင္းတြင္ ပါဝင္သည့္ MPOWER လုပ္ငန္းစဥ္အား ထိေရာက္စြာအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေရး အားေပးကူညီရန္သတ္မွတ္ထားပါသည္။

▲▲ ေဆးလိပ္ႏွင့္ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္းဆိုသည္မွာ ▲▲

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္၂၀ဝ၆ ခုႏွစ္ ေမလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဥပေဒအရ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီး ထြက္ပစၥည္း၏ အဓိပၸာယ္ကို ေအာက္ပါအတိုင္း ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။

ေဆးလိပ္ဆိုသည္မွာ ေဆး႐ြက္ႀကီး ထြက္ပစၥည္းအား မီးေလာင္ကၽြမ္းေစျခင္းျဖင့္ ထြက္ေပၚလာေသာ အခိုးအေငြ႕ကို ႐ႉ႐ႈိက္ရန္အလို႔ငွာ တစ္နည္းနည္းျဖင့္ စီမံထားသည့္ စီးကရက္၊ ေဆးေပါ့လိပ္၊ ေဆးျပင္းလိပ္၊ ေဆးတံႏွင့္ အလားတူ အျခားပစၥည္း တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ဆိုလိုသည္။

ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းဆိုသည္မွာ ေဆး႐ြက္ႀကီး ပင္တစ္ခုလုံးကိုျဖစ္ေစ၊ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုခု ကိုျဖစ္ေစ၊ အ႐ြက္ကို ျဖစ္ေစ၊ အ႐ိုးကိုျဖစ္ေစ ေသာက္ရန္ သို႔မဟုတ္ သုံးရန္အလို႔ငွာ ျပဳျပင္ စီမံထားေသာ ပစၥည္းတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ဆိုလိုသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ ယခုအခါ ေခတ္စားလ်က္ရွိသည့္ အီးစီးကရက္ (E-cigarette) ၊ ရွီရွား (Shisa)  တို႔သည္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းမ်ားတြင္ အက်ဳံးဝင္ပါသည္။

▲▲ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါမ်ား ▲▲

ေဆးလိပ္စေသာက္လိုက္သည္ႏွင့္ သုံးစကၠန္႔အတြင္း လူ၏ ခႏၶာကိုယ္ကို စတင္အႏၲရာယ္ေပးပါသည္။ ေဆးလိပ္မီးခိုးတြင္ ဓာတ္ေငြ႕မ်ား၊ ေရေငြ႕မ်ားႏွင့္ ေသးငယ္ေသာ အမႈန္အခဲကေလးမ်ား ပါဝင္ၾကပါသည္။ ေဆးလိပ္မီးၫွိ၍ ေသာက္လိုက္ေသာအခါ မီးေလာင္ေသာေဆးလိပ္မွ ဓာတုပစၥည္းမ်ားစြာ ပါဝင္ေသာ ေဆးလိပ္မီးခိုး ျဖစ္ေပၚလာသည္။ လက္ရွိ သုေတသနျပဳခ်က္မ်ားအရ ေဆးလိပ္မီးခိုးတြင္ နီကိုတင္း၊ ကတၱရာ၊ ကာဗြန္မိုေနာက္ဆိုက္၊ ဘင္ဇင္း၊ အမိုးနီးယားစေသာ လူကိုေသေစတတ္သည့္ ကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္ေစတတ္ေသာ ပစၥည္း အမ်ိဳး ၇၀ခန္႔ အပါအဝင္ ဓာတုပစၥည္း ၇၀ဝ၀ ေက်ာ္ပါဝင္ေၾကာင္းသိရပါသည္။ အဆိပ္ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားပါေသာ ေဆးလိပ္မီးခိုးသည္ အဆုတ္၊ ႏွလုံး၊ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ လူ႕ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္း အားလုံးသို႔ ေရာက္ရွိကာ ဒုကၡေပးပါေတာ့သည္။

ေဆးလိပ္ေသာက္လိုက္လၽွင္ ေဆးလိပ္အခိုးအေငြ႕ထဲတြင္ ပါဝင္ေသာ နီကိုတင္းႏွင့္ ကာဗြန္မို ေနာက္ဆိုက္ဓာတ္မ်ားသည္ အဆုတ္မွတစ္ဆင့္ ခႏၶာကိုယ္ ေသြးေၾကာမ်ားထဲသို႔ ေရာက္ရွိကာ ႏွလုံးကို တစ္မိနစ္လၽွင္ ၁၅ ႀကိမ္မွ ၂၅ ႀကိမ္အထိ ပိုခုန္ေစ၍ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ကိုလည္း ၁၀ မွ ၂၀ အထိ ျမင့္တက္ေစပါသည္။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ ႏွလုံးသည္ ပို၍အလုပ္လုပ္ရပါသည္။ ႏွလုံးထဲတြင္ရွိေသာ ေသြးကိုခဲေစပါသည္။ ႏွလုံးေသြးေၾကာအတြင္း မ်က္ႏွာျပင္ကို ပ်က္စီးေစပါသည္။ ေသြးေၾကာမ်ားကို က်ဥ္းေစပါသည္။

ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ၊ ႏွလုံးေသြးေၾကာပိတ္ေရာဂါ၊ ႏွလုံး မမွန္သည့္ေရာဂါ၊ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာပိတ္၍ ေလျဖတ္သည့္ေရာဂါ၊ ဦးေႏွာက္ အေျမႇးပါး ေအာက္ေသြးယိုျခင္း၊ ေျခပုပ္၊ လက္ပုပ္ေရာဂါျဖစ္ျခင္း၊ ျပင္းထန္သည့္ ေသြးတိုး ေရာဂါျဖစ္ျခင္း၊ အဆုတ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ႏွလုံးေရာဂါျဖစ္ေစျခင္း၊ ပင္မေသြးေၾကာ လြယ္ကူစြာေပါက္ႏိုင္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

ကမၻာေပၚတြင္ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆုံးမႈမ်ား၏ ၁၂ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲျခင္းႏွင့္ တစ္ဆင့္ခံ ေဆးလိပ္ေငြ႕မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ရေၾကာင္းႏွင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲျခင္းသည္ေသြးတိုးေရာဂါၿပီးလၽွင္ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါျဖစ္ပြား ေစေသာ ဒုတိယအေၾကာင္းရင္း တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕က ထုတ္ျပန္ထားပါသည္။

▲▲ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ အျခားေရာဂါမ်ားႏွင့္ အႏၲရာယ္မ်ား ▲▲

ကိုယ္တိုင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ သူတစ္ပါး ေဆးလိပ္ေငြ႕ကို ႐ႉ႐ႈိက္ရျခင္းႏွင့္ေဆးပါေသာ ကြမ္းစားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာ ေရာဂါမ်ားအျပင္ အဆုတ္ႁပြန္ေရာင္ျခင္း၊ အဆုတ္ပြေရာဂါ၊ ခံတြင္းကင္ဆာ၊ လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာ၊ အဆုတ္ကင္ဆာႏွင့္ အျခားကင္ဆာမ်ားျဖစ္ပြားျခင္း။ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ အသက္႐ႉမဝျခင္း၊ ပန္းေသပန္းၫွိး ေရာဂါရျခင္း၊ အိမ္ေထာင္ေရးသုခ အျပည့္အဝ မခံစားႏိုင္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ေဆးလိပ္ေသာက္လၽွင္၊ သူတစ္ပါး ေဆးလိပ္ေငြ႕႐ႉရလၽွင္ ကိုယ္ဝန္ ပ်က္ျခင္း၊ ကေလးအေသေမြးျခင္း၊ လမေစ့၊ ေပါင္မျပည့္ေသာကေလးေမြးဖြားျခင္း၊ ေမြးရာပါ ကိုယ္လက္အဂၤါ ခ်ိဳ႕ယြင္းသည့္ကေလး ေမြးဖြားျခင္း၊ ေမြးကင္းစကေလး ႐ုတ္တရက္ေသဆုံးျခင္းမ်ား ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။

ေဆးလိပ္မီးခိုးေငြ႕မ်ားသည္ ေမြးကင္းစကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ လသားကေလးငယ္မ်ားတြင္ အသက္ ႐ႉလမ္းေၾကာင္းေရာဂါမ်ား၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါႏွင့္ မၾကာခဏ နားျပည္ယိုျခင္းမ်ား ျဖစ္တတ္ပါသည္။ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲျခင္းသည္ လူတစ္ဦးခ်င္း၊ မိသားစု၊ ပတ္ဝန္းက်င္၊ လူ႕ အသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံအတြက္ပါ ထိခိုက္ေစသည့္ ေနာက္ဆက္ တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚ ေစသည့္အျပင္ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ကိုပါ ထိခိုက္ေစသည့္ လတ္တေလာႏွင့္ ေရရွည္ဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။

၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ေမလအတြင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ကမၻာေပၚတြင္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲသူ ၁ ဒသမ ၁ ဘီလီယံရွိသည့္အနက္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီး ေသာက္သုံးမႈေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္လူေပါင္း ခုနစ္သန္းခန္႔ ေသဆုံးလ်က္ရွိၿပီး ယင္းတို႔အနက္ ေဆးလိပ္ မေသာက္ေသာ္လည္း သူတစ္ပါး၏ ေဆးလိပ္ေငြ႕ကို ႐ႉ႐ႈိက္ရျခင္းေၾကာင့္ ေသဆုံးရသူ ၈၉၀ဝ၀ဝ ခန္႔ပါဝင္ေၾကာင္း သိရပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အသက္ ၁၃ ႏွစ္မွ ၁၅ ႏွစ္ရွိေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားအတြင္း စီးကရက္ ေသာက္သုံးမႈႏႈန္းမွာ (Global Youth Tobacco Survey GYTS) အရ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စစ္တမ္းတြင္ ၈ တန္း၊ ၉ တန္း၊ ၁၀ တန္း ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား၏ ၆ ဒသမ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိရာမွ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ စစ္တမ္းတြင္မူ ၈ ဒသမ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းသို႔ ျပန္လည္ျမင့္တက္လာသည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားအတြင္း ေဆး႐ြက္ႀကီးပါေသာ ကြမ္းစားသုံးမႈသည္ျမင့္တက္လာေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။

အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွ ၄၉ ႏွစ္အတြင္း လူႀကီးပိုင္းတြင္မူ ျမန္မာအမ်ိဳးသားမ်ား၏ ၃၂ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ စီးကရက္ ေသာက္သုံးၾက၍ ၁၄ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ေဆးေပါ့လိပ္၊ ေဆးတံေသာက္သုံးၾကေၾကာင္း၊ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ႏွစ္ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သာ စီးကရက္(သို႔မဟုတ္) ေဆးေပါ့လိပ္၊ ေဆးတံ ေသာက္သုံးၾကေၾကာင္း၊ ျမန္မာအမ်ိဳးသား ၅၉ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး ၁၈ ရာခိုင္ႏႈန္းတို႔သည္ ကြမ္းယာစားသုံးၾကေၾကာင္း က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာန၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူေနမႈဘဝႏွင့္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္စစ္တမ္း ၂၀၁၅-၂၀၁၆ အရသိရွိရပါသည္။

▲▲၂၀၁၈ ျမန္မာ့ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဗ်ဴဟာအသစ္ ▲▲

ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ၂၀ဝ၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿပီး ၂၀ဝ၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ အတည္ျပဳခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္း ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းကို အတည္ျပဳသည့္ ၁၁ ႏိုင္ငံေျမာက္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ကမၻာ့အလယ္မွာ ဂုဏ္ယူဝင့္ႂကြားဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၂၀ဝ၆ ခုႏွစ္ ေမလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဥပေဒကို ျပ႒ာန္းခဲ့ပါသည္။

ထို႔ျပင္၂၀၁၆ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ စတင္ အာဏာတည္ေသာ ေဆးလိပ္ထုပ္တိုင္း၏ မ်က္ႏွာျပင္ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ ေဆးလိပ္အႏၲရာယ္မ်ား ေဖာ္ျပေသာ ႐ုပ္ပုံမ်ားႏွင့္ မ်က္ႏွာျပင္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ က်န္းမာေရး သတိေပးခ်က္ စာသားမ်ားေဖာ္ျပရန္သတ္မွတ္ခ်က္ စုစုေပါင္း ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း Pictorial Health Warning သည္ ကမၻာေပၚတြင္ အဆင့္ရွစ္လိုက္ပါသည္။ က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာနသည္ ကုလသမဂၢႏွင့္ ႏွီးႏႊယ္ဌာန အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ေစတနာ႔ ဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီး ကင္းေဝးေရးစီမံခ်က္ျဖင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္း ေသာက္သုံးမႈကို ေလ်ာ့နည္းေစရန္ (MPOWER) မူဝါဒ ေျခာက္ခ်က္ ခ်မွတ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါသည္။

သို႔ျဖစ္ပါ၍ သင္ႏွင့္ သင့္မိသားစု ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါ အပါအဝင္ ေရာဂါဘယ ကင္းေဝးေစရန္ႏွင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္း အႏၲရာယ္မ်ိဳးစုံမွကာကြယ္ႏိုင္ရန္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို လိုက္နာေဆာင္႐ြက္ ေစလိုပါသည္။

- ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ကြမ္းစားျခင္းတို႔ကို အစ မျပဳပါႏွင့္၊

- ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ား အနီးတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ကေလးငယ္အား ေဆးလိပ္မီး ၫွိခိုင္းျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။

- ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါႏွင့္ အျခားေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါမ်ားျဖစ္ပြားလာပါက နီးစပ္ရာေဆး႐ုံ၊ ေဆးခန္းႏွင့္ က်န္းမာေရးဌာနမ်ားတြင္ ေဆာလ်င္စြာျပသ၍ စနစ္တက် ကုသမႈခံယူပါ။

- ေဆးလိပ္စြဲေနလၽွင္ျဖတ္ရန္ ႀကိဳးစားပါ၊ နီးစပ္ရာ က်န္းမာေရးဌာနတြင္ တိုင္ပင္ျပသပါ။ သုေတသန ျပဳခ်က္အရ ယေန႔ေဆးလိပ္ျဖတ္လၽွင္ ယေန႔ အက်ိဳးရွိေၾကာင္း၊ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါ အႏၲရာယ္ ေလ်ာ့နည္းေစေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။

မွီျငမ္း

-Word No Tobacco Day media Kit, WHO, -Word No Tobacco Day media Kit, WHO, 2018

- FCTC 2030 Strategy: Myanmar, WHO -FCTC 2030 Strategy: Myanmar, WHO FCTC Secretariat, 2018

–The Tobacco Atlas, 6th Edition, American -The Tobacco Atlas, 6th Edition, American Cancer Society, 2018

- Global Atlas on CVD prevention and -Global Atlas on CVD prevention and Control, WHO, 2011 Control, WHO, 2011

-Facts on Tobacco, MOHS,2009

ေဒါက္တာေအာင္ထြဏ္း (က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာန)