အဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေသာ ရန္ကုန္အေမြအႏွစ္ေဟာင္းမ်ား

အဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေသာ ရန္ကုန္အေမြအႏွစ္ေဟာင္းမ်ား

တစ္ခ်ိန္  က ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ မင္းေနျပည္ေတာ္ျဖစ္ခဲ့ ဖူးေသာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္. . .
ယခုအခါ    စီးပြားေရးႏွင့္    ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕အျဖစ္ ဆက္လက္တည္ရွိေနသည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ . . .
ႏိုင္ငံ၏   လူဦးေရအမ်ားဆုံးေနထိုင္ရာ   ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ေတာ္ . . .
ဤမည္ေသာဂုဏ္သတင္းမ်ားႏွင့္ ျပည့္စုံေန ေသာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္တြင္   အဖိုးတန္သမိုင္း  မွတ္တိုင္တို႔ကေနရာအသီးသီးတြင္ တည္ရွိေနျပန္ သည္။ သမိုင္းသုေတသီပညာရွင္တို႔က ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ေတာ္တြင္   ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္   ၆၀၀၀ ခန္႔ရွိမည္ဟု    ခန္႔မွန္းထားၾကသည္။   ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ေက်ာ္ တည္တံ့ခဲ့ေသာ ေ႐ႊတိဂုံေစတီေတာ္၊ ဆူးေလေစတီ ေတာ္တို႔သာမက သက္တမ္းအားျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္က  တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ကိုလိုနီေခတ္   လက္က်န္အေဆာက္အအုံတို႔က   ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေနရာအႏွံ႔တြင္      ယေန႔ထက္တိုင္    တည္ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္။
အျပာေရာင္ကမၸည္းအေဆာက္အအုံမ်ား
ေန႔စဥ္ျဖတ္သန္း   သြားလာေနေသာ္လည္း အမႈမဲ့    အမွတ္မဲ့သေဘာျဖင့္    ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပအေမြ အႏွစ္တို႔ကို ရန္ကုန္သူ ရန္ကုန္သားတို႔က ေမ့ေလ်ာ့ ေနၾကသည္။ ႏိုင္ငံျခားသား ကၻာလွည့္ခရီးသြား မ်ားကိုပင္   မဆိုထားဘဲ    မိမိသားငယ္သမီးငယ္ တို႔ကိုပင္ ရန္ကုန္၏ၿမိဳ႕ျပအေမြအႏွစ္တို႔ကို ရွင္းလင္း ေျပာဆိုရန္   ခက္ခဲေနခဲ့သည္။  ယခုအခါ  ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕ျပအေမြအႏွစ္    ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး အဖြဲ႕၏   အစီအစဥ္ျဖင့္     အဆိုပါအခက္အခဲကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ခဲ့ၿပီ  ျဖစ္သည္။   ၎တို႔က   သမိုင္း အေမြအႏွစ္အေဆာက္အအုံမ်ားတြင္ အျပာေရာင္ ကမၸည္းျပားမ်ား လိုက္လံတပ္ဆင္ေပးျခင္းေၾကာင့္ အေဆာက္အအုံတစ္ခု၏     သမိုင္းေၾကာင္းႏွင့္ အေရးပါမႈမ်ားကို ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားတို႔ သိရွိခြင့္ရရွိခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ ထိုမၽွသာမက ကၻာလွည့္ခရီးသြားမ်ား ကိုလည္း သမိုင္းဝင္ အေဆာက္အအုံအမ်ားအျပား ရွိေသာ    ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕အျဖစ္   သက္ေသျပႏိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပအေမြအႏွစ္            ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕က၂၀၁၈ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ယခင္ငါးႏွစ္အတြင္း    ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏   အေမြအႏွစ္ တန္ဖိုးရွိအေဆာက္အအုံမ်ားႏွင့္ အမ်ားျပည္သူပိုင္ ေနရာမ်ားကို   ေရရွည္တည္တံ့ေအာင္  လက္ရာ မပ်က္ ထိန္းသိမ္းျပဳျပင္ခဲ့သည့္  စီမံကိန္းမ်ားကို အသိအမွတ္ျပဳကာ မူလအတိုင္းျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈ အေကာင္းဆုံးဆု  (Best Restoration Award)ႏွင့္   အသုံးျပဳပုံအသစ္ျဖင့္    ေျပာင္းလဲအသုံးျပဳမႈ အေကာင္းဆုံးဆု (Best Adaptive Reuse Award) မ်ားကို   ေ႐ြးခ်ယ္ခ်ီးျမႇင့္လ်က္ရွိသည္။
"ေရွးေဟာင္းအေဆာက္အအုံ   ဒါမွမဟုတ္ ေနရာေပါ့ေနာ္။ အဲဒါကို  အခုေခတ္နဲ႔  သင့္ေတာ္ သလို ေျပာင္းလဲသုံးစြဲတယ္၊ ဒါေပမယ့္ အေမြအႏွစ္ တန္ဖိုးကိုလည္း  မေလ်ာ့ေစရဘူးဆိုတဲ့ ဆုမ်ိဳး ဒါမွ မဟုတ္လည္း အေမြအႏွစ္ေနရာတစ္ခုခုကို အရင္ လို မူလတန္ဖိုး  မယိုယြင္းဘဲ  မူလလက္ရာအတိုင္း ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းတဲ့ဟာမ်ိဳးေပါ့။      တခ်ိဳ႕ က်ေတာ့    ေျပာင္းလဲသုံးစြဲတယ္။     အခုေခတ္နဲ႔ ေလ်ာ္ညီေအာင္ ေျပာင္းလဲသုံးစြဲတယ္။ ဒါေပမယ့္ လုပ္တဲ့ကိုင္တဲ့ေနရာမွာ       သႉရဲ႕အေရးႀကီးတဲ့ တန္ဖိုးေတြကို   ေလ်ာ့ပါးမသြားေအာင္   ဘယ္လို လုပ္မလဲေပါ့။    အဲဒီလိုဟာေတြအေပၚမွာ   ဆုေပး သြားမွာပါ"ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပအေမြအႏွစ္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕မွ ဒါ႐ိုက္တာ ေဒၚမိုးမိုးလြင္က ေျပာသည္။
အေမြအႏွစ္တန္ဖိုးရွိရမည္
ဆုေ႐ြးခ်ယ္ေရးအတြက္   သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား အေနျဖင့္ ႏိုင္ငံပိုင္(သို႔) ပုဂၢလိကပိုင္ အေဆာက္ အအုံမ်ားအားလုံး     အက်ဳံးဝင္ၿပီး    အစိုးရဌာန  ျဖစ္ေစ၊ ပုဂၢလိကက႑ျဖစ္ေစ၊ အစိုးရႏွင့္ပုဂၢလိက အက်ိဳးတူ ပူးေပါင္း၍ျဖစ္ေစ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ေသာထိန္းသိမ္းျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားပါဝင္ေၾကာင္း  သိရ သည္။ ဆုမ်ားကိုေ႐ြးခ်ယ္ရာတြင္ အေဆာက္အအုံ (သို႔) အမ်ားပိုင္ေနရာတစ္ခုသည္ အနည္းဆုံး ႏွစ္ ၄၀ ေက်ာ္ သက္တမ္းရွိၿပီး  အေမြအႏွစ္တန္ဖိုးရွိ ရမည္ျဖစ္ၿပီး အဆိုျပဳစီမံကိန္းသည္ အေမြအႏွစ္ ဆိုင္ရာ တန္ဖိုး ရွိ မရွိ မေသခ်ာပါက တင္သြင္းသူက အဆိုျပဳလႊာမေပးပို႔မီ   ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပ  အေမြအႏွစ္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ထံ   ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။
အေမြအႏွစ္ထိန္းသိမ္းေရးဆုကို ေ႐ြးခ်ယ္ရာ တြင္    ျမန္မာႏိုင္ငံဗိသုကာအသင္းမွ   တာဝန္ရွိ သူမ်ား၊    ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီမွ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္   ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပ အေမြအႏွစ္     ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ တို႔၏ အကဲျဖတ္မႈျဖင့္ ခ်ီးျမႇင့္မည္ျဖစ္သည္။
ပထမဦးဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္    ၂၀၁၈   ခုႏွစ္ အတြက္   ဆုမ်ားေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ရာတြင္   ေျပာင္းလဲ အသုံးျပဳမႈအေကာင္းဆုံးဆုကို ကုန္သည္လမ္းေပၚ ရွိ  Gekko  Bar  and    Restaurant     ႏွင့္  ၃၁ လမ္းရွိ Scott  Hostel   တို႔က ရရွိခဲ့ၿပီး  မူလ အတိုင္း  ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈအေကာင္းဆုံးဆုကို ေ႐ႊေတာင္တန္းလမ္းရွိ   Bridge  Office ႏွင့္ ShweTaung Tan Office အေဆာက္အအုံတို႔ က ရရွိခဲ့သည္။ 
ထို႔ျပင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ အထင္ကရေရွးေဟာင္း အေဆာက္အအုံေဟာင္းမ်ားကို    ေလ့လာရင္း လမ္းေလၽွာက္သည့္အစီအစဥ္တစ္ခုကို ဇန္နဝါရီ ၂၆   ရက္က    ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း    သိရသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ေဈးကြက္ျမႇင့္တင္ ေရး အသင္းအေနျဖင့္ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလာ ေရးဝန္ႀကီးဌာန၊    ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရ အဖြဲ႕ႏွင့္  ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပအေမြအႏွစ္   ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕တို႔ ပူးေပါင္းပါဝင္ကူညီကာ The Yangon Steps 2019 ကို ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။     
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႀကီး၏    ခရီးသြားက႑     ပိုမို တိုးတက္လာေစရန္၊      စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္း ေသာ       ကိုလိုနီေခတ္       ေရွးေဟာင္းသမိုင္းဝင္ အေဆာက္အအုံမ်ားအျပင္           ေကာင္းမြန္စြာ ထိန္းသိမ္းသင့္ေၾကာင္း အမ်ားျပည္သူသိရွိေစရန္ ႏွင့္ လမ္းေလၽွာက္ျခင္းမွရရွိႏိုင္တဲ့ အက်ိဳးေက်းဇူး မ်ား   သိရွိေစရန္   ရည္႐ြယ္ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့   The Yangon Steps 2019ပြဲကေလးကို မဟာဗႏၶဳလ ပန္းၿခံ၊ ဆူးေလဘုရားလမ္း၊ ဘဏ္လမ္း၊ ပန္းဆိုး တန္းလမ္း၊ ကုန္သည္လမ္း၊ ဆိပ္ကမ္းသာလမ္း၊ ကမ္းနားလမ္း၊ ဗိုလ္ေအာင္ေက်ာ္လမ္း၊ ဘိုကေလး ေဈးလမ္း၊ မဟာဗႏၶဳလလမ္း၊ သိမ္ျဖဴလမ္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ လမ္းတစ္ေလၽွာက္မွာ    ဆင္ႏႊဲခဲ့တယ္လို႔     သိရ ပါသည္။
ၿမိဳ႕ျပရန္ကုန္လက္က်န္အေမြအႏွစ္
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕      ကိုလိုနီအေဆာက္အအုံမ်ား အေၾကာင္းကို ေလ့လာမည္ဆိုပါက မဟာဗႏၶဳလ ပန္းၿခံ၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ၊ ဆူးေလေစတီ၊ ယခင္ျမန္မာ အေဆြကုန္တိုက္၊     ယခင္ျပည္ေထာင္စုဘဏ္၊ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဘဏ္၊        ယခင္ေကာ့ဘဇာ အေဆာက္အအုံ၊ တရား႐ုံးခ်ဳပ္သစ္(စုေပါင္း႐ုံး)၊ ပင္စင္ဦးစီးဌာန၊ ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္တရား႐ုံး၊ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဘဏ္-၂၊ ဆိပ္ကမ္းအာဏာပိုင္၊ ျပန္ၾကားေရးႏွင့္    ျပည္သႉဆက္ဆံေရး၊    ျမန္မာ့ လယ္ယာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈဘဏ္၊ ေလာကနတ္အေဆာက္ အအုံ (သို႔) ဆိုဖရဲအေဆာက္အအုံ၊ စာေပဗိမာန္၊ ေက်းလက္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဘဏ္၊ အထူးစုံစမ္းစစ္ေဆး ေရး၊ စထရန္းဟိုတယ္၊ ၿဗိတိသၽွသံ႐ုံး၊ ဗဟိုစာတိုက္ ႀကီး၊ အာေမးနီးယန္းဘုရားေက်ာင္း၊ ဂႏၵီခန္းမ၊ ဂမုန္းပြင့္ကုန္တိုက္၊ YWCA ၊ ယခင္အတြင္းဝန္႐ုံး (သို႔) ဝန္ႀကီးမ်ား႐ုံး၊ အစိုးရပုံႏွိပ္စက္႐ုံ၊ အထက (၆) ဗိုလ္တေထာင္၊ အထက(၄)ဗိုလ္တေထာင္၊ အိုးအိမ္႐ုံး၊    စိန္ေမရီဘုရားေက်ာင္း၊    ဗိုလ္ေအာင္ ေက်ာ္လမ္း၊ ယခင္ မစ္စကစ္တူရိယာ စတိုး၊ ယခင္ တီက်ဴးမားကုန္တိုက္၊ ေၾကးနန္း႐ုံး၊ ဧရာ၀တီဘဏ္၊ ဧမာေႏြလဘုရားေက်ာင္းတို႔ဟာ      မသိမျဖစ္ ေလ့လာရမယ့္ ၿမိဳ႕ျပရန္ကုန္ရဲ႕   လက္က်န္အေမြ အႏွစ္အေဆာက္အအုံမ်ားပဲ ျဖစ္ပါသည္။
ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ အႏွစ္ခ်ဳပ္တင္ျပရမယ္ ဆိုရင္ ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္ ၿမိဳ႕ျပအေဆာက္ အအုံေဟာင္းမ်ားဟာ   ၿမိဳ႕ေတာ္ရန္ကုန္ရဲ႕   ေနရာ ေဒသအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ တည္ရွိေနၾကတာ ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရန္ကုန္သူ  ရန္ကုန္သားတို႔ အေနနဲ႔ ေရွးေခတ္အဆက္ဆက္က က်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ တန္ဖိုးျဖတ္မရေသာ    အေမြအႏွစ္    အေဆာက္ အအုံေဟာင္းမ်ားႏွင့္          ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကို ဆက္လက္တန္ဖိုးထားထိန္းသိမ္းႏိုင္ၾကပါေစဟု ဆႏၵျပဳရင္း . . .
ကိုးကား-  YHT, The Yangon Steps
ထင္ေပၚဝင္း၊ ဓာတ္ပုံ - အာကာစိုး