ေဆးလိပ္၊ ကြမ္းယာနဲ႔ အရက္ ဘယ္လိုျဖတ္ၾကမလဲ

ေဆးလိပ္၊ ကြမ္းယာနဲ႔ အရက္ ဘယ္လိုျဖတ္ၾကမလဲ

စာေရးသူတို႔ ျမန္မာစကားမွာ “အတုျမင္ အတတ္သင္” ဆိုတာရွိပါတယ္။ လူေတြမွာ အရာရာကို အတုခိုးလိုၾကတဲ့ သေဘာ သဘာ၀ ရွိၾကတယ္။ အထူးသျဖင့္ မေကာင္းတဲ့အရာကို ေတြ႕ျမင္ရရင္ အတုခိုးလုပ္ေဆာင္ေလ့ ရွိတတ္ၾကတယ္။ အသိနဲ႔ သတိမရွိၾကရင္ လူတစ္ဦးခ်င္းက မေကာင္းတာကို လုပ္ေဆာင္ဖို႔ စိတ္ညႊတ္လြယ္ေစတဲ့သေဘာ ရွိပါတယ္။ ဒီကေန႔ စာေရးသူတို႔ ပတ္၀န္းက်င္ကို ေလ့လာသံုးသပ္ၾကည့္ရင္ ေဆးလိပ္ေသာက္သူ၊ ကြမ္းစားသူ၊ အရက္ေသာက္သူေတြရဲ႕ ပမာဏက အင္မတန္မ်ားျပားလာေနတယ္ ဆိုတာကို သတိျပဳမိၾကမယ္ထင္ပါတယ္။ အသက္ ၁၂ ႏွစ္အရြယ္ေလာက္ကေန စတင္ၿပီး ေဆးလိပ္ေသာက္ေနတဲ့ လူငယ္ေတြ ေတြ႕ေနရတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္သူ ေတြသာမက အရက္ေသာက္ေနတဲ့ လူငယ္ေတြကိုပါ ေတြ႕ေနရေတာ့ စာေရးသူကိုယ္တိုင္ေတြ႕ရင္ အက်ဳိးအေၾကာင္း ရွင္လင္းေျပာျပၿပီး မေသာက္ဖို႔ ေျပာမိတယ္။

တစ္ခါက ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ စီးကရက္ေသာက္ေနတာေတြ႕လို႔ စာေရးသူက ဆရာ၀န္ျဖစ္ၿပီး ဘာလို႔ စီးကရက္ေသာက္ေနတာလဲလို႔ ေမးလိုက္ေတာ့ ခ်က္ခ်င္းပဲ စီးကရက္ကို မီးသတ္ၿပီး လႊင့္ပစ္လိုက္တာ ေတြ႕ဖူးတယ္။ ဆရာ၀န္ကိုယ္တိုင္ ကြမ္းစားေနတာလည္း ေတြ႕ဖူးတယ္။ သူတို႔ဆရာ၀န္ေတြ ကိုယ္တိုင္ ေဆးလိပ္၊ ကြမ္းယာေတြ ေသာက္ေန၊ ၀ါးေနမွေတာ့ က်န္တဲ့လူငယ္ေတြ ေသာက္တာ ဘာမွ်မဆန္းေတာ့ပါ။ အမွန္က ေဆးလိပ္၊ ကြမ္းယာ၊ အရက္ေတြကို မေသာက္မစားၾကေစဖို႔ အသိပညာေပးမႈေတြ၊ စည္းကမ္းနဲ႔ ကိုင္တြယ္တာေတြ လုပ္သင့္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လူသြားလူလာမ်ားတဲ့ ေနရာေတြမွာ ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့ အတြက္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္အေငြ႕က အနီးပတ္၀န္းက်င္က ေဆးလိပ္မေသာက္သူေတြကို တိုက္႐ိုက္မေသာက္ေပမယ့္ Passive Smokers လို႔ေခၚတဲ့ သြယ္၀ိုက္ေသာက္သူေတြအျဖစ္ သူတို႔လည္း ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြနည္းတူ ေရာဂါရရွိေစတာ ျဖစ္ပါတယ္။

အနာဂတ္ကို မေမွ်ာ္ေတြးဘဲ စီးကရက္စက္႐ံုေတြ၊ အရက္စက္႐ံုေတြကို ေနရာမ်ားစြာမွာ တည္ေဆာက္ထုတ္လုပ္တာက လြဲမွားတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္လို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္တာေၾကာင့္ အဓိကျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ေရာဂါကေတာ့ အဆုတ္ကင္ဆာ ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ ကြမ္းစားတဲ့အတြက္ ရရွိႏိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြကေတာ့ ပါးေစာင္ကင္ဆာ၊ လွ်ာကင္ဆာ၊ လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အရက္ကေတာ့ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြ ေတြ႕ဆံုၾကရင္ အေပ်ာ္အေနနဲ႔ ေသာက္သံုးၾကရင္း ၾကာေတာ့ အရက္စြဲသြားၿပီး အရက္နဲ႔ဆက္စပ္တဲ့ေရာဂါေတြ ရရွိေစတာျဖစ္ပါတယ္။ အဓိက,ကေတာ့ အရက္က ေက်ာက္ကပ္နဲ႔ ႏွလံုးကို ထိေစတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

လူေတြရဲ႕သေဘာက မလုပ္ဖူးတာေတြကို စမ္းၿပီးလုပ္ၾကည့္ခ်င္ၾကတဲ့သေဘာ ရွိပါတယ္။ ေဆးလိပ္၊ ကြမ္းနဲ႔ အရက္ေတြကလည္း ဒီသေဘာေတြ မ်ားစြာပါပါတယ္။ စာေရးသူကိုယ္တိုင္လည္း တကၠသိုလ္ေရာက္ခ်ိန္မွာ အျခားသူေတြ ေသာက္တာကို ေတြ႕ျမင္ရၿပီး ငါလည္း စတိုင္က်ေအာင္ စမ္းေသာက္ၾကည့္ဦးမွပဲဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႔ ေသာက္လိုက္တာ စြဲသြားခဲ့တယ္။ သို႔ေပမယ့္ စာေရးသူက စာဖတ္ထားတဲ့ အက်ဳိးေက်းဇူးေၾကာင့္ ေဆးလိပ္ရဲ႕ဆိုးက်ိဳးကို သိတာေၾကာင့္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ေမ ၃၀ ရက္မွာ တစ္ေနကုန္ တစ္၀ေသာက္လိုက္တာ ည ၈ နာရီ မိနစ္ ၃၀ မွာ ေဆးလိပ္ေတြ ကုန္သြားတယ္။ ဒါေသာ္မွ စိတ္က ေခတၱေလာက္ ေတြေ၀သြားခဲ့ေသးတယ္။ သို႔ေပမဲ့ ယတိျပတ္ျဖတ္မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ထားတာေၾကာင့္ ေနာက္ရက္ကစၿပီး ေဆးလိပ္ေသာက္တာ ျပတ္သြားတယ္။ ငါးသံုးလံုးစီးကရက္ေတြ လာေပးလည္း မေသာက္ေတာ့ပါ။ ေဆးလိပ္ျဖတ္လိုက္တဲ့အတြက္ အထူးျခားဆံုးရရွိတဲ့ အက်ဳိးေက်းဇူးတစ္ခုကေတာ့ အေမာခံႏိုင္သြားေစတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာေရးသူက ရွစ္လႊာမွာေနတာျဖစ္လို႔ အတက္အဆင္း ေလွကားထစ္ အတက္ ၁၀၀၊ အဆင္း ၁၀၀ ရွိပါတယ္။ တစ္ရက္ကို အနည္းဆံုး ႏွစ္ေခါက္ေလာက္ အတက္၊ အဆင္း ရွိပါတယ္။ အခ်ဳိ႕ရက္ေတြကို ေလးခါ၊ ငါးခါေလာက္ အတက္၊ အဆင္း ရွိပါတယ္။ အေပၚကို တက္လာတိုင္း သတိထားမိတာက မေမာဘူးဆိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏွလံုးခုန္တာ ပံုမွန္အတိုင္းျဖစ္ေနတာကို သတိထားမိပါတယ္။

အရက္ကလည္း မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ေတြ႕ရင္ ရံဖန္ရံခါေသာက္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ သို႔ေပမဲ့ အရက္ကိုလည္း စိတ္နဲ႔ပဲ လံုး၀ျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ ကြမ္းကေတာ့ စားေလ့စားထ မရွိတာေၾကာင့္ မူလကတည္းက ျပတ္ၿပီး သားျဖစ္သြားတယ္။ ကြမ္းစားတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စာေရးသူရဲ႕မိတ္ေဆြတစ္ဦး (အခုေတာ့ ဆံုးသြားပါၿပီ) ကြမ္းဆိုဘူးနဲ႔ထည့္ၿပီး တစ္ေနကုန္စားတယ္။ မိဘေတြေပးစားသူနဲ႔ အိမ္ေထာင္က်ေတာ့ ျပႆနာက မဂၤလာဦးညမွာ ကြမ္းစားျခင္းရဲ႕ အက်ဳိးကိုခံစားရေတာ့တာ ျဖစ္တယ္။ ျဖစ္ရပ္က ပန္းေသသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာေရးသူက ကြမ္းစားေနသူေတြကိုေတြ႕ရင္ အထူးသျဖင့္ တကၠစီယာဥ္ေမာင္းေတြအမ်ားစုက ကားေမာင္းရင္ အိပ္ငိုက္မႈ မရွိေအာင္ဆိုၿပီး ကြမ္းေတြ၀ါးေနၾကတယ္။ စာေရးသူကေတာ့ ကြမ္းစားသူေတြကိုေတြ႕ရင္ မစားၾကဖို႔ သူငယ္ခ်င္းရဲ႕ျဖစ္ရပ္ကို ဥပမာနဲ႔ ေျပာျပတယ္။ တကၠစီယာဥ္ေမာင္းက သူကိုယ္တိုင္ပန္းေသေနတာကို ၀န္ခံေျပာၾကားပါတယ္။ အဲဒီလိုေျပာျပတာေတာင္မွ အေတာ္မ်ားမ်ားက ပန္းေသရင္ ေသပါေစ ကြမ္း၊ ေဆးလိပ္ေတာ့ မျဖတ္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနျဖစ္ေနၾကတယ္။ လူတစ္ဦးခ်င္းအေနနဲ႔ ေဆးလိပ္၊ ကြမ္းနဲ႔ အရက္ဆိုတဲ့ ျဖတ္သံုးျဖတ္ကို ျဖတ္ႏိုင္ၾကေစဖို႔ အေရးႀကီးဆံုးက မိမိစိတ္ကိုမိမိ အႏိုင္ယူဆံုးျဖတ္ၿပီး စိတ္နဲ႔ယတိျပတ္ျဖတ္လိုက္တဲ့နည္း ျဖစ္ပါတယ္။

စာေရးသူတို႔ ႏိုင္ငံမွာ စည္းကမ္းလိုက္ နာေဘးကင္းကြာလို႔ ဆိုထားေပမယ့္ စည္းကမ္းမလိုက္နာသူေတြ မ်ားေနတယ္။ ျမက္ခင္းေပၚမနင္းရလို႔ စာကပ္ထားေပမယ့္ နင္းေနၾကတယ္။ ဤေနရာ အမိႈက္မပံုရလို႔ ဆိုင္းဘုတ္ေရးထားေပမယ့္ အဲဒီစာတန္းအနားမွာေသာ္မွ အမိႈက္ေတြ ပံုထားတာေတြ႕ဖူးပါတယ္။

အခုေဆာင္းပါးေရးေနစဥ္မွာ မႏၲေလး က်ံဳးပတ္လည္မွာ ၀ိုင္းဖြဲ႕ၿပီးအရက္ေသာက္ စားေနသူေတြကို စီမံခ်က္နဲ႔အေရးယူဖမ္းဆီးရာမွာ ၁၁၁ ဦး ရွိတယ္လို႔သိရတယ္။ ဒါကလည္း ႏွစ္ရက္အတြင္း ဖမ္းဆီးမိတဲ့ အရက္ေသာက္သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိခဲ့သလဲ မသိႏိုင္ပါ။ မႏၲေလးတစ္ၿမိဳ႕တည္းသာ ရွိေသးတာ။ တစ္ႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ဆိုရင္ တစ္ရက္ တစ္ရက္ အရက္ေသာက္တဲ့သူဦးေရ ဘယ္ေလာက္ရွိမလဲ။ ေသာက္သံုးတဲ့အရက္ပမာဏ ဘယ္ေလာက္ရွိမလဲ သုေတသနလုပ္ၾကည့္ရင္ သိႏိုင္ပါတယ္။ အရက္ေသာက္ရာကေန တစ္ဖက္မွာ ရာဇ၀တ္မႈေတြလည္း ထူေျပာလာေစတယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ မိမိႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ အနာဂတ္ကိုေမွ်ာ္ေတြးၿပီး ေဆးလိပ္ျဖတ္ေစ လိုတယ္ဆိုရင္ အဲဒီပစၥည္းသံုးခုကို အခြန္တိုးေကာက္တဲ့နည္းလမ္း၊ အသက္ ၁၈ ႏွစ္ေအာက္ ေဆးလိပ္မေသာက္ရ၊ ကြမ္းမစားရ၊ အရက္မေသာက္ရဆိုတဲ့ အမိန္႔ကို ထုတ္ျပန္ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါမယ္။ ဒါနဲ႔ တစ္ဆက္တည္းမွာလည္း ဒီသံုးခုကေန လူတစ္ဦးခ်င္းကိုက်ေရာက္လာေစႏိုင္မယ့္ ေရာဂါေတြကို ေဆးပညာ႐ႈေထာင့္ကေန ထင္သာျမင္သာျဖစ္ေအာင္ အသိပညာေပးတာေတြ လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ အသက္အရြယ္အရ ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့သူေတြအတြက္ ေဆးလိပ္မေသာက္ရမယ့္ေနရာေတြကို သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းေပးၿပီး စည္းကမ္းမလိုက္နာသူေတြကို တင္းက်ပ္တဲ့အေရးယူေဆာင္မႈေတြ လုပ္ေပးဖို႔လိုအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းေတြနဲ႔ နည္းစပ္တဲ့ေနရာေတြမွာ ေဆးလိပ္၊ ကြမ္းနဲ႔ အရက္ေတြ မေရာင္းခ်ေစဖို႔လည္း တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ လုပ္ေဆာင္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

စည္းကမ္းက လူတစ္ဦးခ်င္းရဲ႕ဘ၀မွာ တန္ဖိုးျဖစ္တဲ့အတြက္ တန္ဖိုးရွိတဲ့သူေတြ ျဖစ္ေအာင္ ေနထိုင္တတ္ၾကဖို႔ကို အသိပညာေပးတာေတြ လုပ္ေဆာင္မႈေတြကေန ေဆးလိပ္၊ ကြမ္းနဲ႔ အရက္ကို ျဖတ္ႏိုင္ဖို႔လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္တယ္လို႔ ဆိုခ်င္ေၾကာင္းပါ။

Eleven Media Group