သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြ လုပ္ျပီ၊ ျဗိတိန္ သံအမတ္ မွ စစ္တပ္ကုိ စိန္ေခၚ

သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြ လုပ္ျပီ၊ ျဗိတိန္ သံအမတ္ မွ စစ္တပ္ကုိ စိန္ေခၚ

လုံျခဳံေရး ေကာင္စီ အျမဲတမ္း ငါး ႏူိင္ငံ ႏွင့္ အလွည့္က် အဖဲြ႕၀င္ ဆယ္ႏူိင္ငံတုိ႕မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားသည္ ယမန္ေန႕က ရခုိင္ျပည္နယ္သုိ႕ ေၾကာက္ေၾကာက္ႏွင့္ပင္ တပ္မေတာ္ ရဟတ္ယာဥ္မ်ားကုိ စီးျပီး ေမာင္းေတာ့ ျမဳိ႕နယ္သုိ႕ မနက္ ၁၁ နာရီမွာ စတင္ ထြက္ခြာလာခဲ့ၾကပါတယ္။

အခင္း ျဖစ္ပြားရာ ေဒသ မ်ားကုိ လွည့္လည္ ၾကည့္ရႈ႕ျပီး ေနာက္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြ ျပဳလုပ္ရာမွာ ဥကၠဌ ျဖစ္သူ ပီရူး သံအမတ္ၾကီးမွ အခုလုိ ေျပာၾကား သြားပါတယ္။

ျမန္မာ အစုိးရ အေနျဖင့္ ဒုကၡသည္မ်ား ေနရပ္ ျပန္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ အတြက္ ဒီထက္ ပုိ၍ ေကာင္းမြန္ေအာင္ ျပင္ဆင္ထားရန္ လုိေၾကာင္း၊ ဒုကၡသည္မ်ား လက္မခံႏူိင္သည့္ အေျခအေနမ်ား ႏွင့္ ကန္႕သတ္ထားမႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ ထုိ႕အတြက္ ၎တုိ႕ အေနျဖင့္ ဂုဏ္သိကၡာ ရွိရွိ လုံျခဳံစိတ္ခ်စြာ ျဖင့္ မိမိသေဘာ အေလ်ာက္ ျပန္လာဖုိ႕ လုပ္စရာ အမ်ားအျပား က်န္ရွိေနေသးေၾကာင္း  ေျပာဆုိသြားပါတယ္။

ထုိ႕အျပင္ UNHCR, UNDP ကဲ့သုိ႕ ေသာ ကုလ အဖဲြ႕အစည္းမ်ား ျမန္မာ အစုိးရႏွင့္ နားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာ မ်ား လက္မွတ္ထုိးရန္ စုိင္းျပင္းေနသည္ကုိ မိမိတုိ႕ သိရေၾကာင္း၊ ဤသည္ကုိ အျမန္ အေကာင္အထည္ ေဖၚတာ ျမင္ခ်င္တယ္လုိ႕လည္း ဆုိပါတယ္။

ျဗိတိသွ် သံအမတ္ ျဖစ္သူ ကရင္ ပီရတ္စ္ က လုံျခဳံေရး ေကာင္စီ အေနျဖင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏွင့္ ျမန္မာ အစုိးရ တုိ႕အား ကူညီရန္ အဆင္သင့္ ရွိေၾကာင္း၊ သုိ႕မွသာ မုိးရာသီအတြင္း ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ား ေရနစ္ျမဳပ္မႈမ်ား သက္သာေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏူိင္ၾကမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသြားခဲ့ျပန္ပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ သူမ မွ ထပ္ေျပာသြားတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းကေတာ့ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းမႈမ်ား တြင္ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဳးလြန္သူမ်ား အား ျမန္မာ အေနနဲ႕ “သင့္တင့္ ေလွ်ာက္ပါတ္တဲ့ စုံစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ား” ျပဳလုပ္ဖုိ႕ လုိတယ္လုိ႕ ဆုိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တာ၀န္ရွိသူေတြကုိ အေရးယူဖုိ႕က နည္းလမ္း ႏွစ္ခုပဲ ရွိေၾကာင္း၊ တခုက ICC မွ စုံစမ္းရမည္ေလာ၊ ျမန္မာ မွ မိမိတုိ႕ ဖာသာ အမ်ား ယုံၾကည္ႏူိင္ေလာက္သည့္ စုံစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္မည္ေလာ ဆုိတာပဲ ျဖစ္ေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာဆုိသြားခဲ့ပါတယ္။

ထုိ႕သုိ႕ စုံစမ္း စစ္ေဆးရာတြင္ ကုလသမဂၢ အေနျဖင့္ လုိအပ္ေသာ သက္ေသခံ အေထာက္အထား မ်ား ရရွိေရးတြင္ အကူအညီ ေပးႏူိင္တယ္လုိ႕ မစၥက္ ပီရတ္က စိန္ေခၚလုိက္ပါတယ္။ ကုလ အေနနဲ႕ ယခင္ အီရတ္ တြင္ IS မ်ား က်ဳးလြန္ခဲ့မႈမ်ားအား အလားတူ သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ားရေအာင္ ကူညီခဲ့ဖူးတဲ့ အစဥ္အလာ ရွိပါတယ္။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီး မင္းေအာင္လႈိင္ကေတာ့ အဓမၼျပဳ က်င္မႈမ်ားသည္ မိမိတုိ႕ ဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈအရ ခြင့္ျပဳထားျခင္း မရွိ၍ လက္ခံႏူိင္ဖြယ္ မရွိသျဖင့္ အဆုိပါ ျပစ္မႈ မ်ား အတြက္ “ယုံၾကည္ရေသာ အေထာက္အထား” မ်ား ရွိပါက အေရးယူမယ္လုိ႕ ေျပာၾကားေနတဲ့ အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။

အေမရိကန္ အရာရွိမ်ားက လည္း အေရးယူရန္ လုံေလာက္သည့္ သက္ေသ အေထာက္အထားမ်ား ရွာေဖြ ေဖၚထုတ္ႏူိင္ခဲ့ေၾကာင္း မၾကာမီက ထုတ္ေဖၚေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တြင္ ေရာက္ရွိေနၾကေသာ ကုိယ္၀န္လြယ္ထားရသည့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ယခု ရက္သတၱပါတ္အတြင္း ကေလး မ်ား စတင္ေမြးဖြားလာၾကေတာ့မယ္လုိ႕ လည္း သတင္းမ်ား က ဆုိပါတယ္။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ဆုိက ၎တုိ႕အေနျဖင့္ လုံျခဳံ ေဘးကင္းစြာ ျပန္လာေရး ကုိ သာ အျမန္ လုပ္ဖုိ႕ ေတာင္းဆုိ ေျပာသြားခဲ့ၾကပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဖက္မွ စီစစ္ႏူိင္ရန္  ပုံစံ ၈၀၀၀ သာ ျမန္မာဖက္ကုိ လႊဲေျပာင္း ေပးႏူိင္ဆဲပဲ ရွိပါေသးတယ္။

ေနာက္ထပ္ သံတမန္ တဦးကေတာ့ ဒီႏႈန္း အတုိင္းဆုိရင္ ႏွစ္ ႏွစ္ နဲ႕ သုံးႏွစ္ အၾကာ ထိေတာင္ ျပီးဆုံးဖြယ္ မရွိဖူး လုိ႕ ဆုိပါတယ္။

ရုရွား သံအမတ္ကေတာ့ ျမန္မာ အေနနဲ႕ မိမိတုိ႕ ဖာသာ ကုိင္တြယ္သြားရန္ လုိလားတယ္လုိ႕ ေျပာဆုိေနတဲ့ အတြက္ ကုလသမဂၢ ပါ၀င္ပါတ္သက္မႈ ကုိ သတိၾကီးစြာ ထားသင့္ေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာဖက္ကလည္း ထုိကိစၥကုိ အာမခံခ်က္ တစုံတရာ ေပးတာ မေတြ႕ခဲ့ရပါဖူး၊ အဆုိပါ ဒုကၡသည္ မ်ား ထဲမွ ေသာင္းက်န္းသူ မ်ား အဖဲြ႕ဖဲြ႕ကာ တုိက္ခုိက္ လာခဲ့ၾကတာ ျဖစ္သျဖင့္ ထုိကဲ့သုိ႕ လုပ္ရပ္မ်ားက အခ်ိန္မေရြး ျပန္ျဖစ္ႏူိင္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မွ သတိေပး ေျပာၾကားခဲ့ျပီး ျဖစ္ပါတယ္။

၎တုိ႕ ႏွင့္ တနလၤာေန႕က ေတြ႕ဆုံခဲ့ရေသာ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ႏွင့္ ရခုိင္ အၾကံေပး ဘုတ္ အဖဲြ႕၀င္ ေဒၚခင္ညဳိမွ ေ၀ဖန္ ေျပာၾကားခဲ့ရာတြင္ ျမန္မာ အရာရွိမ်ား ၏ ေျပာဆုိခ်က္မ်ား ကုိ နားေထာင္ေပးလုိစိတ္ မရွိပဲ ၎တုိ႕ တဖက္မွ ၾကားလာခဲ့သမ် ကုိ သာ မူတည္ျပီး ေျပာဆုိေနၾကတယ္လုိ ေအာက္ပါအတုိင္း ေျပာျပခဲ့တယ္လုိ႕  ဧရာ၀တီ သတင္းစာမွ အခုလုိ ေဖၚျပထားပါတယ္။

“က်မတုိ႕ ေျပာသမွ် ကုိ မယုံဖူးဆုိတာ သူတုိ႕ မ်က္ႏွာ မွာ အထင္းသား ေပၚလြင္ေနပါတယ္။ က်မတုိ႕ ေျပာတာကုိ ဂရုတစုိက္ နားေထာင္လုိစိတ္ မရွိၾကပဲ အျခား တဖက္က ေျပာလုိက္တဲ့ စကားေတြ ကုိ ယုံေနၾကပါတယ္။ ေျပာသမွ်ေတြက လည္း လူသတ္တာေတြ၊ အဓမၼက်င့္တာေတြနဲ႕၊ ကေလး ေတြကုိ အရွင္လတ္လတ္ မီးပုံထဲ ျပစ္ထဲ့တယ္ ဆုိတာေတြပါပဲ”

ရခုိင္ ျပည္နယ္ေန ေဒသခံ တုိင္းရင္းသားမ်ား အသတ္ခံရတာ ကုိ ေျပာျပရာမွာ ဓါတ္ပုံ ျပႏူိင္လား ဆုိျပီး ပါယ္ခ်ခဲ့တယ္လုိ႕လည္း ဆုိပါတယ္။

သုိ႕ေသာ္ ရခုိင္ ျပည္နယ္ အစုိးရ ေျပာခြင့္ရ ဦးတင္ေမာင္ေဆြကေတာ့ ယခုလုိ ခရီးစဥ္ အျပီး အမွန္ကုိ သိျမင္သြားတဲ့ အတြက္ ၎တုိ႕ရဲ႕ သေဘာထား အနည္းငယ္ ေျပာင္းလဲဖြယ္ ရွိေနေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

အဖြဲ႕၀င္မ်ား က ရခုိင္ အမ်ဳိးသမီး ကြန္ယက္ မွ ဥကၠဌ ျဖစ္သူ ေဒၚညဳိေအး နဲ႕ ၁၅ မိနစ္ၾကာ ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။

ထုိသုိ႕ ေမးျမန္းသည့္ အထဲတြင္ ရခုိင္ ႏွင့္ ဘဂၤါလီမ်ား အဘယ္ေၾကာင့္ တဦး ကုိ တဦး မုန္းတီးေနၾကရလဲ ဆုိတာ ပါတယ္လုိ႕ သိရပါတယ္။

ေဒၚညဳိေအးမွ ရခုိင္လူမ်ဳိးမ်ား အေနနဲ႕ ၎တုိ႕ႏွင့္ အျမဲလုိ သတိထား ဆက္ဆံေနရျပီး ယခုထိလည္း ဆက္ဆံေနမႈမ်ား ရွိေနဆဲ ျဖစ္ျပီး အမုန္းတရားမ်ား ပုိမုိၾကီးထြားလာခဲ့ရသည့္ အဓိက အေၾကာင္းရင္းသည္ ႏူိင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားမွ သတင္းမွားမ်ား ထုတ္လႊင့္ ျဖန္႕ခ်ီေန၍ ျဖစ္တယ္လုိ႕ ျပန္လည္ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

ေဒၚညဳိေအးမွ ဘဂၤလား ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ေတြ႕ခဲ့ရေသာ  လူအားလုံးသည္ ျမန္မာျပည္မွ ထြက္ေျပးခဲ့သူမ်ား ျခည္း မဟုတ္ပဲ ဘဂၤလား ႏူိင္ငံသားမ်ားလည္း ၀င္ေရာက္ေနထုိင္ေနၾကတာ ကုိ  သိရန္ လုိေၾကာင္းလည္း ေျပာျပခဲ့တယ္လုိ႕ RFA မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

ေမလ အတြင္း လုံျခဳံေရးေကာင္စီ ဥကၠဌ ရာထူး အား  ပုိလန္ သံအမတ္ ျဖစ္သူ  ဂ်ုိနား ၀င္နက္ကာ က လႊဲေျပာင္းရယူဖုိ႕ ရွိေနပါတယ္။

အဆုိပါ ဥကၠဌ အသစ္အဖုိ႕ ျပစ္မႈ က်ဳးလြန္သူမ်ား အား ၀ုိင္း၀န္း ေတာင္းဆုိေနၾကသလုိ ႏူိင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္မႈ ဆုိင္ရာ တရားရုံး ကုိ လႊဲေျပာင္း ေပးသင့္ မေပးသင့္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကုိ တာ၀န္ ယူရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

လွစိုး​ေ၀