HIV ေရာဂါပိုး ရွိသူမ်ားကို အကူအညီေပးေနတဲ့ မြန္ျပည္နယ္က ေ႐ႊငါးေလး အဖြဲ႕

HIV ေရာဂါပိုး ရွိသူမ်ားကို အကူအညီေပးေနတဲ့ မြန္ျပည္နယ္က ေ႐ႊငါးေလး အဖြဲ႕

ျမန္မာနိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ပိုင္း မြန္ျပည္နယ္ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ျပင္ အနီးတြင္ ေ႐ႊငါးေလးအုပ္စုသည္ ၎တို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ ရန္ပုံေငြႏွင့္ တည္ေဆာက္ထားေသာ တိတ္ဆိတ္ၿငိမ္သက္လွသည့္ အေဆာက္အအုံျပင္ပတြင္ HIV ေရာဂါပိုး ရွိသူမ်ားကို အကူအညီေပးလုပ္ငန္း လည္ပတ္ ေနရသည္။

ထိုအဖြဲ႕သည္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ နိုင္ငံတကာ ေ႐ႊ႕ေျပာင္း အေျခခ်သဴမ်ား အဖြဲ႕ (International Organization of Migration – IOM) ၏ အကူအညီျဖင့္ စီမံခ်က္မ်ား စတင္ခဲ့ၿပီး HIV ဗိုင္းရပ္ႏွင့္ ေနထိုင္ ရသူမ်ား အသိုင္းအဝိုင္းကို ကူညီေနေသာ အုပ္စုျဖစ္သည္။  ဤအဖြဲ႕ကို စတင္ ထူေထာင္ စဥ္က HIV လကၡဏာ ရွိသူမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ HIV အေပၚမုန္းတီးမႈ (stigma) မွာ ႀကီးမားလွၿပီး အမ်ားအျပားမွာ လူမႈကြဲျပားသူမ်ား၊ ထိုထက္ ပို၍ ဆိုး႐ြားသည္မွာ   ၎တို႔ အသိုင္းအဝိုင္း၏ အပယ္ခံမ်ား အျဖစ္ အျမင္ခံၾကရသည္။

“က်မဟာ ကိုယ္က်င့္တရား ရွိသူျဖစ္လို႔ HIV ဟာ ျပင္းထန္ၿပီး ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ ေရာဂါပါ။ ဒီလို ေရာဂါမ်ိဳး က်မ ဘယ္ေတာ့မွ ခံစားရမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ က်မထင္ခဲ့တယ္။ HIV ရွိသူေတြကို က်မ မႀကိဳက္ဘူး။ သူတို႔ေတြဟာ ကိုယ္က်င့္တရား မေကာင္းဘူး လို႔ ထင္လို႔ပါ။ က်မ HIV ခံစားရေတာ့မွပဲ ဒီလူေတြကို နားလည္နိုင္ၿပီး က်မရဲ႕ စိတ္ေတြ လုံး၀ ေျပာင္းလဲသြားတယ္။ လူတိုင္း HIV ခံစားရနိုင္တယ္ ဆိုတာကို စတင္ သေဘာေပါက္လာတယ္” ဟု ထိုအုပ္စု၏ အဖြဲ႕ဝင္ မေဝေလြင္က ေျပာသည္။

ျမန္မာနိုင္ငံသည္ ကမာၻတဝွမ္း HIV ကူးစက္မႈ အသစ္၏ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိေသာ နိုင္ငံ ၃၅ နိုင္ငံအနက္ တနိုင္ငံ ျဖစ္သည္။ ထိုအေရွ႕ေတာင္အာရွ နိုင္ငံျဖစ္ေသာ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ နိုင္ငံတြင္း ေ႐ႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္မႈႏွင့္ ထိုင္းနိုင္ငံႏွင့္ အသြားအျပန္ ကူးသန္းမႈသည္ ဘဝ၏ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္ေနကာ စမ္းသပ္ျခင္း၊ ကုသျခင္း၊ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းႏွင့္ ပံ့ပိုးကူညီျခင္း အပါအဝင္ HIV အတြက္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားမွာ အကန႔္အသတ္ႏွင့္သာ ရွိေနၿပီး အထူးသျဖင့္ ေက်းလက္ႏွင့္ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းေနရသူမ်ား အတြက္ ပိုမိုဆိုး႐ြားလွသည္။

IOM သည္ ေ႐ႊ႕ေျပာင္း ေနထိုင္သူမ်ားႏွင့္ ေဒသခံမ်ား အတြက္ပါ ထိုဝန္ေဆာင္မႈမ်ား ရရွိေရး အတြက္ ရပ္႐ြာ အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသား AIDS အစီအစဥ္တို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေနသည္။ ဤအေထာက္အပံ့၏ အစိတ္အပိုင္း အျဖစ္ HIV ႏွင့္ ေနထိုင္ရသူမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ မိသားစုမ်ားကို ရပ္႐ြာအသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ၿပီး HIV အေပၚ မုန္းတီးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ တြန္းအားေပး အကူအညီေပးရန္ ေ႐ႊငါးေလးကဲ့သို႔ ကိုယ္ထူကိုယ္ထ အဖြဲ႕မ်ား ထူေထာင္းျခင္း ပါဝင္သည္။

ထိုအုပ္စုကို HIV ႏွင့္ ေနထိုင္ရသူမ်ားျဖင့္ လုံးဝနီးပါး ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး အဖြဲ႕ဝင္မ်ားမွာ ၎တို႔၏ အသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ ၎တို႔ ကိုယ္တိုင္၏ ဘဝမ်ားတြင္ ေျပာင္းလဲမႈကို ျမတ္နိုးသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ၎တို႔သည္ ေက်ာင္းအခ်ိဳ႕တြင္ ေဆာင္႐ြက္ သကဲ့သို႔ လူထုကို HIV အေၾကာင္း ပညာေပးျခင္းႏွင့္ အဖြဲဝင္မ်ားကို IOM မွ ေပးေသာ ဗိုင္းရပ္ဟန႔္တားကုထုံး Anti-Retroviral Therapy ခံယူမႈစြဲၿမဲေစရန္ ႀကီးၾကပ္ေပးျခင္းႏွင့္ နာေရးစရိတ္ ေထာက္ပံ့ျခင္းတို႔ ကဲ့သို႔ေသာ လူမႈအေျချပဳ လုပ္ငန္း အမ်ားအျပားတြင္ ပါဝင္ၾကသည္။

“က်မမွာ HIV ရွိတယ္လို႔ ဆရာဝန္က ေျပာေတာ့ သိပ္ၾကာၾကာ မေနရေတာ့ဘူးလို႔ ထင္ေနတာ။ HIV နဲ႕ ေနရသူေတြ အတြက္ ART ေဆးရွိတာကို အရင္က က်မ မသိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ တဦးအေနနဲ႕ မေသခင္ေကာင္းမႈ လုပ္ရမယ္လို႔ စိတ္ထဲမွာ ခံယူထားတာ။ IOM ကြင္းဆင္း လုပ္သားတေယာက္က က်မကို ေဆးစစ္ဖို႔၊ ART ရဖို႔ ကူညီေပး တယ္။ အခုေတာ့ ဘဝမွာ ပိုၿပီး ေပ်ာ္ေပ်ာ္႐ႊင္႐ႊင္ ေနနိုင္ပါၿပီ” ဟု မေဝေဝလြင္က ေျပာသည္။

IOM သည္ ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္တြင္ HIV အစီအစဥ္မ်ား ပံ့ပိုးေပးေနေသာ္လည္း ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ေ႐ႊ႕ေျပာင္း ေနထိုင္ရသူမ်ား၊ ေ႐ႊ႕ေျပာင္း အေျခခ်မ်ား အၾကား အိပ္အိုဗီကူးစက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ က်ယ္ျပန႔္သည့္ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကို လတ္တေလာ က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ မရနိုင္ေသးေပ။ထိုအုပ္စုမ်ားသို႔ လက္လွမ္း မီရန္ အထိရာက္ဆုံး နည္းလမ္းမ်ားကို နားလည္ေရး အတြက္ သုေတသနႏွင့္ စမ္းသပ္မႈ အရွိန္ တိုးျမႇင့္ေရးသည္ အေရးပါသည္။

ေ႐ႊငါးေလးအုပ္စုသည္ စတင္ ထူေထာင္ခ်ိန္မွစ၍ ခရီး အတန္ေရာက္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ ထိုအုပ္စုသည္ အနီးရွိ စက္စဲကမ္းေျခမွ ၿမိဳ႕နယ္အာဏာပိုင္မ်ား လႉဒါန္းေသာ ေျမကြက္တကြက္တြင္ အက်ိဳးအျမတ္ မယူေသာ အဝတ္အထည္ စတိုးဆိုင္တခုကို ဖြင့္လွစ္ထားသည္။ ထိုဆိုင္ကို အဖြဲ႕ဝင္တဦးက ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ၿပီး အျမတ္ေငြကို အုပ္စု၏ လႈပ္ရွားမႈ မ်ား အတြက္ ျပန္လည္အသုံးျပဳသည္။ ဒုတိယေျမာက္ဆိုင္ကိုလည္း ဖြင့္လွစ္ရန္ အစီအစဥ္ရွိသည္။ အနီးနားရွိ အေဆာက္အအုံတခုုသည္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအတြက္ လုံၿခဳံေသာ ေနရာျဖစ္သည္။

ထိုေ႐ႊငါးေလး အုပ္စုသည္ ပုံမွန္ဘဝတြင္သာ ေနထိုင္ၾကၿပီး အျမင္သေဘာထား ေျပာင္လဲရာတြင္ႏွင့္ HIV ႏွင့္ေနထိုင္ၾကသူမ်ား၊ HIV အေပၚ မုန္းတီးမႈေလွ်ာ့ခ်ရာတြင္ ထိေရာက္မႈရွိေစရန္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကသည္။ ထိုအုပ္စုသည္ ရပ္႐ြာအသိုင္းအဝိုင္း အတြက္ အျပဳသေဘာ ေဆာင္ေသာ အင္အားစု ျဖစ္ရန္ႀကိဳးပမ္းေနၾကသည္။

လတ္တေလာတြင္ IOM ျမန္မာနိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းမွ HIV ႏွင့္ ေနရသူ ၂၀၀၀ နီးပါး ကို ART ေဆးဝါးမ်ားပံ့ပိုးေပးေနၿပီး ဝန္ေဆာင္မႈ တိုးခ်ဲ့ရန္၊ ေ႐ႊ႕ေျပာင္း အေျခခ်မ်ား၊ ေဒသခံ အသိုင္းအဝိုင္းမ်ား၊ လူမ်ိဳးစု ေဒသခံမ်ားထံသို႔ လက္လွမ္းမီရန္ အမ်ိဳးသား HIV အစီအစဥ္ႏွင့္လည္း ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ေနသည္။

“ART ေဆး မွန္မွန္ေသာက္၊ ဆက္လက္ က်န္းမာၿပီး HIV မရွိသူေတြလို ရွင္သန္နိုင္တယ္ ဆိုတာ က်မ အခု သိေနၿပီ။ HIV ရွိလို႔၊ အသက္တိုမွာ ေၾကာက္လို႔ ျဖစ္ရတဲ့ စိတ္ဖိစီးမုေတြ မရွိေတာ့ပါဘူး။ HIV အေၾကာင္းသိလာၿပီးေတာ့ သာမန္လူ တေယာက္လို ဘဝကို ေရွ႕ဆက္နိုင္မယ္ လို႔ ယုံၾကည္ပါတယ္” ဟု မေဝေဝလြင္က ေျပာသည္။

Topics: HIV/AIDS

Reuters



Sources; The Irrawaddy