ကုိယ့္အလုပ္ ကုိယ္ မလုပ္ႏူိင္ၾကေသာ အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္ အမတ္မ်ား

အဂၤါေန႕ က အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္တြင္ ျမန္မာတြင္ လူမ်ဳိးေရး မ်ဳိးတုန္းမႈ လုပ္ေနသည္ဟု စြပ္စဲြကာ နယ္ေျမ ကာကြယ္ေရး ေဆာင္ရြက္ေနၾကေသာ တပ္မေတာ္ကုိသာမက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိပါ "ရုိဟင္ဂ်ာ" ဆုိသူမ်ားအပါအ၀င္ ႏူိင္ငံသားမ်ား၏ လုံျခဳံေရးကုိ အာမခံရန္ ေတာင္းဆုိလုိက္ပါတယ္။ အဆုိပါ အဆုိကုိ တခဲနက္ အတည္ျပဳခဲ့ၾကပါတယ္။

ျမင့္ျမတ္လွေသာ စိတ္ဓါတ္မ်ားဟုပင္ ဆုိရမည္ ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ ၎တုိ႕ႏူိင္ငံအတြင္း ျဖစ္ပ်က္ေနသည္မ်ားကုိ တေစ့တေစာင္း ျပန္ၾကည့္ၾကဖုိ႕ လုိလာပါတယ္။
ေသနတ္သမား၏ လက္ခ်က္ျဖင့္ ၂၀၁၄ တြင္ ကယ္လီဖုိနီးယားတြင္ ၆ ဦး၊ ေတာင္ ကာရုိလုိင္နားတြင္ ၉ ဦး။ ေအာ္ရီဂြန္ တြင္ ၉ ဦး၊ ၂၀၁၅ တြင္ ကယ္လီဖုိနီးယား၌ပင္ ေနာက္ထပ္ ၁၄ ဦး၊ ၂၀၁၆ ေအာ္လန္ဒုိ ရွိ gay nightclub မွာ ၄၉ ဦး၊ ေလာေလာဆယ္ လပ္စ္ ဗီးဂတ္စ္ တြင္ ၅၈ ဦး ေသ ျပီး ၄၈၉ ဦး ဒဏ္ရာ ရခဲ့မႈ ေတြ ေတြ႕ေနရပါတယ္။

အေမရိကန္မွာ လူုအစုလုိက္ အျပဳံလုိက္ အျပစ္ခံရမႈ mass shooting ကုိ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆုိရာမွာ လူ ေလးဦး ႏွင့္ ေလးဦးထက္ေက်ာ္သူမ်ား တခိ်န္တည္း တေနရာတည္းမွာ အသတ္ခံရျခင္းလုိ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ ၂၀၀၀-၁၄ အၾကား ႏူိင္ငံေပါင္း ၁၄ ႏူိင္ငံတြင္ အဆုိပါ အဓိပၸါယ္အရ ျပစ္ခတ္ခံရမႈ ေပါင္း ၁၆၆ ၾကိမ္ ျဖစ္ခဲ့ရာမွာ အေမရိကန္ ႏူိင္ငံထဲမွာပင္ ၁၃၃ မႈ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတာင္မွ ေန႔စဥ္ ပွ်မ္းမွ် ၉၃ ဦး ခန္႕ႏႈန္း နဲ႕ တႏွစ္ကုိ လူ သုံးေသာင္းခန္႕ ကုိယ့္ကုိကုိယ္ သတ္ေသျခင္း၊ လူသတ္ခံရျခင္းနဲ႕ အသက္ဆုံးရႈံးသြားခဲ့ရတာ ထည့္သြင္းျခင္း မရွိေသးပါဘူး။

မိမိတုိ႕ ႏူိင္ငံသားမ်ား အခုလုိ ေဘးအႏၱရာယ္ေတြ က်ေရာက္ေနတဲ့ အတြက္ ေသနတ္ ၀ယ္ယူခြင့္ ဥပေဒကုိ ဖ်က္သိမ္းဖုိ႕ မေျပာနဲ႕ ပုိမုိတင္းက်ပ္စြာ လုပ္ဖုိ႕ကုိေတာင္ အခု ျမန္မာႏူိင္ငံအတြက္ ႏူိင္ငံသားမ်ား လုံျခဳံေရး အာမခံခ်က္ ေပးဖုိ႕ ေတာင္းဆုိေနတဲ့ ရီပါတ္ဘလီကင္ ထိမ္းခ်ဳပ္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္က အမတ္ေတြ ေလသံေတာင္ မဟရဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။ တခါက အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ ေပါလ္ ရုိင္ယန္ကုိ အဆုိပါ ကိစၥ ဘယ္လုိ စီစဥ္မလဲ ဟု သတင္းေထာက္မ်ားက မရမက ေမးတာကုိပင္ "ကၽြန္ေတာ္အေနနဲ႕ ဒီအေၾကာင္းအစား အခြန္အတုပ္ေတြ ေလ်ာ့ခ်ေရး သာ ေျပာလုိပါတယ္" ဟု ေျဖၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။
အဘယ့္ေၾကာင့္နည္း၊
ရွင္းပါသည္။
၎တုိ႕ကုိ မဲေပးေနၾကေသာ ရီပါတ္ဘလီကင္ လူထု အနည္းစု (အမ်ားအားျဖင့္ ေက်းလက္ေဒသေန လူမ်ား) ႏွင့္ အမ်ဳိးသား ရုိင္ဖယ္ အသင္းၾကီး ျဖစ္တဲ့ National Rifle Association (NRA) နဲ႕ ၎တုိ႕ရဲ႕ ေလာဘီ အဖဲြ႕ေတြက အျပင္းအထန္ ကန္႕ကြက္ေနၾကတဲ့ အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကန္႕ကြက္သူမ်ားက အေမရိကန္ ႏူိင္ငံသားတုိင္း ကုိယ့္ကုိကုိယ္ ကာကြယ္ရန္ လက္နက္ကုိင္ေဆာင္ႏူိင္ခြင့္ ရွိရမယ္လုိ႕ ယုံၾကည္ေနၾကတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္လည္း ၎တုိ႔ ရဲ႕ မဲဆႏၵနယ္ေျမက လူထု ျငိဳျငင္လာမယ့္ အေရး စုိးရြံ႕ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကြန္ဂရက္အေနနဲ႕ အနည္းငယ္ေလး သာ ပုိမုိ ထိမ္းခ်ဳပ္ႏူိင္မယ့္ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ကုိ ျပဌာန္းႏူိင္မယ္ဆုိရင္ လူ အသက္ တႏွစ္ တႏွစ္ကုိ ရာဂဏန္း ေထာင္ဂဏန္းေလာက္ေတာ့ ကယ္တင္ႏူိင္ေကာင္းရဲ႕ လုိ႕ အေမရိကန္ ျပည္သူေတြက ျငည္းတြားလာေနၾကျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလုိ လပ္စ္ဗီဂါတ္စ္ ကိစၥလုိ ဆုိးရြားလွတဲ့ အစုလုိက္ အျပဳံလုိက္ သတ္မႈၾကီး ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ ပူပူေႏြးေႏြးမွာေတာင္ ေသနတ္ ကုိင္ေဆာင္ခြင့္ ထိမ္းခ်ဳပ္ႏူိင္မယ့္ ဥပေဒတခုခု မျပဌာန္း ႏူိင္ခဲ့ရင္ ဘယ္ေတာ့မွ လုပ္ျဖစ္လိမ့္မယ္ မထင္ပါဘူး၊
ထုိ႕အတြက္ ကြန္ဂရက္ကုိ အားကုိးလုိ႕ မရမွန္း သိတဲ့ ျပည္နယ္အခ်ဳိ႕က မိမိတုိ႕ ျပည္နယ္အလုိက္ ေသနတ္ ၀ယ္ယူမႈ တင္းက်ပ္ေရး၊ ထိမ္းခ်ဳပ္ႏူိင္ခြင့္ ရရွိေရး ဥပေဒေတြ ျပဌာန္းလာခဲ့ၾကပါတယ္။

ထုိကဲ့သုိ႕ မဲဆႏၵရွင္မ်ားရဲ႕ ျငိဳျငင္မွာကုိ ေၾကာက္ဒူးတုန္ေနၾကတဲ့ ေယာက်္ားရင့္မာၾကီးမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္ အမတ္မ်ားက တႏူိင္ငံလုံးရဲ႕ ဆႏၵကုိ ဆန္႕က်င္ျပီး "ရုိဟင္ဂ်ာ" ဆုိသူမ်ားကုိ ႏူိင္ငံသားေပးေရး၊ စစ္တပ္အေပၚ မိမိမွာရွိတဲ့ moral authority ကုိ သုံးျပီး ဆန္႕က်င္ရႈတ္ခ်ေပးဖုိ႕ အသက္ ၇၀ ေက်ာ္ အမ်ဳိးသမီးၾကီးအား ဆူညံစြာ ေတာင္းဆုိလာေနသည့္ အျဖစ္က "ရယ္ခ်င္လုိက္တာ ဖတ္ဖတ္ေမာ" လုိ႕သာ ဆုိလုိက္ခ်င္ပါေတာ့တယ္။
လွစိုးေ၀
The Economist (October 7th 2017) တြင္ ပါရွိေသာ "Deadly Silence", "What happened in Vegas"ႏွင့္ "The power of magical thinking" ေဆာင္းပါးမ်ားမွ အခ်က္အလက္မ်ား ထုတ္ႏႈတ္သုံးစဲြ
သည္။