ေရႊႀတိဂံ သံသရာ

ေရႊႀတိဂံ သံသရာ

ယခုေဆာင္းပါးမွာ အာရွ၏ နာမည္ေက်ာ္ Asian Times အြန္လိုင္းမဂၢဇင္းတြင္ ေဖာ္ျပပါရွိေသာ ေဆာင္းပါးကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုျခင္း ျဖစ္ၿပီး ေဆာင္းပါးပါ အာေဘာ္မ်ားမွာ ယင္းမဂၢဇင္း၏ အာေဘာ္သာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပလိုပါသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဟူသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသတြင္ ဘိန္းအမ်ားဆုံး ထုတ္လုပ္သည့္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ၿပီး ကမာၻ႔အဆင့္တြင္မူ အာဖဂန္နစၥတန္ၿပီးလွ်င္ ဒုတိယအႀကီးဆုံး ျဖစ္သည္။ ျမန္မာတပ္မေတာ္ အေနႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ား ေနထိုင္ရာ ေဒသမ်ားကို ကိုင္တြယ္ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုမ်ားအေပၚ မွီခိုေနရေသးသေ႐ြ႕ ဘိန္းႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်သည့္ တရားမဝင္ လုပ္ငန္းတို႔မွာလည္း ဆက္လက္ အားေကာင္းေမာင္းသန္ ျဖစ္ေနမည္မွာ အေသအခ်ာပင္။

ေတာင္ျပာတန္းဟု ျမန္မာတို႔ တင္စားေခၚဆိုေလ့ ရွိသည့္ ရွမ္းျပည္နယ္မွ ေတာင္ကုန္း၊ ေတာင္တန္းမ်ားကို ဖုံးလႊမ္းထားသည့္ အနီႏွင့္ အျဖဴေရာင္ ဘိန္းပန္းေလးမ်ားမွာ ယခုဆိုလွ်င္ ညဳိမြဲမြဲ အေရာင္ေျပာင္းသြားၿပီ ျဖစ္သည္။ ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ ဆလုံတုံေက်း႐ြာတြင္ စိုက္ပ်ဳိးထားေသာ ဘိန္းပင္မ်ားအားလုံး ရိတ္သိမ္းၿပီးသြားေလၿပီ။ ဘိန္းအဆီ၊ အႏွစ္မ်ားကို ထုတ္ယူၿပီးေနာက္ ကုန္သည္မ်ားက အလုအယက္ ဝယ္ယူၾကေလသည္။ သူတို႔ ဝယ္ယူထားသည့္ ဘိန္းအဆီ၊ အႏွစ္မ်ားမွာ ယခုဆိုလွ်င္ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ေဟာင္ေကာင္ႏွင့္ ထိုင္ဝမ္တို႔မွ တစ္ဆင့္ ဘိန္းျဖဴေမွာင္ခို စီးပြားလုပ္ငန္းႀကီး ေကာင္းစြာ လည္ပတ္ႏိုင္ေရးအတြက္ ဦးတည္သြားၾကၿပီလည္း ျဖစ္ေလသည္။

ရားဟူမွာ အသက္ ၂၂ ႏွစ္အ႐ြယ္ ကယန္း တိုင္းရင္းသားေလးတစ္ဦး ျဖစ္သည္။ သူသည္ ပင္ေလာင္းၿမဳိ႕နယ္၏ ေဝးလံေခါင္သီလွေသာ ေတာင္ကုန္းေတာင္တန္းမ်ားရွိရာ ေဒသမွ ေက်း႐ြာငယ္ေလး တစ္ခုတြင္ ေနထိုင္သည္။ သူသည္လည္း အဆိုပါ ေက်း႐ြာတြင္ ေနထိုင္သူ အမ်ားစုကဲ့သို႔ပင္ ဘိန္းပင္မ်ား စိုက္ပ်ဳိးျဖစ္ထြန္းႏိုင္သည့္ လယ္ယာေျမ ခပ္ေသးေသးေလးကို ပိုင္ဆိုင္သည္။ ယင္းေက်း႐ြာငယ္ေလးတြင္ ဘိန္းပင္ဟူသည္မွာ ေငြအျဖစ္ ဖန္တီးေပးႏိုင္သည့္ တစ္ခုတည္းေသာ သီးႏွံပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။

ရားဟူကို သူ၏ဘိန္းခင္းထဲတြင္ အလုပ္လုပ္ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ သူ ကေလးဘဝ ကတည္းက လုပ္ခဲ့ရသည့္ အလုပ္မွာလည္း ယခုေတြ႔ရသည့္အတိုင္း ဘိန္းအဆီ၊ အႏွစ္ ထုတ္ယူႏိုင္ေရးအတြက္ ဘိန္းသီးမ်ားကို ျဖတ္ေတာက္သည့္ အလုပ္ပင္ ျဖစ္သည္။

“ဒီအလုပ္က မေကာင္းတဲ့အလုပ္ ဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သိတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ပိုက္ဆံလိုေတာ့ လုပ္ရတာေပါ့။ တျခားသီးႏွံပင္ေတြ စိုက္ပ်ဳိးၿပီး ရွင္သန္ရပ္တည္ဖို႔ ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ေစ်းရတာ အရမ္းနည္းတယ္၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးကလည္း အင္မတန္မွ ခက္ခဲလြန္းပါတယ္ဗ်ာ” ဟု ရားဟူက ေျပာေလသည္။

သို႔ေသာ္ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးသည္ဟူေသာ အလုပ္မွာ အႏၲရာယ္ ႀကီးမားလွသည့္ အလုပ္ျဖစ္သည္။ မၾကာေသးခင္ကဘဲ ရားဟူ၏ ဘိန္းခင္းငယ္ေလးကို ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က မီး႐ိႈ႕ကာ ဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့သည္။ မူးယစ္ေဆးဝါး အေရးကိစၥအေပၚ အစိုးရ၏ တစ္ခုတည္းေသာ တုံ႔ျပန္မႈမွာ တိုက္ဖ်က္ေရးသက္သက္ ျဖစ္ေနသည္။ ယင္းတုံ႔ျပန္မႈေၾကာင့္ ေဒသခံ လယ္သမားမ်ားမွာ ဒုကၡေရာက္သထက္ ေရာက္ေနရသည္။ ျပႆနာဇာစ္ျမစ္ကို မေျဖရွင္းႏိုင္ဘဲ ျပႆနာ တစ္ခုကေန ေနာက္ထပ္ ျပႆနာတစ္ခုဆီ ေရာက္ေအာင္ ေျပာင္းလဲေပးေနသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနသည္။

ကမာၻ႔ဒုတိယအႀကီးဆုံး ဘိန္းထုတ္လုပ္သည့္ ႏိုင္ငံ

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ဘိန္းပင္စိုက္ပ်ဳိးသည့္ ေက်း႐ြာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ လူသူအေရာက္အေပါက္ နည္းလွသည့္၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ လူသူသိပ္မသိလွသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ရွိသည္။ ၿမဳိ႕တစ္ၿမဳိ႕ႏွင့္ တစ္ၿမဳိ႕ ဆက္သြယ္ေပးေသာ ပင္မလမ္းမႀကီးမ်ားႏွင့္ အေတာ္အတန္ ေဝးကြာလွသည့္ ေနရာတြင္ ရွိၾကသည္။ ျမန္မာသည္ အာဖဂန္နစၥတန္ႏိုင္ငံ ၿပီးလွ်င္ ကမာၻေပၚ၌ ဒုတိယ ဘိန္းအမ်ားဆုံး ထုတ္လုပ္သည့္ႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္။ ျမန္မာတြင္ ျဖစ္ထြန္းေသာ ဘိန္းပင္ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ရွမ္းျပည္နယ္ရွိ လူသူသိပ္မသိလွေသာ အဆိုပါ ေတာင္ျပာတန္းႀကီးမ်ားေပၚတြင္ျဖစ္သည္။ ရွမ္းျပည္နယ္ဟူသည္ကား  ႏွစ္ကာလၾကာျမင့္စြာ ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ေနေသာ နယ္ေျမျဖစ္ရာ ဘိန္းျဖဴဟူသည္ ယင္းျပည္တြင္းစစ္က ေမြးထုတ္ေပးလိုက္သည့္ စီးပြားေရးတစ္ခုသဖြယ္ ျဖစ္သည္။

“ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္ စားနပ္ရိကၡာ အလုံအေလာက္ မရွိမႈႏွင့္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈတို႔က တရားမဝင္ ဘိန္းျဖဴစိုက္ပ်ဳိးမႈကို တြန္းအားေပးလ်က္ရ ွိသည္။ ထို႔ျပင္ ရွမ္းႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုဆိုင္ရာ တင္းမာမႈမ်ားႏွင့္ စစ္မက္ပဋိပကၡတို႔က ယင္းဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈ ပိုမိုအခိုင္အမာ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးလ်က္ ရွိသည္” ဟု ကုလသမဂၢ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ ရာဇဝတ္မႈဆိုင္ရာ႐ုံး (UNODC) က ဆိုထားပါသည္။

အာရွတြင္ ဘိန္းျဖဴထုတ္လုပ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္လာလွ်င္ နာမည္ပ်က္ျဖင့္ ေက်ာ္ၾကားသည့္ ေရႊႀတိဂံေဒသကို လူတိုင္းသိၾကပါလိမ့္မည္။ ျမန္မာ၊ ထိုင္းႏွင့္ လာအို အိမ္နီးခ်င္း သုံးႏိုင္ငံ ထိစပ္ေနသည့္ ေဒသတြင္ ရွိသည္။ ယင္းေရႊႀတိဂံေဒသတြင္ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္အၾကား ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈႏွင့္ ဘိန္းျဖဴထုတ္လုပ္မႈတို႔ သိသိသာသာ ေလ်ာ့က်သြားၿပီ ျဖစ္သည္ဟု သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ အစိုးရတို႔က ဆိုေသာ္လည္း ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ထြန္းေနသည္မွာ အေသအခ်ာပင္ ျဖစ္သည္။ လတ္တေလာႏွစ္မ်ား (၂၀၁၅ ခုႏွစ္အထိ) ယင္းေဒသတြင္ ဘိန္းပင္စိုက္ပ်ဳိးသည့္ ဟက္တာေပါင္း ၅၅၀၀၀ ခန္႔ထိ ရွိလာသည္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္မူ ဟက္တာေပါင္း ၂၀၀၀၀ ခန္႔သာ ရွိခဲ့ပါသည္။

အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ ဝယ္လိုအား ျမင့္တက္လာျခင္းသည္ ေရႊႀတိဂံေဒသတြင္ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးမႈျမင့္ တက္လာရသည့္ အဓိက အေၾကာင္းအရင္းမ်ားအနက္ တစ္ခုအပါအဝင္ ျဖစ္ေလသည္။ ထို႔ျပင္ ယင္းသို႔ ဝယ္လိုအား ျမင့္တက္လာမႈက ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ကိစၥမျပတ္ဘဲ ျဖစ္ေနသည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ စစ္မက္ပဋိပကၡ အသက္ဆက္ရန္ အခြင့္ေကာင္းတစ္ရပ္ကို ဖန္တီးေပးေနသကဲ့သို႔ ျဖစ္ေလသည္။

ရားဟူကဲ့သို႔ေသာ ဘိန္းစိုက္ပ်ဳိးသည့္ လယ္သမားေတြ အတြက္ေတာ့ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား လာေရာက္အခြန္ေကာက္ (ဆပ္ေၾကးေတာင္း) သည့္ ကိစၥမ်ဳိးကို ႐ိုးအီေနၿပီ ျဖစ္ေလသည္။ သူတို႔ကို ဆပ္ေၾကးေငြ မွန္မွန္ေပးပါမွ ဘိန္းခင္းမ်ား ဖ်က္ဆီးခံရမည့္ အႏၲရာယ္ကို ကာကြယ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေလသည္။

ႏိုင္ငံေရးဟူသည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ လက္နက္ကိုင္ ေတာ္လွန္ေနေသာ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းေတြ ဘိန္းစိုက္ေတာင္သူေတြထံမွ အခြန္ေငြ ေကာက္ခံမႈမ်ား ရွိသလို ျမန္မာစစ္တပ္ (တပ္မေတာ္) ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ေပးထားသည့္ ျပည္သူ႔စစ္ဟု ေခၚေသာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔သည္လည္း ဘိန္းျဖဴစီးပြားေရးတြင္ နက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္းပင္ ပါဝင္ပတ္သက္မႈ ရွိေနေလသည္။

“ျမန္မာအစိုးရတပ္ဖြဲ႔ေတြမွာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုေတြကို တိုက္ခိုက္ႏိုင္ေရးအတြက္ ျပည္သူ႔စစ္ တပ္ဖြဲ႔ဝင္သစ္ေတြ စုေဆာင္းတဲ့ မူဝါဒ ရွိပါတယ္။ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ ျပည္သူ႔စစ္ေတြက ေဒသခံ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအျဖစ္ လႈပ္ရွားခြင့္ ရၾကတယ္၊ တရားဝင္ စီးပြားေရးေရာ၊ တရားမဝင္ စီးပြားေရးေတြပါ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ရၾကတယ္” ဟု ပေလာင္အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔မွ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ ေမပိုးငဲက ေျပာပါသည္။

“ေနာက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီမွာ ေနာက္ထပ္ ပေလယာ (Player) တစ္ဖြဲ႔ ရွိျပန္ေသးတယ္။ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း တပ္မေတာ္ ဆိုတာပါ။ သူတို႔က ဘိန္းတိုက္ဖ်က္ေရးကို အကာအကြယ္ေပးတယ္၊ ၿပီးေတာ့ အခြန္ေကာက္တယ္ေပါ့” ဟု UNODC မွ ဂ်ဳိခ်န္ဝီးစ္က ဆိုပါသည္။

ဆိုရလွ်င္ ယင္းျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႔မွာ ရွမ္းျပည္နယ္တစ္လႊား အတားအဆီးမရွိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ပင္ လႈပ္ရွားခြင့္ရေနဟန္ ရွိေလသည္။ ေနာက္ထပ္ ေဖာ္ျပစရာ ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႔ တစ္ဖြဲ႔လည္း ရွိပါေသးသည္။ ေကာင္းခါးျပည္သူ႔စစ္ ျဖစ္သည္။ တပ္ဖြဲ႔ဝင္အင္အား ၂၀၀ ခန္႔ ရွိသည့္ ေကာင္းခါးျပည္သူ႔စစ္၏ ေခါင္းေဆာင္မွာ ဦးတီခြန္ျမတ္ျဖစ္ၿပီး ၎သည္ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖဳိးေရးပါတီ၏ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦး ျဖစ္ကာ ကြတ္ခိုင္ၿမဳိ႕နယ္အတြက္ ႏွစ္ႀကိမ္တိတိ ေ႐ြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ ခံထားရသည္။ လက္ရွိတြင္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ (ေအာက္လႊတ္ေတာ္) ၏ ဒုတိယဥကၠ႒ ျဖစ္ေနသည္။

နယ္ျခားေစာင့္တပ္

“ကြၽန္ေတာ္တို႔ အစိုးရ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ နယ္ေျမေတြမွာ ျပည္သူ႔စစ္ေတြ ေနရာတကာမွာ ရွိတယ္။ သူတို႔က မူးယစ္ေဆးဝါး ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားတယ္။ ေဒသခံ ႐ြာသားေတြကို သူတို႔အတြက္ ဖိအားေပးၿပီး အလုပ္လုပ္ခိုင္းတယ္။ ဘိန္းစိုက္ေတာင္သူေတြဆီက အခြန္ေကာက္တယ္။ ဒါဟာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိတာပဲ” ဟု ရွမ္းအမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔၏ လား႐ိႈးၿမဳိ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစိုင္းဝမ္လိုင္ခမ္းက ေျပာပါသည္။

ျမန္မာစစ္အစိုးရသည္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႔ (BGF) ဖြဲ႔စည္းေရးဟူသည့္ မူဝါဒတစ္ရပ္ကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။ BGF မူဝါဒ၏ အဓိက ဦးတည္ခ်က္မွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီလိုက္သည့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားကို ႏိုင္ငံေရးအရ ဘက္လိုက္မႈ မရွိေသာ အေနအထားျဖစ္ေအာင္ ေျပာင္းလဲေရးျဖစ္သည္။ ျမန္မာတပ္မေတာ္၏ ကြပ္ကဲမႈေအာက္တြင္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို အသားေပး လုပ္ကိုင္သည့္ လက္နက္ကိုင္ ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႔လည္း ျဖစ္ေလသည္။

ဘိန္းျဖဴအမ်ားစု စိုက္ပ်ဳိးသည့္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုမ်ား ေနထိုင္ရာ ေဒသမ်ားတြင္ ယင္းသို႔ေသာ ျပည္သူ႔စစ္အဖြဲ႔မ်ား ယခုကဲ့သုိ႔ အားေကာင္းကာ အသာစီး ရလာခ်ိန္တြင္ BGF မူဝါဒသည္ KIA (ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္ဖြဲ႔) လက္နက္ကိုင္အုပ္စုႏွင့္ တပ္မေတာ္အၾကား ျဖစ္ပြားေနသည့္ စစ္မက္ပဋိပကၡအတြက္ အဓိက တရားခံသဖြယ္ ျဖစ္လာပါသည္။ KIA အုပ္စုသည္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႔ (BGF) အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖြဲ႔စည္းရန္ ျငင္းဆိုထားသည့္ လက္နက္ကိုင္ အုပ္စုလည္း ျဖစ္သည္။

ယင္းစစ္မက္ပဋိပကၡသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ႏိုဝင္ဘာလ KIA တို႔က တ႐ုတ္နယ္စပ္ေဒသမွ အျခားလက္နက္ကိုင္ အုပ္စုမ်ားႏွင့္ မဟာမိတ္ ဖြဲ႔လိုက္သည့္ အခ်ိန္မွ စတင္ကာ ပိုမိုအရွိန္ျပင္းထန္လာခဲ့ေလသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ အဆိုပါ စစ္မက္ပဋိပကၡအတြက္ ႏိုင္ငံေရး အေျဖတစ္ခုမွ် တိတိပပ ထုတ္ေဖာ္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးရာ ယမ္းေငြ႔မ်ား တလူလူ ျဖစ္ေနေသာ ျမန္မာျပည္အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း ေဒသသည္လည္း အေျပာင္းအလဲျဖစ္မည္ မဟုတ္ေသးေပ။ ထို႔အတူ ရွမ္းေတာင္တန္းႀကီးမ်ားေပၚတြင္လည္း ဘိန္းပင္ႏွင့္ ဘိန္းပန္းမ်ား ဆက္လက္ပြင့္ဖူး ေဝဆာေနဦးမည္သာ ျဖစ္ေလသည္။

F-01

Sources; The Voice