တူရကီႏွင့္ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံတုိ႔၏ ဆက္ဆံေရး
ႏွစ္ႏွစ္ၾကာ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ အရပ္ဘက္လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အျခား ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ မတူညီကဲြျပားမႈမ်ား ဆက္လက္ရွိေနလင့္ကစား ဂ်ာမန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အိန္ဂ်လာမာကယ္ႏွင့္ တူရကီသမၼတ အာဒုိဂန္တုိ႔သည္ တင္းမာေနေသာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရး ကုိ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္ စက္တင္ဘာ ၂၈ ရက္က ကတိျပဳ ခဲ့ၾကသည္။
အာဒိုဂန္သည္ တူရကီေလသံ ပါသည့္ လူေပါင္း သံုးသန္း မွီတင္း ေနထုိင္ရာ အီးယူစီးပြားေရးထိပ္တန္းႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံသုိ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ခရီးစဥ္ သြားေရာက္လည္ပတ္ခ်ိန္တြင္ ဂ်ာမန္ မီဒီယာမ်ားက တူရကီကို အက်ဳိးလုိလုိ႔ ေညာင္ေရေလာင္းေနသည့္ ပံုစံမ်ဳိး ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ္႔ႏွင့္ မသင့္မျမတ္ျဖစ္ရာမွ အေမရိကန္က စီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ လုိက္ရာ ယခုအခါတြင္ တူရကီသည္ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းကုိ ရင္ဆုိင္ ေနရသည္။
လံုၿခံဳေရးတင္းက်ပ္မႈႏွင့္
ဆႏၵျပမႈမ်ား
တူရကီသမၼတ၏ သံုးရက္ၾကာ ခရီးစဥ္ကုိ လံုၿခံဳေရးတင္းက်ပ္မႈမ်ား ၾကားက ေအာင္ျမင္စြာ ျပဳလုပ္ႏုိင္ခဲ့ သည္။ တူရကီသမၼတ၏ ခရီးစဥ္တြင္ ဘာလင္၌ ရဲတပ္ဖဲြ႕ဝင္ေပါင္း ၄ဝဝဝ ေက်ာ္ လံုၿခံဳေရးျဖန္႔ၾကက္ထားေၾကာင္း သိရသည္။ တူရကီ သမၼတကုိ မႀကိဳဆုိ ဟူသည့္ ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ လူေပါင္းမ်ားစြာက ၄င္းကုိ မႀကိဳဆုိဘဲ ဆႏၵျပရန္ စီစဥ္ထားခဲ့ၾကသည္။
ပထမခ်ီတက္လာေသာ ကာ့ဒ္ လူမ်ဳိးအမ်ားစုပါဝင္သည့္ ဆႏၵျပ လူအုပ္ႀကီးသည္ သတင္းေထာက္ တစ္ဦးကုိ အာဒုိဂန္က ေသနတ္ျဖင့္ ပစ္ေနသည့္ပံုႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ခ်ဳိးငွက္ကုိ အငမ္းမရဝါးမ်ဳိေနဟန္ကုိ ေဖာ္က်ဴးထားသည့္ နဖူးစည္းစာတန္း ပါ ဆုိင္းဘုတ္မ်ားကုိ ကုိင္ေဆာင္လာ ကာ ဘာလင္ထိ ခ်ီတက္လာၾကၿပီး ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။
ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရးကုိ ျပန္လည္
တည္ေဆာက္ရန္ ေဆြးေႏြး
တူရကီတြင္ ၂ဝ၁၆ အာဏာ သိမ္းမႈက်ဆံုးၿပီးေနာက္ႏွင့္ ေနာက္ ဆက္တဲြ ႏွိမ္နင္းမႈမ်ားၿပီးေနာက္ သမုိင္းတြင္ ရန္ပဲြအသြင္ေဆာင္ေန ေသာ ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရးကုိ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ရန္ လုိအပ္ ခ်က္မ်ားကုိ ႏွစ္ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္ေသာ မာကယ္ႏွင့္ အာဒုိဂန္တုိ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။
ေနတုိးမဟာမိတ္ႏုိင္ငံႏွစ္ႏုိင္ငံသည္ ႐ုရွားသမၼတ ဗလာဒီမာပူတင္ႏွင့္ ျပင္သစ္ သမၼတ အီမန္ႏ်ဴရယ္ မက္ခရြန္တုိ႔ႏွင့္ အတူ ဆီးရီးယားပဋိပကၡကုိ ေနာက္လ တြင္ ပူးတဲြေဆြးေႏြးသြားရန္ သေဘာတူ ခဲ့ေၾကာင္း အိန္ဂ်လာမာကယ္က ပူးတဲြ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြတြင္ ေျပာၾကား ခဲ့သည္။
ကြာဟခ်က္မ်ား ဆက္လက္ရွိေနဆဲ
တူရကီႏွင့္ ဂ်ာမနီၾကား သေဘာ ထား ကြာဟခ်က္က ဆက္လက္က်န္ရွိ ေနဆဲျဖစ္ၿပီး အထူးသျဖင့္ သတင္း လြတ္လပ္ခြင့္ႏွင့္ ဂ်ာမန္ကံၾကမၼာ သုိ႔မဟုတ္ ႏွစ္ႏုိင္ငံသားခံယူမႈေၾကာင့္ တူရကီ၌ ေထာင္က်ေနသူမ်ားအေရးမွ စကာ အာဒိုဂန္က ရန္သူအျဖစ္ ေၾကညာ ထားသူမ်ားကုိ တူရကီႏုိင္ငံသုိ႔ ျပန္ပုိ႔ေရး၊ မပုိ႔ေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သေဘာထား ကြာဟမႈမ်ားအထိ ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အာဒုိဂန္ကုိ ေကာ္ေဇာနီခင္းၿပီး ႀကိဳဆုိလုိက္သည့္ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး မာကယ္တစ္ေယာက္ ျပည္တြင္း၌ ဖိအားမ်ားႏွင့္ရင္ဆုိင္ေနရသည္။ မာကယ္ က ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရး ျပန္လည္ ေကာင္းမြန္ရန္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္လည္း ဒီမုိကရက္တစ္၊ ပြင့္လင္းလူ႔ေဘာင္ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အဓိကသေဘာထား ကဲြျပားမႈမ်ား ဆက္လက္ရွိေနေသးေၾကာင္း ေျပာခဲ့ သည္။
ႏွစ္ႏုိင္ငံေတြ႕ဆံုျခင္းက
အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္းျဖစ္
အဆုိပါ မတူညီကဲြျပားခ်က္မ်ားကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ႏုိင္ရန္ ႏွစ္ႏုိင္ငံေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးျခင္းကသာ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းျဖစ္ေၾကာင္း မာကယ္က ေျပာခဲ့ သည္။ ထုိ႔အျပင္ မာကယ္သည္ တူရကီ ႏုိင္ငံတြင္ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းထားေသာ ဂ်ာမန္ႏုိင္ငံသားငါးဦးကုိ လႊတ္ေပးေရး လည္း တုိက္တြန္းေျပာၾကားသြားေၾကာင္း သိရသည္။
ပဋိပကၡမ်ား ျမင့္မားေနသည့္ အတြက္ ဘာလင္က ၄င္း၏ႏုိင္ငံသား မ်ားႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ားကုိ တူရကီႏွင့္ အေဝး ဆံုးတြင္ ေနထုိင္ရန္တုိက္တြန္းခဲ့ၿပီး ၄င္း၏တပ္ဖဲြ႕မ်ားကုိလည္း ေနတုိးအေျခစုိက္ စခန္းမွ ဆဲြထုတ္သြားရန္လည္း တုိက္တြန္းခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ေဖေဖာ္ဝါရီလ ကတည္းက တူရကီႏုိင္ငံသည္ ထင္ရွား ေသာ ဂ်ာမန္-တူရကီသတင္းေထာက္ ဒန္းနစ္ယူဆယ္ကုိ ျပန္လႊတ္ေပးလုိက္ သည့္ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးေျပျပစ္လာေၾကာင္း သိရ သည္။
စီးပြားေရးတည္ၿငိမ္မႈရွိဖုိ႔လုိ
အေမရိကန္ တရားေဟာဆရာ တစ္ဦးကုိ တူရကီႏုိင္ငံအာဏာသိမ္းမႈ တြင္ ပါဝင္သည္ဟုစြပ္စဲြကာ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ထားျခင္းကုိ လက္တံု႔ျပန္သည့္ အေနျဖင့္ ၾသဂုတ္လက အေမရိကန္ သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ္႔သည္ တူရကီႏုိင္ငံ၏ အလူမီနီယံႏွင့္ စတီးလ္ပုိ႔ကုန္မ်ားအေပၚ အခြန္တုိးျမႇင့္ေကာက္ခံခဲ့သည္။
တူရကီစီးပြားေရး ဒုကၡေတြ႕ေနသည့္ အေပၚ မာကယ္က တူရကီႏုိင္ငံ၏ စီးပြား ေရး တည္ၿငိမ္ေနမွသာလွ်င္ ဂ်ာမနီ အတြက္ အက်ဳိးရွိႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ သည္။ သံခင္းတမန္ခင္းအက်ပ္အတည္း ႏွင့္ရင္ဆုိင္ေနရသည့္ အာဒုိဂန္က ဘာလင္ အား နာဇီပံုစံက်င့္သံုးေနသည္ဟု ဆုိကာ စြပ္စဲြခဲ့ေၾကာင္း၊ ထုိ႔အျပင္ ေအာင္ျမင္ႏုိင္သည့္ စီးပြားေရးစီမံကိန္း မ်ားကုိ ညႊန္းဆုိလ်က္ ေျပရာေျပ ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့ေသးသည္ ဟု ဆုိသည္။
ေဝဖန္မႈေတြရွိ
သုိ႔ေသာ္လည္း ဂ်ာမနီသည္ ¤င္းေျမ ေပၚရွိ ေထာင္ခ်ီေနေသာ ကာ့ဒ္စစ္ေသြးၾကြ မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ မ်ား အားနည္းေနေသးေၾကာင္း အာဒိုဂန္ က ေျပာခဲ့သည္။ ထုိ႔အျပင္ တူရကီ အာဏာသိမ္းမႈတြင္ ပါဝင္သည္ဟု စြပ္စဲြခံေနရသည့္ မြတ္စလင္ဘုန္းေတာ္ ႀကီး ဖက္သူလာဂူလန္၏ ေနာက္လုိက္ မ်ားကုိ တူရကီသုိ႔ လႊဲေျပာင္းေပးရန္ ဂ်ာမန္က ျငင္းဆုိခဲ့ေၾကာင္း အာဒိုဂန္က ေစာဒကတက္ေျပာၾကားခဲ့ေသးေၾကာင္း သိရသည္။
မာကယ္က ဂ်ာမနီႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ကာ့ဒ္အလုပ္သမားပါတီ (ပီေကေက)ကုိ တားဆီးပိတ္ပင္ထားသည့္ စစ္ေသြးၾကြ အဖဲြ႕အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳပါေၾကာင္း၊ ထုိ႔အတူ ဂူလန္လႈပ္ရွားမႈကုိ ထုိကဲ့သုိ႔ ယူဆ၍မရေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။
ႏုိင္ငံေရးခုိလႈံသူမ်ားကုိ
တူရကီျပန္လုိခ်င္
အာဒိုဂန္ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံသုိ႔ မေရာက္မီ တူရကီက ဂ်ာမနီႏုိင္ငံကုိ တူရကီသုိ႔ ျပန္လည္လဲႊဲေျပာင္းေပးရမည့္ လူစာရင္း ေပးပုိ႔ခဲ့ေၾကာင္း သိရၿပီး၊ အဆုိပါလူစာရင္း တြင္ စုစုေပါင္း ၆၉ ဦး ရွိေၾကာင္းႏွင့္ အမ်ား စုမွာ ပီေကေက ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ားႏွင့္ ြကူနည ေနာက္လုိက္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
အဆုိပါစာရင္းတြင္ သတင္းေထာက္ ကန္ဒန္ဒါလည္းပါဝင္ခဲ့ၿပီး ၄င္းသည္ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံတြင္ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ကတည္းက ႏုိင္ငံေရးခုိလံႈေနထုိင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ၄င္းသည္ ၄င္း၏ ကမ္ဟားရီးယာ့ဒ္ သတင္းစာတြင္ ဆီးရီးယားရွိ အုိင္အက္စ္ စစ္ေသြးၾကြမ်ားထံသုိ႔ တူရကီႏုိင္ငံက လက္နက္မ်ား တရားမဝင္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ ေပးပုိ႔သည္ဟုဆုိသည့္ သတင္းေဖာ္ျပမႈ ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေထာင္ခ်ခံရသည့္ ျပစ္ဒဏ္မွ ေရွာင္ေျပးေနသူျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ဒန္ဒါသည္ သူလွ်ဳိျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ၄င္းသည္ ႏုိင္ငံေတာ္၏ လွ်ဳိ႕ဝွက္ခ်က္ မ်ားကုိ ေဖာ္ထုတ္ေနသူျဖစ္ေၾကာင္း အာဒိုဂန္က သတင္းေထာက္မ်ားကုိ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ''အျပစ္ရွိသူမ်ားကုိ ျပန္လိုခ်င္တာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ သဘာဝ အခြင့္အေရးတစ္ခုပါပဲ'' ဟု ၄င္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သတင္းေထာက္ ဒန္ဒါကုိယ္တုိင္ ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြတြင္ ၄င္းက အဆုိပါစြပ္စဲြခ်က္မ်ားကုိ ျငင္းဆုိ ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ''ကြၽန္ေတာ္ က သူလွ်ဳိတစ္ေယာက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္က သတင္းေထာက္ တစ္ေယာက္ပါ'' ဟု ၄င္းက ေျပာခဲ့ သည္။ ညစာစားပဲြတြင္ အာဒုိဂန္က အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္မ်ားတြင္ သတင္း ေထာက္မ်ား ပါဝင္ပတ္သက္ေနျခင္း ႏွင့္ တူရကီတရား႐ံုးက စီရင္ခ်က္ခ်ထား သည့္ လူတစ္ေယာက္ကုိ မည္သူေတြ က ယခုအခ်ိန္အထိ ကာကြယ္ေနသလဲ ဟု ေမးခဲ့သည္။ ဂ်ာမနီမွာေတာ့ သူက ေကာင္းစားေနတယ္ဟု သတင္း ေထာက္ ဒန္ဒါကို ညႊန္းဆုိလ်က္ အာဒုိဂန္က ေျပာခဲ့သည္။
ထုိ႔အျပင္ ၂ဝ၁၆ အာဏာသိမ္းမႈ က်ဆံုးၿပီးေနာက္ သတင္းေထာက္မ်ား၊ ကုန္သြယ္ေရးသမဂၢအဖဲြ႕ဝင္မ်ား၊ သိပံၸ ပညာရွင္မ်ား၊ အသိပညာရွင္ အတတ္ ပညာရွင္မ်ားကုိ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ် ထားသည္ဆုိသည့္ ဂ်ာမန္သမၼတ ဖရန္႔ခ္ေဝါတာ စတိန္းမီးယား၏ မွတ္ခ်က္အေပၚလည္း အာဒုိဂန္က ''သင့္အေနနဲ႔ သတင္းအမွားေတြ ရရွိ ထားတာပဲ'' ဟု ျပန္လည္တုံ႔ျပန္ ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
တူရကီႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံ ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတြင္ အက်ဳိးလုိလုိ႔ ေညာင္ေရေလာင္းတယ္ဟု ဆုိေစကာမူ တူရကီႏုိင္ငံအေနျဖင့္ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံႏွင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရး ေကာင္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေနသည္ ဆုိသည့္အခ်က္ မွာ လံုးဝမွန္ကန္သည့္အခ်က္တစ္ခ်က္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။ ။
ထြန္းသစ္စ/ကုိးကား-ေအအက္ဖ္ပီ
No comments:
Post a Comment