သတိျပဳ ဆင္ျခင္ဖြယ္ ပလတ္စတစ္ အႏၱရာယ္

သတိျပဳ ဆင္ျခင္ဖြယ္ ပလတ္စတစ္ အႏၱရာယ္

ပလတ္စတစ္ အႏၲရာယ္သည္   ယေန႔ ကမၻာေပၚတြင္   ၿခိမ္းေျခာက္မႈျမင့္မားလာ ေနသည္။  ကယ္လီဖိုးနီးယား တကၠသိုလ္မွ  ေလ့လာသူပညာရွင္မ်ား၏   အဆိုအရ တစ္ကမၻာလံုး အတိုင္းအတာအထိ ပလတ္ စတစ္ထုတ္ လုပ္မႈသည္ ၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္ ကတည္းက တန္ေပါင္း ကိုးဘီလီယံႏွင့္ အထက္   ရွိႏွင့္ၿပီး ျဖစ္သည္ဟုသိရသည္။

ပလတ္စတစ္ေၾကာင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ညစ္ညမ္းမႈမွာ ကမၻာေျမထုႏွင့္ ေရထုအထိပါ ထိခိုက္မႈမ်ားျပားလွ သည္။ ၁ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း ေအာက္ရွိ    ပလတ္စတစ္ပစၥည္းမ်ားကို ျပန္လည္ျပဳျပင္အသံုးျပဳႏိုင္ခဲ့ၿပီး ၁၂ ရာခိုင္ ႏႈန္းခန္႔ကို မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ထုတ္လုပ္လိုက္သည့္   ပလတ္စတစ္မ်ားမွ ၈ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါးသည္ အေလအလြင့္ ျဖစ္သြားသည္ဟုသိရသည္။   ၎ပလတ္စတစ္မ်ား အားလံုးကို ျဖန္႔ၾကက္လိုက္မည္ ဆိုလွ်င္ ေတာင္အေမရိကတိုက္ေတာင္ဘက္ပိုင္းရွိ   အက်ယ္အဝန္း ဧရိယာစတုရန္း မိုင္ေပါင္း ၁ဝ၇၃၅ဝဝ ရွိသည့္ အာဂ်င္တီးနားႏိုင္ငံကို ေျခခ်င္းဝတ္ခန္႔အနက္အထိ ဖံုးအုပ္ ႏိုင္သည္ဟုဆိုသည္။

ပလတ္စတစ္ေၾကာင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ လူသားမ်ားအပါအဝင္ ကုန္းေန၊ ေရေနသတၱဝါမ်ားပါမက်န္ ထိခိုက္မႈမ်ားျပားသည္။ ပလတ္စတစ္ထုတ္လုပ္ရာမွာ ကုန္က်မႈ လည္းသက္သာသျဖင့္ ေစ်းႏႈန္းခ်ဳိသာစြာ အလြယ္တကူ  ဝယ္ယူအသံုးျပဳ ႏိုင္ၾက၍ အခုလို လူသံုးမ်ားျပားလာျခင္းျဖစ္သည္။ ပလတ္စတစ္ပစၥည္းမ်ားဟာ ေရနံမွထုတ္လုပ္ေသာ ဓာတု ပစၥည္း မ်ားျဖစ္သည္။   ဓာတုပစၥည္းေတြဟာ   အပူနဲ႔ထိေတြ႕လို႔ရွိရင္ ဓာတ္ျပဳလြယ္တဲ့ သေဘာရွိပါသည္။ အဲဒီလို ဓာတ္ျပဳတဲ့အခါမွာ လူေတြကိုအႏၲရာယ္ျဖစ္ေစပါသည္။ အစားအေသာက္ ပူပူေႏြးေႏြးေတြကို ပလတ္စတစ္ အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ားတြင္  ထည့္သြင္းစားေသာက္ပါက ေက်ာက္ကပ္မွာ ပလတ္စတစ္ကြန္ေပါင္းေတြ  အနည္ ထုိင္ ေစပါတယ္။

အဲဒီပလတ္စတစ္ ကြန္ေပါင္းေတြေၾကာင့္ ေက်ာက္ကပ္မွာ ေက်ာက္တည္ေရာဂါ  ခံစားရႏိုင္ေၾကာင္း  ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားကဆိုပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ပလတ္စတစ္သံုးစြဲမႈသည္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားထက္ ေလ်ာ့နည္းမည္မထင္ေပ။ ေန႔စဥ္အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္း မ်ားတြင္ ပလတ္စတစ္ႏွင့္  ကင္းကြာသည္မရွိေခ်။ ယခင္ကဆိုလွ်င္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေျမႀကီးျဖင့္ ျပဳလုပ္ေသာအိုးပုတ္၊ ခ်ဳိး႐ုပ္၊  ေရအိုး၊  ဟင္းအိုး၊  စဥ့္အိုး စသည္တို႔ကို အသံုးျပဳခဲ့ၾကသည္။ ယခုအခါ တြင္ေတာ့ ၎ပစၥည္းမ်ားအစား ပလတ္စတစ္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ေသာ ကစားစရာအ႐ုပ္မ်ား၊ အ႐ုပ္ကားမ်ား၊  လူ႔အသံုး အေဆာင္ ပစၥည္းမ်ားတြင္လည္း ေရဘူူး၊ ေရပံုး၊ ေရခ်ဳိးကန္၊ ေရေႏြးဘူး စသည္တို႔ကို   အစားထိုးအသံုးျပဳ လာၾကသည္။

ေန႔စဥ္လူမႈအသံုးအေဆာင္ပစၥည္း မ်ားတြင္   ပလတ္စတစ္အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ားက လႊမ္းမိုးေန သည္။ ေစ်းမ်ား၊ စူပါမားကတ္မ်ား၊ စတိုးဆိုင္ မ်ားမွ ဝယ္ယူေသာပစၥည္းမ်ားကိုလည္းပလတ္စတစ္ျဖင့္သာ ထုပ္ပိုးသယ္ယူ ေနၾက သည္မွာ မျမင္ခ်င္မွအဆံုးျဖစ္သည္။ အဆိုးဆံုးကေတာ့ လက္ဖက္ရည္၊   မုန္႔ဟင္းခါး ဟင္းရည္၊ အေၾကာ္စံု ပူပူ မ်ားကို ပလတ္ စတစ္အိတ္မ်ားတြင္ ပါဆယ္ထုပ္ယူၾကသလိုေခါက္ဆြဲေၾကာ္၊ ၾကာဆံေၾကာ္ စသည္မ်ားကို ပလတ္စတစ္ေဖာ့ဘူးမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းသည့္အျပင္ ပလတ္စတစ္ လက္ဆြဲအိတ္မ်ားကိုပင္ ထပ္မံသံုးစြဲ လိုက္ေသးသည္။ အခ်ဳိ႕ က်ေတာ့လည္း ထမင္း၊ ဟင္းမ်ားကို စတီးခ်ဳိင့္မ်ားနဲ႔ ထည့္ယူသံုးစြဲေသာ္လည္း ဟင္းရည္ ဖိတ္မွာစိုး၍ ပလတ္စတစ္ေလးအုပ္ထားတာကို ေတြ႕ရေသးသည္။ အက်ဳိးဆက္အေနျဖင့္  အပူနဲ႔  ပလတ္စတစ္ထိ ေတြ႕ကာ  ဓာတ္ျပဳမႈေၾကာင့္ စားသံုးသူမ်ားကို  အႏၲရာယ္ျပဳေနသည္မွာ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းလွ သည္။ ေရာဂါကို ပိုက္ဆံေပး၍ဝယ္ေနရသလို ျဖစ္ေနသည္။

အခ်ဳိ႕က ကေလးမ်ားအတြက္ ႏို႔ဘူးေဖ်ာ္ရာတြင္      ပလတ္စတစ္ ဘူးထဲ အလြယ္တကူထည့္ေဖ်ာ္မိသည္။   ႏို႔မႈန္႔၊  ေရေႏြးတို႔ကို ဖန္ခြက္ သို႔မဟုတ္ ေၾကြခြက္ ထဲတြင္ ထည့္ေဖ်ာ္ကာ ေအးမွသာ ႏို႔ဘူးထဲသို႔  ေျပာင္းထည့္လိုက္သည္က   ပို၍အႏၲရာယ္ကင္းမည္ဟု ထင္ပါသည္။  ပလတ္စတစ္ဘူးအစား ဖန္ဘူးသံုးတာက ပိုၿပီးစိတ္ခ် ရပါလိမ့္မည္။ ပလတ္စတစ္ေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လူသားမ်ားသာမက သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ အျခားသတၱဝါမ်ားကိုပါ  ဆိုးက်ဳိးမ်ားေပးသည္။ တန္သန္းႏွင့္ခ်ီေသာ ပလတ္စတစ္ အညစ္အေၾကးမ်ားသည္ ျမစ္၊ ေခ်ာင္း၊ အင္း၊ အုိင္၊ ပင္လယ္၊ သမုဒၵရာမ်ားသို႔  ႏွစ္စဥ္စီးဝင္  ေနသျဖင့္    ေရေနသတၱဝါမ်ားကိုလည္း  ပလတ္စတစ္အႏၲရာယ္သည္ အႀကီးအက်ယ္ ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည္။ စကၠဴ၊ သစ္ရြက္၊ သစ္ကိုင္း၊ ဝါး စေသာေအာ္ဂဲနစ္ ပစၥည္းမ်ားသည္ အခ်ိန္ၾကာလာပါက အလိုအေလ်ာက္ ေဆြးျမည့္သြားၿပီး စိုက္ပ်ဳိးေရးအတြက္သဘာဝေျမၾသဇာ အျဖစ္ပင္   အသံုးျပဳႏိုင္သည္။  သဘာဝ ေျမၾသဇာ ျဖစ္၍ အႏၲရာယ္ ကင္းသလို အကုန္ အက်လည္းသက္သာသည္။ ပလတ္စတစ္မွာ  အခ်ိန္ၾကာေသာ္လည္း ေဆြး ျမည့္ မသြားဘဲ  ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မပ်က္မစီးတည္ရွိေနသည္။

ပလတ္စတစ္ကို မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီး၍ရေသာ္လည္း  က်န္းမာေရးႏွင့္ေလထုညစ္ညမ္းမႈ အႏၲရာယ္အတြက္ ထည့္သြင္း စဥ္း စားရျပန္ ပါသည္။ ငယ္ငယ္က ရြာမွာ ဦးေလးႏွင့္ လယ္ထြန္လိုက္သြားေတာ့ လယ္ထြန္ေနစဥ္    ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ား ေတြ႕သျဖင့္ ဦးေလးက အလ်င္အျမန္ေျပးေကာက္ကာ ဒီပလတ္စတစ္အိတ္ေတြဟာ ေတာ္ေတာ္နဲ႔ လည္း မေဆြးေသာေၾကာင့္ အပင္မ်ားအတြက္ အလြန္အႏၲရာယ္ရွိေၾကာင္း  ေျပာဖူးတာကို  အခု အခ်ိန္အထိ  မွတ္မိေနသည္။   စြန္႔ပစ္ ပလတ္စတစ္မ်ားကို  ေျမႀကီးထဲျမႇဳပ္လိုက္၍လည္း အဆင္မေျပ၊   ေရထဲ စြန္႔ပစ္လို႔လည္း မျဖစ္၊  မီး႐ိႈ႕ျပန္လွ်င္လည္း အႏၲရာယ္မကင္းႏွင့္  ဆုပ္လွ်င္စူး၊  စားလွ်င္႐ူးဆုိတာမ်ဳိးျဖစ္ေနသည္။ ယခုလိုႀကီးမားလွေသာ  ပလတ္စတစ္ အႏၲရာယ္ကိုသိရွိၾကၿပီဆိုလွ်င္ ပလတ္စတစ္အႏၲရာယ္ကို အားလံုးက သတိထားေရွာင္ၾကဥ္ ဖုိ႔လိုလာပါသည္။ ပလတ္စတစ္အႏၲရာယ္ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရမႈမွကင္းေဝးေစဖို႔ တစ္ဆင့္ခ်င္း ျပဳလုပ္ရမည္ျဖစ္သည္။ ပထမအဆင့္ အေနျဖင့္ ပလတ္စတစ္အသံုးျပဳမႈေလွ်ာ့ခ် ရမည္ျဖစ္သည္။ ဒုတိယအဆင့္ အေနျဖင့္  ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ားအား အလြယ္တကူဝယ္ယူမသံုးစြဲဘဲ သံုးစြဲ၍ရႏိုင္သည္မ်ားကို  ေဆးေၾကာ သန္႔စင္ၿပီး ျပန္လည္သံုးစြဲဖို႔ျဖစ္သည္။

ေနာက္ဆံုးအဆင့္ကေတာ့ ပလတ္စတစ္ကိုျပန္လည္ျပဳျပင္၍ အသံုးျပဳျခင္း ျဖစ္သည္။   ပထမအဆင့္ေလွ်ာ့ခ်သံုးစြဲရာမွာ  အသီး အရြက္၊ အသားငါးနဲ႔ လူ႔အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ားကို ပလတ္စတစ္ အိတ္မ်ားျဖင့္ ထုပ္ပိုး သံုးစြဲျခင္းမျပဳဘဲ ပိတ္အိတ္၊ စကၠဴအိတ္၊ ငွက္ေပ်ာဖက္၊ အင္ဖက္၊ ႀကိမ္ေစ်း ျခင္းေတာင္း စသည္မ်ားကိုအသံုးျပဳပါ။ မယ္လမင္းပန္းကန္မ်ား၊ ပလတ္စတစ္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ အုိး၊ ခြက္၊ ပန္းကန္မ်ားအစား ေျမအိုး၊ ေျမခြက္၊ ေၾကြထည္ပစၥည္း၊  ဖန္ခြက္၊ ဒန္အိုး၊ ဒန္ခြက္၊ စတီးအိုး၊ စတီးခြက္မ်ားကို အသံုးျပဳဖို႔လိုပါသည္။ မိုက္ခ႐ိုေဝ့မီးဖို မ်ားတြင္ စားစရာမ်ား ေႏႊးမည္ဆိုလွ်င္ အစာေပၚတြင္ ပလတ္စတစ္ မအုပ္ဘဲ ေၾကြပန္းကန္ သို႔မဟုတ္ ဖေယာင္း စကၠဴျဖင့္အုပ္မွ စိတ္ခ် ရပါသည္။ အရည္အေသြးမမီေသာ ပလတ္စတစ္မ်ားျဖင့္ ဖံုးအုပ္၊ ထုပ္ပိုးမည္ဆိုပါက  ရင္သား ကင္ဆာႏွင့္ အမ်ဳိးသားမ်ားအတြက္ မ်ဳိးပြားမႈကိုထိခိုက္ေစျခင္း  စသည္တို႔ကို ျဖစ္ပြားေစသည္။ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ သံုးစြဲၿပီး ပလတ္စတစ္ေတြကို ျပန္လည္ထုတ္လုပ္ သံုးစြဲျခင္းမွာေတာ့  မိမိတစ္ ေယာက္ တည္း ျပဳလုပ္၍ ရသည္မ်ား ရွိသလို သက္ဆိုင္ရာတာဝန္ရွိတဲ့ဌာနဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား  ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရမည့္အပိုင္းမ်ားလည္း ရွိပါတယ္။ မသံုးေတာ့တဲ့ ပလတ္စတစ္ဘူးခြံ မ်ားကို အလွပန္းအိုးမ်ား၊ ထည့္စရာ အသံုး အေဆာင္ပစၥည္းမ်ား၊ အေအးပလတ္ စတစ္ပိုက္မ်ားကို အလွပန္းျခင္းမ်ား ရက္လုပ္ျခင္းသည္ တို႔ကို မိမိတို႔ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သလို  ျပဳျပင္အသံုးျပဳႏိုင္သည္။

ထို႔ျပင္ စက္႐ံုႀကီးမ်ားတြင္ ျပန္လည္ က်ဳိခ်က္ျပဳျပင္ၿပီး လူ႔အသံုးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ားနဲ႔ အျခားအသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းမ်ား အျဖစ္ ျပန္လည္ထုတ္လုပ္ႏိုင္သည္။ ယင္းကဲ့သို႔ ျပန္လည္ျပဳျပင္ထုတ္လုပ္ရန္အတြက္  ပလတ္စတစ္ အမိႈက္ကို စတင္စြန္႔ပစ္စဥ္အခါ ကတည္းက   သီးသန္႔ခြဲျခားစြန္႔ပစ္ဖို႔သင့္သည္။ အျခားႏိုင္ငံမ်ားရွိ စူပါးမားကတ္၊ ေစ်းဆိုင္၊ စတိုးဆိုင္မ်ားတြင္လည္း အခါအားေလ်ာ္စြာ ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ား သံုးစြဲမႈေလ်ာ့နည္း ေစေရးအတြက္ အဝတ္အိတ္၊ စကၠဴအိတ္ စသည္တို႔ကို ေစ်းဝယ္သူမ်ားအတြက္  အလကား မေပးဘဲ အခေၾကးေငြျဖင့္ ေရာင္းခ် ေပးေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အခ်ဳိ႕ေစ်းဝယ္သူမ်ားက မူရင္းရည္ရြယ္ခ်က္ကို မသိရွိသျဖင့္ မေက်မနပ္ပင္ ျဖစ္ေသးသည္ဟုဆိုသည္။ တကယ္ေတာ့  ေစ်းဝယ္တဲ့သူမ်ား အေနႏွင့္ မိမိဘာသာထည့္စရာ ပစၥည္းမ်ား ယူေဆာင္လာၿပီး   ပလတ္စတစ္ သံုးစြဲမႈ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ရည္ရြယ္ျခင္းသာျဖစ္တယ္လို႔ သိရသည္။ ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားသည္ ပလတ္စတစ္အႏၲရာယ္ကို ေကာင္းစြာ သိရွိလာၿပီး ပလတ္ စတစ္ အသံုး အေဆာင္ပစၥည္းမ်ားသံုးစြဲမႈေလွ်ာ့ခ်တာေတြ၊ ကန္႔သတ္တာေတြကို လုပ္ေဆာင္လာၾကပါၿပီ။

ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံအေနႏွင့္လည္း အစိုးရ၊ စားသံုးသူ ျပည္သူမ်ား၊ ကုန္တိုက္၊ စတိုးဆိုင္ပိုင္ရွင္ စသည့္စီးပြားေရး လုပ္ငန္း ရွင္မ်ားအပါအဝင္ အားလံုးတို႔သည္ မိမိတို႔အတြက္၊ မိမိတို႔မိသားစုအတြက္၊ ပတ္ဝန္းက်င္ အတြက္၊ ႏိုင္ငံ အတြက္မွသည္ တစ္ကမၻာလံုး အက်ဳိးအတြက္ထိ ပလတ္စတစ္အႏၲရာယ္ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရမႈမွ ကင္းေဝးေစရန္   မိမိတို႔ ကိုယ္စီအသိစိတ္ဓာတ္ျဖင့္   အေလးထား ေဆာင္ရြက္ၾကပါစို႔ဟု တိုက္တြန္းေရးသား လိုက္ရပါသည္။  ။ ေဆာင္းပါးရွင္- ညီလင္းဦး(MWD)