သီးသန္႔ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းခန္း
‘‘အသြင္ကူးေျပာင္းမႈဆုိတာဟာ ခက္ခဲတဲ့ အေျခအေနေတြ၊ ခက္ခဲတဲ့ ကာလေတြကို ေျပာင္းလဲခ်ိန္ညႇိယူေနရတာမ်ိဳးပဲျဖစ္ပါတယ္’’
စက္တင္ဘာ ၂၁ ရက္က ေနျပည္ေတာ္တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္၏အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဂ်ပန္အေျခစိုက္သတင္းဌာန Nikkei Asian Review၏ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ဂြင္ေရာ္ဘင္ဆင္က အစိုးရ၏စီးပြားေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာဆက္ဆံေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒမ်ား၊ လက္ရွိႀကံဳေနရသည့္ ဘဂၤါလီအေရး အစရွိသည့္ကိစၥမ်ားကိုေမးျမန္းအင္တာဗ်ဴးခဲ့သည္။ မိနစ္ ၅၀ၾကာျမင့္သည့္ အင္တာဗ်ဴးကို ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပပါသည္။
ရွင့္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာေဝဖန္မႈေတြကို ဘယ္ လို တံု႔ျပန္မလဲ။ ဘာက အံ့ဩစရာ အေကာင္းဆံုးလဲ။
တကယ္က အထူးတလည္ အံ့ဩစရာေတာ့ မရွိပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ အျမင္ေတြဆို တာက ေျပာင္းလဲတတ္တာပဲေလ။ ကမၻာ့အျမင္ကလည္း တျခားအျမင္ေတြလိုပဲ ေျပာင္းလဲတတ္ပါ တယ္။ ကြၽန္မတို႔ ဒါကို နားလည္ ေပးႏုိင္ပါတယ္။ စပ္ကူးမပ္ကူး ျဖစ္စဥ္ေတြကို ႀကံဳေတြ႕ျဖတ္သန္း ခဲ့ရတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက အဲဒီလိုျဖတ္ သန္းမႈမ်ိဳး လံုးဝမရွိဖူးတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ ထက္ ဒီလိုအေျခအေနကို ပိုနား လည္ႏုိင္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းတံု႔ ျပန္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာရ မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ကြၽန္မတို႔မွာ ဆန္႔က်င္ဘက္ အင္အားစုတစ္ခုရွိေန တယ္။ ဒါက ျဖစ္သင့္တဲ့ အေျခအေနတစ္ခုပါ။ ဒီမိုကေရစီ ႏုိင္ငံတိုင္း မွာ ဆိုပါေတာ့။ ကြၽန္မတို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီကေတာ့ အေတာင္အ လက္မစံုေသးပါဘူး။ ကၽြၽန္မတို႔ ဟာ ေဝဖန္မႈေတြ၊ အျငင္းအခံုေတြ ကို လမ္းဖြင့္ေပးထားရပါမယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက မြတ္စလင္ေတြ ႏုိင္ငံသားခံယူခြင့္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေဝဖန္မႈေတြကိုေကာ ရွင္ဘယ္လို ကိုင္တြယ္သလဲ။
ကြၽန္မတို႔ ဘာပဲလုပ္လုပ္၊ ဘာကိစၥပဲျဖစ္ျဖစ္ ဥပေဒအတုိင္းပဲ ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးဟာ ကြၽန္မတို႔ပါတီရဲ႕ အေျခခံအက်ဆံုး ရပ္တည္မႈတစ္ခုဆိုတာ အၿမဲတမ္းေျပာေလ့ရွိပါ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္မတို႔ဟာ ဥပေဒ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြအတိုင္း ပဲ သြားပါမယ္။ ဥပေဒသတ္မွတ္ ခ်က္ေတြနဲ႔ ညီၫြတ္တဲ့ ဘယ္သူ႔ ကိုမဆို ႏုိင္ငံသားခံယူခြင့္ေပးမွာ ပါ။
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေရာက္ေနတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လာေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံသား စိစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ အစျပဳမႈက ဘယ္အခ်ိန္ေလာက္မွာ လက္ေတြ႕ျဖစ္ႏုိင္မလဲ။
ကြၽန္မတို႔ ျမန္ျမန္ပဲ စလို႔ရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္ျမန္စ႐ံုနဲ႔ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အဆံုးသတ္ႏုိင္မယ္ လို႔ေတာ့ အဓိပၸာယ္ေကာက္လုိ႔မရ ဘူး။ ဒီကိစၥကို ခပ္ျမန္ျမန္ၿပီး ေျမာက္ေစမယ္လုိ႔လည္း ကြၽန္မ ဘယ္တုန္းကမွ မေျပာခဲ့ဖူးဘူး။ ကြၽန္မေျပာခဲ့တာက ဘယ္အခ်ိန္ မဆို စတင္လုိ႔ရတယ္ဆိုတာပါပဲ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ ဒါဟာအသစ္အဆန္းမဟုတ္လုိ႔။ ဒုကၡသည္ ေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ စိစစ္ရမယ့္ အခ်က္အလက္ေတြက ၁၉၉၃ မွာျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရေတြ ၾကား ညႇိႏိႈင္းသေဘာတူညီမႈရရွိ ထားၿပီးသားပါ။ ဒီေတာ့ အသစ္ျဖစ္ေနတာ ဘာမွမရွိဘူး။ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ အစိုးရလည္း ဒါကို လက္ခံၿပီးသား။ ဒါေၾကာင့္ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္က ဘယ္အခ်ိန္မဆို စလို႔ရတယ္။ ဟုတ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒါက ကြၽန္မတုိ႔ဟာ လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ခုလံုး ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ျပည့္စံု ၿပီးေျမာက္သြားေစမယ္လုိ႔ ဆိုလို တာ မဟုတ္ဘူး။
စက္တင္ဘာ ၁၉ ရက္ မိန္႔ခြန္းမွာ ရွင္က ၁၉၉၃ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတို႔ၾကားမွာ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္လက္ခံေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းကညႇိႏိႈင္းမႈေတြဟာ တပ္မေတာ္ အစိုးရလက္ထက္က လုပ္ခဲ့တာ။ အခုအခ်ိန္မွာေကာ တပ္မေတာ္က အဲဒီသေဘာတူညီမႈေတြကို အသိအမွတ္ျပဳဦးမယ္လုိ႔ ရွင္ေမွ်ာ္လင့္သလား။
ဟုတ္ကဲ့။ ၁၉၉၃ တုန္းကတပ္မေတာ္ အစိုးရတာဝန္ယူထား တာ မွန္ပါတယ္။ ဒီျပႆနာဟာအစိုးရကိုယ္တုိင္ ကိုင္တြယ္ရမယ့္ ကိစၥျဖစ္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ဆိုရင္ လည္း အစိုးရကပဲ တာဝန္ယူကိုင္တြယ္ရတဲ့ကိစၥျဖစ္ေနဦးမွာပဲ။ အခ်ိန္ကာလ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ေတာ့ ကြၽန္မ မေျပာႏုိင္ေသးဘူး။ ဒီကိစၥေတြ အစျပဳဖုိ႔ဆိုတာက ကြၽန္မတို႔နည္းတူ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရနဲ႔လည္း သက္ဆိုင္မႈရွိ တယ္။ သူတို႔ လိုလိုလားလားမရွိ ဘူးဆိုရင္ ကြၽန္မတို႔က သူတို႔ႏုိင္ငံ ထဲသြားၿပီးေတာ့ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခု ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္လုိ႔ ဘယ္ရမလဲ။ ကြၽန္မတုိ႔ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရနဲ႔ အၿမဲတမ္းလိုလို ထိေတြ႕ေဆြးေႏြးမႈေတြ ရွိခ့ဲ့တယ္။ အခုလိုကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေနာက္ဆံုး ေဆြးေႏြးခဲ့တာေတာ့ ၂၀၀၅ ကပါ။ ေနာက္ေတာ့ ရပ္သြားတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္ေရာက္ေနတဲ့ လူေတြထဲမွာ ျပန္မလာခ်င္သူေတြရွိေနတယ္။ ျပန္လာဖို႔ ဆႏၵရွိသူေတြပဲ ျပန္လာ ၾကတာမ်ိဳး ျဖစ္သင့္တယ္ေလ။ ဒီ ေတာ့ စိစစ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ပတ္ သက္ၿပီး အက်ံဳးဝင္တာ မိသားစု ၂,၀၀၀ ေလာက္ပဲက်န္တယ္။ က်န္တဲ့လူေတြက သူတို႔မူရင္းရပ္ရြာမွာ အေျခတက် ျဖစ္ႏွင့္ေနၿပီေလ။ ဒါက ၂၀၀၅ က အေျခအေနပါ။ ကိစၥေတြက အဲဒီအခ်ိန္ကတည္း က ဆိုင္းငံ့ေနခဲ့ပါတယ္။
စက္တင္ဘာ ၁၉ ရက္ မိန္႔ခြန္းမွာတုန္းက ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာရွိေနတဲ့ ေက်းရြာ ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ အထိအခိုက္မရွိ က်န္ေနတယ္လုိ႔ ရွင္ေျပာသြားတယ္ေနာ္။
ကြၽန္မက ရခုိင္မွာရွိတဲ့ (ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ မြတ္စလင္) ေက်းရြာအားလံုးကိုရည္ရြယ္ၿပီး ေျပာခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ မြတ္စလင္ရြာေတြထဲက ၃၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ဟာ အရင္အတိုင္းရွိေနတုန္းပါ။ ဘာျပႆနာမွ မႀကံဳခဲ့ပါဘူး။ အားလံုးေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းပါပဲ။ အေျခအေနေတြက ပံုမွန္အတုိင္းပဲရွိေနပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့ လူေတြက အဲဒီလိုရြာေတြကိုက်ေတာ့ ေက်ာ္ၾကည့္သလို ျဖစ္ေနတယ္။ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈ ေတြ အစျပဳလာေစတဲ့ ပဋိပကၡနယ္ေျမေတြကိုပဲ အာ႐ံုစိုက္ေနၾက တယ္။ ကြၽန္မ အခုေျပာေနတာက အထိအခုိက္မရွိသလို ဘယ္သူမွ ထြက္ေျပးတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ ပံုမွန္အတုိင္း ေရွ႕ဆက္ေနတဲ့ ရြာေတြ အေၾကာင္းကိုပါ။
မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ရွင္က လူစုလူေဝးအလုိက္ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးသြားမယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြကိုေတာ့ ရွင္ကိုယ္တုိင္ အေသအခ်ာ သိၿပီးသားမဟုတ္လား။
ကြၽန္မတို႔ သိခ်င္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုတာကိုလည္း ေျပာၿပီးပါၿပီ။ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈေတြ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနတာက ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္အတြင္းေလာက္မွာပါ။ စက္တင္ဘာ ၅ ရက္ေနာက္ပိုင္းမွာ အေျခအေနအားလံုးက ၿငိမ္သက္စျပဳလာပါၿပီ။ ေအးေဆးတည္ၿငိမ္ လာတဲ့အခ်ိန္က်မွ လူေတြက ဘာေၾကာင့္စၿပီး ေရႊ႕ေျပာင္းကုန္တာ လဲ။ ဒါကို ကြၽန္မတို႔ သိခ်င္တယ္။ လက္တံု႔ျပန္တာေတြ ႀကံဳလာမွာ ေၾကာက္လုိ႔ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တျခားအေၾကာင္းရင္းေတြလည္း ရွိရင္ရွိလိမ့္မယ္။ ဒါကို ကြၽန္မတို႔ အေလး အနက္ စိတ္ဝင္စားပါတယ္။ ဘာ ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အေျခအေန ေတြကို ကုစားလိုတယ္ဆိုရင္ ဒါ ေတြ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ေနသလဲဆို တာကို အေျဖထုတ္ဖုိ႔လိုတယ္။ ျပႆနာေတြအားလံုးရဲ႕ ရင္းျမစ္အစကို ရွာဖို႔ေပါ့။ ဒီေတာ့ ကြၽန္မ တို႔ဟာ ဒီအပိုင္းကို အေလးအနက္ ဆန္းစစ္သြားပါမယ္။ စံုစမ္းစစ္ ေဆးမႈဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ကြၽန္မသိပ္သေဘာမက်ပါဘူး။ အဲဒီ ေဝါဟာရရဲ႕ အဓိပၸာယ္က ကြၽန္မတို႔ဟာ လူေတြကို ဖိစီးတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးနဲ႔စစ္ေၾကာေမးျမန္းသလို ျဖစ္ေနတယ္။ တကယ္က ကြၽန္မတို႔ဟာ အေျခအေနကိုဆန္းစစ္ၿပီး အခုမွ ဘာလုိ႔ ဒီလုိျဖစ္ရတာလဲ၊ ေအးခ်မ္းစျပဳလာၿပီဆိုမွ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈေတြ ဘာေၾကာင့္ စတင္လာသလဲဆိုတာကို အေျဖရွာရမွာ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ လူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေနရပ္ကိုစြန္႔ခြာသြားတာ အေစာပိုင္းအခ်ိန္ေတြမွာ မဟုတ္ဘူးေလ။ လူသူကင္းမဲ့ေနတဲ့ ေက်းရြာအမ်ားစုဟာ နယ္ျခားေဒသတစ္ေလွ်ာက္မွာ ရွိေနတာ။ တကယ္က ဘယ္အခ်ိန္မဆို သူတို႔ လြယ္လြယ္ေလး ထြက္ခြာသြားလို႔ရတာပဲ။
ႏုိင္ငံတကာ စစ္ေဆးမႈေတြကိုလည္း ေၾကာက္ရြံ႕ေနမွာမဟုတ္ေၾကာင္း ရွင္ေျပာခဲ့တယ္ေနာ္။ ဒါဟာ ကုလသမဂၢက ရခိုင္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အခ်က္အလက္ရွာေဖြဆန္းစစ္မႈ မစ္ရွင္တစ္ခု ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေစလႊတ္ခြင့္ရဖို႔ ေတာင္းဆိုထားတာကို လက္ခံဖုိ႔ ျပန္စဥ္းစားႏုိင္ေျခရွိတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာလား။
ႏုိင္ငံတကာ စစ္ေဆးမႈဆိုတာက ႏုိင္ငံတကာ အသို္က္အဝန္းရဲ႕ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈကို ဆိုလိုပါတယ္။ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုခု သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ကိုင္တြယ္စစ္ေဆးဖို႔ မျဖစ္မေနလိုအပ္တာ မဟုတ္ဘူးေလ။ ၿပီးေတာ့ ကြၽန္မတို႔ဟာ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္ကိုလည္း ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီးသားပါ။ ဒါကလည္းေကာ္မရွင္ဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကြၽန္မတို႔ ဘာေတြလုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ လိုတယ္ဆိုတာကို ႏုိင္ငံတကာ႐ႈေထာင့္ကေန အႀကံေပးမႈေတြ ေထာက္ပံ့ႏုိင္မယ္လုိ႔ ယူ ဆတာေၾကာင့္ပါ။ ကြၽန္မတို႔ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ျပႆနာေတြ မတိုင္ခင္ကတည္းက ေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႕ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ၿပီးမွ ျပႆနာေတြ စတင္လာတာပါ။ ေနာက္ၿပီး စိတ္ဝင္စားစရာတစ္ခု ရွိေသးတယ္။ မႏွစ္က ေအာက္တိုဘာနဲ႔ ႏိုဝင္ဘာေတြမွာ တိုက္ခုိက္မႈေတြ ျဖစ္လာေတာ့ ကြၽန္မတုိ႔ဟာ Rule of Law and Development in the Rakhine ဗဟိုေကာ္မတီကို စဖြဲ႕တဲ့အခ်ိန္ပဲ။ ေကာ္မရွင္ကို ဦးေဆာင္ဖုိ႔ ေဒါက္တာကိုဖီအာနန္ကို ကြၽန္မတုိ႔ ဖိတ္ၾကားခဲ့တယ္။ ေဒသရဲ႕ ေရရွည္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး၊ စည္ပင္တိုးတက္ေရးအတြက္ ကြၽန္မတုိ႔ ဘာေတြလုပ္ေဆာင္ရမလဲဆိုတာကို သူ႔အေနနဲ႔ အႀကံေပးႏုိင္ဖုိ႔ပါ။ အားလံုးက ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ ေခ်ာေခ်ာေမာေမာပါပဲ။ လူတခ်ိဳ႕ရဲ႕အျမင္မွာ သိပ္ေခ်ာေခ်ာ ေမြ႕ေမြ႕မရွိသလို ဘယ္ေနရာမွာ ျဖစ္ေနမလဲလုိ႔ တစ္ခါတေလ ကြၽန္မ ေတြးၾကည့္မိတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ကြၽန္မတုိ႔ဟာ သံတမန္ အသိုက္အဝန္းအားလံုးကို တစ္ၿပိဳင္တည္းေတာ့ တာဝန္ယူၿပီး ပို႔ေပးဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ေသခ်ာစီမံခန္႔ခြဲထားတဲ့ လမ္းေၾကာင္းနဲ႔ ျပင္ဆင္ရပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ ရခုိင္ကိုသြားဖို႔ စိတ္ဝင္စားတဲ့ သံေရးတမန္ေရး အရာရွိေတြရဲ႕ စာရင္းလည္း ကြၽန္မတို႔မွာ ရွိေနပါၿပီ။ အရင္ေရာက္တဲ့သူကို အရင္ကူညီစီစဥ္ေပးဖို႔ေတာ့ ရွိပါလိမ့္မယ္။ လူတိုင္းကိုေတာ့ တစ္ၿပိဳင္တည္း ပို႔ေပးဖုိ႔ ကြၽန္မတို႔လည္း မတတ္ႏုိင္ပါဘူး။ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြဆန္းစစ္မႈမစ္ရွင္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕အျမင္ကေတာ့ အခုလည္း မေျပာင္းလဲပါဘူး။
ကိုဖီအာနန္ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာပါရွိတဲ့ ေထာက္ခံတင္ျပခ်က္ေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ တပ္မေတာ္က ေထာက္ခံမယ္လုိ႔ ရွင္အျပည့္အဝ ယံုၾကည္မႈ ရွိသလား။
ဒါဟာ ေကာင္းမြန္ၿပီး ေလးစားထုိက္တဲ့ အစီရင္ခံစာတစ္ခုပါ။ မွ်တၿပီး ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ အစြမ္းရွိသေလာက္ ႀကိဳးစားထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစီရင္ခံစာမွာပါရွိတဲ့ အခ်က္အလက္တခ်ိဳ႕ကေတာ့ သိပ္ၿပီးတိက်မႈမရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္မတို႔က ေထာက္ျပတဲ့အခါ တခ်ိဳ႕အခ်က္ေတြဟာ ျပန္ျပင္ဆင္ဖုိ႔လိုတယ္ဆိုတာကို ေကာ္မရွင္ကလက္ခံပါတယ္။ အခု ကြၽန္မတို႔ဟာ ဝန္ႀကီးဌာနခ်င္း ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္မယ့္ ေကာ္မရွင္တစ္ရပ္ကိုပါ ဖြဲ႕စည္းၿပီးပါၿပီ။
ကိုဖီအာနန္ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာခြင့္ ဆိုင္ရာကိစၥလို အျငင္းပြားစရာ အ ႀကံျပဳေဖာ္ျပခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ ၿပီး ရွင္ဘယ္လုိ လုပ္ေဆာင္မလဲ။
ကြၽန္မတို႔ ေျပာၿပီးသားပါ။ တစ္ဆင့္ခ်င္းသြားဖို႔ လိုပါတယ္။ ခ်က္ခ်င္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္တဲ့ ကိစၥဆိုရင္ ခ်က္ခ်င္းလုပ္ပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ ခ်က္ခ်င္းအေကာင္အထည္မေဖာ္ႏုိင္ေသးတဲ့ ကိစၥဆိုရင္ေတာ့ အခ်ိန္ေစာင့္ရမယ္။ ဥပမာေျပာရရင္ လြတ္လပ္စြာ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာခြင့္နဲ႔ပတ္သက္ ၿပီး ေဒါက္တာကိုဖီအာနန္ ေျပာထားတာက သူ႔ရဲ႕ၾကားျဖတ္အစီရင္ခံစာမွာလုိ႔ ကြၽန္မထင္ပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာမႈကို ခြင့္မျပဳထားတာ မဟုတ္ပါ ဘူး။ ဒါေပမဲ့ လူေတြစိတ္ထဲမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ရွိေနၿပီလုိ႔ ခံစားရေလာက္ေအာင္ လံုေလာက္တဲ့ လံုၿခံဳမႈမရွိေသးဘူး။ ဒါေၾကာင့္လြတ္လပ္စြာ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာမႈကို ကန္႔သတ္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သတိထားစဥ္းစားရမွာက လံုၿခံဳေရးဆိုတာဟာ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္ေတြနဲ႔ပဲ ဆိုင္တဲ့ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး။
ဒါဟာ လူ႔အသိုက္အဝန္း ႏွစ္ခုက အျပန္အလွန္ညီညီၫြတ္ၫြတ္ မွီတင္းေနထိုင္မႈနဲ႔လည္း ဆိုင္ပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးက႑ကို တာဝန္ယူ ကြပ္ကဲရာမွာ တပ္မေတာ္တင္မကဘူး၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕လည္း ရွိပါတယ္။ လူမႈအသိုက္အဝန္းရဲ႕ လံုၿခံဳေရးကို ရဲတပ္ဖြဲ႕က တာဝန္ယူတာ ပိုျဖစ္သင့္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ ပံုမွန္ကိစၥပါ။ ဒါေပမဲ့ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွာ အေတာ္ကို လူအင္အားမလံုေလာက္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ရဲတပ္ဖဲြ႕ဝင္အသစ္ေတြ၊ ပိုေကာင္းတဲ့ ပစၥည္းကိရိယာေတြ၊ ပိုေကာင္းတဲ့ ေလ့က်င့္မႈေတြ ကၽြန္မတို႔ လိုအပ္တယ္။ ဒါေတြကို တစ္ညတည္းနဲ႔ေတာ့ ျဖစ္ေျမာက္ပိုင္ဆိုင္လာေအာင္ ကြၽန္မတုိ႔ ဘယ္လုပ္ႏုိင္မလဲ။ ရဲတပ္ဖြဲ႕အရင္းအျမစ္ေတြကို တျခားျပည္နယ္နဲ႔ တိုင္းေတြထက္ ရခုိင္ကိုကြၽန္မတုိ႔ ပိုျဖည့္ ဆည္းေပးၿပီးသားပါ။ ပိုလည္းလို အပ္တာကိုး။ ကိုဖီအာနန္ အစီရင္ခံစာကို ျဖည့္ဆည္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ဆိုတာက အစိုးရနဲ႔ဆိုင္ပါတယ္။ လံုၿခံဳေရးက႑နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ေတာ့ တိက်တဲ့လံုၿခံဳေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြလိုအပ္ပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ ေလ့လာသူေတြက ရွင္နဲ႔တပ္မေတာ္ၾကား ဆက္ဆံေရးမွာ ထင္ရွားတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ရွိလာတယ္လုိ႔ သံုးသပ္ေနၾကတယ္။ ဒါနဲ႔ေကာ ပတ္သက္မႈရွိသလား။
အမွန္ပါပဲ။ ဆက္ဆံေရးအသစ္တစ္ခု အစျပဳေနပါၿပီ။ အခ်ိန္တုိင္းမွာ ကိစၥတိုင္းက ေျပာင္းလဲေနတတ္တာပဲေလ။ ဒါဟာ အဆိုးဘက္ကို ဦးတည္တဲ့အေျပာင္းအလဲလုိ႔ေတာ့ ကြၽန္မ မထင္ပါဘူး။
ရွင့္ရဲ႕ မူဝါဒေတြကို တခ်ိဳ႕ႏုိင္ငံေတြက အေတာ္ေလး ေဝဖန္ၾကတယ္ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ တခ်ိဳ႕ေတြ၊ တ႐ုတ္လုိ ႏုိင္ငံေတြကေပါ့။ ပိုၿပီးေတာ့ ေထာက္ခံလာၾကတယ္။ ရခုိင္ပဋိပကၡက ရွင့္ရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရး မူဝါဒ ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္လာေစႏုိင္သလား။
ကြၽန္မတို႔ကေတာ့ တစ္ကမၻာလံုးက ႏုိင္ငံတိုင္းနဲ႔ ရင္းႏွီးခင္မင္တဲ့ ဆက္ဆံေရးမ်ိဳး ထူေထာင္ထားလိုတဲ့မူဝါဒကို ဆက္လက္က်င့္ သံုးေနဦးမွာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုတာ ရခုိင္ျပည္နယ္ တစ္ခုတည္းမဟုတ္ ေၾကာင္း ကြၽန္မတို႔ အၿမဲတမ္းသတိ ေပးေနမွာပါ။ တစ္ခါတေလက်ရင္ တခ်ိဳ႕ႏုိင္ငံေတြက ဒါကို ကြဲကြဲျပားျပားသတိမျပဳမိၾကဘူးလို႔ ကြၽန္မထင္တယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုတာ ရခုိင္ျပည္နယ္တစ္ခုတည္းမဟုတ္တာကို သူတို႔ ေမ့ေနတတ္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္မတို႔ကေတာ့ လက္ေတြ႕အေျခအေနကို အရမ္းအေလးထားပါတယ္။ လူတုိင္းရဲ႕ ေထာက္ခံ အားေပးမႈကို ကြၽန္မတို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ အဲဒီလို ေထာက္ခံမႈဟာလည္း အၿမဲတမ္းအသံုးဝင္ပါတယ္။
အဲဒီထဲမွာ အေနာက္အုပ္စုနဲ႔ ပိုၿပီး နီးစပ္ထိေတြ႕ဖုိ႔ေကာ ပါသလား။
ကြၽန္မတို႔က သူတို႔နဲ႔ အၿမဲတမ္းခ်ိတ္ဆက္ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိႏွင့္ၿပီးသားပါ။ ကြၽန္မတုိ႔ ပံုမွန္ ထိေတြ႕ဆက္ဆံေနတာထက္ ေလ်ာ့ပါးသြားတယ္ဆိုတာမ်ိဳး ထင္ျမင္ယူဆေနၾကတာက မမွန္ပါဘူး။ အာရွရဲ႕အေတြးအျမင္နဲ႔ ႐ႈေထာင့္ေတြက အေနာက္ႏုိင္ငံ ေတြနဲ႔ေတာ့ အၿမဲတမ္း ျခားနားေန လိမ့္မယ္လုိ႔ ကြၽန္မထင္တယ္။ ဒါဟာ ပထဝီဝင္တည္ေနရာ အေန အထား ကြဲျပားမႈနဲ႔ သိပ္ေတာ့ မဆုိင္လွဘူး။ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ အေတြ႕အႀကံဳေတြနဲ႔သာ ပို္ဆုိင္ပါလိမ့္မယ္။ ကမၻာႏွစ္ျခမ္းက ျဖတ္သန္းမႈ အေတြ႕အႀကံဳေတြဟာ တူညီမေနႏိုင္ဘူးေလ။ စပ္ကူးမပ္ကူး ကာလ ေတြကို ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ ႏုိင္ငံေတြကေတာ့ ကြၽန္မတို႔ ႀကံဳေနရတဲ့ အခက္အခဲေတြ၊ စိန္ေခၚမႈေတြကို ပိုၿပီး စာနာနားလည္ ေပးႏုိင္ၾကမွာပါ။ ဗဟိုဥေရာပႏုိင္ငံေတြ အပါအဝင္ေပါ့။ ပထဝီ႐ႈ ေထာင့္ကၾကည့္ရင္ သူတို႔လည္း အေနာက္အုပ္စုထဲပါတာပဲ။ ဂ်ပန္ဆိုရင္လည္း ဒုတိယကမၻာစစ္အၿပီးမွာ အရမ္းခက္ခဲတဲ့ ကာလတစ္ခုကို ခ်ိန္ညႇိေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့ရတာပဲ မဟုတ္လား။ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈဆိုတာဟာ ခက္ခဲတဲ့အေျခအေနေတြ၊ ခက္ခဲတဲ့ကာလေတြကို ေျပာင္းလဲခ်ိန္ညႇိယူေနရတာမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အာဆီယံဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အရမ္းအေရးပါတယ္ဆိုတာ သိပ္ထင္ရွားျမင္သာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ရခိုင္ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အဖြဲ႕အစည္းမွာ အက္ေၾကာင္းထင္ေစမယ့္ ေျပာဆိုမႈေတြ ရွိေနတယ္။ ဒီကိစၥက ျမန္မာနဲ႔ အာဆီယံအဖဲြ႕ဝင္ ႏုိင္ငံေတြၾကား ဆက္ဆံေရးကိုဘယ္လိုဘယ္ပံု သက္ေရာက္ေစ မယ္လုိ႔ ရွင္ထင္ပါသလဲ။ ၿပီးေတာ့အာဆီယံ အသိုက္အဝန္းတစ္ခုလံုးရဲ႕ ရပ္တည္မႈကိုေကာေပါ့။
ကြၽန္မ အျမင္အရေတာ့ အာဆီယံဟာ အေကာင္းဆံုး စီမံေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိခဲ့ၿပီးသား ေဒသတြင္း အင္အားစုတစ္ခုပါ။ ဒီအပိုင္းနဲ႔ပတ္သက္ရင္ တျခားသူေတြထက္ ကြၽန္မက ပိုၿပီး အေကာင္းျမင္ပါတယ္။ အာဆီယံရဲ႕ အစိတ္အပုိင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္ေနရ တာကို ကြၽန္မတို႔ ေပ်ာ္ရႊင္ပါတယ္။ အာဆီယံရဲ႕ အားနည္းတဲ့ အဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ကြၽန္မတို႔ ပါဝင္ေနတာေၾကာင့္ ပိုၿပီးေတာ့ အားထည့္ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ျပႏုိင္ဖုိ႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။ ေဒသအလိုက္ အဖြဲ႕အစည္းႀကီးေတြမွာ ထီးတည္းရပ္တည္ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းမႈမ်ိဳးနဲ႔ လုပ္ေဆာင္လုိ႔မရပါ ဘူး။ ဥေရာပသမဂၢကို ဥပမာအေနနဲ႔ ၾကည့္ပါ။ သူတို႔ဟာ အာဆီယံထက္ ဖြဲ႕စည္းမႈသက္တမ္းပိုရင့္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းပိုင္းမွာ အဆင့္ ႏွစ္ခု အၿမဲတမ္းရွိေနမွာပါ။ ေဒသတြင္းအဆင့္နဲ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံတည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအဆင့္ဆို တာေတြပါ။ အာဆီယံအဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာ ေကာင္းမြန္တဲ့ဆက္ဆံေရးကေတာ့ ရွိႏွင့္ၿပီးသားလုိ႔ ကြၽန္မ ထင္ပါတယ္။
ရခုိင္ျပႆနာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈက႑မွာ ထိခုိက္မႈေတြရွိလာမွာကိုေကာ စိုးရိမ္ပါသလား။
ေသခ်ာတာေပါ့။ ဆင့္ပြား ႐ိုက္ခတ္မႈေတြ ႀကံဳလာမယ့္ ျဖစ္ႏုိင္ေျခေတြကို ကြၽန္မတို႔ စဥ္းစားထားရပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ အလြန္အကြၽံ စိုးရိမ္ဖုိ႔ လိုတယ္လုိ႔ေတာ့ မထင္ပါဘူး။ လက္ရွိ အေျခအေနေတြ ေၾကာင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အလားအလာေတြအေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရွိႏိုင္ေျခကို ထည့္မေတြးရင္ မုိက္မဲ ရာက်ပါလိမ့္မယ္။ ကြၽန္မတို႔ဟာ ကိစၥတိုင္းကို တစ္ခ်ိန္တည္း စီမံ ကိုင္တြယ္ေနရပါတယ္။ အစိုးရ တစ္ရပ္ကိုး။ ျပည္ပကေတာ့ ရခုိင္အေရးကို စိတ္ဝင္စားၿပီး ရခုိင္နဲ႔ပတ္သက္တာကိုပဲ အာ႐ံုစိုက္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္မတို႔က ေတာ့ တစ္ႏုိင္ငံလံုးအတြက္ ေရွ႕ ဆက္ လုပ္ေဆာင္ေနရတာပါ။ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈေတြအပါအဝင္ အလံုးစံုအတြက္ေပါ့။ ၿပီးေတာ့ က႑တိုင္းမွာ တတ္ႏုိင္သမွ် အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ေစဖို႔ ကြၽန္မတို႔ အျမင္ထက္ထက္သန္သန္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနပါ တယ္။
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြကို သတင္းစကားပါးခ်င္တာမ်ိဳးေကာ ရွိလား။
သူတို႔ စိုးရိမ္ေနတာ၊ စိတ္ပူေနတာ သဘာဝက်ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ေနာက္တစ္လွမ္းေလာက္ ဆုတ္ၿပီးအေျခအေနကို စိတ္ေအးေအးနဲ႔ ၾကည့္သင့္တယ္။ ဒီလုိ ျပႆနာ ေတြ ကြၽန္မတုိ႔ ဘာေၾကာင့္ ႀကံဳေတြ႕ေနသလဲဆိုတာကို သူတို႔ ျမင္လာမယ္။ အဓိက အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အားနည္းလို႔၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လိုအပ္လုိ႔ပါ။ ဒီေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္နွံမႈေတြ တိုးျမႇင့္ျပဳလုပ္ျခင္းက အေျခအေနေတြကို အမွန္တကယ္ ပိုမိုေကာင္းမြန္လာ ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွင့္ရဲ႕ဦးစားေပးအစီအစဥ္ေတြက ဘာေတြမ်ားလဲ။
ကြၽန္မတုိ႔က အေျခခံအေဆာက္အအံုေတြ တိုးျမႇင့္ႏုိင္ေရးအတြက္ အာ႐ံုစိုက္ေနပါတယ္။ လမ္းေတြ၊ လွ်ပ္စစ္မီးေတြအေၾကာင္း ေျပာမယ္ဆုိရင္ ဩစေၾတးလ်နဲ႔ ဂ်ပန္လို ႏိုင္ငံက လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားအတြက္ ရယ္ စရာလုိ ျဖစ္ေနလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့အေျခခံအေဆာက္အအံု ျပည့္စံုမႈဟာ ေနာက္ထပ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အလားအလာသစ္ေတြအတြက္ သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ ကြၽန္မတုိ႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခခံအေဆာက္အအံုက႑ ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ပိုင္းေတြအတြင္း ပိုၿပီးေတာ့ အားေကာင္းလာပါတယ္။ ဒါဟာ ေနာက္ထပ္ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြအတြက္ ဆြဲေဆာင္မႈျဖစ္သင့္တယ္။ ေျပာဆုိေနတာထက္ကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ပိုၿပီးလြယ္လြယ္ကူကူ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မယ့္ အခြင့္အလမ္းသစ္ေတြ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ ဥပမာေျပာရရင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ စိတ္ဝင္စားတဲ့ လုပ္ငန္းေတြရွိေပမယ့္ လမ္းေတြေဖာက္ဖုိ႔ေတာ့ စိတ္မဝင္စားၾကတာမ်ိဳးေပါ့။ ဒါေပမဲ့ လမ္းေတြက ဆိုးေနတယ္ေလ။ ဒါကို ေတြးမိရင္ ဘယ္ေနရာမွာ ျမႇဳပ္ႏွံသင့္သလဲဆိုတာက ပိုရွင္းသြားလိမ့္မယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တစ္ႏွစ္ခြဲေလာက္အတြင္း ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းေတြကလည္း အေျခအေနအမ်ားႀကီး ပို ေကာင္းလာပါတယ္။ အဲဒီနယ္ပယ္မွာ ေတာင္းဆိုမႈ ႀကီးႀကီးမားမားေတြ ရွိေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ကြၽန္မတုိ႔မွာ ဒီက႑ေတြကို ျဖည့္ဆည္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ ေငြေၾကးလံုေလာက္မႈရွိတယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။
တျခားႏုိင္ငံ အစိုးရေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံကို အလည္အပတ္သြား ေရာက္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားေတြကို သတိေပး ခ်က္ေတြ၊ အႀကံျပဳခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ေနတာရွိတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႔ အရွိန္ရခါစ ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းနဲ႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဂ်ီဒီပီအေပၚ သက္ေရာက္ထိခုိက္ ႏုိင္ပါသလား။
ဒီကိစၥကေတာ့ ကြၽန္မတို႔ဆီ လာတဲ့ ကမၻာလွည့္ခရီးသြားအမ်ား စုက ဘယ္ကျဖစ္မလဲ ဆိုတဲ့အေပၚ ပိုၿပီးသက္ဆုိင္ပါလိမ့္မယ္။ ဟို တယ္နဲ႔ ခရီးသြားဝန္ႀကီးဌာနက လည္း ဒါကို အရမ္းအေလးထား ဆန္းစစ္ေနပါတယ္။ ကမၻာလွည့္ ခရီးသြားအမ်ားစုက ဘယ္က လာၾကသလဲ ဆိုတာကိုေပါ့။ ေလာ ေလာဆယ္ အေျခအေနအရေတာ့ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြထက္ အေရွ႕ အာရွဘက္က လာၾကတဲ့သူေတြ ပိုမ်ားပါတယ္။ ျပည္တြင္းက ခရီး သြားေတြကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ ကမၻာလွည့္ခရီးသည္ေတြနဲ႔ နည္း နည္းကြဲျပားပါတယ္။ ဒီမွာက ဘာ သာေရးနယ္ေျမေတြကို ဦးတည္တဲ့ဘုရားဖူး ခရီးသည္ေတြ ပိုမ်ားေလ့ ရွိတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္းေတာ့ ကမ္းေျခေတြ သြားတဲ့ဦးေရလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး တိုးလာပါတယ္။
ဘဏ္လုပ္ငန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေမးခ်င္ပါတယ္။ ဇူလုိင္တုန္းက ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ဗဟိုဘဏ္က ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေငြ၊ ေငြျဖစ္လြယ္မႈနဲ႔ ေငြပိုထုတ္မႈ အစရွိတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စည္းမ်ဥ္းသတ္မွတ္ ခ်က္အသစ္ေတြ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့အေပၚ စိိတ္ပူပန္မႈတခ်ိဳ႕ ရွိေနပါတယ္။ လက္ေတြ႕မက်တဲ့ အခ်ိန္ကာလ ကန္႔သတ္မႈေၾကာင့္ ဘဏ္ေတြအေပၚ အႏၲရာယ္ႀကီးမားတဲ့ ဖိအားေတြ ေပးလုိက္သလို ျဖစ္သြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ေျပာဆိုေနတာေတြလည္းရွိတယ္။ ဒီကိစၥေတြကဘဏ္လုပ္ငန္းမွာ ႀကံဳေနတဲ့ ျပႆနာေတြကို ပိုဆိုးသြားေစႏုိင္တယ္လုိ႔ ထင္ပါသလား။
အခ်ိန္ကာလ သတ္မွတ္ခ်က္ နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စိုးရိမ္ေနၾကတာကို ကြၽန္မနားလည္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီကိစၥက ညႇိလို႔ရပါတယ္။ စည္းမ်ဥ္းသစ္ေတြက အမွန္တကယ္ လိုအပ္ေနတဲ့ ကိစၥေတြပါ။ ဒါေပမဲ့ကြၽန္မ အျမင္မွာေတာ့ အခ်ိန္ ကာလသတ္မွတ္ခ်က္ကို ျပန္ညႇိသင့္တယ္လုိ႔ယူဆရင္ ဒါဟာ ေသခ်ာေပါက္ ျပန္ညႇိလို႔ ရႏုိင္ပါတယ္။ ကြၽန္မတုိ႔ ဒီအေၾကာင္းကို စဥ္းစားေနပါတယ္။ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း အခ်ိန္သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ရဲ႕ ပူပန္ မႈကို ထုတ္ေျပာၾကတယ္ေလ။ ဗဟိုဘဏ္ကလည္း ဒီအေၾကာင္းကို သတိထားမိမွာပါ။
လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ လိုအပ္မႈနဲ႔ အေျခခံအေဆာက္အအံုက႑ေတြကို ျမႇင့္တင္ဖုိ႔ ရွင့္အေနနဲ႔ ႐ုန္းကန္ႀကိဳးစားေနရတယ္။ ဒါဆိုရင္ စြမ္းအင္ရင္းျမစ္ပံုစံနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေကာ။ ေက်ာက္မီးေသြး ပိုသံုးတာမ်ိဳးျဖစ္လာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားသလား။ ၿပီးေတာ့ ေရအားလွ်ပ္စစ္ရဲ႕ အခန္းက႑ကေကာ။
ေက်ာက္မီးေသြးနဲ႔ပတ္သက္ရင္ေတာ့ အျငင္းပြားစရာေတြ အရမ္းမ်ားပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ လူေတြ ေျပာသလိုေပါ့။ ေက်ာက္မီးေသြးက လံုးဝသန္႔စင္တဲ့ စြမ္းအင္မ်ိဳး ထုတ္လုိ႔မရဘူး။ ညစ္ညမ္းမႈပိုနည္းတဲ့ အမ်ိဳးအစားေတာ့ ရွိတယ္။ ဟုတ္တယ္။ ကြၽန္မတို႔ႏုိင္ငံဟာ ဂ်ပန္မဟုတ္ဘူး။ ညစ္ညမ္းမႈနည္းတဲ့ ေက်ာက္မီးေသြးကို ေစ်းေပါေပါနဲ႔ သံုးစြဲႏုိင္ေလာက္တဲ့ အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ိဳး ကြၽန္မတို႔ဆီမွာ မရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေရရွည္ အက်ိဳးဆက္ေတြကိုလည္း ကြၽန္မတို႔ ျပန္စဥ္းစားရမယ္။ ေရရွည္အေနနဲ႔ ကြၽန္မတို႔ ေက်ာက္မီးေသြးဘယ္ေလာက္ ထုတ္လုပ္ႏုိင္မွာ လဲ။ တင္သြင္းမႈ ရပ္လုိ႔ရတဲ့ အေျခအေနထိလား။ ၿပီးေတာ့ စီးပြားေရးအလားအလာက ဘာေတြရွိလာႏုိင္မလဲ။ ႐ႈေထာင့္ေပါင္းစံုကေန ကြၽန္မတို႔ ၾကည့္ဖို႔လုိတယ္။ ေရအားလွ်ပ္စစ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာရရင္ေတာ့ အေသးစား ေရအားလွ်ပ္စစ္ လုပ္ငန္းေလးေတြအေၾကာင္း ေတြးၾကည့္လုိ႔ရတယ္။ ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္မႈ ပံုစံတခ်ိဳ႕ ျဖန္႔ၾကက္စဥ္းစားျခင္းဟာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးစံႏႈန္းက ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ သူေတြအတြက္လည္း လက္ခံႏုိင္စရာ ျဖစ္မွာပါ။ ဂ်ပန္က လုပ္ငန္းတခ်ိဳ႕ဆိုရင္လည္း အျငင္းပြားစရာျဖစ္ႏုိင္တဲ့ ႀကီးႀကီးမားမား ပေရာဂ်က္ ႀကီးေတြအစား၊ အေသးစားနဲ႔ အလတ္စား ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္ေရးကို စိတ္ဝင္စားေနၾကတယ္ ထင္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဓာတ္ေငြ႕ေတြ ေပါေပါမ်ားမ်ား ထြက္ရွိေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ားစုကို ထိုင္းႏုိင္ငံဆီေရာင္းခ်ေနတယ္။ ဒီသေဘာတူညီမႈကို ျပန္ညႇိႏိႈင္းဖုိ႔ ျဖစ္ႏုိင္ေျခမ်ိဳး ရွိပါသလား။
တခ်ိဳ႕ေသာ သေဘာတူညီမႈ ေတြက ကြၽန္မတို႔ အစိုးရတာဝန္ မယူခင္က ကိစၥေတြပါ။ ဒီေတာ့ အေျခအေနၾကည့္ရမယ္။ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ လုိအပ္ခ်က္ကို ဆန္းစစ္ရမယ္။ ကုန္သြယ္ေရး လက္တြဲေဖာ္ ေတြနဲ႔ ညႇိႏိႈင္းၿပီးသား သေဘာ တူညီမႈေတြကိုလည္း ေလးစားဖို႔ လုိတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ကြၽန္မတို႔ဟာ စီးပြားေရးအရ လက္တြဲအလုပ္လုပ္ဖို႔ မယံုၾကည္ထိုက္ဘူး ဆိုတဲ့ ႏုိင္ငံမ်ိဳးအျဖစ္ အျမင္မခံ ခ်င္ပါဘူး။ ကြၽန္မတို႔အေနနဲ႔ ျဖစ္ ႏုိင္သမွ် ရင္းျမစ္ေတြ အမ်ားဆံုး အသံုးခ်သြားလိုပါတယ္။ ဒါက ေရွ႕ဆက္ဖုိ႔ လက္ေတြ႕အက်ဆံုး လမ္းေၾကာင္းလည္း ျဖစ္လိမ့္မယ္။ ဟုတ္တယ္။ ကြၽန္မတို႔မွာ ေရအရင္းအ ျမစ္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ သိတဲ့အတုိင္းပဲေလ။ တစ္ဖက္မွာလည္း ဒီကိစၥက သဘာဝပတ္ဝန္း က်င္နဲ႔ ႏုိင္ငံေရးကို လာဆက္စပ္တာေတြ ရွိေနပါတယ္။
စီးပြားေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွင့္ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေတြအေပၚ ဘယ္လို ႐ႈျမင္ပါသလဲ။
တခ်ိဳ႕က အရမ္းျမန္တာပဲလုိ႔ ေျပာလိမ့္မယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ သိပ္ေႏွးတယ္လုိ႔ ေျပာမွာပါ။ တကယ္က အရွိန္မွန္မွန္ေလး သြားေနပံုပါပဲ။
(ဇြဲရဲဝင့္ ဘာသာျပန္သည္။)
7Day News
No comments:
Post a Comment