ပရဟိတလုပ္ျခင္းရဲ႕ အက်ဳိးေက်းဇူး (၁၀) ရပ္

ပရဟိတလုပ္ျခင္းရဲ႕ အက်ဳိးေက်းဇူး (၁၀) ရပ္

ပရဟိတဆုိတာ သူတစ္ပါးအက်ဳိးကို ေဆာင္ရြက္ျခင္းပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလုိ လုပ္ေနတဲ့ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ကုိယ့္အတြက္လည္း အက်ဳိးရွိေစပါတယ္။ ပရဟိတအဖြဲ႕တစ္ခုခုမွာ လုပ္ဖူးသူ၊ လုပ္ေနသူ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ပရဟိတသမား တစ္ေယာက္နဲ႕ လုပ္ငန္းခြင္မွာ အတူတြဲလုပ္ရတာဟာ သာမန္လူထက္စာရင္ ပုိအဆင္ေျပတတ္တာကို သတိထားမိတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ ပရဟိတအလုပ္က ဒီလိုအက်ဳိးေက်းဇူးေတြ ရေစခဲ့လုိ႔ပါပဲ။

■ ၁။ အပင္ပန္း ခံႏုိင္လာျခင္း

ပရဟိတအလုပ္ အားလံုးနီးပါးဟာ လိုအပ္တဲ့ေ ေနရာေတြ၊ ဆင္းရဲတဲ့ ေနရာေတြမွာ လုပ္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနရာကို သြားၿပီဆုိကတည္းက သက္ေသာင့္ သက္သာေတာ့ မရွိပါဘူး။ မုိးတြင္းမွာဆုိ ဗြက္ေတြ ေပတယ္။
ေႏြနဲ႔ေဆာင္း ဆုိလည္း ရာသီဥတု ဒဏ္ခံရတယ္။ ေ၀းလံသီေခါင္တဲ့ ေဒသေတြဆုိ ပိုလို႔ေတာင္မွ ပင္ပန္းပါေသးတယ္။ ဒီလို ပရဟိတခရီးေတြ အသြားမ်ားလာတဲ့အခါမွာ လူက အပင္ပန္း ခံႏုိင္လာတယ္။ ေဒါင္က်က် ျပား က်က် ေနတတ္လာတယ္။ ဟုိဟာရွိမွ၊ ဒီဟာရွိမွ ဆုိတာမ်ဳိးေတြ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ အလုပ္ထဲ ေရာက္ေတာ့လည္း ေတာ္႐ံုပင္ပန္းမႈေလာက္ကုိ စာမဖြဲ႕ေတာ့ဘူး။ ကိစၥနည္းနည္းနဲ႕ အလုပ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တတ္လာတယ္။

■၂။ ဒုကၡေတြကုိ သိလာျခင္း

လူတုိင္းမွာ ဒုကၡကုိယ္စီ ရွိၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကုိယ့္ဒုကၡမွ အႀကီးႀကီး ထင္တတ္ၾကတာက လူ႔သဘာ၀ပါပဲ။ ဒီအတြက္ စိတ္ဓာတ္ေတြ က်တယ္၊ စိတ္ေတြ ဖိစီးတယ္။ ခုလို ပရဟိတအေနနဲ႔ ဆင္းရဲတဲ့ သူေတြ၊ နိမ့္က်တဲ့ သူေတြဆီ သြားၾကည့္လိုက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ကုိယ္ၾကံဳေနရတဲ့ ဒုကၡဟာ သူတုိ႔နဲ႕ယွဥ္ရင္ ဘာမွ မဟုတ္ပါလား ဆုိတာကို သေဘာေပါက္လာတယ္။ ကုိယ္ကမွ ေရွ႕ေလွ်ာက္ ဘာဆက္လုပ္ရမယ္မွန္း မသိတာ။
သူတို႔အတြက္က မနက္ျဖန္ ဆုိတာေတာင္ မေသခ်ာဘူး။ ကုိယ္က မိဘႏွစ္ပါး အဆင္မေျပလို႔ စိတ္ညစ္ေနတာ။ သူတို႔က ေမြးကတည္းက မိဘဆိုတာ ဘယ္သူမွန္းေတာင္ မသိခဲ့ရသူေတြ။ ဒါေတြကို ျမင္လာတယ္။
အနည္းဆံုးေတာ့ ကုိယ္တစ္ေယာက္တည္း ဒုကၡရွိတာ မဟုတ္ဘူး ဆုိတဲ့အျမင္မ်ဳိး ရလာတယ္။ ဒီအခါမွာ ကုိယ္ၾကံဳေနရတဲ့ ျပႆနာေတြ၊ စိတ္ဒုကၡေတြကို ရင္ဆုိင္ဖုိ႔အတြက္ ခြန္အားေတြ ရလာပါတယ္။

■ ၃။ စီမံခန္႔ခြဲမႈ စြမ္းရည္မ်ား ရလာျခင္း

ဘယ္အလုပ္ပဲ လုပ္လုပ္ စီမံခန္႕ခြဲမႈဟာ လိုအပ္ပါတယ္။  ပရဟိတ အလုပ္ေတြဆုိလည္း တကယ္သာ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ခ်င္ရင္ စီမံခန္႕ခြဲတတ္ဖုိ႔ လိုတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေက်ာင္းၿပီးစ၊ အလုပ္၀င္ေတာ့မယ့္ လူငယ္ ေတြဆုိ ပရဟိတအဖြဲ႕ေတြမွာ ၀င္လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ ေခါင္းေဆာင္မႈတုိ႔နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေတြ႕အၾကံဳေကာင္းေတြ ရလာႏိုင္တယ္။ လက္ေတြ႕ သင္ယူလုိ႔လည္း ရမယ္။ အဲဒီ အေတြ႕အၾကံဳေတြက ကုိယ္တကယ္ အလုပ္ခြင္ထဲ ေရာက္တဲ့အခါမွာလည္း သိပ္အဖိုးတန္ပါလိမ့္မယ္။

■ ၄။ လူေတြနဲ႔ တြဲဖက္ အလုပ္လုပ္ႏုိင္စြမ္းမ်ား ရွိလာျခင္း

လူတစ္ေယာက္မွာ ရွိသင့္ ရွိထုိက္တဲ့ ကြၽမ္းက်င္မႈ (Skill) ကို သံုးဆင့္ခြဲလုိ႔ ရပါတယ္။ နည္းစနစ္ပုိင္း ကြၽမ္းက်င္မႈ (Technical Skill) ၊ လူမႈစြမ္းရည္ (Human Skill) နဲ႔ သေဘာတရားေရးရာ ပုိင္ႏုိင္မႈ (Conceptual Skill) တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္တစ္ခု စ၀င္မယ္ဆုိရင္ သက္ဆုိင္ရာ (Technical Skill) ရွိဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ဆရာ၀န္ဆုိ ေဆးကုတတ္ရမယ္ေပါ့။ အဲဒီကေန တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ တက္ခ်င္တယ္ ဆုိရင္ေတာ့ Human Skill ရွိဖုိ႔ လိုလာပါတယ္။ လူေတြ နဲ႕ တြဲဖက္ အလုပ္လုပ္ႏုိင္တာ၊ ဦးေဆာင္ႏုိင္တာ၊ စည္း႐ံုးလံႈ႕ေဆာ္ႏုိင္တာ၊ ညႇိႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္တတ္တာ၊ စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္တာ၊ ဒီလို အရည္အေသြးမ်ဳိးေတြကို ေခၚတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ပရဟိတ လုပ္ေနၾကတယ္ ဆုိေပမယ့္ လူတုိင္းဟာ တူညီေနၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သည္းခံတဲ့အခါ သည္းခံရတယ္။ ျပတ္သားသင့္တဲ့အခါ ျပတ္သားရတယ္။ စည္း႐ံုးဖုိ႔ လိုတဲ့အခါ စည္း႐ံုးရတယ္။ အိမ္မွာေနခဲ့တဲ့ ပံုစံအတုိင္း၊ မိဘကုိ ဆုိးခဲ့တဲ့ပံုစံအတုိင္း လုပ္လို႔မရပါဘူး။

အေမရိကန္သမၼတ (ေဟာင္း) အုိဘားမားရဲ႕သမီးက ဘာဂါဆုိင္မွာ အလုပ္၀င္လုပ္ပါတယ္။ ပုိက္ဆံလုိလုိ႔လား၊ စတန္႔ထြင္တာလား။ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္ေက်ာင္း၊ ဘယ္တကၠသိုလ္ကမွ သင္မေပးႏုိင္တာကို သြားသင္တာပါ။ ဘာလဲဆုိေတာ့ လူတန္းစားေပါင္းစံုနဲ႔ ဆက္ဆံႏုိင္စြမ္းပါပဲ။ အ႐ုိင္းအယဥ္၊ အျဖဴအမည္း၊ ပညာတတ္ပညာမဲ့၊ ဒီလို လူေပါင္းစံုကုိ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ဆက္ဆံႏုိင္ဖုိ႔ သြားသင္တာပါ။ အဲဒီပညာကို ပရဟိတ အလုပ္ေတြက တစ္ဆင့္ သင္ယူလုိ႔ရႏုိင္ပါတယ္။

■ ၅။ လူမႈေရးကြန္ရက္ က်ယ္လာျခင္း

ဒီေန႕ေခတ္မွာ လူမႈအရင္းအႏွီးလို႔ေခၚတဲ့ Social Capital ကလည္း ေအာင္ျမင္ဖုိ႔အတြက္ အေရးႀကီး လိုအပ္ခ်က္တစ္ခုအျဖစ္ ေျပာလာၾကပါၿပီ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ဟာ ကုိယ့္ပေရာ္ဖက္ရွင္ထဲက လူအခ်င္းခ်င္းေလာက္သာ သိၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဥပေဒ၊ စီးပြားေရး၊ က်န္းမာေရး၊ အႏုပညာရွင္ စသျဖင့္ ကိုယ့္အသိအကြၽမ္းေတြ စံုစံုလင္လင္ ရွိမယ္။ ကုိယ့္ Social Network က က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရွိမယ္ဆုိရင္ အကူအညီ လုိတဲ့အခါ၊ ခ်ိတ္ဆက္ဖုိ႔ လိုတဲ့အခါေတြမွာ လြယ္လြယ္ကူကူပဲ လုပ္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလိုက်ယ္ျပန္႔တဲ့ လူမႈေရးကြန္ရက္ တစ္ခုကို ပရဟိတလုပ္ရင္း ရႏုိင္ပါတယ္။

■ ၆။ ဥေပကၡာ ျပဳတတ္လာျခင္း

ဥေပကၡာဆုိတာ အလုပ္တစ္ခုကို ဘာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွ မထားဘဲ အေကာင္းဆံုး လုပ္ေဆာင္တာကို ေခၚတာပါ။ စိတ္ၿငိမ္းခ်မ္းဖုိ႔အတြက္ သိပ္အေရးႀကီးတဲ့ ျဗဟၼစုိရ္တရား ျဖစ္သလို ဘ၀ေအာင္ျမင္မႈ အတြက္လည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ဥေပကၡာ မျပဳႏုိင္ဘဲ လူတကာရဲ႕ ေ၀ဖန္ကဲ့ရဲ႕မႈေတြ၊ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ၾကားမွာ ကုိယ့္လမ္းကိုယ္ ေျဖာင့္ေျဖာင့္တန္းတန္း ေရွ႕ဆက္လုိ႔ရမယ္ မဟုတ္ပါဘူး။

ပရဟိတ လုပ္တယ္ဆုိလို႔ လူတိုင္းက ခ်ီးက်ဴးေနတယ္ မထင္ပါနဲ႕။ ကဲ့ရဲ႕တဲ့သူေတြ ရွိတယ္။ ပရဟိတသမား အခ်င္းခ်င္းၾကားထဲမွာေတာင္ နာမည္လုိခ်င္လုိ႔ ျပႆနာျဖစ္ရတာေတြ ရွိတယ္။ ေနာက္ဆံုး ကုိယ္ကူညီေပးေနတဲ့ သူေတြကေတာင္ အေလးမထားတာ၊ ဂ႐ုမစုိက္တာမ်ဳိးေတြ ရွိပါေသးတယ္။ ဒီအခါမွာ အလြယ္တကူ စိတ္ပ်က္တတ္မယ္။ ငါဒီေလာက္လုပ္ေနတာ အေကာင္းလည္း မေျပာၾကဘူး။ ေစတနာကို နားမလည္ဘူး စသျဖင့္  တံု႔ျပန္မႈကို ေမွ်ာ္လင့္တဲ့စိတ္နဲ႔ လုပ္ေနမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ပရဟိတကုိ ေရရွည္လုပ္ႏုိင္ဖို႔ရာ မလြယ္ပါဘူး။

■ ၇။ ခံယူခ်က္ မွန္လာျခင္း

လူတစ္ေယာက္မွာ Attitude ဆိုတဲ့ ခံယူခ်က္မွန္ဖို႔ဟာ သိပ္အေရးႀကီးပါတယ္။ မိဘဆင္းရဲတာခ်င္း အတူတူေပမယ့္ တစ္ေယာက္က ခုိးဆိုးလုယက္တဲ့သူ ျဖစ္သြားတယ္။ ေနာက္တစ္ေယာက္က ပညာနဲ႕ ဆင္းရဲတြင္းထဲက ႐ုန္းထြက္တယ္။ ဘာကြာသြားတာလဲ ဆုိရင္ ခံယူခ်က္ ကြာသြားတာပါပဲ။

ပရဟိတ ခရီးတစ္ခုဟာ ဘယ္ေလာက္ပဲ ႀကိဳတင္စီစဥ္ထားပါေစ လြဲတတ္ေခ်ာ္တတ္တယ္။ မထင္မွတ္ဘဲ အခ်ိန္ေတြ ၾကာကုန္တယ္၊ ပစၥည္းေတြ ေလလြင့္တယ္။ လက္ေတြ႕မွာလည္း ေအာင္ျမင္မႈဆီ သြားရာလမ္းဆုိတာ ဒီလိုပဲ မေမွ်ာ္လင့္ထားတာေတြနဲ႔ ျပည့္ႏွက္ေနတာ။ ဒီအခါမွာ မထင္မွတ္ဘဲ ျဖစ္လာတဲ့ ျပႆနာေတြကို အေကာင္းျမင္စိတ္နဲ႔ ေက်ာ္လႊားတတ္တဲ့ အေလ့အက်င့္က သိပ္အေရးႀကီးလာပါတယ္။ အဲဒီအေလ့အက်င့္၊ အဲဒီ Mindset ကို ပရဟိတခရီးေတြက တစ္ဆင့္ တျဖည္းျဖည္း တည္ေဆာက္ယူ ႏုိင္ပါတယ္။

■ ၈။ တူေသာအက်ဳိးေပးၿခင္း

ဒါကေတာ့ ဘာသာေရး ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႕ ဆုိင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ဗုဒၶဘာသာ က ကံကံ၏ အက်ဳိးကို ယံုၾကည္ပါတယ္။ ကုိယ္ျပဳသည့္ကံ ပဲ့တင္သံ ကုိယ့္ထံ ျပန္လာမည္ေပါ့။ ခုလိုမ်ဳိး သူတစ္ပါး အဆင္ေျပေအာင္ ေစတနာ သန္႔သန္႔နဲ႔ ကူညီထားသူေတြဟာ ကုိယ္ ကုိယ္တုိင္ ဒုကၡေတြ႕တဲ့အခါ၊ အခက္အခဲျဖစ္တဲ့ အခါမွာလည္း ကူညီမယ့္သူ တစ္ေယာက္ မဟုတ္တစ္ေယာက္ အျမဲေပၚတတ္ပါတယ္။

■ ၉။ ဘ၀အဓိပၸာယ္ ရွိလာျခင္း

လူသားေတြပဲ ျဖစ္တာမို႔ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ေပ်ာ္ၾက ပါးၾကတယ္။ ဒါမဆန္းပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီလို ေပ်ာ္ၿပီးတုိင္းမွာ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ေပ်ာ္လုိက္တာပဲ ရွိတယ္၊ ငါေတာ့ လူျဖစ္ရက်ဳိး နပ္တယ္ဆုိတဲ့ ပီတိမ်ိဳး မခံစားရပါဘူး။
ပရဟိတ လုပ္ၿပီးတုိင္းမွာေတာ့ အဲဒီပီတိကုိ ခံစားရပါတယ္။ ကုိယ့္ေၾကာင့္ ႀကီးႀကီးမားမား ျဖစ္မလာေတာင္ ဒီအသိုင္းအ၀ုိင္း တစ္ခုအတြက္ ငါ လုပ္ေပးႏုိင္ခဲ့ၿပီဆုိတဲ့ ခံစားမႈဟာ ဘာနဲ႕မွမတူပါဘူး။ ေရးျပလို႔လည္း မရဘူး။ ခံစားဖူးတဲ့ သူေတြသာ သိႏုိင္တဲ့အရာမ်ိဳးပါ။

■ ၁၀။ လုပ္ငန္းခြင္မွာ ေအာင္ျမင္လာျခင္း

အေပၚမွာေျပာခဲ့တဲ့ လူေတြနဲ႕ တြဲဖက္ အလုပ္လုပ္ႏုိင္စြမ္း၊ အေကာင္းျမင္စိတ္၊ အပင္ပန္း ခံႏုိင္လာျခင္း၊ Social Network က်ယ္လာျခင္းစတဲ့ အရည္အေသြးေတြ ရွိထားတဲ့ လူတစ္ေယာက္ဟာ လုပ္ငန္းခြင္မွာလည္း ေအာင္ျမင္မႈ ရလာေတာ့မွာ မဆန္းပါဘူး။ အလုပ္ခြင္မွာဆုိလည္းသူတို႔ဟာ ဘယ္သူ႔ကုိ ဘယ္လုိကူညီရမလဲ စဥ္းစားၾကတယ္။ သူတိုိ႔ေၾကာင့္ လူေတြ အဆင္ေျပသြားေစဖုိ႔ပဲ လိုခ်င္ၾကတယ္။ ဒီေတာ့ လူခ်စ္လူခင္လည္း မ်ားတာေပါ့။

ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားတဲ့ ပရဟိတေတြဟာ အတၱဟိတအေပၚ အေျခခံၿပီး တည္ေဆာက္ရပါတယ္။ ဆုိလိုတာက ထမင္းငတ္ေနတဲ့ ကေလးကုိ ဗုိက္ေဟာင္းေလာင္းနဲ႔ ျဖစ္ေနတဲ့ ကုိယ္က ထမင္းဘယ္ႏွနပ္ ေကြၽးႏုိင္မွာလဲ။ လဲေနတဲ့သူကို ထူေပးဖုိ႔ ကိုယ္က ျမဲျမဲရပ္ေနႏိုင္ေအာင္ အရင္ႀကိဳးစားရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူူေတြကုိ သိပ္ကူညီခ်င္လာတဲ့ သူေတြဟာ သူတို႕ရဲ႕ အလုပ္မွာ ထူးခြၽန္ေအာင္၊ ၀င္ေငြပုိတုိးေအာင္၊ ပညာပုိတတ္ေအာင္ ႀကိဳးစား လာၾကတယ္။ ၿပီးရင္ အဲဒါေတြကို အမ်ားအက်ဳိးအတြက္ ျပန္အသံုးခ်ၾကတယ္။

အေကာင္းဘက္ကေန မရမက လွည့္ေတြးရရင္ ဆင္းရဲတဲ့ တုိင္းျပည္မွာ လူလာျဖစ္တာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔အတြက္ ကံေကာင္းတာ တစ္ခုရွိပါတယ္။ ဘာလဲဆုိေတာ့ ပရဟိတလုပ္ခြင့္ ရတာပါပဲ။ ႏုိင္ငံတကာမွာ ေရႀကီးတဲ့အခါ၊ မုန္တုိင္း၀င္တဲ့အခါ ဘယ္သူမွ ထမင္းထုပ္ေ၀စရာ မလိုပါဘူး။ အစုိးရကပဲ အကုန္လုပ္ေဆာင္သြားပါတယ္။ ဒီလိုပဲ ကေလးေတြကို လက္ေဆးနည္း သြားသင္ေပးစရာ၊ လက္ေဆးဆပ္ျပာ သြားလွဴစရာလည္း မလိုသလို၊ မလိုပါဘူး။ အစိုးရ လုပ္ေဆာင္သေလာက္ေတာ့ မထိေရာက္ေပမယ့္ ေလးစားရတဲ့ ဆရာတစ္ေယာက္ ေျပာသလို မိခင္ႏို႔ေလာက္ေတာ့ မေကာင္းေပမယ့္ မိခင္ႏုိ႕က အထြက္နည္းေနတဲ့ အခါမွာေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ တုိက္ေကြၽးတဲ့ ႏုိ႔ရည္ေတြကလည္း တစ္စံုတစ္ရာ အက်ဳိးရွိေစပါတယ္။ ဒီကုသိုလ္ေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံလို ေနရာမ်ဳိးေတြမွာသာ ရႏုိင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ေတြ စကားထဲေတာင္ အထူးတဆန္းလုပ္ ထည့္မေျပာၾကတဲ့ Volunteer Experience ေစတနာ့၀န္ထမ္း အေတြ႕အၾကံဳက ႏုိင္ငံတကာမွာဆို သိပ္တန္ဖိုးထားၿပီး တကူးတက လိုက္ရွာရတာမ်ဳိးပါ။

ဒါေၾကာင့္မုိ႕ ဘ၀က အဓိပၸာယ္မရွိသလို ခံစားေနရရင္၊ စိတ္ဓာတ္က်ေနရင္၊ ၁၀ တန္းေအာင္ၿပီးစ၊ ဘြဲ႕ရၿပီးစ လူငယ္ေတြ ဘာလုပ္ရမွန္း မသိျဖစ္ေနရင္ တစ္ခုပဲ အၾကံေပးလိုပါတယ္။ အဲဒါ ဘာလဲဆုိေတာ့ ပရဟိတ ကုိ အခ်ိန္ေပးၿပီး ၀င္လုပ္လိုက္ပါ ဆုိတာပါပဲ။
Eleven Media Group