ရခိုင္အေရး ႏိုင္ငံတကာသို႔ တန္ျပန္ျခင္း

ရခိုင္အေရး ႏိုင္ငံတကာသို႔ တန္ျပန္ျခင္း

ေမာင္ေတာတြင္ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ မ်ား အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ခံရမႈျဖစ္စဥ္မ်ားမွာ ႏိုင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာတြင္ ဆန္႔က်င္ဘက္ ျဖစ္သြားသည္။ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ သူမ်ားမွာ ဖိႏွိပ္ခံမ်ားျဖစ္သြားၿပီး အၾကမ္း ဖက္တိုက္ခိုက္ခံရသည့္ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားမွာ လူမ်ဳိးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ ရာဇ၀တ္ သားမ်ားအျဖစ္ စြပ္စြဲခံလုိက္ရသည္။

ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရအခ်ဳိ႕က ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးကို ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္ ေတာင္းေနၾကသည္။ ယင္းသို႔ေတာင္းဆိုရာတြင္ မေလးရွားအစိုးရက ထိပ္ဆုံးက ပါ၀င္သည္။

အတိုက္အခံအျဖစ္ ရပ္တည္ခဲ့စဥ္က ႏိုင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာတြင္ ၾသဇာရွိၿပီး ဒီမိုကေရစီသူရဲေကာင္းအျဖစ္ တင္စားခံခဲ့ရသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္လ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုပင္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္  ျပစ္တင္ေ၀ဖန္သံမ်ား ညံေနေလၿပီ။

ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံတကာ မ်က္ႏွာစာတြင္ ျပစ္တင္ေနျခင္းကို ျမန္မာအစိုးရ ေျဖရွင္းႏိုင္မည္ေလာ။
ေမာင္ေတာအၾကမ္းဖက္မႈအတြက္ လုံၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားက စစ္ဆင္ေရးမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ ဘဂၤါလီမ်ား လူမ်ဳိးတုံး သတ္ျဖတ္ခံေနသည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ား မုဒိမ္းက်င့္ခံရသည္။ ေနအိမ္ေက်းရြာမ်ား  မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးခံရသည္ဆိုသည့္ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းက စြပ္စြဲ ေနသည္။

ျမန္မာအစိုးရက ယင္းစြပ္စြဲခ်က္မ်ားကို ျငင္းဆိုထားသည္။ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီသာ လုပ္ေဆာင္သည္ဟု ဆိုသည္။ ေမာင္ေတာအၾကမ္းဖက္မႈ အစိုးရက သတင္းထုတ္ျပန္ေနေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတကာသို႔ အရာမေရာက္။ ႏိုင္ငံတကာမွ မီဒီယာမ်ား၏ ေရးသားမႈမွာလည္း အႏုတ္လကၡဏာ ေဆာင္႐ုံသာမက သတင္းမွားမ်ားျဖင့္ပါ ထိုးႏွက္မႈမ်ားရွိေနသည္။

ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ အသစ္အတြက္ စိန္ေခၚခံရမည့္ ျပႆနာ ၁၅ခုတြင္ ႏိုင္ငံတကာ ပဋိပကၡ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ (ICG) က ရခိုင္ျပည္နယ္ျပႆနာကို ထည့္သြင္းထားသည္။ လစ္ဗ်ား၊ ေတာင္ဆူဒန္၊ ဆီးရီးယားစသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္အတူ ထည့္သြင္းထားျခင္းျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံတကာက စြပ္စြဲမႈကို ေျဖရွင္းရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ ႀကဳိးပမ္းေနၿပီျဖစ္သည္။ ဘဂၤါလီမ်ားကို လူမ်ဳိးတုံးသတ္ျဖတ္ ေနသည္ဟုစြပ္စြဲကာ မေလးရွားႏိုင္ငံ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ နာဂ်စ္ရာဇာတ္က ဦးေဆာင္ကာ မေလးရွားတြင္ ဆႏၵျပသည္။ အင္ဒိုနီးရွား၊ ထိုင္းႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တို႔တြင္လည္း မြတ္ဆလင္မ်ားက နာဂ်စ္နည္းတူ စြပ္စြဲကာ ဆႏၵျပၾကသည္။

ယင္းသို႔ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံ ေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အာဆီယံႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္တြင္ အလြတ္သေဘာ ေတြ႕ဆုံရွင္းျပခဲ့သည္။

အာဆီယံ သေဘာတူညီခ်က္အရ တစ္ႏိုင္ငံ၏ ျပည္တြင္းအေရးကို အျခားတစ္ႏိုင္ငံက ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္ မျပဳရ ဆိုသည့္မူရွိသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ျဖစ္ေနသည့္ ျပႆနာကို ယင္းသို႔ရွင္းျပျခင္းမွာ အာဆီယံသမိုင္းတြင္ မႀကံဳဖူးသည့္ ထူးကဲျဖစ္ရပ္လည္း ျဖစ္သည္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရလက္ထက္တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ႏိုင္ငံတကာ သံတမန္မ်ားအဆင့္ကိုသာ ေခၚယူရွင္းျပခဲ့သည္။ ခက္ခဲသိမ္ေမြ႕သည့္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းရန္ အစိုးရက ေလးနက္စြာ သႏၷိ႒ာန္ခ်ထားၿပီး အစိုးရ၏ ေဆာင္ရြက္မႈရလဒ္ ေကာင္း ရရွိရန္ ႀကဳိးပမ္းေဆာင္ရြက္ခြင့္ႏွင့္ အခ်ိန္အတိုင္းအတာ တစ္ခုလိုအပ္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ားကို ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံးမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးက "အာဆီယံႏိုင္ငံ အားလုံးက ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံလုပ္တာကို ေထာက္ခံတယ္။ အျပဳသေဘာ ေဆြးေႏြးတယ္"ဟု ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာအစိုးရက ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေခၚယူရွင္းလင္းမႈကို အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း အာဆီယံႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအခ်ဳိ႕က မီဒီယာမ်ားကို ေျပာဆိုခဲ့သည္။  ယင္းအစည္းအေ၀းတြင္ သေဘာတူညီခ်က္ႏွစ္ခု ရရွိခဲ့ေၾကာင္း အင္ဒိုနီးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက ေျပာၾကားသည္။

တစ္ခ်က္က ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာအစိုးရက အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားကို အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ေပးမည္။ ဒုတိယအခ်က္က ရခိုင္ျပည္နယ္အတြက္ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားက လူသားခ်င္း စာနာသည့္ အကူအညီမ်ားေပးမည္ကို ျမန္မာ အစိုးရက လက္ခံျခင္းျဖစ္သည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကူညီရန္လိုအပ္ေၾကာင္း အာဆီယံ အတြင္းေရမွဴး Mr. Le Luong Minh က မီဒီယာမ်ားကို မွတ္ခ်က္ေပးသည္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးကမူ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးမွာ အခ်ိန္ယူ ေျဖရွင္းရမည္ျဖစ္ျဖစ္ၿပီး ယင္းသို႔ေျဖရွင္းရန္ အျပန္အလွန္ ယုံၾကည္မႈ၊ စိတ္အားထက္သန္မႈ၊ ေျဖရွင္းလိုစိတ္ရွိရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။

သို႔ေသာ္လည္း မေလးရွားကမူ ျမန္မာအစိုးရ၏ ကိုင္တြယ္ပုံကို အျပင္းအထန္ ေ၀ဖန္သည္။ ျမန္မာအစိုးရက ဘဂၤါလီ (၎အသုံးအႏႈန္း ႐ိုဟင္ဂ်ာ) မ်ား လူမ်ဳိးတုံး သတ္ျဖတ္ခံရမႈအေျခအေနမ်ားကို ယင္းအစည္းအေ၀းတြင္ တင္ျပကာ ျမန္မာအစိုးရလုပ္ရပ္ကို ႐ႈတ္ခ်မည္ဟု မေလးရွား ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Dato Sri Anifah Aman က ျမန္မာအစိုးရ၏ ေျဖရွင္းခ်က္ နားမေထာင္ခင္ပင္ ေျပာဆိုထားသည္။

ျမန္မာအစိုးရအေနႏွင့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို အခ်ိန္ႏွင့္ တစ္ေျပးညီ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ တိက်မွန္ကန္စြာ ထုတ္ျပန္ရန္၊ ပဋိပကၡေဒသသို႔ သြားေရာက္ခြင့္ျပဳမွသာ လူမ်ဳိးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ က်ဴးလြန္ျခင္း သို႔မဟုတ္ အခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားတြင္ လူမ်ဳိးႏြယ္စု သုတ္သင္မႈ စြပ္စြဲမႈမ်ား ပေပ်ာက္မည္ဟု ယုံၾကည္ေၾကာင္း ၎က ေျပာဆိုသည္။

အာဆီယံအဆင့္ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ား ပါ၀င္သည့္ လြတ္လပ္ေသာ စုံစမ္းစစ္ေရးအဖြဲ႕ဖြဲ႕ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးကို စုံစမ္း စစ္ေဆးရန္ မေလးရွား ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးက အစည္းအေ၀းတြင္ အဆိုျပဳခဲ့သည္။  သို႔ေသာ္လည္း ယင္းကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားက အစည္း အေ၀းတြင္ ေဆြးေႏြးျခင္းမရွိခဲ့ေၾကာင္း အာဆီယံအတြင္းေရမွဴးက ေျပာဆိုသည္။

ဦးေဇာ္ေဌးကမူ "အာဆီယံ ၁၀ ႏိုင္ငံရွိတာမွာ ကိုးႏိုင္ငံက သေဘာထား တစ္ခု။ မေလးရွားက သေဘာထားတစ္ခု။ မေလးရွားရဲ႕ သေဘာထားဟာ အာဆီယံရဲ႕ သေဘာထားမဟုတ္ဘူး"ဟု ရွင္းျပသည္။

အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ား အလြတ္သေဘာ ေဆြးေႏြးပြဲကို လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အာဆီယံလႊတ္ေတာ္အမတ္ မ်ားအဖြဲ႕ (APHR) က အျပင္းအထန္ ေ၀ဖန္ထားသည္။ အရပ္သားေတြကို ကာကြယ္ေပးရရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့သည္ဟု အျပစ္တင္လိုက္သည္။

"အခုကိစၥက လူမ်ဳိးေပ်ာက္ကြယ္မယ့္ အေရးျဖစ္ေနေတာ့ အာဆီယံအေနနဲ႔ လုပ္သင့္တာက ကုလသမဂၢရဲ႕ ခြင့္ျပဳ ခ်က္နဲ႔ အာဆီယံ တပ္ဖြဲ႕ေတြ အခင္းျဖစ္တဲ့ ေနရာကိုသြားၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္ကို အလြန္ေၾကာက္ရြံ႕ေနၾကတဲ့ ေဒသခံေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုသင့္ပါတယ္"ဟု APHR ၏ ဥကၠ႒ မေလးရွားႏိုင္ငံ လႊတ္ေတာ္အမတ္ Mr. Charles Santiago က BBC ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းမႈတြင္ ေျပာဆိုထားသည္။APHR အဖြဲ႕တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဘူးသီးေတာင္ၿမဳိ႕နယ္မွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္း ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရး လႈပ္ရွားသူ ဦးေရႊေမာင္ ပါ၀င္သည္။

အာဆီယံ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးမ်ားကို ေခၚယူရွင္းျပျခင္းေၾကာင့္ အာဆီယံ အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဖိအားေပးမႈမ်ားကို ေရွာင္းရွားႏိုင္ဖြယ္ရွိေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူအခ်ဳိ႕က သုံးသပ္သည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေလ့လာ သုံးသပ္သူ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းကမူ "ဒီ ျပႆနာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၀ိုင္းၿပီးစဥ္းစားၾကမယ္။ သည္းခံေစာင့္ၾကည့္မယ့္ သေဘာမ်ဳိး အာဆီယံဘက္မွာ ျဖစ္သြားႏိုင္တယ္" ဟု သုံးသပ္သည္။

ရခိုင္ျပည္နယ္အေရး အစိုးရအေပၚ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေပးမႈ ျမင့္တက္လာျခင္း၏ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းမွာ အစိုးရ၏ သတင္းထုတ္ျပန္မႈ အားနည္းျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ႐ႈျမင္သူမ်ားလည္းရွိသည္။

ေမာင္ေတာအၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံးႏွင့္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္႐ုံးတို႔က Facebook၊ Twitter စေသာ အင္တာနက္ လူမႈကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာမ်ားကို အသုံးျပဳ၍ သတင္းထုတ္ျပန္သည္။ Twitter မွာ ေမာင္ေတာ အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ၿပီးမွ အသုံးျပဳျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံတကာတြင္ တိုးမေပါက္။

အေစာပိုင္းတြင္ တပ္မေတာ္ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးျဖစ္သည့္ ျမ၀တီသတင္းဌာန၏ ေဖာ္ျပခ်က္မ်ားက ထပ္ဆင့္ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာက စြပ္စြဲမႈ ျမင့္တက္လာခ်ိန္တြင္ အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီ သတင္းထုတ္ျပန္ရန္ဟုဆိုကာ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရး ေကာ္မတီကို ႏို၀င္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔က ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။

ယင္းေကာ္မတီအမည္ျဖင့္ Facebook စာမ်က္ႏွာအသစ္ဖြင့္ကာ သတင္းမ်ားကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ အေစာပိုင္းတြင္ ျမန္မာ၊ အဂၤလိပ္၊ အာရဗီ အပါအ၀င္ ဘာသာစကားအခ်ဳိ႕ကို အသုံးျပဳကာ သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ သီတင္းပတ္ အနည္းငယ္အၾကာတြင္ ျမန္မာ၊ အဂၤလိပ္ ႏွစ္ဘာသာသာျဖင့္သာ ထုတ္ျပန္ေတာ့သည္။ ဒီဇင္ဘာလ ၁၆ ေန႔ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာလိုသာ ထုတ္ျပန္ေတာ့သည္။  ယင္းအခ်က္ကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ အစိုးရတြင္  သတင္းထုတ္ျပန္ေရးအတြက္ ေသေသခ်ာခ်ာ အစီအမံမရွိသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

စြပ္စြဲမႈကို ေခ်ပေနရသည့္ အေနအထားမွ သတင္းလက္ဦးမႈ ရယူထုတ္ျပန္ရန္ ယင္းေကာ္မတီကို ဖြဲ႕စည္းႀကဳိးပမ္းခဲ့ေသာ္လည္း ထင္သေလာက္ ခရီးမေရာက္။ ႏိုင္ငံတကာအလယ္တြင္ အစိုးရေျပာဆိုခ်က္ ေမွးမွိန္ေနဆဲ။

"ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၀န္ခံရမယ့္ အခ်က္ကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကို ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈအားက နည္းေနေသးတယ္" ဟု ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ဒုတိယ အၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္ ဦးမ်ဳိးျမင့္ေမာင္က ေျပာၾကားသည္။ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္၏ အေမြဆုိးေၾကာင့္လည္း ျမန္မာအစိုးရ ပုံဖ်က္ခံေနရျခင္းဟု သုံးသပ္သူမ်ားရွိသည္။  "အစိုးရက ဒီထက္ပိုၿပီး ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ ရွိဖို႔လိုတယ္" ဟု ဦးေအာင္သူ ၿငိမ္းက တိုက္တြန္းသည္။

အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေဒသသို႔ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ သတင္းမီဒီယာသမားမ်ား လြတ္လပ္စြာ သတင္းယူခြင့္ မရသျဖင့္ ျပည္ပတြင္ သတင္းမ်ားကို ခ်ဲ႕ကား လိမ္ညာထုတ္ျပန္ျခင္းမ်ား ရွိလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ႐ႈျမင္သည္။

"သတင္းေထာက္ေတြကိုလည္း ဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့ သြားခြင့္ေပးသင့္တယ္။ လုံၿခံဳေရးလည္း ေပးသင့္တယ္။ ေပးမသြားလို႔ သတင္းမွားေတြကို မေျဖရွင္းႏိုင္ဘူး ဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္ရတာေပါ့"ဟု ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက သုံးသပ္သည္။

ေမာင္ေတာအၾကမ္းဖက္မႈ စတင္ ျဖစ္ပြားခ်ိန္က အျပစ္မဲ့ဘဂၤါလီ အရပ္သား မ်ားကို အစိုးရ လုံၿခံဳေရးအဖြဲ႕မ်ားက အၾကမ္းဖက္ေနေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ထုတ္ျပန္ၾကသည္။ အခင္းျဖစ္ရာေနရာမ်ားသို႔ သြားေရာက္ခြင့္မရသျဖင့္ ယင္း စြပ္စြဲခ်က္မွာ ဟုတ္မဟုတ္ ေျမျပင္ကြင္းဆင္းသည့္ သတင္းသမားမ်ားပင္ စုံစမ္းေရးသားရန္ အခြင့္မသာခဲ့ေပ။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းကို လြတ္လပ္ေသာမီဒီယာမ်ားကို အတားအဆီးမရွိ သြားေရာက္ခြင့္ျပဳျခင္းသည္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ စြပ္စြဲခ်က္မ်ား မွန္၊ မမွန္ကို စမ္းသပ္ရန္ နည္းလမ္းေကာင္း တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္မွ ဒါ႐ိုက္တာ Andreas Indregardက မွတ္ခ်က္ေပးသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုကိစၥကို ျမန္မာအစိုးရက လက္တြန္႔ေနဆဲ ျဖစ္သည္။

မီဒီယာဟု ဆိုတိုင္းလည္း ႏိုင္ငံတကာက လက္ခံသူမ်ားျဖစ္ရန္လိုေၾကာင္း ေျပာဆိုသူမွာ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ စုံစမ္းစစ္ေရးေကာ္မရွင္တြင္ ပါ၀င္ခဲ့သူ ဦးသူရ(ဇာဂနာ)ျဖစ္သည္။ "ဒီျပႆနာရဲ႕ အေၾကာင္းကို ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ နက္နက္နဲနဲ သိဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီ လူေတြကို ႏိုင္ငံတကာက လက္ခံတဲ့လူေတြ ျဖစ္ဖို႔လည္း လိုတယ္ဗ်"ဟု ၎က ဆိုသည္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ လက္ထက္တြင္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး တာ၀န္ယူခဲ့သူ ဦးရဲထြဋ္က ရခိုင္အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံ့ေရးရာ ကိစၥမ်ားကို ျပည္တြင္းျပည္ပ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ အဆက္မျပတ္ ထိေတြ႕ေျပာဆိုခဲ့သည္။ Facebook ကို အသုံးခ်ကာ အဆက္မျပတ္ အသိေပးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

လက္ရွိျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးမွာ ေမာင္ေတာအၾကမ္းဖက္မႈ ေနာက္ပိုင္း သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ႏွစ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ့႐ုံမွအပ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕ျခင္း နည္းပါးသည္။ ျပန္ၾကားေရး အခန္းက႑မွာလည္း ေမွးမွိန္ေနသည္ဟု ေ၀ဖန္မႈမ်ား ရွိေနသည္။

အစိုးရ၏ သတင္းထုတ္ျပန္မႈမွာ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားကို မထိုးေဖာက္ႏိုင္သျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ၏ စြပ္စြဲခံေနရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း မစၥတာကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္သည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အႀကံေပး ေကာ္မရွင္မွ အဖြဲ႕၀င္ ေဒၚေစာခင္တင့္က ေျပာၾကားသည္။
"အခုက ႏိုင္ငံတကာမီဒီယာမွာ အၿမဲတမ္း ႐ႈံးေနတယ္" ဟု ၎က ဆိုသည္။ "ရခိုင္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သတင္းမွားေတြ ထြက္လာတိုင္း အဲဒီသတင္းကို တုံ႔ျပန္ႏိုင္တဲ့ မီဒီယာအဖြဲ႕တစ္ခုကို သီးသန္႔  ဖြဲ႕ထားႏိုင္ရမယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ထိုးေဖာက္ႏိုင္မယ့္သူေတြကို အဖြဲ႕ကို စပါယ္ရွယ္ဖြဲ႕ၿပီး လုပ္ရမယ္ မဟုတ္ရင္ မရဘူး" ဟုလည္း ၎က တိုက္တြန္းသည္။

ျပန္ၾကားေရးအပိုင္းတြင္ အားနည္းခ်က္ရွိေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ စင္ကာပူေရာက္ ျမန္မာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ ၀န္ခံထားသည္။ ျပန္ၾကားေရးသာမက တစ္ႏိုင္ငံလုံးတြင္ အားနည္းခ်က္မွာ အဂၤလိပ္ဘာသာစကား ကြၽမ္းက်င္မႈ အားနည္းျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၎ကဆိုသည္။

ရခိုင္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးတြင္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနက အဓိက အခန္းက႑တြင္ ပါ၀င္ေနေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ုံး သတင္းထုတ္ျပန္ေရးေကာ္မတီက ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ သတင္းထုတ္ျပန္ႏိုင္ရန္ ေျမျပင္အေျခအေန၊ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ေပးပို႔ျခင္းမ်ားကို ျပဳလုပ္ေပးေနေၾကာင္း ဦးမ်ဳိးျမင့္ေမာင္က ေျပာၾကားသည္။

စစ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အေမြဆိုးမွာ ျမန္မာကို သက္ေရာက္ေနဆဲေလာ။
"ႏိုင္ငံတကာက ျမန္မာႏိုင္ငံကို  အရင္စစ္အစိုးရ ပုံစံအတိုင္းပဲ အခုအထိ ျမင္ေနတုန္းပဲ။ မယုံၾကဘူး။ ယုံၾကည္မႈရေအာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့အစိုးရက အမ်ားႀကီး ထိုးေဖာက္ရဦးမယ္"ဟု ေဒၚေစာခင္တင့္က ေျပာသည္။

ယင္းအျပင္ ႏိုင္ငံတကာသို႔ အစိုးရ ပြဲမတိုးေစသည့္ အေၾကာင္းအရင္း တစ္ရပ္ရွိသည္။ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားသည့္ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သတင္းအမွားမ်ားကို ျဖန္႔ခ်ိေရး ကြန္ရက္ႀကီးမွာ ကမၻာတစ္၀န္းလုံးမွာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာၾကားသည္။

၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္း တပ္မေတာ္ အစိုးရကို ဘုံရန္သူအျဖစ္ ဆန္႔က်င္ခဲ့ခ်ိန္မွ စတင္ကာ လူမ်ဳိးအမည္တစ္ခုကို အမာခံျပဳၿပီး တည္ေဆာက္ထားခဲ့သည့္ ယင္းကြန္ရက္မွာ ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားသာမက  ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအထိပါ  နက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္း ထိုးေဖာက္ ေနရာယူထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ၎က သုံးသပ္သည္။

ေမာင္ေတာေဒသ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ထိထိေရာက္ေရာက္ စစ္ဆင္ေရး ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အႏွစ္ႏွစ္အလလ တည္ေဆာင္ထားသည့္ မြတ္ဆလင္ ေလာ္ဘီမ်ား၏ သတင္းမွား ျဖန္႔ခ်ိေရးကြန္ရက္မွာ သတင္းအခ်က္လက္မ်ဳိးစုံ ျဖန္႔ခ်ိလာသျဖင့္ အစိုးရကို ႏိုင္ငံတကာက သံသယမ်ားစြာ ျဖစ္ခံရေၾကာင္း ၎က ဆိုသည္။

႐ိုဟင္ဂ်ာအေရး လႈပ္သူမ်ားမွာ ႏိုင္ငံတကာမီဒီယာမ်ား၊ ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို  ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီၿပီး ခ်ည္းကပ္ကာ နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ႀကဳိးပမ္းေနသျဖင့္ အစိုးရ၏ သတင္းထုတ္ျပန္မႈ အရာမထင္ျခင္းလည္းျဖစ္သည္။ အစိုးရ သတင္းထုတ္ျပန္မႈ အေရးႀကီးသကဲ့သို႔ ေလာ္ဘီလုပ္တတ္ရန္လည္း  ပိုအေရးႀကီးသည္။

"႐ိုဟင္ဂ်ာကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔  ႏိုင္ငံတကာမွာ ေလာ္ဘီအဖြဲ႕ေတြရွိတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ ေလာ္ဘီအုပ္စုက အမ်ားႀကီး ၾသဇာႀကီးပါတယ္"ဟု ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက ေျပာဆိုသည္။

"အဲဒါဆိုလို႔ရွိရင္ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက လက္ဦးမႈယူၿပီးေတာ့ တန္ျပန္ႏိုင္ေအာင္ေပါ့ေနာ္။ ကိုယ့္ဘက္ ကလည္း ဘယ္လို ေလာ္ဘီလုပ္မလဲ။ ဒါမ်ဳိးကို ပိုၿပီး လုပ္သင့္တယ္ထင္တယ္"ဟု  ၎ကဆက္ေျပာသည္။

ႏိုင္ငံတကာမီဒီယာမ်ားက သတင္းအလြဲမ်ား ေဖာ္ျပမႈမွာ ျမန္မာပုံရိပ္ကို ပိုမိုထိခိုက္ေစခဲ့သည္။ အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္  ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ ျဖစ္ရပ္မ်ားကို ေမာင္ေတာတြင္ ဘဂၤါလီမ်ား အၾကမ္းဖက္ခံရသည္ဟု ဆုိကာ သတင္းမွားမ်ားကို ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာမ်ားက ေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။ယင္းအနက္ ၿဗိတိန္သတင္းဌာန Daily Mail ႏွင့္ စင္ကာပူအေျခစိုက္ The Independent  သတင္းဌာနတို႔ကို ျမန္မာအစိုးရ တရားစြဲဆိုရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္။

ကေလးငယ္တစ္ဦးကို လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားသုံး တုတ္ျဖင့္ ထိုးႏွက္ႏွိပ္စက္ေနသည္ကို ေမာင္ေတာတြင္ ဘဂၤါလီ ကေလးငယ္ကို လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားက  က်ဴးလြန္သည္ဟုဆိုကာ ဗီဒီယိုဖိုင္ျဖင့္  Daily Mail ထုတ္လႊင့္ခဲ့သည္။ ယင္းျဖစ္ရပ္မွာ ကေမၻာဒီယားက ျဖစ္ရပ္ျဖစ္သည္ဟု ရက္ပိုင္းအၾကာတြင္ AFP ႏွင့္ အျခား သတင္းဌာနအခ်ဳိ႕က ေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။

ႏိုင္ငံတကာမီဒီယာမ်ား၊ ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုရာတြင္ သတင္းမွားမ်ား ျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္ဟု ေျပာဆိုၿပီး ယင္းအေပၚ ဦးသူရက ေအာက္ပါအတိုင္းေျပာဆိုသည္။

"ဒါက ႏွစ္မ်ဳိးျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ႐ိုး႐ိုးသားသား ျမင္သလို ေရးတာျဖစ္ႏိုင္တယ္။  ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမင္တာနဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံက ျမင္တာနဲ႔ မတူတာမ်ားတယ္။ ဒုတိယ အခ်က္က ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ျပႆနာတစ္ခုခု ရွိေနတယ္ဆိုတာကို ေျပာေနေလေလ သူတို႔အတြက္ ပိုက္ဆံရေနေလေလပဲ။ အဲဒီရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႔ အလုပ္လုပ္ေနတယ္လို႔လည္း ျမင္ပါတယ္"

ကုလသမဂၢ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ မစၥယန္ဟီလီအား ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ရွင္းျပခဲ့ေသာ္လည္း လက္ခံျခင္း မရွိေၾကာင္း ဦးဇာကနာက ေျပာဆိုသည္။  "ဘယ္လိုပဲ ရွင္းျပရွင္းျပ နားမေထာင္ဘူး။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္က ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ျပႆနာတစ္ခုခု ရွိေနခ်င္ပုံရပါတယ္" ၎ကေ၀ဖန္သည္။

အစိုးရတြင္ ႏိုင္ငံစြပ္စြဲခ်က္ကို ေျဖရွင္းရန္ အခ်က္သုံးခ်က္ရွိသည္။

တစ္ခ်က္က အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားကို ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနရွင္းျပျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းကိစၥကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ ျပဳလုပ္ၿပီးၿပီျဖစ္သည္။

ဒုတိယအခ်က္က သတင္းမီဒီယာမ်ားကို အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားရာ ေဒသသို႔ေစလႊတ္၍ သတင္းမွန္မ်ား ရယူေစျခင္းျဖစ္ၿပီး ပထမအႀကိမ္အျဖစ္ သတင္းမီဒီယာအဖြဲ႕ ၁၃ ခုကို သြားေရာက္ သတင္းယူခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ မီဒီယာအဖြဲ႕မ်ားကို ထပ္မံေစလႊတ္ရန္လည္း စီစဥ္ထားသည္။  

တတိယအခ်က္မွာ သီးျခားလြတ္လပ္သည့္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ယင္းေနရာမ်ားသို႔ သြားေရာက္ခြင့္ျပဳထားျခင္း ျဖစ္သည္။

"ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ သေဘာထားေတြေပါ့။ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ သေဘာထားေတြ။ မီဒီယာေတြရဲ႕ ေျပာတာေတြက ကြၽန္ေတာ္တို႔  မွန္လား မမွန္လား။ တစ္ဖက္တစ္လမ္းကေန အေထာက္အကူျပဳသြားမယ္"ဟု  ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာဆိုသည္။

ျမန္မာအစိုးရကို သက္သာရာ ရေစမည့္ အေၾကာင္းတစ္ခုရွိသည္။ ႏိုင္ငံတကာ ပဋိပကၡေလ့လာေစာင့္ ၾကည့္ေရးအဖြဲ႕ (ICG) အစီရင္စာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ေမာင္ေတာအၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္  ပတ္သက္၍ ေလ့လာသုံးသပ္ထားသည့္ 'ရခိုင္ျပည္နယ္မွ မြတ္ဆလင္ထၾကြမႈ ပုံစံသစ္' အမည္ရ အစီရင္ခံစာျဖစ္သည္။  ျမန္မာအစိုးရကို သတိေပးထားသည့္ အခ်က္မ်ားလည္း ပါ၀င္သည္။

ေမာင္ေတာ အၾကမ္းဖက္မႈ လက္သည္မွာ Harakah al- Yaqin ဆိုသည့္ အစြန္းေရာက္အဖြဲ႕ျဖစ္သည္။  ယင္းအဖြဲ႕ကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡအၿပီးတြင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ေဆာ္ဒီ အာေရဗ်ႏိုင္ငံ မကၠာၿမဳိ႕ေတာ္အေျခစိုက္ မြတ္ဆလင္အဖြဲ႕အစည္းက ထိန္းခ်ဳပ္ေနေၾကာင္း ယင္းအစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပသည္။

ျမန္မာအစိုးရက ေမာင္ေတာအၾကမ္းဖက္မႈ က်ဴးလြန္သည့္အဖြဲ႕မွာ တာလီဘန္ အၾကမ္းဖက္မႈသင္တန္းဆင္း ဟာဗစ္တူဟာရ္ဆိုသူ ဦးေဆာင္သည့္ Aqa  Mul Mujahidin အဖြဲ႕ဟု ဆိုသည္။

ICG အစီရင္ခံစာႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရ ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ကိုက္ညီေနၿပီး အဖြဲ႕အမည္သာ ကြဲလြဲမႈရွိေၾကာင္း ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာဆိုသည္။ "တခ်ဳိ႕ကေျပာတာက အဖြဲ႕နာမည္  ကြဲလြဲေနတယ္။ ကြဲလြဲမွာပဲ၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရတာက ေအာက္ေျခမွာရွိတဲ့ တိုက္ခိုက္ေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြရဲ႕ဆီက ျဖစ္တယ္။ သူတို႔ ေျပာတာက ႏိုင္ငံတကာကေန ထိန္းခ်ဳပ္ေနတဲ့အဖြဲ႕က ေျပာတာေပါ့ေနာ္" ဟု ၎ကဆိုသည္။  ICGအစီရင္ခံစာမွာ ေမာင္ေတာ အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံတကာကို ရွင္းလင္းရာတြင္ အေထာက္အကူျပဳေၾကာင္း ၎ကဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။

ေမာင္တာအၾကမ္းဖက္မႈကို အေျဖရွာရန္ ဒုတိယသမၼတ ဦးျမင့္ေဆြ ဦးေဆာင္သည့္ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္တစ္ရပ္ကို သမၼတက ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့သည္။ ေကာ္မရွင္၏ တာ၀န္ထဲတြင္ ျပည္ပမွ စြပ္စြဲမႈ မွန္ကန္မႈ ရွိ မရွိ စစ္ေဆးရန္အခ်က္လည္း ပါ၀င္သည္။ ယင္းေကာ္မရွင္မွာလည္း ႏိုင္ငံတကာ ေထာက္ခံမႈမရ။

လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား၏ လုပ္ရပ္ကို မွန္ကန္ေၾကာင္း ေထာက္ခံရန္ ယင္းေကာ္မရွင္ကို အစိုးရက ဖြဲ႕စည္းေပးျခင္းျဖစ္ၿပီး အစိုးရက ႏိုင္ငံတကာက စြပ္စြဲသကဲ့သို႔ လူမ်ဳိးတုံးသတ္ျဖတ္မႈ၊ လူ႔အခြင့္ အေရးခ်ဳိးေဖာက္မရွိလွ်င္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ မီဒီယာမ်ားကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ခြင့္ျပဳရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႕အစည္းအခ်ဳိ႕က ထုတ္ျပန္ထားသည္။

ႏိုင္ငံတကာ႐ႈျမင္ပုံကို ေျပာင္းလဲႏိုင္ရန္ အာနန္ေကာ္မရွင္ကေရာ စြမ္းႏိုင္မည္ေလာ။

ႏိုင္ငံတကာတြင္ ထင္ရွားသည့္  ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း မစၥတာကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္သည့္  ေကာ္မရွင္မွာ ေမာင္ေတာအၾကမ္းဖက္မႈ မတိုင္ခင္က ဖြဲ႕စည္းေပးခဲ့သည္။
ေကာ္မရွင္အေနႏွင့္ ဘက္မလိုက္ဘဲ မွ်တျပည့္စုံသည့္ အစီရင္ခံစာ တစ္ေစာင္ တင္ျပႏိုင္ရန္ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္မွ ဒါ႐ိုက္တာ Andreas Indregard က  ေျပာၾကားသည္။

"မြတ္ဆလင္နဲ႔ ရခိုင္အသိုက္အ၀န္းတို႔နဲ႔ ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးတဲ့ အေရအတြက္ကို တူညီေစဖို႔ စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ အဲလိုလုပ္ေဆာင္ရာမွာ ေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ ရခိုင္အသိုက္အ၀န္းေကာ မြတ္ဆလင္ အသိုက္အ၀န္းကေနပါ သတင္းအခ်က္အလက္နဲ႔ အႀကံဥာဏ္ေတြ ညီမွ်စြာရရွိေနပါတယ္"ဟု ၎ကဆိုသည္။

သို႔ေသာ္လည္း ယင္းေကာ္မရွင္ကို  ရခိုင္ျပည္နယ္ျပႆနာကို အေျဖရွာၿပီး  အႀကံျပဳရန္ အခက္အခဲအခ်ဳိ႕ ရွိေနသည္။  ေကာ္မရွင္တြင္ ကိုဖီအာနန္အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာက ပုဂၢဳိလ္သုံးဦးပါ၀င္ျခင္းကို ရခိုင္လူမ်ဳိးအမ်ားအျပား သေဘာမက်။  ေကာ္မရွင္ကို ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးမ်ားက  အျပည့္အ၀ ပူးေပါင္းေသာ္လည္း ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားက အနည္းငယ္သာ ပူးေပါင္းသျဖင့္ အခက္အခဲရွိေၾကာင္း အဆိုပါ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕၀င္ ေဒၚေစာခင္တင့္က ေျပာဆိုသည္။ ေဒၚေစာခင္တင့္မွာ ရခိုင္အမ်ဳိးသမီးျဖစ္သည္။

"ရခိုင္ဘက္ကလူငယ္ေတြ လူႀကီးေတြကို မနည္းဆြဲေခၚေနရတယ္။ ကန္႔လန္႔ ခံေနၾကတယ္။ ဆႏၵျပေနၾကတယ္။ မပူးေပါင္းဆိုၿပီးေတာ့ တိုက္ထုတ္ေနၾကတယ္"  ဟု ၎ကဆိုသည္။

ေမာင္ေတာတြင္ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား တိုက္ခိုက္ခံရမႈ ျဖစ္စဥ္သည္ ႏိုင္ငံတကာ မ်က္ႏွာစာတြင္ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးမ်ား  လူမ်ဳိးသတ္ျဖတ္ခံရမႈအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းသြားသည္။ လုံၿခံဳေရးအဖြဲ႕၀င္မ်ား မြတ္ဆလင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို မုဒိမ္းက်င့္ေနသည္။  ေနအိမ္ေက်းရြာမ်ားကို မီး႐ိႈ႕ေနသူမ်ားအျဖစ္ စြပ္စြဲခံေနရသည္။

အစိုးရက ျငင္းခ်က္ထုတ္ေသာ္လည္း အရာမထင္။ ယင္းအေျခအေနမ်ဳိးတြင္ ႏိုင္ငံတကာကို ေပါက္ေရာက္ေအာင္ ေျပာဆိုေပးႏိုင္မည့္ ေကာ္မရွင္ႏွင့္ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ား မပူးေပါင္းလွ်င္ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ား နစ္နာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚေစာခင္တင့္က ေျပာဆိုသည္။

"မပူးေပါင္းရင္ ရခိုင္အတြက္  ေတာ္ေတာ္ကို နစ္နာတယ္။ မပူးေပါင္းရင္ ေအာင္ျမင္မႈနည္းမယ္။ ပူးေပါင္းရင္ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားမယ္။ ခရီးအရင္ေရာက္ မယ္။ အဲဒါပဲ" ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။

ေမာင္ေတာအၾကမ္းဖက္မႈ အေျခ အေနအေပၚ ႏိုင္ငံတကာဖိအားမ်ားႏွင့္  ပတ္သက္၍ ရခိုင္အမ်ဳိးသားပါတီမွ ဗဟို အလုပ္မႈေဆာင္ ေကာ္မတီ၀င္ ဦးေဖသန္းကမူ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားကို အစိုးရက မထိႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ႐ႈျမင္သည္။ "ကိုယ္ကပဲ အၾကမ္းဖက္တာ ခံရမယ္။ ကိုယ့္ဘက္က ျပန္ရွင္းဖို႔ ေတာ္ေတာ္ကို ခက္ခဲတဲ့အေနအထား ျဖစ္ေနတယ္"  ဟု ၎က ေျပာဆိုသည္။

ကမၻာေပၚတြင္ အဖိႏွိပ္ခံရဆုံးလူမ်ဳိး တစ္မ်ဳိးအျဖစ္ ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီ ပုံေဖာ္ခံထားရၿပီး ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ ေပါက္ေရာက္ေနသည့္ ဘဂၤါလီမ်ားအေရးကို ျမန္မာအစိုးရက တုံ႔ျပန္ႏိုင္ပါ့မည္လား။  ဦးေအာင္သူၿငိမ္း၏ အဆိုအရဆိုလွ်င္  ေလာ္ဘီလုပ္တတ္ရန္ လိုေနၿပီျဖစ္
သည္။

Sources; The Voice