ျပာယာ ခတ္လာေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏူိင္ငံက ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ မူဆလင္မ်ား အေရး နဲ႕ ပါတ္သက္ျပီး ကုလသမဂၢ လူ႕
အခြင့္အေရး ေကာင္စီ United Nations Human Rights Council (UNHRC) အစည္းအေ၀း က်င္းပေပးဖုိ႔ ဒီေန႕ေတာင္းဆုိလုိက္ပါတယ္။

ယင္းသည္ ၎တုိ႕ထင္သလုိ ျဖစ္မလာေတာ့မွန္း သိလာျပီ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ သံတမန္ေရးအရ ထပ္မံ
ဖိအားေပးျပီး အက်ပ္ကုိင္ႏူိင္ဖုိ႕ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏွစ္ႏူိင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္ ရရွိျပီး မၾကာခင္မွာပဲ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏူိင္ငံ အေနနဲ႕ အခုလုိ ျပဳလုပ္လာျခင္းက အေၾကာင္းရင္း သုံးရပ္ရွိတယ္လုိ႕ ရႈ႕ျမင္မိပါတယ္။

ပထမ အခ်က္က ႏွစ္ႏူိင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္အရ ျမန္မာတုိ႕ဖက္က ေတာင္းဆုိခ်က္ ျဖစ္တဲ့ ျပန္လာသူမ်ား သက္ေသ အေထာက္အထား ျပႏူိင္ရမယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္အေပၚ တုန္လႈပ္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာက ၎တုိ႕ထင္ထားသလုိ မဟုတ္ပဲ ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ဘဂၤါလီမ်ားစာရင္းကုိ ႏွစ္စဥ္ ျပဳစုထားျပီး ျဖစ္ေနတာ သိသြားတဲ့ အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၎တုိ႕အေနနဲ႕ ျမန္မာဖက္က ေတာင္းဆုိမႈသည္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပုိင္ႏူိင္ငံတခုအေနနဲ႕ ေတာင္းဆုိသင့္တဲ့ ကိစၥျဖစ္ေန၍ မျငင္းသာပဲ လက္ခံလုိက္ရျခင္း ျဖစ္ျပီး၊ ေနာက္တေၾကာင္းက ႏူိင္ငံတကာ အလယ္မွာ အားေပ်ာ့လာေနတဲ့ ျမန္မာအဖုိ႕ ဂ်ီးမမ်ားႏူိင္ေတာ့ပဲ လူမသိ သူမသိ အေလ်ာ့ေပးလာလိမ့္မယ္လုိ႕ တြက္ထားျပီး အခုလုိ စာရင္းနဲ႕ တုိက္စစ္မယ္ ဆုိတာကုိ လုံး၀ေမွ်ာ္လင့္မထားတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒုတိယ အခ်က္က တရုတ္ျပည္မွာ မၾကာခင္က ျပီးစီးသြားတဲ့ ကမၻာတ၀ွမ္း ႏူိင္ငံေရးပါတီမ်ား အစည္းအေ၀းတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ပါတီ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္မဟုတ္ပဲ အထူးဧည့္သည္ေတာ္ အျဖစ္
ဖိတ္ၾကားျပီး မိန္႕ခြန္းပါ ေျပာခုိင္းျခင္းျဖင့္ တရုတ္ျပည္မွ ေထာက္ခံခ်က္ အျပည့္အ၀ ေပးလုိက္တာ
ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္ျပည္အေနနဲ႕ ဆုံးရႈံးေတာ့မလုိ ျဖစ္ရတဲ့ အေနအထားကေန ရခုိင္အေရး
ေၾကာင့္ ျမန္မာကုိ ခ်ည္းကပ္ႏူိင္ဖုိ႕ ရလာတဲ့ အခြင့္အေရးကုိ လက္လြတ္မခံခဲ့တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီအတြက္လည္း ျမန္မာျပည္သည္ ၎တုိ႕ထင္ထားသလုိ အပါယ္ခံ မဟုတ္ ဆုိတာ ေတြ႕ျမင္လုိက္ရျပီ ျဖစ္ပါတယ္။

တတိယ အခ်က္က ရခုိင္အေရးေၾကာင့္ ေဒသတြင္း ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အေနအထားက ပုိျပီး အေရးပါလာခဲ့တာ ေတြ႕လာရတဲ့ အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ တုိေတာင္းလွတဲ့ ကာလအတြင္း ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီး မင္းေအာင္လႈိင္ အပါအ၀င္ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္မ်ား ကုိ တရုတ္ျပည္က ဖိတ္ေခၚခဲ့ျပီး တရုတ္ျပည္ရဲ႕ Belt and Road စီမံကိန္း
ၾကီးအတြက္ လည္း ျမန္မာဖက္က လုိလုိလားလား ေထာက္ခံခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒီစီမံကိန္းၾကီးကုိ တန္ျပန္ဖုိ႕ အေမရိကန္၊ အိႏၵိယ၊ ဂ်ပန္ နဲ႕ ၾသစေတးသွ် တုိ႕ က အရင္ ရွိခဲ့ျပီးသား Quad လုိ႕ အတုိေကာက္ေခၚတဲ့ Quadrilateral Security Dialogue ကု္ိ ျပန္လည္အသက္သြင္းလာတဲ့ အတြက္
ျမန္မာသည္ ၎တုိ႕အဖုိ႕ တရုတ္ကုိ တန္ျပန္ႏူိင္ေရး ပုိ၍ပင္ လက္လႊတ္မခံႏူိင္ေအာင္ အေရးပါလာခဲ့ရ
တယ္လုိ႕ မေန႕က ေဟာင္ေကာင္မွာ ထုတ္ေ၀တဲ့ South China Morning Post သတင္းစာမွာ ေရးသားထားပါတယ္။ ဒီအတြက္ အိႏၵိယ အစုိးရက ျမန္မာနဲ႕ ေရေၾကာင္းဆုိင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး
သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ သုံးခုကုိ မၾကာခင္ကပဲ ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ျပီး အကူအညီေတြ ေပးလာဖုိ႕ ရွိေနပါတယ္။

ျမန္မာသည္ ယခုကဲ့သုိ႕ ဘူမိႏူိင္ငံေရးမွာ ၀ွက္ဖဲေတြ ကုိင္လာႏူိင္ျပီး သံတမန္ေရးမွာ မလူးသာ မလြန္သာ အေနအထားမွ ေရြ ့လ်ားလာခဲ့ရျပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီအခ်က္ သုံးခ်က္က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အတြက္ စဥ္းစားရင္ ဘယ္လုိမွ ရင္မေအး စရာေတြ ျဖစ္လာေနရတဲ့
အတြက္ အခုလုိ ေဆာ္ဒီအာေရဗီယား အကူအညီနဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရး သမားေတြကုိ ျပန္လည္ လူစုေနကာ သံတမန္ ေရး ထုိးစစ္ ထပ္ဆင္ႏြဲဖုိ႕ တာစူေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။

၎တုိ႕ရဲ႕ အစည္းအေ၀း ေခၚရန္ ေတာင္းဆုိမႈကုိ ေလာေလာဆယ္မွာ UNHRC အဖဲြ႕၀င္ ၄၇ ႏူိင္ငံ မွာ ၃၃ ႏူိင္ငံက သေဘာတူထားျပီး က်န္ အဖဲြ႕၀င္မဟုတ္တဲ့ ႏူိင္ငံ ၄၀ ရဲ႕ ေထာက္ခံမႈကုိ ရရွိထားျပီးျပီလုိ႕ သိရပါတယ္။
လွစိုးေ၀

(ဘီဂ်င္းတြင္ က်င္းပသည့္ ကမၻာႏူိင္ငံေရး ပါတီမ်ား ညီလာခံတြင္ အထူးဧည့္သည္ေတာ္ အျဖစ္ မိန္႕ခြန္းေျပာၾကားရန္ စင္ျမင္ေပၚသုိ႕ တက္လာေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ေတြ႕ရစဥ္)