ျမန္မာႏိုင္ငံ ရွမ္းကုန္းျပင္ျမင့္ရွိ ေဒသအခ်ဳိ႕တို႔တြင္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအခ်ဳိ႕တို႔သည္ ျမင့္မားေသာ ေတာင္ေပၚ၊ ေတာင္ကုန္းေနရာ တို႔၌ အမ်ားအားျဖင့္ ေရြးခ်ယ္အမွီျပဳေနထိုင္လ်က္ရွိၾကသည္ကို ေလ့လာေတြ႕ရွိရသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားတို႔အေခၚ 'တိုင္းလြိဳင္' ျမန္မာဘာသာအားျဖင့္ ေတာင္ေပၚရွမ္း တစ္နည္းအားျဖင့္ ျမင့္မားေသာ ေတာင္ေပၚေဒသေနရာတို႔တြင္သာ ေရြးခ်ယ္ေနထိုင္ေလ့ရွိၾကေသာ ရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားအခ်ဳိ႕ႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိး 'တိုင္းလြိဳင္'တို႔အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာအျဖစ္ ေဖာ္ျပေရးသားလိုက္ရသည္။ ရွမ္း ျပည္နယ္၏ က်ယ္ျပန္႔ေသာ ပထဝီေဒသႏၲရအေနအထားအရ စာေရးသူတို႔ေနထိုင္ရာ ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း နယ္နိမိတ္ပတ္ဝန္းက်င္ ေတာင္ေပၚေဒသ အခ်ဳိ႕ေသာေတာင္ကုန္း မ်ားသည္ အျမင့္ေပ ၂ဝဝဝ ေက်ာ္မွ ေပ ၆ဝဝဝ ေက်ာ္အထိ ျမင့္မားေသာေတာင္တန္း မ်ားစြာတည္ရွိသည္။ ထိုေနရာတို႔၌ တိုင္းလြိဳင္တို႔ အမ်ားဆုံးေနထိုင္လ်က္ရွိၾကသည္။
''တိုင္းလြိဳင္''ဆိုသည္မွာ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ားရွိသကဲ့သို႔ အျခားေဒသတို႔၌ ေတာင္ေပၚေန ပအိုဝ္း၊ လီဆူ၊ အာခါ၊ ေတာင္႐ိုး၊ လားဟူႏွင့္ ဓႏု၊ ပေလာင္စသည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားလည္း ထိုနည္းတူစြာရွိၾကသည္။ ထိုသို႔ေနထိုင္ၾကသည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိး အသီးသီးရွိၾကသည့္အနက္ စာေရးသူတို႔ ေနထိုင္ရာေဒသ လင္းေခးေဒသႏွင့္အနီးပတ္ဝန္းက်င္ မိုးနဲ၊ ေမာက္မယ္ႏွင့္ မိုင္းပန္ ေဒသတို႔တြင္ ယင္းေတာင္ေပၚေပ်ာ္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္
အျခားလူမ်ဳိးစုတို႔ကို ၿမိဳ႕ေနလူမ်ဳိးအမ်ားစုက ''တိုင္းလြိဳင္'' သို႔မဟုတ္ ကြမ္းလြယ္ဟု သမုတ္ ေခၚဆိုခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ေပသည္။ သို႔ေသာ္ ''တိုင္း လြိဳင္''ဆိုသည္မွာ သီးျခားလူမ်ဳိးစုမ်ားမဟုတ္ေပ။ ¤င္းတို႔အား ေျမျပန္႔ေနသူရွမ္းလူမ်ဳိးမ်ားႏွင့္ တိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္းတို႔က ေျပာဆိုၾက ေသာ ရွမ္းဘာသာစကားတစ္မ်ဳိးသာျဖစ္သည္။
ၾကားဖူးသူတို႔အတြက္ မထူးဆန္းပါ ေသာ္လည္း ¤င္းတို႔အားတစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ် မျမင္ေတြ႕၊ မၾကားဖူးေသးေသာသူတို႔အေန ျဖင့္ ''တိုင္းလြိဳင္''ဟူသည္ သီးျခားတိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးတစ္မ်ဳိးဟု ယူဆထင္မွတ္ႏိုင္ဖြယ္ရာ ျဖစ္ေသာ္လည္း ''ေတာင္ေပၚသား''ဟု ဆိုလို ျခင္းျဖစ္သည္။
စာေရးသူတို႔ေနထိုင္ရာ လင္းေခးေဒသ အတြင္းတြင္ လြိဳင္လုံ(ပန္တဝိ)ေက်းရြာ၊ မြန္းလွ၊ မိုက္ဟုန္း၊ ပန္ဆြမ္၊ နမ့္သယ္၊ ပန္စန္႔၊ ပုန္းေလာင္း၊ နမ့္မခိုက္၊ ဆံပူးေက်းရြာႏွင့္ ေဟြနိမ္ေက်းရြာတို႔သည္ တိုင္းလြိဳင္တို႔ အမ်ားဆုံးေနထိုင္ရာ ေဒသျဖစ္သည္။ ¤င္း အျပင္ လင္းေခးခ႐ိုင္မိုင္းပန္(လြိဳင္လုံပန္ ပိေတာင္) ေမာက္မယ္ၿမိဳ႕နယ္ ဂဒူးေလး၊ ဂဒူးႀကီး၊ ဟိုနမ့္၊ နမ့္လြတ္ႏွင့္ ဆီဆိုင္ (ဆိုင္းေခါင္ ေက်းရြာ)အနီးပတ္ဝန္းက်င္ေတာင္ေပၚအခ်ဳိ႕ တို႔တြင္လည္း တိုင္းလြိဳင္တို႔ေနထိုင္လ်က္ရွိၾက သည္။ 'တိုင္း'ဆိုသည္မွာ ရွမ္းဟု အဓိပၸာယ္ ရၿပီး 'လြိဳင္'ဆိုသည္က ေတာင္ကို ေခၚသည္။ ေတာင္ေပၚေနေသာ ရွမ္းလူမ်ဳိးစုအခ်ဳိ႕ႏွင့္ အျခား လူမ်ဳိးစုမ်ားအားလည္း အမ်ားစုက ေဒသႏၲရ အရ တိုင္းလြိဳင္ဟုသာေျပာဆိုခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္ ေၾကာင္း ေလ့လာသိရွိခဲ့ရသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ စာေရးသူသည္ တိုင္းလြိဳင္တို႔ ေနထိုင္ရာေဒသႏွင့္အမ်ားအားျဖင့္ ကူးသန္း ေရာင္းဝယ္မႈ ျပဳတတ္သည့္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း မိုးနဲၿမိဳ႕၏(ငါးရက္တစ္ေစ်း) ေစ်းေန႔တစ္ရက္၌ တိုင္းလြိဳင္တို႔ သြားလာ လႈပ္ရွား ေရာင္းဝယ္ေဖာက္ကားလ်က္ရွိေသာ ပုံရိပ္မ်ားအား သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ရသည္ မ်ားမွ တေစ့တေစာင္းေရးသားတင္ျပလိုပါ သည္။ ေရွးေခတ္ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ သည့္ၿမိဳ႕မ်ား၌ ၿမိဳ႕ေစ်းေန႔အား ငါးရက္တစ္ေစ်း ဟု သတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္း လင္းေခးခ႐ိုင္ အတြင္းရွိ ရွမ္းေစာ္ဘြားေစ်းေန႔မ်ားအနက္ မိုးနဲေစာ္ဘြားေစ်းေန႔သည္ အစည္ကားဆုံးျဖစ္ သည္ဟု မိုးနဲေဒသခံမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တိုင္းလြိဳင္ သို႔မဟုတ္ ကြမ္းလြယ္တို႔၏ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းႏွင့္သဘာဝ
တိုင္းလြိဳင္တို႔သည္ ေတာင္ေပၚစိုက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ျခင္းျဖင့္ အသက္ေမြးဝမ္း ေက်ာင္းျပဳျခင္းကို ပိုမိုႏွစ္သက္ၾကသည္။ ၿမိဳ႕ႏွင့္ေဝးလံေသာေနရာေဒသ ေတာင္ေပၚေန တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ကြမ္းလြိဳင္ ဟု အေခၚခံခဲ့ၾကရေသာ္လည္း ကြမ္းလြယ္ဟု ေခၚဆိုပါက ¤င္းတို႔ မႏွစ္သက္ၾကေပ။ သို႔ေသာ္ မည္သို႔ပင္ဆိုေစကာမူ ေရွးအစဥ္ အဆက္အရ တိုင္းလြိဳင္ဟုသာ အမည္တြင္ခဲ့ရ သည္။ ကြမ္းလြိဳင္တို႔သည္ အုပ္စုလိုက္သြားလာ တတ္ၾကေသာ ဓေလ့ရွိၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္သီးႏွံမ်ဳိးစုံတို႔ကို စိုက္ပ်ဳိး ေရာင္းဝယ္သမႈျပဳၾကသည္။ ၿမိဳ႕၏ ငါးရက္ တစ္ေစ်းကို အားျပဳ၊ အားထားၾကရသည္။ မိမိတို႔ေတာင္ေပၚေဒသထြက္ ႏွမ္း၊ ေျပာင္း၊ ေျမပဲ၊ သခြား၊ မုန္လာ၊ မုန္ညင္း၊ ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ ရာသီအလိုက္စိုက္ပ်ဳိးၾကသည့္ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ားႏွင့္ ပန္းမန္အစုံတို႔အျပင္ ႏွစ္ရွည္သစ္သီးဝလံမ်ားျဖစ္သည့္ သရက္၊ ပိႏၷဲ၊ ေရွာက္ခ်ဳိ၊ လိေမၼာ္၊ သံပရာ၊ သစ္ေတာ္၊ ပန္းသီး၊ မက္မန္းစသည့္ ေတာင္ေပၚေဒသ ျဖစ္ထြန္းေသာ အျခားသစ္သီးဝလံအမ်ဳိးမ်ဳိး တို႔ကို ထိုငါးရက္တစ္ေစ်းသို႔ လာေရာက္ ေရာင္းခ်စီးပြားရွာေလ့ရွိၾကသည္။ စိုက္ပ်ဳိး သီးႏွံတို႔ကို သယ္ေဆာင္လာကာ အဆိုပါ ေစ်းေန႔အမီ ေစ်းအဖိတ္ေန႔မ်ားတြင္ လာေရာက္ ေရာင္းခ်ၾကရသည္။ ထို႔ေနာက္ မိမိတို႔မိသားစုအတြက္ ဆန္၊ ဆီ၊ ဆားႏွင့္ အဝတ္အထည္၊ လိုအပ္ေသာအျခားလူသုံးကုန္ ပစၥည္းမ်ားကို ထိုေစ်းတစ္ပတ္စာ ဖူလုံေစရန္ အျပည့္အစုံဝယ္ျပန္ၾကရသည္။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရေသာ္ ေရွးဘိုးဘြားတို႔ ေခတ္ အစဥ္အလာကတည္းက ျမင့္မားေသာ ေတာေတာင္ ေတာင္ေပၚေဒသမ်ားတြင္သာ မွီတင္းေနထိုင္လာခဲ့ၾကေသာ တိုင္းလြိဳင္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးတို႔သည္ ၿမိဳ႕ေနလူတန္းစား တို႔၌ လိုအပ္လ်က္ရွိေသာ ေတာင္ေပၚေဒသ ထြက္ ဘူး၊ ဖ႐ုံ၊ င႐ုတ္္၊ သခြား၊ မုန္ညင္း၊ မုန္လာ ႏွင့္သစ္သီးဝလံ ပဲမ်ဳိးစုံ၊ ဟင္းသီးဟင္းရြက္အစုံ တို႔ကို ငါးရက္တစ္ေစ်းေန႔မ်ားတြင္ ကိုင္းကြၽန္းမွီ ကြၽန္းကိုင္းမွီဆိုသကဲ့သို႔ ¤င္းတို႔လာေရာက္ ေရာင္းခ်ၾကျခင္းအားျဖင့္ ၿမိဳ႕ေနျပည္သူတို႔အဖို႔ မိမိတို႔ၿမိဳ႕တြင္းေနရာမ်ားတြင္ မျဖစ္ထြန္းႏိုင္ သည့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္သီးႏွံမ်ားကို လုံေလာက္စြာ ဝယ္ယူစားသုံးႏိုင္ၾကသည္မွာ ေတာင္ေပၚေဒသေန တိုင္းလြိဳင္ ေခၚ ကြမ္းလြယ္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးတို႔၏ အက်ဳိးမ်ားစြာ ပင္ျဖစ္ေစပါေၾကာင္းႏွင့္ ရွမ္းကုန္းျပင္ျမင့္ ေဒသတို႔၌ အမွီသဟဲျပဳေနထိုင္လ်က္ရွိၾက ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအခ်ဳိ႕တို႔အား ''တိုင္းလြိဳင္''ဟု ေခၚဆိုသမုတ္ခဲ့ၾကပါေၾကာင္း ေဒသႏၲရဗဟုသုတျဖစ္ေစလိုျခင္းအက်ဳိးငွာ ေဖာ္ျပေရးသားလိုက္ရပါသည္။ ။
စိုုင္းေဇာ္လတ္(လင္းေခး)
No comments:
Post a Comment