လက္ေတြ႕က်က် စဥ္းစားခ်င္တဲ့ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီးေဟာင္း ဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ ရခိုင္အေရး အျမင္ အပိုင္း - ၁

လက္ေတြ႕က်က် စဥ္းစားခ်င္တဲ့ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီးေဟာင္း ဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ ရခိုင္အေရး အျမင္ အပိုင္း - ၁

ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အေနာက္ျခမ္း ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ဘဂၤါလီ အေျခခ်ေနထိုင္သူမ်ားအေရးဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အစိုးရလက္ထက္မွာ ကုလသမဂၢအပါအဝင္ အေနာက္နိုင္ငံမ်ားရဲ႕ နိုင္ငံေရးဖိအားေပးမႈေတြ ပိုမိုတိုးလာေနပါတယ္။ တဖက္မွာလည္း ျပည္တြင္း အတိုက္အခံေတြရဲ႕ ဖိအားကိုလည္း ေရွာင္လႊဲမရပဲ ျဖစ္ၿပီး ေဘးက်ပ္နံက်ပ္ အေနအထား ေရာက္ေနရပါတယ္။ ဒီနာတာရွည္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖို႔ လက္ေတြ႕က်က် စဥ္းစားေတြးေခၚၿပီး ခ်ည္းကပ္ အေျဖရွာဖို႔ လိုတယ္လို႔ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးလည္း ျဖစ္ခဲ့ၿပီး စင္ကာပူနိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေလ့လာေရး အင္စတီက်ဴမွာ ေလ့လာဆည္းပူး သုေတသနလုပ္ခဲ့တဲ့ ဦးရဲထြဋ္က ဧရာဝတီ သတင္းဌာန အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးေအာင္ေဇာ္နဲ႕ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးရာမွာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေအာင္ေဇာ္။ ။ အခု က်ေနာ္စၿပီးေတာ့ ေမးခ်င္တာက ရခိုင္အေရးနဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့  ျပည္တြင္းမွာေရာ ျပည္ပမွာေရာ စိုးရိမ္စိတ္ေတြရွိေနပါတယ္၊ နိုင္ငံတကာကေရာ UN ကေရာ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြ စုေဆာင္းေရး mission ဆိုၿပီး ဝင္ခြင့္ရဖို႔အတြက္ အစိုးရကို ပန္ၾကားေနတာ ေတြ႕ရတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျပည္တြင္းမွာလည္း USDP ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးနဲ႕ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီ ဦးေဆာင္တဲ့ပါတီ အင္အားစုေတြကေနၿပီးေတာ့ ရခိုင္ျပည္ကို စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေၾကညာေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့တယ္။ အေျခအေနဟာ စိုးရိမ္ေနရတဲ့ အေျခအေနကိုေရာက္ေနတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ သတ္မွတ္လို႔ ရပါတယ္။ ဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ အျမင္ကို သိခ်င္ပါတယ္။

ဦးရဲထြဋ္။ ။ ႏွစ္ပိုင္းခြဲေျပာရမွာေပါ့၊ ပထမတပိုင္းကေတာ့ ကုလသမဂၢေတာင္းဆိုေနတဲ့ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ေပါ့။ အဲ့ဒီအဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္းတာေရာ ျမန္မာနိုင္ငံထဲကို ေစလႊတ္တာေရာ က်ေနာ္လည္း အခုလက္ရွိ သမၼတဦးထင္ေက်ာ္ အစိုးရအဖြဲ႕လို လက္မခံပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက လက္မခံ႐ုံသက္သက္နဲ႕ေတာ့ မၿပီးဘူး။ ေနာက္ဆက္တြဲ စဥ္းစားရမွာက သမၼတအစိုးရလက္ထက္မွာေရာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္မွာေရာ ကုလသမဂၢြက ေတာင္းဆိုခဲ့တာ မရွိဘူး။ အခုက ေတာင္းဆိုတဲ့အဆိုကို တင္သြင္းထားတာလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေတာက္ေလွ်ာက္ေထာက္ခံခဲ့တဲ့ ဥေရာပသမဂၢျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔က ဒီအဖြဲ႕ကို လက္မခံဘူးလို႔ ျငင္းဆိုေန႐ုံနဲ႕ မၿပီးဘူး၊ အဲ့ဒီအဖြဲ႕ကို လႊတ္ဖို႔အတြက္ ေတာင္းဆိုတဲ့အထိ ျဖစ္လာတဲ့အေျခအေနက ဘာေၾကာင့္လဲ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းအေျခအေနကို နိုင္ငံတကာက ဘယ္လိုနားလည္ေနသလဲ။ အဲ့ဒါကို  က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုတုံ႕ျပန္ေဆာင္႐ြက္မလဲ။ က်ေနာ္တို႔မွာ ဘာအားနည္းခ်က္ေတြ ရွိေနသလဲ။ ဥပမာ မီဒီယာလိုဟာမ်ိဳးကို ဝင္ခြင့္မေပးတာေၾကာင့္ နားလည္မႈေတြလြဲေနတာလား။ ဒါမွမဟုတ္ က်ေနာ္တို႔က ဒီကိစၥနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး နိုင္ငံတကာနဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ဖို႔ အားနည္းေနတာလား။ ဘယ္လို အထင္အျမင္မွားေတြ ရွိေနသလဲဆိုတာေတာ့ လက္ရွိအစိုးရအေနနဲ႕ သုံးသပ္သင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။

ဦးေအာင္ေဇာ္။ ။ ဟုတ္ကဲ့၊ မီဒီယာ access လို႔ေျပာသလိုပဲ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ သံတမန္ကိစၥေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ခံစစ္မွာ က်ေနာ္တို႔ဘက္က အရမ္းကိုအားနည္းေနတယ္။ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြက မခိုင္မာဘူး။ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကေျပာတဲ့ အစိုးရဘက္ကေျပာတဲ့ နိုင္ငံေတာ္ကိုယ္စားျပဳတဲ့ အသံေတြက အားနည္းတယ္။ ေနာက္တခုက အသံတခ ုထြက္ေနတာ ရွိတာေပါ့။ UN မွာလည္း ဒီကိစၥနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ဦးေသာင္းထြန္းအျပင္ ထပ္ခန႔္သင့္သလား၊ ဒီ case ကို ခိုင္ခိုင္မာမာ ရပ္ေျပာဖို႔ေပါ့။ အဲ့ဒါေတြ လိုအပ္မယ္လို႔ထင္သလား။

ဦးရဲထြဋ္။ ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ကိစၥတင္ မဟုတ္ဘူး၊ ျမန္မာျပည္နယ္ရဲ႕အေရးအရာကိစၥေတြအားလုံးကို နိုင္ငံတကာနဲ႕ ထိေတြ႕ဆက္ဆံဖို႔ နိုင္ငံတကာနဲ႕ ပူးေပါင္းဆက္သြယ္မႈရဖို႔ က်ေနာ္တို႔မွာ အေကာင္းဆုံးပုဂၢိဳလ္ရွိေနတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ရွိေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႕ အဲ့ဒီကိစၥကို ထိထိေရာက္ေရာက္အသုံးမခ်နိဳင္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ လုပ္တာ မလုပ္တာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အတြင္းပိုင္းမွာ ႀကိတ္ၿပီးေတာ့ လုပ္တာေတာ့ရွိမယ္ မျမင္ရဘူးေပါ့။ က်ေနာ္တို႔က ဘာျမင္ရမလဲ။ ရလဒ္ကိုေတာ့ ျမင္ေနရတယ္။ ရလဒ္ကေတာ့ နိုင္ငံအတြက္ အက်ိဳးရွိမယ့္ တုံုံ႕ျပန္မႈေတြ ရမလာဘူးေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ နိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးမွာ ဘာေတြလုပ္ဖို႔ လိုမလဲဆိုေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႕ ျပန္သုံးသပ္ဖို႔ လိုမယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္လက္ထက္တုန္းက ၂၀၁၀-၂၀၁၃ လက္ထက္တုန္းက ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ပဋိပကၡေတြ အႀကီးအက်ယ္ျဖစ္တယ္။ အဲ့အခ်ိန္မွာ သမၼတအေနနဲ႕ က်ေနာ္တို႔ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနအေနနဲ႕ေရာ နိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႕ က်ေနာ္တို႔ တိုက္ရိုက္ဆက္ဆံမႈေတြ ရွိတယ္။ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ အထူးသျဖင့္ အေနာက္နိုင္ငံတိုင္းက သံတမန္႐ုံးေတြနဲ႕ သမၼတႀကီးကိုယ္တိုင္ ဦးစိုးသိန္းတို႔ ဦးေအာင္မင္းတို႔ တိုက္ရိုက္ထိေတြ႕ဆက္ဆံၿပီးေတာ့မွ အျမင္ခ်င္း ဖလွယ္ၾကတာေတြ ရွိတယ္။  အဲလိုမ်ိဳးေတြလုပ္ေနတာ မလုပ္ေနဘူးလားဆိုတာေတာ့ က်ေနာ္မသိဘူး။ ရလဒ္ကို ၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္တုန္းက ေသဆုံးတာေတြ ပ်က္စီးတာေတြ ဒီထက္ပိုမ်ားခဲ့တယ္၊ ပဋိပကၡျဖစ္တာ လူအုပ္စုလိုက္ကို ျဖစ္တာကိုး၊ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီကိစၥကို နိုင္ငံတကာက က်ေနာ္တို႔ အတတ္နိုင္ဆုံး ေျဖရွင္းေပးတာကို နားလည္ေပးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ အေကာင္းဆုံးေသာ လက္နက္ႀကီးရွိေနရဲ႕သားနဲ႕ အဲ့ဒီလက္နက္ကို ဘာေၾကာင့္ မထိလဲဆိုတာေတာ့ က်ေနာ္တို႔အေျဖရွာဖို႔ လိုတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရွိေနတာ က်ေနာ္ထင္တယ္ေလ ဘယ္သူ႕မွ ထပ္ခန႔္စရာ မလိုဘူး။

ဦးေအာင္ေဇာ္။ ။ အဲေတာ့ message ပို႔ရာမွာ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈမွာ အားနည္းတယ္ ဆိုတဲ့ ပုံစံမ်ိဳးလား။ အခုဆိုရင္ UN လူ႕အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ယန္ဟီးလီ ကလည္း ရခိုင္ကို သြားၿပီ၊ UNHCR မဟာမင္းႀကီးကိုလည္း ရခိုင္ျပည္ကို သြားဖို႔ေပးေနၿပီ၊ က်ေနာ္တို႔က UN ကို တားဆီးထားတာ မဟုတ္ဘဲနဲ႕ UN Fact-Finding mission ကိုပဲ တားဆီးထားတာ မဟုတ္လား။

ဦးရဲထြဋ္။ ။ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႕ကို က်ေနာ္တို႔က လက္မခံတာ တပိုင္း။ ယန္ဟီးလီတို႔ UNHCR မဟာမင္းႀကီးတို႔ လာတယ္ဆိုတာ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈရွိလို႔ ခြင့္ျပဳတာက တပိုင္း။ လာခ်င္း မလာခ်င္းက အဓိက ျပႆနာ မဟုတ္ဘူး။ လာတဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔နဲ႕ က်ေနာ္တို႔နဲ႕ ေဆြးေႏြးတဲ့အခ်ိန္မွာ တေယာက္နဲ႕တေယာက္ ဘယ္ေလာက္အထိ အျပန္အလွန္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးသလဲဆိုတာ ပိုၿပီးေတာ့ အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ သူက သြားတယ္ ျပန္ထြက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔က လက္ခံေတြ႕ဆုံေလ့ရွိတာကိုး။ အဲ့လိုေတြ႕ဆုံတဲ့အခါမွာ ငါတို႔ေျပာတာအမွန္ ငါတို႔ ေျပာတာပဲ မင္းလက္ခံၿပီး ျပန္သြားဆိုၿပီး ေျပာလို႔မရဘူး။ က်ေနာ္တို႔အေတြ႕အႀကဳံအရ ကိုယ့္ဘက္ကအျဖစ္အပ်က္ေတြကို တိတိက်က် ေျပာဖို႔လိုသလို ဟိုဘက္က အႀကံျပဳခ်က္ေတြကိုလည္း နားေထာင္ဖို႔ လိုတယ္။

ဦးေအာင္ေဇာ္။ ။ ဒါဆိုရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အၿမဲတမ္း ခုခံၿပီး ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ ကိုဖီအာနန္ mission က အေရးႀကီးတယ္၊ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္က အခုဆိုရင္ ေပ်ာက္သြားၿပီေပါ့။ဦးေအာင္ေဇာ္။ ။ ဒါဆိုရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အၿမဲတမ္း ခုခံၿပီး ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ ကိုဖီအာနန္ mission က အေရးႀကီးတယ္၊ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္က အခုဆိုရင္ ေပ်ာက္သြားၿပီေပါ့။

ဦးရဲထြဋ္။ ။ ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ျပႆနာကေတာ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈ မရတာေပါ့။ က်ေနာ္ထင္တယ္ သူက ဘာေတြပဲ ေထာက္ခံတင္ျပတင္ျပ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈ မရဘူးဆိုရင္ အျပည့္အဝ ေအာင္ျမင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ကိုဖီအာနန္မစ္ရွင္နဲ႕ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ့္အျမင္ေျပာရရင္ေတာ့ သူ႕ရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပုံ ရည္႐ြယ္ခ်က္က ေကာင္းတယ္၊ ဒါေပမယ့္ အဲလိုမဖြဲ႕စည္းခင္မွာ ပါဝင္ပတ္သက္သူအားလုံးနဲ႕ ႀကိဳတင္ညွိႏွိုင္းၿပီးေတာ့မွ ဘာေၾကာင့္ဖြဲ႕ရတယ္ ဘာေတြလုပ္ေပးမယ္ဆိုတာကို ညွိႏွိုင္းၿပီးေတာ့မွဆိုရင္ ဒီထက္ပိုၿပီး ရလဒ္ေကာင္းလာမယ္လို႔ျမင္တယ္။ ဒီအတိုင္းကေတာ့ ဖြဲ႕သင့္တယ္ထင္လို႔ ဖြဲ႕လိုက္တယ္ မင္းတို႔လက္ခံၾကဆိုတဲ့ သေဘာက်ေတာ့ က်န္တဲ့အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈေတြက အားနည္းသြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ကိုဖီအာနန္ ေကာ္မရွင္က ေနာက္ကိုေရာက္သြားတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။

ဦးေအာင္ေဇာ္။ ။ ဒါဆို ရခိုင္ျပည္ရဲ႕ ျပႆနာက ဘာလဲ။

ဦးရဲထြဋ္။ ။ ရခိုင္ျပည္ရဲ႕ အဓိက ျပႆနာက ၂ ခ်က္ရွိတယ္။ နံပတ္ ၁ က လူ႕အသိုင္းအဝိုင္းၾကားမွာျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡ၊ ၂ ကေတာ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြမွာရွိေနတဲ့ ခံစားခ်က္။ အဲ့ဒီ ၂ ခုစလုံးကို ကိုင္တြယ္မွ ရခိုင္ျပည္ရဲ႕အေျခအေနက တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို သြားမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။

ဦးေအာင္ေဇာ္။ ။ အဲလို ရခိုင္တိုင္းရင္းသားလို႔ ေျပာတဲ့အထဲမွာ ခိုးဝင္လာတဲ့ တရားမဝင္ေနေနတဲ့ ဘဂၤါလီ စစ္တေကာင္း ေတြေရာပါသလား။

ဦးရဲထြဋ္။ ။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားနဲ႕ ရခိုင္ျပည္မွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့သူေတြ မတူဘူး။ က်ေနာ္ေျပာေနတာက ရခိုင္တိုင္းရင္းသားကိုေျပာေနတာ။ အဲ့ဒီမွာ လူအမ်ားစုျဖစ္ေနတဲ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ နိုင္ငံေရးအခြင့္အေရး ကိစၥ၊ က်ေနာ္တို႔ သံယဇာတခြဲေဝေရးကိစၥ၊ ေနာက္ၿပီး တရားမဝင္ က်ေနာ္တို႔ ခိုးဝင္လာတဲ့သူေတြကို အစိုးရက ဘယ္လိုကိုင္တြယ္ မလဲဆိုတဲ့ကိစၥ၊ ေနာက္ ဘဂၤါလီေတြကို နိုင္ငံသားျဖစ္ဖို႔ ဘယ္လိုစီစဥ္မလဲဆိုတဲ့ကိစၥ အဲဒါေတြအားလုံးပါတယ္။ ရခိုင္တိုင္းရင္း သားေတြရဲ႕ခံစားခ်က္ကို ေျဖရွင္းမယ္ဆိုရင္ အဲ့ဒါေတြအားလုံး စဥ္းစားၿပီးေတာ့မွ ဘက္စုံက ခ်ဥ္းကပ္ေျဖရွင္းမွ ရမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။

ဦးေအာင္ေဇာ္။ ။ နိုင္ငံသား ျပႆနာကို ဦးႏု၊ ဦးေနဝင္းအစိုးရေခတ္မွာေရာ ဦးသန္းေ႐ႊ နအဖ၊ နအဝ ေခတ္မွာေရာ ဦးသိန္းစိန္ေခတ္မွာေရာ မေျဖရွင္းခဲ့ဘူး၊ ေနာက္တခုက ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္မွာ White Card  ၅ သိန္းေလာက္ ထုတ္ေပးတဲ့ကိစၥကလည္း တကယ့္ျပႆနာတခုလို႔ စြပ္စြဲသူေတြကလည္း စြပ္စြဲတယ္။ အဲ့ဒါကို ဘယ္လိုေျပာမလဲ။

ဦးရဲထြဋ္။ ။ White Card လို႔ ေခၚတဲ့ဟာေပါ့။ အဲ့ဒါကို က်ေနာ္နားလည္သေလာက္ေတာ့ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒအရ ယာယီသက္ေသခံလက္မွတ္ပဲ။ ဆိုလိုတာက ဒီလူဟာ ဒီေန႕ ဒီေနရာမွာ ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုလိုတဲ့ဟာပဲ။ သူက နိုင္ငံသားမျဖစ္ေသးဘူး။ ဒါကေနတဆင့္ နိုင္ငံသားစိစစ္တဲ့ကိစၥပဲ ရွိေသးတယ္။ နိုင္ငံသားျဖစ္ေရးလို႔ေျပာတဲ့အခါမွာ အဓိက ဒီမွာ ျပႆနာျဖစ္ေနတာက နိုင္ငံသားမွတ္ပုံတင္ကဒ္ လုပ္တဲ့အခါမွာ သူတို႔ကို ဘာနာမည္နဲ႕ေခၚမလဲဆိုတဲ့ဟာက အဓိက အတားအဆီးျဖစ္ေနတာေပါ့။

ဦးေအာင္ေဇာ္။ ။ ဘာနာမည္နဲ႕ေခၚမလဲ။

ဦးရဲထြဋ္။ ။ လြန္ခဲ့တဲ့ သုံးေလးလတုန္းက က်ေနာ္တက္ေနတဲ့ Institute of Southeast Asian Studies (ISEAS) စိန္ေပါေက်ာင္းကေနၿပီးေတာ့ စာတမ္းတေစာင္ေရးတယ္၊ က်ေနာ္နဲ႕ ဗီယက္နမ္ပညာရွင္တေယာက္ ေပါင္းေရးတာေပါ့။ အာဆီယံအပိုင္းက ဟိုအမ်ိဳးသမီး ေရးတာေပါ့၊ က်ေနာ္က ရခိုင္နဲ႕ နိုင္ငံသားျပႆနာဘက္ကို ေရးတယ္။ အရင္တုန္းကေတာ့ ဟုတ္တယ္ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ စကားရပ္ကို လက္မခံဘူး။ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ တိုင္းရင္းသားမဟုတ္ဘူးဆိုတာ အၿမဲတမ္း ရပ္တည္ခဲ့တယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တို႔က တိုင္းရင္းသားကိစၥကိုေတာ့ ရပ္တည္ခ်က္ ေျပာင္းလို႔မရဘူး။ ၁၈၂၄ မတိုင္ခင္ ဗမာျပည္ထဲမွာ ေနေနတဲ့သူေတြအားလုံးက က်ေနာ္တိုု႔တိုင္းရင္းသားလို႔ သတ္မွတ္တာကိုး၊ အဂၤလိပ္နဲ႕ ပါလာသူ အေျခခ်တဲ့သူကို တိုင္းရင္းသားလို႔ သတ္မွတ္လို႔ရွိရင္ တ႐ုတ္ေတြ၊ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ေတြ၊ တျခား ဘာသာျခားေတြ အားလုံးကို တိုင္းရင္းသားအျဖစ္ က်ေနာ္တို႔က ေပးရမလိုျဖစ္ေနၿပီ။ ဒါကေတာ့ မျဖစ္နိုင္ဘူး။ သို႔ေသာ္ နိုင္ငံသားကိစၥကေတာ့ နိုင္ငံသားဥပေဒအရ ၁၈၂၄ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဝင္လာတဲ့  တတိယမ်ိဳးဆက္အထိ ေရာက္ၿပီဆိုရင္ စိစစ္လို႔ မွန္ကန္တယ္ဆိုရင္ နိုင္ငံသားေပးလို႔ရတယ္ ဒါကေတာ့ ျပႆနာမရွိဘူး။ ရခိုင္ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ေလ့လာခ်က္မွာလည္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြကိုယ္တိုင္ကိုယ္က နိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကို အမွန္အကန္စိစစ္နိုင္မယ္ဆိုရင္ နိုင္ငံသားျဖစ္တဲ့သူေတြကို နိုင္ငံသားေပးတာ လက္ခံတယ္လို႔ သူတို႔က ေျပာတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္က စဥ္းစားၾကည့္တာေပါ့ ဒီကိစၥမွာ ႏွစ္ဖက္စလုံးက အေလွ်ာ့ေပးရမယ္။

ဘဂၤါလီဘက္ကဆိုရင္လည္း သူတို႔ဟာ တိုင္းရင္းသားပါလို႔ မျဖစ္နိုင္တဲ့ကိစၥကို ေတာင္းဆိုေနမယ့္အစား နိုင္ငံသား ရပိုင္ခြင့္ကိုပဲ မွန္မွန္ကန္ကန္ စိစစ္ၿပီးေတာ့မွ နိုင္ငံသားျဖစ္ပိုင္ခြင့္ကိုပဲ ေတာင္းဆိုသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ ဒီဘက္မွာ ျမန္မာအစိုးရ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားေတြကလည္း က်ေနာ္တို႔မွတ္ပုံတင္မွာ တမီလ္ကို တမီလ္လို႔ေရးတယ္ဗ်ာ တ႐ုတ္ကို တ႐ုတ္လို႔ေရးတယ္ ေဂၚရခါးကို ေဂၚရခါးလို႔ေရးတယ္ အဲ့လိုေရးေပး႐ုံနဲ႕ တိုင္းရင္းသားျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူး လူမ်ိဳးနာမည္ေပါ့။ ဟိုဘက္က တိုင္းရင္းသားျဖစ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုတာဆိုရင္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးရဲ႕ နာမည္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳၿပီးေတာ့ စဥ္းစားနိုင္ စဥ္းစားမယ္။ နည္းလမ္းတခုအေနနဲ႕ ဒီကိစၥအေပၚမွာ ရပ္တည္ခ်က္ေျပာင္းၿပီးေတာ့ ဟိုဘက္ဒီဘက္ႏွစ္ဖက္စလုံးက ျပန္စဥ္းစားၾကည့္ရင္ အေျဖတခုထြက္မလားလို႔ က်ေနာ္ ေတြးၾကည့္တာေပါ့။

ဦးေအာင္ေဇာ္။ ။ ဦးရဲထြဋ္ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတဲ့အျမင္တခု ဝင္လာတာေပါ့၊ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဘဝမွာ ဒီကိစၥ ဦးရဲထြဋ္က ခိုင္ခိုင္မာမာ ရပ္တည္ခဲ့တာရွိတယ္၊ hardline ျဖစ္တယ္လို႔ အေျပာခံရတာမ်ိဳး စြပ္စြဲခံရတာမ်ိဳးေတာင္ ရွိတယ္၊ အခု ဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ အျမင္ ေျပာင္းသြားတာလား။

ဦးရဲထြဋ္။ ။ လက္ေတြ႕က်က် စဥ္းစားဖို႔ ေျပာတာပါ။ ဘာေၾကာင့္ဆို ၂၀၁၆ နိုဝင္ဘာ ၉ ရက္ေန႕ တိုက္ခိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ အရင္တုန္းက အေျခအေနနဲ႕ အခုအေျခအေန အရမ္းကြာသြားၿပီ၊ အထူးသျဖင့္ ဒီဘက္ေနာက္ပိုင္းမွာ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ႐ြာသား ၆၀၀၊ ၁၀၀၀ ေလာက္က တုတ္ေတြ ဓားေတြဆြဲၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းကို ဝင္ၿပီးေတာ့မွ စီးနင္းတာေတြရွိလာတယ္။ ဒါက က်ေနာ္ ဘာကိုျမင္သလဲဆိုေတာ့ အရင္တုန္းက အၾကမ္းဖက္အုပ္စု လူနည္းစုကပဲ အစြန္းေရာက္ ဝါဒလို႔ လက္ခံေနေပမယ့္ တျဖည္းျဖည္းနဲ႕ သာမန္ အရပ္သားေတြထဲေတာင္မွ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွာျဖစ္သလို အစြန္းေရာက္ ဝါဒေတြ ဝင္လာေနၿပီလို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္၊ ျမင္တဲ့အခါက်ေတာ့ ရခိုင္မွာရွိေနတဲ့ ဘဂၤါလီေတြၾကားမွာ အစြန္းေရာက္ဝါဒေတြ ဝင္လာျခင္းသည္ ေနာက္ဆုံး ေဒသဆိုင္ရာ လုံၿခဳံေရးျပႆနာ ျဖစ္သြားနိုင္ေလာက္တဲ့အေျခအေနအထိ ရွိနိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အျမန္ဆုံး က်ေနာ္တို႔သည္ နည္းလမ္းအသစ္နဲ႕ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ လိုတယ္လို႔ ခုန က်ေနာ္ ခင္ဗ်ားကိုေျပာတဲ့နည္းလို နည္းနည္း လက္ေတြ႕က်က် စဥ္းစားၾကည့္တာေပါ့။

ဦးေအာင္ေဇာ္။ ။ အခု ဦးရဲထြဋ္က ေျပာလာတဲ့အခါက်ေတာ့ ၉ ေအာက္တိုဘာ attack ေပါ့။ ၉ ေအာက္တိုဘာ attack ကို တိုက္ခိုက္လာမႈကို ဆက္ႏြယ္ၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္ဘက္ကေရာ လုံၿခဳံေရးတပ္ေတြကေရာ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးကို လုပ္ခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီ ရွင္းလင္းေရးနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး Human Rights Watch အပါအဝင္ တျခားနိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြကေနၿပီးေတာ့ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး အႀကီးအက်ယ္ ေဝဖန္တာကို က်ေနာ္တို႔ျမင္ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္ပိုင္း အသံေတြပိုၿပီးေတာ့ က်ယ္ေလာင္လာတာကို ေတြ႕ရတယ္ မဟုတ္ဘူးလား။

ဦးရဲထြဋ္။ ။ ႏွစ္ပိုင္းခြဲေျပာရမွာေပါ့။ တစ္က လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ၊ ႏွိပ္စက္ညွင္းပန္းမႈေတြ၊ အဓမၼျပဳက်င့္မႈ ေတြက စစ္ဆင္ေရးကို ဆင္ႏြဲမယ္ဆိုတာကို ဘယ္တုန္းကမွ တပ္မေတာ္ရဲ႕ မူဝါဒ မဟုတ္ခဲ့ဘူး။ အစိုးရရဲ႕ မူဝါဒလည္း မဟုတ္ဘူး။ သို႔ေသာ္ အီရတ္မွာ အေမရိကန္ စစ္တပ္ေတြျဖစ္သလို၊ အာဖဂန္မွာ အဂၤလိပ္စစ္တပ္ေတြျဖစ္သလိုမ်ိဳး စစ္သည္တဦးခ်င္းမွာ မွားယြင္းတဲ့လုပ္ေဆာင္မႈ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္နိုင္မယ္။ အဲလိုရွိလို႔ရွိရင္လည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူမယ္ဆိုတာကို နိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ေရာ၊ ဒုတိယသမၼတေရာ၊ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္တို႔ကေရာ ေျပာလည္းေျပာခဲ့တယ္။ ရွိလာတဲ့သူေတြကိုလည္း စုံစမ္း က်ေနာ္တု႔ိ အေရးယူခဲ့တာေတြ ရွိတယ္။ ျပႆနာက က်ေနာ္တို႔က ဒီစစ္ဆင္ေရးအစမွာ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေတြ မီဒိယာကို ဝင္ေရာက္သတင္းယူခြင့္ေပးတဲ့ေနရာမွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြရွိတယ္လို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ သတင္းလက္ဦးမႈက ဆန႔္က်င္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ေရာက္သြားတယ္။  အဲ့ေတာ့ လူေတြက ခင္ဗ်ားတို႔သိတဲ့အတိုင္းပဲေလ ခင္ဗ်ားတို႔လည္း အရင္တုန္းက တပ္မေတာ္ကို ဗီလိန္လုပ္ခဲ့တာပဲေလ။   ျမန္မာနိုင္ငံနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ အဓိ႒ာန္႐ုံဆိုရင္ လူေတြရဲ႕အစြဲေၾကာင့္ လူေတြက ပိုၿပီးေတာ့ ယုံလြယ္တယ္ စာနာမႈေတြလည္း ျဖစ္ၾကတယ္။ အဲ့လိုျဖစ္သြားၿပီး အရွိန္ရေတာ့မွ ေနာက္မွာ က်ေနာ္တို႔က သတင္းထုတ္ျပန္မႈေတြ လိုက္တဲ့အခါမွာ ေခ်ပလို႔ မရဘူးျဖစ္ေနတယ္။  ဒါေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္ေျပာတာ ခုနက မူဝါဒမဟုတ္ဘူး။ တဦးခ်င္း လုပ္တာ ရွိရင္ရွိမယ္ သို႔ေသာ္ အဓိက အားနည္းခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္မႈနဲ႕ မီဒီယာေတြနဲ႕ ဆက္ဆံတဲ့အခါမွာ လိုအပ္ခ်က္ေတြရွိတာမို႔လို႔ လက္ဦးမႈက တဖက္အဖြဲ႕အစည္းကို ေရာက္သြားတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔က နိုင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာမွာ ေျဖရွင္းရ အရမ္းခက္သြားတာမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။

ဦးေအာင္ေဇာ္။ ။ က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္းမွာေရာ ျပည္ပမွာေရာ ႀကဳံရတာေတြရွိတယ္။ ဆန႔္က်င္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္း တဖက္ အဖြဲ႕အစည္းက campaign လုပ္တာေတြ ဝါဒျဖန႔္ခ်ိတာေတြ သူတို႔ရဲ႕ network ေတြက ထင္ထားတာထက္ ပိုၿပီးေတာ့ ျမန္တယ္ ထိေရာက္မႈရွိတယ္။ သူတို႔ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ေနာက္မွာ နိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြ ေထာက္ခံမႈေတြ ရွိတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ လက္ေတြ႕ေတြ႕ေနရၿပီ။ အခုဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ သိသေလာက္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ေဆာ္ဒီအာေရးဘီးယား ကာတာ အပါအဝင္ နိုင္ငံေတြမွာ ရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ နာမည္နဲ႕ တည္ရွိတဲ့အုပ္စုကို ေထာက္ပံ့တဲ့ farm ေတြ၊ ပါကစၥတန္ဘက္က အႏြယ္ေတြရွိတဲ့ terrorism နဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ training ေတြ  သင္တန္းေပးမႈေတြ တကယ္တမ္း ရွိေနတယ္ဆိုတာကို နိုင္ငံျခားသတင္းယူေနတဲ့ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့အဖြဲ႕ေတြက  သတင္းေတြလည္း ၾကားရတယ္။ ဒီဟာက ဘယ္ေလာက္အထိႀကီးမားလာၿပီလဲ။ အစြန္းေရာက္ဝါဒကို တြန္းပို႔ေနတာေတြ၊ တျခား႐ြာေတြမွာ ကေလးေတြကို ခုတုံးလုပ္ၿပီးေတာ့ သင္တန္းေတြေပးေနတာေတြ၊ ဂ်ီဟတ္ကို သြားေနတာေတြ အဲ့ဒါေတြနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္ေလာက္အထိ Analysis လုပ္ထားၿပီးၿပီလဲ။

ဦးရဲထြဋ္။ ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းေလာက္တုန္းက ေဒသတြင္း လုံၿခဳံေရးအစည္းအေဝးတခုမွာ မေလးရွားျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးက ေျပာခဲ့တယ္။ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႕ မေလးရွားနဲ႕က အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွာ သြားၿပီးေတာ့မွ ေနတဲ့ လူတေထာင္ေက်ာ္ ေလာက္ရွိမယ္လို႔ သူတို႔တြက္ထားတယ္။ အီရတ္ဘက္မွာ ဆီးရီးယားဘက္မွာ ISIS ေတြ အေျခအေနမေကာင္းတဲ့အခါ ျပန္လာၾကတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ကေတာ့ မေလးရွားလူမ်ိဳးလု႔ိ သူတို႔ေျပာတယ္။ အဲ့ဒီ ျပန္လာၾကတဲ့သူေတြက သူတို႔ရဲ႕ အစြန္းေရာက္ အၾကမ္းဖက္ အယူအဆေတြကို စြန႔္လြတ္လိုက္တာ မဟုတ္ဘူး။ ဒီေဒသမွာ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေနာက္ထပ္သူတို႔ တိုက္ပြဲဝင္လို႔ရမယ့္ ေနရာတခုကို သူတို႔ ရွာတယ္။ အဲ့လိုပဲ ISIS ကလည္း အာရွနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ နယ္ေျမခြဲတခုကို ဖြဲ႕စည္းတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္တယ္။ သူတို႔မွန္းတာက ဖိလစ္ပိုင္နိုင္ငံေတာင္ပိုင္း။ အဝင္အထြက္လည္း လြယ္တယ္၊ နဂိုကတည္းကလည္း အားေကာင္းတဲ့ မြတ္ဆလင္ေတာင္းက်န္းသူ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႕အစည္းေတြရွိေနတဲ့အခါက်ေတာ့ အဲဒီကေန စနိုင္တယ္လို႔ သူတို႔ တြက္ခဲ့ၾကတယ္။ အခု အဲ့ဒီအတိုင္းပဲ ဖိလစ္ပိုင္ေတာင္ပိုင္းမွာ ျဖစ္တယ္။ တကယ္လည္း နိုင္ငံျခားတပ္ဖြဲ႕ေတြ ပါတယ္။ ဒုတိယကေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ျဖစ္တဲ့အေျခအေနဟာ ေနာက္ထပ္ ဒီအဖြဲ႕ေတြကို ေထာက္ခံနိုင္တဲ့ စည္း႐ုံးနိုင္တဲ့အရာတခု ျဖစ္သြားမွာကို က်ေနာ့္အေနနဲ႕ စိုးရိမ္မိတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္တို႔က ဒီဘက္က နိုင္ငံသားျပႆနာကို အေျဖရွာနိုင္ရမယ္။ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ႏွစ္ခု သင့္သင့္ျမတ္ျမတ္ ေနနိုင္တဲ့ အေျခအေနတခု မဖန္တီးေပးနိုင္ဘူးဆိုရင္ အဲ့ဒီလူေတြအားလုံးက လူတသန္းေက်ာ္ေလာက္ကို isolate လို႔ရွိရင္ … က်ေနာ္တို႔ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွာ ပါလက္စတိုင္းေတြ ျဖစ္ခဲ့တာ ဒါပဲေလ၊ သူတို႔မွာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မရွိေတာ့ဘူး၊ အနာဂတ္မရွိေတာ့ဘူးဆိုတဲ့အခါမွာ အထူးသျဖင့္ လူငယ္ေတြၾကားမွာ သြားၿပီးေတာ့မွ အစြန္းေရာက္ဝါဒေတြ ထိုးသြင္းနိုင္ဖို႔ လြယ္တာေပါ့၊ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ က်ေနာ္တို႔က အၾကမ္းဖက္သမားႏွိမ္နင္းေရးနဲ႕ပတ္သက္လို႔ရွိရင္  အနည္းဆုံးေတာ့ ေဒသဆိုင္ရာ လုံၿခဳံေရးျပႆနာအျဖစ္နဲ႕ စဥ္းစားၿပီးေတာ့မွ မေလးရွားတို႔ စင္ကာပူတို႔ အင္ဒိုနီးရွားတို႔ လာအိုစတဲ့နိုင္ငံေတြက သတင္းဖလွယ္တာမ်ိဳးေတြ၊ ေနာက္ အေမရိကန္လိုနိုင္ငံမ်ိဳးနဲ႕ သတင္းဖလွယ္တာမ်ိဳးေတြ ဒါကို လုပ္သင့္တယ္။  တဖက္ကေတာ့ နိုင္ငံေရးအရ ဒီလိုမ်ိဳး ခုနေျပာတဲ့ လူ႕အသိုင္းအဝိုင္းႏွစ္ခုၾကားမွာ ယွဥ္တြဲေနထိုင္နိုင္ဖို႔အတြက္ အေျဖရွာရမယ္။ ခုန က်ေနာ္ေျပာသလို လူဝင္ႀကီးၾကပ္မႈျပႆနာ၊ နိုင္ငံသားျပသနာ၊ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ျပႆနာ ဒါေတြ အားလုံးေပါင္းၿပီးေတာ့မွ တကယ့္ဘက္စုံ သြားဆုံတဲ့ Negotiable point တခုကို ခ်ျပနိုင္ရမယ္။ အဲ့အေပၚမွာ ဝိုင္းစဥ္းစားနိုင္ရမယ္၊ အဲလို မလုပ္နိုင္လို႔ မရဘူး။

ဦးေအာင္ေဇာ္။ ။ က်ေနာ္သိခ်င္တာက အဲ့လိုမ်ိဳး negotiable ျဖစ္တဲ့ approach ခုန ဦးရဲထြဋ္ျဖစ္တဲ့ အုပ္စုႏွစ္စု အတူအကြ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးကိစၥေတြ စၿပီးေတာ့ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ဒါနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး အစိုးအရိမ္ရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြလည္း ရွိတယ္။ သံဃာေတာ္ေတြအပါအဝင္ လူ မ်ိဳးခ်စ္ေတြေပါ့၊ အဲဒါကိုလည္း အစိုးရဘက္က စိုးရိမ္တႀကီး ေစာင့္ၾကည့္ ထိန္းသိမ္းေနရတဲ့သေဘာရွိတယ္လို႔ မထင္ဘူးလား။

ဦးရဲထြဋ္။ ။ လူတိုင္းကလည္း နိုင္ငံေရးအရ အကုန္လုံးကို စဥ္းစားတဲ့အခါမွာ မယုံသကၤာမႈေတြ ျဖစ္တာေပါ့၊ ဒါကို သြားေျပာလိုက္လို႔ရွိရင္ ငါတို႔အစိုးရကို ေဝဖန္တဲ့သူေတြအတြက္ လက္နက္ေကာင္းျဖစ္သြားမလား ဆိုတဲ့ စိုးရိမ္မႈလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္နိုင္တယ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ တဖက္ကလည္း အဲ့ဒီအဖြဲ႕အစည္းေတြကို ေဘးဖယ္ထားဖို႔ေလ အဲ့ဒီအဖြဲ႕အစည္းေတြက အစိုးရအေပၚမွာရွိတဲ့ သံသယက ပိုႀကီးေလ ျဖစ္မွာပဲ။ အဲလိုပဲ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြမွာလည္း ေ႐ြးေကာက္ပြဲအၿပီး အစိုးရ စဖြဲ႕စည္းတဲ့အခ်ိန္မွာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ မူဝါဒတခ်ိဳ႕အေပၚမွာ သူတို႔မႀကိဳက္တာ ေတြရွိတယ္ေပါ့။ အခုအခ်ိန္မွာက်ေနာ္တို႔ စဥ္းစားသင့္တာက ႀကိဳက္ခ်င္း မႀကိဳက္ခ်င္းအေပၚမွာ တက႑ထား၊ ျပႆနာတခုကို ခ်ျပၿပီးေတာ့မွ စားပြဲဝိုင္းအေပၚမွာ ေဆြးေႏြးဖို႔ လိုၿပီ၊ သူတို႔ေခၚလိုက္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ငါတို႔ကို ေခ်ာက္ခ်မယ့္ ေကာင္ေတြပဲ သူတို႔ကိုေခၚလိုက္ရင္ေတာ့ ကိုယ့္ကိုေဝဖန္ဖို႔အတြက္ လက္နက္မ်ားျဖစ္သြားမလားဆိုတဲ့ စိုးရိမ္စိတ္ေတြ က်ေနာ္တို႔ ခဏထားဖို႔ လိုတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခုပဲရွိတာက အဲ့လိုကိစၥေတြကို ထိန္းေက်ာင္းၿပီးေတာ့ တကယ္ပဲ ဦးေဆာင္ၿပီး လုပ္နိုင္တဲ့ပုဂၢိဳလ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တေယာက္ပဲ ရွိတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႕ ဒီျပႆနာေတြကို တကယ္ပဲ အသိအမွတ္ျပဳၿပီးေတာ့မွ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္းမွာ အရင္စၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးေပါ့။ ဆိုလိုတာက က်န္တဲ့တိုင္းရင္းသားေတြ မေခၚခ်င္ရင္ေတာင္မွ အဓိက ရွိေနတဲ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ ရွိမယ္၊ ရခိုင္ဆရာေတာ္ႀကီးေတြ ရွိမယ္၊ သူတို႔နဲ႕ ဒါကိုေတာ့ အစိုးရ လုပ္ေပးနိုင္မယ္၊ ဒီကိစၥကိုေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က အျပန္အလွန္လုပ္သင့္တယ္ ဆိုတာမ်ိဳးေတြကို စၿပီးေတာ့ ေျပာဖို႔လိုမယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။

ဧရာဝတီ