အခ်ိန္အားျဖင့္ ၁၈၅၇ခုႏွစ္မွာေပါ့... မႏၲေလးမွာ နန္းတည္ခ်င္မိတဲ့ မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီးရဲ႕ စိတ္ကူးအိမ္မက္ကို မွဴးမတ္ဗိုလ္ပါႏွင့္တကြ အရပ္သူအရပ္သားမ်ား ပါမက်န္ စတင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခဲ့ၾကတယ္ေလ။ မင္းတုန္းမင္းရဲ႕ဖခမည္းေတာ္က အမရပူရၿမိဳ႕ေဟာင္းမွာ ေအာင္နန္းစံတဲ့ သာယာဝတီမင္းေပါ့။ မင္းတုန္းမင္း ၿမိဳ႕သစ္တည္တဲ့အခါမွာ ခမည္းေတာ္ သာယာဝတီမင္း စံျမန္းခဲ့တဲ့ အမရပူရၿမိဳ႕ေဟာင္းမွ ေျမနန္းျပသာဒ္ရယ္၊ အျခားနန္းေဆာင္ေတြရယ္ကို မႏၲေလးနန္းေတာ္သစ္ဆီသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕သယ္ခဲ့ၾကတယ္။ နန္းေဆာင္အေဆာက္အအံုေတြကို သယ္တဲ့အလုပ္ဟာ လြယ္ကူေခ်ာေမြ႕လွရယ္တယ္ေတာ့ မဟုတ္ေပဘူး။ ပြန္းပဲ့ပ်က္စီးတာေတြေတာ့ ရွိတာေပါ့။ ဒါေတြကို အစားထိုးျပဳျပင္ၿပီး နန္းသစ္တည္ေစခဲ့ရတယ္။ မင္းတုန္းမင္းကိုယ္တိုင္ စံျမန္းမယ့္ မွန္နန္းေဆာင္တစ္ခုတည္းကိုပဲ မင္းႀကီးရဲ႕ ေန႔၊ နံအလိုက္ သင့္ေလ်ာ္ရာ ေျမဝင္၊ ေက်ာရပ္အရ အသစ္တည္ေဆာက္ေစခဲ့တာပါ။
၁၈၅၈ခုႏွစ္မွာ နန္းေတာ္ေဆာင္ေတြအားလံုး စုစုေပါင္း ၁၁၄ေဆာင္ ေဆာက္လုပ္ၿပီးစီးခဲ့ၿပီး ဇူလိုင္လ၊ ၁၆ရက္ေန႔မွာ မင္းတုန္းမင္းႏွင့္ မိဖုရားေခါင္ႀကီးတို႔ဟာ ေရွးအစဥ္အလာအတိုင္း ထြက္ေတာ္မူပြဲက်င္းပျခင္း၊ ေရႊနန္းေတာ္ကို လက္ယာရစ္ လွည့္လည္ျခင္း၊ ေျမနန္းေတာ္မင္းတက္ေလွကားမွ တက္ေရာက္ျခင္း တို႔ကို အစီအစဥ္တက် ျပဳလုပ္ၿပီးမွ နန္းတက္စံေတာ္မူေလတယ္။ အမည္ေပးကင္ပြန္းတပ္တဲ့အခါ ၿမိဳ႕နာမည္ကို ရတနာပံု၊ က်ံဳးေရပတ္လည္ဝိုင္းထားတဲ့ နန္းေတာ္ေျမကို ေလးကၽြန္းေအာင္ေျမ၊ ေရႊနန္းေတာ္ကို ျမနန္းစံေက်ာ္ ဆိုၿပီး ကမၺည္းေမာ္ကြန္း ေရးထိုးေစခဲ့တယ္။ မင္းတုန္းမင္းဟာ သူကိုယ္တိုင္ စိတ္ႀကိဳက္ပံုေဖာ္ခဲ့တဲ့ ျမနန္းစံေက်ာ္မွာ ၁၈၇၈ခုႏွစ္အထိ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္တိုင္တိုင္ စံသြားခဲ့တယ္။ ေနာက္ေတာ့ သားေတာ္သီေပါမင္း နန္းတက္ၿပီး ဆက္လက္စံျမန္းခဲ့တာ ၁၈၈၅ခုႏွစ္အထိ ဆိုပါေတာ့။
/* နန္းေတာ္ႀကီး ဘယ္လိုျဖစ္ပ်က္ခဲ့သလဲ */
၁၈၈၅ခုႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာ ၂၉ မွာ အဂၤလိပ္ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သိမ္းပိုက္သြားခဲ့တာ အားလံုးလည္းအသိ။ တစ္ႏိုင္ငံလံုးကို သိမ္းပိုက္ခဲ့ၿပီဆိုမွေတာ့ နန္းေတာ္ေျမကိုလည္း သူတို႔စိတ္ႀကိဳက္ ေျပာင္းလဲ ပစ္ခဲ့ၾကတယ္။ နန္းၿမိဳ႕ေတာ္နဲ႔ နန္းေတာ္မွာ တပ္စြဲတယ္၊ ကလပ္ေတြဖြင့္ၿပီး ဒြန္႔က်တယ္၊ ခရစ္ယာန္ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းအျဖစ္ ေျပာင္းလဲပစ္လိုက္ၾကတယ္။
နန္းေတာ္ရဲ႕ ပ်က္စီးျခင္းအစစ္က ၁၉၄၂ခုမွစတာ။ ဂ်ပန္ေတြ ဝင္လာၾကတာေလ။ အဂၤလိပ္ေတြက နန္းေတာ္မွ တပ္စြဲထားမွေတာ့ သည္ေနရာ ဗံုးႀကဲခံရၿပီေပါ့။ နန္းၿမိဳ႕႐ိုး၊ ေျမနန္းျပသာဒ္ေတာ္ရယ္၊ ပလႅင္အႂကြင္းအက်န္ရယ္ သည္သံုးမ်ိဳးေတာ့ က်န္ခဲ့ရွာေသးတယ္။ အဲ... လံုးဝဥသံုျပာပံုအတိေရာက္တာက ၁၉၄၅ခု၊ မတ္လ ၁၇ရက္။ မဟာမိတ္တပ္ေတြ ဗံုးဝင္ႀကဲတာ ဖြတ္ဖြတ္ညက္ညက္ကို ေၾကပါပေကာလား။
သည္လိုနဲ႔ လြတ္လပ္ေရးေတြ ဘာေတြရၿပီး ၁၉၈၉ခုႏွစ္ တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္မွာ နန္းေတာ္ေကာ၊ ၿမိဳ႕႐ိုးကိုေရာ ျပန္အသစ္ေဆာက္ထားတာ။ ေရွးက မွတ္တမ္းတင္ထားခဲ့တဲ့ ေပ၊ ပုရပိုက္ေတြ၊ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ မွတ္တမ္း သမိုင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ရွာေဖြၿပီးမွ သီေပါမင္းလက္ထက္ကအတိုင္း ျပန္တည္ေဆာက္ထားတယ္လို႔ သိခဲ့ရယ္။ ၾကာျမင့္ခ်ိန္ ၆ႏွစ္၊ နန္ေဆာင္ေပါင္းက အဓိကက်တဲ့ ၈၉ေဆာင္၊ ၿပီးေတာ့နန္းၿမိဳ႕႐ိုးရယ္ေပါ့။
/* ဒုတိယအႀကိမ္ ျပန္လည္ အသက္ဝင္လာေသာ နန္းေတာ္ */
မူလအသံုးျပဳထားတဲ့ ...
- တိုင္လံုး၊ ထုပ္တန္း၊ ေယာက္၊ ယက္မတန္း အစား ဘိလပ္ေျမ၊ သံကူကြန္ကရစ္
- အမိုးမွာ သြပ္ျပား
- ၾကမ္းခင္းမွာ သစ္အစား ဘိလပ္ေျမကြန္ကရစ္ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ အသံုးျပဳထားတယ္။
မင္းတရားေတြလက္ထက္က အမိုးမွလြဲၿပီး က်န္အစိတ္အပိုင္းအားလံုးကို သစ္ေစးသုတ္၊ ေရႊအစစ္ခ်ထားတဲ့ ေရႊပိန္းေဆာင္၊ ေရႊတစ္ဝက္ ဟသၤာျပဒါးသစ္ေစးအနီတစ္ဝက္ အေဆာင္၊ သစ္ေဆးအနီသုတ္ အေဆာင္ ဆိုၿပီး သူ႔အဆင့္နဲ႔သူ လိုက္ၿပီး ျပင္ဆင္ခ်ယ္မႈန္းခဲ့ၾကတယ္။ ယခု နန္းေတာ္မွာ ...
- ေရႊအစစ္အစား ေရႊေဆး
- ဟသၤာျပဒါးသစ္ေဆးအနီေရာင္အစား ဆီေဆးနီညိဳေရာင္
- အတြင္းခန္းေတြမွာ အလင္းေကာင္းေကာင္းရဖို႔ သံုးထားတဲ့ ကုလားေဆးျဖဴအစား ဆီေဆးအျဖဴေရာင္
ကို အစားထိုး သံုးထားတယ္။
အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ေျပာင္းလဲအသံုးျပဳထားတာ ရွိေပမယ့္ အတိုင္းအတာ၊ ပံုသ႑ာန္၊ အရြယ္အစားကေတာ့ မူလအတိုင္းပါပဲတဲ့။
( ႐ိုးရာေလး )
No comments:
Post a Comment