တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္မ်ား အေရးအေပၚ ပ်ားပန္းခပ္လာေနေသာ တရုတ္

ယခု တင္ျပမည့္ အေၾကာင္းအရာသည္ South Asia Analysis Group (SAGG) ဆုိသည့္ ေတြးေခၚေမွ်ာ္ျမင္ေရး အဖဲြ႕ၾကီးမွ ထင္ဟတ္သုံးသပ္ထားျခင္း ျဖစ္ျပီး ေလ့လာသိရွိထားသင့္သည္ ထင္၍ တင္ျပလုိက္ရပါသည္။

ရန္ကုန္ရွိ တရုတ္ သံအမတ္ၾကီး ႏွင့္ အာရွ ေရးရာ အထူး သံတမန္ ျဖစ္သူ ဆန္ ေဂါင္ဆီယန္ တုိ႕ ပ်ားပန္းခပ္မွ် လႈပ္ရွားေနသည္ကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာျပည္၏ တုိင္းရင္းသား လူနည္းစု ျပႆနာ အား ေျဖရွင္းရန္ အေလာသုံးဆယ္ ျဖစ္လာေနၾကပုံရွိသည္ဟု ယူဆရေပသည္။

အဆုိပါ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္မ်ားအား ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရး ရျပီးခ်ိန္မွစ၍ တရုတ္တုိ႕ကပင္ အားေပးအားေျမွာက္ ျပဳကာ လက္နက္တပ္ဆင္ေပးခဲ့ၾကျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ ၎တုိ႕၏ ရည္ရြယ္ခ်က္အား ျမန္မာျပည္အေပၚ ႏူိင္ကြက္ရထားရန္ ေရေႏြးအုိး ၾကီး အား ပြက္သည္ထက္ ပြက္ေအာင္ မီးထုိးေပးေနခဲ့ျခင္း သာ ျဖစ္ေပသည္။

သုိ႕ေသာ္လည္း ၂၀၁၉ တြင္ စတင္ရန္ ရွိေနသည့္ Belt and Road ခါးပါတ္လမ္း စီမံခ်က္ ၂၄ ခုတြင္ ျမန္မာျပည္ထဲ အေကာင္အထည္ေဖၚရမည့္ လုပ္ငန္းၾကီး ၆ ခု ပါရွိလာခဲ့၍ ျမန္မာအစုိးရ၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈရရန္ မရွိမျဖစ္ လုိအပ္လာခဲ့ေသာေၾကာင့္ ယခုကဲ့သုိ႕ မဟာဗ်ဳဟာ ေျပာင္းလဲလာရျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။

အဆုိပါ လုပ္ငန္းၾကီးမ်ားတြင္ ကီလုိမီတာ ၁၇၀၀ ရွည္လ်ားသည့္ ယူနန္ မွ မႏၱေလး အေ၀းေျပးလမ္းမၾကီး၊ ထုိမွတဆင့္ ရန္ကုန္၊ ၎တုိ႕၏ အထင္ကရ ပရုိဂ်က္ ျဖစ္သည့္ ေက်ာက္ျဖဴ ဆိပ္ကမ္း ႏွင့္ အထူး စီးပြားေရးဇုံ၊ ရွမ္းျပည္နယ္ ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ လမ္းမၾကီး မ်ားကုိ ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ မြမ္းမံေရး တုိ႕လည္း ပါ၀င္သည္။

အဆုိပါ စီမံကိန္း မ်ား အေကာင္အထည္ေဖၚေရး အတြက္ တရုတ္တြင္ လ်ပ္စစ္ဓါတ္အားမ်ား လုိအပ္လာသျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္း ျမစ္ဆုံ အပါအ၀င္ အျခား ေရအား လ်ပ္စစ္လုပ္ငန္းမ်ား ျပန္လည္ စတင္ႏူိင္ရန္ စိတ္အား ထက္သန္ လာခဲ့ၾကသည္။ ထုိအေရးသည္ ယခုႏွစ္ ကုန္ပုိင္းတြင္ ျပန္လည္ စတင္ႏူိင္ဖြယ္ရွိသည္ဟု ခန္႕မွန္းရသည္။

ယခုအခါ ျမန္မာသည္ ႏူိင္ငံတကာမွ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္မည္ဟု ျခိမ္းေျခာက္လာျခင္းမ်ားႏွင့္ အတူ ႏူိင္ငံတကာ မ်က္ႏွာစာတြင္ တရုတ္ ကုိ မွီခုိလာေနရျပီ ျဖစ္ျပီး ဘယ္မွ ထြက္ေပါက္မရွိဟု လည္း တရုတ္တုိ႕ဖက္မွ မွန္ကန္စြာ သုံးသပ္ႏူိင္ကာ ရလာသည့္ အခြင့္အေရး ကုိ လက္လႊတ္မခံပဲ အမိအရ အသုံးခ်ႏူိင္ရန္ ၾကံစည္လာျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏူိင္ငံအား ထုိသုိ႕ တရုတ္ ရင္ခြင္ထဲ ေရာက္ေအာင္ တြန္းပုိ႕ခဲ့သည့္ ျဖစ္ရပ္၏ တရားခံသည္ အေနာက္ႏူိင္ငံမ်ားႏွင့္ ႏူိင္ငံတကာ ေအဂ်င္စီမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ဥပမာ ဆုိရက ကုလသမဂၢမွ ခန္႔ထားေသာ ျမန္မာႏူိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရး ျပန္လည္ တည့္မတ္ေရး အထူး သံတမန္ ယန္ဟီလီးသည္ သူမ၏ သက္တမ္း တ၀က္မွ်ပင္ ရွိေသးခ်ိန္တြင္ ႏူိင္ငံ၏ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မ်ားသည္ အထိ ပ်က္စီး ယုိ႕ယြင္းလာေနသည္ဟု ေျပာဆုိခဲ့သည္။ ဤသည္ကား သူမ၏ လုပ္ပုိင္ခြင့္ကုိ ေဘာင္ေက်ာ္ ေျပာဆုိလာျခင္း ျဖစ္ျပီး ျမန္မာအစုိးရ ဖက္ကလည္း ဓမၼဓိဌာန္ က်မႈမရွိ၊ က်င့္ထုံးစည္းကမ္းမ်ားကုိ ခ်ဳိးေဖါက္သည္ ဆုိကာ သူမႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့ျခင္းသည္လည္း မွန္ကန္ေသာ လုပ္ရပ္ဟု ဆုိရမည္ ျဖစ္သည္။

တပ္မေတာ္မွ ဒီဇင္ဘာ ၂၁ ရက္တြင္ ေျမာက္ပုိင္း မဟာမိတ္ အဖဲြ႕(AA မပါ) အား ေလးလၾကာ တဖက္သတ္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေပးမည္ဟု ေၾကျငာလာခဲ့သည္။ ဤသည္ကလည္း တရုတ္၏ ဖိအားေပးမႈ ကုိ လုိက္ေလ်ာေပးခဲ့ရျခင္း ျဖစ္သည္မွာလည္း ေသခ်ာလွသည္။

တရုတ္ သံအမတ္ သည္ ဒီဇင္ဘာ ၂၈ ႏွင့္ ၂၉ တြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္သုိ႕ ေရာက္လာခဲ့ျပီး အေနာက္တုိင္း သံတမန္ မ်ား ႏွင့္ မိတ္ေဆြမဖဲြ႕ရန္ အျပင္ ျမစ္ဆုံဆည္ စီမံကိန္း အပါအ၀င္ တရုတ္ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ မဆန္႕က်င္ရန္ သတိေပးခဲ့သည္။ ၎ ေရာက္မလာမီ တပါတ္က အေမရိကန္ ႏွင့္ ျဗိတိန္ သံတမန္ မ်ား ေရာက္ရွိလာခဲ့ျခင္းကုိ ရည္ညႊန္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ကခ်င္ ႏူိင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းကမူ ျမစ္ၾကီးနား တြင္ တရုတ္ ၾကားခံ ဆက္သြယ္ေရး ရုံး လာဖြင့္ရန္ ဖိတ္ၾကားခဲ့သည္။

ဇန္န၀ါရီ ဒုတိယ ပါတ္ထဲတြင္မူ ရန္ကုန္ရွိ တရုတ္သံရုံးမွ ကခ်င္ေဒသခံမ်ားသည္ ျမစ္ဆုံဆည္ တည္ေဆာက္ေရး ကုိ ကန္႕ကြက္ျခင္း မရွိေၾကာင္းႏွင့္ လူပုဂၢိဳလ္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ ျပင္ပမွ လူမႈေရး အဖဲြ႕အစည္းမ်ားက သာ ဆန္႕က်င္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေၾကျငာခ်က္ ထုတ္ျပန္လာခဲ့သည္။ ထုိ႕ေၾကျငာခ်က္အား ႏူိင္ငံေရး ပါတီ အမ်ားစု ႏွင့္ လူမႈ အဖဲြ႕အစည္းမ်ားက ကန္႕ကြက္ခ့ဲၾကသည္။

ဇန္န၀ါရီ ၁၁ ရက္တြင္ တရုတ္ အထူးသံတမန္ ဆမ္ ေဂါင္စီယန္သည္ လုိင္ဇာရွိ ေကအုိင္အုိ ဌာနခ်ဳပ္သုိ႕ ေရာက္ရွိလာခဲ့ျပီး ေျမာက္ပုိင္း မဟာမိတ္အဖဲြ႕ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခဲ့သည္။ ထုိျဖစ္စဥ္တြင္ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပုိင္ ျမန္မာႏူိင္ငံအတြင္း ေကအုိင္ေအ စစ္သား ရာေပါင္းမ်ားစြာက လမ္းတေလ်ာက္ တရုတ္ အလံမ်ား ႏွင့္ ေကအုိင္အို အလံမ်ား ေ၀ွ႕ရမ္းကာ ၾကဳိဆုိခဲ့ၾကသည္ ကုိ ေတြ႕ခဲ့ၾကရသည္။ တရုတ္ ကုိယ္စားလွယ္က ေကအုိင္အုိ တုိ႕အား သည္းျငည္းခံရန္ ႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပဲြမ်ား အတြက္ လမ္းဖြင့္ထားရန္ တုိက္တြန္း ေဖ်ာင္းျဖခဲ့သည္။ ထုိအစည္းအေ၀းသုိ႕ ေကအုိင္အုိ ဥကၠဌ လဘန္လ လည္း တက္ေရာက္ခဲ့သည္။

ဇန္န၀ါရီ ၂၅ တြင္ ဆမ္ ေဂါင္စီယန္ ဦးေဆာင္ေသာ တရုတ္ ကုိယ္စားလွယ္အဖဲြ႕သည္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မရွင္ ဥကၠဌ ေဒါက္တာ မ်ဳိး၀င္းႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး တုိင္းျပည္တည္ျငိမ္ ဖြံ႕ျဖဳိးေရး မ်ား ႏွင့္ ပါတ္သက္၍ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

ထုိအမတုိင္မီက လည္း ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဴပ္ၾကီး မင္းေအာင္လႈိင္မွ ဆမ္ အား ေနျပည္ေတာ္တြင္ လက္ခံ ေတြ႕ဆုံခဲ့ျပန္သည္။ ႏွစ္ဖက္စလုံးက ျမန္မာျပည္၏ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ႏွင့္ တရုတ္ မွ အကူအညီေပးေရး တုိ႕ကုိ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ အဆုိပါ ေဆြးေႏြးပဲြ တြင္ ဆမ္ မွ AA အဖဲြ႕၏ နယ္ျခား ရဲကင္းမ်ား ၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္မႈ အေပၚ အျပင္းအထန္ ရႈတ္ခ်ခဲ့သည္။ တကယ္တမ္းတြင္ အဆုိပါ ျဖစ္ရပ္မ်ားက အိႏၵိယ နယ္ျခားတြင္ ျဖစ္ပြားေနျခင္းသာ ျဖစ္၍ တရုတ္တုိ႕က အေရးစုိက္ စာနာမႈ မရွိလွေပ။

ကူမင္းတြင္လည္း ႏူိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံရုံး ဒုတိယ ၀န္ၾကီး ဦးခင္ေမာင္ ဦးေဆာင္ေသာ ျမန္မာ ကုိယ္စားလွယ္ အဖဲြ႕ႏွင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ ဂြမ္းေမာ္ ဦးေဆာင္ေသာ အဖဲြ႕တို႕ အလြတ္သေဘာ ေတြ႕ဆုံခ့ဲၾကျပန္သည္။

ႏွစ္ေပါင္း ခုနွစ္ဆယ္ေက်ာ္ၾကာ ပဋိပကၡ တခုကုိ အစည္းအေ၀း အၾကိမ္ အရည္အတြက္ အနည္းငယ္မွ် ျပဳလုပ္ယုံျဖင့္ ေျဖရွင္းႏူိင္ဖုိ႕ကား မျဖစ္ႏူိင္ေပ။ စစ္တပ္ ႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္မ်ား ကလည္း ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွင့္ အျပန္အလွန္ လက္ခံေရး ကုိ အေလာသုံးဆယ္ ျပဳလုပ္လုိစိတ္ မရွိၾကျပန္ေပ။ အျပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေၾကျငာခဲ့သည္မွာ တလေက်ာ္မွ် ၾကာျမင့္လာျပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ႏွစ္ဖက္စလုံး က ေဆြးေႏြးပဲြမ်ား အတြက္ အမည္စာရင္း တင္သြင္းသည့္ အဆင့္သာ ရွိေပေသးသည္။

စစ္တပ္ဖက္ကလည္း ေဆြးေႏြးပဲြမ်ား ကုိ အျပဳသေဘာ နည္းလမ္းျဖင့္ စတင္ရန္လည္း ပံ့ပုိးခဲ့ျခင္း မရွိျပန္ေပ။ ေဆြးေႏြးပဲြမ်ား မစတင္ရေသးမီမွာပင္ လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႕မ်ား အေနျဖင့္ နယ္ေျမခ်ဲ႕ထြင္ျခင္း မျပဳရန္ သတိေပးလာခဲ့ျပီး တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္မ်ား အခ်င္းခ်င္း တုိက္ခုိက္လာျခင္းျဖင့္ ေဒသအတြင္း မတည္မျငိမ္ ျဖစ္ရန္ ၾကံေဆာင္လာေနသည္ဟု ေျပာဆုိလာခဲ့သည္။

၎တုိ႕ ေၾကျငာထားေသာ အျပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး အား လည္း တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္မ်ားက ေလးစား လုိက္နာျခင္း မရွိဟု စစ္တပ္မွ ေၾကျငာခဲ့သည္။ လက္နက္ကုိ္င္ အဖဲြ႕မ်ားက ၎တုိ႕ နယ္ေျမ ျပင္ပတြင္ ၁၆၈ ၾကိမ္မွ် လႈပ္ရွားလာခဲ့ျခင္း၊ အရပ္သား မ်ားထံမွ ၁၀ ၾကိမ္မွ် ဆက္ေၾကးမ်ား အဓမၼေကာက္ယူျခင္း၊ အၾကိမ္ ၂၀ မွ် လူသစ္မ်ား စုေဆာင္းျခင္း၊ တပ္မေတာ္ စစ္ေၾကာင္းကုိ ဆယ္ၾကိမ္ခန္႕ ျခဳံခုိတုိက္ခုိက္ျခင္း ႏွင့္ ႏွစ္ၾကိမ္ခန္႕ ေျမျမဳပ္မုိင္းမ်ား ခ်ျခင္း တုိ႕ က်ဳးလြန္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆုိသည္။ ဤသည္တုိ႕ကား ေအာင္ျမင္ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပဲြမ်ား ျဖစ္ေျမာက္ေရး အတြက္ ေကာင္းေသာ အလားအလာ မ်ား မဟုတ္ေပ။

တုိင္းရင္းသားမ်ား ႏွင့္ ရင္ၾကားေစ့ေရး ေရွ႕မတုိး ေနာက္မဆုပ္ ျဖစ္လာသည့္အတြက္ NLD မွ ၎တုိ႕၏ ဦးစားေပး အစီအစဥ္ ကုိ ေျပာင္းလဲလာခဲ့ျပီး ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပုံ ကုိ ျပင္ဆင္ႏူိင္ရန္ စတင္ၾကဳိးပမ္းလာၾကေပသည္။ သုိ႕ေသာ္လည္း ထုိသုိ႕ ျပင္ဆင္ရန္ ပါလီမန္ ထဲတြင္ ရွိေနၾကေသာ စစ္တပ္ ကုိယ္စားလွယ္ ၂၅% ၏ သေဘာတူညီမႈ ရရန္ လုိေနေပသည္။

ထုိအေရး အား စစ္တပ္မွ မည္သုိ႕မွ် အေလ်ာ့ေပးမည့္ ပုံ မေတြ႕ရေသးေပ။
လွစိုးေ၀