စစ္ကုိင္းၿမိဳ႕ မင္းကြန္းေတာင္႐ုိး ဓမၼနာဒ ေခ်ာင္ သာသနဓဇသိရီပဝရ ဓမၼာစရိယ အစုိးရပထမေက်ာ္ ပရိယတိၱသာသန ဟိတဓမၼာစရိယ၊ ဝဋံသကာ၊ ဝိသိ႒ဝိနယ ဓရ၊ မဟာဝိနယေကာဝိဓ၊ ဝိသိ႒အာဘိ ဓမၼိက၊ မဟာအဘိဓမၼေကာဝိဒ၊ ဝိသိ႒ ဒီဃဘာဏက၊ မဟာဒီဃနိကာယ ေကာဝိဒ၊ ဗုဒၶသာသနာဝိသိ႒၊ တိပိဋက ဓရ၊ မဟာတိပိဋကဓရ၊ မဟာတိပိဋက ေကာဝိဒ၊ တိပိဋကဓမၼဘ႑ာဂါရိက၊ ဆ႒သဂ¯ယနာ ဝိႆဇၨက၊ အဘိဓဇ မဟာရ႒ဂု႐ု၊ မဟာဗုဒၶဝင္က်မ္းျပဳ၊ ႏုိင္ငံေတာ္သံဃ မဟာနာယကပဌမ အက်ဳိးေတာ္ေဆာင္၊ မင္းကြန္းဆရာ ေတာ္ အရွင္ဝိစိတၱသာရာဘိဝံသည္ ၁၃၅၄ ခုႏွစ္ တပုိ႔တဲြလျပည့္ေက်ာ္ ၃ ရက္၊ (၁၉၉၃ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ လ ၉ ရက္) အဂ¯ေန႔ညေန ၄ နာရီ မိနစ္ ၄ဝ အခ်ိန္တြင္ ဘဝနတ္ထံပ်ံလြန္ေတာ္ မူခဲ့ပါသည္။
ေက်းဇူးရွင္မင္းကြန္းတိပိဋကဆရာ ေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ ထူးျခားေသာ Óဏ္၊ ဝီရိယတုိ႔ေၾကာင့္ ပရိယတိၱ သာသနာေတာ္၌ ေရွးဦးစြာ စတင္ေပၚ ထြန္းေတာ္မူေသာ တိပိဋကဆရာေတာ္ တစ္ပါးျဖစ္ေၾကာင္း ဗုဒၶဘာသာဝင္ အားလုံးသိရွိၿပီး ျဖစ္ၾကပါသည္။ ဆရာ ေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ သင္႐ုိးပိဋကတ္ သုံးပုံစာအုပ္ေရ ၂ဝ စာမ်က္ႏွာ(၈ဝ၂၇) တုိ႔ကုိ အေထာက္အမ မရွိ၊ အမွားအယြင္း မရွိ၊ တိက်ျပတ္သားစြာ ႏႈတ္တက္အာဂုံ ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ''ကၻာ့ စံခ်ိန္မွတ္တမ္းမ်ား'' အမည္ရွိ ကၻာ ေက်ာ္စာအုပ္ႀကီးထဲ၌ အရွင္ဝိစိတၱသာရ အား ''ကၻာ့မွတ္Óဏ္အေကာင္းဆုံး ပုဂိၢဳလ္'' ဟု ႏွစ္ႀကိမ္တုိင္တုိင္ မွတ္တမ္း တင္ထားပါသည္။
မင္းကြန္းဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး သည္ တိပိဋကဓရေရြးခ်ယ္ေရးစာေမးပဲြ ႀကီးတြင္ ၁၃၁၁ ခုႏွစ္ ကဆုန္လမွစ၍ ၁၃၁၅ ခုႏွစ္ နတ္ေတာ္လအထိ ေလးႏွစ္ ႏွင့္ ခုနစ္လတုိင္တုိင္ ပိဋကတ္သုံးပုံကုိ အာဂုံျပန္ဆုိႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ဝိသိ႒ ဂုဏ္ထူးကုိ ရရွိ၏။ ေရးေျဖတြင္လည္း ၉၅ ရာခုိင္ႏႈန္း ေအာင္မွတ္ရကာ ေျဖဆုိ ႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ မဟာဂုဏ္ထူးကုိ ရရွိသျဖင့္ ''ဗုဒၶသာသနာ(ဝိသိ႒) တိပိဋကဓရ (မဟာ) တိပိဋကေကာဝိဒ'' ဟူေသာ ဂုဏ္ထူးႏွစ္ထပ္ဘဲြ႕ထူးကုိ ပထမဆုံးရရွိေတာ္မူခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ပင္လွ်င္ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ဝယ္ ''တိပိဋ ကဓရအစ အရွင္ဝိစိတၱသာရာဘိဝံ သက '' ဟု ဆုိစမွတ္ျပဳရေပသည္။
၁၃၁၆ ခုႏွစ္ ကဆုန္လျပည့္ေန႔တြင္ ဆ႒သဂ¯ယနာတင္သဘင္ပဲြႀကီး စတင္ က်င္းပခဲ့၏။ ျမန္မာ၊ သီရိလကၤာ (သီဟုိဠ္)၊ ထုိင္း၊ လာအုိ၊ ကေၻာဒီးယား ဟူေသာ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာ ငါးႏုိင္ငံမွ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားပါဝင္သည့္ သဂ¯ ယနာပဲြႀကီး၏ သဘာပတိမွာ အဘိ ဓဇမဟာရ႒ ဂု႐ုေညာင္ရမ္းဆရာေတာ္ ဘဒၵၲေရဝတမေထရ္ျဖစ္၏။ အဂၢ မဟာပ႑ိတ မဟာစည္ဆရာေတာ္ ဘဒၵၲေသာဘနက ပၧက(အေမး)ဆရာ ေတာ္အျဖစ္ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္၍ ဘဒၵၲ ဝိစိတၱသာရာဘိဝံသ ဆရာေတာ္က ဝိႆဇၨက(အေျဖ) ဆရာေတာ္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ေတာ္ မူခဲ့ၾကပါသည္။
ဆ႒သဂ¯ယနာေခတ္တြင္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံေတာ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးႏုသည္ တိပိဋက ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးအား မဟာဗုဒၶဝင္က်မ္းႀကီးကုိ ဦးစီးေရးသား ရန္၊ ထုိသုိ႔ေရးသားရာ၌ ဗုဒၶ၏အေၾကာင္း အရာ မွန္သမွ်အပ္က်သည္ကမက်န္ရ ေအာင္ ေရးသားျပဳစုပါရန္ ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရကုိယ္စားႏုိင္ငံေတာ္ဗုဒၶသာသန ႏုဂၢဟအဖဲြ႕ႀကီး၏ အကူအညီအားကုိ ရယူကာ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေလွ်ာက္ထား၏။ သုိ႔အတြက္ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက ''ေစတနာ့ ဝန္ထမ္းအျဖစ္ျဖင့္သာ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရလွ်င္ ႐ုံးကိစၥအဝဝ ပတ္သက္မႈမရွိေစရန္ႏွင့္ စာေပကိစၥ တြင္သာ ဦးစီးေဆာင္ရြက္ခြင့္ျပဳရန္'' ဟူေသာ ဝန္ခံကတိသုံးခ်က္ ေတာင္း၍ လက္ခံေရးသားခဲ့ပါသည္။
ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးသည္ မဟာ ဗုဒၶဝင္က်မ္းႀကီးကုိ ပါဠိေတာ္၊ အ႒ ကထာ၊ ဋီကာမ်ားကုိ ၾကည့္၍ တစ္ခါ တည္းကုိယ္တုိင္ လက္ႏွိပ္စက္႐ုိက္၍ ျပဳစုေတာ္မူ၏။ မဟာဗုဒၶဝင္က်မ္းႀကီးကုိ ဆ႒သဂ¯ယနာ၏ ဖြားဖက္ေတာ္ျဖစ္၍ အတဲြအားျဖင့္ ေျခာက္တဲြခဲြျခား၏။ ထုိက်မ္းႀကီးတြင္ ပါဝင္ေသာ အေၾကာင္း အရာစာမ်ားမွာ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း မဂၢင္ရွစ္ပါးတရားမ်ားျဖစ္၍ အုပ္ေရ အားျဖင့္ ရွစ္အုပ္ပုိင္းျခားထား၏။ ဘုရားရွင္ကုိယ္ေတာ္ ျမတ္ႀကီးသည္ ၄၅ ဝါပတ္လုံး မနားမေနသတၱဝါတုိ႔၏ အက်ဳိးစီးပြားတုိ႔ကုိ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္ ကုိ ၾကည္ညိဳပူေဇာ္လုိ၍ အခန္းအားျဖင့္ ၄၅ ခန္း ဆင္ျမန္းသတ္မွတ္ခဲ့၏။ စာမ်က္ႏွာအားျဖင့္ ၅၅၁၆ မ်က္ႏွာရွိ ေသာ ႏုိင္ငံေတာ္ဗုဒၶသာသနာ မဟာ ဗုဒၶဝင္က်မ္းႀကီးကုိ ေရးသားျပဳစုေတာ္ မူခဲ့သည္။ မဟာဗုဒၶဝင္က်မ္း စာအုပ္မ်ား ၿပီးစီးခ်ိန္တြင္ စာေပပညာရွင္ သုေတသီ မ်ားက ''အခိုင္အမာ အကိုးအကားခံ စာအုပ္ႀကီးတစ္ဆူျဖစ္၏။ ေရးသား ထားပံုမွာ ယဥ္သည္၊ သန္႔သည္၊ ခံ့သည္၊ ညက္ေညာသည္'' ဟူ၍ ေဝဖန္ခ်ီး က်ဴးခဲ့ၾက၏။ ယေန႔အထိ အႀကိမ္ေပါင္း မ်ားစြာ ႐ိုက္ႏွိပ္ခဲ့ရ၍ မဟာဗုဒၶဝင္ က်မ္းႀကီးမ်ားသည္ ျမန္မာတုိ႔၏ေထရ ဝါဒ ဗုဒၶသာသနာဂုဏ္ေဆာင္ သမိုင္း ေျပာင္ေစသည့္ က်မ္းႀကီးမ်ားျဖစ္ၾကပါ သည္။
ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ သာသနာ ေတာ္ႀကီး၏အက်ဳိးေမွ်ာ္ရည္ကိုးလ်က္ တိပိဋကဓရဆရာေတာ္မ်ား ေပၚထြန္း လာရန္အေရး ေမွ်ာ္ေတြးလ်က္၊ မင္းကြန္းေတာင္႐ိုး မုိးမိတ္ကုန္းေျမတြင္ ''တိပိဋကနိကာယေက်ာင္းတိုက္''ႀကီးကို ၁၃၄ဝ ျပည့္ႏွစ္က စတင္ၿပီး တည္ေထာင္ထားခဲ့၏။ ဆရာေတာ္ ႀကီးသည္ ပိဋကသံုးပံု က်မ္းစာမ်ားကို စာသင္သား ရဟန္းေတာ္မ်ားအား စည္းကမ္းတက် နည္းòန္လမ္းျပ သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးေစေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ တိပိဋကနိကာယေက်ာင္းတိုက္ႀကီးတြင္ ဆြမ္း၊ ကြမ္းစေသာ ပစၥည္းေလးပါး တို႔ကိုၿငိဳျငင္မႈမရွိေစရဘဲ တိပိဋကဓရ ေလာင္းလ်ာ စာသင္သားရဟန္းေတာ္ တို႔သည္ ပိဋကတ္စာေပကုိ က်က္၊ ျပန္၊ ႀကံ၊ ၾကည့္ႀကိဳးစားလ်က္ရွိေနေသာ ေက်ာင္းတိုက္ႀကီးပင္ျဖစ္ေပသည္။
ထုိမွတစ္ပါး ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ ျမန္မာျပည္အႏွံ႔အျပား လွည့္လည္၍ တရားဓမၼေတာ္မ်ား ေဟာၾကားျခင္းျဖင့္ ရရွိလာေသာ အလွဴဝတၴဳေငြျဖင့္ သာသနာျပဳလုပ္ငန္းမ်ားစြာ ေဆာင္ရြက္ ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ထုိသု႔ိေသာ လုပ္ငန္း မ်ားထဲမွ ႏုိင္ငံေတာ္ ပရိယတိၱသာသနာ့ တကၠသုိလ္ႀကီးႏွစ္တိုက္သည္ ခမ္းနား ထည္ဝါစြာေပၚလြင္ ထင္ရွားလ်က္ရွိပါ သည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ တကၠသုိလ္ ေက်ာင္းေဆာင္ အေဆာက္အအံု ၅ဝ ေက်ာ္၊ မၲေလးၿမိဳ႕တြင္ ၇ဝ ေက်ာ္ရွိေသာ တကၠသုိလ္ႏွစ္ခု ေဆာက္လုပ္ကာ ႏုိင္ငံေတာ္သို႔ အပ္ႏွံခဲ့ပါသည္။
ထုိေက်ာင္းတိုက္ႀကီး ႏွစ္တိုက္တြင္ ပထမႀကီးတန္းေအာင္ရဟန္းေတာ္ မ်ားႏွင့္ ဓမၼာစရိယဘဲြ႕ရၿပီးေသာ ရဟန္း ေတာ္မ်ား သီတင္းသံုးလ်က္ဆိုင္ရာ က်မ္းစာမ်ားကို ပရိယတိၱသာသနာ့ အက်ဳိးအတြက္ ႀကိဳးစားသင္ယူေတာ္ မူေနၾက၏။ ထုိတကၠသိုလ္ႀကီးမ်ားမွ ''သာသနတကၠသီလာမဟာဓမၼာ စရိယ'' ဘဲြ႕တံဆိပ္ေတာ္ရ ရဟန္းေတာ္မ်ား'' ''သာသနတကၠသီလာဓမၼာစရိယ'' ဘဲြ႕တံဆိပ္ေတာ္ရ ရဟန္းေတာ္မ်ား မ်ားစြာ ေပၚထြန္းလ်က္ရွိသျဖင့္ သာသနာေတာ္ႀကီးအတြက္ အားရဖြယ္ ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ ထည္ဝါ ခမ္းနားမႈျဖင့္ ျပည့္စံုေသာ ဇီဝိတဒါန သာသနာ့အထူးကုေဆး႐ံုႀကီးတစ္႐ံုကုိ လည္း ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းခဲ့ပါသည္။
ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ ျပည္သူ႔ အက်ဳိးျပဳလုပ္ငန္းျဖစ္သည့္ မိမိ သီတင္း သံုးရာ မင္းကြန္းေက်းရြာ ေက်းလက္ က်န္းမာေရးေဆးေပးခန္းေပၚေပါက္ ေအာင္ စီမံေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ မင္းကြန္း တိုက္နယ္ေဆး႐ံု၊ က်န္းမာေရးမွဴး၊ ဆရာဝန္ႏွင့္ ဝန္ထမ္းေနအိမ္မ်ား ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေအာင္ စီစဥ္ေဆာင္ ရြက္ေပးခဲ့ပါသည္။ ပညာေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ မူလတန္း၊ အလယ္တန္းႏွင့္ အထက္တန္းေက်ာင္း အဆင့္ဆင့္အထိ ေက်ာင္းအေဆာက္အအံုမ်ား ေပၚထြန္း ေအာင္လည္း စီမံေဆာင္ရြက္ခဲ့၏။ ဆရာ ေတာ္ႀကီး၏ ေမြးရာဇာတိျဖစ္သည့္ ျမင္းၿခံၿမိဳ႕နယ္ က်ည္းပင္ရြာႏွင့္ သဲျဖဴဝ ရြာတို႔တြင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမ်ား ေဆာက္လုပ္ေပးျခင္းတို႔ကိုလည္း စီမံေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့၏။ မၲေလးပရိ ယတိၱသာသနဟိတအသင္း ဗိမာန္ေတာ္ ႀကီးႏွင့္ မလြန္ဆန္လွဴအသင္း ညီမူရာ ခန္းမႀကီးမ်ား ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေရး အတြက္ တရားဓမၼမ်ား ေဟာၾကား၍ စည္း႐ံုးေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
ဆရာေတာ္ႀကီးတရားဓမၼ ေဟာ ၾကားရာတြင္ ပါဠိေတာ္ႀကီးမ်ားကို အေလးထား ေဟာေျပာေတာ္မူ၏။ အသံၾသဇာမွစ၍ ထူးျခားေနေသာ ေၾကာင့္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးရွိ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူအမ်ားက အထူးႏွစ္သက္ သေဘာက်ၾက၏။ ျမန္မာႏိုင္ငံေဒသ မ်ဳိးစံုသုိ႔ လွည္း၊ ေလွ၊ ဆုိက္ကား၊ ထြန္ စက္၊ ကား စသည့္ယာဥ္ရထားမေရြးဘဲ ယာဥ္ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ၾ<ြကေရာက္ေတာ္မူၿပီး တရားပြဲေပါင္း တစ္ေသာင္းခဲြေက်ာ္ခန္႔ ေဟာၾကား ေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ တရားဓမၼ မ်ားကို ေဟာၾကားရာ၍ ပါဠိေတာ္ ႀကီးမ်ားကို ႏႈတ္တက္အာဂံုေဆာင္ၿပီး အေက်ာ္အလႊားမရွိ အစအဆံုးရြတ္ဆို ကာ ပါဌ္ေလွ်ာက္အနက္ေပး ျမန္မာ ျပန္၍ အျပည့္အစံုေဟာၾကားေပးေတာ္ မူပါသည္။ လိုအပ္လာပါလွ်င္ အဌ ကထာ၊ ဋီကာပါဠိမ်ားကိုပင္ ရြတ္ဆုိကာ ဂၳၲရအဆုိအမိန္႔၊ အာစရိယဝါဒ အယူ အဆမ်ားကိုပါ ထည့္သြင္းလ်က္ ရွင္းလင္းေဖာ္ထုတ္ေဟာၾကားေတာ္မူ ခဲ့၏။
ထုိကဲ့သို႔ ပါဠိေတာ္ႀကီးမ်ားကို အာဂံုေဆာင္ၿပီး ေဟာၾကားရျခင္းကို ဆရာေတာ္ႀကီးက ''ျမန္မာႏုိင္ငံဗုဒၶ ဘာသာဝင္မ်ား သာသနာေတာ္ အတြက္ ပစၥည္းေလးပါးေပးလွွဴလ်က္ သူတို႔ဘက္ကတာဝန္ကုိ သူတို႔ေက်ပြန္ပါ သည္။ ဘုရားေဟာတရားေတာ္မ်ားကို ဘုရားေဟာသည့္အတိုင္း သူတို႔နား ေရာက္ေအာင္ ပို႔မေပးလွ်င္ဘုန္းႀကီး တို႔ဘက္က တာဝန္မေက်ဘဲျဖစ္ေနလိမ့္ မည္။ သူတို႔နားသုိ႔ ဘုရားေဟာတရား ေရာက္ေစခ်င္လို႔ ပါဠိေတာ္ကို အာဂံု ေဆာင္ၿပီး ေဟာေနျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဘုန္းႀကီးကေတာ့ ဘုရားေဟာအရွိကို အရွိအတိုင္းေဟာမွာပဲ၊ ပါဠိကိုရြတ္ၿပီး ကိုယ္လိုရာဆြဲမေဟာဘူး။ တရားစစ္စစ္ ေဟာတာပဲ ေကာင္းပါသည္'' ဟူ၍ ရွင္းျပခဲ့ဖူးပါသည္။
ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ မိမိ၏အသက္ႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္ကို သာသနာ ေတာ္ႀကီးအား အပ္ႏွင္းထားသည့္ပမာ အသက္ႏွင့္ ခႏၶာၿမဲေနသေရြ႕သာသနာ အတြက္ အက်ဳိးျပဳလုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္သာ အခ်ိန္ကုန္ေစခဲ့ပါသည္။ ဆရာေတာ္ႀကီး ဘဝနတ္ေက်ာင္း ေရႊ႕ေျပာင္းစံဝင္ေတာ္ မူသြားသည္မွာ ၂၅ ႏွစ္ ေက်ာ္ၾကာျမင့္ ခဲ့ၿပီျဖစ္၏။ အခ်ိန္ကာလမည္မွ်ပင္ၾကာေညာင္းပါေသာ္လည္း ရဟန္းရွင္လူ တပည့္မ်ား၏ ႏွလံုးသား၌ ထာဝရေမာ္ ကြန္းတင္ကာ အၿမဲပင္ရွင္ သန္လ်က္ရွိ ေနၾကပါေတာ့သတည္း။ ဦးေက်ာ္စိန္(မႏၱေလး)ျမန္မာ့အလင္း
No comments:
Post a Comment