ကုလလူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာအေပၚ ျမန္မာအစိုးရ တံု႔ျပန္

ကုလလူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာအေပၚ ျမန္မာအစိုးရ တံု႔ျပန္

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက မြတ္စလင္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ စနစ္တက်နဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ညွင္းပမ္းႏွိပ္စက္မႈေတြရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕ စြပ္စဲြခ်က္ေတြကို ဒုသမၼတ ဦးျမင့္ေဆြ ဦးေဆာင္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္က တဆင့္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေနေၾကာင္းျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနက ဗုဒၶဟူးေန႔က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။

ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းကလည္း ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ကို အယံုအၾကည္မရွိေၾကာင္းနဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႕မ်ဳိးနဲ႔ စံုစမ္းဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္းေနတာျဖစ္ပါတယ္။

မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကို ဆက္ၿပီးတင္ျပမွာပါ။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ (၉)ရက္ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံက ထြက္ေျပးလာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားနဲ႔ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈမ်ားဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရံုးရဲ႕ အစီရင္ခံစာပါ စြပ္စဲြခ်က္ေတြဟာ အလြန္ကို စိုးရိမ္ဖြယ္ရာရွိတယ္လို႔ သူတို႔ ယူဆမိေၾကာင္း ေဖေဖၚ၀ါရီလ (၈)ရက္ေန႔ ရက္စဲြနဲ႔ ထုတ္ျပန္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

အစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး မ်ားစြာစိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မိေၾကာင္းနဲ႔ ဒုတိယ သမၼတ ဦးျမင့္ေဆြ ဦးေဆာင္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာင္မရွင္က တဆင့္ စြပ္စဲြခ်က္ေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တကယ္လို႔ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ အေထာက္အားအခိုင္အမာရွိပါက အစိုးရအေနနဲ႔ လိုအပ္တဲ့ အေရးယူမႈေတြကို ျပဳလုပ္သြားမယ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Zeid al- Hussein နဲ႔ တယ္လီဖုန္းေျပာၾကားခ်ိန္မွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

ဒါေပမယ့္လည္း လံုၿခံဳေရးတပ္ေတြဘက္က လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြရွိေနတယ္ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ခိုင္လံုတဲ့ အေထာက္အထားေတြ မေတြ႕ရဘူးလို႔ ျမန္မာအစိုးရ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္က မၾကာခင္က ထုတ္ျပန္ခဲ့တာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဒီေကာ္မရွင္ရဲ႕ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြကို ယံုၾကည္လို႔မရေၾကာင္း လူမ်ဳိးတံုးသတ္ျဖတ္မႈတားဆီးေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ Adama Dieng က ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ သူရဲ႕ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဖေဖၚ၀ါရီလ (၇)ရက္္ေန႔က နယူးေရာက္ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ပံုမွန္သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြအတြင္း ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရံုးရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ Stéphane Dujarric က အခုလိုေျပာသြားပါတယ္။

“ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ လံုၿခံဳေရးတပ္ေတြဘက္က လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဴိးေဖာက္မႈေတြရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ ျပင္းထန္တဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရဘက္က အခုလိုခ်က္ခ်င္း အေရးယူေဆာင္ရြက္တာကို သူ႔အေနနဲ႕ႀကိဳဆိုေၾကာင္္း ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္က ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း လံုၿခံဳေရးတပ္ေတြဘက္က လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ၊ တရားဥပေဒနဲ႔ မညီတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားမ်ဳိး သူတို႔ မေတြ႕ရွိခဲ့ေၾကာင္း မၾကာေသးခင္က ျမန္မာအစိုးရ စံုစမ္းေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္ဟာ OHCHRအစီရင္ခံစာမွာပါတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႔ အေတာ္ကဲြလဲြေနတဲ့အတြက္ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မိတယ္လို႔ သူကေျပာပါတယ္။”

ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကေတာ့ လြတ္လပ္ၿပီး၊ ဘက္လိုက္မႈကင္းတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖဲြ႕မ်ဳိးနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက အေျခအေနေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ အဓိကေတာင္းဆိုေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရဘက္ကလည္း ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္တဲ့ ရခိုင္ အႀကံေပးေကာ္မရွင္ကို ဖဲြ႕စည္းထားေၾကာင္းနဲ႔ မၾကာမီ ၾကားျဖတ္အစီရင္ခံစာတေစာင္ကို ထုတ္ျပန္ဖို႔ရွိတယ္လို႔ တုန္႔ျပန္ထားပါတယ္။

ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး OHCHR ရဲ႕ စုံစမ္းေရးအဖြဲ႔တဖြဲ႔ဟာ မၾကာေသးခင္က ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္ ကို သြားၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလ (၉)ရက္ေန႔ ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာျပည္ဖက္က ထြက္ေျပးလာၾကတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြက စုစုေပါင္း အေယာက္ ၂၂၀ ကို ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းၿပီးေနာက္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ (၃)ရက္ေန႔ ရက္စဲြနဲ႔ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီအစီရင္ခံစာမွာ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြဟာ နယ္ေျမ ရွင္းလင္းေရးအတြင္း ေဒသခံေတြကို ကာကြယ္ရမယ့္အစား ႏို႔စို႔ကေလး တဦးကိုသတ္ခဲ့တာမ်ဳိး မိခင္အမ်ဳိးသမီးကိုပါ ၀ုိင္းၿပီး အဓမၼက်င့္ခဲ့ ေၾကာင္း ေဖၚျပထားပါတယ္။ ဒါအျပင္ က်ည္ဆံနဲ႕ ဓါး ဒဏ္ရာရခဲ့သူေတြ၊ ေသနတ္ ေျပာင္းဒင္ ဒါမွမဟုတ္ ၀ါးတုတ္နဲ႔ ရိုက္ခံထားရသူေတြနဲ႕လည္းေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး အေထာက္အထား ေတြရွိေနတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။

ဒီအေတာအတြင္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပမ္းခံရၿပီး၊ အသတ္ခံေနၾကရတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္လူနည္းစုေတြအတြက္ ၀ိုင္း၀န္း ဆုေတာင္းေပးၾကဖို႔ ဗာတီကန္နန္းေတာ္မွာ စုေ၀းေရာက္ရွိေနသူေတြနဲ႔အတူမေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ ၀တ္ျပဳဆုေတာင္းပြဲအတြင္း ပုပ္ရဟန္း မင္းႀကီးက မိန္႔ၾကားခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ အခုလို စြပ္စဲြခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရေကာ္မရွင္က ဆက္လက္စံုစမ္းသြားမွာျဖစ္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈနဲ႔ တရားမ၀င္လုပ္ရပ္ေတြ က်ဴးလြန္ေဖာက္ဖ်က္သူေတြကို အေရးယူေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဗုဒၶဟူးေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။
VOA