တြန္းေပမဲ့ မေရြ႕ေသးတဲ့ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ

တြန္းေပမဲ့ မေရြ႕ေသးတဲ့ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ

စီးပြားေရးက႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုုးတက္ဖိုု႔ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ေျဖေလ ွ်ာ႔၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခဲ့ေပမဲ့ ထိေရာက္မႈသိပ္ေတာ့ မေတြ႕ရေသးပါဘူူး။

ေနျပည္ေတာ္၊ မတ္ ၁၁ - စီးပြားေရးက႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနအေနနဲ႔ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳး ေျဖေလွ်ာ့၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခဲ့ေပမဲ့ ထိေရာက္မႈသိပ္မေတြ႕ရေသးပါဘူး။
အြန္လိုင္းေပၚမွ ပိုၾကာႏိုင္ငံတကာနဲ႔တန္းတူျဖစ္ဖို႔ ေျပာင္းလဲမႈတစ္ခုကေတာ့ ပို႔ကုန္သြင္းကုန္လုပ္ ငန္းလုပ္ကိုင္တဲ့သူေတြအေနနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈလ်င္ျမန္ေစဖို႔အတြက္ အလိုအ ေလ်ာက္ကုန္ပစၥည္းရွင္းလင္းေရးစနစ္ (Myanmar Automated Cargo Clearance Sys-tem -MACCS)ကို စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ MACCS စနစ္ကိုေတာ့ စီမံကိန္းႏွင့္ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ျပည္တြင္းအခြန္မ်ား ဦးစီးဌာနကေန ေဆာင္ရြက္တာျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ၁၂ ရက္က စတင္အသံုးျပဳခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

သည္စနစ္ကိုပထမဆံုးအေနနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ သီလဝါအထူးစီးပြားေရးဇုန္နဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းဧရိယာမွာ စတင္အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။ သည္စနစ္ကို လုပ္ေဆာင္ရျခင္းဟာ ကုန္သြယ္မႈျပဳလုပ္ရာမွာ လ်င္ျမန္ေစဖို႔ရည္ရြယ္ေပမဲ့ ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းမကြ်မ္းက်င္မႈေတြ၊ အင္တာနက္ျမန္ႏႈန္းမေကာင္းမႈ ေတြေၾကာင့္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြအေနနဲ႔ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ရာမွာ အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာမႈေတြ၊ ကိန္းဂဏန္းအခ်က္အလက္မွားယြင္းမႈေတြနဲ႔ ၾကံဳၾကရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္အေကာက္ခြန္ေဆာင္ရြက္မႈေတြ ျပဳလုပ္တဲ့အခါမွာ လည္း အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာမႈေတြေၾကာင့္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ေဝဖန္မႈေတြရွိခဲ့ပါ တယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က သၾကားလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးက ဒီစနစ္ကေတာ့ ခုထိကိုအဆင္ မေျပေသးဘူး၊ အသားမက်ေသးတာေပါ့၊ အခ်က္အလက္ေတြမွားတာ၊ ေဈးႏႈန္းေတြမွား႐ိုက္တာ၊ ၿပီးေတာ့ အခ်ိန္ၾကာတာေပါ့၊ အရင္အတိုင္း ႐ိုး႐ိုးသြားတာကမွ ျမန္ခ်င္ျမန္ဦးမယ္၊ အခုအထိေတာ့ ဒီစနစ္နဲ႔ အဆင္မေျပေသးဘူး၊ အမွားအယြင္းေတြနဲ႔ေတာ့ ၾကံဳေနရတာပဲလို႔ ေျပာပါ တယ္။

MACCS စနစ္ဟာ လုပ္ငန္းရွင္ေတြအေနနဲ႔ MACCS Private User စာရင္းဖြင့္လွစ္ၿပီး ပို႔ကုန္သြင္းကုန္လိုင္စင္ေလွ်ာက္ထားတာေတြ၊ အေကာက္ ခြန္၊ ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္စတဲ့ ေပးေဆာင္ရမယ့္အခြန္အခေတြကို အြန္လိုင္း ကေန ၂၄ နာရီေဆာင္ရြက္လို႔ရတဲ့စနစ္ ျဖစ္ပါတယ္။

အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ဆိုင္တဲ့ သြင္းကုန္ပစၥည္းေတြကို fully online စနစ္နဲ႔ လိုင္စင္ေလွ်ာက္လို႔ရၿပီဆိုတဲ့ထုတ္ျပန္ခ်က္ဆိုရင္လည္း လုပ္ငန္းရွင္ ေတြအေနနဲ႔ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ သည္စနစ္ကိုအသံုးျပဳတာ သိပ္မရွိေသး ဘူးလို႔သိရပါတယ္။

စီးပြားေရးႏွင့္ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန လက္ေထာက္အတြင္းဝန္ ဦးခင္ေမာင္လြင္က ဒီစနစ္ဟာ အခ်ိန္ကုန္ေငြကုန္သက္သာပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းရွင္ေတြအေနနဲ႔ ေလွ်ာက္တဲ့သူသိပ္မရွိဘူး၊ အရင္က ေလွ်ာက္ေနၾကတဲ့ ႏွမ္းတို႔၊ ကတၱရာတို႔ေလာက္ပဲ ဒီစနစ္နဲ႔ေလွ်ာက္ၾကတယ္၊ အခုေနာက္ထပ္တိုးလိုက္တဲ့ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းေတြကေတာ့ေလွ်ာက္တာ နည္းေသးတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

သည္ fully online စနစ္ကိုေတာ့ သြင္းကုန္ပိုင္းမွာဆိုရင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိအ ထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံု ၁၀ ႐ံုမွာ စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ပို႔ကုန္မဟာဗ်ဴဟာ
၂၀၁၅ ခုႏွစ္က ေရးဆဲြခဲ့တဲ့ ပို႔ကုန္မဟာဗ်ဴဟာစီမံကိန္းက႑ေတြတိုးျမႇင့္ ေနေပမဲ့ သိသာတဲ့ေျပာင္းလဲမႈမရွိခဲ့ေသးဘူးလို႔ လုပ္ငန္းရွင္ေတြက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အဓိကျပည္ပပို႔ကုန္ျဖစ္တဲ့ ဆန္စပါးအတြက္ ဆိုရင္ေဈးေကာင္း ရရွိေအာင္၊ ျပည္ပကို တရားဝင္လမ္းေၾကာင္းကေန အမ်ားဆံုးတင္ပို႔ႏိုင္ ေအာင္ ေစ်းကြက္ေတြတိုးခ်ဲ႕ရွာေဖြေနေပမဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြကေတာ့ လက္ရွိအခ်ိန္အထိရွိေနဆဲျဖစ္တယ္။

လက္ရွိဘ႑ာႏွစ္မွာ ျပည္ပကိုဆန္တင္ပို႔ႏိုင္မႈအေနအထားကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းကေနတင္ ပို႔ႏိုင္တဲ့တန္ခ်ိန္ဟာ တိုးတက္ခဲ့ေပမဲ့နယ္စပ္ကေန တင္ပို႔ႏိုင္မႈေလ်ာ့က်ခဲ့တာေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ဘ႑ာႏွစ္နဲ႔ယွဥ္ရင္ ဇန္နဝါရီလအထိ ဆန္၊ ဆန္ကဲြတင္ပို႔မႈဟာ တန္ခ်ိန္ ႏွစ္သိန္းေက်ာ္ေလာက္ ေလ်ာ့နည္းပါတယ္။

ျပန္လည္စတင္လိုက္တဲ့စီမံခ်က္တစ္ခုကေတာ့ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးရဲ႕စစ္ေဆးေရး စခန္းေတြျဖစ္တဲ့ ေရပူနဲ႔မရမ္းေခ်ာင္း အၿမဲတမ္းစစ္ေဆးေရးစခန္းေတြကို ျပန္လည္ ဖြင့္လွစ္လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။
အရင္အစိုးရလက္ထက္က သည္စစ္ေဆးေရးစခန္းေတြကို ကုန္စည္ေတြသယ္ ယူပို႔ေဆာင္ရာမွာ အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာမႈေတြရွိတာနဲ႔ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈေတြ ရွိခဲ့တာေၾကာင့္ ပိတ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
‘လက္ရွိအခ်ိန္အထိေတာ့ ကားတိုင္းကို မစစ္ေဆးေသးဘူး၊ သူတို႔သတင္းရတဲ့ကား၊ မထင္တဲ့ကားေတြေလာက္ပဲ စစ္ေဆးတယ္၊ ကားအစီးတိုင္းမစစ္ေဆးတဲ့အတြက္ ေတာ့ သိပ္ၿပီးအခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာမႈေတြေတာ့ မျဖစ္ေတာ့ဘူး၊ ေနာက္ေတာ့ ဘယ္လို လာမယ္မသိဘူး၊ တကယ္စစ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ေနရာအခက္အခဲကေတာ့ ျဖစ္မွာေသခ်ာတယ္၊ ခုကအစပိုင္းမို႔၊ ေျပာရရင္ ကားအစီးတိုင္းမစစ္ေသးလို႔ပါလို႔ မႏၱေလး- မူဆယ္ ကုန္စည္သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး လုပ္ေနတဲ့ကားဆရာဦးစိုးမင္းထက္ က ေျပာပါတယ္။

သည္စစ္ေဆးေရးစခန္းေတြကို၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁၆ ရက္ေန႔က စတင္ဖြင့္ လွစ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ၾကပ္ၾကပ္မတ္မတ္ စစ္ေဆးမႈေတြကိုေတာ့ မတ္လ ၁ ရက္ေန႔ ေလာက္မွစတင္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
‘ဒီဂိတ္ဖြင့္မယ္လို႔ အေၾကာင္းၾကားတုန္းက ဦးတို႔အပါအဝင္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက မႀကိဳက္ၾကဘူး၊ သစ္သီးေတြဆိုပိုဆိုးတာေပါ့၊ အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာတယ္ေလ၊ လက္ရွိအခ်ိန္အထိ သစ္သီးကားေတြဆို မစစ္တဲ့အတြက္ သစ္သီးပိုင္းေတာ့ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူး၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူေတြကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာရွိေနသေရြ႕ ၾကံဳေနရ မွာပဲ၊ ဒီလိုပဲေျပာခ်င္တယ္လို႔ မူဆယ္ ၁၀၅ မိုင္ သစ္သီးဝလံကုန္စည္ဒိုင္က ဥကၠ႒ ဦးစိုင္းေမာင္ညြန္႔က ေျပာပါတယ္။

တစ္ႏွစ္နဲ႔ မေရာင္းရတဲ့ ကား
ေမာ္ေတာ္ယာဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာင္းလဲမႈတစ္ခုကေတာ့ စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနအေန နဲ႔ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြက္ ျပည္ပမွေမာ္ေတာ္ယာဥ္ တင္သြင္းျခင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ထုတ္လုပ္တဲ့ ခုႏွစ္သတ္မွတ္တဲ့ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာ စာမွာဆိုရင္ လူစီးေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ား ပံုမွန္လိုင္စင္ေလွ်ာက္ရာမွာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြင္းရွိ ဘယ္ေမာင္းတစ္မ်ိဳးတည္းသာ သတ္မွတ္လိုက္တဲ့အတြက္ ကားဝယ္တဲ့သူေတြအေနနဲ႔ အခက္အခဲေတြနဲ႔ၾကံဳၾကသလို ကားေဈးေတြလည္း ျမင့္တက္ခဲ့ပါတယ္။

‘အဓိက ကေတာ့ ဒီသတ္မွတ္ခ်က္ဟာ ကားအေရာင္းျပခန္းေတြအတြက္ သိပ္ေတာ့အခက္အခဲမျဖစ္ပါဘူး၊ ဝယ္စီးၾကတဲ့သူေတြအတြက္ေဈးႀကီးေပးရတာ ေပါ့၊ Model Year ေျပာင္းသတ္မွတ္လိုက္တာကိုး၊ အဓိကကေတာ့ အဲဒီလို ေျပာင္းလဲ လိုက္တဲ့အတြက္ ကားေတြေဈးႀကီးေပးၿပီးဝယ္ၾကရတာေပါ့လို႔ ေနျပည္ေတာ္ရွိ ကားလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးက ေျပာပါတယ္။

လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္း ျပည္ပမွေမာ္ေတာ္ယာဥ္တင္သြင္းျခင္းအတြက္ သတ္မွတ္တဲ့ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာမွာဆိုရင္ လူပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးခ်င္း ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ပါမစ္ေလွ်ာက္ရာ မွာ အရင္ကလို ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ေလွ်ာက္ထားလို ႔မရေတာ့ ဘဲ ကာယကံ ရွင္ကိုယ္တိုင္ လာေရာက္ေလွ်ာက္ထားမွရမွာျဖစ္ပါတယ္။သည္ေျပာင္းလဲမႈဟာ ကားလုပ္ငန္းလုပ္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြအတြက္ေရာ ကိုယ္တိုင္ကားဝယ္စီးတဲ့သူ ေတြအတြက္ပါအခက္ အခဲျဖစ္ေစခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

မာရီခိုင္

Kumudra