တပ္မေတာ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေဖ့စ္ဘုတ္အေကာင့္ႏွင့္ ေဖ့စ္ဘုတ္စာမ်က္ႏွာမ်ား ဖယ္ရွားခံရမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဖ့စ္ဘုတ္အဖြဲ႕သို႔ ေမးျမန္းထားေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံး ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌး ေျပာၾကား

တ

ပ္မေတာ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေဖ့စ္ဘုတ္အေကာင့္ႏွင့္ ေဖ့စ္ဘုတ္စာမ်က္ႏွာမ်ား ဖယ္ရွားခံရမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဖ့စ္ဘုတ္အဖြဲ႕သို႔ ေမးျမန္းထားေၾကာင္း ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံးေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌး ေျပာၾကား


ေနျပည္ေတာ္     ဩဂုတ္     ၂၇

တပ္မေတာ္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အဖြဲ႕အစည္းႏွင့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ား၏ လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာမ်ားကို အေမရိကန္ အေျခစိုက္ လူမႈကြန္ရက္ကုမၸဏီမွ ဖယ္ရွားပစ္လိုက္ေၾကာင္း ယေန႔ထုတ္ျပန္သည္။

ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္  Facebook Account  ၁၈ ခု၊  Facebook  Pages    ၅၂ ခု ကို ဖယ္ရွားလိုက္ေၾကာင္း ပါဝင္သည္။ 

အစိုးရပိုင္းက ႀကိဳတင္သိရွိထားတာမရွိ

အဆိုပါ ထုတ္ျပန္ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံးေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္ေဌးက “နံပါတ္တစ္အခ်က္ ကေတာ့ ဒီတစ္ေန႔လုံး စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံပြဲမွာ ေရာက္ေနတယ္။ ေရာက္ေနေတာ့  အစီအစဥ္ေတြၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွ  အဲဒီသတင္းေတြ ေတြ႕တယ္။ ေတြ႕တဲ့အခ်ိန္  Facebook Team ကေန Statement ထုတ္ထားတယ္။ ထုတ္ထားတဲ့ဟာမွာ Account   ၁၈ ခု၊ Pages ေပါင္း ၅၂ ခု ကို သူတို႔ Community Standard နဲ႔မညီတဲ့အတြက္ ျဖဳတ္ခ်လိုက္တယ္ဆိုတဲ့ဟာ ေျပာထားတယ္။ ေျပာထားတဲ့အပ္ိုင္းမွာ  ကၽြန္ေတာ္တို႔ က  Community Standard အပိုင္းမွာ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ သူတို႔ Screenshot ေတြလည္း ေတြ႕တယ္။ ေျပာရရင္ေတာ့ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ အစိုးရပိုင္းက ႀကိဳတင္ၿပီး သိရွိထားတာမရွိဘူး။

“နံပါတ္ႏွစ္အခ်က္ကေတာ့ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ Page အပါအဝင္ ဒါေတြျဖဳတ္ခ်တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘက္မွာေတာ့ ေမးခြန္းေတြအမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က Community Standard နဲ႔မညီဘူးဆိုၿပီး ဘာေၾကာင့္ျဖဳတ္ရသလဲ။ ျဖဳတ္ရျခင္းအေၾကာင္းအရင္းကို ေမးထားတယ္။ ဒါေတြကို ျဖဳတ္ခ်လိုက္တဲ့အေပၚမွာ သက္ဆိုင္ရာ ကာယကံရွင္ နစ္နာသူေတြကေန   Account ေတြ ၊ Pages ေတြ ရေအာင္ ဘယ္လိုျပန္ၿပီး လုပ္ႏိုင္မလဲ ဒါကိုေမးထားတယ္။

“နံပါတ္သုံးအခ်က္ကေတာ့ Long Term မွာ Community Standard နဲ႔ ညီျခင္း မညီျခင္း၊ ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္း မခ်ိဳးေဖာက္ျခင္းအေပၚမွာ ဘယ္လိုမ်ိဳး ဘယ္သူက အတည္ျပဳသလဲ။ အဲဒီအေပၚမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔က စဥ္းစားစရာ ျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမဝတီသတင္း Pages ေတြလည္း ပါသြားတယ္လို႔ တပ္မေတာ္ကလည္း ဖုန္းဆက္တယ္။ ဖုန္းဆက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစည္းအေဝးထဲေရာက္ေနလို႔ မသိဘူး။ ေနာက္မွ ဖုန္းကိုင္ေတာ့ အဲဒီအေၾကာင္း ေတြသိရတယ္။ ေျပာခ်င္တာက အစိုးရအေနနဲ႔ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစိုးရအဖဲြ႕ကလည္း Social Media Monitoring Team နဲ႔ ေသာ္လည္းေကာင္း ဒီကိစၥေတြနဲ႔ တစ္စုံတစ္ရာ ပတ္သက္ျခင္း မရွိဘူးလို႔ ေျပာခ်င္တယ္။ အဲဒီအေပၚမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ Facebook နဲ႔ တခ်ိဳ႕က  ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံး  အမိန္႔ ေၾကာ္ျငာစာအတုေတြ လုပ္တာေတြရွိတယ္။ အဲဒါလုပ္တာနဲ႔  ပတ္သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ Pages ေတြက ျဖဳတ္ခ်သြားတယ္။ ေဖ်ာက္သြားတယ္။ ေဖ်ာက္သြားတဲ့အေပၚမွာ Information  ေတြလိုတဲ့အခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔သမၼတ႐ုံးအေနနဲ႔ ေတာင္းခံတယ္။ ေတာင္းခံတဲ့ အပိုင္းမွာလည္း ဟိုဘက္က Information ေတြ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေပးတဲ့အပိုင္းမွာလည္း ေတာ္ေတာ္အဆင္မေျပမႈေတြ ရွိတယ္။ ရွိေတာ့      မၾကာေသးခင္က Facebook  က Vice  President လာသြားတယ္။ လာသြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အဲဒါေတြ ေဆြးေႏြးတယ္။

Facebook  နဲ႔ထပ္ၿပီးေဆြးေႏြး

“အထူးသျဖင့္ အစိုးရနဲ႔ Facebook ၾကားမွာ ဘယ္လိုမ်ိဳး သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ Information ေတြ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ ဆိုတဲ့အပိုင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါေတြ မၿပီးျပတ္ေသးဘူး။ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ Facebook Team လာဖို႔ရွိတယ္။ လာတဲ့အခါမွာလည္း ဒါေတြကိုထပ္ၿပီး ေဆြးေႏြးသြားမယ္။

လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ ရွိျခင္း မရွိျခင္းကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔အစိုးရ အေနနဲ႔ေျပာထားၿပီးၿပီ။ နံပါတ္တစ္ အစိုးရရဲ႕ေပၚလစီက ရွင္းတယ္။ အခုလက္ရွိအစိုးရသည္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ လုံးဝ သည္းခံမွာမဟုတ္ဘူး။ ခြင့္လႊတ္မွာ မဟုတ္ဘူး။ နံပါတ္ႏွစ္အခ်က္ ကေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ကိစၥေတြ ကိုင္တြယ္တဲ့ အခါမွာ အေစာႀကီးကတည္းက အစိုးရက ေျပာထားတယ္။ သုံးခ်က္ ရွိတယ္။  နံပါတ္တစ္ ဒါေတြ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းတဲ့အခါမွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ မျဖစ္ပြားဖို႔၊ သတိႀကီးႀကီးထားဖို႔၊ ဥပေဒနဲ႔အညီ ေဆာင္႐ြက္ဖို႔  ဒါကို  တပ္မေတာ္ဘက္ေရာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖဲြ႕ဘက္ကိုေရာ ေျပာထားတယ္။ အဲဒါကိုလည္း အဆင့္ဆင့္ ေျပာထားၿပီးသားျဖစ္တယ္။ အကယ္၍ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြရွိခဲ့တယ္ ဆိုရင္  ခ်ိဳးေဖာက္မႈ ေတြရွိေၾကာင္း ခိုင္မာတဲ့၊ ခိုင္လုံတဲ့ အေထာက္အထားေတြ၊ မွတ္တမ္းေတြ၊ အခ်က္အလက္ေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကိုေပးပါ။ ေပးရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က စုံစမ္းစစ္ေဆးမယ္။ မွန္တယ္ဆိုရင္ တည္ဆဲဥပေဒနဲ႔ အေရးယူမယ္။ ဒါက အခုခ်ိန္ထိ မေျပာင္းလဲဘူး။ သို႔ေသာ္အဲဒီအေပၚမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံတကာက အစိုးရရဲ႕ အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္အေပၚ  ေဝဖန္မႈေတြရွိတယ္။ ရွိတဲ့အတြက္ လြတ္လပ္တဲ့ စုံစမ္း စစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ေတြ ဖြဲ႕ထားၿပီးသားပါ။  ဒီေကာ္မရွင္က သူတို႔အလုပ္ေတြ ဆက္ၿပီးေတာ့လုပ္ေနပါၿပီ။ လုပ္ေနတဲ့ အပိုင္းမွာလည္း အကယ္၍ ရွိတယ္ဆိုရင္ အဲဒီမွာ ေပၚေပါက္လာပါလိမ့္မယ္။

“ေနာက္အခ်က္က  Fact- Finding Mission (FFM) ရဲ႕  Report တင္ရမယ့္ရက္က ဒီရက္မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိေစခ်င္တယ္။ ေနာက္လ ၁၈ ရက္ေန႔မွ သူက  Report တင္ရမယ္။ သို႔ေသာ္ မနက္ျဖန္က်ရင္ လုံၿခဳံေရးေကာင္စီမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ARSA အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈ ဒီဩဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔ တစ္ႏွစ္ျပည့္ အခ်ိန္ကာလအေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲလုပ္မယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲအမီကို   Fact- Finding  Mission  Report  ထြက္မယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ျမင္တယ္။ ဒါဟာ နံပါတ္တစ္ အခ်က္ပါ။ သူက အခ်ိန္ကိုက္ လုပ္တယ္။ မူလက သူတို႔ Report တင္ရမယ့္ကာလ မတိုင္ခင္မွာ ေစာလုပ္တဲ့ သေဘာပါ။  နံပါတ္ႏွစ္အခ်က္ကေတာ့ Fact-Finding Mission က လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္အရ ဖြဲ႕စည္းတာျဖစ္တယ္။ အဲဒီကာလကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရ အေနနဲ႔  ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာထားၿပီးျဖစ္တယ္။

“လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ Resolution ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔က Dissociate လုပ္တယ္။ Dissociate လုပ္တယ္ဆိုတာ ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္မွာ ျမန္မာႏ္ိုင္ငံက ပါဝင္ျခင္း မရွိဘူး။ သေဘာတူ လက္ခံျခင္းမရွိဘူး။ မရွိတဲ့အတြက္ ဒီ Resolution ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ Fact - Finding Mission ဖြဲ႕စည္းဖို႔ကို ျမန္မာႏ္ိုင္ငံ အစိုးရက လက္ခံထားျခင္းမရွိဘူး။ လက္ခံမထားတာမို႔ Fact -Finding Mission ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္ခြင့္ျပဳဖို႔ လုပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျငင္းဆန္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သေဘာမတူဘူး။ လက္မခံဘူး။ Resolution ကို  အေကာင္အထည္ ေဖာ္တဲ့ Fact - Finding Mission ဖဲြ႕စည္းေဆာင္႐ြက္တဲ့အေပၚမွာ လက္မခံဘူး။ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မွာလည္း မဟုတ္ဘူးဆိုတာ ေျပာထားၿပီးသားျဖစ္တယ္။

“ေျပာထားတဲ့အေပၚမွာ Fact-Finding Mission က သူ႕ရဲ႕ Report ကို Launch လုပ္တယ္။ Launch လုပ္ၿပီးမၾကာခင္မွာပဲ Facebook ကလည္း Shut down ေတြလုပ္တယ္။ ဒါေတြကေတာ့ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ခ်ိတ္ဆက္ေနတယ္ဆိုတာကိ အထင္အရွားျမင္ရတယ္။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က Fact-Finding Mission Report နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ရွင္းတယ္။ ျမန္မာႏ္ိုင္ငံအေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ resolution ကိုလက္မခံဘူး။ အဲဒီ resolution ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ Fact-Finding Mission ေဆာင္႐ြက္ခ်က္ေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔က လက္မခံဘူး။ ဒါကို ျပတ္ျပတ္သားသား ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္တယ္။

“ေနာက္နံပါတ္ႏွစ္အခ်က္က ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ Accountability ျဖစ္တဲ့ တာဝန္ယူမႈ ၊ တာဝန္ခံမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ရွင္းတယ္။ မူလကလည္း ေျပာထားၿပီးသား။ နံပါတ္တစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ Zero Tolerance ျဖစ္တယ္။ လုံးဝသည္းခံမွာမဟုတ္ဘူး။ ခြင့္လႊတ္မွာမဟုတ္ဘူး။  ႁခြင္းခ်က္ေပးမွာ မဟုတ္ဘူး။

စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ေတြ႕ရွိခ်က္ ဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္သြားမယ္

“နံပါတ္ႏွစ္အခ်က္က လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြရွိတယ္ဆိုရင္ ခိုင္လုံတဲ့ အေထာက္အထားေတြေပး၊ စုံစမ္းစစ္ေဆးမယ္။ မွန္ကန္တယ္ဆိုရင္ ဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူမယ္။ နံပါတ္သုံးအခ်က္က  ဒီလိုမ်ိဳး ေျပာထားတဲ့အေပၚမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ အခ်က္အလက္ေတြမရဘူး။ ဒါက ကုလသမဂၢအပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝ္ိုင္းကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေျပာထားၿပီးသား။ အဲဒီအေပၚမွာ ေဝဖန္မႈေတြ ရွိတဲ့အတြက္ လြတ္လပ္တဲ့ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕ထားၿပီးၿပီ။ ဖြဲ႕ထားတဲ့အေပၚမွာ ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္သြားဖို႔ရွိတယ္။
ဒီစုံစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ ေတြ႕ရွိခ်က္၊ ေဖာ္ထုတ္ခ်က္ေတြအေပၚမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆက္လက္ ေဆာင္႐ြက္သြားမွာျဖစ္တယ္။  လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ အစိုးရက ကတိကဝတ္ျပဳၿပီးသား။ အဲဒါရွိတယ္။

“ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဒီေန႔တစ္ေနကုန္  စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံပြဲမွာ ေရာက္ေနတယ္။ မသိလိုက္ဘူး။ သိလိုက္တဲ့အခ်ိန္မွာလည္း အကုန္လုံးက  Down သြားၿပီ။ Down သြားေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔က UN Fact-Finding Mission  ရဲ႕ Report Launch လုပ္တယ္။ ၂ နာရီေလာက္မွာ လုပ္တယ္။ မေရွးမေႏွာင္းမွာပဲ  Facebook က ေနၿပီးေတာ့ ဒီ Account ေတြကို  Shut  down  လုပ္ပစ္လိုက္တယ္။ လုပ္ပစ္လိုက္တဲ့အေပၚမွာေတာ့ သူတို႔ Statement ထုတ္ထားတယ္။ Community Standard နဲ႔မညီလို႔ဆိုတဲ့ Reason ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတြ႕ရတယ္။ ေတြ႕ရေတာ့ တပ္မေတာ္ကလည္း  Facebook နဲ႔ အဓိကကိုင္တြယ္ေနတဲ့ အရာရွိႀကီးေတြရွိပါတယ္။ သူတို႔ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆက္သြယ္ပါတယ္။ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အဆင့္ရွိတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီကို ဆက္သြယ္တယ္။ ဘယ္လိုျဖစ္တာလဲဆိုတာ ေမးတယ္။ ေမးတဲ့အေပၚမွာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ Facebook ကိုေတာ့ ေစာေစာက ဖုန္းဆက္ၿပီး ေျပာထားတယ္။ ေမးထားတယ္။ ဒါဘယ္လိုေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာလဲ။ Community Standard ဆိုတဲ့ အေပၚမွာလည္း ေျပာစရာေတြ၊ ေဝဖန္စရာေတြ ရွိတယ္ဆိုတဲ့အပိုင္းကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေျပာတယ္။ ဒီလုပ္ရပ္ကဘာလဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစိုးရ၊ လက္ရွိအစိုးရသြားေနတဲ့ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး ကိုလည္း  တစ္နည္းတစ္ဖုံအားျဖင့္ေတာ့  ထိခိုက္မႈေတြ ရွိလာႏိုင္တယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စိုးရိမ္တယ္။

“ရွိလာမယ္ အလားအလာေတြရွိလာႏိုင္မယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ Social Media Monitoring  Team (SMMT) လုပ္တဲ့အေပၚမွာ  အထင္လြဲမႈေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ နံပါတ္တစ္က တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ Page အပါအဝင္ က်န္တဲ့ Page ေတြ ျဖဳတ္ခ်ခံရျခင္းကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔  ထုတ္ျပန္ထားတဲ့အတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္။ နံပါတ္ႏွစ္က အစိုးရရဲ႕ Input လုံးဝတစ္စုံတစ္ရာ မပါဝင္ပါဘူး။ နံပါတ္သုံးက အစိုးရက ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ SMMT လည္း မပါဘူး။ ဒါကိုေတာ့ အတိအလင္း ေျပာခ်င္ပါ တယ္။ အခုျဖစ္သြားတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ Facebook ကိုေတာ့ ျပန္ေမးထားတယ္။ ဒါေတြျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္း  Community Standard ေတာ့ ဟုတ္ၿပီ၊ တန္းတူ ညီမၽွေတာ့ ျဖစ္ရမယ္။

ျပည္တြင္းဥပေဒလိုက္နာရမယ္ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔သြားရ

“Page ေတြအမ်ားႀကီးျဖစ္သြားတဲ့အေပၚမွာလည္း ေဝဖန္မႈေတြက အမ်ားႀကီး ျမင့္တက္ေနတယ္။ ျမင့္တက္ေနတဲ့ အေပၚမွာလည္း အစိုးရအေနနဲ႔ ေသေသခ်ာခ်ာ သိခ်င္တယ္။  သူတို႔ Page ေတြျပန္ရေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲ၊ သူတို႔ Page ေတြ အသစ္ဖြင့္ရင္ဆက္ၿပီး ဒီအတိုင္းပဲ ျဖဳတ္ခ်မွာလား၊ ဒါကို ကၽြန္ေတာ္တို႔က  Facebook နဲ႔ ဆက္ၿပီးေဆြးေႏြးေနတယ္။ အခု ကၽြန္ေတာ္တို႔ လုပ္ေနတာက Legal ပိုင္းက လုပ္တာ။ ဥပမာ  Facebook ကေနၿပီးေတာ့ ဗီယက္နမ္၊ တ႐ုတ္၊ စင္ကာပူ ျဖစ္ေစ အဲဒီမွာ႐ုံးခြဲေတြရွိတယ္။ သူတို႔ ႐ုံးခြဲေထာင္တဲ့အခ်ိန္က်ရင္ သူ႕ရဲ႕ ျပည္တြင္းဥပေဒကို လိုက္နာရမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ သြားရတာပါ။ သက္ဆိုင္တဲ ႏိုင္ငံဥပေဒအတိုင္း သြားတာပါ။

“ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ  Facebook ႐ုံးခြဲ မရွိဘူး။ မရွိေတာ့ world wide web- www အေပၚမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက User  အျဖစ္သုံးတယ္။  သုံးတဲ့ အေပၚမွာ Facebook  က တစ္ခုခုျဖစ္လာရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရရဲ႕ ျပည္တြင္းဥပေဒေတြ၊ တည္ဆဲဥပေဒေတြက သူ႔အေပၚမွာ By name မျဖစ္ဘူး။  ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တည္ဆဲ ဥပေဒေတြ၊  ဥပေဒေတြ လိုက္နာစရာမလိုဘူးဆိုတဲ့  အေနအထားျဖစ္တယ္။ တ႐ုတ္ မွာဆိုရင္ Facebook ကို ပိတ္တယ္။  သူရဲ႕  ျပည္တြင္းျဖစ္  Social   Media ေတြသာသုံးတယ္။ Facebook ကိုသုံးတဲ့အခ်ိန္မွာ  Agreement လုပ္တဲ့သေဘာ ရွိတယ္။

“အလားတူပဲ  European Council ဥေရာပမွာလည္း Facebook  နဲ႔ MoU ထိုးတာေတြရွိတယ္။ အဲဒီမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔အစိုးရအေနနဲ႔ Facebook နဲ႔ MoU ထိုးဖို႔ထိ  ၫွိႏႈိင္းခဲ့တယ္။ ၫွိႏႈိင္းခဲ့ေသာ္လည္း  Individual ႏိုင္ငံအေနနဲ ပတ္သက္လို႔ ထိုးတဲ့အေလ့အထ သူတို႔မွာမရွိဘူးဆိုတဲ့အတြက္ G to G အစိုးရနဲ႔  သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရ၊ အစိုးရနဲ႔ Facebook Team နဲ႔ ဘယ္လိုသေဘာတူညီခ်က္ေတြ လုပ္ႏိုင္မလဲဆိုတာ ဆက္ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိပါတယ္။

“ေနာက္တစ္ခ်က္က Social Media မွာ  အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ Facebook ကို အဓိကမွီခိုအားထားေနလို႔ Facebook အခန္းက႑က Main Stream Media လို ျဖစ္လာတယ္။ တစ္ဖက္ကလည္း ေကာင္းက်ိဳးေတြရွိသလို တစ္ဖက္ကလည္း ဆိုးက်ိဳးေတြရွိတယ္။ ဒီအေပၚမွာ ျမန္မာျပည္သူလူထု User   ေတြ ၊ ျမန္မာ  Community က အထူးသျဖင့္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိလိမ့္မယ္။ ဆိုလိုတာက Facebook ေပၚမွာ Like လုပ္တာမ်ားလာတယ္။  ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပည္သူလူထုေတြရဲ႕ Data အခ်က္အလက္ေတြ အကုန္လုံးက Facebook ေပၚမွာ ရွိပါတယ္။

Online နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ တိက်တဲ့ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းရွိဖို႔လို

“ေနာက္တစ္ဆင့္  ဘာေတြဆက္ျဖစ္မလဲ၊ ဒါေတြကလည္း  က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေတြးၾကဖို႔လိုတယ္။ အစိုးရပိုင္းကေတာ့ ဘာလိုသလဲဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က Long Term သြားေနတာ အခုအခ်ိန္ထိ Cyber Law မရွိဘူး။ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒက ကြန္ရက္အသုံးျပဳတာေတြနဲ႔ တကယ္ Cyber မွာ အဓိကျဖစ္ေနတဲ့ ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အေရးယူႏိုင္တဲ့ ဥပေဒဆိုတာ မရွိေသးဘူး။ ႏိုင္ငံတကာမွာရွိတယ္။ Cyber Law  ရွိသလို  Cyber  Police ရွိတယ္။ Cyber မွာ ျဖစ္သမၽွကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔    ဥပေဒေၾကာင္းအရ   ရွင္းလို႔ရတယ္။  အခုလက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျဖရွင္းဖို႔ခက္တယ္။  ဥပေဒမရွိေတာ့ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒကို ကိုးကားရတယ္။ Online နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သုံးစြဲမႈေတြမွာ  တိက်တဲ့ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္းေတြ ရွိဖို႔လိုတယ္။ ဒါက  Long  Term ျမန္ျမန္ေလးတြန္းဖို႔ေတာ့ လိုလိမ့္မယ္’’ ဟု  ေျပာၾကားသည္။

ေက်ာ္သူထက္ ၊ ေမႊးၾကဴဇင္
MOI