အေမရိကန္သမၼတသစ္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးအလားအလာ

အေမရိကန္သမၼတသစ္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးအလားအလာ

Photo - U Zaw Htay ေေဖာ့စ္ဘြတ္
ဇန္နဝါရီလ ၂ဝ ရက္ေန႔က ရီပတ္ဘရီကန္ပါတီက ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရထားသူ ေဒၚနယ္ထရမ့္က ၄၅ ေယာက္ ေျမာက္ အေမရိကန္သမၼတအျဖစ္ က်မ္းသစၥာဆိုရာမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအတြက္ ဦးစားေပးလုပ္ ေဆာင္သြားမယ္လို႔ အဓိက ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွ  ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚ အကူအညီေပးေနတဲ့ အေျခအေနေတြ ေျပာင္းလဲႏိုင္မလားဆိုတာကို မဇၥ်ိမ သတင္းေထာက္ ရဲႏိုင္ (ေလာက္ကိုင္)က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေဒါက္တာရန္မ်ိဳးသိမ္း (ႏိုင္ငံေရးေလ့လာသံုးသပ္သူ)

ကၽြန္ေတာ့အျမင္ကေတာ့ အေမရိကန္သမၼတသစ္ ေဒၚနယ္ထရမ့္ရဲ႕ လာမည့္ သမၼတသက္တမ္းအတြင္းမွာ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ သမၼတအိုဘားမားလက္ထက္ သက္တမ္းနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္မယ္ ဆိုရင္ေပါ့။ အမ်ားႀကီး က်ဆင္းသြားႏိုင္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္သမၼတသစ္အေနနဲ႔ လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚမွာ စိတ္ဝင္စားမႈ နည္းပါးႏိုင္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ခုနကေျပာတဲ့ အေမရိကန္ နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံၾကား သံသမန္ဆက္ဆံေရးကေတာ့ ပံုမွန္အတိုင္းပဲ အားေကာင္းလိမ့္မယ္လို႔ျမင္တယ္။ အထူး သျဖင့္ေတာ့ အေမရိကန္အထက္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ခုရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စိတ္ဝင္စားမႈ ကေတာ့ ျမင့္မားဆဲပဲလို႔ ျမင္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို အေမရိကန္ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ အေလးထားသင့္တာက ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံနဲ႔ မဟာဗ်ဴဟာဆက္ဆံေရး ရွိေန တဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံလည္းျဖစ္တယ္။ ေနာက္ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ လည္း ျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရး၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံေတြ နဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို အေလးထားသင့္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ အဲ့ဒီလိုအေလးမထားႏိုင္ရင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ မွာေရာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေကာ ဒီတ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈဟာ ျမင့္တက္လာႏိုင္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။

ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္း (Equality Myanmar)

“ မေန႔က အေမရိကန္သမၼတသစ္ ေဒၚနယ္ထရမ့္ ေျပာသြားတဲ့ အေၾကာင္းအရာအကုန္လံုးက အေမရိကန္ႏိုင္ ငံနဲ႔ သက္ဆိုင္ေသာ အေၾကာင္းအရာပဲ ျဖစ္တာ အမ်ားဆံုးေတြ႔ေနရတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီအေမရိကန္ႏိုင္ငံက ဘယ္လိုပဲေျပာေျပာ ကမၻာ့ေရးရာမွာ တစ္နည္းမဟုတ္ တစ္နည္း ပါဝင္ပတ္သက္ေနတယ္ဆိုတာ လူတိုင္းျငင္း လို႔ မရဘူး။ ခုနလိုေျပာသြားတဲ့ အခ်ိန္က သူရဲ႕ ျပည္တြင္းေရးပဲ ေျပာၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ပါဝင္မႈအပိုင္းေတြ မပါျခင္းက သမၼတရဲ႕အျမင္ကို ေဖာ္ျပေနပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းမႈရယ္၊ ဒါေတြ ေနာက္တခါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကိုယ့္တိုင္ျပည္ကိစၥေတြကိုပဲ ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတကာေရးရာကို စိတ္ဝင္စားမႈ မရွိတာကို ေဖာ္ျပေနတယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စိုးရိမ္မႈက အဲ့ဒါပါပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အေမရိကန္ လက္ရွိပါဝင္ ပတ္သက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာေရးရာေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ေထာက္ပ့ံကူညီမႈကိစၥကို သူ႔အေနနဲ႔ သမၼတက်မ္းက်ိန္ တဲ့ ေနရာမွာေတာင္မွ ဖြင့္ေျပာမႈမရွိဘူးဆိုရင္ သူ႔ရဲ႕သက္တမ္းအတြင္းမွာ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕သက္ေရာက္မႈ ျမန္မာ ႏိုင္ငံတင္ မကဘဲနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ေရးရာေတြမွာသက္ေရာက္မႈဟာ တကယ္ကို အမ်ား ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္ သြားႏိုင္တယ္ဗ်။ အဲ့ဒါက ကၽြန္ေတာ္တို႔က အရင္ကတည္းက စိုးရိမ္ခဲ့တာပါ။ အဲ့ဒီေတာ့ အျမင္က်ဥ္းေျမာင္း မႈေတြ၊ ေနာက္တစ္ခုက ကမၻာ႔ေရးရာကို ကၽြမ္းက်င္မႈမရွိတာေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက အရင္တုန္းက ပါဝင္ခဲ့တဲ့အတိုင္း ပါဝင္မႈမရွိဘဲနဲ႔ လမ္းေၾကာင္းလြဲသြားမွာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ စိုးရိမ္ေနသလို ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ား မ်ားကလည္း စိုးရိမ္ေနတာရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚကို အကူအညီေပးေနတဲ့ အေျခအေနက ေျပာင္းလဲႏိုင္ တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ခက္တာက သူ႔ရဲ႕ႏုိင္ငံျခားေရး မူဝါဒကို ဘာမွမထုတ္ျပန္တာ။ ဘာမွမေျပာသြား ေသးတဲ့အတြက္ ဘယ္လိုမ်ိဳးသြားမလဲ၊ ဘယ္လိုုကိုင္တြယ္မလဲ၊ နဂိုကမွ အာရွေဒသကို စိတ္ဝင္စားမႈနည္းေနတဲ့ ထဲမွာမွ ႏိုင္ငံျခားေရး ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီတစ္ရပ္ကို ဘယ္လိုကိုင္ တြယ္မလဲဆိုတာ ရွင္းျပမႈ မရွိျခင္းက သိပ္ေတာ့ အလားအလာ မေကာင္းဘူးခင္ဗ်။

 ဦးေဇာ္ေဌး (သမၼတ႐ုံး - ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္)

ေျပာရရင္ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒေပါ့ေနာ္။ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒမွာ ေဒၚနယ္ထရမ့္ရဲ႕ ဦးစားေပးမႈက ျပည္တြင္းကို ဦးစားေပးတဲ့ပံုစံျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အေမရိကန္ရဲ႕ လက္ရွိကမၻာ့စင္ျမင့္မွာရွိေနတဲ့ အေနအထားအရ အေမရိကန္က အဓိကမ႑ိဳင္ႀကီးျဖစ္ေနတယ္။ ျဖစ္ေနေတာ့ ကမၻာ့အေရးကိစၥေတြမွာ သူ႔ရဲ႕ပါဝင္ပတ္သက္ မႈေတြက ႏိုင္ငံျခားေရးမႈဝါဒကို သက္ေရာက္မႈရွိေနတယ္။ ႐ိုက္ခတ္တယ္ေပါ့။ သက္ေရာက္မႈရွိေနေတာ့ အဓိကဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးေတြ သူက ဘာကို ဆိုလိုလဲဆိုတာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ နားလည္တာကေတာ့ ဘတ္ဂ်က္ ေတြ ကုန္က်ေနတာေတြကို ျပင္ပမွာသံုးမယ့္အစား ျပည္တြင္းမွာ သံုးသြားမယ္လို႔ သူေျပာတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ေရးရာကိစၥေတြမွာ သူတို႔အေမရိကန္တပ္ေတြ သြားေနတဲ့ဟာထက္ အေမရိကန္ျပည္သူေတြအတြက္ပဲ လုပ္ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ သေဘာေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ အစြန္းေရာက္ အစၥလာမ္မစ္ အၾကမ္းဖက္ဝါဒီေတြကို ကမၻာေျမေပၚကေန အျမစ္ျပတ္ေခ်မႈန္းမယ္လို႔ သူေျပာထားတယ္။ ေျပာထားေတာ့ ဒီအပိုင္းမွာေတာ့ ႏွစ္ခုက သြားၿပီးေတာ့ ဝိေရာဓိျဖစ္ေနတယ္။ ISIS ကို တိုက္ခိုက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ဦး ေဆာင္ တဲ့ အဖြဲ႔၊ အဲ့ဒီေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြက ထပ္တိုးလာမယ့္သေဘာရွိတယ္။ သို႔ေသာ္ က်န္တဲ့ လံုၿခံဳေရးအရ အကာအကြယ္ေပးေနရတဲ့ အထူးသျဖင့္ အာရွ၊ ပစိဖိတ္ေပါ့ေနာ္ အဲ့ဒီႏိုင္ငံေတြမွာက်ရင္ေတာ့ ကုန္က်စရိတ္ ေတြေလ်ာ့မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ မွန္းတယ္ေပါ့။

Sources:  Mizzima