ဦးထုတ္ျပာေတြ ..လာတယ္.. ၾကာမယ္

သမတ ဂ်ိဳးုဇက္ ကဘီလာ bye

ဒီမိုကရက္တစ္ရီပတ္ဘလစ္-ကြန္ဂို ( DRC )မွာ သကၠရာဇ္ ၁၉၉၉-၂၀၀၀ ကတည္းကျငိမ္းခ်မ္းေရးထိမ္းသိမ္းဘုိ႔ ဆိုျပီး ဦးထုတ္ျပာ ယူအင္န္တပ္ေတြ တေျဖးေျဖး ခ်ခဲ႔ပါတယ္။ ခုဆုိရင္ ကမာၻေပၚမွာ ယူအင္တပ္အင္အား အမ်ားဆုံး ခ်ထားတဲ႔ တုိင္းျပည္ေတြထဲက တခုျဖစ္ေနျပီး ၂၀၁၃ စာရင္း အရ ကြ်မ္းက်င္အကဲခတ္ပညာရွင္ မ်ား အပါအ၀င္ တပ္အင္အား ၂၀၄၅၄ ေယာက္ အထိ ရွိပါတယ္။ ကုလလုံျခံဳေရးေကာင္စီ ( UNSC ) ဆုံးျဖတ္ခ်က္ အမွတ္ ၁၂၇၉ နဲ႔ ၁၉၉၉ ေတြအရ တပ္ေတြေစလႊတ္ခ်ထားခဲ႔တာျဖစ္ျပီး ႏိုင္ငံ ၆၀ေက်ာ္ က လူမ်ိဳးေပါင္းစုံ ပါ၀င္ပါတယ္။ ခုလုိ တပ္ေတြလႊတ္ မထိန္းလုိ႔လဲ မျဖစ္ေတာ႔ တဲ႔ အထိ အေျခအေနလည္းဆုိးပါတယ္။ ၁၉၉၄ ကေန ၂၀၀၃ ခုႏွစ္အထိ ၁၀ႏွစ္ေလာက္အတြင္းကြန္ဂုိႏိုင္ငံဟာ အငတ္ေဘး စစ္ေဘးနဲ႔ လူ ၅သန္းအထိေသၾကပ်က္စီးခဲ႔ျပီးပါျပီ။

တပ္ေတြခ်ထားရတဲ႔ အတြက္ ကုလ ကုန္က်စားရိတ္က တႏွစ္ကို ေဒၚလာေပါင္း တစ္ဘီလီယံ မက ကုန္ေနပါတယ္ ။ အပစ္အခတ္ရပ္ၾက ျငိမ္းခ်မ္းၾကေစဘို႔ခ်ထားခဲ႔တာဆုိေပမယ္႔ ခုထိ တပ္ေတြ ရုတ္ႏိုင္မယ္႔ လမ္း မျမင္။ ပဋိပကၡေျပလည္စရာ ေသခ်ာတဲ႔နည္းလမ္းေတြလည္း ရွာေနဆဲ။ ကြ်မ္းက်င္သူ ေတြ ( နံၾကားေထာက္ေလမလား ) ခန္႔မွန္းတာေတာ႔ ေနာက္ထပ္ ၁၅ ႏွစ္ေလာက္ဆက္ေနရဖြယ္ ။ ဆုိေတာ႔ ……ႏွစ္ အစိတ္ေလာက္ၾကာသြားႏိုင္တာေပါ႔။

အဓိကျပႆနာေတြမွာ ကြန္ဂို ႏိုင္ငံ ဟာအင္မတန္က်ယ္၀န္းျပီး ( ဧရိယာ က အေနာက္ဥေရာပတုိက္ တတိုက္စာေလာက္ က်ယ္ ) စိန္-ေရႊ-ေၾကးနီ-ကိုေဘာ႔- ဇင္႔ နဲ႔ ကိုလ္တန္ ( လက္ကိုင္ဖုန္းေတြ- လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းနဲ႔ လွ်ပ္စစ္ကားေတြမွာ အလြန္သုံးရတဲ႔ သတၱဳ ) - စတဲ႔ သယံဇာတေတြ အလွ်ံပယ္ထြက္ေနတဲ႔ေဒသေတြရွိေနတဲ႔ အခ်က္။ အုပ္စုကြဲ လူမ်ိဳးကြဲေတြအခ်င္းခ်င္းၾကား မသင္႔မတင္႔တုိက္ခိုက္ေနၾကတဲ႔အခ်က္။ ပတ္၀န္းက်င္ႏိုင္ငံေတြ က လည္း စစ္ထဲမွာ တနည္းနည္း ပတ္သက္ေနၾကတဲ႔အခ်က္ ။ေဒသအလိုက္ စစ္ဘုရင္ေတြစိုးမိုးထားတဲ႔အခ်က္ေတြပါပါတယ္။ မုိင္းတြင္းေတြရွိရာ ေဒသတုိင္းလုိလုိ မွာ နယ္ေျမလုစစ္ပြဲ လူမ်ိဳးစု လက္နက္ကိုင္တပ္ေတြၾကား တုိက္ပြဲေတြ မျပီးႏိုင္ မစီးနိင္၊ ဒီလုိ စစ္ျဖစ္ေနတဲ႔ တခ်ိန္ထဲမွာ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီေတြကလည္း အလြန္တရာၾကြယ္၀လွတဲ႔ သယံဇာတတန္ဖိုး ထရီလီယံေပါင္းမ်ားစြာကို အလုအယက္ထုတ္ယူလ်က္ရွိေနပါတယ္။
စစ္ေျမတလင္းေပၚက ေဒသခံေတြဘ၀ကေတာ႔စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္ - ေျမဇာပင္ဘ၀ေတြပဲေပါ႔။

ဒီမုိကေရစီ အိပ္မက္ နဲ႔ သိသင္႔တဲ႔ သမိုင္း ေနာက္ခံ

၁၉၆၀ ေလာက္မွာ ကြန္ဂိုဟာ ဘယ္ဂ်ီယံ ကိုလုိနီဘ၀ ကေန လြတ္လာျပီး ျပည္နယ္ခြဲထြက္ေရးျပႆနာေတြတက္လာခ်ိန္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ နဲ႔ တက္လာတဲ႔ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္လူမြန္းဘားဟာ ဆုိဗီယက္ဘက္ကို ယိမ္းေနတဲ႔အတြက္ အေမရိကန္နဲ႔ ဘယ္ဂ်ီယံက စိတ္ပူလာပါတယ္။ ဘယ္ဂ်ီယံေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ လက္နက္ကိုင္မ်ားလက္ခ်က္နဲ႔ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ လူမြန္းဘား အသတ္ခံရတယ္။ ေနာက္ ကာကြယ္ေရးဦးစီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မိုဘူတူက တုိင္းျပည္အာဏာသိမ္းပါတယ္။ ၁၉၆၅ ေလာက္မွာ အာဏာသိမ္းသမတဗိုလ္ခ်ဳပ္ မိုဘူတူ က ဒီမုိကရက္တစ္ ကြန္ဂုိ ႏိုင္ငံကို ဇိုင္ယာဆိုတဲ႔ နံမည္ေျပာင္းျပီး တပါတီစနစ္နဲ႔ ဦးေဆာင္အုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္ ။ေရြးေကာက္ပြဲမလို တုိင္းျပည္ကို ႏွစ္ ၃၀ေလာက္တည္ေဆာက္ခဲ႔ပါတယ္။ အာဖရိကတုိက္ ပထမကမာၻစစ္ လုိ႔ ေခၚရတဲ႔ ၁၉၉၇ စစ္ၾကီးျဖစ္တဲ႔အထိ ႏွစ္ ၃၀ ၾကာ အာဏာျမဲခဲ႔ပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္း ရ၀မ္ဒါ မွာ လူမ်ိဳးတုန္းစစ္ပြဲေတြ ျဖစ္တဲ႔ အခါက်မွ ကြန္ဂိုကိုလဲ ျပႆနာ ေတြ ကူးစက္သြားခဲ႔ၿပီး မိုဘူတူူ ေနဝင္ခ်ိန္က်လာပါတယ္။

၁၉၉၄ ရ၀မ္ဒါမွာ ဟူတူနဲ႔ တြတ္ဆီလူမ်ိဳး၂မ်ိဳး အခ်င္းခ်င္း သတ္ျဖတ္ၾကပါတယ္။ ဟူတူ လႊမ္းမိုး ထားတဲ႔ အစိုးရက တြတ္ဆီေတြကို လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္တဲ႔အထိလုပ္ရာက ျပႆနာစတာပါ ။ တြတ္ဆီေတြျပန္တိုက္ေတာ႔ ဟူတူေတြဖက္က စစ္ရွဳံးတယ္။ စစ္ရာဇ၀တ္မွုက်ဴးလြန္ထားတဲ႔ ဟူတူစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြအပါအ၀င္ ဟူတူ လူမ်ိဳး ၂သန္းေလာက္ အိမ္နီးခ်င္းကြန္ဂိုကို ေျပး၀င္ၾကပါတယ္။ တြတ္ဆီစစ္တပ္ကလည္း ဟူတူေတြကို ကြန္ဂိုုထဲအထိ လုိက္ရွင္းလင္း တယ္။ အဲဒီမွာ ကြန္ဂုိသမတ မူဘူတူ အစိုးရက ေျပးလာတဲ႔ ဟူတူေတြကို လက္ခံခုိလွဳံခြင္႔ျပဳထားပါတယ္။။ ဒါေပမယ္႔၀င္လာတဲ႔ ဟူတူေတြက ေအးေအးလူလူ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ မေနႏိုင္ဘူး။ဒုကၡသည္စခန္းေတြကေန ရ၀မ္ဒါကို ဆက္ ရန္ရွာတယ္။ နဂုိတည္းကကြန္ဂုိမွာ ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ ေနလာတဲ႔ ေဒသခံ လူနည္းစု တြတ္ဆီေတြကိုရန္ျပဳ တယ္။ ဒီအေရးကို ငူတူတူ - မူဘူတူ က မကိုင္တြယ္ႏိုင္ဘူး ။ ရ၀မ္ဒါက အာဏာရ တြတ္ဆီ အစိုးရက မေနဘူး။ ကြန္ဂိုထဲက သူ႔လူမ်ိဳး တြတ္ဆီလက္နက္ကိုင္ေတြကို လက္နက္ေထာက္လုိ႔အားေပးအားေျမာက္ျပဳတယ္။ အိမ္နီးခ်င္း ယူဂန္ဒါ အစိုးရကလည္း ရ၀မ္ဒါကို ကူညီတယ္။ ဒီလုိနဲ႔ ရ၀မ္ဒါက ကြန္ဂိုထဲအထိ ၀င္တုိက္ႏိုင္ျပီး - ျမိဳ႕ေတာ္ ကင္ဆာရွာအထိခ်ီတက္။ မူဘူတူအစိုးရကိုျဖဳတ္ခ်ႏိုင္ခဲ႔ပါတယ္။သမတ မူဘူတူက ေသ ေဘးလြတ္ရာ မိုရိုကို ႏိုင္ငံကို ေရွာင္ရရွားရပါတယ္။ က်န္ခဲ႔တဲ႔ ကြန္ဂိုမွာ ဆက္ အုပ္ခ်ဳပ္ဘုိ႔ ရ၀မ္ဒါ အစိုးရက ေထာက္ခံတဲ႔ ေလာရင္႔ ကဘီလာ ဆုိသူ -၁၉၉၇ မွာ အာဏာရတယ္။ သူအာဏာရေတာ႔ စလုပ္ႏိုင္တာ ႏိုင္ငံနံမည္ေျပာင္းတာပါ။ ဇိုင္ယာကေန တခါ ဒီမိုကရက္တစ္ ရီပတ္ဘလစ္ ကြန္ဂို ဆုိျပီး ျပန္ျပင္ပါတယ္။

ဒါေပမယ္႔ တက္လာတဲ႔ ေလာရင္႔ ကဘီလာ အစိုးရဟာ ရ၀မ္ဒါ အစိုးရျဖစ္ေစခ်င္သလုိ သူ႔ႏုိင္ငံထဲက ဟူတူသူပုန္ေတြကို အျမစ္ျပတ္ မရွင္းႏိုင္ဘူး။ ဒီလုိ မနိမ္နင္းႏိုင္ရေကာင္းလား ဆုိျပီး ရ၀မ္ဒါက ကြန္ဂို ကို စစ္တိုက္တယ္။(ရ၀မ္ဒါဘက္က ယူဂန္ဒါ ပါေတာ႔ ကြန္ဂုိဘက္ ကလည္း မေနပါဘူး။ ဇင္ဘာေဘြ -နမီးဘီးယား-အင္ဂုိလာ တုိ႔က ကူၾက မီးထုိးေပးၾကပါ တယ္ ) အဲဒီလုိ အဲဒီ ၂ႏိုင္ငံစစ္ကို အိမ္နီးခ်င္းအာဖရိက ၉ ႏိုင္ငံေတြ အားတက္သေရာပါ၀င္ ကူညီၾကလုိ႔ ရယ္ ၊ဆုိင္ရာဆုိင္ရာ ျပည္တြင္း လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေပါင္း ၂၀ ကလည္း ၀င္တုိက္ၾကလုိ႔ရယ္ လူ ၅.၄ သန္းအထိေသေၾကပ်က္ဆီးတယ္။ အဲဒီေတာ႔မွ အာဖရိကန္ေတြဟာ ဒီစစ္ဟာ --အာဖရိက ပထမကမာၻစစ္ ပါလား လုိ႔ သတိတရားရလာပါတယ္။ ဖက္၂ဖက္လုံး စစ္ရဲ႕ ၾကမ္းၾကဳတ္မွဳမ်ားအတြင္း အင္မတန္ဆုိး၀ါးတဲ႔ စစ္ရာဇ၀တ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေပၚခဲ႔သလို မုဒိန္းက်င္႔တာကို ၂ဖက္လုံးက စစ္လက္နက္လုိအသုံးျပဳၾကတာေၾကာင္႔ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလး ေတြလည္း လိင္အၾကမ္းဖက္ခံ ရတာ အထူးမ်ားျပားခဲ႔ပါတယ္။( တႏွစ္ကို လူ ၄သိန္းမုဒိန္းက်င္႔ခံရတယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္းၾက) အၾကမ္းဖက္ခံ အဲလုိလူနာ ေတြအတြက္ သီးသန္႔ေဆးရုံတည္ေထာင္ျပီး အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ခေလး လူနာ ၃၀၀၀၀ေက်ာ္ကို ကုသေစာင္႔ေရွာက္ခဲ႔တဲ႔ ထူးထူးျခားျခား ဆရာ၀န္တဦးလည္း ရွိခဲ႔ပါတယ္။ သူ႔ကိုေတာ႔ ႏိုဘယ္ဆုေကာ္မီတီက ၂၀၁၈ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆု ရွင္အျဖစ္ ယာဇီဒီ အမ်ိဳးသမီးတဦးနဲ႔ ပူးတြဲ ဆု ခ်ီးျမွင္႔ခဲ႔ပါတယ္။ လူူအမ်ားၾကီးေသရတဲ႔ ဒီစစ္ေတြအတြက္ တာ၀န္ရွိ အာဖရိက တုိင္းျပည္ေတြက ေခါင္းေဆာင္ေတြ ကြန္ဂုိ နဲ႔ ရ၀မ္ဒါက ေခါင္းေဆာင္ေတြကို လူမ်ိဳးတုန္း တရားခံေတြအျဖစ္ ကုလမွာ ေခါင္းစဥ္အမ်ားၾကီးရွာတပ္ထားတာေတာ႔ မေတြ႔ပါဘူး။
၂၀၀၉ ေရာက္ေတာ႔ ရ၀မ္ဒါနဲ႔ ကြန္ဂို စစ္အတိုက္ျပိဳင္တာကို ရပ္လုိက္ ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ရ၀မ္ဒါနဲ႔ ကပ္ရက္ ကြန္ဂို အေရွ႔ ျခမ္းနယ္ေျမထဲမွာေတာ႔ ဒီေန႔အထိ တြတ္ဆီ နဲ႔ ဟူတူ အဓိက ၂ဖက္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔မ်ား တိုက္ခိုက္သတ္ျဖတ္ အၾကမ္းျဖစ္တာေတြ ဆက္ျဖစ္ေနဆဲပါပဲ။ တခ်ိန္က လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္ခံရတယ္ဆိုတဲ႔ သားေကာင္ တြတ္ဆီလူမ်ိဳးစုေတြဘက္မွာျပန္ျပီး စစ္ရာဇ၀တ္မွဳမ်ားစြာ က်ဴးလြန္တဲ႔ စစ္ဘုရင္ ေလာရင္႔နကြန္ဒါ ( Tutsi warlord Gen Laurent Nkunda -) နတက္ဂန္ဒါ(Bosco "Terminator" Ntaganda, ) ဆုိတဲ႔ အုိင္စီစီ အလုိရွိ စစ္ဘုရင္ေတြလည္း ထပ္ေပၚပါတယ္။

ဒီေန႔ ကြန္ဂို ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားဆီက သံေ၀ဂ

၂၀၀၀ ခုႏွစ္မွာကြန္ဂို ကို ယူအင္တပ္ေတြ တေျဖးေျဖးေရာက္လာတဲ႔အခါ ႏိုင္ငံျခားတပ္ေတြတေျဖးေျဖး ထြက္သြားၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ျပည္တြင္းျပႆနာအားလုံးကုိေတာ႔ ဦးထုတ္ျပာေတြ ရွင္းမရပါဘူး။ ၂၀၀၁ မွာ သမတ ေလာရင္႔ ကဘီလာ အလုပ္ၾကံခံရျပီး သူ႔သား ဂ်ိဳးဇက္ ကဘီလာ က ၾကားျဖတ္အစိုးရတာ၀န္ယူတယ္။ ၂၀၀၆ မွာ ပထမအၾကိမ္ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ေတာ႔ ဂ်ိဳးဇက္ ကဘီလာပဲ သမတျဖစ္ပါတယ္။ သူက သန္းေကာင္စာရင္း ေတြ အျပီးေကာက္ျပီးမွ ေရြးေကာက္ပြဲေတြလုပ္ႏိုင္မယ္ဆုိတာကို ဖြဲ႔စည္းပုံမွာ ျပင္ထည္႔လိုက္တဲ႔အခါ အတိုက္အခံေတြက ဆႏၵျပၾကပါတယ္။ မတည္မျငိမ္ျဖစ္ေနတဲ႔ တုိင္းျပည္လူဦးေရ သန္းေကာင္စာရင္းကို ဘယ္အခ်ိန္မွာ ျပီးေအာင္ေကာက္ၾကမလဲ ေပါ႔ ။ ၂၀၁၆ မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ေပးမယ္ဆုိျပီး ကတိေပးပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္ဆြဲ ဗ်ဴဟာ နဲ႔ ၂၀၁၆ အထိ အာဏာကို ရယူလာေပမယ္႔ ၂၀၁၆ က်ေတာ႔ လည္း သန္းေကာင္စာရင္းက မျပီးပါဘူး။ဒီ တခါက်ေတာ႔ မဲေပးမယ္႔လူစာရင္းကို ၂၀၁၇ ဇူလုိင္မွာ ျပီးေအာင္အရင္လုပ္ၾကမယ္ ။အဲဒါ ျပီးရင္ ေရြးေကာက္ပြဲေပါ႔။ ၂၀၁၇ ဇူလုိင္ေရာက္ေတာ႔ မဲစာရင္းက မျပီးျပန္ပါဘူး။
အခု ၂၀၁၈ ထဲမွာ ျပီးေအာင္လုပ္ဘုိ႔ ၾကိဳးစားေတာ႔ ျမိဳ႕ေတာ္ ကင္ဆာရွာၾကီးမွာ မဲေရတြက္တဲ႔ စက္ ၈၀ ရာခိုင္ႏွုန္း က မေတာ္တဆ မီးေလာင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ ေဒသေတြမွာ အီဘုိလာျဖစ္ေနတယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြက စစ္တုိက္ေနတယ္။ ဒီလုိအခ်က္ေတြနဲ႔ အခ်ိန္ေရႊ႕ ၂၀၁၈ ကုန္သြားပါတယ္။
၂၀၁၉ - အခုေတာ႔ မဲေတြ စေပးေနၾကပါျပီ။ ဒါေပမယ္႔ တျပည္လုုံး အင္တာနက္ေတြျဖတ္ထားျပီး ဖုန္း ကေန ဖုန္းမက္ေဆ႔ခ်္ေတြ (Tax message )လည္း ပို႔မရပါဘူး။ အစိုးရေစတနာက လူေတြမွာ အတည္မျပဳႏိုင္တဲ႔ အရွဳံးအႏိုင္ သတင္းေတြအခ်င္းခ်င္း ၾကိဳ ျဖန္႔ၾကရင္ တိုင္းျပည္ ထိန္းမရမွာ စိုးလုိ႔ ပါ တဲ႔။ ႏိုင္ငံ တကာ က အကူအညီလည္း မယူပါဘူးတဲ႔။သူ႔ အခ်ဳပ္အျခာ ကိုထိခိုက္တယ္တဲ႔ ။ အေမရိကန္ ျပင္သစ္ အဂၤလန္နဲ႔ အီးယူတုိ႔ကေတာ႔ ေရြးေကာက္ပြဲေစာင္႔ၾကည္႔ေကာ္မရွင္ ၂ဖြဲ႕ကို သြားလာေစာင္႔ၾကည္႔ခြင္႔ေပးဘုိ႔ ေတာင္းဆုိထားပါတယ္။
လက္ရွိ သမတ ဂ်ိဳးဇက္ ကဘီလာ မွာ ဖြဲ႕စည္းပုံအရ သူ႔ သက္တမ္းကုန္ေနျပီမုိ႔ သမတ ေရြးခြင္႔ မရွိေတာ႔ပါဘူး။ သူ႔ျပည္ထဲေရး၀န္ၾကီး ရွတ္ဒရီ Shadary ကို သမတ တင္ဘုိ႔လုပ္ေနပါတယ္။ အတိုက္အခံေတြက စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းရွင္ ဖာယူလူး Fayulu ဆုိသူကို သမတ တင္ခ်င္ေနၾကပါတယ္။ ခုထိေတာ႔ အစိုးရေကာ အတိုက္အခံကေကာ ေရွ႕ကေန ေျပးေနတယ္လုိ႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။ အတည္မျပဳ သတင္းမ်ားအရေတာ႔ ဖာယူလူး က ပထမ ေနရာမွာ ေျပးေနျပီး ရွတ္ဒရီက တတိယေနရာက လုိက္ေနတယ္ဆိုပါ တယ္။
ဒီေန႔တက္တဲ႔ သတင္းမွာ လူဦးေရ တသန္းေလာက္ရွိတဲ႔ အတိုက္အခံေတြ အားေကာင္းတဲ႔ နယ္ ၂နယ္ကို ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပေပးႏိုင္ဘူးလုိ႔ အစိုးရက ကပ္ေၾကျငာလုိက္ျပန္လုိ႔ အၾကမ္းဖက္မွဳေတြျဖစ္ျပီး လူေတြေသေနၾကျပန္ပါတယ္။
.
သမတ ဂ်ိဳးုဇက္ ကဘီလာ က တုိင္းျပည္တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ တုိက္ပြဲေတြ ဆက္ရွိေနေပမယ္႔ တေျဖးေျဖး ေကာင္းမြန္လာေနပါတယ္။ ဦးထုတ္ျပာေတြကို သကၠရာဇ္ ၂၀၂၀ မတုိင္ခင္တုိင္းျပည္က ထြက္သြားေစခ်င္တယ္လုိ႔ေ ျပာေနပါတယ္။ ဦးထုတ္ျပာေတြကေတာ႔( ပိုက္ဆံကုန္ေပမယ္႔ )ထြက္လုိ႔ မရေသးပါဘူးတဲ႔။ ၁၀ ႏွစ္ၾကာ တပ္ေတြခ်ထားတဲ႔ကာလမွာ သူ႔ကို အတိုက္အခုိက္ခံရလုိ႔ က်ဆုံးတဲ႔ ဦးထုတ္ျပာက အေရအတြက္ ၂၀၀ ေလာက္ ပဲ ဆုိေတာ႔ သိတ္ မဆိုးလွပါဘူး။ တခ်ိဳ႔ ေနရာေတြမွာလဲ( Gold for Gun ) ဆုိျပီး ကုလတပ္ေတြဖက္က သူပုန္ေတြကို လက္နက္ေရာင္းတယ္လုိ႔ လူ႔အခြင္႔အေရးအဖြဲ႔ေတြက အမွဳတင္ ၾက စြပ္စြဲ ေနၾကျပန္တယ္။ တျခားအမွဳေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ဒါေတြကို ကုလ သမဂၢ က အတည္မျပဳပါဘူး။

ခြန္ဆိုင္း ( ၃-၁-၂၀၁၉ )