ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႔၏ ရက္ ၁၀၀ အတြင္း ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအား ျပန္လည္သံုးသပ္ျခင္း (အပုိင္း ၁)

   
Mizzima Dialogue TV Show (႐ုပ္သံ)

မဇၥ်ိမ
ဦးမ်ိဳးသန္႔ (အယ္ဒီတာ)

Mizzima Media Group

မဂၤလာပါ ခင္ဗ်ာ။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီကေန႔ ေဆြးေႏြးသြားမယ့္ အေၾကာင္းအရာကေတာ့ ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီး အစိုးရအေနနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ ၁၀၀ (ေလးလ)အတြင္းမွာ ဘာေတြမ်ား လုပ္ခဲ့ၿပီးၿပီလဲ ဘာေတြမ်ား ထပ္ၿပီးေတာ့မွ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စုိက္ပ်ိဳးေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘာေတြမ်ား ထပ္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ရွိေသးတယ္။ လိုအပ္ခ်က္ေတြေရာ ဘာေတြမ်ား ရွိေသးလဲဆုိတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဖိတ္ၾကားထားတဲ့ သူေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

 ကၽြန္ေတာ္ ပထမဦးဆံုး ဖိတ္ေခၚထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ားနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးပါရေစ။ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ ဘယ္ဘက္ျခမ္းမွာ ထုိင္ေနတဲ့ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ ဆရာ ဦးေဝယံေအာင္ျဖစ္ပါတယ္။ သူကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆရာမ်ားသမဂၢရဲ႕ အမႈေဆာင္ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်။ ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ့ မႏြယ္ဇင္ထက္ ျဖစ္ပါတယ္။ သူကေတာ့ ဧရာဝတီ လူငယ္မ်ားကြန္ရက္ အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ့ ၈၈ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း ပုသိမ္ရဲ႕ အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္တဲ့ ကုိစိုးလႈိင္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ့ NDN လို႔ေခၚတဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ ကြန္ရက္အဖြဲ႔ဝင္ ဦးသန္းဝင္း   ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်။

ကၽြန္ေတာ္ ပထမဦးဆံုး ဆရာ ဦးေဝယံေအာင္ကုိ ေမးခြန္း ေမးခ်င္ပါတယ္။

ဆရာကလည္း ဒီေဒသအတြင္းမွာ ထဲထဲဝင္ဝင္ ေဒသခံလူထုနဲ႔ ထိေတြ႔ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ ၁၀၀ အတြင္းမွာ ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီး အစိုးရရဲ႕ မူဝါဒေတြခ်ၿပီးေတာ့ လုပ္ခဲ့တာေတြရွိတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ စုိက္ပ်ိဳးေရး ေမြးျမဴေရး၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘာေတြမ်ား လုပ္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ အေကာင္းဘက္ကၾကည့္ရင္ ဘာေတြမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္တယ္လို႔ ျမင္လဲ။

ဦးေဝယံေအာင္ (အမႈေဆာင္)

ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆရာ/ဆရာမမ်ား သမဂၢ

ဟုတ္ကဲ့။ အေကာင္းဘက္ကၾကည့္ရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေသေသခ်ာခ်ာ ျမင္ခဲ့တာကေတာ့ သဘာဝေဘးအႏၱရာယ္ေပါ့။ ေရေဘးကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ဒီႏွစ္မွာ ထူးထူးျခားျခား လံုလံုေလာက္ေလာက္ကုိ ေရေဘးကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ အမွန္တုိင္းေျပာရရင္ေတာ့ တုိင္းေဒသႀကီးအစုိးရရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြက ေရေဘးသင့္ျပည္သူမ်ားအတြက္ေတာ့ လိုေလေသးမရွိ အားရေအာင္ လုပ္ႏုိင္ခဲ့တယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ယာဥ္စည္းကမ္း လမ္းစည္းကမ္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဧရာဝတီတိုင္းမွာဆုိရင္ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ေတြ ဆုိင္ကယ္ေတြနဲ႔ ယာဥ္တုိက္မႈျပႆနာက ေနရာတုိင္းလို္လို ျဖစ္ေနတယ္ေပါ့။ ေသေၾကပ်က္စီးမႈေတြလည္း မ်ားတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ အခုလုိမ်ိဳး စနစ္တက်နဲ႔ ေနရာတုိင္းမွာ လုပ္လာႏုိင္တာေတြ႔တယ္။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ သိပ္မၾကာခင္မွာပဲ ယာဥ္တုိင္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားတဲ့ အသက္ဆံုး႐ႈံးမႈေတြ ကိုယ္လက္အဂၤါ ဆံုး႐ႈံးမႈေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေလ်ာ့က်သြားမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္ခင္ဗ်။ အဲဒါကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ျမင္တဲ့ ဒီအေတာအတြင္းမွာ လုပ္ႏိုင္တဲ့ ကိစၥေတြေပါ့။

ဦးမ်ိဳးသန္႔ (အယ္ဒီတာ)

Mizzima Media Group

ဟုတ္ကဲ့။ ကၽြန္ေတာ္ေမးခ်င္တာကေတာ့ ဒါကေတာ့ အေသးစားေလးေတြေပါ့ေနာ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ လုပ္ရာမွာလည္း စဥ္ဆက္မျပတ္ လုပ္ရမွာျဖစ္တယ္။ အဲေတာ့ ဒီအစိုးရ တက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ထဲထဲဝင္ဝင္ ဒါမွမဟုတ္ရင္ ျမင္သာတဲ့လုပ္ငန္း ဘာေတြမ်ား ေတြ႔ခဲ့ရလဲ။

ဦးေဝယံေအာင္ (အမႈေဆာင္)

ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆရာ/ဆရာမမ်ား သမဂၢ

ထူးထူးျခားျခား အေျပာင္းအလဲ ကၽြန္ေတာ္ တစ္ခုမွ မေတြ႔ရပါဘူး။

ဦးမ်ိဳးသန္႔ (အယ္ဒီတာ)

Mizzima Media Group

ဟုတ္ကဲ့ပါ။ ဆုိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ဆရာဦးသန္းဝင္းကုိ ဖိတ္ပါရေစ။ ဆရာကေတာ့ ေျပာသြားတယ္ ထူးထူးျခားျခား ဖြံ႔ၿဖိဳးလာတာ မေတြ႔ရေသးဘူးဆုိေတာ့ ဆရာအေနနဲ႔ ဘာေၾကာင့္မ်ား ဒီလုိျဖစ္ေနတယ္လို႔ ထင္လဲခင္ဗ်။

ဦးသန္းဝင္း

အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ ကြန္ရက္

ဒီလုိျဖစ္ရတဲ့ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ ၂ ခ်က္ရွိတယ္ခင္ဗ်။ ကၽြန္ေတာ္အျမင္ေပါ့ေလ။ ပထမတစ္ခ်က္ကေတာ့ အေတြ႔အႀကံဳ ႏုနယ္ေသးတဲ့ ဒီ လက္ရွိ တာဝန္ယူထားတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳ ႏုငယ္မႈနဲ႔ ပထမလုပ္ကုိင္သြားတဲ့ အစုိးရအဆက္ဆက္က ဝန္ထုပ္ဝန္ပုိးေတြက သူတို႔အေနနဲ႔ မႏုိင္ဝန္ ထမ္းေနရတယ္လို႔ တစ္ဖက္ကျမင္သလုိ တစ္ဖက္ကလည္း သူတို႔ရဲ႕ ကုိယ္တုိင္တီထြင္ႀကံဆၿပီး ထက္ထက္ျမတ္ျမတ္ ႐ုန္းကန္မႈအပိုင္းမွာ နည္းနည္းေလး အားနည္းေနလို႔ ဒီလုိမျမင္ရတာလို႔ ကၽြန္ေတာ္ထင္တယ္။

ဦးမ်ိဳးသန္႔ (အယ္ဒီတာ)

Mizzima Media Group

ဆရာ ကုိစုိးလႈိင္ဦးကုိ ကၽြန္ေတာ္ ေမးခ်င္ပါတယ္။ ၈၈ ၿငိမ္းခ်မ္း ပြင့္လင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအေနနဲ႔ ဒီေဒသအတြင္းမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ခဲ့တာရွိတယ္။ လုပ္ေနတာလညး္ ရွိတယ္ဆုိတဲ့အခါက်ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဒီ NGO တစ္ခုအေနနဲ႔ ဒီေဒသအတြင္းမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘာေတြမ်ား အဓိက လုပ္ေပးေနရတာေတြ ရွိလဲ။

ဦးစုိးလႈိင္ဦး

၈၈ မ်ိဳးဆက္/ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၊ ပုသိမ္။

ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းအေနနဲ႔ လုပ္ရတာဆုိေတာ့ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရရင္ေတာ့ မရွိဘူးလုိ႔ပဲ ေျပာရမွာပဲ။ ေျပာရလို႔ရွိရင္ ေဒသခံျပည္သူေတြကုိ အသိပညာျမင့္တက္လာဖို႔ ဒီအတြက္ကုိ ပညာေပးတဲ့ပံုစံမ်ိဳးေတြ သူတုိ႔ကုိ အသိပညာေပးမယ္ အသိပညာေပးလူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ဆုိတာေတြေျပာမယ္။ ဒီဟာထက္ပုိၿပီးေတာ့ က်န္တဲ့လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ခဲ့တာေတြ နည္းတယ္ ေနာက္တစ္ခါ လယ္ယာေျမနဲ႔ ပတ္သက္လာလို႔ရွိရင္ အလုပ္သမားေတြ ခံစားေနရတဲ့ သူတို႔ရဲ႕ အခက္အခဲေတြ ဒီဟာေတြကုိ ဘယ္လုိေျဖရွင္းမလဲ၊ ေျဖရွင္းပံုေျဖရွင္းနည္း၊ ခ်ဥ္းကပ္ပံု ခ်ဥ္းကပ္နည္း အဲဒါေတြကုိပဲ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာေတြ မ်ားတယ္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္း ပတ္သက္လုိ႔ရေတာ့ မရွိသေလာက္ ရွားပါတယ္။ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရရင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္း လုပ္ဖုိ႔က ေငြေရးေၾကးေရးေရာ ေနာက္တစ္ခါ လူအင္အားေရာ ပညာရွင္အားေရာ လုိပါတယ္။ လုိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္/ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအေနနဲ႔ ဘယ္လုိေခၚမလဲ ေငြအား လူအားေတြကုိက်ေတာ့ လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔အတြက္က်ေတာ့ အခက္အခဲ ရွိပါတယ္။ အခက္အခဲရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ကၽြန္ေတ္ာတို႔က ပညာေပးတယ္။ ေနာက္တစ္ခါက်ေတာ့ သူတို႔ေတြ အသိပညာၾကြယ္လာမယ္၊ ၿပီးရင္ အသိတရား အေၾကာက္တရားေတြ ေပ်ာက္လာမယ္ အဲလုိမ်ိဳးေတြေတာ့ လုပ္ပါတယ္။

ဦးမ်ိဳးသန္႔ (အယ္ဒီတာ)

Mizzima Media Group

လူထုနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ ထိေတြ႔တဲ့အခါက်ေတာ့ သူတို႔မွာ ဘာလိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနတာကို ေတြ႔ရလဲ။

ဦးစုိးလႈိင္ဦး

၈၈ မ်ိဳးဆက္/ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၊ ပုသိမ္။

သူတုိ႔မွာ လုိအပ္ခ်က္ရွိတာက ေစာေစာကေျပာတဲ့ အသိပညာလုိအပ္ခ်က္ ေတာ္ေတာ္ေလးနည္းပါတယ္။ က်န္းမာေရးဗဟုသုတပဲျဖစ္ျဖစ္ ဥပေဒနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဗဟုသုတပဲျဖစ္ျဖစ္ ေနာက္ လူမႈေရးနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ဗဟုသုတပဲျဖစ္ျဖစ္ ယဥ္ေက်းမႈစည္းကမ္းေတြပဲျဖစ္ျဖစ္ ေနာက္တစ္ခါ ကိုယ့္ရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ကို ကိုယ္ေတာင္းဆုိဖို႔ရာေတြကုိ သူတို႔မွာ မသိတာေတြရွိပါတယ္။ ရပုိင္ခြင့္ ဘာမွန္းမသိတာလည္း ရွိပါတယ္။ အဲလုိမ်ိဳးနဲ႔ ေျပာရလုိ႔ရွိရင္ ဘယ္သူ႔ကုိ အားကိုးရမွန္းမသိပဲနဲ႔ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက နစ္နာဆံုး႐ံႈးတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။

ဦးမ်ိဳးသန္႔ (အယ္ဒီတာ)

Mizzima Media Group

ေကာင္းပါၿပီခင္ဗ်။ လူငယ္ေတြအျမင္ကိုလည္း ကၽြန္ေတာ္ ေမးပါရေစ။ မႏြယ္ဇင္ထက္ နဲနဲေလး ျဖည့္ေျပာခ်င္တာရွိရင္ ျဖည့္ေျပာပါဦး။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ ၁၀၀ အတြင္းမွာ ဘာေတြမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးလာတာ ေတြ႔ရလဲေပါ့။

မႏြယ္ဇင္ထက္

ဧရာဝတီ လူငယ္ကြန္ရက္

ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ ၁၀၀ မွာေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ ထူးထူးရွားရွား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသြားတဲ့ဟာေတာ့ ကၽြန္မအေနနဲ႔ မေတြ႔ရဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ တျခား ရန္ကုန္တို႔ ဘာတို႔မွာဆုိရင္ေတာ့ ေျမာင္းေတြဘာေတြက သိသိသာသာ ေျပာင္းလဲသြားပါၿပီ။ ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီးအေနနဲ႔ေတာ့ သိသိသာသာ မေျပာင္းလဲေသးပါဘူး။ ခုနက ဆရာ ေဝယံေအာင္ေျပာသလိုပဲ သဘာဝေဘးအႏၱရာယ္ အမ်ားႀကီး ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ယာဥ္စည္းကမ္း လမ္းစည္းကမ္းေပါ့ ေနာက္တစ္ခု လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ဆုိရင္ မူးယစ္ေဆးဝါးမွာဆုိင္ ဒီ ၾသဂုတ္လမွာဆုိရင္ ရဲစခန္းမွာ မူးယစ္ႏွိမ္ႏွင္းေရးေတြ တင္ထားတဲ့ဟာမွာဆုိရင္ ၾသဂုတ္လတစ္လလံုးမွာ မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အမႈေတြ ဖမ္းမိတာေတြ မရွိဘူးဆုိတာ ေတြ႔ရတယ္ေပါ့။ အဓိကက ကၽြန္မတို႔ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ ႀကံဳေနရတဲ့ဟာမွာ မူးယစ္ေဆးဝါးရွိတယ္၊ စီးပြားေရးျပႆနာရွိတယ္။ ဆုိေတာ့ ကၽြန္မတုိ႔ ဘယ္ေလာက္ထိ ရက္ ၁၀၀ အတြင္းမွာ ေျပာင္းလဲသြားႏုိင္ခဲ့လဲဆုိတာ ကၽြန္မတို႔ စစ္တမ္းလုိတယ္ေပါ့။ အခုက အနာတစ္ခုၾကက္ဖို႔ရာ ဘယ္ေလာက္ ေဆးပမာဏ ထည့္ရမလဲဆုိတာကုိ မသိပဲနဲ႔ ေဆးကုိ ပမာဏမ်ားသြားတဲ့အခါမွာ ေဆးကုိ မ်ားသြားတဲ့အခါမွာ ေကာင္းသြားတာလည္းရွိတယ္၊ နည္းသြားတဲ့အခါမွာလည္း မကုန္သင့္တာမကုန္ေအာင္ ေလလြင့္သြားတာလည္း ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္မတို႔ အေျပာင္းအလဲလုပ္တဲ့အခါမွာ စစ္တမ္းေတြမရွိပဲနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ထိ   ျပဳျပင္   ေျပာင္းလဲသြားတယ္၊ ဘယ္ေလာက္ထိ ေကာင္းသြားတယ္ဆုိတာ တုိင္းတာရတာ အရမ္းခက္တယ္ေပ့ါေနာ္။ အျမင္နဲ႔ပဲ ေျပာလို႔ရတယ္ အထင္နဲ႔ ေျပာလို႔မရဘူး။ ကၽြန္မအေနနဲ႔ က်န္းမာေရးဆုိလည္း က်န္းမာေရးမွာ ဧရာဝတီတုိင္းအေနနဲ႔ က်န္းမာေရးက႑ေတြမွာ ဘယ္ေရာဂါေတြက အျဖစ္မ်ားဆံုးလဲေပါ့။ ဥပမာ အဆုတ္နဲ႔ပတ္သက္တာမ်ိဳးလား သို႔နည္းမဟုတ္ အျခား ေသြးတုိးတဲ့ဟာမ်ိဳးေပါ့။ လူထုမွာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လူထုမွာ အမ်ားႀကီး ထိခိုက္မႈ ရွိေနၿပီ။ အဓိကကေတာ့ ကၽြန္မတို႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္တဲ့အခါမွာ အရင္ဆံုး စစ္တမ္းလုိတယ္။ စစ္တမ္းလိုတဲ့အခါမွာ ဘာကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရမလဲဆုိတာကုိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းနဲ႔ အခ်က္အလက္ တိက်မွ ပုိၿပီးေတာ့ ထိေရာက္မယ္လုိ႔ ထင္တယ္။ ေလာေလာဆယ္အေနအထားမွာ ကၽြန္မအျမင္နဲ႔ဆုိရင္ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ေရာ တုိင္းေဒသႀကီး အစိုးရအေနနဲ႔ေရာဆုိရင္ သိသိသာသာႀကီး ေျပာင္းလဲသြားတာ မရွိဘူး။

ဦးမ်ိဳးသန္႔ (အယ္ဒီတာ)

Mizzima Media Group

အဲေတာ့ မႏြယ္ဇင္ထက္ကေတာ့ ေျပာသြားပါတယ္။ မူဝါဒေတြ ဒါမွမဟုတ္ရင္ စီမံကိန္းေတြမွာ မဟာဗ်ဴဟာေတြ ခ်ၿပီးေတာ့မွ ဘာလုပ္ရမလဲလုိ႔ ေထာက္ျပေျပာဆိုသြားတာ ရွိတယ္။ အဲေတာ့ တုိင္းအစိုးရ အေနနဲ႔ေရာ ဒါေတြကုိ မရွိဘူးလား ဒါမွမဟုတ္ရင္ မလုပ္ေသးတာလား၊ မရွိခဲ့တာလာ၊ ဘယ္လုိျဖစ္တယ္လို႔ ဆရာထင္လဲ။

ဦးေဝယံေအာင္ (အမႈေဆာင္)

ျမန္မာႏုိင္ငံ ဆရာ/ဆရာမမ်ား သမဂၢ

ကၽြန္ေတာ္အထင္ေတာ့ ရွိပါလိမ့္မယ္။ ကက္ဘိနက္အစည္းအေဝးေတြမွာလညး္ ၾကာသပေတးေန႔တုိင္း ဆံုးျဖတ္ေနတာေတြ႔တယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဝဖန္ေထာက္ျပရရင္ လယ္ယာေျမျပႆနာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အစုိးရရဲ႕ ကုိင္တြယ္မႈေတြက အားနည္းေနတယ္။ အဲလုိ အားနည္းေနတဲ့အတြက္ မျဖစ္သင့္တဲ့ကိစၥေတြ ျဖစ္တယ္။ ဥပမာ လပြတၱာမွာ ေရႊကၽြန္းသာမွာ လူသတ္မႈ ႏွစ္ႀကိမ္ျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တည့္တည့္ေျပာရရင္ အစုိးရရဲ႕ စီမံခန္႔ခြဲမႈပုိင္း အားနည္းတယ္ေပါ့။ အဲလိုပဲ လယ္ယာေျမျပႆနာေတြ အင္းျပႆနာေတြက ဧရာဝတီတုိင္းမွာ ပံုၿပီး ထပ္ေနတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထပ္ၿပီးေတာ့ ေျပာရရင္ေတာ့ မူးယစ္ေဆးျပႆနာေတြ ေလာင္းကစားျပႆနာေတြ ရွင္းတဲ့အခါမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဘယ္လုိျဖစ္ေနလဲဆုိရင္ မူးယစ္ေဆးျပႆနာဆုိရင္လည္း တစ္က်ပ္သား၊ ႏွစ္က်ပ္သား၊ တစ္လံုး၊ ႏွစ္လံုးေသာက္တဲ့သူေတြကုိ မိၿပီးေတာ့ ရဲဆုိရင္လည္း လမ္းေဘးမွာ စက္ဘီးတစ္စီးနဲ႔ တစ္ေထာင္ႏွစ္ေထာင္ရတဲ့သူေတြကုိပဲ လုိက္ဖမ္းေနတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္တာက တစ္ကယ္လုပ္မယ္ ဆုိရင္လည္း တကယ္ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။ လူျမင္ေကာင္းေအာင္ လုပ္လို႔မရဘူး။ အဲေတာ့ ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီး အစုိးရအေနနဲ႔ တကယ့္ ေလာင္းကစား ပေပ်ာက္ေရး လုပ္ခ်င္ရင္ မူးယစ္ေဆးဝါး ပေပ်ာက္ေရးလုပ္ခ်င္ရင္ စနစ္တက်နဲ႔ ဒါထက္ပုိလုပ္ဖို႔လုိပါတယ္။ ဒါေလးေတာ့ ျမင္ပါတယ္။

ဦးမ်ိဳးသန္႔ (အယ္ဒီတာ)

Mizzima Media Group

အဲေတာ့ ဆရာဦးသန္းဝင္းကုိ ကၽြန္ေတာ္ ေမးပါရေစ။ မူုဝါဒလည္းရွိၿပီ ခုနကေျပာတဲ့ ေပၚလစီလည္းရွိၿပီ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ဥပေဒေတြလည္း ရွိေနၿပီေပါ့ေလ။ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ဖို႔ကလည္း လုပ္ခ်င္ကုိင္ခ်င္ ရင္လည္း လုပ္လို႔ရတဲ့အေနအထား။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဒီ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ ၁၀၀ ေလးလအတြင္း ဒါေတြကုိ ဘာေၾကာင့္မ်ား မလုပ္ႏုိင္ခဲ့ဘူးလို႔ ထင္လဲ။

ဦးသန္းဝင္း

အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီ ကြန္ရက္

ဘာေၾကာင့္ မလုပ္ႏုိင္ခဲ့လဲဆုိရင္ေတာ့ ဥပမာတစ္ခုေျပာရရင္ ျမင္းဆုိးနဲ႔ ေဂ်ာ္ကီအည့ံလုိ ျဖစ္ေနၿပီ။ ျမင္းဆုိးကလည္း ေက်ာေပၚေရာက္တာနဲ႔ ဒီလူ သူ႔ကုိ ႏုိင္တယ္မႏုိင္ဘူးဆုိတာသိေတာ့ ခုန္ေပါက္ၿပီး မက်က်ေအာင္ ခ်မွာပဲ။ အဲဒီျမင္းဆုိးကုိ ဇြဲခၽြတ္ၿပီး စီးႏုိင္တဲ့ ေဂ်ာ္ကီေကာင္းေကာင္း ရွိဖို႔ လုိေနၿပီလို႔ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ဒီ ပထမသက္တမ္းမွာ ေတြ႔ႀကံဳထားတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြကုိ အေကာင္းဘက္မွာမထားပဲနဲ႔ အခ်ိန္ဆြဲထားတာတို႔ မလုိလားအပ္တဲ့ ျပႆနာေတြဆီကုိ ဦးတည္သြားႏုိင္တဲ့ ေအာက္ေျခက စီမံခန္႔ခြဲမႈဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္း အဆင့္ဆင့္ရဲ႕ ပညာျပမႈနဲ႔ တာဝန္ရွိတဲလူေတြရဲ႕ အဲဒါကုိ ေက်ာ္လႊားၿပီး ကိုယ္တုိင္ဦးေဆာင္ႏုိင္တဲ့ ထိေရာက္တဲ့ ဦးေဆာင္မႈမ်ိဳးမလုပ္ႏုိင္လို႔ အခု ဒီလိုျဖစ္တာလို႔ ကၽြန္ေတာ္ျမင္ပါတယ္။

ဦးမ်ိဳးသန္႔ (အယ္ဒီတာ)

Mizzima Media Group

ဟုတ္ကဲ့။ ကုိစိုးလႈိင္ဦးကို ကၽြန္ေတာ္ ေမးပါရေစ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ ဒီလုိမ်ိဳး ျပႆနာေတြေတာ့ ရွိေနၿပီ။ အဲေတာ့ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔ေရာ ဘယ္လုိမ်ိဳး ပါဝင္သင့္သလဲ၊ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းတစ္ခုလံုး ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ဖို႔ က်န္းမာေရး ပညာေရး အစရွိသျဖင့္ စီးပြားေရးေပါ့ အဲဒါဆုိရင္ ဒီဟာေတြလုိအပ္ခ်က္ ရွိေနၿပီ။ လိုအပ္ခ်က္ရွိေနတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြ ခုနကေျပာသလို အကုိတို႔ အဖြဲ႔အစည္းေတြလုိမ်ိဳး NGO အဖြဲ႔အစညး္ေတြေပါ့ ဒီလူေတြကေရာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လက္ရွိ အစိုးရကုိ ဘယ္လုိမ်ိဳး ပံ့ပိုးေပးသင့္သလဲ။

ဦးစုိးလႈိင္ဦး

၈၈ မ်ိဳးဆက္/ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္း လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၊ ပုသိမ္။

ပံ့ပုိးေပးသင့္တယ္ဆုိတာကေတာ့ အႀကံဉာဏ္ေပးသင့္တာမ်ိဳး လုပ္သင့္တယ္။ လုပ္သင့္ေတာ့ လုပ္သင့္တဲ့အပုိင္းမွာ ဘာေတြျဖစ္လာလဲဆုိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔တင္လိုက္တဲ့အစိုးရ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ ရင္းႏွီးမႈရွိမယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔နဲ႔ နီးစပ္မႈရွိမယ္လို႔ ထင္ေပမယ့္ အကန္႔တစ္ခုနဲ႔ ကန္႔သတ္ခံရတာေတြရွိတယ္။ ကန္႔သတ္ခံရတာက ဘာေတြျဖစ္လာလဲဆုိေတာ့ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရလုိ႔ရွိရင္ ဒီလူေတြက ငါတုိ႔ထက္ ပိုၿပီးေတာ့ ျပည္သူေတြနဲ႔ ထိေတြ႔မႈ ပုိမ်ားတယ္။ ပုိၿပီးေတာ့သိတယ္။ ငါတုိ႔ကုိ လာၿပီးေတာ့ ျပႆနာရွာမွာလားဆုိတဲ့ အေတြးမ်ိဳး သူတို႔မွာ ရွိေနတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က ျမင္တယ္။

အဲလိုျမင္တဲ့အခါက်ေတာ့ ေတြ႔ဆံုဖို႔ ေဆြးေႏြးပြဲ ေဆြးေႏြးဖုိ႔အတြက္ ေတာင္းခံတဲ့အခါေတြမွာေတာင္မွ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျငင္းပယ္ခံရတာေတြ ရွိတယ္။ ျငင္းပယ္ခံရတယ္ဆုိတာေတာင္ ယဥ္ေက်းစြာေပါ့ အစည္းအေဝးရွိလို႔ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း တစ္ေနရာ သြားစရာရွိလုိ႔ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း ဘယ္အခ်ိန္မွ ျပန္ေတြ႔ပါ့မယ္ဆုိတဲ့ဟာမ်ိဳး ဒါေပမယ့္ အဲဒီဟာေတြက တိက်တဲ့အေျဖေတြ မဟုတ္ပါဘူး။   ေနာက္တစ္ခါက်ေတာ့ တိက်တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ အဲလို ေတြ႔ဆံုဖို႔ကုိ သူတို႔ အားနည္းတယ္။ တကယ့္တကယ္ဆုိရင္ ျပည္သူနဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေနာက္တစ္ခါ CSO အရပ္ဖက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစညး္ေတြနဲ႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေတြ႔ဆံုဖုိ႔ကုိ သူတို႔ဘက္က အၿမဲတမ္း ႀကိဳဆုိေနရမယ္။ ႀကိဳဆုိေနၿပီးလို႔ရွိရင္ ဘာပဲေျပာေျပာ ဘယ္လုိအေျခအေနနဲ႔ သူတို႔ လာေတြ႔တာလဲ၊ ဘာအေၾကာင္းအရာေတြ ေျပာခ်င္တာလဲ၊ အႀကံဉာဏ္ေပးခ်င္တာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ သူတို႔ ရလုိမႈတစ္ခုနဲ႔ လုိခ်င္မႈတစ္ခုနဲ႔ လာတာလားဆုိတာကေတာ့ သူတုိ႔ စဥ္းစားရမယ္ ဆံုးျဖတ္ရမယ္။

ပထမဆံုးျမင္တာကေတာ့ အဲလုိမ်ိဳးျမင္တယ္။ ေနာက္တစ္ခါက်ေတာ့ အဲဒီလူေတြနဲ႔လည္း တကယ္ လက္တြဲသင့္တယ္။ CSO အဖြဲ႔ထဲမွာ ျဖစ္ေနတာကလည္း ဟုိဘက္အစိုးရလက္ထက္မွာ အဲဒီအစိုးရနဲ႔ လက္တြဲၿပီးလုပ္ခဲ့တဲ့ CSO အဖြဲ႔ေတြရွိတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ ဘာျဖစ္လာလဲဆုိေတာ့ ဒီလူေတြကေတာ့ ငါတုိ႔နဲ႔ မတူဘူးဆုိတဲ့ဟာနဲ႔ ခြဲျခားထားတာလည္း ရွိတယ္။ ခြဲျခားထားေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔က   ျဖစ္ေစခ်င္တာက ဒီ NLD အစုိးရ ျဖစ္လာတဲ့ဟာက ျပည္သူအကုန္လံုးရဲ႕ ရင္ထဲကေနမွ မဲေပးလာလုိ႔ ျဖစ္လာတယ္။ တကယ့္ NLD ပါတီဝင္ေတြအေနနဲ႔ မဲေပးခဲ့ရင္ ဒီေလာက္ထိ ႏုိင္လာစရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ က်န္တဲ့ USDP ကလည္း ပါရင္ပါမယ္။ က်န္တဲ့ တ.စ.ည လည္း ပါရင္ပါမယ္။ အရပ္ဖက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစညး္ေတြလည္းပါမယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ဝန္ထမ္းေတြလည္း သူတုိ႔အားေတြလည္း ပါခဲ့လုိ႔ အခုလုိ အင္တိုက္အားတိုင္ ႏုိင္ခဲ့တယ္။ အဲဒီလုိ ဘာပဲေျပာေျပာ ဒီလူေတြကုိ ကုိယ့္ဘက္ပါေအာင္ စြဲေဆာင္သင့္တယ္၊ စည္း႐ံုးသင့္တယ္။ စညး္႐ံုးရင္းနဲ႔ပဲ သူတို႔ရဲ႕အခက္အခဲကုိလည္း သိေအာင္လုပ္ရမယ္။ ၿပီးရင္ လုိအပ္တဲ့ အခက္အခဲေတြကိုလည္း တက္ႏုိင္သေလာက္ ေျဖရွင္းေပးရမယ္။ ေျဖရွင္းတဲ့အခါမွာလည္း ေျပာရလုိ႔ရွိရင္ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ခ်ျပသင့္တယ္။ ဒီအခက္အခဲကေတာ့ ဒီလိုအေျခအေနမွာ ေျဖရွင္းလုိ႔မရဘူး၊ ဘယ္လုိရွိလို႔၊ ဘယ္လုိအေျခအေနနဲ႔ သြားမွာမုိလို႔ ဘယ္လုိမူဝါဒေတြနဲ႔ သြားမွာမုိလို႔ ဘယ္လုိဖြဲ႔ဦးမွာမုိလို႔ ၿပီးရင္ ေလာေလာဆယ္ ေျဖရွင္းလို႔ရတာကေတာ့ ဒါေတြရွိတယ္၊ ဒါေတြလုပ္မယ္ဆုိတဲ့ဟာမ်ိဳ၊

တစ္ခုရွိတာက ေျပာရလုိ႔ရွိရင္ ဒီမုိကေရစီသြားေနတာေတာ့မွန္တယ္၊ တခ်ိဳ႕ဟာေတြမွာ အာဏာရွင္ဆန္တဲ့ဟာေတြကုိ ျမင္ေနရတာေတြလည္း ရွိတယ္။ အဲဒါက လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္   ေတြမွာေရာ၊ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတြ႔ရတာေတြ ရွိတယ္။

ဦးမ်ိဳးသန္႔ (အယ္ဒီတာ)

Mizzima Media Group ဆုိေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ နဲနဲေလး ေနာက္ျပန္သြားၿပီးေတာ့ ခ်ံဳ႕ေျပာရရင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ ၁၀၀ ေလးလအတြင္းမွာ တုိင္းအစုိးရအေနနဲ႔ လုပ္သင့္တယ္ ဒါကေတာ့ လုပ္ေပးသင့္တယ္ သံုးလအတြင္းမွာေတာ့ ဒါက ျဖစ္သင့္တယ္ ရက္ ၁၀၀ အတြင္းမွာေတာ့ ဒါက ျဖစ္သင့္တယ္၊ အလ်င္စလို လုပ္သင့္တယ္ဆုိတဲ့ဟာမ်ိဳးကုိ လူငယ္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဘယ္ကိစၥက ျဖစ္သင့္တယ္လို႔ ျမင္လဲ။

မႏြယ္ဇင္ထက္

ဧရာဝတီ လူငယ္ကြန္ရက္

လူငယ္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဆုိရင္ေတာ့ အဓိကကေတာ့ ဒီတိုင္းမွာ ျဖစ္ေနတာက မ်ားေသာအားျဖင့္ ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီး အစိုးရအေနနဲ႔ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းနဲ႔ ေတြ႔ဆံုမႈ အရမ္းအားနည္းတယ္ေပါ့။ ရွိေတာ့ရွိခဲ့တယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကေနၿပီးေတာ့ မိုက္နဲ႔ေအာင္ၿပီးေတာ့ မည္သူမဆုိ တက္ေရာက္ႏုိင္ပါတယ္ဆုိၿပီးေတာ့ကုိ ၾကားေတာ့ၾကားဖူးတယ္။ သို႔ေပမယ့္ တကယ့္ကုိ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ သီးသန္႔ ေတြ႔ဆံုမယ္၊ သူတို႔အသံေတြ နားေထာင္မယ္ဆုိတာမ်ိဳးကိုေတာ့ လံုးဝ မရွိထားတာမ်ိဳးကုိ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ သီးသန္႔ တစ္ဖြဲ႔ခ်င္းစီေသာ္လည္ေကာင္း တစ္ေယာက္ခ်င္းစီေသာ္လည္ေကာင္း သြားတာမ်ိဳးေတာ့ ရွိတယ္။ ဆိုေတာ့ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြသည္ ျပည္သူေတြရဲ႕ အဓိက တတိယအစိတ္အပိုင္း ျဖစ္ေနတယ္။ ၿပီးတဲ့အခါမွာ လူထုမွာရွိတဲ့ အသံသည္ လူထုရဲ႕အခက္အခဲကို တိတိက်က် သိႏုိင္မႈရွိတယ္။ ျပည္သူတင္ထားတဲ့ ျပည္သူ႔အစိုးရ ဆုိေပမယ့္ ကၽြန္မတို႔ အစုိးရသည္ လူထုနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ပဲ နီးကပ္ပါတယ္ ေျပာေျပာ အလွမ္းေဝး   ေနတာသည္ ၾကားခံမွာသည္ အရပ္ဖြဲ႔ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း ရွိတယ္ေပါ့။ ဒီ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြကမွ အသံေတြသည္ သူတုိ႔ရဲ႕ သံုးသပ္ခ်က္ေတြ ဘာေတြလုိအပ္တယ္ဆုိတာကုိ ယူလာတဲ့အခါမွာမွ ဒီ အာဏာသံုးခုကိုကုိင္ထားတဲ့ အစိုးရရယ္ ကၽြန္မတို႔ ဒီ ပဥၥမမ႑ိဳင္လုိ႔ေျပာတဲ့ လူထုေတြၾကားမွာ ခ်ိတ္ဆက္ေပးေနတဲ့ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းကို ဒီ တုိင္းေဒသႀကီး အစုိးရအေနနဲ႔ ပုိၿပီးေတာ့ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးေတာ့ ေတြ႔ဆုံၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္။ ၿပီးေတာ့ တုိင္းမွာ လုိအပ္တဲ့ဟာမ်ိဳးေတြဆုိရင္ တခ်ိဳက CSO ေတြမွာ စစ္တမ္းမ်ိဳးေတြရွိတယ္။ အဲဒီစစ္တမ္းေတြကုိယူရမယ္။ တုိင္းျပည္မွာ တကယ့္အေရးႀကီးေနတာ လယ္ယာေျမျပႆနာလား မူးယစ္ေဆးလား ဒါမ်ိဳးေတြ က်က်နန တိတိက်က်နဲ႔ ထြက္လာၿပီး အခု နဂိုက ထြက္လာၿပီးကာမွ ကၽြန္မတုိ႔သည္ ဒါပဲလုပ္မယ္ ဒီစီမံကိန္း က်လာတာမ်ိဳး ေဆြးေႏြးခဲ့တာမ်ိဳးေတြ တကယ့္တကယ္ မရွိခဲ့ဘူး။ အခုမွာေတာ့ ကၽြန္မတို႔ အရပ္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ အားကုိ ယူရမယ္။ ၿပီးေတာ့ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမွာရွိတဲ့ စစ္တမ္းေတြ သူတို႔ရဲ႕ သေဘာထားေတြနဲ႔ အတူတူ ေပါင္းၿပီးေတာ့မွ တုိင္းေဒသႀကီးအေနနဲ႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။

ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။