Latest News

Tuesday, September 11, 2018

ျမန္ မာ့ အ ေရး ႏွင့္ ႏိုင္ ငံ တ ကာ ရာ ဇ ၀တ္ မႈ ခံု ရံုး.-အပိုင္း [၄] ကိုခ်မ္းမိွဳင္း


International Criminal Court and the Case of Myanmar
[ ျမန္ မာ့ အ ေရး ႏွင့္ ႏိုင္ ငံ တ ကာ ရာ ဇ ၀တ္ မႈ ခံု ရံုး...]
..
ျမန္မာစစ္တပ္က တပ္ရင္း (၂၇) ရင္းခန္႔, စစ္သားအင္အား ၁၁,၀၀၀ ေက်ာ္, ရဲတပ္ရင္း (၃) ရင္းနဲ႔ အရပ္သား ၉၀၀ ေက်ာ္ကို အသံုးျပဳျပီး ARSA ကို တန္ျပန္ဆင္ႏႊဲခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္ ၂၀၁၇ က ထိုးစစ္ ‘နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး’ အတြင္းမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲ ေနထိုင္ၾကတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာမူ ဆလင္ ၁၀,၀၀၀ ေက်ာ္အသက္ဆံုးရႈံးခဲ့ရျပီး၊ ေက်းရြာေပါင္း ၃၅၄ ရြာ မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရကာ၊ လူေပါင္း ၇၀၀, ၀၀၀ ေက်ာ္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ ေနရပ္စြန္႔ခြာခဲ့ရျပီး ဘဂၤါလားေဒရွ္႕ႏို္င္ငံဆီကို လြတ္ေျမာက္ထြက္ေျပးခဲ့ၾကပါတယ္... [Doctors Without Borders/Reuters/The New York Times] တို့အရ။
..
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုးေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူကေတာ့ အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို ႏွိမ္နင္းတဲ့ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးမွာ ၁၀၀ ထက္နည္းတဲ့ လူဦးေရပဲ ေသဆံုးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္... [Myanmar President Office]. ျမန္မာအစိုးရက ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ အခင္းျဖစ္ပြား ရာကို ႏိုင္ငံတကာက လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြ သတင္းသမားေတြကို ၀င္ေရာက္ေလ့လာခြင့္ မျပဳပါဘူး။ 
..
ကုလသမဂၢရဲ႕ အထူးအစီရင္ခံစာက ျမန္မာစစ္တပ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့လုပ္ရပ္ဟာ “hallmarks of genocide” - လူမ်ိဳးတုန္းအစုလိုက္အျပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္ျခင္းရဲ႕၀ိေသသဘဲလို႔ဆိုပါတယ္။ အေမရိကန္ကေတာ့ ‘ethnic cleansing’ - လူမ်ိဳးသုတ္သင္ရွင္းလင္းေရးလို႔ ေဖာ္ျပပါတယ္။ ကုလသမဂၢလံုျခံဳေရးေကာင္စီကေတာ့ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ကိစၥကို စံုစမ္းဖို႔ တရားစီရင္ဖို႔ ICC (ႏိုင္ငံတကာရာဇ၀တ္ျပစ္မႈခံုရံုး) ကို လႊဲ ေျပာင္းျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ 
..
ICC က Case ကို ပံုစံသံုးမ်ိဳးနဲ႔ စတင္ႏိုင္ပါတယ္။
1. ကုလသမဂၢလံုျခံဳေရးေကာင္စီက လႊဲေျပာင္းတဲ့အခါ
2. ႏိုင္ငံအစိုးရက လႊဲေျပာင္းတဲ့အခါ
3. Office of the Prosecutor (ICC ေရွ႕ေနအဖြဲ႔က တရားလိုျပဳျပီး) စတင္စံုစမ္းႏိုင္ပါတယ္။ 
..
ဇြန္လ ၂၁ ရက္၊၂၁၀၈ မွာ ICC က ျမန္မာအစိုးရကို ရခိုင္ေဒသမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အေရးကိစၥနဲ႔ပက္သက္ျပီး ICC အေပၚ ျမန္မာ အစိုးရ ရဲ႕သေဘာထားေတာင္းခံျပီး ဇူလိုင္ ၂၇ ရက္၊ ၂၀၁၈ ေနာက္ဆံုးထား အေၾကာင္းျပန္ေပးဖို႔ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတရံုးက ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္၊ ၂၀၁၈ မွာ စာထုတ္ျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ICC ရဲ႕စုံစမ္းစစ္ေဆးတရားစီရင္ေရး သေဘာတူညီထားတဲ့ လက္မွတ္ေရး ထိုးတဲ့ အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံမဟုတ္တာေၾကာင့္ ICC နဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ျငင္းဆိုပါတယ္။ 
..
ျမန္မာက (က်ဴးလြန္သူေတြ) ကို စစ္ေဆးတရားစီရင္ေပးဖို႔ ICC ဆီကို တင္ျပတဲ့ Fortify Rights ရဲ့အစီရင္ခံစာမွာေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ိဳးသမီး ၄၀၀ ရဲ႕ ကိုယ္စားျပဳေရွ႕ေနက “တိုင္းျပည္မွ ႏွင္ထုတ္ျခင္း၊ ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္း၊ အုပ္စုလိုက္အဓမၼျပဳက်င့္ျခင္း၊ လူမ်ိဳးခြဲျခားျခင္း” စတဲ့စြဲခ်က္ေတြ တင္ပါတယ္။ ေမာင္ေတာျမိဳ႕အနား အင္းဒင္ေက်းရြာမွာ ဘာလက္နက္မွ ကိုင္ေဆာင္မထားတဲ့ လူ ၁၀ ဦးကို ဒူးေထာက္ခိုင္းျပီး စစ္သား ေတြက ပစ္သတ္ခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒေတြမွာ ရန္သူပင္ျဖစ္ျဖစ္ လက္နက္ကုိင္မထားလ်င္ သူ႔ကို တရားစီရင္မႈမျပဳမီ သတ္ပစ္လို႔ မရဘူး။ 
..
လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားတဲ့အဖြဲ႔ေတြျဖစ္တဲ့ Human Rights Watch, International Amnesty, Fortify Rights စတဲ့အဖြဲ႔ေတြ ကေတာ့ ျမန္မာစစ္တပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြဟာ “Genocide (လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးအား မ်ိဳးျဖဳတ္ရန္အစုလိုက္အျပံဳလိုက္သတ္ျဖတ္မႈ, Crime against humanity (လူသားမ်ိဳးႏြယ္၏ အသက္ရွင္တည္ရွိမႈအားဆန္႔က်င္သည့္ ရာဇ၀တ္မႈ), War crimes (စစ္ရာဇ၀တ္မႈ)” စတာေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တာေၾကာင့္ အျပစ္ေပးအေရးယူႏိုင္ဖို႔ ကုလသမဂၢလံုျခံဳေရးေကာင္စီကို ျမန္မာႏိုင္ငံကိစၥကို ICC ဆီလႊဲေျပာင္း စံုစမ္း စစ္ေဆးတရားရင္ေရးလုပ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုၾကတယ္။ 
..
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ျမန္မာအစိုးရအေခၚ ‘နယ္ေျမရွင္းလင္းေရး’ - ႏိုင္ငံတကာအေခၚ ‘ေသြးေခ်ာင္းစီးလူအစုလိုက္အျပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္မႈ’ မွာ တာ၀န္ရွိသူေတြအျဖစ္ တရားစီရင္အျပစ္ေပးသင့္သူေတြအျဖစ္ ျပည္ပမီဒီေတြမွာ ေရပန္းစားသူေတြကေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မွဴးၾကီးမင္းေအာင္လိႈင္၊ ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးစိုး၀င္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးျမထြန္းဦးနဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္စိုးတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ Fortify Rights အဖြဲ႔က ကုလသမဂၢလံုျခံဳေရးေကာင္စီနဲ႔ ICC (ႏိုင္ငံတကာရာဇ၀တ္ျပစ္မႈခံုရံုး) ဆီ တင္တဲ့အစီရင္ခံစာမွာ တရားစီရင္အျပစ္ေပးသင့္သူမ်ားအျဖစ္ ရဲအရာရွိေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္သား, အားလံုး (၂၂) ဦးကို စာရင္းတင္ထားပါတယ္။
..
ICC ရင္ဆိုင္ရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြက ျမန္မာဟာ ICC သေဘာတူညီမႈမွာ ပါ၀င္မထားတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္တာေၾကာင့္ စစ္ရာဇ၀တ္မႈက ျမန္မာျပည္ ထဲမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး၊ ျမန္မာျပည္သားေတြက်ဴးလြန္တာျဖစ္လို႔ ICC အေနနဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆး တရားစီခြင့္ ရွိမရွိ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒေရးရာ ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ပညာရွင္အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏိုင္ငံဟာ ICC အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္၊ ဓါးစာခံျဖစ္ရသူေတြက ဘဂၤလားေဒရွ္႕ နယ္န မိတ္ထဲမွာျဖစ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက က်ဴးလြန္သူေတြဟာ ဓါးစာခံေတြအတြက္ ခိုင္လံုတဲ့ဘ၀အေျခအေနတစ္ရပ္ (သို႔) ေက်ေအးေအာင္ သေဘာတူညီမႈတစ္ခုခု မျပဳႏိုင္ေသးသေရႊ႕ ရာဇ၀တ္မႈက ေျမာက္ေနေသးတယ္လို႔ ေထာက္ျပပါတယ္။ ဆိုလိုရင္းက ICC ဟာ သူ႔အဖြဲ႔၀င္ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏိုင္ငံဆိုတဲ့ အေျခခံအခ်က္ကေန ျမန္မာျပည္ကက်ဴးလြန္သူေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးတရားစီရင္ခြင့္ရွိတယ္လို႔ ယူဆတာ ျဖစ္ပါတယ္။ 
..
‘ICC အဖြဲ႔၀င္-ဘဂၤလားေဒရွ္႕’ အေျခကဆိုရင္ေတာ့ “crime of deportation” နဲ႔ ဆြဲခ်က္တင္ရမွာပါ။ Crimes against humanity (လူသားမ်ိဳးႏြယ္အားဆန္႔က်င္သည့္ ရာဇ၀တ္မႈ) ရဲ႕ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ, “(ဃ) အဓမၼျဖင့္ ေနထိုင္သူလူဦးေရအား ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္း (သို႔) ႏိုင္ငံမွ ႏွင္ထုတ္ျခင္း” ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ၀င္ပါတယ္။ ‘ICC အဖြဲ႔မ၀င္-ျမန္မာ’ အေျခကဆိုရင္ေတာ့ က်ဴးလြန္သူႏိုင္ငံသား (ပုဂိၢဳလ္ တစ္ဦး ခ်င္း) ကို ‘Genocide’, ‘War crimes’ တို႔နဲ႔ အေရးယူဖို႔ မလြယ္ကူဘူးလို႔ ယူဆရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ 
..
ICC ရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို အေကာင္ထည္ေဖာ္ဖို႔ရာ ကာယကံရွင္ႏိုင္ငံအစိုးရရဲ႕ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈက အဓိကအက်ဆံုးျဖစ္ပါ တယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက ဦးေဆာင္၊ စစ္ရာဇ၀တ္ျပစ္မႈၾကီးေတြက်ဴးလြန္သူေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ICC ကို လႊဲေျပာင္း၊ ICC က စံုစမ္း၊ စစ္ေဆး၊ ဖမ္း၀ရမ္းထုတ္၊ ႏိုင္ငံအစိုးရ ဖမ္း၊ ICC က တရားစီရင္ျပစ္ဒဏ္ခ်၊ က်ဴးလြန္သူေတြကေတာ့ သူႏိုင္ငံသားျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံမွာ ျပန္ေထာင္က်ခံ။ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာ အဆိုပါ စစ္ရာဇ၀တ္ျပစ္မႈၾကီးေတြ က်ဴးလြန္သူေတြကိုယ္တိုင္က ႏိုင္ငံရဲ႕ထိပ္တန္းအာဏာေတြ ယူထားတဲ့အခါမွာ ICC အေနနဲ႔ အျပစ္ေပးဖို႔ခက္ပါတယ္ [ဥပမာ- ဆူဒန္ႏိုင္ငံသမၼ Omar al-Bashir၊ ကင္ညာႏိုင္ငံသမၼ Uhuru Kenyatta]။ 
..
ICC မွာ ကိုယ္ပိုင္တပ္ဖြဲ႔ မရွိပါဘူး။ အက်ဥ္းေထာင္လဲ မရွိပါဘူး။ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံ, The Hague ျမိဳ႕မွာေတာ့ ထိမ္းသိမ္းေရးစင္တာ ရွိပါ တယ္။ ႏိုင္ငံအစိုးရေတြရဲ႕ ျပည္တြင္းတရားစီရင္ေရးက စစ္ရာဇ၀တ္ျပစ္မႈၾကီးေတြ က်ဴးလြန္သူေတြကို တရားစီရင္ဖို႔ ‘မစြမ္းသာ-မျဖစ္သာ’ အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရကေတြက ICC ကို တရားစီရင္ဖို႔ေတာင္းဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢလံုျခံဳေရးေကာင္စီကလဲ ျပစ္မႈ က်ဴးလြန္သူေတြကို ျပစ္ဒဏ္စီရင္ေပးဖို႔ ICC ကို ေတာင္းဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ICC ကို ဂ်ပန္၊ ဂ်ာမနီ၊ ျပင္သစ္နဲ႔ ျဗိတိန္တို႔က ေငြေၾကးအမ်ား ဆံုးပါ၀င္ ေထာက္ပံ့ပါတယ္။ တရုတ္၊ အိႏၵိယ၊ ပါကစ္စတန္၊ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ တူရကီတို႔ကေတာ့ ICC တရားစီရင္ေရးသေဘာတူညီခ်က္ကို လက္မွတ္မထိုးၾကပါဘူး။ 
..
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ICC တရားစီရင္ေရးသေဘာတူအဖြဲ႔၀င္ ႏိုင္ငံမဟုတ္တဲ့အေပၚမွာ ICC က ရခုိင္ေဒသအတြင္းျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးမွာ စစ္ရာဇ၀တ္ျပစ္မႈၾကီးေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့သူေတြအေပၚ ဘယ္လိုထိထိေရာက္ေရာက္အေရးယူႏိုင္မလဲ၊ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းကေရာ အဆိုပါလူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို အျပစ္ေပးဖို႔ ဘယ္လိုဖိအားေတြ ေပးႏိုင္မလဲဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ တရားစီရင္ေရးစနစ္တစ္ခု (သို႔) ICC ရဲ႕ သမိုင္းစာမ်က္ႏွာသစ္တစ္ခုလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ 
..
Ref:
1. http://www.abc.net.au/…/rohingya-death-toll-in-the-…/9260552
2. http://www.president-office.gov.mm/…/Government%20of%20the%…Union%2 0of%20Myanmar.pdf
3. https://www.reuters.com/…/myanmar-says-military-operation-i…
4. https://www.bbc.com/news/world-asia-42639418
5. https://asp.icc-cpi.int/…/pages/the%20states%20parties%20to…%20rome%20statut e.aspx
6. https://www.reuters.com/…/icc-gives-myanmar-deadline-over-r…
7. https://www.nytimes.com/…/a…/myanmar-rohingya-genocide.html…FInternational%20Criminal%20Court&action=click&contentCollection=timestopics&region=stream&module=stream_unit&version=latest&contentPlacement=1&pgtype=collection
8. https://www.nytimes.com/…/rohingya-myanmar-icc-petition.htm…Ftimestopic %2FInternational%20Criminal%20Court&action=click&contentCollection=timestopics&region=stream&module=stream_unit&version=latest&contentPlacement=3&pgtype=collection
9. https://en.wikipedia.org/wi…/List_of_genocides_by_death_toll
10. http://endgenocide.org/learn/past-genocides/
11. https://www.cnn.com/…/bangladesh-rohingya-new-ca…/index.html
12. ဓါတ္ပံုမ်ားကိုေတာ့ Google search မွာ ရွာေဖြပါတယ္။
..
ကိုခ်မ္းမွိဳင္း
ၾသဂုတ္ ၂၀၁၈






No comments:

Post a Comment