ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ ခက္ခဲေၾကာင္း ေဒၚစု ဆြီဒင္မွာေျပာၾကား

ဆီြဒင္ ျမန္မာမိသားစုမ်ားနဲ႔ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ေတြ႕ဆံု (ministry of foreign affairs myanmar)

ဆီြဒင္ႏုိင္ငံ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ဖိတ္ၾကားခ်က္နဲ႔ တရား၀င္ အလည္အပတ္ ေရာက္ရွိေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ဟာ မလြယ္ကူေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ျပည္သူ အားလုံးက ၀ုိင္း၀န္း ပါ၀င္ လုပ္ေဆာင္ၾကဖုိ႔ လုိအပ္ေၾကာင္း ေဒသစံေတာ္ခ်ိန္ တနလၤာေန႔က ဆြီဒင္ႏုိင္ငံမွာ ေရာက္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာ မိသားစုေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံစဥ္မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဆြီဒင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Stefan Löfven နဲ႔ ႏုိ္င္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Margot Wallström တုိ႔နဲ႔လည္း တနလၤာေန႔က ေတြ႔ဆုံခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ တနလၤာေန႔က ဆြီဒင္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Stefan Löfven နဲ႔ ပူးတြဲ က်င္းပတဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြဟာ မလြယ္ကူတဲ့အေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အစုိးရအေနနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမုိကေရစီ ရရွိေအာင္ ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အလားတူပဲ ဆြီဒင္ႏုိင္ငံမွာ ေရာက္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာ မိသားစု၀င္ေတြနဲ႔ သူမတည္းခုိတဲ့ Stockholm ၿမိဳ႕က Grand Hotel မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ ေတြ႔ဆုံပြဲမွာလည္း တက္ေရာက္လာတဲ့ ပရိတ္သတ္ထဲက ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္စဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းကုိ ျပန္လည္ ေျဖၾကားရာမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ဟာ မလြယ္ကူတဲ့အေၾကာင္း အခုလုိ ထပ္မံ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ဆိုတာ ဘယ္ေတာ့မွမလြယ္ဘူး တျခားႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ကို ၾကည့္လိုက္ပါ။ ကမာၻေပၚမွာ အခုျဖစ္ေနတဲ့ သမိုင္း၊ ေရွးတုန္းက သမိုင္းေတြကိုၾကည္႔လိုက္ပါ။ ေခတ္သစ္သမိုင္းမွာဆိုရင္ နာမည္ၾကီးဆိုရင္ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံေတြ ၊ တခ်ိဳ႕ ေတာင္အေမရိကႏိုင္ငံေတြ ၊ ေျမာက္အုိင္ရာလန္စသျဖင့္ေပါ့ေနာ္ ၊အဲဒီႏိုင္ငံေတြကို ၾကည့္လိုက္ရင္ ျပည္တြင္းစစ္ၿငိမ္းဖို႔အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရဖို႔အတြက္ဆိုတာက ေတာ္ေတာ့ကိုလုပ္ယူရတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာတယ္။ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ ၾကာတယ္။ ေရွ႕တိုးလိုက္ ေနာက္ဆုတ္လိုက္နဲ႔ တိုးတက္မႈရွိလိုက္ ဆုတ္ယုတ္မႈရွိလိုက္နဲ႔ သိပ္ၿပီးေတာ့ သည္းခံရတယ္၊ စိတ္ရွည္ရတယ္။ အားလံုးဟာ တခ်ိန္တခါမွာေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရျခင္းဟာ ငါတို႔အားလံုးအတြက္အက်ိဳးရွိတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရျခင္းဟာ ငါတို႔တေယာက္မွအတြက္ အက်ိဳးမရွိဘူးဆိုတာကို လက္ခံတဲ့အေျခအေန ေရာက္သြားမွ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥဟာ ေအာင္ျမင္မွာျဖစ္ပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ ျပည္သူေတြကုိယ္တုိင္ ပါ၀င္လုပ္ေဆာင္ၾကဖုိ႔ကုိလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တုိက္တြန္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

"ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ထဲမွာ အထူးသျဖင့္ က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာဆိုရင္ အုပ္စုေတြေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ တျခားႏိုင္ငံမွာ ဒီေလာက္မမ်ားဘူးေနာ္ ။ က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ဆိုတာဟာ လက္နက္ကိုင္တိုင္းရငး္သားအဖြဲ႔အစည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ က်မတို႔က ညိွႏႈိင္းၿပီးလုပ္ေနရတာ။ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာဆိုရင္ အမ်ားႀကီးၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔က အလြန္ဆံုး ၁ ဖြဲ႔ ၂ ဖြဲ႔ေလာက္နဲ႔ ညိွရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္ေတာ့ အေကာင္အထည္ေဖာ္မွာလည္းဆိုတာ က်မတို႔ေသခ်ာမေျပာႏိုင္ဘူး။ က်မကေတာ့ အျမန္ဆံုးအေကာင္အထည္ေဖာ္ခ်င္တာေပါ့ အဲဒီလို အျမန္ဆံုး အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ ဆိုတာဟာ ျပည္သူျပည္သားေတြက အားလံုး၀ိုင္းၿပီးကူညီရမယ္။ အားလံုးၿငိမ္းခ်မ္းေရးဘက္ကို တြန္းပို႔ရမယ္။ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးဘက္မွာ ပါ၀င္ေနတဲ့ အစုအဖြဲ႔ေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဘက္ကို တြန္းပို႔ရမယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္ေစမယ့္ ေျခလွမ္းေတြကို လွမ္းဖို႔ အားေပးရမယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမ ျဖစ္ေစမယ့္ ေျခလွမ္းေတြကို လွမ္းဖို႔ဟာေတြကို တားဆီးရမယ္ ၊ ဒါကိုမၾကိဳက္ေၾကာင္းကို ျပည္သူျပည္သားေတြက ေသေသခ်ာခ်ာ ေျပာရမယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရျခင္းဟာ ဘယ္သူ႔အတြက္အက်ိဳးရွိသလဲ ၊ တကယ္မွန္မွန္ကန္ကန္လုပ္ေနတဲ့သူေတြအတြက္ ဘာမွအက်ိဳးမရွိႏိုင္ဘူး အဲဒီေတာ့ျပည္သူျပည္သားေတြကို က်မ ဒီမိုကေရစီ အတြက္က်မတို႔ ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေနတုန္းက က်မ ခဏခဏေမးတယ္ ဒီမိုကေရစီဘယ္ေတာ့ရမလဲ ၊ အဲဒီေတာ့ က်မအျမဲတမ္းျပန္ေျဖတယ္၊ ကိုယ့္ကိုယ္ျပန္ေမး ဒီမိုကေရစီရဖို႔အတြက္ ကိုယ္ဘယ္ေလာက္လုပ္ေနသလဲ ၊ ဘယ္ေလာက္လုပ္ေနသလဲဆိုတာအေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေတာ့ ဘယ္ေတာ့ဒီမိုကေရစီရမလဲဆိုတာကို တြက္လိုက္ေတာ့ ။ ကိုယ္က ဘာမွ မလုပ္ရင္ အၾကာႀကီးမွ ရေတာ့မွာတြက္ လို႔ က်မအဲဒီလိုေျဖခ်င္တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း က်မ ဒီလိုပဲ ျပန္ေျဖခ်င္တယ္။"

Gum San ဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၊ ၀ါရွင္တန္ ဒီစီၿမိဳ႕အေျခစုိက္ ကခ်င္မဟာမိတ္အဖြဲ႔ရဲ႕ ဥကၠ႒ပါ။ သူက တုိင္းျပည္ရဲ႕ စစ္မွန္တဲ့အာဏာဟာ အစုိးရအဖြဲ႔ အႀကီးအကဲလက္ထဲမွာ မရွိတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ အခုေလာက္ ၾကန္႔ၾကာၿပီီး ခရီးမေရာက္ႏုိင္ ျဖစ္ေနရတာလုိ႔ သုံးသပ္ပါတယ္။

“ အေၾကာင္းအရင္းက အမ်ားႀကီးရွိေပမယ့္ တခုပဲ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ကလည္း စစ္တပ္အေပၚ အာဏာမရွိေနလို႔ ျပႆနာတခုပါ ။ တိုင္းျပည္ကုိထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ အာဏာတခုက တပ္မေတာ္မွာ ရွိေနဆဲျဖစ္ေနလို႔ ျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းပါ။ ေနာက္ကိုယ္စားျပဳမႈေပါ့ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားေတြကိုဆိုရင္ေရာ ကိုယ္စားျပဳမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း တကယ့္ကိုယ္စားျပဳတဲ့လူ ဘယ္သူလဲ အစိုးရဆိုေပမယ့္ တကယ့္အာဏာ ကို ကိုယ္စားျပဳေနတာက ဘယ္သူက ကိုယ္စားျပဳေနတာဆိုတာလည္း ရွိေသးတယ္ခင္ဗ်။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ ျပည္သူလူထုေတြ ထပ္မံပါ၀င္ဖို႔အေရးႀကီးတဲ့ က႑ေျပာပါတယ္။ အဲဒါကို က်ေနာ့္အျမင္သေဘာထားနဲ႔ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ျပည္သူလူထုက ဘယ္သူ႔ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့သလဲေပါ့ေနာ္။ သူတို႔ကို ကိုယ္စားျပဳဖို႔အတြက္၊ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ေခတ္အမ်ားႀကီးေပါ့ေနာ္ ၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြအမ်ားႀကီးပါပဲ ၈၈ ျဖစ္ျဖစ္၊ ၉၆ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေရႊ၀ါေရာင္ ျဖစ္ျဖစ္၊ဒီေနာက္ဆံုးေရြးေကာက္ပြဲကာလမွာေရာ လူေတြက တကယ့္ကို ေၾကာက္ေၾကာက္နဲ႔ တကယ့္ကို မဲေပးခဲတာ အင္တိုက္အားတိုက္နဲ႔ သတၱိရွိရွိမဲေပးခဲ့တာခင္ဗ်။ ဒီ Mandate တခုကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ျဖစ္ျဖစ္ NLD အစိုးရျဖစ္ျဖစ္ ဒီဟာကို တကယ့္အေလးအနက္နဲ႔ ဒါကို အသံုးခ်ၿပီးမွ တပ္မေတာ္ကို ေျပာင္းလဲေအာင္ လုပ္သင့္ပါတယ္။”

စုိင္း၀င္းေဖဟာ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ SNLD ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကုိ ကုိယ္စားျပဳၿပီး မႈိင္းရွဴး မဲဆႏၵနယ္က ေရြးေကာက္ တင္ေျမာက္ခံခဲ့ရတဲ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေဟာင္းပါ။ သူက ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ အခုလုိ ၾကန္႔ၾကာ ေနရတာဟာ တကယ္ အာဏာရွိတဲ့သူေတြရဲ႕ သေဘာ ဆႏၵမပါတဲ့အတြက္ျဖစ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

“ဒီကိစၥကေတာ္ေတာ္ၾကီး ၾကာၿပီေလေနာ္၊ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ျဖစ္လာတဲ့ ကိစၥမွာ ရွင္းေနတာကို ရႈပ္ေအာင္လုပ္၊ ၿပီးေတာ့ တခါျပန္ရွင္း အဓိပၸါယ္က ဘာျဖစ္လဲဆိုေတာ့ တခါျပန္ရွင္းတဲ့လူက ကယ္တင္ရွင္ျဖစ္တာေပါ့ခင္ဗ်။ အဲဒီေတာ့ ရွင္းေနတဲ့ ကိစၥကို မရႈပ္ရႈပ္ေအာင္လုပ္ထားၿပီးေတာ့ ဒီကိစၥကို ကယ္တင္ရွင္လုပ္ၿပီးေတာ့ တခါျပန္ရွင္းတဲ့လူအေပၚမွာ တာ၀န္ရွိတာေပါ့ေနာ္ ။ အဲလိုပဲ ဆိုပါစို႔ အစအဆံုးေျပာရမယ္ဆိုရင္ အစကတည္းက ရွင္းေနတဲ့ ကိစၥကို ရႈပ္ေအာင္လုပ္ထားတဲ့လူမွာ တာ၀န္အရွိဆံုးပဲ အဲဒီလူက မရွင္းမခ်င္း၊ အဲဒီအဖြဲ႔အစည္းက မရွင္းမခ်င္းေတာ့ ဇတ္လမ္းက မျပီးဘူးဆိုၾကပါဆို႔၊ De facto Power holder တကယ့္ ပါ၀ါကို ကိုင္ထားတဲ့လူက သူ႔သေဘာထားအေျပာင္းအလဲျဖစ္မွပဲ ဒီကိစၥေျပာင္းလဲမယ္လို႔ က်ေနာ္ယူဆပါတယ္။ တျခားကိစၥေတြအားလံုးလုပ္ေနတာက ဒီအေပၚမွာပဲ သြားမူတည္ေနတယ္။ သူတို႔လည္း အဲဒီကိစၥ၊ အဲဒီအေၾကာင္းအရာ၊ အဲဒီလူေတြမ်က္ႏွာကိုၾကည့္ၿပီးလုပ္ေနရတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္ခင္ဗ်။”

ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြ ျပည္ေတာ္ျပန္ခြင့္ ရရွိေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါ၀င္ႏုိင္ေရး စတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကုိလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံခ်ိန္မွာ ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး ဆီြဒင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Stefan Löfven နဲ႔ ပူးတြဲ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ရခိုင္ပဋိပကၡနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းတာဟာ ရခိုင္ေဒသတြင္း အေျခအေနကို ပိုၿပီး ဆိုးရြား ေစႏုိင္တာေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရက ဒါကို လက္မခံတာျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းေထာက္ေတြရဲ႕ အေမးကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ေဒသစံေတာ္ခ်ိန္ ညေနပုိင္းမွာေတာ့ ဆြီဒင္နုိင္ငံ Olof Palme Memorial Fund က ခ်ီးျမွင့္ခဲ့တဲ့ Olof Palme ဆုကို လက္ခံ ရယူခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမုိကေရစီ ရရွိေရးအတြက္ ႀကိဳးပမ္း လုပ္ေဆာင္မႈေတြကုိ ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ ဒီဆုကုိ ခ်ီးျမင့္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ေဒသစံေတာ္ခ်ိန္ အဂၤါေန႔မွာ ဆြီဒင္လႊတ္ေတာ္မွာ မိန႔္ခြန္း ေျပာၾကားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကိုုေဇာ္၀င္းလႈိင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com