ဘဂၤါလီ (မူရင္း၌ ႐ိုဟင္ဂ်ာဟု ေဖာ္ျပ) မြတ္စလင္မ်ားအေပၚ စစ္တပ္၏ ႏွိမ္နင္းမႈတစ္ရပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ကမၻာ၏ ေဒါသႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ မိတ္ေဆြေဟာင္းႀကီး၏ ႏွစ္သိမ့္မႈကို ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။ ယင္းမွာ အာရွတိုက္၏ စူပါပါ၀ါ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္၏ မမွိတ္မသုန္ ေထာက္ခံမႈသည္ အၾကမ္းဖက္မႈက ႏွိပ္စက္ေနေသာ ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ ဆိပ္ကမ္းမ်ား၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ႏွင့္ ေရနံမ်ားအေပၚ သူ၏ ေဒၚလာဘီလ်ံႏွင့္ခ်ီလ်က္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထား မႈႏွင့္ ပတ္သက္ေနသည္။
ကုလသမဂၢက လူမ်ဳိးစုလိုက္ သုတ္သင္မႈဟုေခၚဆိုေသာ စစ္ဆင္ေရးတစ္ရပ္ကို ျဖစ္ေစခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား၏ တိုက္ခိုက္မႈတစ္ရပ္ၿပီးေနာက္ လြန္ခဲ့သည့္လအတြင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသို႔ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကသည့္ ဘဂၤါလီ မြတ္စလင္အေရအတြက္သည္ တစ္သန္း၏ ထက္၀က္မွ် ရွိလာၿပီျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ စက္တင္ဘာ ၂၈ ရက္တြင္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီ၌ အစည္းအေ၀း ျပဳလုပ္ခဲ့ရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ကာကြယ္ေျပာဆိုခဲ့ေသာ တ႐ုတ္သည္ ျမန္မာတပ္မေတာ္က ဦးေဆာင္သည့္ စစ္ဆင္ေရးကို ျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်ရန္ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအမ်ား အျပားႏွင့္ ပူးေပါင္းပါ၀င္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။
“ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အားထုတ္မႈေတြကို ေထာက္ခံသင့္တယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ထင္ပါတယ္”ဟု စက္တင္ဘာလ အေစာပိုင္းတြင္ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဂန္႐ႈအန္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယင္းေထာက္ခံမႈဟူသည္ စစ္အစိုးရ၏အုပ္စိုးမႈေအာက္၌ ရာစု၀က္ခန္႔ ေနထိုင္ခဲ့ရ ျခင္းႏွင့္ အေမရိကန္၏ ပိတ္ဆို႔မႈခံရျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏စီးပြားေရး က်ပ္တည္းေနသည့္တိုင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ေငြလံုးေငြရင္းျဖင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခဲ့သည့္ မဟာမိတ္တစ္ဦးထံမွ ေမွ်ာ္လင့္ထားမႈႏွင့္ ေ၀းကြာ၍ေနသည္။
ပိတ္ဆို႔မႈအမ်ားစုကို ဒီမိုကေရစီ ေရြး ေကာက္ပြဲမ်ားအတြက္ ခ်ီးျမႇင့္မႈအျဖစ္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းေပးခ့ဲသည္။ သို႔ ေသာ္ ယင္းလြတ္လပ္မႈမ်ားသည္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအတြက္မူ အဓိပၸာယ္ တစ္စံုတစ္ရာ မရွိခဲ့ေပ။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အၾကားတြင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသည္ စစ္အစိုးရ အုပ္စိုးေနေသာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၅ ဘီလ်ံေက်ာ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခဲ့ၿပီး အမ်ားစု မွာ သတၱဳတြင္းႏွင့္ စြမ္းအင္ က႑တြင္ျဖစ္ သည္ဟု တ႐ုတ္အစိုးရ သတင္းဌာနျဖစ္ေသာ ဆင္ဟြာ၏ ေဖာ္ျပခ်က္အရ သိရသည္။ တ႐ုတ္သည္ အက်ပ္အတည္း ေတြ႕ေနေသာ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို လက္နက္ေရာင္းခ်ေပးမႈျဖင့္လည္း က်ားကန္ေပးခဲ့သည္။
“သူတို႔မွာက ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ လုပ္ကိုင္ေနဆဲျဖစ္တဲ့ အဓိက စီးပြားေရးစီမံကိန္းတခ်ဳိ႕ ရွိပါတယ္”ဟု ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးဆိုင္ရာ ျပင္သစ္အင္စတီက်ဳမွ အေရွ႕ေတာင္အာရွေရးရာ ကြၽမ္းက်င္သူ ဆိုဖီဘြက္ဆူးဒူ႐ိုခ်ာက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ယင္းတြင္ စီစဥ္ထားၿပီးျဖစ္သည့္ ေဒၚလာ ကိုးဘီလ်ံတန္ဖိုးရွိ ေက်ာက္ျဖဴ ေရနက္ ဆိပ္ကမ္းႏွင့္ စီးပြားေရးဇုန္ စီမံကိန္းပါ၀င္သည္။ ေက်ာက္ျဖဴသည္ မၾကာေသးမီက အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားရာ အဓိကေနရာ၏ ေတာင္ဘက္တြင္ ရွိၿပီး အဆိုပါစီမံကိန္းသည္ တ႐ုတ္၏ ဧရာမ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကုမၸဏီႀကီး ျဖစ္ေသာ CITIC က ၂၀၃၈ ခုႏွစ္အထိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားေသာ စီမံကိန္းျဖစ္သည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနေသာ ေဒသတြင္ ေငြေၾကးေျမာက္ျမားစြာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားႏွင့္ၿပီးျဖစ္သည္။
ယခုႏွစ္ ဧၿပီလအတြင္း ေဒၚလာ ၂ ဒသမ ၄၅ ဘီလ်ံတန္ဖိုးရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္သို႔ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္း သြယ္တန္းမႈကို ဖြင့္လွစ္ၿပီးျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေနျဖင့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသမွ ေရနံစိမ္းတင္သြင္းရန္အတြက္ အဓိက လမ္းေၾကာင္းတစ္ရပ္ အျဖစ္ အဆင္ေျပသြားသည္။
ဧၿပီလမွာပင္ တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င္ပင္းသည္ ျမန္မာသမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ကို ေပက်င္းၿမိဳ႕၌ ေကာ္ေဇာနီခင္းကာ ႀကိဳဆိုခဲ့သည္။ ရွီက်င္ပင္း၏ တ႐ုတ္ႏွင့္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ား ႀကီးမားေသာ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ အေျခခံ အေဆာက္အအံု စီမံကိန္းမ်ားအရ ခ်ိတ္ဆက္ရန္ ရည္ရြယ္သည့္ OBOR မဟာဗ်ဴဟာ၌ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသည္ အခ်က္အခ်ာက်ေသာ ႏုိင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္သည္။
■ အဖုိးတန္ေျမ
လယ္ကြင္းမ်ား၊ ကမ္း႐ိုးတန္းမ်ားႏွင့္ ကမ္းလြန္သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕သိုက္မ်ားျဖင့္ က်ယ္ေျပာေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ၌ ခိုး၀င္ဘဂၤါလီမ်ားဟု သတ္မွတ္ထားသည့္ လူအုပ္စုႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ရခိုင္လူမ်ဳိးစုတို႔အၾကား ျဖစ္ေပၚေနသည့္ လူအုပ္စုလိုက္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၏ ႏွိပ္စက္မႈကို ဆယ္စုႏွစ္ ႏွင့္ခ်ီလ်က္ ခံေနရသည္။
ARSA ဟုေခၚေသာ အစြန္းေရာက္ ဘဂၤါလီမြတ္စလင္အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားက နယ္စပ္ရဲတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားကို တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာမွစ၍ ပဋိပကၡမ်ား ႀကီးထြားလာခဲ့သည္။
ယခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္တြင္ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားက ထပ္မံတိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာတပ္မေတာ္၏ စစ္ဆင္ေရးတစ္ရပ္ ေပၚေပါက္လာေစခဲ့ၿပီး လြန္ခဲ့သည့္လအတြင္း ဘဂၤါလီမြတ္စလင္ ၄၈၀,၀၀၀ ခန္႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသို႔ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကသည္။
က်ယ္ေျပာလွေသာ နယ္ေျမမ်ားကို စြန္႔ ခြာသြားၾကၿပီး ဘဂၤါလီမြတ္စလင္မ်ား ေနထိုင္ရာ ရြာေပါင္းမ်ားစြာ မီးေလာင္ခဲ့ရာ၌ ျမန္မာ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ရခိုင္လူရမ္းကားမ်ားက ႐ႈိ႕ခဲ့သည္ဟု စြပ္စြဲမႈမ်ား ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။
“႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ အျမစ္ျပတ္ ရွင္းလင္းလိုက္တဲ့ နယ္ေျမလြတ္ႀကီးဟာ ျမန္မာတပ္မေတာ္နဲ႔ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ႏုိင္ငံတစ္လႊားက စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေတြကို ဦးေဆာင္တဲ့ အခန္းက႑နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အက်ဳိးစီးပြားတစ္ရပ္ ျဖစ္လာပံုရပါတယ္”ဟု ကိုလံဘီယာတကၠသိုလ္မွ လူမႈေဗဒပါေမာကၡ ဆက္ကီယာဆက္ဆန္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“အဲဒီ နယ္ေျမဟာ တ႐ုတ္စီမံကိန္းေတြအတြက္ အဖိုးတန္ေျမ ျဖစ္လာပါတယ္”ဟု လည္း ၎က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျမန္မာအစိုးရက ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ မီးေလာင္မႈေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားေသာ နယ္ေျမမ်ားကို ျပန္လည္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားအတြက္ စီမံမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္မ်ား မပါဘဲ ယခုသီတင္းပတ္အတြင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လြန္ခဲ့သည့္လအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ဘဂၤါလီမြတ္စလင္မ်ား ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသို႔ အစုလိုက္အျပံဳလိုက္ ထြက္ေျပးခဲ့ရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယခုတိုင္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိရွိရျခင္း မရွိေသးသကဲ့သို႔ ၎တို႔အေနျဖင့္ မည္သည့္အခ်ိန္၌ မည္သို႔မည္ပံု ျပန္လာႏုိင္ မည္နည္းဟူသည့္ ေမးခြန္းမ်ားမွာလည္း ေလထဲမွ ေမ်ာလြင့္၍လာေနသည္။
သဘာ၀ရင္းျမစ္မ်ား ရွိေသာ္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အဆင္းရဲဆံုး ျပည္နယ္တစ္ခုျဖစ္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ လူဦးေရ၏ ၇၈ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သည္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ဥ္းေအာက္၌ ေနထိုင္ေနရသည္။ ယင္းႏႈန္းသည္ တစ္ႏိုင္ငံလံုး ပ်မ္းမွ်၏ ႏွစ္ဆနီးပါးျဖစ္ေနသည္။ တိုင္းရင္းသား ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားသည္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား တိုးတက္လာျခင္းမွေန၍ အက်ဳိးေက်းဇူး ျဖစ္ျဖစ္ေျမာက္ေျမာက္ ခံစားရပံု မရေပ။
ထို႔အတူ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္လႊား၌ တ႐ုတ္ၾသဇာ လႊမ္းမိုးလာျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အမ်ားျပည္သူက မႏွစ္ၿမိဳ႕မႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။ “ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းက ႀကီးမားလွတဲ့ ဒီတ႐ုတ္စီမံကိန္းေတြဟာ ေကာင္းက်ဳိးရပံု မေပၚတဲ့ ေဒသခံလူထုေတြကို အႀကီးအက်ယ္ စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္”ဟု အေရွ႕ တိုင္းပညာ ျပင္သစ္ေက်ာင္းမွ သုေတသနမွဴး ႏွင့္ ရခိုင္အေရးကြၽမ္းက်င္သူ အလက္ဇႏၵရာ ဒီမာဆန္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္ၿပီး အစိုးရက ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳေပးသည့္ ေကာ္မရွင္တစ္ရပ္၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ယင္းေဒသအတြင္းရွိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားမွေန၍ အမွန္တကယ္ အက်ဳိးအျမတ္ ရရွိသူအေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ သတိေပးထားသည္။
လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႕မ်ားက ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ သတိေပးထားေသာ္လည္း ျမန္မာအရပ္သား အစိုးရအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ရခိုင္ေဒသအတြက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးသည္သာ ထိပ္တန္းဦးစားေပးျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
Eleven Media Group
No comments:
Post a Comment