Thursday, May 31, 2018
ပေလာက္ၿမိဳ႕တြင္ ဖခင္ျဖစ္သူမွ သမီးအရင္းအား သားမယားအျဖစ္ ျပဳက်င့္မႈျဖစ္ပြား
တနသၤာရီတုိင္းေဒသၾကီး၊ ပေလာက္ၿမိဳ႕၊ ျပင္ဘုႀကီးေက်းရြာအုပ္စု ၊ သကၤန္းက်ဲေက်းရြာတြင္ ဖခင္ျဖစ္သူမွ သမီးအရင္းျဖစ္သူအား သားမယားအျဖစ္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ျပဳက်င့္မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရပါတယ္ ။
ျပင္ဘုႀကီးေက်းရြာအုပ္စု၊ သကၤန္းက်ဲ ေက်းရြာတြင္ေနထိုင္သည့္ ဖိုးကရင္(ခ)ရဲထြန္း (၅၉) နွစ္၊ သည္ ၎၏ ဇနီး မအင္မိုး (၃၉)ႏွစ္ ၊လြန္ခဲ့ေသာ ၁၀ ရက္ခန္႔က လင္မယားစကားမ်ားရန္ျဖစ္ၿပီး မအင္မိုးမွ ေနအိမ္မွဆင္းသြားေၾကာင္း သိရပါတယ္။
အဆိုပါေနအိမ္တြင္ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ဖိုးကရင္(ခ)ရဲထြန္း နွင့္ သမီးျဖစ္သူ မ … …(၁၂)ႏွစ္၊ တို႔ သားအဖနွစ္ဦးက်န္ရွိေနစဥ္ ေမလ ၂၆ ရက္၊ ညပိုင္းတြင္းတြင္ ဖခင္ျဖစ္သူ ဖိုးကရင္မွ သမီးအရင္းျဖစ္သူအား သားမယားအျဖစ္ ၂ ႀကိမ္၊ ၂၇ ရက္၊ ညပိုင္းတြင္ ၁ ႀကိမ္၊ ၂၈ ရက္၊ ညပိုင္းတြင္ ၁ ႀကိမ္ သားမယားအျဖစ္ျပဳက်င့္ခဲ့ေၾကာင္း မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚအင္မိုး ေနအိမ္သို႔ျပန္လာစဥ္ သမီးျဖစ္သူမွေျပာျပတာေၾကာင့္ သိရပါတယ္။
သမီးအရင္းအား သားမယားအျဖစ္ အႀကိမ္ႀကိမ္ျပဳက်င့္သူ ဖိုးကရင္(ခ)ရဲထြန္းအား ပေလာက္နယ္ေျမရဲစခန္းမွ (ပ) ၇ /၂၀၁၈ ၊ ရာဇသတ္ႀကီးပုဒ္မ ၃၇၆ ျဖင့္ အမႈဖြင့္ အေရးယူထားေၾကာင္းသိရပါတယ္။
ျမတ္ထြဋ္ (ၿမိတ္)
Myat Htut - Myeik (facebook)
မႏၲေလးၿမိဳ႕ရွိ ဘူတာႀကီးခုံးေက်ာ္တံတားကို ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔မွစ၍ အခမဲ့ ျဖတ္သန္းခြင့္ျပဳမည္
မႏၲေလးၿမိဳ႕ရွိ ဘူတာႀကီးခုံးေက်ာ္တံတားကို ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔မွစ၍ အခမဲ့ ျဖတ္သန္းခြင့္ျပဳမည္
မႏၲေလး ေမ ၃၁
ျမန္မာ့မီးရထားမွ ျဖတ္သန္းခေကာက္ခံလ်က္ရွိေသာ မၲေလးၿမိဳ႕ ၇၈ လမ္းႏွင့္ ၇၉ လမ္းကို ျဖတ္သန္းေဖာက္ လုပ္ထားသည့္ ဘူတာႀကီးခုံးေက်ာ္တံတားကို ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔မွစ၍ အခမဲ့ ျဖတ္သန္းသြားလာခြင့္ျပဳေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ့မီးရထားအေထြေထြမန္ေနဂ်ာ (အထက္ျမန္မာျပည္) ဦးမ်ဳိးဝင္းက ေျပာသည္။
အဆိုပါ ခုံးေက်ာ္တံတားျဖတ္သန္းခြင့္ကို ျမန္မာ့ မီးရထားဌာနမွ ေကာက္ခံလ်က္ရွိရာမွ ယခုအခါ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ယာဥ္ေၾကာ$က်ပ္တည္းမႈကို ေျဖေလွ်ာ့ ႏုိင္ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းပါဝင္ေသာအားျဖင့္ ျဖတ္သန္း ခြင့္ေကာက္ခံမႈကို ရပ္ဆိုင္းျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။
''အရင္က ျဖတ္သန္းမယ္ဆိုရင္ ကားေတြ ဆိုင္ကယ္ ေတြကို သတ္မွတ္ႏႈန္းနဲ႔ ျဖတ္သန္းခေကာက္ခဲ့တယ္၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးက မႏၱေလးၿမိဳ႕ ယာဥ္ေၾကာ$က်ပ္တည္းမႈကို ေလ်ာ့နည္းသြားေစဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေကာက္ခံမႈမျပဳေတာ့ပါဘူး''ဟု ¤င္းက ေျပာသည္။
ပို႔ေဆာင္ေရးဝန္ႀကီးဌာန ျမန္မာ့မီးရထားမွ မႏၲေလး ၿမိဳ႕ ယာဥ္ေၾကာက်ပ္တည္းမႈ ေျဖေလွ်ာ႔ႏိုင္ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းပါဝင္ျခင္းအားျဖင့္ ၇၈ လမ္းမွ ၇၉ လမ္းသို႔ ျမန္မာ့မီးရထားခုံးေက်ာ္တံတားမွ ျဖတ္သန္းခြင့္ ေကာက္ခံမႈကို ရပ္ဆိုင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဘူတာႀကီးသည္ ၇၈ လမ္းႏွင့္ ၇၉လမ္းၾကား၊၂၇ လမ္းမွ ၃၄ လမ္းထိ ေတာင္ေျမာက္ အလ်ားလိုက္တည္ရွိ ေနၿပီး အေနာက္ဘက္ႏွင့္ အေရွ႕ဘက္သို႔ ျဖတ္သန္း ႏိုင္ရန္ လမ္း ၃ဝ တြင္ ဘူတာႀကီးကိုျဖတ္လ်က္ ယာဥ္ မ်ားသြားလာႏိုင္ရန္ ခုံးေက်ာ္တံတားကို ျမန္မာ့ မီးရထားမွ ၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္က စတင္တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီး ယာဥ္ျဖတ္သန္းခေကာက္ခံခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ခုံးေက်ာ္တံတားျဖတ္သန္းခကို နံနက္ ၆ နာရီမွ ည ၉ နာရီထိ ေကာက္ခံခဲ့ၿပီး ဆိုင္ကယ္တစ္စီးလွ်င္ ေငြက်ပ္ ၅ဝ$၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္တစ္စီးလွ်င္ ေငြက်ပ္ ၁ဝဝ $သတ္မွတ္၍ တင္ဒါလုပ္ကိုင္ခြင့္ခ်ထားေပးခဲ့ရာမွ ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔မွစတင္၍ ေကာက္ခံျခင္း မျပဳေတာ့ဘဲ အခမဲ့ ျဖတ္သန္းသြားလာႏိုင္မည္ျဖစ္ ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာ့အလင္း၊မင္းထက္ေအာင္(မန္းကိုယ္ပြား)
မႏၲေလး ေမ ၃၁
ျမန္မာ့မီးရထားမွ ျဖတ္သန္းခေကာက္ခံလ်က္ရွိေသာ မၲေလးၿမိဳ႕ ၇၈ လမ္းႏွင့္ ၇၉ လမ္းကို ျဖတ္သန္းေဖာက္ လုပ္ထားသည့္ ဘူတာႀကီးခုံးေက်ာ္တံတားကို ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔မွစ၍ အခမဲ့ ျဖတ္သန္းသြားလာခြင့္ျပဳေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာ့မီးရထားအေထြေထြမန္ေနဂ်ာ (အထက္ျမန္မာျပည္) ဦးမ်ဳိးဝင္းက ေျပာသည္။
အဆိုပါ ခုံးေက်ာ္တံတားျဖတ္သန္းခြင့္ကို ျမန္မာ့ မီးရထားဌာနမွ ေကာက္ခံလ်က္ရွိရာမွ ယခုအခါ မႏၲေလးၿမိဳ႕ ယာဥ္ေၾကာ$က်ပ္တည္းမႈကို ေျဖေလွ်ာ့ ႏုိင္ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းပါဝင္ေသာအားျဖင့္ ျဖတ္သန္း ခြင့္ေကာက္ခံမႈကို ရပ္ဆိုင္းျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။
''အရင္က ျဖတ္သန္းမယ္ဆိုရင္ ကားေတြ ဆိုင္ကယ္ ေတြကို သတ္မွတ္ႏႈန္းနဲ႔ ျဖတ္သန္းခေကာက္ခဲ့တယ္၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးက မႏၱေလးၿမိဳ႕ ယာဥ္ေၾကာ$က်ပ္တည္းမႈကို ေလ်ာ့နည္းသြားေစဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေကာက္ခံမႈမျပဳေတာ့ပါဘူး''ဟု ¤င္းက ေျပာသည္။
ပို႔ေဆာင္ေရးဝန္ႀကီးဌာန ျမန္မာ့မီးရထားမွ မႏၲေလး ၿမိဳ႕ ယာဥ္ေၾကာက်ပ္တည္းမႈ ေျဖေလွ်ာ႔ႏိုင္ေရးအတြက္ ပူးေပါင္းပါဝင္ျခင္းအားျဖင့္ ၇၈ လမ္းမွ ၇၉ လမ္းသို႔ ျမန္မာ့မီးရထားခုံးေက်ာ္တံတားမွ ျဖတ္သန္းခြင့္ ေကာက္ခံမႈကို ရပ္ဆိုင္းခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ဘူတာႀကီးသည္ ၇၈ လမ္းႏွင့္ ၇၉လမ္းၾကား၊၂၇ လမ္းမွ ၃၄ လမ္းထိ ေတာင္ေျမာက္ အလ်ားလိုက္တည္ရွိ ေနၿပီး အေနာက္ဘက္ႏွင့္ အေရွ႕ဘက္သို႔ ျဖတ္သန္း ႏိုင္ရန္ လမ္း ၃ဝ တြင္ ဘူတာႀကီးကိုျဖတ္လ်က္ ယာဥ္ မ်ားသြားလာႏိုင္ရန္ ခုံးေက်ာ္တံတားကို ျမန္မာ့ မီးရထားမွ ၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္က စတင္တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီး ယာဥ္ျဖတ္သန္းခေကာက္ခံခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ခုံးေက်ာ္တံတားျဖတ္သန္းခကို နံနက္ ၆ နာရီမွ ည ၉ နာရီထိ ေကာက္ခံခဲ့ၿပီး ဆိုင္ကယ္တစ္စီးလွ်င္ ေငြက်ပ္ ၅ဝ$၊ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္တစ္စီးလွ်င္ ေငြက်ပ္ ၁ဝဝ $သတ္မွတ္၍ တင္ဒါလုပ္ကိုင္ခြင့္ခ်ထားေပးခဲ့ရာမွ ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔မွစတင္၍ ေကာက္ခံျခင္း မျပဳေတာ့ဘဲ အခမဲ့ ျဖတ္သန္းသြားလာႏိုင္မည္ျဖစ္ ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာ့အလင္း၊မင္းထက္ေအာင္(မန္းကိုယ္ပြား)
ေနရပ္စြန္႕ခြာသူမ်ား အေရး ကုလႏွင့္ ျမန္မာ ကနဦးစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ထုိး
ေနရပ္စြန္႕ခြာသူမ်ား အေရး ကုလႏွင့္ ျမန္မာ ကနဦးစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ထုိး
ေနရပ္စြန္႕ခြာသူ ဘဂၤါလီမ်ား အေရး လေပါင္းမ်ားစြာ အေျခအတင္ ျငင္းခုံေျပာဆုိခဲ့ၾကျပီး ေနာက္ ျမန္မာ အစုိးရမွ ၾကာသပေတးေန႕က ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီ မ်ား အား ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္း ျပႆနာ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေဒသမ်ားကုိ ၀င္ေရာက္ခြင့္ျပဳလုိက္ျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရွိ အေနအထားတြင္ ျမန္မာ ႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တုိ႕မွ ၎တုိ႕အား ေနရပ္ျပန္လည္ ပုိ႕ေဆာင္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ကုိ မႏွစ္ ႏူိ၀င္ဘာလ က လက္မွတ္ေရးထုိး ႏူိင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယခု ထိ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိလာသူ ရာဂဏန္းပင္ မျပည့္ေသးတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ကုလသမဂၢမွလည္း ျပန္လာရန္ အေျခအေနမ်ား မျဖစ္ထြန္းေသး ဟု ဆုိကာ အဆုိပါ သေဘာတူညီခ်က္ကုိ ေထာက္ခံ ျခင္း အလ်င္းမရွိခဲ့ပါဘူး။
အဆုိပါ ကနဦး သေဘာတူညီခ်က္အရ ကုလ အေနျဖင့္ ၎တုိ႕ မူလေနထုိင္ရာ ေဒသမ်ား ႏွင့္ ျပန္လည္ ထားရွိမည့္ ေဒသမ်ားကုိ ၀င္ေရာက္ခြင့္ ရရွိသြားခဲ့ပါတယ္။ ထုိ႕အတြက္ ကုလ အေနျဖင့္ ေျမျပင္ အေျခအေနမ်ားကုိ ဆန္းစစ္ျပီး အကာအကြယ္ ေပးႏူိင္မယ့္ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္ႏူိင္ခြင့္ ရရွိသြားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာဘက္မွ ဘဂၤါလီမ်ားကုိ ျပန္လည္ ေခၚယူရန္ အဆင္သင့္ လုိ႕ အၾကိမ္ၾကိမ္ ေျပာၾကားေနေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ မွ ျမန္မာဘက္က ေႏွာင့္ေႏွးေနတယ္လုိ႕ စြပ္စဲြလာခဲ့ပါတယ္။ ယခုထိလည္း သေဘာတူညီခ်က္အတုိင္း လက္ခံရန္ လူရွစ္ေထာင္ေက်ာ္သာ စာရင္းေပးပုိ႕ ႏူိင္ခဲ့တာ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ အစီအစဥ္တရပ္အေနနဲက ျမန္မာ အစုိးရမွ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္ခဲ့မႈမ်ား ႏွင့္ အာဆာတုိ႕၏ အၾကမိးဖက္တုိက္ခုိက္ခဲ့မႈမ်ားကုိ စုံစမ္းေဖၚထုတ္ရန္ လြတ္လပ္ေသာ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ အဖဲြ႕ကုိ ဖဲြ႕စည္းသြားမယ္လုိ႕လည္း ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။
ထုိေကာ္မရွင္၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ လူမ်ဳိး ေရး ႏွင့္ ဘာသာေရး အရ အကဲြကဲြ အျပားျပား ျဖစ္ေနေသာ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ရင္ၾကားေစ့ႏူိင္ေရး၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွင့္ တည္ျငိမ္မႈ ရရွိေရး ဖြံ႕ျဖဳိးေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏူိင္ေရး ဦးတည္ ဖဲြ႕စည္းခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လုိ႕ ဆုိပါတယ္။
ေကာ္မရွင္တြင္ ႏူိင္ငံတကာမွ ကုိယ္စားလွယ္တဦး ပါ၀င္မည္ ျဖစ္ျပီး ျပည္တြင္း ျပည္ပမွ ဥပေဒ ႏွင့္ နည္းပညာ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား က ပံ့ပုိးေပးသြားမယ္လုိ႕ သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္ရဲ႕ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေဖၚျပထားခဲ့ပါတယ္။
ထုိ႕အတြက္ ကုလလုံျခဳံေရး ေကာင္စီ ကုိယ္စားလွယ္ အဖဲြ႕၀င္မ်ား ေျပာဆုိေနသည့္ သင့္တင္ေလွ်ာက္ပါတ္ေသာ စုံစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ား ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လုိ႕ ယုံၾကည္ရပါတယ္။
ျမန္မာ အစုိးရသည္ ႏူိင္ငံသားမ်ား၏ ဆႏၵ ႏွင့္ အညီ ဖဲြ႕စည္း ျဖစ္ေပၚလာေသာ အစုိးရျဖစ္ျပီး ဒီမုိကေရစီ အသြင္ ကူးေျပာင္းႏူိင္ေရး ကုိ ေဖၚေဆာင္ေနတာ အမ်ား အသိ ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႕အတြက္ လူတသန္းမွ် ေလာက္ ဆႏၵကုိ လုိက္ေလ်ာရန္ ၎တုိ႕အား မဲေပး ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကသူ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ၏ ေတာင္းဆုိေနမႈမ်ားကုိ ဥေပကၡာျပဳ ေဆာင္ရြက္ရန္ ၀ုိင္း၀န္း ေျပာၾကားေနသည့္ မည္သုိေသာ အစုိးရမ်ဳိး က လုိက္ေလ်ာ ေပမည္နည္း။ မိမိတုိ႕ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ ႏွင့္ အမ်ဳိး ဘာသာ ကုိ ထိပါးလာမည့္အေရး အတြက္ စုိးရိမ္ပူပန္စြာ ျဖင့္ ေတာင္းဆုိ ကန္႕ကြက္ေနၾကသူမ်ား၏ လူ႕အခြင့္အေရး ကုိ ေပလ်ကံ ျပဳရန္မွာ မည္သုိ႕ ျဖစ္ႏူိင္ေပမည္နည္း။ ထုိသုိ႕ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာ တုိ႕ အဖုိ႕ ေျဖရွင္းရ ခက္ခဲလွမည့္ ႏူိင္ငံေရး အက်ပ္အတည္းၾကီးထဲ ထုိးဆင္းသြားရမည္ကုိေကာ အဆုိပါ အေနာက္ႏူိင္ငံ အစုိးရမ်ားက မစဥ္းစားၾကေတာ့ေပဖူးလား၊
ျပန္လာခ်င္ပါသည္ ဆုိေသာ လူမ်ားကလည္း ျမန္မာ အား ႏူိင္ငံတကာ အလည္တြင္ ဂုဏိသိကၡာ က်ဆင္းေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ျဖင့္ ဟုတ္တာေရာ မဟုတ္တာပါ လီဆယ္ ေျပာဆုိေနၾကပါတယ္။ ထုိ႕သုိ႕ေသာ အေနအထား တြင္ ျမန္မာ အစုိးရမွ ၎တုိ႕အား ဂုဏ္သိကၡာ ရွိရွိ ျဖင့္ ေနရပ္သုိ႕ ျပန္လာေရး၊ ေတာင္းဆုိမႈမ်ား ကုိ လုိက္ေလ်ာရမည္ဆုိကာ ျခိမ္းေျခာက္ အက်ပ္ကုိင္လာၾကျပန္ပါတယ္။ အဆုိပါ မသိနားမလည္ေသာ ဘဂၤါလီမ်ားကုိ ခုတုံးလုပ္ျပီး ၎တုိ႔၏ ယုတ္မာ ေကာက္က်စ္ေသာ အစီအစဥ္မ်ား အထေျမာက္ေရး ေနာက္ကြယ္မွ ၾကဳိးကုိင္ေနသူမ်ား အေနျဖင့္ မျဖစ္ႏူိင္သည္မ်ား ကုိ အခ်ိန္ကုန္ ခံကာ သူရူးမ်ားပမာ လွည့္လည္ ေျပာဆုိေနၾကျခင္းမွ်သာ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ သတိခ်ပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိမွ်သာ မကေသး ၎တုိ႕အား ျပန္လည္ လက္ခံမည့္ အိမ္ရွင္ႏူိင္ငံ ကုိပင္ တရားစဲြရန္ အထိ ပင္ ၾကံေဆာင္လာခဲ့ျခင္းသည္ ၎တုိ႕ ကုိယ္ခ်င္းစာလွပါသည္ဆုိေသာ အမ်ဳိးတူ လူမ်ဳိးစုမ်ား အတြက္ ရုိးရုိးသားသား ဦးစားေပး ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္း မရွိတာလည္း အထင္အရွား ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မၾကာမီက ႏူိင္ငံတကာ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖဲြ႕ၾကီးမွ ထုတ္ျပန္လုိက္ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ဟိႏၵဴတရာခန္႕အား အေၾကာင္းမဲ့ သတ္ျဖတ္သြားေသာ အာဆာ အၾကမ္းဖက္ အဖဲြ႕၏ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ ေဖၚထုတ္ခဲ့ျခင္းအား ဘဂၤလား အစုိးရမွ ပုံၾကီးခ်ဲ႕ျခင္းဟူ ေသာ စကားမွ်ပင္ မသုံးပဲ အေျခအျမစ္မရွိ မည္သူမ် မယုံၾကည္ ဟု ေျပာဆုိလာျခင္းအားလည္း ျမန္မာ အစုိးရမွ မည္သုိ႕ နားလည္ေပးကာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္၍ ရႏူိင္အံ့ေပမည္နည္း။ (အာဆာ အၾကမ္းဖက္ ဘဂၤါလီ အဖဲြ႕မွလည္း ၎တုိ႕၏ သံေယာင္လုိက္ကာ အသုံးမျပဴသည္မွာ ၾကာျပီ ျဖစ္ေသာ တြစ္တာ အေကာင့္ကို သုံးကာ အလားတူ ျငင္းခ်က္ထုတ္လာခဲ့ပါတယ္။)
ထုိ႕အတြက္ ၎တုိ႕ အဓိပၸါယ္မဲ့ ေျပာဆုိေနမႈမ်ား ကုိ အေရးမထားပဲ ျမန္မာ မွ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္သည္မ်ားကုိ တာ၀န္ခံသည့္အေနျဖင့္ လုပ္ခ်ိန္တန္လ်င္ လုပ္ေဆာင္ေပးလာခဲ့တာ အထင္အရွား ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
လွစိုးေ၀
ေနရပ္စြန္႕ခြာသူ ဘဂၤါလီမ်ား အေရး လေပါင္းမ်ားစြာ အေျခအတင္ ျငင္းခုံေျပာဆုိခဲ့ၾကျပီး ေနာက္ ျမန္မာ အစုိးရမွ ၾကာသပေတးေန႕က ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီ မ်ား အား ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္း ျပႆနာ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေဒသမ်ားကုိ ၀င္ေရာက္ခြင့္ျပဳလုိက္ျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရွိ အေနအထားတြင္ ျမန္မာ ႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ တုိ႕မွ ၎တုိ႕အား ေနရပ္ျပန္လည္ ပုိ႕ေဆာင္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ကုိ မႏွစ္ ႏူိ၀င္ဘာလ က လက္မွတ္ေရးထုိး ႏူိင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း ယခု ထိ ျပန္လည္ ေရာက္ရွိလာသူ ရာဂဏန္းပင္ မျပည့္ေသးတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ကုလသမဂၢမွလည္း ျပန္လာရန္ အေျခအေနမ်ား မျဖစ္ထြန္းေသး ဟု ဆုိကာ အဆုိပါ သေဘာတူညီခ်က္ကုိ ေထာက္ခံ ျခင္း အလ်င္းမရွိခဲ့ပါဘူး။
အဆုိပါ ကနဦး သေဘာတူညီခ်က္အရ ကုလ အေနျဖင့္ ၎တုိ႕ မူလေနထုိင္ရာ ေဒသမ်ား ႏွင့္ ျပန္လည္ ထားရွိမည့္ ေဒသမ်ားကုိ ၀င္ေရာက္ခြင့္ ရရွိသြားခဲ့ပါတယ္။ ထုိ႕အတြက္ ကုလ အေနျဖင့္ ေျမျပင္ အေျခအေနမ်ားကုိ ဆန္းစစ္ျပီး အကာအကြယ္ ေပးႏူိင္မယ့္ လုပ္ငန္းမ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္ႏူိင္ခြင့္ ရရွိသြားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာဘက္မွ ဘဂၤါလီမ်ားကုိ ျပန္လည္ ေခၚယူရန္ အဆင္သင့္ လုိ႕ အၾကိမ္ၾကိမ္ ေျပာၾကားေနေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ မွ ျမန္မာဘက္က ေႏွာင့္ေႏွးေနတယ္လုိ႕ စြပ္စဲြလာခဲ့ပါတယ္။ ယခုထိလည္း သေဘာတူညီခ်က္အတုိင္း လက္ခံရန္ လူရွစ္ေထာင္ေက်ာ္သာ စာရင္းေပးပုိ႕ ႏူိင္ခဲ့တာ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ အစီအစဥ္တရပ္အေနနဲက ျမန္မာ အစုိးရမွ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္ခဲ့မႈမ်ား ႏွင့္ အာဆာတုိ႕၏ အၾကမိးဖက္တုိက္ခုိက္ခဲ့မႈမ်ားကုိ စုံစမ္းေဖၚထုတ္ရန္ လြတ္လပ္ေသာ စုံစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ အဖဲြ႕ကုိ ဖဲြ႕စည္းသြားမယ္လုိ႕လည္း ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။
ထုိေကာ္မရွင္၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ လူမ်ဳိး ေရး ႏွင့္ ဘာသာေရး အရ အကဲြကဲြ အျပားျပား ျဖစ္ေနေသာ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ရင္ၾကားေစ့ႏူိင္ေရး၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွင့္ တည္ျငိမ္မႈ ရရွိေရး ဖြံ႕ျဖဳိးေရး လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ႏူိင္ေရး ဦးတည္ ဖဲြ႕စည္းခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လုိ႕ ဆုိပါတယ္။
ေကာ္မရွင္တြင္ ႏူိင္ငံတကာမွ ကုိယ္စားလွယ္တဦး ပါ၀င္မည္ ျဖစ္ျပီး ျပည္တြင္း ျပည္ပမွ ဥပေဒ ႏွင့္ နည္းပညာ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား က ပံ့ပုိးေပးသြားမယ္လုိ႕ သမၼတ ဦး၀င္းျမင့္ရဲ႕ ေၾကျငာခ်က္မွာ ေဖၚျပထားခဲ့ပါတယ္။
ထုိ႕အတြက္ ကုလလုံျခဳံေရး ေကာင္စီ ကုိယ္စားလွယ္ အဖဲြ႕၀င္မ်ား ေျပာဆုိေနသည့္ သင့္တင္ေလွ်ာက္ပါတ္ေသာ စုံစမ္း စစ္ေဆးမႈမ်ား ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လုိ႕ ယုံၾကည္ရပါတယ္။
ျမန္မာ အစုိးရသည္ ႏူိင္ငံသားမ်ား၏ ဆႏၵ ႏွင့္ အညီ ဖဲြ႕စည္း ျဖစ္ေပၚလာေသာ အစုိးရျဖစ္ျပီး ဒီမုိကေရစီ အသြင္ ကူးေျပာင္းႏူိင္ေရး ကုိ ေဖၚေဆာင္ေနတာ အမ်ား အသိ ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႕အတြက္ လူတသန္းမွ် ေလာက္ ဆႏၵကုိ လုိက္ေလ်ာရန္ ၎တုိ႕အား မဲေပး ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကသူ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ၏ ေတာင္းဆုိေနမႈမ်ားကုိ ဥေပကၡာျပဳ ေဆာင္ရြက္ရန္ ၀ုိင္း၀န္း ေျပာၾကားေနသည့္ မည္သုိေသာ အစုိးရမ်ဳိး က လုိက္ေလ်ာ ေပမည္နည္း။ မိမိတုိ႕ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာ ႏွင့္ အမ်ဳိး ဘာသာ ကုိ ထိပါးလာမည့္အေရး အတြက္ စုိးရိမ္ပူပန္စြာ ျဖင့္ ေတာင္းဆုိ ကန္႕ကြက္ေနၾကသူမ်ား၏ လူ႕အခြင့္အေရး ကုိ ေပလ်ကံ ျပဳရန္မွာ မည္သုိ႕ ျဖစ္ႏူိင္ေပမည္နည္း။ ထုိသုိ႕ ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ျမန္မာ တုိ႕ အဖုိ႕ ေျဖရွင္းရ ခက္ခဲလွမည့္ ႏူိင္ငံေရး အက်ပ္အတည္းၾကီးထဲ ထုိးဆင္းသြားရမည္ကုိေကာ အဆုိပါ အေနာက္ႏူိင္ငံ အစုိးရမ်ားက မစဥ္းစားၾကေတာ့ေပဖူးလား၊
ျပန္လာခ်င္ပါသည္ ဆုိေသာ လူမ်ားကလည္း ျမန္မာ အား ႏူိင္ငံတကာ အလည္တြင္ ဂုဏိသိကၡာ က်ဆင္းေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ အမ်ဳိးမ်ဳိး ျဖင့္ ဟုတ္တာေရာ မဟုတ္တာပါ လီဆယ္ ေျပာဆုိေနၾကပါတယ္။ ထုိ႕သုိ႕ေသာ အေနအထား တြင္ ျမန္မာ အစုိးရမွ ၎တုိ႕အား ဂုဏ္သိကၡာ ရွိရွိ ျဖင့္ ေနရပ္သုိ႕ ျပန္လာေရး၊ ေတာင္းဆုိမႈမ်ား ကုိ လုိက္ေလ်ာရမည္ဆုိကာ ျခိမ္းေျခာက္ အက်ပ္ကုိင္လာၾကျပန္ပါတယ္။ အဆုိပါ မသိနားမလည္ေသာ ဘဂၤါလီမ်ားကုိ ခုတုံးလုပ္ျပီး ၎တုိ႔၏ ယုတ္မာ ေကာက္က်စ္ေသာ အစီအစဥ္မ်ား အထေျမာက္ေရး ေနာက္ကြယ္မွ ၾကဳိးကုိင္ေနသူမ်ား အေနျဖင့္ မျဖစ္ႏူိင္သည္မ်ား ကုိ အခ်ိန္ကုန္ ခံကာ သူရူးမ်ားပမာ လွည့္လည္ ေျပာဆုိေနၾကျခင္းမွ်သာ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ သတိခ်ပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိမွ်သာ မကေသး ၎တုိ႕အား ျပန္လည္ လက္ခံမည့္ အိမ္ရွင္ႏူိင္ငံ ကုိပင္ တရားစဲြရန္ အထိ ပင္ ၾကံေဆာင္လာခဲ့ျခင္းသည္ ၎တုိ႕ ကုိယ္ခ်င္းစာလွပါသည္ဆုိေသာ အမ်ဳိးတူ လူမ်ဳိးစုမ်ား အတြက္ ရုိးရုိးသားသား ဦးစားေပး ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္း မရွိတာလည္း အထင္အရွား ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
မၾကာမီက ႏူိင္ငံတကာ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖဲြ႕ၾကီးမွ ထုတ္ျပန္လုိက္ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ အတြင္းရွိ ဟိႏၵဴတရာခန္႕အား အေၾကာင္းမဲ့ သတ္ျဖတ္သြားေသာ အာဆာ အၾကမ္းဖက္ အဖဲြ႕၏ လုပ္ရပ္မ်ားကုိ ေဖၚထုတ္ခဲ့ျခင္းအား ဘဂၤလား အစုိးရမွ ပုံၾကီးခ်ဲ႕ျခင္းဟူ ေသာ စကားမွ်ပင္ မသုံးပဲ အေျခအျမစ္မရွိ မည္သူမ် မယုံၾကည္ ဟု ေျပာဆုိလာျခင္းအားလည္း ျမန္မာ အစုိးရမွ မည္သုိ႕ နားလည္ေပးကာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္၍ ရႏူိင္အံ့ေပမည္နည္း။ (အာဆာ အၾကမ္းဖက္ ဘဂၤါလီ အဖဲြ႕မွလည္း ၎တုိ႕၏ သံေယာင္လုိက္ကာ အသုံးမျပဴသည္မွာ ၾကာျပီ ျဖစ္ေသာ တြစ္တာ အေကာင့္ကို သုံးကာ အလားတူ ျငင္းခ်က္ထုတ္လာခဲ့ပါတယ္။)
ထုိ႕အတြက္ ၎တုိ႕ အဓိပၸါယ္မဲ့ ေျပာဆုိေနမႈမ်ား ကုိ အေရးမထားပဲ ျမန္မာ မွ လုပ္သင့္လုပ္ထုိက္သည္မ်ားကုိ တာ၀န္ခံသည့္အေနျဖင့္ လုပ္ခ်ိန္တန္လ်င္ လုပ္ေဆာင္ေပးလာခဲ့တာ အထင္အရွား ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
လွစိုးေ၀
ေသာ့အား ျဖတ္၍အိမ္ျခံ၀န္းအတြင္း ရပ္ထားသည့္ ဆုိင္ကယ္မ်ားအား ခုိးယူခဲ့သည့္ အဖြဲ႕အား ေဖာ္ထုတ္ဖမ္းဆီးအေရးယူ
ေသာ့အား ျဖတ္၍အိမ္ျခံ၀န္းအတြင္း ရပ္ထားသည့္ ဆုိင္ကယ္မ်ားအား ခုိးယူခဲ့သည့္ အဖြဲ႕အား ေဖာ္ထုတ္ဖမ္းဆီးအေရးယူ
မႏၲေလး၊ ေမ ၃၁
၁၇-၃-၂၀၁၈ ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၁၁ နာရီခဲြအခ်ိန္ ခ်မ္းျမသာစည္ၿမိဳ႕နယ္ေနသူသည္ ေစ်းခ်ိဳခ်ုိ၌ စေ်း၀ယ္ရန္ ၄၈ယ/xxxx Adixin-125 ဆုိင္ကယ္ျဖင့္သြား ေရာက္၍ ၈၄x၂၇ လမ္းေထာင့္တြင္ ဆိုင္ကယ္အားရပ္ထားခဲ့ျပီး ေစ်းခ်ိဳအတြင္း ေစ်း၀ယ္ၿပီး ေန႔လည္ ၁၂ နာရီအခ်ိန္ ဆုိင္ကယ္ရပ္ထားသည့္ေနရာသို႔ ျပန္လာခဲ့ရာ ဆုိင္ကယ္မွာ ေပ်ာက္ဆံုးေနသည္ကုိ ေတြ႔ရိွရသျဖင့္ ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕မရဲစခန္း(ပ)၂၉၈/၂၀၁၈၊ ရာဇသတ္ႀကီးပုဒ္မ ၃၇၉(မဆ) အရ လည္းေကာင္း၊ ၁၉-၅-၂၀၁၈ ရက္ေန႔ ည ၇ နာရီအခ်ိန္ ေကာင္းျမတ္စုိး ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕နယ္ေနသူသည္ ၎ပုိင္ WR YAMAHA 2100 ျဖဴ/ျပာေရာင္ဆုိင္ကယ္အား ေနအိမ္ေရွ႕ၿခံ၀န္းအတြင္းဇက္ေသာ့ခတ္၍ထားရိွခဲ့ရာ ၂၀-၅-၂၀၁၈ ရက္ေန႔ နံနက္ ၇ နာရီအခ်ိန္ အိပ္ရာႏိုးၿပီးအျပင္သြားရန္အတြက္ ဆိုင္ကယ္အား ၾကည့္ရာ ေပ်ာက္ဆံုးေနသည္ကိုေတြ႕ရွိရသျဖင့္ ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕မရဲစခန္း(ပ)၃၀၀/၂၀၁၈၊ ရာဇသတ္ႀကီးပုဒ္မ ၃၈၀(မဆ) အရ လည္းေကာင္း အသီးသီးအမႈဖြင့္ခဲ့သည္။
အမႈႏွင့္ပတ္သက္္၍ ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕မရဲစခန္းဦးေဆာင္သည့္ အထူးအမႈစစ္အဖြဲ႕သည္ ဆုိင္ကယ္ခုိးယူ သြားသည့္တရားခံမ်ားအား လုိက္လံစံုစမ္းရွာေဖြခဲ့ရာ မတၱရာၿမိဳ႕ရွိ ဘိလိယက္ခံုအနီးတြင္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားေသာ ဆုိင္ကယ္ႏွင့္ပံုစံတူ ဆုိင္ကယ္မ်ားအားေတြ႔ရွိရေၾကာင္း သတင္းရရွိရသျဖင့္ မတၱရာၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ ၎တို႔လာေရာက္ေလ့ရွိေသာ အမွတ္(၂)ဗုိလ္ေတဇရပ္ကြက္ရိွ ဘိလိယက္ခံုအနီး၀န္းက်င္၌ သြားေရာက္ ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့သည္။
အဆုိပါဆုိင္ကယ္မ်ားႏွင့္ ဘိလက္ယက္ခံုသုိ႔ေရာက္ရိွလာသူမ်ားအား စစ္ေမးရာ ပုိင္စည္သူ(ခ)ပုိင္ႀကီး ၂၀ နွစ္၊ အမွတ္(၅)ရပ္ကြက္၊ ဘုရင့္ေနာင္ရပ္၊ မတၱရာၿမိဳ႕ႏွင့္တစ္ရပ္တည္းေန ႏို႔စို႔(ခ)အငယ္ေလး ၁၉ ႏွစ္တုိ႔ျဖစ္ၿပီး ၎တို႔ ၂ ဦးအား ရဲစခန္းသို႔ ေခၚေဆာင္စစ္ေဆးရာ ၎တို႔သည္ တုိးတိ(ခ)ေက်ာ္ေက်ာ္ထြန္း ၁၉ ႏွစ္၊ အမွတ္(၂) ဘူတာေတာင္ရပ္၊ မတၱရာၿမိဳ႕၊ တစ္ရပ္တည္းေနဘို၀င္ေအး ၁၉ႏွစ္ႏွင့္ ဒိုးဒိုး(ခ)သူရိန္ေကာင္းကင္ၾကည္ ၁၉ ႏွစ္တုိ႔ျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိရၿပီး ၎တို႔သည္ လြန္ခဲ့ေသာ(ရက္မမွတ္မိ)ခန္႔က မႏၲေလးၿမိဳ႕ေပၚမွဆိုင္ကယ္မ်ား ခိုးယူခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသျဖင့္ သက္ေသခံဆုိင္ကယ္မ်ားအား သိမ္းဆည္းျပီး စစ္ေဆးခဲ့ရာ စုစုေပါင္း ဆုိင္ကယ္(၅)စီး ခုိးယူခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ အေသးစိတ္ထပ္မံ စစ္ေဆးလ်က္ရိွေၾကာင္း သတင္းရရိွသည္။
Mandalay Police
မႏၲေလး၊ ေမ ၃၁
၁၇-၃-၂၀၁၈ ရက္ေန႔ ေန႔လည္ ၁၁ နာရီခဲြအခ်ိန္ ခ်မ္းျမသာစည္ၿမိဳ႕နယ္ေနသူသည္ ေစ်းခ်ိဳခ်ုိ၌ စေ်း၀ယ္ရန္ ၄၈ယ/xxxx Adixin-125 ဆုိင္ကယ္ျဖင့္သြား ေရာက္၍ ၈၄x၂၇ လမ္းေထာင့္တြင္ ဆိုင္ကယ္အားရပ္ထားခဲ့ျပီး ေစ်းခ်ိဳအတြင္း ေစ်း၀ယ္ၿပီး ေန႔လည္ ၁၂ နာရီအခ်ိန္ ဆုိင္ကယ္ရပ္ထားသည့္ေနရာသို႔ ျပန္လာခဲ့ရာ ဆုိင္ကယ္မွာ ေပ်ာက္ဆံုးေနသည္ကုိ ေတြ႔ရိွရသျဖင့္ ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕မရဲစခန္း(ပ)၂၉၈/၂၀၁၈၊ ရာဇသတ္ႀကီးပုဒ္မ ၃၇၉(မဆ) အရ လည္းေကာင္း၊ ၁၉-၅-၂၀၁၈ ရက္ေန႔ ည ၇ နာရီအခ်ိန္ ေကာင္းျမတ္စုိး ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕နယ္ေနသူသည္ ၎ပုိင္ WR YAMAHA 2100 ျဖဴ/ျပာေရာင္ဆုိင္ကယ္အား ေနအိမ္ေရွ႕ၿခံ၀န္းအတြင္းဇက္ေသာ့ခတ္၍ထားရိွခဲ့ရာ ၂၀-၅-၂၀၁၈ ရက္ေန႔ နံနက္ ၇ နာရီအခ်ိန္ အိပ္ရာႏိုးၿပီးအျပင္သြားရန္အတြက္ ဆိုင္ကယ္အား ၾကည့္ရာ ေပ်ာက္ဆံုးေနသည္ကိုေတြ႕ရွိရသျဖင့္ ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕မရဲစခန္း(ပ)၃၀၀/၂၀၁၈၊ ရာဇသတ္ႀကီးပုဒ္မ ၃၈၀(မဆ) အရ လည္းေကာင္း အသီးသီးအမႈဖြင့္ခဲ့သည္။
အမႈႏွင့္ပတ္သက္္၍ ခ်မ္းေအးသာစံၿမိဳ႕မရဲစခန္းဦးေဆာင္သည့္ အထူးအမႈစစ္အဖြဲ႕သည္ ဆုိင္ကယ္ခုိးယူ သြားသည့္တရားခံမ်ားအား လုိက္လံစံုစမ္းရွာေဖြခဲ့ရာ မတၱရာၿမိဳ႕ရွိ ဘိလိယက္ခံုအနီးတြင္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားေသာ ဆုိင္ကယ္ႏွင့္ပံုစံတူ ဆုိင္ကယ္မ်ားအားေတြ႔ရွိရေၾကာင္း သတင္းရရွိရသျဖင့္ မတၱရာၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွတပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းကာ ၎တို႔လာေရာက္ေလ့ရွိေသာ အမွတ္(၂)ဗုိလ္ေတဇရပ္ကြက္ရိွ ဘိလိယက္ခံုအနီး၀န္းက်င္၌ သြားေရာက္ ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့သည္။
အဆုိပါဆုိင္ကယ္မ်ားႏွင့္ ဘိလက္ယက္ခံုသုိ႔ေရာက္ရိွလာသူမ်ားအား စစ္ေမးရာ ပုိင္စည္သူ(ခ)ပုိင္ႀကီး ၂၀ နွစ္၊ အမွတ္(၅)ရပ္ကြက္၊ ဘုရင့္ေနာင္ရပ္၊ မတၱရာၿမိဳ႕ႏွင့္တစ္ရပ္တည္းေန ႏို႔စို႔(ခ)အငယ္ေလး ၁၉ ႏွစ္တုိ႔ျဖစ္ၿပီး ၎တို႔ ၂ ဦးအား ရဲစခန္းသို႔ ေခၚေဆာင္စစ္ေဆးရာ ၎တို႔သည္ တုိးတိ(ခ)ေက်ာ္ေက်ာ္ထြန္း ၁၉ ႏွစ္၊ အမွတ္(၂) ဘူတာေတာင္ရပ္၊ မတၱရာၿမိဳ႕၊ တစ္ရပ္တည္းေနဘို၀င္ေအး ၁၉ႏွစ္ႏွင့္ ဒိုးဒိုး(ခ)သူရိန္ေကာင္းကင္ၾကည္ ၁၉ ႏွစ္တုိ႔ျဖစ္ေၾကာင္းသိရွိရၿပီး ၎တို႔သည္ လြန္ခဲ့ေသာ(ရက္မမွတ္မိ)ခန္႔က မႏၲေလးၿမိဳ႕ေပၚမွဆိုင္ကယ္မ်ား ခိုးယူခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသျဖင့္ သက္ေသခံဆုိင္ကယ္မ်ားအား သိမ္းဆည္းျပီး စစ္ေဆးခဲ့ရာ စုစုေပါင္း ဆုိင္ကယ္(၅)စီး ခုိးယူခဲ့ေၾကာင္းႏွင့္ အေသးစိတ္ထပ္မံ စစ္ေဆးလ်က္ရိွေၾကာင္း သတင္းရရိွသည္။
Mandalay Police
ပုသိပ္ျမဳိ့မွဆိုင္ကယ္ခိုးမႈအား ပုသိမ္နယ္ေျမရဲစခန္း မွ အမႈဖြင့္ၿပီး နာရီပိုင္းအတြင္း ေဖာ္ထုပ္ဖမ္းဆီး အေရးယူႏုိင္ခဲ့
ပုသိပ္ျမဳိ့မွဆိုင္ကယ္ခိုးမႈအား ပုသိမ္နယ္ေျမရဲစခန္း မွ အမႈဖြင့္ၿပီး နာရီပိုင္းအတြင္း ေဖာ္ထုပ္ဖမ္းဆီး အေရးယူႏုိင္ခဲ့
ဧရာဝတီ တိုင္းေဒသႀကီး ပုသိမ္နယ္ေျမရဲစခန္း အပိုင္ အက်ဥ္းေထာင္ေနအိမ္လုိင္းခန္းအတြင္းမွ ကာလတန္ဘိုး ေဒသေပါက္ေစ်း ၇၆၀၀၀၀ိ/က်ပ္တန္ဘိုး႐ွိ ဆိုင္ကယ္ တစီး ခိုးမႈအား အမႈဖြင့္ၿပီး (၄)နာရီ အတြင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔ က တရားခံဖမ္းစီးရမိၿပီး သက္ေသခံဆိုင္ကယ္အားသိမ္းဆည္းႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္းသိ့ရသည္။
သိ့ရသည္မွာ ၂၉.၅.၂၀၁၈.ရက္ေန႔ည (၉)နာရီ အခ်ိန္ခန္႔ အက်ဥ္းဦးစီးမွ တပ္သားျပည့္ျဖဳိးေမာင္ေမာင္ အသက္ ၂၂ ႏွစ္ (ဘ)ဦးေမာင္ေမာင္ အမွတ္(၅)ရပ္ကြက္ အက်ဥ္းေထာင္ ဝန္ထမ္း အိမ္ရာဝန္းေနအိမ္ေ႐ွ႕အမုိးေအာက္တြင္ တ႐ုပ္ႏုိင္ငံလုပ္ ေလာ္ဂ်ား မ်ဳိးစား 110 အနက္ေရာင္ဆိုင္အားဇက္ေသာ့ခတ္ရပ္ထားၿပီး အိပ္ရာဝင္ခဲ့သည္။
ေနာက္တေန႔ ၃၀.၅.၂၀၁၈.ရက္ေန႔နံနက္ (၅)နာရီအခ်ိန္ခန္႔ အိပ္ရာမွႏုိး၍ေနအိမ္လိုင္ခန္းေ႐ွ႕ အမိုးေအာက္မွာ ညက ရပ္ထားေသာဆိုင္ကယ္မေတြ႔ရ၍ လိုင္းခန္းမ်ားအားစုံစမ္းေမးျမန္းၿပီးပတ္ဝန္းက်င္အားလိုက္လဲ႐ွာေဖြေသာ္လည္းထူးခ်ားမႈတစုံတရာမရ႐ွိသျဖင့္ အထက္အရာ႐ွိ တို႔အားအဆင့္ဆင့္တင္ျပခဲ့ၿပီး ေနာက္တေန႔ ၃၁.၅.၂၀၁၈.ရက္ေန႔ညေန(၄)နာရီ အခ်ိန္ခန္႔ ပုသိမ္နယ္ေျမရဲစခန္း သို႔သြားေရာက္၍ေနအိမ္ေ႐ွ႕အမိုးေအာက္တြင္ဇက္ေသာ့ခတ္ရပ္ထားေသာဆိုင္ကယ္အား ဝင္ေရာက္ခိုးယူသူအား စုံစမ္းေဖာ္ထုပ္ အေရးယူေပးပါ ရန္တိုင္ၾကားခဲ့သည္။
ထိုသို႔တရားလိုျပဳတိုင္ၾကားလာျခင္းေၾကာင့္ ပုသိမ္နယ္ေျမရဲစခန္း (ပ)၂၃၅/၂၀၁၈.ရာဇသတ္ႀကီးပုဒ္မ ၃၈၀ ျဖင့္အမႈဖြင့္၍ စခန္းမႉး ရဲအုပ္ေအာင္ဝင္းျမင့္ က ေခတၱနယ္ထိန္းေခါင္းေဆာင္ဒုရဲအုပ္ဘုန္းထက္အာကာေအာင္ အားအမႈစစ္ျဖစ္တာဝန္ေပး၍နယ္ထိန္းမ်ားျဖစ္ေသာ ရဲဒုတပ္ၾကပ္ ေက်ာ္ဝင္းထြန္း ရဲဒုတပ္ၾကပ္ သန္းေဇာ္ ရဲတပ္သား ေအာင္ေဇာ္ေဇာ္ ရဲတပ္သား ေဇာ္မိုးဟိန္း တို႔ႏွင့္အတူ ေဖာ္ထုပ္ဖမ္းဆီး အေရးယူႏုိင္ေရးအတြက္ မၾကာခင္ရက္ပိုင္းမွ ခိုးမႈ လုယက္မႈ ေမွာင္ရိပ္ခိုမႈတို႔ျဖင့္ အက်ဥ္းက်လႊတ္လာသူတို႔ စာရင္းမ်ား ႐ွာေဖြစုစည္း၍ ၎ ခိုးဆိုး လု ႏိုက္ အလားလာလာ ႐ွိသူမ်ားရဲ႕သတင္းတို႔အားျပည္သူကိုဗဟိုျပဳ သတင္းစုစည္းအတည္ျပဳေဖာ္ထုပ္ဘို႔လိုအပ္ေၾကာင္းႏွင့္လိုအပ္သည္တို႔အား စခန္းမွဴ းရဲအုပ္ေအာင္ဝင္းျမင့္ ၫႊန္းၾကားခဲ့သည္။
အမႈစစ္ႏွင့္နယ္ထိန္းအဖြဲ႔တို႔သည္ ခ်က္ခ်င္းျပဳိင္တူလႈပ္႐ွားေဆာင္ရြက္ၾကရာ ျပည္သူတို႔ထံမွ ရ႐ွိေသာသတင္း နယ္ထိန္းမွတ္တမ္းႏွင့္အက်ဥ္းဦိးစီးမွရ႐ွိေသာယၡဳရက္ပိုင္းအတြင္း ၂၉.၅.၂၀၁၈.ရက္ေန႔က ပုသိမ္နယ္ေျမရဲစခန္း က ေမွာင္ရိပ္ခိုမႈတို႔ျဖင့္ ျမန္ေအာင္ၾကံခင္း ဘက္ေက်းရြာတရြာမွ ၎ အသုတ္ျမဳိ့မွ ႏုိင္ေကာင္းထက္ အား ပုသိမ္ျမဳိ့တြင္းႏွင့္ေရၾကည္ဦးရပ္ကြက္တို႔မွာ၎အမွတ္ ၅ ရပ္ကြက္ကအရက္ဆိုင္တို႔မွာေငြေဖာေဖာသီသုံးဆြဲေသာက္စားေနေၾကာင္း သတင္းကိုခိုင္မာစြာရ႐ွိခဲ့သည္။
အမႈစစ္ႏွင့္နယ္ထိန္းအဖြဲ႔တို႔သည္ ႏုိင္ေကာင္းထက္အားပုသိမ္ျမဳိ့ အတြင္းလိုက္လံ႐ွာေဖြခဲ့ၾကရာ အမွတ္ ၅ ရပ္ကြက္ မရမ္းခ်ဳိလမ္းမေပၚမွာ ည ၈ နာရီ ေက်ာ္အခ်ိန္ခန္႔ ေတြ႔ရ၍ရဲစခန္းသို႔ေခၚခဲ့ၿပီး ဒုရဲအုပ္ဘုန္းထက္အာကာေအာင္ ႏွင့္နယ္ထိန္းမ်ားကစစ္ေဆးေမးျမန္းၾကရာပထမတြင္ညင္းဆန္ေနၿပီး မညင္းဆန္ႏုိင္ေသာအေထာက္ထားမ်ား ေျပာျပစစ္ေဆးခဲ့ရာ ဝန္ခံထြက္ဆိုခဲ့သည္။
ဝန္ခံထြက္ဆိုသည္မွာ ႏုိင္ေကာင္းထက္ အသက္ ၂၇ ႏွစ္ (ဘ)ဦးေဌးကို ေဒၚေခ်ာစုဝင္း တို႔၏ တဦးတည္းေသာသား ညီအကိုေမာင္ႏွမမ်ားမ႐ွိေၾကာင္း အသုတ္ျမဳိ့ ဇာတိ ျဖစ္ၿပီး အသုတ္ျမဳိ့ အစိုးရ အထက္တန္းေက်ာင္းမွာ(၈)တန္းထိ့ပညာသင္ၾကားခဲ့ေၾကာင္း က်ဘမ္းလုပ္ကိုင္စားေသာက္၍အမွတ္(၃)ရပ္ကြက္ ဘုန္းႀကီး လမ္းမွာ အိမ္ေထာင္မ႐ွိလူပ်ဳိ မိဘမ်ားႏွင့္အတူ ေနထိုင္ေၾကာင္းဆိုခဲ့၏ ။
မႈခင္းပိုင္ထြက္ဆိုသည္မွာ ပုသိမ္နယ္ေျမရဲစခန္းကေမွာင္ရိပ္ခိုမႈျဖင့္တရားစြဲဆိုခဲ့ေသာအမႈျဖင့္ ေထာင္(၁)က်ခဲ့ၿပီး ၂၉.၅.၂၀၁၈.ရက္ေန႔မွာ ၎နွင့္အတူ(၄)ဦးလြတ္ေျမာက္ခဲ့ၾကပါတယ္ ျမန္ေအာင္ၾကံခင္း ဘက္ စပယ္အိုး /ကိုးဆူေက်းရြာ က စိုးျမင့္ေထြး ဆိုသူေတာ့ ခင္မင္ရင္းႏွီးခဲ့လို႔မွတ္မိပါတယ္က်န္သူမ်ားေတာ့မသိ့ေၾကာင္းဆိုခဲ့၏။
ေထာင္ကလြတ္သည့္ညကေတာ့ သြားရင္းလာရင္းသိ့ခဲ့ရသည့္ ေရၾကည္ဦးရပ္ကြက္ ၄ လမ္းမွ ဆိုင္ကယ္ တကၠစီ သမားအိမ္မွာ အိပ္ခဲ့ပါတယ္ ေနာက္တေန႔ မွာေထာင္နားက အရက္ဆိုင္တဆိုင္မွာ စုိးျမင့္ေထြးနဲ႔ေတြ႔ၾကၿပီး ၎မွာ ေလာ္ဂ်ား ဆိုင္ကယ္တစီးရ႐ွိေနေၾကာင္း၎ဆိုင္ကယ္အား ေရာင္းရရေပါင္ရရ လုပ္ေပးေစလိုေၾကာင္းေျပာသျဖင့္ ေရၾကည္ဦးရပ္ကြက္ မွာ ၁၅၀၀၀၀ိ/တသိန္းခြဲႏွင့္ေပါင္ၾကၿပီး ၎အား ၅၀၀၀၀/ငါးေသာင္းက်ပ္ေပးၿပီး လမ္းခြဲခဲ့ၾကေၾကာင္းရ႐ွိေသာပိုက္ဆံတို႔မွာေသာက္စားေပ်ာ္ပါးျပစ္၍ကုန္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ပဏာမ စစ္ေဆးျခင္းအားဝန္ခံထြက္ဆိုခဲ့သည္။
ရဲတပ္ဖြဲ႔ ၏က်ဳိးစားေဆာင္ရြက္ျခင္းေၾကာင့္အမႈဖြင့္ၿပီး (၄)နာရီ အတြင္းမွာတရားခံအားဖမ္းဆီးရမိသက္ေသခံပစၥည္းသိမ္းဆည္းႏုိင္ခဲ့၍အေသးစိတ္စစ္ေဆး ရဲလုပ္ငန္းမ်ား အျမန္ၿပီးျပတ္ေအာင္ေဆာင္ရြက္၍ သက္ဆိုင္ရာတရား႐ုံးမွာ တရားစြဲတင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိ့ရပါသည္။
ေရႊဘို ဝဠာ
ႏွင့္
ဝဠာေအာင္ ပုသိမ္
ဧရာဝတီ တိုင္းေဒသႀကီး ပုသိမ္နယ္ေျမရဲစခန္း အပိုင္ အက်ဥ္းေထာင္ေနအိမ္လုိင္းခန္းအတြင္းမွ ကာလတန္ဘိုး ေဒသေပါက္ေစ်း ၇၆၀၀၀၀ိ/က်ပ္တန္ဘိုး႐ွိ ဆိုင္ကယ္ တစီး ခိုးမႈအား အမႈဖြင့္ၿပီး (၄)နာရီ အတြင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႔ က တရားခံဖမ္းစီးရမိၿပီး သက္ေသခံဆိုင္ကယ္အားသိမ္းဆည္းႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္းသိ့ရသည္။
သိ့ရသည္မွာ ၂၉.၅.၂၀၁၈.ရက္ေန႔ည (၉)နာရီ အခ်ိန္ခန္႔ အက်ဥ္းဦးစီးမွ တပ္သားျပည့္ျဖဳိးေမာင္ေမာင္ အသက္ ၂၂ ႏွစ္ (ဘ)ဦးေမာင္ေမာင္ အမွတ္(၅)ရပ္ကြက္ အက်ဥ္းေထာင္ ဝန္ထမ္း အိမ္ရာဝန္းေနအိမ္ေ႐ွ႕အမုိးေအာက္တြင္ တ႐ုပ္ႏုိင္ငံလုပ္ ေလာ္ဂ်ား မ်ဳိးစား 110 အနက္ေရာင္ဆိုင္အားဇက္ေသာ့ခတ္ရပ္ထားၿပီး အိပ္ရာဝင္ခဲ့သည္။
ေနာက္တေန႔ ၃၀.၅.၂၀၁၈.ရက္ေန႔နံနက္ (၅)နာရီအခ်ိန္ခန္႔ အိပ္ရာမွႏုိး၍ေနအိမ္လိုင္ခန္းေ႐ွ႕ အမိုးေအာက္မွာ ညက ရပ္ထားေသာဆိုင္ကယ္မေတြ႔ရ၍ လိုင္းခန္းမ်ားအားစုံစမ္းေမးျမန္းၿပီးပတ္ဝန္းက်င္အားလိုက္လဲ႐ွာေဖြေသာ္လည္းထူးခ်ားမႈတစုံတရာမရ႐ွိသျဖင့္ အထက္အရာ႐ွိ တို႔အားအဆင့္ဆင့္တင္ျပခဲ့ၿပီး ေနာက္တေန႔ ၃၁.၅.၂၀၁၈.ရက္ေန႔ညေန(၄)နာရီ အခ်ိန္ခန္႔ ပုသိမ္နယ္ေျမရဲစခန္း သို႔သြားေရာက္၍ေနအိမ္ေ႐ွ႕အမိုးေအာက္တြင္ဇက္ေသာ့ခတ္ရပ္ထားေသာဆိုင္ကယ္အား ဝင္ေရာက္ခိုးယူသူအား စုံစမ္းေဖာ္ထုပ္ အေရးယူေပးပါ ရန္တိုင္ၾကားခဲ့သည္။
ထိုသို႔တရားလိုျပဳတိုင္ၾကားလာျခင္းေၾကာင့္ ပုသိမ္နယ္ေျမရဲစခန္း (ပ)၂၃၅/၂၀၁၈.ရာဇသတ္ႀကီးပုဒ္မ ၃၈၀ ျဖင့္အမႈဖြင့္၍ စခန္းမႉး ရဲအုပ္ေအာင္ဝင္းျမင့္ က ေခတၱနယ္ထိန္းေခါင္းေဆာင္ဒုရဲအုပ္ဘုန္းထက္အာကာေအာင္ အားအမႈစစ္ျဖစ္တာဝန္ေပး၍နယ္ထိန္းမ်ားျဖစ္ေသာ ရဲဒုတပ္ၾကပ္ ေက်ာ္ဝင္းထြန္း ရဲဒုတပ္ၾကပ္ သန္းေဇာ္ ရဲတပ္သား ေအာင္ေဇာ္ေဇာ္ ရဲတပ္သား ေဇာ္မိုးဟိန္း တို႔ႏွင့္အတူ ေဖာ္ထုပ္ဖမ္းဆီး အေရးယူႏုိင္ေရးအတြက္ မၾကာခင္ရက္ပိုင္းမွ ခိုးမႈ လုယက္မႈ ေမွာင္ရိပ္ခိုမႈတို႔ျဖင့္ အက်ဥ္းက်လႊတ္လာသူတို႔ စာရင္းမ်ား ႐ွာေဖြစုစည္း၍ ၎ ခိုးဆိုး လု ႏိုက္ အလားလာလာ ႐ွိသူမ်ားရဲ႕သတင္းတို႔အားျပည္သူကိုဗဟိုျပဳ သတင္းစုစည္းအတည္ျပဳေဖာ္ထုပ္ဘို႔လိုအပ္ေၾကာင္းႏွင့္လိုအပ္သည္တို႔အား စခန္းမွဴ းရဲအုပ္ေအာင္ဝင္းျမင့္ ၫႊန္းၾကားခဲ့သည္။
အမႈစစ္ႏွင့္နယ္ထိန္းအဖြဲ႔တို႔သည္ ခ်က္ခ်င္းျပဳိင္တူလႈပ္႐ွားေဆာင္ရြက္ၾကရာ ျပည္သူတို႔ထံမွ ရ႐ွိေသာသတင္း နယ္ထိန္းမွတ္တမ္းႏွင့္အက်ဥ္းဦိးစီးမွရ႐ွိေသာယၡဳရက္ပိုင္းအတြင္း ၂၉.၅.၂၀၁၈.ရက္ေန႔က ပုသိမ္နယ္ေျမရဲစခန္း က ေမွာင္ရိပ္ခိုမႈတို႔ျဖင့္ ျမန္ေအာင္ၾကံခင္း ဘက္ေက်းရြာတရြာမွ ၎ အသုတ္ျမဳိ့မွ ႏုိင္ေကာင္းထက္ အား ပုသိမ္ျမဳိ့တြင္းႏွင့္ေရၾကည္ဦးရပ္ကြက္တို႔မွာ၎အမွတ္ ၅ ရပ္ကြက္ကအရက္ဆိုင္တို႔မွာေငြေဖာေဖာသီသုံးဆြဲေသာက္စားေနေၾကာင္း သတင္းကိုခိုင္မာစြာရ႐ွိခဲ့သည္။
အမႈစစ္ႏွင့္နယ္ထိန္းအဖြဲ႔တို႔သည္ ႏုိင္ေကာင္းထက္အားပုသိမ္ျမဳိ့ အတြင္းလိုက္လံ႐ွာေဖြခဲ့ၾကရာ အမွတ္ ၅ ရပ္ကြက္ မရမ္းခ်ဳိလမ္းမေပၚမွာ ည ၈ နာရီ ေက်ာ္အခ်ိန္ခန္႔ ေတြ႔ရ၍ရဲစခန္းသို႔ေခၚခဲ့ၿပီး ဒုရဲအုပ္ဘုန္းထက္အာကာေအာင္ ႏွင့္နယ္ထိန္းမ်ားကစစ္ေဆးေမးျမန္းၾကရာပထမတြင္ညင္းဆန္ေနၿပီး မညင္းဆန္ႏုိင္ေသာအေထာက္ထားမ်ား ေျပာျပစစ္ေဆးခဲ့ရာ ဝန္ခံထြက္ဆိုခဲ့သည္။
ဝန္ခံထြက္ဆိုသည္မွာ ႏုိင္ေကာင္းထက္ အသက္ ၂၇ ႏွစ္ (ဘ)ဦးေဌးကို ေဒၚေခ်ာစုဝင္း တို႔၏ တဦးတည္းေသာသား ညီအကိုေမာင္ႏွမမ်ားမ႐ွိေၾကာင္း အသုတ္ျမဳိ့ ဇာတိ ျဖစ္ၿပီး အသုတ္ျမဳိ့ အစိုးရ အထက္တန္းေက်ာင္းမွာ(၈)တန္းထိ့ပညာသင္ၾကားခဲ့ေၾကာင္း က်ဘမ္းလုပ္ကိုင္စားေသာက္၍အမွတ္(၃)ရပ္ကြက္ ဘုန္းႀကီး လမ္းမွာ အိမ္ေထာင္မ႐ွိလူပ်ဳိ မိဘမ်ားႏွင့္အတူ ေနထိုင္ေၾကာင္းဆိုခဲ့၏ ။
မႈခင္းပိုင္ထြက္ဆိုသည္မွာ ပုသိမ္နယ္ေျမရဲစခန္းကေမွာင္ရိပ္ခိုမႈျဖင့္တရားစြဲဆိုခဲ့ေသာအမႈျဖင့္ ေထာင္(၁)က်ခဲ့ၿပီး ၂၉.၅.၂၀၁၈.ရက္ေန႔မွာ ၎နွင့္အတူ(၄)ဦးလြတ္ေျမာက္ခဲ့ၾကပါတယ္ ျမန္ေအာင္ၾကံခင္း ဘက္ စပယ္အိုး /ကိုးဆူေက်းရြာ က စိုးျမင့္ေထြး ဆိုသူေတာ့ ခင္မင္ရင္းႏွီးခဲ့လို႔မွတ္မိပါတယ္က်န္သူမ်ားေတာ့မသိ့ေၾကာင္းဆိုခဲ့၏။
ေထာင္ကလြတ္သည့္ညကေတာ့ သြားရင္းလာရင္းသိ့ခဲ့ရသည့္ ေရၾကည္ဦးရပ္ကြက္ ၄ လမ္းမွ ဆိုင္ကယ္ တကၠစီ သမားအိမ္မွာ အိပ္ခဲ့ပါတယ္ ေနာက္တေန႔ မွာေထာင္နားက အရက္ဆိုင္တဆိုင္မွာ စုိးျမင့္ေထြးနဲ႔ေတြ႔ၾကၿပီး ၎မွာ ေလာ္ဂ်ား ဆိုင္ကယ္တစီးရ႐ွိေနေၾကာင္း၎ဆိုင္ကယ္အား ေရာင္းရရေပါင္ရရ လုပ္ေပးေစလိုေၾကာင္းေျပာသျဖင့္ ေရၾကည္ဦးရပ္ကြက္ မွာ ၁၅၀၀၀၀ိ/တသိန္းခြဲႏွင့္ေပါင္ၾကၿပီး ၎အား ၅၀၀၀၀/ငါးေသာင္းက်ပ္ေပးၿပီး လမ္းခြဲခဲ့ၾကေၾကာင္းရ႐ွိေသာပိုက္ဆံတို႔မွာေသာက္စားေပ်ာ္ပါးျပစ္၍ကုန္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ပဏာမ စစ္ေဆးျခင္းအားဝန္ခံထြက္ဆိုခဲ့သည္။
ရဲတပ္ဖြဲ႔ ၏က်ဳိးစားေဆာင္ရြက္ျခင္းေၾကာင့္အမႈဖြင့္ၿပီး (၄)နာရီ အတြင္းမွာတရားခံအားဖမ္းဆီးရမိသက္ေသခံပစၥည္းသိမ္းဆည္းႏုိင္ခဲ့၍အေသးစိတ္စစ္ေဆး ရဲလုပ္ငန္းမ်ား အျမန္ၿပီးျပတ္ေအာင္ေဆာင္ရြက္၍ သက္ဆိုင္ရာတရား႐ုံးမွာ တရားစြဲတင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းသိ့ရပါသည္။
ေရႊဘို ဝဠာ
ႏွင့္
ဝဠာေအာင္ ပုသိမ္
ေရအိုင္အတြင္း ေရဆင္းကစားသည့္ ကေလး သံုးဦး ေရနစ္ေသဆံုး
ေရအိုင္အတြင္း ေရဆင္းကစားသည့္ ကေလး သံုးဦး ေရနစ္ေသဆံုး
သထံု ၊ ေမ ၊ ၃၁
မြန္ျပည္နယ္၊ သထံုၿမိဳ႕နယ္၊ ဒူးရင္းဆိပ္ေက်းရြာအုပ္စု၊ ကဇိုင္းေက်းရြာတြင္ ေမလ ၃၁ ရက္၊ ေန႔လည္က ရြာႏြားစားက်က္အတြင္းရွိ ေရအိုင္အတြင္း ေရဆင္းကစားသည့္ ကေလး သံုးဦး ေရနစ္ေသဆံုးမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ျဖစ္စဥ္မွာကေလး သံုးဦး ေရနစ္ေသဆံုးေၾကာင္း ေက်းရြာတာ၀န္ရွိသူမွ အေၾကာင္းၾကားသျဖင့္ သုဓမၼ၀တီနယ္ေျမရဲစခန္းမွဴး ရဲအုပ္တင္ခ်ဳိႏွင့္အဖြဲ႕တို႔သည္ သက္ေသမ်ားႏွင့္အတူ သြားေရာက္ စစ္ေဆးရာ ရြာထိပ္ငါးကန္အနီး ရြာ၏ႏြားစားက်က္အတြင္းရွိ ေပ ၁၀၀ ပတ္လည့္ခန္႔ရွိ ေရအိုင္ထဲမွ အနက္ ၇ ေပခန္႔ရွိသည့္ ခ်ဳိင့္အတြင္းသို႔ ေမာင္စိုင္းထက္၊ ၉ ႏွစ္ ၊ ကဇိုင္းေက်းရြာ၊ ေမာင္ေအာင္ၿဖိဳးဦး၊ ၁၀ ႏွစ္ ၊ ကဇိုင္းေက်းရြာႏွင့္ ေမာင္ေအာင္ျမတ္သူ၊ ၉ ႏွစ္ ကဇိုင္းေက်းရြာ ေနသူတို႔ သံုးဦးမွာ ေရဆင္းကစားရာမွ ေရနစ္ေသဆံုးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျဖစ္စဥ္တြင္ ကေလးသံုးဦး ေသဆံုးရျခင္းအား သုဓမၼ၀တီနယ္ေျမရဲစခန္းမွ အမႈဖြင့္လွစ္ကာ စစ္ေဆး ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာ့အလင္း၊သက္ဦး(သထံု)
သထံု ၊ ေမ ၊ ၃၁
မြန္ျပည္နယ္၊ သထံုၿမိဳ႕နယ္၊ ဒူးရင္းဆိပ္ေက်းရြာအုပ္စု၊ ကဇိုင္းေက်းရြာတြင္ ေမလ ၃၁ ရက္၊ ေန႔လည္က ရြာႏြားစားက်က္အတြင္းရွိ ေရအိုင္အတြင္း ေရဆင္းကစားသည့္ ကေလး သံုးဦး ေရနစ္ေသဆံုးမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ျဖစ္စဥ္မွာကေလး သံုးဦး ေရနစ္ေသဆံုးေၾကာင္း ေက်းရြာတာ၀န္ရွိသူမွ အေၾကာင္းၾကားသျဖင့္ သုဓမၼ၀တီနယ္ေျမရဲစခန္းမွဴး ရဲအုပ္တင္ခ်ဳိႏွင့္အဖြဲ႕တို႔သည္ သက္ေသမ်ားႏွင့္အတူ သြားေရာက္ စစ္ေဆးရာ ရြာထိပ္ငါးကန္အနီး ရြာ၏ႏြားစားက်က္အတြင္းရွိ ေပ ၁၀၀ ပတ္လည့္ခန္႔ရွိ ေရအိုင္ထဲမွ အနက္ ၇ ေပခန္႔ရွိသည့္ ခ်ဳိင့္အတြင္းသို႔ ေမာင္စိုင္းထက္၊ ၉ ႏွစ္ ၊ ကဇိုင္းေက်းရြာ၊ ေမာင္ေအာင္ၿဖိဳးဦး၊ ၁၀ ႏွစ္ ၊ ကဇိုင္းေက်းရြာႏွင့္ ေမာင္ေအာင္ျမတ္သူ၊ ၉ ႏွစ္ ကဇိုင္းေက်းရြာ ေနသူတို႔ သံုးဦးမွာ ေရဆင္းကစားရာမွ ေရနစ္ေသဆံုးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျဖစ္စဥ္တြင္ ကေလးသံုးဦး ေသဆံုးရျခင္းအား သုဓမၼ၀တီနယ္ေျမရဲစခန္းမွ အမႈဖြင့္လွစ္ကာ စစ္ေဆး ေနေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာ့အလင္း၊သက္ဦး(သထံု)
တာဝန္ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ စည္ပင္ဝန္ထမ္းအား ဆဲဆို ထိုးႀကိတ္သူ ပုဒ္မ ႏွစ္ခုျဖင့္ အေရးယူ
တာဝန္ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ စည္ပင္ဝန္ထမ္းအား ဆဲဆို ထိုးႀကိတ္သူ ပုဒ္မ ႏွစ္ခုျဖင့္ အေရးယူ
ဝမ္းတြင္း ေမ ၃၁
ဝမ္းတြင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ တာဝန္ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ စည္ပင္ဝန္ထမ္းအား ဆဲဆို ထိုးႀကိတ္သူ ပုဒ္မ ႏွစ္ခုျဖင့္ အေရးယူထားေၾကာင္း သိရသည္။
ျဖစ္စဥ္မွာ ဝမ္းတြင္းၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕နယ္စည္ပင္သာေရးအဖြဲ႕ စည္းကမ္းထိမ္းသိမ္းေရး(၃) ဦးစံဦး ၂၀၁၈ ေမ ၃၀ နံနက္ ၄နာရီ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ ၿမိဳ႕နယ္စည္ပင္သာယာရံုး၌ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္ ၿမိဳ႕နယ္ဒုဦးစီးမွဴး ဦးဆန္းဝင္း ၏ ညႊန္ၾကားခ်က္အရ ဝမ္းတြင္း ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းသို႕ နယ္ေက်ာ္ ဝက္သားမ်ားသယ္ေဆာင္ေနမႈအား စီစစ္ဖမ္းဆီးရန္ ကိုင္းေက်းရြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ေရႊေတာင္နယ္ေျမရဲစခန္းမွ တပ္ၾကပ္ႀကီးထြန္းနိုင္ လိုင္စင္ရယူထားသူ ေဒၚစန္းေမႊး ကိုေက်ာ္စိုး ကိုဝင္းေအာင္ကိုစည္သူလြင္ တို့ႏွင့္အတူ မိုးေကာင္းေက်းရြာအနီးတြင္ ေစာင့္ဆိုင္းေနစဥ္ ကူမဲၿမိဳ႕ဘက္မွ ဝမ္းတြင္းၿမိဳ႕ဘက္သို႔ ဆင္ခ်ီတိုင္ ေက်းရြာ ေနသူ ဦးအုန္းေမာင္ ၄၈ ႏွစ္ မွ သုံးဘီးဆိုင္ကယ္ျဖင့္ ဝက္သားမ်ားအား သယ္ေဆာင္လာစဥ္ ဖမ္းဆီးရမိသျဖင့္ ဦးစံဦးမွ ၿမိဳ႕နယ္ဒုတိယ ဦးစီးမွဴး ဦးဆန္းဝင္း ထံသို့ ဖုန္းျဖင့္ သတင္းပို႔ခ့ဲရာ ဦးဆန္းဝင္းေရာက္ရွိလာၿပီး ကူမဲၿမိဳ႕ဘက္မွ သားသတ္လိုင္စင္ရရွိသူ ကိုဖိုးသားႏွင့္ ဝမ္းတြင္းၿမိဳ႕မွ သားသတ္လိုင္စင္႐ရွိသူ ေဒၚစန္းေမႊး တို့ ႏွစ္ဦးဆႏၶၵအရ ညိႈ႕ႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ေျပာၾကာခ့ဲၿပီး ၄င္းတို့မွ ေျမာက္ကိုင္ေက်းရြာ စာသင္ေက်ာင္းသို့ ထြက္ခြာသြားရာ ဦးစံဦးႏွင့္အတူ ကိုစည္သူလြင္ ကိုဝင္းေအာင္တို႔မွ ဝက္သားမ်ား ဖမ္းစီးသည့္ေနရာတြင္ က်န္ရစ္ခ့ဲစဥ္ ေက်ာ္သက္ ၃၄ႏွစ္ ဆင္ခ်ီတိုင္ေက်းရြာ ဝမ္းတြင္ၿမိဳ႕ေနသူေရာက္ရွိလာၿပီး ဦးစံဦးအား ညစ္ညမ္းစြာ ဆဲဆို၍ လက္သီးျဖင့္ ထိုးခ့ဲရာ ဦးစံဦးတြင္ ဝဲဘက္မ်က္ခုံး ဖူးေရာင္ဒဏ္ရာတစ္ခ်က္႐ရွိခ့ဲသျဖင့္ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းအား တာဝန္ဝတၱရားေဆာင္ရြက္ျခင္းမွ ဟန္႔တားရန္ အလိုအေလ်ာက္နာက်င္ေစမႈ ျဖစ္ေစခ့ဲသူ ေက်ာ္သက္အား ဥပေဒအရ အေရးယူေပးပါရန္ ဦးစံဦး မွတရားလိုျပဳလုပ္တိုင္တိုင္းခ့ဲေၾကာင္း ရဲမွတ္တမ္းအရ သိရသည္။
ျပည္သူ႕ဝန္ထမ္းအား တာဝန္ဝတၱရားေဆာင္ရြက္ျခင္းမွ ဟန္႔တားရန္ အလိုအေလ်ာက္နာက်င္ေစမႈ ျဖစ္ေစခ့ဲသူ ေက်ာ္သက္အား ေရႊေတာင္ နယ္ေျမရဲစခန္းမွ အမႈဖြင့္အေရးယူ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာ့အလင္း၊ဘိုဘို(မလိႈင္)
ဝမ္းတြင္း ေမ ၃၁
ဝမ္းတြင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္ တာဝန္ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ စည္ပင္ဝန္ထမ္းအား ဆဲဆို ထိုးႀကိတ္သူ ပုဒ္မ ႏွစ္ခုျဖင့္ အေရးယူထားေၾကာင္း သိရသည္။
ျဖစ္စဥ္မွာ ဝမ္းတြင္းၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕နယ္စည္ပင္သာေရးအဖြဲ႕ စည္းကမ္းထိမ္းသိမ္းေရး(၃) ဦးစံဦး ၂၀၁၈ ေမ ၃၀ နံနက္ ၄နာရီ အခ်ိန္ခန္႔တြင္ ၿမိဳ႕နယ္စည္ပင္သာယာရံုး၌ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္ ၿမိဳ႕နယ္ဒုဦးစီးမွဴး ဦးဆန္းဝင္း ၏ ညႊန္ၾကားခ်က္အရ ဝမ္းတြင္း ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းသို႕ နယ္ေက်ာ္ ဝက္သားမ်ားသယ္ေဆာင္ေနမႈအား စီစစ္ဖမ္းဆီးရန္ ကိုင္းေက်းရြာအုပ္စု အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ေရႊေတာင္နယ္ေျမရဲစခန္းမွ တပ္ၾကပ္ႀကီးထြန္းနိုင္ လိုင္စင္ရယူထားသူ ေဒၚစန္းေမႊး ကိုေက်ာ္စိုး ကိုဝင္းေအာင္ကိုစည္သူလြင္ တို့ႏွင့္အတူ မိုးေကာင္းေက်းရြာအနီးတြင္ ေစာင့္ဆိုင္းေနစဥ္ ကူမဲၿမိဳ႕ဘက္မွ ဝမ္းတြင္းၿမိဳ႕ဘက္သို႔ ဆင္ခ်ီတိုင္ ေက်းရြာ ေနသူ ဦးအုန္းေမာင္ ၄၈ ႏွစ္ မွ သုံးဘီးဆိုင္ကယ္ျဖင့္ ဝက္သားမ်ားအား သယ္ေဆာင္လာစဥ္ ဖမ္းဆီးရမိသျဖင့္ ဦးစံဦးမွ ၿမိဳ႕နယ္ဒုတိယ ဦးစီးမွဴး ဦးဆန္းဝင္း ထံသို့ ဖုန္းျဖင့္ သတင္းပို႔ခ့ဲရာ ဦးဆန္းဝင္းေရာက္ရွိလာၿပီး ကူမဲၿမိဳ႕ဘက္မွ သားသတ္လိုင္စင္ရရွိသူ ကိုဖိုးသားႏွင့္ ဝမ္းတြင္းၿမိဳ႕မွ သားသတ္လိုင္စင္႐ရွိသူ ေဒၚစန္းေမႊး တို့ ႏွစ္ဦးဆႏၶၵအရ ညိႈ႕ႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ေျပာၾကာခ့ဲၿပီး ၄င္းတို့မွ ေျမာက္ကိုင္ေက်းရြာ စာသင္ေက်ာင္းသို့ ထြက္ခြာသြားရာ ဦးစံဦးႏွင့္အတူ ကိုစည္သူလြင္ ကိုဝင္းေအာင္တို႔မွ ဝက္သားမ်ား ဖမ္းစီးသည့္ေနရာတြင္ က်န္ရစ္ခ့ဲစဥ္ ေက်ာ္သက္ ၃၄ႏွစ္ ဆင္ခ်ီတိုင္ေက်းရြာ ဝမ္းတြင္ၿမိဳ႕ေနသူေရာက္ရွိလာၿပီး ဦးစံဦးအား ညစ္ညမ္းစြာ ဆဲဆို၍ လက္သီးျဖင့္ ထိုးခ့ဲရာ ဦးစံဦးတြင္ ဝဲဘက္မ်က္ခုံး ဖူးေရာင္ဒဏ္ရာတစ္ခ်က္႐ရွိခ့ဲသျဖင့္ ျပည္သူ႔ဝန္ထမ္းအား တာဝန္ဝတၱရားေဆာင္ရြက္ျခင္းမွ ဟန္႔တားရန္ အလိုအေလ်ာက္နာက်င္ေစမႈ ျဖစ္ေစခ့ဲသူ ေက်ာ္သက္အား ဥပေဒအရ အေရးယူေပးပါရန္ ဦးစံဦး မွတရားလိုျပဳလုပ္တိုင္တိုင္းခ့ဲေၾကာင္း ရဲမွတ္တမ္းအရ သိရသည္။
ျပည္သူ႕ဝန္ထမ္းအား တာဝန္ဝတၱရားေဆာင္ရြက္ျခင္းမွ ဟန္႔တားရန္ အလိုအေလ်ာက္နာက်င္ေစမႈ ျဖစ္ေစခ့ဲသူ ေက်ာ္သက္အား ေရႊေတာင္ နယ္ေျမရဲစခန္းမွ အမႈဖြင့္အေရးယူ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာ့အလင္း၊ဘိုဘို(မလိႈင္)
ေအးသာယာေက်းရြာအနီးကားႏွင့္ဆိုင္ကယ္ တိုက္မိ၍တစ္ဦးေသဆုံးႏွစ္ဦးဒဏ္ရာရရွိ
ေအးသာယာေက်းရြာအနီးကားႏွင့္ဆိုင္ကယ္
တိုက္မိ၍တစ္ဦးေသဆုံးႏွစ္ဦးဒဏ္ရာရရွိ
တနသၤာရီ-ေမလ(၃၁)ရက္
ေမလ၃၀ရက္ေန႔ ည၅နာရိီခြဲအခိ်န္ခန္႔က ယာဥ္ေမာင္း သစ္ဦးေအာင္ အသက္၄၂ ႏွစ္ ေအာက္သရက္ေခ်ာင္းေက်းရြာ သရက္ေခ်ာင္းျမိဳ႕နယ္ေနသူသည္ ျမိဳ႕ေရႊထားဝယ္ ယာဥ္လိုင္း မွ ယာဥ္အမွတ္ 4F----ယာဥ္အား ျမိတ္ျမိဳ႕မွ ေကာ့ေသာင္းျမိ့သို႔ ျပည္ေထာင္စုလမ္းမၾကီးအတိုင္း ေမာင္းႏွင္လာစဥ္ တနသၤာရီျမိဳ့နယ္ သိန္ခြန္းေက်းရြာအုပ္စု ေအးသာယာေက်းရြာ မုိင္တိုင္အမွတ္၇၆/၄ ရွိေတာင္ကုန္းအတက္ေနရာအေရာက္တြင္ ေကာ့ေသာင္းျမိဳ့မွ ျမိတ္ျမိဳ့ဘက္သို႔ Wave-110ဒူးကာေကာက္အျပာေရာင္
ဆိုင္ကယ္(လိုင္စင္စီစစ္ဆဲ)အားေမာင္းႏွင္လာသည့္ ေက်ာ္မင္းစိုး အသက္၂၉ ႏွစ္ က်ဘမ္းလုပ္ ေကာ္အင္းရြာ ေလာင္းလုံျမိဳ့နယ္ေနသူသည္ ေရွ႕မွေမာင္းႏွင္ေနသည့္ဆိုင္ကယ္အားေက်ာ္တက္စဥ္ အရွိန္မထိန္းႏိုင္ျဖစ္ျပီး ျမိဳ့ေရႊထားဝယ္ယာဥ္နွင့္မ်က္နွာခ်င္းဆိုင္တိုက္မိ၍ လဲက်ခဲ႔ေၾကာင္း ယင္းသို႔ေက်ာ္တက္ခံရသည့္ ခိုင္ဝင္းနိုင္(ခ)သားတုတ္အသက္၂၄ႏွစ္ က်ဘမ္းလုပ္ ေအးသာယာရြာ သိန္ခြန္းေက်းရြာအုပ္စု တနသၤာရီျမိဳ့နယ္ေနသူေမာင္းႏွင္ျပီး စိုးသန္း အသက္၂၈ ႏွစ္ ဥယ်ာဥ္လုပ္ ေကာ္ေတာရြာ တကူအုပ္စုတနသၤာရီျမိဳ႕နယ္ေနသူစီးနင္းလိုက္ပါလာေသာ Wave-100 အနီ/ခဲ ေရာင္ ဆိုင္ကယ္မွာလဲက်ေနသည့္ ေက်ာ္မင္းစိုး ၏ဆိုင္ကယ္ႏွင့္ခိ်ပ္မိ၍တိမ္းေမွာက္ခဲ႔ျခင္းေၾကာင့္ ဆိုင္ကယ္ေမာင္းႏွင္သူ ေက်ာ္မင္းစိုး သည္ ဇက္ကိ်ဳး၍ အခင္းျဖစ္ေနရာတြင္ပင္ေသဆုံးခဲ့ျပီး Wave-100ဆိုင္ကယ္အားစီးနင္းလာသည့္ ခိုင္ဝင္းနိုင္မွာ ဦးေခါင္းယာဘက္ေပါက္ျပဲ ႏွာေခါင္းေသြးထြက္ ယာဒူးဆစ္/လက္ခုံတံေတာင္ဆစ္ပြန္းပဲ့ဒဏ္ရာမ်ား(မစိုးရိမ္ရ)ႏွင့္္ စိုးသန္းတြင္ယာလက္သန္းေပါက္ျပဲ ဝဲလက္ဖ်ံပြန္းပဲ ယာဒူးဆစ္ပြန္းပဲ ဒဏ္ရာမ်ား(မစိုးရိမ္ရ) ရရွိခဲ႔ၾကေၾကာင္းသိရွိရပါသည္ ။
အခင္းျဖစ္အရပ္သို႔တနသၤာရီျမိဳ့မစခန္း မွ ဒုရဲအုပ္ စိုင္းညီညီေဇာ္ႏွင့္ တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားသည္သိန္ခြန္းအုပ္စုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးမိ်ဳးေဇာ္ဦး ပါသက္ေသမ်ားႏွင့္အတူ ည၈နာရီခြဲ အခိ်န္သြားေရာက္စစ္ေဆး
၍ ေသဆုံး/ဒဏ္ရာ ရရွိသူ ၃ဦးအားတနသၤာရီျမိဳ့နယ္ေဆးရံု သို႔ေဆးစာေရးေပးပို႔ျပီး ယာဥ္အားမဆင္မျခင္ေမာင္းႏွင္သူ သစ္ဦးနွင့္ေက်ာ္မင္းစိုး(ေသဆုံး)တို႔အား အေရးယူေပးပါရန္ ဒုရဲအုပ္ စိုင္းညီညီေဇာ္မွတရားလိုျပဳတိုင္တန္းရာ (တနသၤာရီ)ၿမိဳ့မရဲစခန္းက အမႈဖြင့္အေရးယူထားေၾကာင္း ၿမိဳ့မရဲစခန္းမွသိရသည္။
နန္းသာရီ-ထိန္ဝင္း(ျပန္ဆက္)
တိုက္မိ၍တစ္ဦးေသဆုံးႏွစ္ဦးဒဏ္ရာရရွိ
တနသၤာရီ-ေမလ(၃၁)ရက္
ေမလ၃၀ရက္ေန႔ ည၅နာရိီခြဲအခိ်န္ခန္႔က ယာဥ္ေမာင္း သစ္ဦးေအာင္ အသက္၄၂ ႏွစ္ ေအာက္သရက္ေခ်ာင္းေက်းရြာ သရက္ေခ်ာင္းျမိဳ႕နယ္ေနသူသည္ ျမိဳ႕ေရႊထားဝယ္ ယာဥ္လိုင္း မွ ယာဥ္အမွတ္ 4F----ယာဥ္အား ျမိတ္ျမိဳ႕မွ ေကာ့ေသာင္းျမိ့သို႔ ျပည္ေထာင္စုလမ္းမၾကီးအတိုင္း ေမာင္းႏွင္လာစဥ္ တနသၤာရီျမိဳ့နယ္ သိန္ခြန္းေက်းရြာအုပ္စု ေအးသာယာေက်းရြာ မုိင္တိုင္အမွတ္၇၆/၄ ရွိေတာင္ကုန္းအတက္ေနရာအေရာက္တြင္ ေကာ့ေသာင္းျမိဳ့မွ ျမိတ္ျမိဳ့ဘက္သို႔ Wave-110ဒူးကာေကာက္အျပာေရာင္
ဆိုင္ကယ္(လိုင္စင္စီစစ္ဆဲ)အားေမာင္းႏွင္လာသည့္ ေက်ာ္မင္းစိုး အသက္၂၉ ႏွစ္ က်ဘမ္းလုပ္ ေကာ္အင္းရြာ ေလာင္းလုံျမိဳ့နယ္ေနသူသည္ ေရွ႕မွေမာင္းႏွင္ေနသည့္ဆိုင္ကယ္အားေက်ာ္တက္စဥ္ အရွိန္မထိန္းႏိုင္ျဖစ္ျပီး ျမိဳ့ေရႊထားဝယ္ယာဥ္နွင့္မ်က္နွာခ်င္းဆိုင္တိုက္မိ၍ လဲက်ခဲ႔ေၾကာင္း ယင္းသို႔ေက်ာ္တက္ခံရသည့္ ခိုင္ဝင္းနိုင္(ခ)သားတုတ္အသက္၂၄ႏွစ္ က်ဘမ္းလုပ္ ေအးသာယာရြာ သိန္ခြန္းေက်းရြာအုပ္စု တနသၤာရီျမိဳ့နယ္ေနသူေမာင္းႏွင္ျပီး စိုးသန္း အသက္၂၈ ႏွစ္ ဥယ်ာဥ္လုပ္ ေကာ္ေတာရြာ တကူအုပ္စုတနသၤာရီျမိဳ႕နယ္ေနသူစီးနင္းလိုက္ပါလာေသာ Wave-100 အနီ/ခဲ ေရာင္ ဆိုင္ကယ္မွာလဲက်ေနသည့္ ေက်ာ္မင္းစိုး ၏ဆိုင္ကယ္ႏွင့္ခိ်ပ္မိ၍တိမ္းေမွာက္ခဲ႔ျခင္းေၾကာင့္ ဆိုင္ကယ္ေမာင္းႏွင္သူ ေက်ာ္မင္းစိုး သည္ ဇက္ကိ်ဳး၍ အခင္းျဖစ္ေနရာတြင္ပင္ေသဆုံးခဲ့ျပီး Wave-100ဆိုင္ကယ္အားစီးနင္းလာသည့္ ခိုင္ဝင္းနိုင္မွာ ဦးေခါင္းယာဘက္ေပါက္ျပဲ ႏွာေခါင္းေသြးထြက္ ယာဒူးဆစ္/လက္ခုံတံေတာင္ဆစ္ပြန္းပဲ့ဒဏ္ရာမ်ား(မစိုးရိမ္ရ)ႏွင့္္ စိုးသန္းတြင္ယာလက္သန္းေပါက္ျပဲ ဝဲလက္ဖ်ံပြန္းပဲ ယာဒူးဆစ္ပြန္းပဲ ဒဏ္ရာမ်ား(မစိုးရိမ္ရ) ရရွိခဲ႔ၾကေၾကာင္းသိရွိရပါသည္ ။
အခင္းျဖစ္အရပ္သို႔တနသၤာရီျမိဳ့မစခန္း မွ ဒုရဲအုပ္ စိုင္းညီညီေဇာ္ႏွင့္ တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားသည္သိန္ခြန္းအုပ္စုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးမိ်ဳးေဇာ္ဦး ပါသက္ေသမ်ားႏွင့္အတူ ည၈နာရီခြဲ အခိ်န္သြားေရာက္စစ္ေဆး
၍ ေသဆုံး/ဒဏ္ရာ ရရွိသူ ၃ဦးအားတနသၤာရီျမိဳ့နယ္ေဆးရံု သို႔ေဆးစာေရးေပးပို႔ျပီး ယာဥ္အားမဆင္မျခင္ေမာင္းႏွင္သူ သစ္ဦးနွင့္ေက်ာ္မင္းစိုး(ေသဆုံး)တို႔အား အေရးယူေပးပါရန္ ဒုရဲအုပ္ စိုင္းညီညီေဇာ္မွတရားလိုျပဳတိုင္တန္းရာ (တနသၤာရီ)ၿမိဳ့မရဲစခန္းက အမႈဖြင့္အေရးယူထားေၾကာင္း ၿမိဳ့မရဲစခန္းမွသိရသည္။
နန္းသာရီ-ထိန္ဝင္း(ျပန္ဆက္)
ဧရာဝတီတိုင္း က ကြ်န္းစုေလးတခုေပၚမွာ တကယ္ျဖစ္ခဲ႔တဲ့ ဘီလူးေစာင့္ တဲ႔ ေစတီ
က်ြန္ေတာ္ရဲ႕ အဖိုးလက္ထက္ေလာက္ကေပါ့ဗ်ာ။ ဧရာဝတီတိုင္း က ကြၽန္းစုေလးတခုေပၚမွာ တကယ္ျဖစ္ခဲ့တာေလးကို စာဖတ္သူေတြက္ိုမွ်ေဝေပးခ်င္ပါတယ္။
အရင္တုန္းကဆိုေတာ့ က်ေတာ္ ေနတဲ့႐ြာ ႀကီးက ေတာအုပ္ႀကီးတခုပါဘဲ ထိုေတာအုပ္ထဲမွာ ၿခဳံႏြယ္ပိတ္ေပါင္းေတြဖုံးလႊမ္းေနတဲ့ ေစတီ ငုတ္တိုေလးတစ္ဆူရွိပါတယ္။
အရင္းတုန္းက လူေတြက သစ္တိုက္ သစ္ခြဲ လုပ္က်တာေပါ့ဗ်ာ လယ္ေတြဘာေတြေကာမလုပ္ဘူးလားလို႔မေမးနဲ႔အကုန္လုပ္တယ္။
က်ေတာ္ေျပာေနတာနဲ႔တင္ဇာတ္လမ္းက လိုရင္းမေရာက္ေတာ့ဘူးဗ်ာ ကဲဆက္ရေအာင္။
“ေဒါင္ ေဒါင္ ” အစည္းအေဝးထိုင္ဖို႔႐ြာသားေတြကို သူႀကီးက အခ်က္ေပးလိုက္ေသာအသံျဖစ္သည္။
႐ြာသားေတြကလည္းတအိမ္တေယာက္ သူႀကီးအိမ္သို႔ထြက္လာက်ပါတယ္ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ဘာအေရးႀကီးကိစၥမ်ားရွိလို႔လဲေပါ့အခ်င္းခ်င္း တီးတိုးေျပာဆိုေနက်ပါတယ္။
သူႀကီးအိမ္ေရာက္ေတာ့ ေျမကြက္အလြတ္ေလးေပၚမွာ ဖိနပ္ေလးေတြ ဖင္ခုၿပီးထိုင္ ေစာင့္ေနက်ပါတယ္။
မၾကာခင္ ႏႈတ္ခမ္းေမႊးကား ကား နဲ႔ လူႀကီးတဦးေရာက္လာၿပီး “႐ြာသူ ႐ြာသားေတြကို က်ဳပ္ဒီေန႔ေခၚလိုက္ရတဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ ႐ြာသစ္တည္ဖို႔ကိစၥဘဲျဖစ္တယ္”။
ထိုခ်ိန္ ႐ြာသားတေယာက္က မတ္တပ္ရပ္လိုက္ၿပီး ဘယ္ေနရာမွာ ႐ြာတည္မွာလဲ သူႀကီးရ က်ေတာ္တို႔ကေကာ ဒီ႐ြာကေျပာင္းရမွာလား။
အယ့္လို လည္းမဟုတ္ေသးဘူး ဖိုးနီရဲ႕ အခုငါတို႔႐ြာသစ္တည္တယ္ ဆိုတာ ငါ့တို႔တိုင္းရင္းသားေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ေနလို႔ရေအာင္လို႔ပါ မင္းအေစာကေျပာသလို ဒီ႐ြာကေျပာင္းစရာလည္းမလိုပါဘူး ႐ြာသစ္မွာ ေနခ်င္တဲ့သူကေတာ့ သြားေနလို႔ရပါတယ္။
“ဒါဆိုသူႀကီး ေနရာေကာ ေ႐ြးၿပီးၿပီလား”႐ြာသားတေယာက္ရဲ႕အသံျဖစ္သည္။
“ေအး ေ႐ြးၿပီးၿပီကြ တို႔႐ြာရဲ႕ေတာင္ဖ်ားက ေတာ အုပ္ကေလးဘဲ ”
“ဟာ သူႀကီး ျဖစ္ပါ့မလားဗ်ာ ”
“ေဟ ဘာလို မျဖစ္ရမွာလဲကြ”
“အယ့္ေတာ အုပ္ထဲက မၾကာခနဆ္ိူသလို လူေသလိုက္ စုန္းမီးလိုလို သရဲမီးလိုလို ေတြလည္း တတ္လာလိုက္နဲ႔ဗ်ာ သူႀကီးရယ္တျခားေနရာျပန္ ေ႐ြးလိုက္ပါလား” ဖိုးနီရဲ႕စကားသံျဖစ္သည္။
“ဟာ ဘယ္ျဖစ္မလဲကြ အခုေတာ့မွ ၿမိဳ႕ပိုင္မင္း ကဒီေနရာဘဲ႐ြာ သစ္တည္ဖို႔ အမိန႔္ခ်ထားတာကြ ဖိုးနီရ ”
“ဒါဆိုလည္း မတတ္ႏိုင္ဘူးေလ သူႀကီးရယ္ ဘယ္ခ်ိန္စမွာလဲ ႐ြာတည္ဖို႔က ”
“မနက္ျဖန္ စမယ္ တအိမ္တေယာက္ ေတာရွင္းဖို႔လိုက္ရမယ္ မလိုက္တဲ့အိမ္က ဒဏ္ခတ္ခံရမယ္ က်ဳပ္ေျပာခ်င္တာဒီေလာက္ပါဘဲ အားလုံးျပန္ႏိုင္ပါၿပီ ”
႐ြာသားေတြလည္း တေယာက္တေပါက္နဲ႔အိမ္ကိုျပန္သြားက်ပါတယ္။
ေနာက္ေန႔ေရာက္ေတာ့ တအိမ္တေယာက္ ဓားကိုယ္စီကိုင္ၿပီးေတာ့ ေတာရွင္းဖို႔ သူႀကီးအိမ္သို႔ လူလာစုက်ပါတယ္။
လူေတြစုံေလာက္ၿပီဆိုေတာ့မွ သူႀကီကလည္း သြားက်မယ္ ေဟ့ ဆိုၿပီး ႏွလုံးျပဴးေသနတ္ကိုလြယ္ ကာ ေရွ႕ကေန ဦးေဆာင္ၿပီးထြက္သြားပါတယ္။
ဒီလိုနဲ႔ နာရီဝက္ေလာက္ေလွ်ာက္လိုက္ေတာ့ ေတာ အုပ္ကေလးရဲ႕အစပ္ကို ေရာက္လာပါတယ္။
သူႀကီးက အသင့္ယူလာတဲ့ ကန္ေတာ့ပြဲနဲ႔ဖေယာင္းတိုင္ အေမႊးတိုင္တို႔ကို ထြန္းလိုက္ၿပီ း ေတာပိုင္ ေတာင္ပိုင္ မ်ားကို ခြင့္ေတာင္းပါတယ္ ၿပီးေတာ့ ႐ြာသားေတြကို သစ္ပင္ေတြကို စခုတ္ခိုင္းလိုက္ပါတယ္။
သူႀကီးဆိုၿပီး ေအးေဆးထိုင္ေနမယ္မထင္နဲ႔ သူကိုယ္တိုင္ ေတာ ခုတ္ဓားနဲ႔ ဝင္ ခုတ္ေနတာပါ ဒါက ႐ြာသားေတြရဲ႕စည္းလုံးညီၫြတ္မႈကိုျပသလည္းျဖစ္ပါတယ္။
သစ္ပင္ေတြခုတ္ ရွင္းတာ ပထမတရက္ ေအးေဆး ုတိယတရက္လည္း ေအးေဆး တတိယရက္လည္းေရာက္ေတာ့။
“ဗ်ိဳ႕သူႀကီး ဒီမွာ လာၾကည့္ပါဦးဗ် ေစတီပ်တ္တဆူဘဲ ” ႐ြာသားတဦးရဲ႕အသံေၾကာင့္တျခား႐ြာသားေတြေရာ သူႀကီးပါ ထို႐ြာသားနားသို႔ လာက်ပါတယ္။
သူ႔ႀကီးက “ဟုတ္သကြ ေစတီပ်တ္တဆူဘဲ ငါတို႔႐ြာသားေတြ နဲ႔ထိုက္လို႔ဖူးရတာေနမ “ဆိုၿပီး သူႀကီးက ထိုင္ကန္ေတာ့ေတာ့ ႐ြားသားေတြလည္း လိုက္ကန္ေတာ့က်ပါတယ္။
ထိုခ်ိန္ ေက်ာ္ႀကီးက “ဗ်ိဳ႕သူႀကီးဒီဘက္မွာ လည္းဘီလူး႐ုပ္ႀကီးဗ် တကယ့္အသက္ဝင္ေနတဲ့အတိုင္းဘဲ ”
“ေအးကြာ ဒီေစတီ ေလးက ေရွးေခတ္ မင္းေတြတည္သြားတာ ျဖစ္ေလာက္တယ္ ဘီလူး႐ုပ္ကလည္း လက္ယာေျမာက္တယ္ အသက္ဝင္ေနတဲ့အတိုင္းဘဲ ”
“ဟုတ္တယ္ဗ် သူႀကီး က်ေတာ္ေတာင္ ၾကည့္ရင္းနဲ႔ေၾကာက္လာၿပီ “႐ြာသားတဦးက ေျပာလိုက္ေသာစကားသံျဖစ္သည္။
သူႀကီးကလည္း “ေအးကြာ တို႔ေတြဒီေန႔ အပင္ေတြဆက္မရွင္းက်ေတာ့ဘဲ ေစတီေလး ကို ႐ုပ္လုံးေပၚလာေအာင္ ၿခံဳေတြႏြယ္ေတြခုတ္က်ရေအာင္ ”
သူႀကီးရဲ႕စကားေၾကာင့္႐ြာသားေတြလည္း ဓားေတြကိုယ္စီျပန္ကိုင္လိုက္ၿပီး ေစတီေလး ဝန္းက်င္ ကို ရွင္းလင္း က်ပါေတာ့တယ္။
ထိုသတင္းကား တျခား႐ြာရွိ သိုက္ဆရာ ဦးဖုန္းေမာင္ နားထဲသို႔ ေရာက္သြားပါတယ္ ဦးဖုန္းေမာင္ကလည္း သူတူးလို႔မရတဲ့သိုက္ဆိုတာ မရွိဘူး။
သူတပည့္ ဇာနည္ နဲ႔ညိဳႀကီးကို ေခၚလိုက္ပါတယ္။
“ဆရာႀကီး က်ေတာ္တို႔ကိုေခၚတယ္ဆို ဘာ ခိုင္းစရာရွိလို႔ပါလဲ ”
“သိုက္ တခု ေတြ႕ထားတယ္ ဟိုဘက္႐ြာက ေတာ အုပ္ထဲက ေစတီ ျပတ္တခုမွာ အယ့္တာ သိုက္တူးဖို႔ မင္းတ္ု႔ႏွစ္ေယာက္အကူအညီလိုတယ္ ”
“ဒါမ်ား ဆရာႀကီးရယ္ ႀကိဳက္တဲ့ခ်ိန္ေျပာ ကေတာ္တို႔က လိုက္ၿပီးသားဘဲ ဆရာႀကီးရဲ႕ေက်းဇူးေတြကိုလည္း က်ေတာ္တို႔ဆပ္လို႔မကုန္ပါဘူး ”
“ေအးဒါဆို ေနာက္လကြယ္ေန႔ လုပ္ငန္းစက်မယ္ အသင့္လုပ္ထားက် ”
“ဟုတ္ကဲ့ပါဆရာႀကီး” ဆိုၿပီး ဇာနည္နဲ႔ညိဳႀကီးတို႔ႏွစ္ေယာက္အိမ္သို႔ျပန္သြားပါေတာ့တယ္။
ဟိုဘက္မွာေတာ့ သူႀကီးနဲ႔႐ြာသားေတြက ေတာအုပ္ေလးကို ဆက္ၿပီး မရွင္းေတာ့ဘဲ ေစတီေတာ္ေလးကိုသာ ျပဳျပင္ေနက်ပါတယ္။
တ႐ြာလုံးရဲ႕မ်က္ႏွာ မွာေတာ့ အၿပံဳးကိုယ္စီနဲ႔ ေပါ့ဗ်ာ ထြန္းေမာင္တေယာက္ ဘီလူး႐ုပ္ႀကီးနားသို႔ကပ္သြားၿပီး။
“ေအာင္မေလး ဗ် “ဆိုၿပီး အက်ယ္ႀကီးေအာ္ လိုက္ပါတယ္ သူႀကီးေကာ ႐ြာသားေတြပါ ေရာက္လာၿပီး။
“ဟိတ္ေကာင္ ထြန္းေမာင္ ဘာေတြ႕လို႔လဲကြ ”
စကားသံထစ္ထစ္ျဖင့္ !”သ သႀကီး ဘီ ဘီလူး႐ုပ္ႀကီးက မ်က္ေတာင္ခတ္တယ္ဗ် ”
“ဟာ မျဖစ္ႏိုင္တာကြာ ႐ုပ္တုႀကီးဘဲ ဘယ္လို မ်က္ေတာင္ခတ္ႏိုင္မွာလဲ ”
“က်ေတာ္ ေသခ်ာ ေတြ႕လိုက္တာပါ မယုံရင္ သူႀကီး တို႔ၾကည့္ ၾကည့္လိုက္ေလ ”
ဟုတ္တယ္ဗ် ထြန္းေမာင္ေျပာတဲ့အတိုင္းဘဲ ဘီလူး႐ုပ္ႀကီး ကမ်က္ေတာင္ခတ္ေနပါတယ္။
သူႀကီးက “ဟာ ဟိတ္ေကာင္ေတြ ဒီဘုရားက အေတာ္တန္ခိုးႀကီးတယ္ ေနာ္ အမွား မလုပ္မိေစနဲ႔ အေပါ့အပါးသြားရင္ေတာင္ အရင္ဆုံးခြင့္ေတာင္းၿပီးမွ သြားက် ”
“.ဟုတ္ကဲ့ပါ သူႀကီး က်ေတာ္တို႔လည္းေၾကာက္လာၿပီ ျပန္ရေအာင္သူႀကီးရယ္”
“ေအးေလ ဒါဆိုလည္း ျပန္က်တာေပါ့ ”
ဆိုၿပီးအိမ္ကို အျမန္ ေလွ်ာက္လာခဲ့က်ပါတယ္။
လကြယ္ေန႔မတိုင္ခင္ ေရွ႕တရက္က သူႀကီးတ္ု႔အဖြဲ႕ ေတာ ခုတ္ဖို႔ဆင္းေတာ့ ဘီလူး မ်က္ လုံးကေန ေသြးေတြစီးက်ေနတာကိုေတြ႕လိုက္ရပါေတာ့တယ္။
ထိုေန႔က ဆရာေတာ္ ဘုရားလည္း ပါလာခဲ့ပါတယ္ ဆရာေတာ္က ဘီလူး႐ုပ္ေဘးနားသို႔ကပ္သြားကာ
“ဘီလူးမ်က္လုံးက ေသြးမ်က္ရည္ က်တယ္ဆိုေတာ့ ဒါမေကာင္းတဲ့နိမိတ္ဘဲ ဒီေနရာမွာေတာ့ တခုခုျဖစ္လိမ့္ဦးမယ္ ဒကာတို႔”
ဆရာေတာ္ရဲ႕စကားေၾကာင့္ အကုန္လုံးထိတ္လန႔္သြားက်ပါတယ္။
ထိုေန႔ က အလုပ္ကိုေသခ်ာ မလုပ္ႏိုင္ဘဲ စိုးရိမ္စိတ္ေတြႀကီးစိုးေနခဲ့ပါတယ္ ဆရာေတာ္က ေတာ့ ေမတၱာသုတ္ကို ႐ြတ္ဖတ္ေနတာေပါ့ဗ်ာ။
႐ြာသားမ်ား အိမ္သို႔ေရာက္ေသာ္လည္း ထိုအေၾကာင္းကို ဇနီးမယားေတြ ဆီ ျပန္ေျပာ ျပက်ပါတယ္ မိန္းမသားေတြကလည္း အေတာ္ေလးကို ထိတ္လန႔္သြားက်ပါတယ္။
ဒီေန႔ လျပည့္ေန႔ သိုက္ဆရာ ဖုန္းးေမာင္တို႔သုံးေယာက္အႀကံရွိသူပီပီ ဟိုဘက္႐ြာက အမ်ိဳးအိမ္ကို ေန႔လည္တည္းက သြား ၿပီး တည္းခိုလိုက္က်ပါတယ္။
လိုအပ္တဲ့ပစၥည္းေတြယူၿပီး ေတာ့ ည ၁၁ နာရီေလာက္မွာ တည္းတဲ့အိမ္ကေနထြက္ခဲ့က်ပါတယ္။
ေစတီ ပ်တ္ကေလးသို႔ေရာက္ေသာအခါ ႀကိဳးျဖင့္ စည္း ခ်က္ ခ်လိုက္ပါတယ္ ေလးေထာင့္ပုံ သဏၭာန္ ၿပီးေတာ့ ကန္ေတာ့ပြဲတခုေပးၿပီဴး အုန္းသီးေပၚမွာ ဖေယာင္းတိုင္တတိုင္ထြန္းလိုက္ပါတယ္။
ဇာနည္နဲ႔ညိဳႀကီးကေတာ့ ေပါက္ျပားကိုယ္စီ ကို င္ လို႔ ဆရာႀကီး အမိန႔္ေပးတာနဲ႔တူးဖို႔အသင့္လုပ္ေနပါတယ္။
ဦးဖုန္းေမာင္လည္း တူးေတာ့ လို႔ေျပာလိုက္ေရာ ဇာနည္နဲ႔ညိဳႀကီးက အားရပါးရ တူးလိုက္က္က်ပါတယ္။
ဦးဖုန္းေမာင္ကေတာ့ ဂါထာတပုဒ္ကို အဌာန္က႐ိုင္းက်က်႐ြတ္ဖတ္ေနပါတယ္ ည၁၂ ေလာက္ က်ေတာ့ ေျမႀကီးထဲကေန ေ႐ႊ အိုးႀကီးတလုံးေပၚလာပါေတာ့တယ္။
ထို ေ႐ႊအိုးႀကီး ေပၚလာတာနဲ႔တၿပိဳင္နက္ ဘီလူး႐ုပ္ထုႀကီးက လည္း အသက္ဝင္လာခဲ့ပါ တယ္ ဒါေပမယ္ ေ႐ႊအိုးငန္းေနတဲ့ ဦးဖုန္းေမာင္တ္ု႔သုံးေယာက္ကေတာ့ မသိရွာေပ။
ထိုခ်ိန္ ဖေယာင္းတိုင္က ႐ုတ္ တရက္ၿငိမ္းသြားပါတယ္ တဆက္ဆည္းဘဲ သူတို႔ေရွ႕တည္းကို မ်က္လုံးနီနီ ႀကီး နဲ႔အေကာင္ႀကီးတေကာင္ ကပ္လာပါေတာ့။
အနားေရာက္ေတာ့မွ ဘီလူးႀကီး ျဖစ္ေနမွန္းသိ လိုက္ရတာ သူတ္ု႔ေနာက္က်သြားေခ်ၿပီ ဘီလူးရဲ႕ သံလ်က္ဖ်ားမွာ လူသုံးေယာက္ အသက္ေပးလိုက္ရေလၿပီ။
ေ႐ႊအိုးႀကီးလည္း ေျမႀကီးထဲသို႔တျဖည္းျဖည္းျပန္ဝင္သြားပါေတာ့တယ္ ထိုအခါမွ ဘီလူးႀကီးလည္း မူလေက်ာက္႐ုပ္ႀကီးအသြင္သို႔ကူးေျပာင္းသြားပါေတာ့တယ္။
မနက္ေရာက္ေတာ့ သူႀကီးအဖြဲ႕ ေတာခုတ္ဖို႔လာရင္းနဲ႔ေစတႌေလးေဘးနားမွာ လူသုံးေယာက္ရဲ႕အေလာင္းကိုေတြ႕ေခ်ၿပီ။
ၿပီးေတာ့လည္း ဘီလူးရဲ႕သံလ်က္မွာလည္း ေသြးစြန္းေနတာကို ပါအားလုံးျမင္လိုက္ရေတာ့ ဟာခနဲ ဟကခနဲျဖစ္သြားက်ပါတယ္။
တေန႔ေသာ ညမွာ သူႀကီး အိမ္မက္ထဲသို႔ဝတ္ျဖဴစင္ၾကယ္နဲ႔ဘိုးေတာ္တဦးေရာက္လာၿပီး။
“ငါ့ေျမး ေတာအုပ္ကေလးထဲက ေစတီေလးကို အသစ္ျပန္ မြမ္းမံလိုက္ပါ ငါ့ေျမးတို႔႐ြာအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးေတြအမ်ားႀကီး ရလာလိမ့္မယ္ “လို႔ေျပာၿပီး ေပ်ာက္ကြယ္သြားပါတယ္။
သူႀကီၚလည္း ထိုအိမ္မက္ေၾကာင့္ ႐ြာသားေတြနဲ႔တိုင္ပင္ၿပီး ေစတီ အေဟာင္းေ လးကို ငုံလိုက္ၿပီး ကိုးေတာင္ျပည့္ ေစတီေတာ္ျမတ္ႀကီးကိုတည္ထားလိုက္က်ပါတယ္။
ထိုေစတီေလး ၿပီးတာနဲ႔ ႐ြာ ကေလးက လူေတြက ေကာင္းျခင္းမ်ားစြာခံစားက်ရပါေတာ့တယ္။
ယခုအခါ ထိုေစတီေလးရဲ႕အမည္မွာ ျပည္လုံးခ်မ္းသာ ကြၽန္းဦး ဆုေတာင္းျပည့္ေစတီေတာ္အျဖစ္ ယေန႔တိူင္တည္ရွိေနပါေသးသည္။
စာဖတ္သာအေပါင္း မဂၤလာရွိေသာ အခ်ိန္ေတြပိုင္ဆိုင္ႏိုင္က်ပါေစ။
Hello Myanmar
ေျမာင္းျမတြင္ ျမစ္အတြင္းေရခ်ိဳးဆင္းရာမွ ေရနစ္ေသဆံုးမႈ ျဖစ္ပြား
ေျမာင္းျမတြင္ ျမစ္အတြင္းေရခ်ိဳးဆင္းရာမွ ေရနစ္ေသဆံုးမႈ ျဖစ္ပြား
ေျမာင္းျမ ေမ ၃၁
ဧရာဝတီတိုင္းေဒသၾကီး၊ ေျမာင္းျမခရိုင္၊ ေျမာင္းျမျမိဳ့နယ္တြင္ ယေန႕ေန႕လည္ (၃း၃၀)ခန္႕က အမ်ိဳးသားတစ္ဦး ေရခ်ိဳးဆင္းရာမွ ေရနစ္ေသဆံုးမႈျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ေသဆံုးသူမွာ ဦးခင္ေဇာ္ အသက္(၄၀)ႏွစ္ ျဖစ္ျပီး ေျမာင္းျမခရိုင္ ျမစႏၵာရပ္ကြက္တြင္ ေနထိုင္သူ တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ေသဆံုးသူ၏ ရုပ္အေလာင္းကို ၄င္း၏ဇနီးျဖစ္သူမွ စတင္ေတြ႕ရွိခဲ့ျပီး သက္ဆိုင္ရာမွ စစ္ေဆးရာတြင္ အေလာင္းအားေမွာက္လ်က္အေနအထားျဖင့္ ႏႈတ္ခမ္းမ်ားျပာ၍ အေရျပားမ်ားတြန္႕ေနကာ ျပင္ပဒဏ္ရာတစ္စံုတစ္ရာ မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ဆက္လက္၍ ေသဆံုးသူ၏ ရုပ္အေလာင္းအား ေျမာင္းျမခရိုင္/ျမိဳ႕နယ္/အရန္မီးသတ္တပ္ဖဲြ႕ဝင္မ်ားမွ ေျမာင္းျမေဆးရံုသို႕ ပို႕ေဆာင္ခဲ့ရာ ေျမာင္းျမေဆးရံုမွ ေဒါက္တာျပည့္ျဖိဳးေဆြမွ PR044ျဖင့္ လက္ခံခဲ့ျပီး ဆက္လက္စစ္ေဆးလ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
မိုးစက္(ေျမာင္းျမ ျပန္/ဆက္)
ေျမာင္းျမ ေမ ၃၁
ဧရာဝတီတိုင္းေဒသၾကီး၊ ေျမာင္းျမခရိုင္၊ ေျမာင္းျမျမိဳ့နယ္တြင္ ယေန႕ေန႕လည္ (၃း၃၀)ခန္႕က အမ်ိဳးသားတစ္ဦး ေရခ်ိဳးဆင္းရာမွ ေရနစ္ေသဆံုးမႈျဖစ္ပြားခဲ့သည္။
ေသဆံုးသူမွာ ဦးခင္ေဇာ္ အသက္(၄၀)ႏွစ္ ျဖစ္ျပီး ေျမာင္းျမခရိုင္ ျမစႏၵာရပ္ကြက္တြင္ ေနထိုင္သူ တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ေသဆံုးသူ၏ ရုပ္အေလာင္းကို ၄င္း၏ဇနီးျဖစ္သူမွ စတင္ေတြ႕ရွိခဲ့ျပီး သက္ဆိုင္ရာမွ စစ္ေဆးရာတြင္ အေလာင္းအားေမွာက္လ်က္အေနအထားျဖင့္ ႏႈတ္ခမ္းမ်ားျပာ၍ အေရျပားမ်ားတြန္႕ေနကာ ျပင္ပဒဏ္ရာတစ္စံုတစ္ရာ မရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ဆက္လက္၍ ေသဆံုးသူ၏ ရုပ္အေလာင္းအား ေျမာင္းျမခရိုင္/ျမိဳ႕နယ္/အရန္မီးသတ္တပ္ဖဲြ႕ဝင္မ်ားမွ ေျမာင္းျမေဆးရံုသို႕ ပို႕ေဆာင္ခဲ့ရာ ေျမာင္းျမေဆးရံုမွ ေဒါက္တာျပည့္ျဖိဳးေဆြမွ PR044ျဖင့္ လက္ခံခဲ့ျပီး ဆက္လက္စစ္ေဆးလ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
မိုးစက္(ေျမာင္းျမ ျပန္/ဆက္)
ခႏၱီးျမိဳ႕နယ္အားကစားနွင္႔ကာယပညာဦးစီးဌာနတြင္ ၀န္ထမ္းႏွစ္ဦးသာရွိ၍ အားကစားျပကၡဒိန္အတုိင္းျပိဳင္ပြဲမ်ား က်င္းပရန္ ခက္ေန
ခႏၱီးျမိဳ႕နယ္အားကစားနွင္႔ကာယပညာဦးစီးဌာနတြင္ ၀န္ထမ္းႏွစ္ဦးသာရွိ၍ အားကစားျပကၡဒိန္အတုိင္းျပိဳင္ပြဲမ်ား က်င္းပရန္ ခက္ေန
စစ္ကုိင္းတုိင္းေဒသၾကီး ခႏၱီးခရုိင္ ခႏၱီးၿမိဳ႕နယ္ အားကစားႏွင့္ကာယပညာဦးစီးဌာနတြင္ ဖြဲ႔စညး္ပုံအရ ၀န္ထမ္း ၆ ဦးရွိရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ရွိတြင္ အားကစားမွဴးႏွင္႔ ဒုလက္ေထာက္ၾကီးၾကပ္ေရးမွဴး တုိ႔ ႏွစ္ဦး သာ ရွိ၍ အားကစားျပကၡဒိန္ ျပိဳင္ပြဲမ်ား လည္ပတ္ေအာင္ က်င္းပေပးရန္ အခက္အခဲျဖစ္ေနေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
“ ရွိတဲ႔ ဒုလက္ေထာက္ၾကီးၾကပ္ေရးမွဴးကလည္း လာမယ္႔နွစ္မွာ သက္ျပည္႔ပင္စင္ ယူေတာ႔မွာဆုိေတာ႔ လူက မရွိေတာ႔ဘူး၊ဖြဲ႔စည္းပုံအတုိင္းအျပည္႔မခန္႔ႏုိင္ရင္ေတာင္ အားကစားျပိဳင္ပြဲေတြ က်င္းပဖုိ႔ သင္႔ေလ်ာ္တဲ႔ ၀န္ထမ္းေတြ ခန္႔ေပးဖုိ႔လုိတယ္ “ ဟု ခႏၱီးျမိဳ႕နယ္လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ဦးသိန္းလႈိင္၀င္း ကေျပာသည္။
ခႏၱီးခရိုင္ အားကစားနွင္႔ကာယပညာဦးစီးဌာနတြင္ ယခင္က လက္ေထာက္ညြန္မွဴး တစ္ဦးတည္းသာ ရွိေသာ္လည္း ယခုနွစ္တြင္ ရုးံအကူ တစ္ဦး၊အားကစားမွဴးတစ္ဦးတုိ႔ကုိ အင္အားျဖည္႔စြတ္ကာ ေျပာင္းေရႊ႕တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ေစခဲ႔ေၾကာင္း လူမႈေရး၀န္ၾကီး ေဒါက္တာ ေဇာ္၀င္း ကေျပာသည္။
သုိ႔ျဖစ္၍ ခႏၱီးခရုိင္ႏွင္႔ ခႏၱီးျမိဳ႕နယ္ ႏွစ္ခုေပါင္းတြင္ အရာထမ္း၊အမႈထမ္း ၀န္ထမ္း ၅ ဦးရွိ၍ လက္ရွိအင္အားျဖင့္ လုပ္ငန္းမ်ား အဆင္ေျပစြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည့္အေျခေနရွိေသာေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ ဝန္ထမ္းအင္အားခန္႔ထားခြင့္ရရွိလာမွ ထည့္သြင္းစဥ္းစားေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း လူမႈေရးဝန္ႀကီး ကေျပာသည္။
ကုိသစၥာ-မုံရြာ
စစ္ကုိင္းတုိင္းေဒသၾကီး ခႏၱီးခရုိင္ ခႏၱီးၿမိဳ႕နယ္ အားကစားႏွင့္ကာယပညာဦးစီးဌာနတြင္ ဖြဲ႔စညး္ပုံအရ ၀န္ထမ္း ၆ ဦးရွိရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ရွိတြင္ အားကစားမွဴးႏွင္႔ ဒုလက္ေထာက္ၾကီးၾကပ္ေရးမွဴး တုိ႔ ႏွစ္ဦး သာ ရွိ၍ အားကစားျပကၡဒိန္ ျပိဳင္ပြဲမ်ား လည္ပတ္ေအာင္ က်င္းပေပးရန္ အခက္အခဲျဖစ္ေနေၾကာင္း သတင္းရရွိသည္။
“ ရွိတဲ႔ ဒုလက္ေထာက္ၾကီးၾကပ္ေရးမွဴးကလည္း လာမယ္႔နွစ္မွာ သက္ျပည္႔ပင္စင္ ယူေတာ႔မွာဆုိေတာ႔ လူက မရွိေတာ႔ဘူး၊ဖြဲ႔စည္းပုံအတုိင္းအျပည္႔မခန္႔ႏုိင္ရင္ေတာင္ အားကစားျပိဳင္ပြဲေတြ က်င္းပဖုိ႔ သင္႔ေလ်ာ္တဲ႔ ၀န္ထမ္းေတြ ခန္႔ေပးဖုိ႔လုိတယ္ “ ဟု ခႏၱီးျမိဳ႕နယ္လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ဦးသိန္းလႈိင္၀င္း ကေျပာသည္။
ခႏၱီးခရိုင္ အားကစားနွင္႔ကာယပညာဦးစီးဌာနတြင္ ယခင္က လက္ေထာက္ညြန္မွဴး တစ္ဦးတည္းသာ ရွိေသာ္လည္း ယခုနွစ္တြင္ ရုးံအကူ တစ္ဦး၊အားကစားမွဴးတစ္ဦးတုိ႔ကုိ အင္အားျဖည္႔စြတ္ကာ ေျပာင္းေရႊ႕တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ေစခဲ႔ေၾကာင္း လူမႈေရး၀န္ၾကီး ေဒါက္တာ ေဇာ္၀င္း ကေျပာသည္။
သုိ႔ျဖစ္၍ ခႏၱီးခရုိင္ႏွင္႔ ခႏၱီးျမိဳ႕နယ္ ႏွစ္ခုေပါင္းတြင္ အရာထမ္း၊အမႈထမ္း ၀န္ထမ္း ၅ ဦးရွိ၍ လက္ရွိအင္အားျဖင့္ လုပ္ငန္းမ်ား အဆင္ေျပစြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သည့္အေျခေနရွိေသာေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ ဝန္ထမ္းအင္အားခန္႔ထားခြင့္ရရွိလာမွ ထည့္သြင္းစဥ္းစားေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း လူမႈေရးဝန္ႀကီး ကေျပာသည္။
ကုိသစၥာ-မုံရြာ
ပင္လယ္တြင္ ေလွေမွာက္၍ ေမ်ာပါလာသူ ရခုိင္လူမ်ဳိး ခုနစ္ဦးအား ကယ္ဆယ္ကူညီ
လပြတၱာ ေမ ၃ဝ
ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီး လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္ သစ္ပုတ္ေက်းရြာအုပ္စု ကြင္းေပါက္ေက်းရြာ ေသာင္ေပၚသို႔ စက္ေလွေမွာက္ၿပီး ပင္လယ္ေရ ႏွင့္ ေမ်ာပါလာသူ ရခိုင္လူမ်ဳိးခုနစ္ဦးကို ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးႏွင့္အဖြဲ႕က ေမ ၃ဝ ရက္ နံနက္ ၈ နာရီတြင္ အသက္ကယ္တင္ ကူညီေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ျဖစ္စဥ္မွာ ေမ ၁၂ ရက္တြင္ စက္ေလွ ပိုင္ရွင္ပါ ေရလုပ္သားခုနစ္ဦးတို႔သည္ ရခိုင္ ျပည္နယ္ သံတြဲၿမိဳ႕နယ္မွ ပင္လယ္ျပင္သို႔ ေမွ်ာပိုက္ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ရန္ ထြက္ခြာလာခဲ့သည္။ ေမ ၂၆ ရက္တြင္ ပင္လယ္ ျပင္တြင္ ေလျပင္းတိုက္ခတ္မႈေၾကာင့္ ေရနံစင္ အထက္ ကမ္းေျခႏွင့္ မိုင္ ၆ဝ ခန္႔အကြာတြင္ စက္ေလွတိမ္းေမွာက္ခဲ့ရာ လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္ သစ္ပုတ္ေက်းရြာအုပ္စု ကြင္းေပါက္ေက်းရြာ ေသာင္ဘက္သို႔ ပင္လယ္ေရႏွင့္အတူ ေမ်ာ ပါလာခဲ့ၿပီး ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးႏွင့္အဖြဲ႕ က ေမ်ာပါလာသူ ေရလုပ္သားခုနစ္ဦးတို႔အား ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး႐ုံးသို႔ ပုိ႔ေဆာင္ျခင္း၊ အဝတ္အထည္၊ အစားအေသာက္မ်ား ေပအပ္ျခင္းအျပင္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ ျခင္းတို႔ကိုလည္း ကူညီေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရ သည္။
ငါးဖမ္းစက္ေလွပုိင္ရွင္မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ သံတြဲၿမိဳ႕နယ္တြင္ ေနထိုင္သည့္ ဦးသန္းျမင့္ အသက္(၄၃)ႏွစ္ဟု သိရၿပီး ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ ေရးမွဴးက နယ္ေျမခံရဲစခန္းႏွင့္ ၿမိဳ႕နယ္ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဦးစီး႐ုံးသို႔ သတင္း ေပးပုိ႔ထားေၾကာင္း သိရသည္။
ေမာင္ခ်စ္ဦး(ပန္းတေနာ္)
The Mirror Daily
https://www.facebook.com/TheMirrorDaily/
အျငင္းပြား ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္၌ ၎၏ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား ထိခိုက္ပါက စစ္ျဖစ္ရန္ အသင့္ရွိဟု ဖိလစ္ပိုင္ ေျပာ
အျငင္းပြား ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္၌ ၎၏ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား ထိခိုက္ပါက စစ္ျဖစ္ရန္ အသင့္ရွိဟု ဖိလစ္ပိုင္ ေျပာ
ဖႏြမ္းပင္ ေမ ၃ဝ
အျငင္းပြားေရပိုင္နက္၌ ဖိလစ္ပိုင္စစ္ဘက္ တပ္ဖဲြ႕ဝင္မ်ား ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရွိပါက စစ္မက္ျဖစ္ပြားရန္ အသင့္ ျပင္ဆင္ထားေၾကာင္း ဖိလစ္ပိုင္ထိပ္တန္းလံုၿခံဳေရး တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေမ ၃ဝ ရက္တြင္ေျပာသည္။
ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံသည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ တင္းမာမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္ အၿမဲတမ္း တရားဝင္ ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိင္းမႈ ျပဳလုပ္ႏုိင္ ေရး ႀကိဳးပမ္းမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း စစ္ဘက္၌ ရန္စမႈ သို႔မဟုတ္ ထိခိုက္နစ္နာမႈ ျဖစ္ေအာင္ျပဳလုပ္ပါက စစ္ မက္ျဖစ္ပြားမႈကို ထည့္တြက္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရး အႀကံေပး ဟာမိုဂ်င္း အက္စပါလြန္က ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ တပ္ဖဲြ႕ဝင္မ်ား ထိခိုက္ဒဏ္ရာရပါက ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရ၏ သည္းခံႏုိင္မႈ ကုန္ဆံုးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတ ဒူတာေတက ေျပာသည္ဟု ၎ကဆက္ေျပာသည္။
ဖိလစ္ပုိင္၏ အ ထူးစီးပြားေရးဇုန္ အတြင္းရွိ ဧရိယာမ်ား အပါအဝင္ အျငင္းပြားေရပိုင္နက္ အတြင္းရွိ ကြၽန္းတုမ်ား၌ ဒံုးက်ည္စနစ္မ်ား တပ္ဆင္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျဖရွင္းျခင္း မရွိသည့္တ႐ုတ္ကို ဖိလစ္ပိုင္သမၼတ ႐ိုဒရီဂိုဒူတာေတက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အျပစ္ တင္ေဝဖန္ထားသည္။
သမၼတ ဒူတာေတ၏ အတိုက္အခံမ်ားသည္ တ႐ုတ္၏ လုပ္ေဆာင္မႈအေပၚ ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရက သံတမန္ နည္းအရ ကန္႔ကြက္ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈမရျခင္းကို ေဝဖန္ထားသည္။ သုိ႔ေသာ္ သမၼတ ဒူတာေတသည္ ယခင္သမၼတမ်ားႏွင့္မတူညီဘဲ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတြင္ ေကာင္းမြန္ေနၿပီး ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈျပဳလုပ္ရန္ တ႐ုတ္ကို ဖိတ္ေခၚထားသည္။
MWD
ဖႏြမ္းပင္ ေမ ၃ဝ
အျငင္းပြားေရပိုင္နက္၌ ဖိလစ္ပိုင္စစ္ဘက္ တပ္ဖဲြ႕ဝင္မ်ား ထိခိုက္ဒဏ္ရာရရွိပါက စစ္မက္ျဖစ္ပြားရန္ အသင့္ ျပင္ဆင္ထားေၾကာင္း ဖိလစ္ပိုင္ထိပ္တန္းလံုၿခံဳေရး တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေမ ၃ဝ ရက္တြင္ေျပာသည္။
ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံသည္ တ႐ုတ္ႏွင့္ တင္းမာမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္ အၿမဲတမ္း တရားဝင္ ေဆြးေႏြးညိႇႏႈိင္းမႈ ျပဳလုပ္ႏုိင္ ေရး ႀကိဳးပမ္းမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း စစ္ဘက္၌ ရန္စမႈ သို႔မဟုတ္ ထိခိုက္နစ္နာမႈ ျဖစ္ေအာင္ျပဳလုပ္ပါက စစ္ မက္ျဖစ္ပြားမႈကို ထည့္တြက္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရး အႀကံေပး ဟာမိုဂ်င္း အက္စပါလြန္က ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ တပ္ဖဲြ႕ဝင္မ်ား ထိခိုက္ဒဏ္ရာရပါက ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရ၏ သည္းခံႏုိင္မႈ ကုန္ဆံုးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတ ဒူတာေတက ေျပာသည္ဟု ၎ကဆက္ေျပာသည္။
ဖိလစ္ပုိင္၏ အ ထူးစီးပြားေရးဇုန္ အတြင္းရွိ ဧရိယာမ်ား အပါအဝင္ အျငင္းပြားေရပိုင္နက္ အတြင္းရွိ ကြၽန္းတုမ်ား၌ ဒံုးက်ည္စနစ္မ်ား တပ္ဆင္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေျဖရွင္းျခင္း မရွိသည့္တ႐ုတ္ကို ဖိလစ္ပိုင္သမၼတ ႐ိုဒရီဂိုဒူတာေတက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အျပစ္ တင္ေဝဖန္ထားသည္။
သမၼတ ဒူတာေတ၏ အတိုက္အခံမ်ားသည္ တ႐ုတ္၏ လုပ္ေဆာင္မႈအေပၚ ဖိလစ္ပိုင္အစိုးရက သံတမန္ နည္းအရ ကန္႔ကြက္ေသာ္လည္း ေအာင္ျမင္မႈမရျခင္းကို ေဝဖန္ထားသည္။ သုိ႔ေသာ္ သမၼတ ဒူတာေတသည္ ယခင္သမၼတမ်ားႏွင့္မတူညီဘဲ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတြင္ ေကာင္းမြန္ေနၿပီး ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံမႈျပဳလုပ္ရန္ တ႐ုတ္ကို ဖိတ္ေခၚထားသည္။
MWD
ရန္ကုန္မ်က္စိ ေဆး႐ုံႀကီး၌ မ်က္ၾကည္လႊာ လွဴဒါန္းသူ အလွဴရွင္မ်ား လုိအပ္ေန
ရန္ကုန္မ်က္စိ ေဆး႐ုံႀကီး၌ မ်က္ၾကည္လႊာ လွဴဒါန္းသူ အလွဴရွင္မ်ား လုိအပ္ေန
ျပည္တြင္း၌ မ်က္ၾကည္လႊာအလွဴရွင္ ေစာင့္ဆိုင္းေနသည့္ လူနာမ်ား မ်ားျပားေနသျဖင့္ မ်က္ၾကည္လႊာလွဴဒါန္းသူ အလွဴရွင္မ်ား လုိအပ္လ်က္ရွိေၾကာင္း ရန္ကုန္မ်က္စိေဆး႐ုံႀကီး ပါေမာကၡဌာနမွဴး ေဒါက္တာ တင္ဝင္းထံမွ သိရသည္။ လတ္တေလာတြင္ အလွဴရွင္မ်ားမွာ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အသင္းအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း လာေရာက္လွဴဒါန္းေလ့ ရိွေသာ္လည္း ယမန္ႏွစ္က မ်က္ၾကည္လႊာ စုစုေပါင္း ၁၅ဝ သာ ရရိွခဲ့ၿပီး ေစာင့္ဆိုင္းေနသည့္ လူနာမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားေနသည္။
ထို႔ျပင္ မ်က္ၾကည္လႊာ လွဴဒါန္းရာတြင္ လွဴဒါန္းသူ၏ က်န္ရိွခႏၶာကိုယ္အား ေလးစား သည့္ အေနျဖင့္ မ်က္ၾကည္လႊာ ထုတ္ၿပီးပါက မ်က္စိပုံစံမပ်က္ေစရန္ မူလအေနအထားကဲ့သို႔ ျပန္လည္ျပဳ လုပ္ေပးေလ့ ရိွေၾကာင္း၊ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က မ်က္ၾကည္လႊာ အလွဴရွင္ ၇၅ ဦးသာ ရိွခဲ့ၿပီး မ်က္ၾကည္လႊာ စုစုေပါင္း ၁၅ဝ ရရိွခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းပမာဏသည္ ေစာင့္ဆိုင္းေနသည့္ လူနာႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ နည္းပါး ေနသည့္အတြက္ ျပည္သူမ်ား ပူးေပါင္းပါဝင္ လွဴဒါန္းရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
''ေစာင့္ေနရတာေတာ့ၾကာပါၿပီ။မ်က္စိမျမင္ရတဲ့ဘဝက အင္မတန္ေၾကာက္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ အလွဴရွင္ကိုလည္း တစ္သက္လုံး ေက်းဇူးတင္သြားမွာပါ။ ဒီမ်က္လုံးနဲ႔ အားလုံးအတြက္ေရာ ကိုယ့္အတြက္ပါ အက်ဳိးရိွတာေတြ လုပ္သြားမွာပါ'' ဟု မ်က္ၾကည္လႊာ အစားထိုးကုသရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနသူ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ လူနာမ်ားအေနျဖင့္ ေစာင့္ဆိုင္းကာလ ၾကာျမင့္ႏုိင္သည့္အတြက္ စိတ္ရွည္စြာ ေစာင့္ဆိုင္းရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ မ်က္ၾကည္လႊာ တစ္ခုရရိွပါက အုပ္စုတူညီမွသာ မ်က္ၾကည္လႊာ အစား ထုိးႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။
MWD
ျပည္တြင္း၌ မ်က္ၾကည္လႊာအလွဴရွင္ ေစာင့္ဆိုင္းေနသည့္ လူနာမ်ား မ်ားျပားေနသျဖင့္ မ်က္ၾကည္လႊာလွဴဒါန္းသူ အလွဴရွင္မ်ား လုိအပ္လ်က္ရွိေၾကာင္း ရန္ကုန္မ်က္စိေဆး႐ုံႀကီး ပါေမာကၡဌာနမွဴး ေဒါက္တာ တင္ဝင္းထံမွ သိရသည္။ လတ္တေလာတြင္ အလွဴရွင္မ်ားမွာ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အသင္းအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း လာေရာက္လွဴဒါန္းေလ့ ရိွေသာ္လည္း ယမန္ႏွစ္က မ်က္ၾကည္လႊာ စုစုေပါင္း ၁၅ဝ သာ ရရိွခဲ့ၿပီး ေစာင့္ဆိုင္းေနသည့္ လူနာမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားေနသည္။
ထို႔ျပင္ မ်က္ၾကည္လႊာ လွဴဒါန္းရာတြင္ လွဴဒါန္းသူ၏ က်န္ရိွခႏၶာကိုယ္အား ေလးစား သည့္ အေနျဖင့္ မ်က္ၾကည္လႊာ ထုတ္ၿပီးပါက မ်က္စိပုံစံမပ်က္ေစရန္ မူလအေနအထားကဲ့သို႔ ျပန္လည္ျပဳ လုပ္ေပးေလ့ ရိွေၾကာင္း၊ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က မ်က္ၾကည္လႊာ အလွဴရွင္ ၇၅ ဦးသာ ရိွခဲ့ၿပီး မ်က္ၾကည္လႊာ စုစုေပါင္း ၁၅ဝ ရရိွခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းပမာဏသည္ ေစာင့္ဆိုင္းေနသည့္ လူနာႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ နည္းပါး ေနသည့္အတြက္ ျပည္သူမ်ား ပူးေပါင္းပါဝင္ လွဴဒါန္းရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း သိရသည္။
''ေစာင့္ေနရတာေတာ့ၾကာပါၿပီ။မ်က္စိမျမင္ရတဲ့ဘဝက အင္မတန္ေၾကာက္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ အလွဴရွင္ကိုလည္း တစ္သက္လုံး ေက်းဇူးတင္သြားမွာပါ။ ဒီမ်က္လုံးနဲ႔ အားလုံးအတြက္ေရာ ကိုယ့္အတြက္ပါ အက်ဳိးရိွတာေတြ လုပ္သြားမွာပါ'' ဟု မ်က္ၾကည္လႊာ အစားထိုးကုသရန္ ေစာင့္ဆိုင္းေနသူ တစ္ဦးက ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ လူနာမ်ားအေနျဖင့္ ေစာင့္ဆိုင္းကာလ ၾကာျမင့္ႏုိင္သည့္အတြက္ စိတ္ရွည္စြာ ေစာင့္ဆိုင္းရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ မ်က္ၾကည္လႊာ တစ္ခုရရိွပါက အုပ္စုတူညီမွသာ မ်က္ၾကည္လႊာ အစား ထုိးႏုိင္ေၾကာင္း သိရသည္။
MWD
ကုန္အျပည့္တင္ေဆာင္လာသည့္တြဲကား ေရႊပန္းပင္ေခ်ာင္း ေရေက်ာ္တံတားအတြင္းက်ြံက် ယာဥ္အသြားအလာမ်ား ပိတ္ဆို႔မႈ ျဖစ္ပြား
ကုန္အျပည့္တင္ေဆာင္လာသည့္တြဲကား ေရႊပန္းပင္ေခ်ာင္း ေရေက်ာ္တံတားအတြင္းက်ြံက် ယာဥ္အသြားအလာမ်ား ပိတ္ဆို႔မႈ ျဖစ္ပြား
မေကြး ေမ ၃၀
မေကြးတိုင္းေဒသႀကီး၊ ျမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕နယ္ ၊ ေတာင္တြင္းႀကီး -နတ္ေမာက္သြားကားလမ္းေပၚရိွ ေရႊပန္းပင္ေခ်ာင္း ေရေက်ာ္တံတားတြင္ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ေမလ ၃၀ရက္ေန႔ ညေနပိုင္းက ကုန္အျပည့္ျဖင့္တြဲကားတစ္စီး တြဲေခါင္းက်ြံက်ျပီး ယာဥ္အသြားအလာမ်ား ပိတ္ဆို႔မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေႀကာင္း ျမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕မရဲစခန္းမွသိရသည္။
ျမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕နယ္တြင္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔ ည ၇ နာရီအခ်ိန္မွစတင္၍ ေလႀကီးမုန္တိုင္းတိုက္ကာ မိုးမ်ား အဆက္မျပတ္ရြာသြန္းမႈေႀကာင့္ ျမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေခ်ာင္းမ်ားတြင္ ေခ်ာင္းေရမ်ားက်ဆင္းခ့ဲေၾကာင္း၊ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔ ညေန ၄ နာရီ ၄၀ အခ်ိန္ခန္႔က ေအာင္လံၿမိဳ႕ေနသူ ယာဥ္ေမာင္း ျပည့္ျဖိဳးေအာင္၊ ယာဥ္ေနာက္လိုက္ ေအာင္ရာဇာမင္းတို႔ ေမာင္းႏွင္လာေသာ ယာဥ္အမွတ္ 8J/------ယာဥ္သည္ သႀကားအိပ္ (၃၂)တန္အားတင္ေဆာင္လ်ွက္ မႏၲေလးသို႔အသြား ျမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕ႏွင့္ ၅ မိုင္ခန္႔အကြာ မိုင္တိုင္အမွတ္ ( ၂၁/၃ႏွင့္၂၁/၄ ) ၾကားရွိ ျမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕နယ္ ေရႊပန္းပင္ေရေက်ာ္တံတားတြင္ ေရေက်ာ္အား ျဖတ္သန္းေမာင္းႏွင္ခ့ဲရာ ေရေက်ာ္ထဲတြင္ကားဦးေခါင္းက်ြံက် သြားခ့ဲျပီး ကားဦးေခါင္းပိုင္းမွာတေျဖးေျဖး နစ္ျမဳပ္၍ ကားေခါင္မိုး တစ္ေတာင္ခန္႔သာာက်န္ခ့ဲရာ ယာဥ္ေပၚပါလာသူမ်ား ကားေခါင္းမိုးမွတဆင့္တက္ေရာက္ခ့ဲနိုင္သျဖင့္ အနီးပတ္ဝန္းက်င္ရွိ အျခားယာဥ္ေပၚပါရွိ ခရီးသြားျပည္သူမ်ားႏွင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားမွ ဝိုင္းဝန္းကူညီကယ္ဆယ္ခ့ဲရေၾကာင္း၊ ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ ထိခိုက္နာက်င္ေစမႈတစ္စံုတရာမရရွိခ့ဲေၾကာင္း သိရသည္။
ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ၿမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးဟိန္းသူဝင္းႏွင့္ဝန္ထမ္းမ်ား၊ ျမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ား၊ တာဝန္ရွိဌာနဆိုင္ရာမ်ား အသီးသီးေရာက္ရွိလာျပီး ၄င္းႏွစ္ျမဳပ္က်ြံေနသည့္တြဲေခါင္းအား အျမန္ဆုံးျပန္လည္ဆြဲထုတ္ နိုင္ရန္ႏွင့္ ယာဥ္ေက်ာပြင့္သြားလာမႈအဆင္ေျပနိုင္ေရး ဝိုင္းဝန္းလုပ္ေဆာင္ေနၾကေႀကာင္း သိရွိရသည္။
ျမန္မာ့အလင္း၊ေဇာ္ေဇာ္( ျမိ့ဳသစ္ )
မေကြး ေမ ၃၀
မေကြးတိုင္းေဒသႀကီး၊ ျမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕နယ္ ၊ ေတာင္တြင္းႀကီး -နတ္ေမာက္သြားကားလမ္းေပၚရိွ ေရႊပန္းပင္ေခ်ာင္း ေရေက်ာ္တံတားတြင္ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ေမလ ၃၀ရက္ေန႔ ညေနပိုင္းက ကုန္အျပည့္ျဖင့္တြဲကားတစ္စီး တြဲေခါင္းက်ြံက်ျပီး ယာဥ္အသြားအလာမ်ား ပိတ္ဆို႔မႈ ျဖစ္ပြားခဲ့ေႀကာင္း ျမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕မရဲစခန္းမွသိရသည္။
ျမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕နယ္တြင္ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၉ ရက္ေန႔ ည ၇ နာရီအခ်ိန္မွစတင္၍ ေလႀကီးမုန္တိုင္းတိုက္ကာ မိုးမ်ား အဆက္မျပတ္ရြာသြန္းမႈေႀကာင့္ ျမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ေခ်ာင္းမ်ားတြင္ ေခ်ာင္းေရမ်ားက်ဆင္းခ့ဲေၾကာင္း၊ ၂၀၁၈ခုႏွစ္ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔ ညေန ၄ နာရီ ၄၀ အခ်ိန္ခန္႔က ေအာင္လံၿမိဳ႕ေနသူ ယာဥ္ေမာင္း ျပည့္ျဖိဳးေအာင္၊ ယာဥ္ေနာက္လိုက္ ေအာင္ရာဇာမင္းတို႔ ေမာင္းႏွင္လာေသာ ယာဥ္အမွတ္ 8J/------ယာဥ္သည္ သႀကားအိပ္ (၃၂)တန္အားတင္ေဆာင္လ်ွက္ မႏၲေလးသို႔အသြား ျမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕ႏွင့္ ၅ မိုင္ခန္႔အကြာ မိုင္တိုင္အမွတ္ ( ၂၁/၃ႏွင့္၂၁/၄ ) ၾကားရွိ ျမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕နယ္ ေရႊပန္းပင္ေရေက်ာ္တံတားတြင္ ေရေက်ာ္အား ျဖတ္သန္းေမာင္းႏွင္ခ့ဲရာ ေရေက်ာ္ထဲတြင္ကားဦးေခါင္းက်ြံက် သြားခ့ဲျပီး ကားဦးေခါင္းပိုင္းမွာတေျဖးေျဖး နစ္ျမဳပ္၍ ကားေခါင္မိုး တစ္ေတာင္ခန္႔သာာက်န္ခ့ဲရာ ယာဥ္ေပၚပါလာသူမ်ား ကားေခါင္းမိုးမွတဆင့္တက္ေရာက္ခ့ဲနိုင္သျဖင့္ အနီးပတ္ဝန္းက်င္ရွိ အျခားယာဥ္ေပၚပါရွိ ခရီးသြားျပည္သူမ်ားႏွင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားမွ ဝိုင္းဝန္းကူညီကယ္ဆယ္ခ့ဲရေၾကာင္း၊ ျဖစ္စဥ္ေၾကာင့္ ထိခိုက္နာက်င္ေစမႈတစ္စံုတရာမရရွိခ့ဲေၾကာင္း သိရသည္။
ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ၿမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ဦးဟိန္းသူဝင္းႏွင့္ဝန္ထမ္းမ်ား၊ ျမိဳ႕နယ္ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ား၊ တာဝန္ရွိဌာနဆိုင္ရာမ်ား အသီးသီးေရာက္ရွိလာျပီး ၄င္းႏွစ္ျမဳပ္က်ြံေနသည့္တြဲေခါင္းအား အျမန္ဆုံးျပန္လည္ဆြဲထုတ္ နိုင္ရန္ႏွင့္ ယာဥ္ေက်ာပြင့္သြားလာမႈအဆင္ေျပနိုင္ေရး ဝိုင္းဝန္းလုပ္ေဆာင္ေနၾကေႀကာင္း သိရွိရသည္။
ျမန္မာ့အလင္း၊ေဇာ္ေဇာ္( ျမိ့ဳသစ္ )
YBS ယာဥ္လိုင္းမ်ားအနက္ တစ္ဦးခ်င္းပိုင္ ပုဂၢလိက ယာဥ္လိုင္းမွ ယာဥ္မ်ား စည္းကမ္း ခ်ဳိးေဖာက္မႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေန
YBS ယာဥ္လိုင္းမ်ားအနက္ တစ္ဦးခ်င္းပိုင္ ပုဂၢလိက ယာဥ္လိုင္းမွ ယာဥ္မ်ား စည္းကမ္း ခ်ဳိးေဖာက္မႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေန
ရန္ကုန္ ေမ ၃ဝ
ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီးအတြင္း ေျပးဆြဲေနေသာ YBS ယာဥ္လိုင္းမ်ားအနက္ တစ္ဦးခ်င္းပိုင္ ပုဂၢလိကယာဥ္လိုင္းမွ ယာဥ္မ်ား စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္မႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနေၾကာင္း ရန္ကုန္ တုိင္းေဒသႀကီး သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲမႈ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ေဒါက္တာ ေမာင္ေအာင္ထံမွ သိရသည္။ အဆိုပါယာဥ္လုိင္းမ်ားသည္ အမ်ားျပည္သူမ်ား၏ တုိင္ၾကားမႈခံရျခင္းႏွင့္ ဝန္ေဆာင္ မႈလိုအပ္ခ်က္မ်ား အပါအဝင္ စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္မႈ မွတ္တမ္းမ်ားအရ တစ္ဦးခ်င္းပိုင္ ပုဂၢလိကယာဥ္လိုင္းမွ ယာဥ္မ်ား တြင္ စည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယာဥ္ေမာင္းမ်ားကိုသာမက ယာဥ္လိုင္းပိုင္ရွင္မ်ားကိုလည္း အေရးယူလ်က္ ရိွသည္။ ထို႔ျပင္ ယာဥ္လိုင္းမ်ား အေနျဖင့္ စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္မႈ ရိွ၊မရိွကို ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ႀကီးၾကပ္ ကြပ္ကဲမႈ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕မွ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရး ယာဥ္ ၁၃ စီးျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္အေရး ယူလ်က္ရိွေၾကာင္း သိရသည္။
''စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္မႈ မွတ္တမ္းအရ ၾကည့္ရင္ တစ္ဦးခ်င္းပိုင္ ပုဂၢလိကယာဥ္လိုင္းက ယာဥ္ေတြ အမ်ားဆံုး ခ်ဳိးေဖာက္တာ ေတြ႕ရတယ္။တစ္ဦးပိုင္ ယာဥ္ေတြကိုလည္း အမ်ားပိုင္ ဖြဲ႕စည္းဖို႔ တြန္းအားေပးေနပါတယ္။ေစာင့္ၾကည့္ စစ္ေဆးျခင္းေတြကို ယာဥ္ ၁၃ စီးနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေန ပါတယ္။ မၾကာမီ အေရးယူေတာ့မွာပါ။ အမ်ားပိုင္ မလုပ္တဲ့ ယာဥ္လိုင္းေတြကိုလည္း ေနာက္ပိုင္းမွာ ထုတ္ပယ္တဲ့အထိ လုပ္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ စနစ္တက်နဲ႔ အမ်ားပိုင္ဖြဲ႕ဖို႔ ၫႊန္ၾကားထားပါတယ္'' ဟု ေဒါက္တာေမာင္ေအာင္ ကေျပာသည္။
YBS ယာဥ္လိုင္းမ်ားရွိ ယာဥ္ေမာင္းမ်ား စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္ပါက သတ္မွတ္ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား အတိုင္း အေရးယူလ်က္ရိွၿပီး ေျပးဆြဲမႈစတင္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ေျခာက္လခန္႔မွစ၍ စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကို အေရးယူခဲ့သည္။
တုိင္ၾကားမႈအရ ျပစ္ဒဏ္ေပၚမူတည္၍ ထိေရာက္စြာ အေရးယူလ်က္ရိွၿပီး ပထမ အႀကိမ္တိုင္ၾကားျခင္း ခံရပါက ဒဏ္ေၾကးေပးေဆာင္ရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဒုတိယ အႀကိမ္တိုင္ၾကားခံရပါက သတိေပးလက္မွတ္ ထိုးခိုင္းကာ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္တြင္ ယာဥ္ လိုင္းမွ ထုတ္ပယ္သည္အထိ အေရးယူမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအတြင္း ေျပးဆြဲေပးေနေသာ ယာဥ္လုိင္းမ်ားတြင္ စည္းကမ္း ခ်ဳိးေဖာက္မႈ အမ်ားဆံုးမွာ ခရီးသည္မ်ားအား မေခ်မငံဆက္ဆံျခင္း၊ ဝန္ေဆာင္မႈေကာင္းစြာ မေပးျခင္းႏွင့္ ယာဥ္စီးခ ပိုမိုေကာက္ခံျခင္းတို႔ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
MWD
ရန္ကုန္ ေမ ၃ဝ
ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီးအတြင္း ေျပးဆြဲေနေသာ YBS ယာဥ္လိုင္းမ်ားအနက္ တစ္ဦးခ်င္းပိုင္ ပုဂၢလိကယာဥ္လိုင္းမွ ယာဥ္မ်ား စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္မႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနေၾကာင္း ရန္ကုန္ တုိင္းေဒသႀကီး သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲမႈ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ေဒါက္တာ ေမာင္ေအာင္ထံမွ သိရသည္။ အဆိုပါယာဥ္လုိင္းမ်ားသည္ အမ်ားျပည္သူမ်ား၏ တုိင္ၾကားမႈခံရျခင္းႏွင့္ ဝန္ေဆာင္ မႈလိုအပ္ခ်က္မ်ား အပါအဝင္ စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္မႈ မွတ္တမ္းမ်ားအရ တစ္ဦးခ်င္းပိုင္ ပုဂၢလိကယာဥ္လိုင္းမွ ယာဥ္မ်ား တြင္ စည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယာဥ္ေမာင္းမ်ားကိုသာမက ယာဥ္လိုင္းပိုင္ရွင္မ်ားကိုလည္း အေရးယူလ်က္ ရိွသည္။ ထို႔ျပင္ ယာဥ္လိုင္းမ်ား အေနျဖင့္ စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္မႈ ရိွ၊မရိွကို ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသႀကီး သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး ႀကီးၾကပ္ ကြပ္ကဲမႈ အာဏာပိုင္အဖြဲ႕မွ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရး ယာဥ္ ၁၃ စီးျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္အေရး ယူလ်က္ရိွေၾကာင္း သိရသည္။
''စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္မႈ မွတ္တမ္းအရ ၾကည့္ရင္ တစ္ဦးခ်င္းပိုင္ ပုဂၢလိကယာဥ္လိုင္းက ယာဥ္ေတြ အမ်ားဆံုး ခ်ဳိးေဖာက္တာ ေတြ႕ရတယ္။တစ္ဦးပိုင္ ယာဥ္ေတြကိုလည္း အမ်ားပိုင္ ဖြဲ႕စည္းဖို႔ တြန္းအားေပးေနပါတယ္။ေစာင့္ၾကည့္ စစ္ေဆးျခင္းေတြကို ယာဥ္ ၁၃ စီးနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေန ပါတယ္။ မၾကာမီ အေရးယူေတာ့မွာပါ။ အမ်ားပိုင္ မလုပ္တဲ့ ယာဥ္လိုင္းေတြကိုလည္း ေနာက္ပိုင္းမွာ ထုတ္ပယ္တဲ့အထိ လုပ္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ စနစ္တက်နဲ႔ အမ်ားပိုင္ဖြဲ႕ဖို႔ ၫႊန္ၾကားထားပါတယ္'' ဟု ေဒါက္တာေမာင္ေအာင္ ကေျပာသည္။
YBS ယာဥ္လိုင္းမ်ားရွိ ယာဥ္ေမာင္းမ်ား စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္ပါက သတ္မွတ္ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ား အတိုင္း အေရးယူလ်က္ရိွၿပီး ေျပးဆြဲမႈစတင္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ေျခာက္လခန္႔မွစ၍ စည္းကမ္းခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကို အေရးယူခဲ့သည္။
တုိင္ၾကားမႈအရ ျပစ္ဒဏ္ေပၚမူတည္၍ ထိေရာက္စြာ အေရးယူလ်က္ရိွၿပီး ပထမ အႀကိမ္တိုင္ၾကားျခင္း ခံရပါက ဒဏ္ေၾကးေပးေဆာင္ရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ဒုတိယ အႀကိမ္တိုင္ၾကားခံရပါက သတိေပးလက္မွတ္ ထိုးခိုင္းကာ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္တြင္ ယာဥ္ လိုင္းမွ ထုတ္ပယ္သည္အထိ အေရးယူမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအတြင္း ေျပးဆြဲေပးေနေသာ ယာဥ္လုိင္းမ်ားတြင္ စည္းကမ္း ခ်ဳိးေဖာက္မႈ အမ်ားဆံုးမွာ ခရီးသည္မ်ားအား မေခ်မငံဆက္ဆံျခင္း၊ ဝန္ေဆာင္မႈေကာင္းစြာ မေပးျခင္းႏွင့္ ယာဥ္စီးခ ပိုမိုေကာက္ခံျခင္းတို႔ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
MWD
ဧရာဝတီတုိင္းအတြင္း သေဘာၤစက္ေလွမ်ားလွည့္လည္ခိုးယူေနသည့္ သေဘၤာခုိးဂုိဏ္းမွ သေဘၤာစက္ေလွ(၄၅)စီးသိမ္းဆည္းရမိ
ဧရာဝတီတုိင္းအတြင္း သေဘာၤစက္ေလွမ်ားလွည့္လည္ခိုးယူေနသည့္ သေဘၤာခုိးဂုိဏ္းမွ သေဘၤာစက္ေလွ(၄၅)စီးသိမ္းဆည္းရမိ
ပုသိမ္ ေမ၃၁ရက္
ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီးအတြင္း ရွိ ခရိုင္ျမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ သေဘၤာစက္ေလွမ်ားအား ခိုးယူေနသည့္ သေဘာၤစက္ေလွခိုးဂိုဏ္းၾကီးကို ေမ ၁၈ရက္ေန့တြင္ ေဖာ္ထုတ္နိုင္ခဲ့ျပီး ခိုးယူခဲ့သည့္သေဘာၤ(၄၅)စီး အား ေမ၂၃ရက္ေန့တြင္သိမ္းဆည္းရမိခဲ့ေျကာင္းဖ်ာပုံခ႐ုိင္ရဲတပ္ဖြဲ ့မွ မႈခင္းႏွိမ္ႏွင္းေရးအဖြဲ ့ ေခါင္းေဆာင္ ကိုေဇာ္ထိုက္ကတိုင္းဧရာကိုေျပာသည္
ျဖစ္စဥ္မွာ ဖ်ာပံုရဲစခန္းတြင္ စက္ေလွသေဘာၤမ်ား ေျပာက္ဆံုးေနမူ ့ ေျကာင့္ ပ/၃၁၄ ၂၀၁၈ ပုဒ္မ (၃၇၉)အရအမူ ့ဖြင့္တိုင္ျကားထားသည့္ အမူ ့ကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ရင္း သေဘၤာခိုးဂိုဏ္ကို ဖမ္းဆီးရမိေရးအတြက္ ဖ်ာပုံခ႐ုိင္ရဲတပ္ဖြဲ႔မႈခင္းႏွိမ္ႏွင္းေရးအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဒုရဲအုပ္ေဇာ္ထုိက္ႏွင့္တပ္ဖြဲ ့ဝင္မ်ားဖ်ာပုံျမဳိ့မရဲစခန္း နယ္ထိန္းအဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ ဒုရဲအုပ္ ႏုိင္ေအာင္ထြန္းႏွင့္တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားမွ ခုိးယူသြားေသာစက္ေလွမ်ားအား လပြတၱာတာခ႐ုိင္ႏွင့္ ေျမာင္းျမခ႐ုိင္တြင္လုိက္လံစုံစမ္းရင္း ယခုလို ေဖာ္ထုတ္သိမ္းဆည္းရမိခဲ့ျပီးေမ ၃၀ရက္ေန့တြင္ ဖ်ာပံုခရိုင္ရဲတပ္ဖြဲ ့ရံုးသို့သက္ေသခံပစၥည္းမ်ား သိမ္းဆည္းလာခဲ့သည္
ဖ်ာပုံခ႐ုိင္ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ လပြတၱာျမိဳ့နယ္ပုိင္ ေရႊျပည္သာ ျပင္ရြာ လူေတာ္ရြာ ေခ်ာင္းခြဲႀကီးရြာ ငပုေတာ ေသာင္စု စတဲ့ ေက်းရြာမ်ားမွ ပထမအႀကိမ္ (၅) စီး ယခုအႀကိမ္ (၃၃)စီး ေလွ(၇)စီး စုစုေပါင္းစက္ေလွ(၄၅)စီးသိမ္းဆည္း ရမိ ခဲ့ေျကာင္း ဖ်ာပံုခရိုင္ရဲတပ္ဖြဲ ့ထံမွသိရသည္
ဧရာဝတီတိုင္းအတြင္းရွိ ေဒးဒရဲျမိဳ့နယ္ ဖ်ာပံုျမိဳ့နယ္ က်ိဴတ္လတ္ျမိဳ့နယ္ မအူပင္ျမိဳ့နယ္ ပန္းတေနာ္ျမိဳ့နယ္ ေညာင္တုန္းျမိဳ့နယ္ ေျမာင္းျမျမိဳ့နယ္ လပြတၱာျမိဳ့နယ္ မ်ားမွ သေဘာၤ စက္ေလွမ်ားေျပာက္ဆံုးလ်က္ရွိေျကာင္း ဖ်ာပံုခရိုင္ရဲတပ္ဖြဲ့မွူ ့ခင္းႏွိမ္ႏွင္းေရးအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဒုရဲအုပ္ေဇာ္ထုိက္ ထံမွသိရသည္
"က်ြန္ေတာ္တို့ ရဲစခန္းမွာ သေဘာၤ စက္ေလွ ေတြ ေျပာက္လို့အမူ့ဖြင့္လာတိုင္ထားျကတာကို စံုစမ္းရင္း ခုလို သေဘၤာခိုးဂိုဏ္းကိုေဖာ္ထုတ္ခဲ့တာပါ စက္ေလွ(၄၅)စီးသိမ္းဆည္းရမိထားပါတယ္ ပိုင္ရွင္ေတြကို စိစစ္ျပီး တစ္ေယာက္မက်န္အကုန္ျပန္ေပးမွာပါ ပိုင္ဆိုင္ေျကာင္းေထာက္ခံခ်က္မွန္ကန္ဖို့ပဲလိုပါတယ္ ဒီခိုးဂိုဏ္းက ဧရာဝတီတိုင္းမွာေသာင္းက်န္းေနတာျကာပါျပီ "ဟု ကိုေဇာ္ထိုက္က တိုင္းဧရာကိုေျပာသည္
တစ္ခ်ိဴ့စက္ေလွမ်ားမွာပိုင္ရွင္ ေပၚေနျပီျဖစ္ျပီး က်န္စက္ေလွမ်ားအား ပိုင္ရွင္မ်ားအားအပ္ႏွံေရးအတြက္ စိစစ္ ေဆာင္ရြက္ေနေျကာင္း မအူပင္ခရိုင္ႏွင့္ ဖ်ာပံုခရိုင္မ်ားမွ စက္ေလွေျပာက္ဆံုးမူ့အမ်ားဆံုးျဖစ္ေျကာင္း ႏွင့္တရားခံအား တစ္ေယာက္သာမိေသးေျကာင္း ၎ကဆက္လက္ေျပာျကားသည္
လက္ရွိ တြင္ အဆိုပါသေဘၤာ(၄၅)စီးအားလတ္တေလာျပန္လည္ယူေဆာင္လာရန္ အဆင္မေျပေသးေသာ္ေျကာင့္ သက္ေသခံပစၥည္းမ်ားသာယူေဆာင္လာျပီး သေဘၤာမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံတြင္ အပ္ႏွံထားခဲ့ျပီး၎သေဘာၤခိုးဂိုဏ္အား တရားခံတစ္ေယာက္သာ မိေသးေသာေျကာင့္ ဖ်ာပံုခရိုင္ရဲတပ္ဖြဲ မူခင္းႏွိမ္ႏွင္းေရးအဖြဲ ့အေနႏွင့္ ဆက္လက္ေဖာ္ထုတ္အေရးယူသြားမည္ျဖစ္ေျကာင္း သတင္းရ ရွိသည္
သတင္း=ေရႊရည္ဝင္း
ဓာတ္ပံု=Zaw Hteik(FB)
ပုသိမ္ ေမ၃၁ရက္
ဧရာဝတီတုိင္းေဒသႀကီးအတြင္း ရွိ ခရိုင္ျမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္ သေဘၤာစက္ေလွမ်ားအား ခိုးယူေနသည့္ သေဘာၤစက္ေလွခိုးဂိုဏ္းၾကီးကို ေမ ၁၈ရက္ေန့တြင္ ေဖာ္ထုတ္နိုင္ခဲ့ျပီး ခိုးယူခဲ့သည့္သေဘာၤ(၄၅)စီး အား ေမ၂၃ရက္ေန့တြင္သိမ္းဆည္းရမိခဲ့ေျကာင္းဖ်ာပုံခ႐ုိင္ရဲတပ္ဖြဲ ့မွ မႈခင္းႏွိမ္ႏွင္းေရးအဖြဲ ့ ေခါင္းေဆာင္ ကိုေဇာ္ထိုက္ကတိုင္းဧရာကိုေျပာသည္
ျဖစ္စဥ္မွာ ဖ်ာပံုရဲစခန္းတြင္ စက္ေလွသေဘာၤမ်ား ေျပာက္ဆံုးေနမူ ့ ေျကာင့္ ပ/၃၁၄ ၂၀၁၈ ပုဒ္မ (၃၇၉)အရအမူ ့ဖြင့္တိုင္ျကားထားသည့္ အမူ ့ကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ့ရင္း သေဘၤာခိုးဂိုဏ္ကို ဖမ္းဆီးရမိေရးအတြက္ ဖ်ာပုံခ႐ုိင္ရဲတပ္ဖြဲ႔မႈခင္းႏွိမ္ႏွင္းေရးအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဒုရဲအုပ္ေဇာ္ထုိက္ႏွင့္တပ္ဖြဲ ့ဝင္မ်ားဖ်ာပုံျမဳိ့မရဲစခန္း နယ္ထိန္းအဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ ဒုရဲအုပ္ ႏုိင္ေအာင္ထြန္းႏွင့္တပ္ဖြဲ႔ဝင္မ်ားမွ ခုိးယူသြားေသာစက္ေလွမ်ားအား လပြတၱာတာခ႐ုိင္ႏွင့္ ေျမာင္းျမခ႐ုိင္တြင္လုိက္လံစုံစမ္းရင္း ယခုလို ေဖာ္ထုတ္သိမ္းဆည္းရမိခဲ့ျပီးေမ ၃၀ရက္ေန့တြင္ ဖ်ာပံုခရိုင္ရဲတပ္ဖြဲ ့ရံုးသို့သက္ေသခံပစၥည္းမ်ား သိမ္းဆည္းလာခဲ့သည္
ဖ်ာပုံခ႐ုိင္ရဲတပ္ဖြဲ႔မွ လပြတၱာျမိဳ့နယ္ပုိင္ ေရႊျပည္သာ ျပင္ရြာ လူေတာ္ရြာ ေခ်ာင္းခြဲႀကီးရြာ ငပုေတာ ေသာင္စု စတဲ့ ေက်းရြာမ်ားမွ ပထမအႀကိမ္ (၅) စီး ယခုအႀကိမ္ (၃၃)စီး ေလွ(၇)စီး စုစုေပါင္းစက္ေလွ(၄၅)စီးသိမ္းဆည္း ရမိ ခဲ့ေျကာင္း ဖ်ာပံုခရိုင္ရဲတပ္ဖြဲ ့ထံမွသိရသည္
ဧရာဝတီတိုင္းအတြင္းရွိ ေဒးဒရဲျမိဳ့နယ္ ဖ်ာပံုျမိဳ့နယ္ က်ိဴတ္လတ္ျမိဳ့နယ္ မအူပင္ျမိဳ့နယ္ ပန္းတေနာ္ျမိဳ့နယ္ ေညာင္တုန္းျမိဳ့နယ္ ေျမာင္းျမျမိဳ့နယ္ လပြတၱာျမိဳ့နယ္ မ်ားမွ သေဘာၤ စက္ေလွမ်ားေျပာက္ဆံုးလ်က္ရွိေျကာင္း ဖ်ာပံုခရိုင္ရဲတပ္ဖြဲ့မွူ ့ခင္းႏွိမ္ႏွင္းေရးအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဒုရဲအုပ္ေဇာ္ထုိက္ ထံမွသိရသည္
"က်ြန္ေတာ္တို့ ရဲစခန္းမွာ သေဘာၤ စက္ေလွ ေတြ ေျပာက္လို့အမူ့ဖြင့္လာတိုင္ထားျကတာကို စံုစမ္းရင္း ခုလို သေဘၤာခိုးဂိုဏ္းကိုေဖာ္ထုတ္ခဲ့တာပါ စက္ေလွ(၄၅)စီးသိမ္းဆည္းရမိထားပါတယ္ ပိုင္ရွင္ေတြကို စိစစ္ျပီး တစ္ေယာက္မက်န္အကုန္ျပန္ေပးမွာပါ ပိုင္ဆိုင္ေျကာင္းေထာက္ခံခ်က္မွန္ကန္ဖို့ပဲလိုပါတယ္ ဒီခိုးဂိုဏ္းက ဧရာဝတီတိုင္းမွာေသာင္းက်န္းေနတာျကာပါျပီ "ဟု ကိုေဇာ္ထိုက္က တိုင္းဧရာကိုေျပာသည္
တစ္ခ်ိဴ့စက္ေလွမ်ားမွာပိုင္ရွင္ ေပၚေနျပီျဖစ္ျပီး က်န္စက္ေလွမ်ားအား ပိုင္ရွင္မ်ားအားအပ္ႏွံေရးအတြက္ စိစစ္ ေဆာင္ရြက္ေနေျကာင္း မအူပင္ခရိုင္ႏွင့္ ဖ်ာပံုခရိုင္မ်ားမွ စက္ေလွေျပာက္ဆံုးမူ့အမ်ားဆံုးျဖစ္ေျကာင္း ႏွင့္တရားခံအား တစ္ေယာက္သာမိေသးေျကာင္း ၎ကဆက္လက္ေျပာျကားသည္
လက္ရွိ တြင္ အဆိုပါသေဘၤာ(၄၅)စီးအားလတ္တေလာျပန္လည္ယူေဆာင္လာရန္ အဆင္မေျပေသးေသာ္ေျကာင့္ သက္ေသခံပစၥည္းမ်ားသာယူေဆာင္လာျပီး သေဘၤာမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာ ေက်းရြာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံတြင္ အပ္ႏွံထားခဲ့ျပီး၎သေဘာၤခိုးဂိုဏ္အား တရားခံတစ္ေယာက္သာ မိေသးေသာေျကာင့္ ဖ်ာပံုခရိုင္ရဲတပ္ဖြဲ မူခင္းႏွိမ္ႏွင္းေရးအဖြဲ ့အေနႏွင့္ ဆက္လက္ေဖာ္ထုတ္အေရးယူသြားမည္ျဖစ္ေျကာင္း သတင္းရ ရွိသည္
သတင္း=ေရႊရည္ဝင္း
ဓာတ္ပံု=Zaw Hteik(FB)
တပ္မေတာ္၊ ေကအုိင္ေအႏွင့္ အဆုံးမရွိေသာ စစ္ပဲြမ်ား
တပ္မေတာ္၊ ေကအုိင္ေအႏွင့္ အဆုံးမရွိေသာ စစ္ပဲြမ်ား
မုိးဦး ၀င္ေရာက္လာသည္ႏွင့္ ကခ်င္ေျမတြင္
ယမ္းနံ႔ မ်ား အတန္ငယ္ စဲသြားခ်ိန္တြင္ က်န္ခဲ့ရသည္မ်ားက တပ္မေတာ္ဖက္မွ အက်အဆုံး မ်ား ျပားလာခဲ့မႈ ႏွင့္ ေနရပ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရေသာ
ျပည္သူမ်ား သာ ျဖစ္ပါတယ္။
တိမ္ထူထပ္လာေနမႈေၾကာင့္ ေလေၾကာင္းစစ္
ဆင္မႈ အရွိန္ေလ်ာ့က်သြားခဲ့ရသလုိ တပ္မ်ား
ႏွင့္ စစ္လက္နက္ ပစၥည္းမ်ား သယ္ယူ ေရႊ႕
ေျပာင္းမႈကလည္း ထင္သေလာက္ မလြယ္ကူ
ေတာ့ေပ။ ေကအုိင္ေအ တုိ႔ အဖုိ႔လည္း ၎တုိ႔
၏ တေျဖးေျဖး ေလ်ာ့နည္းလာေနေသာ ဗ်ဳဟာ
အခင္း အက်င္းမ်ား မ်ား အၾကားတြင္ ေရွ႕ဆက္
မည္သုိ႔ မည္ပုံ စခန္းသြားၾကမည္လဲ ဆုိသည္
အား ျပန္လည္သုံးသပ္ေနၾကရျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ဧျပီလ ၂၈ ရက္ေန႔က ေကအုိင္ေအ ေခါင္း
ေဆာင္ နဘန္လ မွ ကခ်င္ျပည္သူမ်ား သိေစ
ရန္ ရည္ရြယ္ျပီး ေၾကျငာခ်က္တေစာင္ ထုတ္
ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ၎က မိမိတုိ႔ အေနျဖင့္ ေပ်ာက္
ၾကားစစ္ဆင္ေရး ျဖင့္ ျပန္လည္တုိက္ခုိက္သြား
မည္ျဖစ္ျပီး အုိးအိမ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲရေသာ
လူမ်ား အတြက္ပါ ေကအုိင္ေအ ရဲေဘာ္မ်ားက
တာ၀န္ယူမည္ဟု ဆုိပါတယ္။
မၾကဳံစဖူး ေလာက္ေအာင္ ျပင္းထန္ေသာ တုိက္
ခုိက္မႈမ်ား အၾကားတြင္ ကခ်င္ျပည္သူမ်ားအား
စုစည္းၾကရန္ႏွင့္ ဇဲြ ရွိၾကဖုိ႔ လႈံ႔ ေဆာ္လုိက္တဲ့
သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ ေျပာလုိပုံရသည္ကလည္း အေရွ႔ေတာင္အာရွရွိ အၾကီး
ဆုံး စစ္တပ္ၾကီးအား ၎တုိ႔ အသစ္တဖန္
ေပ်ာက္ၾကား စစ္ဆင္ေရးျဖင့္ ၾကံ႕ၾကံ႔ခံလ်က္ရွိ
ေၾကာင္း ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
သုိ႔ေသာ္လည္း အဆုိပါ ေၾကျငာခ်က္အား
အဓိပၸါယ္ ေကာက္၍ ရႏူိင္သည္ကား ၂၀၁၁
တြင္ အျပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ျပဳိလဲျပီးခ်ိန္ကစ၍
အင္အား ၉,၀၀၀ ခန္႔ရွိေသာ ေကအုိင္ေအ တုိ႔ အေနျဖင့္ စစ္တပ္ႏွင့္ အျပစ္အခတ္ရပ္စဲမည္
ေလာ၊ ဆက္ျပီး တုိက္မည္ေလာ။ သုိ႔ မဟုတ္
ဒီႏွစ္ခုကုိပဲ တျပဳိင္တည္း လုပ္မည္ေလာ ဆုိ
တာ ျပတ္ျပတ္သားသား မဆုံးျဖတ္ႏူိင္ေသး ဆုိ
တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ဆုံးတြင္ေတာ့ လက္ရွိ ရထားသည့္
ေဒသမ်ားကုိ ဆက္လက္ ထိမ္းသိမ္းထားႏူိင္ေရး
ႏွင့္ တဆက္တည္း တပ္မေတာ္မွ တုိက္ခုိက္ လာႏူိင္ေလာက္သည့္ အေနအထားသုိ႔ ေရာက္
မသြားေရး ဆုိတဲ့ ခံစစ္ ကုိပဲ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပုံ ရပါ
တယ္။
ဤသည္ကုိ ထင္ရွားေစခဲ့သည္က ၂၀၁၂ ႏွင့္
၂၀၁၃ တြင္ ေကအုိင္ေအ တုိ႔က လုိင္ဇာကုိ
အသဲအသန္ ခုခံ ကာကြယ္ ခဲ့ၾကတာပဲ ျဖစ္ပါ
တယ္။ ထုိ႔အျပင္ ဂီဒြန္စခန္း ကုိလည္း ၂၀၁၆
မွာ က်ားကုတ္က်ားခဲ ခုခံခဲ့ၾကျပန္ပါတယ္။
သုိ႔ေသာ္ ျပင္းထန္လွေသာ တပ္မေတာ္ ထုိးစစ္
ေၾကာင့္ ထုိႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွာ လက္လႊတ္လုိက္
ရပါတယ္။ လုိင္ဇာသည္လည္း ယခုအခါ တပ္
မေတာ္ရဲ့ အေျမွာက္တကမ္း အကြာမွာ ေရာက္
လာေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ တရုတ္နယ္
ေျမထဲသုိ႔ အေျမွာက္ဆံမ်ား က်ေရာက္ႏူိင္ျပီး
တရုတ္ တုိ႔ အမ်က္ေျခာင္းေျခာင္း ထြက္လာႏူိင္
တာ ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္က ခ်ိန္ဆေနပုံ ရွိပါ
တယ္။ လုိင္ဇာကုိ ၎တုိ႔ ဌာနခ်ဳပ္ လိပ္စာ
ေလာက္ ေရးႏူိင္ဖုိ႔ ထားရွိေပးလုိက္ျခင္း ျဖင့္
ေနာက္ပုိင္း ျဖစ္လာမယ့္ ေဆြးေႏြးပဲြေတြ
အတြက္ ထည့္သြင္း တြက္ခ်က္ခဲ့ပုံလည္း ရွိပါ
တယ္။
တပ္မေတာ္က ေကအုိင္ေအ ကုိ အျပစ္အခတ္
ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ NCA ကုိ
လက္မွတ္ေရး
ထုိးဖုိ႔ နဲ့ မထုိးမီ လက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရး နဲ့
တပ္မေတာ္ရဲ့ ကြပ္ကဲမႈ ေအာက္
သြတ္သြင္းႏူိင္ေရး
ကုိ အရင္ ေတာင္းဆုိခဲ့ျပီး သေဘာတူသည့္
အထိ အျပင္းအထန္ ထုိးႏွက္သြားမယ္ ဆုိတဲ့
ရည္ွမွန္းခ်က္ကုိ ခ်ထားပါတယ္။
ကခ်င္တုိ႔ဖက္မွာ မျပတ္မသား ျဖစ္ေနရတာက
လည္း အေၾကာင္းေၾကာင္းေတြ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ ပထမတေၾကာင္းက NCA ေခၚသံ ျဖစ္ျပီး
ေနာက္တေၾကာင္းက ေကအုိင္ေအရဲ့ ႏူိင္ငံ
ေရး အဖဲြ႔ ျဖစ္တဲ့ ေကအုိင္အုိ ရဲ့ တခါက ဖဲြ႔စည္းခဲ့တဲ့ United Nationalities Federation Council (UNFC) မွာ ဦးေဆာင္မႈ အခန္းက ပါ
၀င္ေနခဲ့တယ္ ဆုိတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ UNFC
သည္ ဖက္ဒရယ္ ဒီမုိကေရစီ ရရွိေရး အတြက္
ဲြ႔စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ယခုအခါ တြင္ ပ်က္ျပားသေလာက္ ျဖစ္ေန
ေသာ UNFC သည္ ထုိအခ်ိန္က အေနာက္အုပ္
စုမွ ေထာက္ခံေသာ NCA ျဖစ္ေပၚလာေရးကုိ
အားတက္သေရာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။
ေကအုိင္ေအ အဖုိ႔လည္း Ceassefire Syndrone ေရာဂါၾကီးရဲ့ လႈိက္စားျခင္းကုိ ၁၉၉၄ မွ ၂၀၁၁မအထိ ဆယ္ခုႏွစ္လုံးလုံး ခံစားခဲ့ၾက
ရျပီး ကခ်င္ျပည္သူမ်ား အတြက္ မယ္မယ္ရရ
တုိးတက္မႈဟူ၍ ဘာမ် ေဆာင္က်ဥ္း ေပးႏူိင္ခဲ့
တာမ်ဳိး မရွိခဲ့ေပ။
သုိ႔ေသာ္ လုိင္ဇာကုိ ၎တုိ႔ ၏ ျမဳိ႔ေတာ္ အျဖစ္ အေဆာင္အေယာင္ မ်ား နဲ့ ထားလာႏူိင္ခဲ့ျပီး
ကခ်င္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဗုိက္ရႊဲရႊဲ ျဖင့္ ဘဏ္
ေငြစာရင္းမ်ား ေဖာင္းကားလာၾကသည္ေတာ့
ရွိေနပါတယ္။ ၎တုိ႔က ထုိ အေတာအတြင္း
ျမန္မာ နဲ့ တရုတ္ စီးပြားေရး သမားမ်ားနဲ့ ပလဲနံပ သင့္စြာ ကၩန္းသစ္ နဲ့ ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖၚ
ေရးေတြမွာ အက်ဳိးတူ ပူးေပါင္းႏူိင္ခဲ့ၾက၍ အလြန္
အမင္း ခ်မ္းသာ ၾကြယ္၀ သြားခဲ့ၾကပါတယ္။
ေနာက္ပုိင္း ေကအုိင္ေအ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္း
အတြင္း အျငင္းပြားမႈ မ်ား ျဖစ္လာခဲ့ျပီး
အျပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ပ်က္ျပားသည္အထိ ျဖစ္
လာခဲ့ရပါတယ္။ ထုိ႔ အတြက္ ေကအုိင္ေအ
အတြင္း ဒီမုိကေရစီ ရွိစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေနသည္ဟု
သက္သက္ညွာညွာ ေတြးလုိ႔ရေသာ္လည္း
ဒီမုိကေရစီ သည္ စစ္ေရးအရ.ေအာင္ပဲြရေရး
တြင္ မည္သုိ႔ မ် သုံးစား၍ ရေသာ အရာကား
မဟုတ္ျပန္ေပ။ တပ္မေတာ္ကလည္း ထုိအကဲြ
အျပဲမ်ား ကုိ လက္လႊတ္မခံပဲ အသုံးခ်လာႏူိင္
တာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ေကအုိင္ေအ တုိ႔ ေျပာေနသည့္ ေပ်ာက္ၾကား
မဟာဗ်ဳဟာ ေအာင္ျမင္ခဲ့လ်င္လည္း ၾကာၾကာ
ခံမည့္ အလားအလာ မရွိေပ။ ပြင့္လင္းရာသီ
က တပ္မေတာ္ ထုိုးစစ္ၾကီးႏွင့္ အတူ အဆုံး
သတ္သြားခဲ့ျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
တပ္မေတာ္၏ ထုိုးစစ္က မၾကဳံဖူးေလာက္
ေအာက္ ေနရာ အႏွံအျပားမွာ စစ္ဆင္ခဲ့တာ
့ျဖစ္ပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္ မန္စီ မွသည္
ဟူးေကာင္း ခ်ဳိင့္၀ွမ္း။ ဖားကန္႔ ေမခ မလိခ ဆုံရာ အင္ဂ်န္းယန္ အထိပါ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။
ထုိ႔ အတြက္လည္း ၂၀၁၁ ေနာက္ပုိင္း အျပင္း
ထန္ဆုံး တုိက္ခုိက္မႈ ၾကီးဟု ေကအုိင္ေအ
ေျပာေရးဆုိခြင့္ ရွိသူက ၀န္ခံ ေျပာၾကားခဲ့ပါ
တယ္။ အခ်ဳိ႔က ေကအုိင္ေအ တုိ႔ စတင္ ပုန္
ကန္ခဲ့သည့္ ၁၉၆၁ ေနာက္ပုိင္း အျပင္းထန္ဆုံး
လုိ႔ ေတာင္ ေျပာဆုိမႈေတြ ရွိလာခဲ့ပါတယ္။
လူ တေသာင္းခန္႔ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့
ရတဲ့ အတြက္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားမွာ ေရာက္
ရွိလာေနသူ တသိန္း ခန္႔ ရွိလာေနပါတယ္။
တပ္မေတာ္ရဲ့ ကမ္းပိန္းကေတာ့ NCA ကုိ
လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔ ျငင္းဆန္ေနတာကုိ ဒဏ္ခတ္
လုိတဲ့အျပင္ အဆုိပါကိစၥ ကုိ ခါးခါးသီးသီး ျဖစ္
ေနတဲ့ ၀ အဖဲြ႔ နဲ့ သြားေရာက္ ပူးေပါင္းလုိက္တာ
ကုိ မခံမရပ္ႏူိင္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေကအုိင္ေအ
သည္ ၎တုိ႔ ဖဲြ႔စည္းခဲ့တဲ့ ေျမာက္ပုိင္း မဟာ
မိတ္ အဖဲြ႕မွာ အၾကီးဆုံး ျဖစ္တဲ့ အျပင္ ပထ၀ီ
အေနအထားအရ အျခား အဖဲြ႔မ်ားနဲ႔ ထီးထီးၾကီး
ကင္းလြတ္ေနပါတယ္။
ထုိ႔အျပင္ ခရစ္ယာန္မ်ား ျဖစ္တဲ့ ေကအုိင္ေအ
သည္ MNDAA, TNLA, နဲ့ AA တုိ႔ေလာက္ ၀
ေတြ နဲ႔ နီးစပ္မႈ သိတ္မရွိပါဖူး။
တပ္မေတာ္က ေကအုိင္ေအ ကုိ စစ္ေရးအရ
အလဲထုိးႏူိင္ဖုိ႔ အတြက္ ရည္မွန္းခ်က္ မဟာဗ်ဳ
ဟာ ႏွစ္ခု ခ်မွတ္ထားပုံ ရပါတယ္။ ပထမ က
တႏူိင္း မွာ ရွိတဲ့ ေရႊ နဲ့ ပယင္း တူုးေဖၚေရး၊
ဖားကန္႔ ရွိ ေက်ာက္စိမ္းမ်ားမွ ရေနတဲ့ ၀င္ေငြ
မ်ားအား ျဖတ္ေတာက္ျပစ္ေရး ျဖစ္ျပီး ဒုတိယ
မဟာ ဗ်ဳဟာ ကေတာ့ လုိင္ဇာ နဲ့ ျပည္နယ္
အတြင္း အႏွံ႔ အျပားမွာ ရွိေနတဲ့ တပ္မ်ားနဲ့
ေထာက္ပံ့ ဆက္သြယ္ေရး ကုိ ျဖတ္ေတာက္
ျပစ္ႏူိင္ေရး ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိသုိ႔ ျပဳလုပ္
ႏူိင္ျခင္းျဖင့္ ၎တုိ႔ တပ္မ်ား အခ်င္းခ်င္း ဆက္
သြယ္ ပူးေပါင္းႏူိင္ေရးကုိပါ ျဖတ္ေတာက္ျပီး
သား ျဖစ္သြားႏူိင္ပါတယ္။
ထုိ႔ အတြက္လည္း တပ္မေတာ္မွ ေျမာက္ပုိင္း
တုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ မွ စစ္ကူ မ်ား အျပင္ အျခား
ေဒသမ်ား မွ တပ္မ်ားနဲ့ လက္ေရြးစင္
ေျချမန္တပ္မ သုံးခုျဖစ္တဲ့ ၃၃, ၈၈ နဲ့ ၁၀၁ တပ္မ်ားကုိ ပုံေအာ္သုံးခဲ့ပါတယ္။ ရခုိင္ရွိ နယ္ေျမ
ရွင္းလင္းေရး စစ္ဆင္ေရးမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ တပ္မ
၃၃ က ျပန္လည္ ေရာက္ရွိလာေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္
စစ္အင္အား ပုံၾသ သုံးတာ အဆန္းမဟုတ္
ေသာ္လည္း ေလေၾကာင္းျပစ္ကူ နဲ့ လက္နက္
ၾကီးမ်ားကုိ မၾကဳံစဖူး အတုိင္းအတာထိ သုံးစဲြ
ခဲ့ပါတယ္။
ပထမဆုံး အၾကိမ္ အျဖစ္ ဆာဘီယား လုပ္
၁၅၅ မမ အေျမာက္ၾကီးမ်ားကုိ သုံးျပီး ျပစ္ခတ္
ခဲ့ၾကပါတယ္။ အထုးသျဖင့္ မန္စီ အနီးရွိ ေက
အုိင္ေအ စခန္းမ်ား ကုိ ျပစ္ခတ္ခဲ့ပါတယ္။
ေလေၾကာင္း အင္အား ကုိ ယခုႏွစ္ အတြင္း
ပထမဆုံး အၾကိမ္ အျဖစ္ အရင္ႏွင့္စာလ်င္
အလုံးအရင္း သုံးစဲြလာခဲ့ပါတယ္။
ျမစ္ၾကီးနား အနီး ရွိ နမ္ေပါင္ ေလတပ္စခန္းကုိ
ဗဟုိျပဳပီး တရုတ္လုပ္ ေထာက္လွမ္းေရး ဒရုန္း
မ်ား၊ ရုရွား.လုပ္ တုိက္ခုိက္ေရး ရဟတ္ယာဥ္
မ်ား Fixed-wing ဂ်က္တုိက္ေလယာဥ္မ်ား ပါ
၀င္ခဲ့ပါတယ္။ အတည္မျပဳႏူိင္ေသးတဲ့ သတင္း
မ်ား အဆုိအရ ပါကစၥတန္ က ေလာေလာလပ္
လပ္ ၀ယ္ယူထားတဲ့ JF-17 တုိက္ေလယာဥ္
ေတြပါ ပါတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ မွာ ေလေၾကာင္း စစ္ဆင္ေရး
က ရွမ္းျပည္နယ္ မွာလုိ တရုတ္နယ္ေျမထဲ
၀င္ေရာက္သြားမွာကုိ စုိးရိမ္စရာ မရွိတာ
ေၾကာင့္လည္း ပုိမုိ အသုံးခ်ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
လုိင္ဇာက ေတာ့ တမူထူးျခားျပီး တရုတ္ နယ္
ျခားမ်ဥ္း အနီး ကပ္ေနပါတယ္။ ေနာက္ထပ္
အထူးသတိထားျပီး လုပ္ရကုိင္ရတဲ့ ေဒသ က
ေတာ့ တရုတ္-ကခ်င္-ရွမ္း ေဒသ သုံးပြင့္ဆုိင္
ထိစပ္ေနတဲ့ ေနရာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေကအုိင္ေအ တုိ႔ ရည္မွန္းထားတဲ့ ေပ်ာက္ၾကား
စစ္ဆင္ေရး မဟာဗ်ဳဟာကလည္း ေရရွည္မွာ
မလြယ္ကူလွတာ ေတြ႔ ရပါတယ္။ နယ္ျခား
ျဖတ္ေက်ာ္ ၀င္ေျပးျပီး ခုိလႈံရာ ေနရာ မရွိျခင္း
နဲ့ ေပ်ာက္ၾကား စစ္ဆင္ေရး ေအာင္ျမင္ဖုိ႔ ေသာ့ခ်က္ ျဖစ္တဲ့ တဖက္နယ္ျခားမွ ေထာက္ပံ့ပုိ႔
ေဆာင္ေရး ဆုိတဲ့ logistic မရရွိ ႏူိင္ဆုိတဲ့
အခ်က္ေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကအုိင္ေအ
အေနနဲ့ ေလာေလာဆယ္ ၀ ေတြ ထံမွ လက္
နက္မ်ား ၀ယ္ယူႏူိင္ေနေသးေသာ္လည္း
ေရရွည္ ရရွိႏူိင္ဖုိ့က ၾကိမ္းေသ တြက္ဆ၍ မရ
ျပန္ေပ။
သုိ႔ အတြက္ ရန္သူထံမွ လက္နက္မ်ား သိမ္းယူ
ရရွိႏူိင္ေရးသာ အထူးဦးစားေပးရမွာ ျဖစ္လာပါ
တယ္။ မုိးရာသီ ေရာက္ရွိလာျပီ ျဖစ္တဲ့ အတြက္
တိမ္မ်ား ထူထပ္လာေနျခင္းေၾကာင့္ ေလ
ေၾကာင္း အေထာက္အကူ ရဖုိ႔ ခဲယဥ္းေနတဲ့
တပ္မေတာ္ စခန္းမ်ားကုိ တုိက္ခုိက္ႏူိင္မယ့္
အခြင့္အေရးေတြ ရလာခဲ့ပါတယ္။ ဧျပီလ ၆ ရက္ ေန႔ ဇားကန္႔ ေဒသရွိ တပ္မေတာ္ စခန္း
တခုကုိ ၀င္ေရာက္ သိမ္းပုိက္ႏူိင္ခဲ့ျပီး လက္နက္
ခဲယမ္း အေျမာက္အျမား ကုိ သိမ္းယူႏူိင္ခဲ့ျခင္း
သည္ ေစာေစာက ေျပာသည့္ ေကအုိင္ေအ
တုိ႔ ရဲ့ အနာဂါတ္ က်င့္သုံးမယ့္ နည္းဗ်ဳဟာကုိ
ညြန္းျပေနပါတယ္။
ေကအုိင္ေအ သည္ ၎တုိ႔၏ စစ္သင္တန္း
ေက်ာင္း နဲ့ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ ထုတ္လုပ္ရာ
စခန္းမ်ားကို ပုိမုိ စိတ္ခ်ရတဲ့ အတြင္းပုိင္း ေဒသ
မ်ားကုိ လုိင္ဇာ မွ ေရႊုေျပာင္းထားျပီးလည္း ျဖစ္
ပါတယ္။
ေကအုိင္ေအ က ေဒသခံမ်ားရဲ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔
ျပန္႔ ေထာက္ခံမႈ ရေရး အတြက္ ၎တုိ႔ လူမ်ဳိးစု
မ်ား ဗမာ စစ္တပ္ရဲ့ အလြန္အကၩံ အႏူိင္က်င့္မူ
မ်ားမွ ရွင္သန္ႏူိင္ေရး ဆုိတာကုိ ပုံေဖၚႏူိင္မွ
ျဖစ္မယ္ဆုိတာကုိပါ အားကုိးျပဳ လာေနပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရ
စီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္အေပၚ ထားရွိခဲ့တဲ့ ေမ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ
ကုိလည္း အျပီးအပုိင္ ဖယ္ထုတ္လုိက္ျပီလည္း
ျဖစ္ပါတယ္။
ထုိအတြက္ ေရရွည္ စစ္ပဲြ ဆက္လက္ဆင္ႏြဲ
ႏူိင္ေရး အတြက္ ျပင္ဆင္သင့္တာေတြကုိ ျပင္
ဆင္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ စခန္း ဌာနခ်ဳပ္ကုိ အခုိင္
အမာ မထားေတာ့ပဲ အစုအငယ္ေလးမ်ား အျဖစ္
ျဖန္႔က်က္ခ်ထားလာခဲ့ပါတယ္။
ကခ်င္ လူငယ္မ်ားကုိလည္း ယခင္ကထက္ ပုိမုိ
စုေဆာင္းႏူိင္ခဲ့တဲ့ အတြက္ ကခ်င္ျပည္နယ္
အတြင္း တပ္မဟာ ေလးခုမွ ခုႏွစ္ခုအထိ တုိး
ခ်ဲ႔ ခဲ့ျပီး ရွမ္းျပည္နယ္ အတြင္းမွာလည္း တခုမွ
သုံးခု အထိ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ေပ်ာက္ၾကား
စစ္ဆင္ေရး နဲ့ သင့္ေတာ့မယ့္ ေရႊ႕ေျပာင္းလႈပ္
ရွားႏူိင္စြမ္းရွိ တပ္မဟာ ႏွစ္ခု ကုိလည္း
အသုံးျပဳ လာခဲ့ပါတယ္။
ထုိသုိ႔ moble units မ်ား ပုိမုိ ဖဲြ႔စည္းလာတာ
ႏွင့္ အမ် တပ္မေတာ္ရဲ့ ဆက္သြယ္ေရး လမ္း
ေၾကာင္းေတြကုိ ပုိျပီး အေႏွာက္အယွက္ ေပး
လာႏူိင္မွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမစ္ၾကီးနား နဲ့
မႏၲေလး ကုိ ဆက္သြယ္ထားတဲ့ မီးရထား လမ္း
နဲ့ အျခား အဓိက က်တဲ့ လမ္းမၾကီး အခ်ဳိ႔ အဖုိ႔
ေရွ႔ေလ်ာက္ ေကအုိင္ေအ တုိ႔ ရဲ့ ျပစ္မွတ္ေတြ
ျဖစ္လာႏူိင္ပါတယ္။ ေမလ ၁၅ ရက္ေန႔ က
ျမစ္ၾကီးနား ေတာင္ဖက္ရွိ မီးရထားလမ္းတြင္
ဗုံး ႏွစ္လုံး တျပဳိင္တည္း ေပါက္ကဲြခဲတာ ၾကည့္
ရင္ သိႏူိင္ပါတယ္။
ေကအုိင္ေအ တုိ႔ အဖုိ႔ ၀ ေတြ ဆီမွာ ရွိေနတဲ့
အလြယ္တကူ ျပစ္ခတ္ႏူိင္တဲ့ ေလေၾကာင္းရန္
ကာကြယ္ေရးစနစ္ ျဖစ္တဲ့ man-portable air defence system (MANPAD) ကုိ ရႏူိင္ဖုိ႔
အလားအလာ မရွိေသးတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
လက္ရွိေတာ့ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ လက္က်န္ ၇၅ မမ ေဟာင္၀စ္ဇာအေျမွာက္ၾကီးမ်ား နဲ႔ ၀ေတြ
ဆီက ရထားတဲ ၁၀၇ မမ ဒုံးက်ည္ေတြ ရွိေနပါ
တယ္။ ျပစ္ခတ္အား ရွစ္ကီလုိမီတာ အထိ ျပစ္
ႏူိင္စြမ္း ရွိတာမုိ႔ တပ္စခန္းမ်ား နဲ့ ေလတပ္စခန္း
မ်ားကုိ ဒုကၡေပးလာႏူိင္ပါတယ္။ ဇန္န၀ါရီ နဲ့
ေဖေဖၚ၀ါရီ လမ်ား အတြင္းက အဆုိပါ လက္
နက္မ်ား သုံးျပီး မုိးေကာင္း အနီးရွိ စစ္စခန္းမ်ား
ကုိ တုိက္ခုိက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။
ထုိ႔ အျပင္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကတည္းက မက်င့္သုံး
ေသးတဲ့ ျမဳိ႔မ်ား ကုိ ၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္ျပီး
လူအမ်ားရဲ့ စိတ္၀င္စားမႈ ရရွိေစမည့္ ဗ်ဳဟာမ်ား
ကုိလည္း ျပန္လည္က်င့္သုံးလာႏူိင္စရာ ရွိေန
ပါတယ္။
ေလာက္ကုိင္၊ မူဆယ္ နဲ့ ေမာင္းကုိ တုိ႔ မွာTNLA နဲ့ MNDAA တုိ႔ ၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္ၾကသလုိ
မ်ဳိး ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲမွာလည္း ျဖစ္လာႏူိင္စရာ
ရွိေနပါတယ္။
ႏူိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္းတြင္ကား ယခုပုံအတုိင္းဆုိ
ဒိန္ဗင္ဖူး တုိက္ပဲြလုိ အဆုံးအျဖတ္ေပးလာ
ႏူိင္စရာ မရွိပဲ ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနအုန္းမွာ
ျဖစ္ျပီး ေကအုိင္ေအတုိ႔သာ ေပ်ာက္ၾကားစစ္
ဆင္ေရးကုိ တကယ္တမ္း ထိထိေရာက္ေရာက္
ျပဳလုပ္ႏူိင္မယ္ဆုိရင္ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရး နဲ့ သံ
တမန္ေရးေတြမွာ အစုိးရ အဖုိ႔ ေရွ႕ေလ်ာက္ ၀န္ပိလာဖုိ႔သာ ရွိေနတဲ့ အတြက္ အခြန္ထမ္း
ျပည္သူမ်ားက တပ္မေတာ္၏ အဆုံးမရွိေသာ
စစ္ပဲြမ်ား ကုိ ေမးခြန္းထုတ္လာေနၾကျပီလည္း
ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
လွစိုးေ၀
Asia Times တြင္ ေဆာင္းပါးရွင္ Anthony Davis ေရးသားေသာ "A vision for war without end in Myanmar" ကုိ ျပန္လည္ထုတ္ႏႈတ္ တင္ျပသည္။
မုိးဦး ၀င္ေရာက္လာသည္ႏွင့္ ကခ်င္ေျမတြင္
ယမ္းနံ႔ မ်ား အတန္ငယ္ စဲသြားခ်ိန္တြင္ က်န္ခဲ့ရသည္မ်ားက တပ္မေတာ္ဖက္မွ အက်အဆုံး မ်ား ျပားလာခဲ့မႈ ႏွင့္ ေနရပ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးရေသာ
ျပည္သူမ်ား သာ ျဖစ္ပါတယ္။
တိမ္ထူထပ္လာေနမႈေၾကာင့္ ေလေၾကာင္းစစ္
ဆင္မႈ အရွိန္ေလ်ာ့က်သြားခဲ့ရသလုိ တပ္မ်ား
ႏွင့္ စစ္လက္နက္ ပစၥည္းမ်ား သယ္ယူ ေရႊ႕
ေျပာင္းမႈကလည္း ထင္သေလာက္ မလြယ္ကူ
ေတာ့ေပ။ ေကအုိင္ေအ တုိ႔ အဖုိ႔လည္း ၎တုိ႔
၏ တေျဖးေျဖး ေလ်ာ့နည္းလာေနေသာ ဗ်ဳဟာ
အခင္း အက်င္းမ်ား မ်ား အၾကားတြင္ ေရွ႕ဆက္
မည္သုိ႔ မည္ပုံ စခန္းသြားၾကမည္လဲ ဆုိသည္
အား ျပန္လည္သုံးသပ္ေနၾကရျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ဧျပီလ ၂၈ ရက္ေန႔က ေကအုိင္ေအ ေခါင္း
ေဆာင္ နဘန္လ မွ ကခ်င္ျပည္သူမ်ား သိေစ
ရန္ ရည္ရြယ္ျပီး ေၾကျငာခ်က္တေစာင္ ထုတ္
ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ၎က မိမိတုိ႔ အေနျဖင့္ ေပ်ာက္
ၾကားစစ္ဆင္ေရး ျဖင့္ ျပန္လည္တုိက္ခုိက္သြား
မည္ျဖစ္ျပီး အုိးအိမ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲရေသာ
လူမ်ား အတြက္ပါ ေကအုိင္ေအ ရဲေဘာ္မ်ားက
တာ၀န္ယူမည္ဟု ဆုိပါတယ္။
မၾကဳံစဖူး ေလာက္ေအာင္ ျပင္းထန္ေသာ တုိက္
ခုိက္မႈမ်ား အၾကားတြင္ ကခ်င္ျပည္သူမ်ားအား
စုစည္းၾကရန္ႏွင့္ ဇဲြ ရွိၾကဖုိ႔ လႈံ႔ ေဆာ္လုိက္တဲ့
သေဘာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ ေျပာလုိပုံရသည္ကလည္း အေရွ႔ေတာင္အာရွရွိ အၾကီး
ဆုံး စစ္တပ္ၾကီးအား ၎တုိ႔ အသစ္တဖန္
ေပ်ာက္ၾကား စစ္ဆင္ေရးျဖင့္ ၾကံ႕ၾကံ႔ခံလ်က္ရွိ
ေၾကာင္း ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
သုိ႔ေသာ္လည္း အဆုိပါ ေၾကျငာခ်က္အား
အဓိပၸါယ္ ေကာက္၍ ရႏူိင္သည္ကား ၂၀၁၁
တြင္ အျပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ျပဳိလဲျပီးခ်ိန္ကစ၍
အင္အား ၉,၀၀၀ ခန္႔ရွိေသာ ေကအုိင္ေအ တုိ႔ အေနျဖင့္ စစ္တပ္ႏွင့္ အျပစ္အခတ္ရပ္စဲမည္
ေလာ၊ ဆက္ျပီး တုိက္မည္ေလာ။ သုိ႔ မဟုတ္
ဒီႏွစ္ခုကုိပဲ တျပဳိင္တည္း လုပ္မည္ေလာ ဆုိ
တာ ျပတ္ျပတ္သားသား မဆုံးျဖတ္ႏူိင္ေသး ဆုိ
တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ဆုံးတြင္ေတာ့ လက္ရွိ ရထားသည့္
ေဒသမ်ားကုိ ဆက္လက္ ထိမ္းသိမ္းထားႏူိင္ေရး
ႏွင့္ တဆက္တည္း တပ္မေတာ္မွ တုိက္ခုိက္ လာႏူိင္ေလာက္သည့္ အေနအထားသုိ႔ ေရာက္
မသြားေရး ဆုိတဲ့ ခံစစ္ ကုိပဲ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပုံ ရပါ
တယ္။
ဤသည္ကုိ ထင္ရွားေစခဲ့သည္က ၂၀၁၂ ႏွင့္
၂၀၁၃ တြင္ ေကအုိင္ေအ တုိ႔က လုိင္ဇာကုိ
အသဲအသန္ ခုခံ ကာကြယ္ ခဲ့ၾကတာပဲ ျဖစ္ပါ
တယ္။ ထုိ႔အျပင္ ဂီဒြန္စခန္း ကုိလည္း ၂၀၁၆
မွာ က်ားကုတ္က်ားခဲ ခုခံခဲ့ၾကျပန္ပါတယ္။
သုိ႔ေသာ္ ျပင္းထန္လွေသာ တပ္မေတာ္ ထုိးစစ္
ေၾကာင့္ ထုိႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွာ လက္လႊတ္လုိက္
ရပါတယ္။ လုိင္ဇာသည္လည္း ယခုအခါ တပ္
မေတာ္ရဲ့ အေျမွာက္တကမ္း အကြာမွာ ေရာက္
လာေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ တရုတ္နယ္
ေျမထဲသုိ႔ အေျမွာက္ဆံမ်ား က်ေရာက္ႏူိင္ျပီး
တရုတ္ တုိ႔ အမ်က္ေျခာင္းေျခာင္း ထြက္လာႏူိင္
တာ ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္က ခ်ိန္ဆေနပုံ ရွိပါ
တယ္။ လုိင္ဇာကုိ ၎တုိ႔ ဌာနခ်ဳပ္ လိပ္စာ
ေလာက္ ေရးႏူိင္ဖုိ႔ ထားရွိေပးလုိက္ျခင္း ျဖင့္
ေနာက္ပုိင္း ျဖစ္လာမယ့္ ေဆြးေႏြးပဲြေတြ
အတြက္ ထည့္သြင္း တြက္ခ်က္ခဲ့ပုံလည္း ရွိပါ
တယ္။
တပ္မေတာ္က ေကအုိင္ေအ ကုိ အျပစ္အခတ္
ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီခ်က္ NCA ကုိ
လက္မွတ္ေရး
ထုိးဖုိ႔ နဲ့ မထုိးမီ လက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရး နဲ့
တပ္မေတာ္ရဲ့ ကြပ္ကဲမႈ ေအာက္
သြတ္သြင္းႏူိင္ေရး
ကုိ အရင္ ေတာင္းဆုိခဲ့ျပီး သေဘာတူသည့္
အထိ အျပင္းအထန္ ထုိးႏွက္သြားမယ္ ဆုိတဲ့
ရည္ွမွန္းခ်က္ကုိ ခ်ထားပါတယ္။
ကခ်င္တုိ႔ဖက္မွာ မျပတ္မသား ျဖစ္ေနရတာက
လည္း အေၾကာင္းေၾကာင္းေတြ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ ပထမတေၾကာင္းက NCA ေခၚသံ ျဖစ္ျပီး
ေနာက္တေၾကာင္းက ေကအုိင္ေအရဲ့ ႏူိင္ငံ
ေရး အဖဲြ႔ ျဖစ္တဲ့ ေကအုိင္အုိ ရဲ့ တခါက ဖဲြ႔စည္းခဲ့တဲ့ United Nationalities Federation Council (UNFC) မွာ ဦးေဆာင္မႈ အခန္းက ပါ
၀င္ေနခဲ့တယ္ ဆုိတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ UNFC
သည္ ဖက္ဒရယ္ ဒီမုိကေရစီ ရရွိေရး အတြက္
ဲြ႔စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ယခုအခါ တြင္ ပ်က္ျပားသေလာက္ ျဖစ္ေန
ေသာ UNFC သည္ ထုိအခ်ိန္က အေနာက္အုပ္
စုမွ ေထာက္ခံေသာ NCA ျဖစ္ေပၚလာေရးကုိ
အားတက္သေရာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။
ေကအုိင္ေအ အဖုိ႔လည္း Ceassefire Syndrone ေရာဂါၾကီးရဲ့ လႈိက္စားျခင္းကုိ ၁၉၉၄ မွ ၂၀၁၁မအထိ ဆယ္ခုႏွစ္လုံးလုံး ခံစားခဲ့ၾက
ရျပီး ကခ်င္ျပည္သူမ်ား အတြက္ မယ္မယ္ရရ
တုိးတက္မႈဟူ၍ ဘာမ် ေဆာင္က်ဥ္း ေပးႏူိင္ခဲ့
တာမ်ဳိး မရွိခဲ့ေပ။
သုိ႔ေသာ္ လုိင္ဇာကုိ ၎တုိ႔ ၏ ျမဳိ႔ေတာ္ အျဖစ္ အေဆာင္အေယာင္ မ်ား နဲ့ ထားလာႏူိင္ခဲ့ျပီး
ကခ်င္ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဗုိက္ရႊဲရႊဲ ျဖင့္ ဘဏ္
ေငြစာရင္းမ်ား ေဖာင္းကားလာၾကသည္ေတာ့
ရွိေနပါတယ္။ ၎တုိ႔က ထုိ အေတာအတြင္း
ျမန္မာ နဲ့ တရုတ္ စီးပြားေရး သမားမ်ားနဲ့ ပလဲနံပ သင့္စြာ ကၩန္းသစ္ နဲ့ ေက်ာက္စိမ္း တူးေဖၚ
ေရးေတြမွာ အက်ဳိးတူ ပူးေပါင္းႏူိင္ခဲ့ၾက၍ အလြန္
အမင္း ခ်မ္းသာ ၾကြယ္၀ သြားခဲ့ၾကပါတယ္။
ေနာက္ပုိင္း ေကအုိင္ေအ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္း
အတြင္း အျငင္းပြားမႈ မ်ား ျဖစ္လာခဲ့ျပီး
အျပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ပ်က္ျပားသည္အထိ ျဖစ္
လာခဲ့ရပါတယ္။ ထုိ႔ အတြက္ ေကအုိင္ေအ
အတြင္း ဒီမုိကေရစီ ရွိစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေနသည္ဟု
သက္သက္ညွာညွာ ေတြးလုိ႔ရေသာ္လည္း
ဒီမုိကေရစီ သည္ စစ္ေရးအရ.ေအာင္ပဲြရေရး
တြင္ မည္သုိ႔ မ် သုံးစား၍ ရေသာ အရာကား
မဟုတ္ျပန္ေပ။ တပ္မေတာ္ကလည္း ထုိအကဲြ
အျပဲမ်ား ကုိ လက္လႊတ္မခံပဲ အသုံးခ်လာႏူိင္
တာ ေတြ႕ရပါတယ္။
ေကအုိင္ေအ တုိ႔ ေျပာေနသည့္ ေပ်ာက္ၾကား
မဟာဗ်ဳဟာ ေအာင္ျမင္ခဲ့လ်င္လည္း ၾကာၾကာ
ခံမည့္ အလားအလာ မရွိေပ။ ပြင့္လင္းရာသီ
က တပ္မေတာ္ ထုိုးစစ္ၾကီးႏွင့္ အတူ အဆုံး
သတ္သြားခဲ့ျပီ ျဖစ္ပါတယ္။
တပ္မေတာ္၏ ထုိုးစစ္က မၾကဳံဖူးေလာက္
ေအာက္ ေနရာ အႏွံအျပားမွာ စစ္ဆင္ခဲ့တာ
့ျဖစ္ပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္ မန္စီ မွသည္
ဟူးေကာင္း ခ်ဳိင့္၀ွမ္း။ ဖားကန္႔ ေမခ မလိခ ဆုံရာ အင္ဂ်န္းယန္ အထိပါ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။
ထုိ႔ အတြက္လည္း ၂၀၁၁ ေနာက္ပုိင္း အျပင္း
ထန္ဆုံး တုိက္ခုိက္မႈ ၾကီးဟု ေကအုိင္ေအ
ေျပာေရးဆုိခြင့္ ရွိသူက ၀န္ခံ ေျပာၾကားခဲ့ပါ
တယ္။ အခ်ဳိ႔က ေကအုိင္ေအ တုိ႔ စတင္ ပုန္
ကန္ခဲ့သည့္ ၁၉၆၁ ေနာက္ပုိင္း အျပင္းထန္ဆုံး
လုိ႔ ေတာင္ ေျပာဆုိမႈေတြ ရွိလာခဲ့ပါတယ္။
လူ တေသာင္းခန္႔ အုိးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့
ရတဲ့ အတြက္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားမွာ ေရာက္
ရွိလာေနသူ တသိန္း ခန္႔ ရွိလာေနပါတယ္။
တပ္မေတာ္ရဲ့ ကမ္းပိန္းကေတာ့ NCA ကုိ
လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔ ျငင္းဆန္ေနတာကုိ ဒဏ္ခတ္
လုိတဲ့အျပင္ အဆုိပါကိစၥ ကုိ ခါးခါးသီးသီး ျဖစ္
ေနတဲ့ ၀ အဖဲြ႔ နဲ့ သြားေရာက္ ပူးေပါင္းလုိက္တာ
ကုိ မခံမရပ္ႏူိင္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေကအုိင္ေအ
သည္ ၎တုိ႔ ဖဲြ႔စည္းခဲ့တဲ့ ေျမာက္ပုိင္း မဟာ
မိတ္ အဖဲြ႕မွာ အၾကီးဆုံး ျဖစ္တဲ့ အျပင္ ပထ၀ီ
အေနအထားအရ အျခား အဖဲြ႔မ်ားနဲ႔ ထီးထီးၾကီး
ကင္းလြတ္ေနပါတယ္။
ထုိ႔အျပင္ ခရစ္ယာန္မ်ား ျဖစ္တဲ့ ေကအုိင္ေအ
သည္ MNDAA, TNLA, နဲ့ AA တုိ႔ေလာက္ ၀
ေတြ နဲ႔ နီးစပ္မႈ သိတ္မရွိပါဖူး။
တပ္မေတာ္က ေကအုိင္ေအ ကုိ စစ္ေရးအရ
အလဲထုိးႏူိင္ဖုိ႔ အတြက္ ရည္မွန္းခ်က္ မဟာဗ်ဳ
ဟာ ႏွစ္ခု ခ်မွတ္ထားပုံ ရပါတယ္။ ပထမ က
တႏူိင္း မွာ ရွိတဲ့ ေရႊ နဲ့ ပယင္း တူုးေဖၚေရး၊
ဖားကန္႔ ရွိ ေက်ာက္စိမ္းမ်ားမွ ရေနတဲ့ ၀င္ေငြ
မ်ားအား ျဖတ္ေတာက္ျပစ္ေရး ျဖစ္ျပီး ဒုတိယ
မဟာ ဗ်ဳဟာ ကေတာ့ လုိင္ဇာ နဲ့ ျပည္နယ္
အတြင္း အႏွံ႔ အျပားမွာ ရွိေနတဲ့ တပ္မ်ားနဲ့
ေထာက္ပံ့ ဆက္သြယ္ေရး ကုိ ျဖတ္ေတာက္
ျပစ္ႏူိင္ေရး ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိသုိ႔ ျပဳလုပ္
ႏူိင္ျခင္းျဖင့္ ၎တုိ႔ တပ္မ်ား အခ်င္းခ်င္း ဆက္
သြယ္ ပူးေပါင္းႏူိင္ေရးကုိပါ ျဖတ္ေတာက္ျပီး
သား ျဖစ္သြားႏူိင္ပါတယ္။
ထုိ႔ အတြက္လည္း တပ္မေတာ္မွ ေျမာက္ပုိင္း
တုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ မွ စစ္ကူ မ်ား အျပင္ အျခား
ေဒသမ်ား မွ တပ္မ်ားနဲ့ လက္ေရြးစင္
ေျချမန္တပ္မ သုံးခုျဖစ္တဲ့ ၃၃, ၈၈ နဲ့ ၁၀၁ တပ္မ်ားကုိ ပုံေအာ္သုံးခဲ့ပါတယ္။ ရခုိင္ရွိ နယ္ေျမ
ရွင္းလင္းေရး စစ္ဆင္ေရးမွာ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ တပ္မ
၃၃ က ျပန္လည္ ေရာက္ရွိလာေနျပီ ျဖစ္ပါတယ္
စစ္အင္အား ပုံၾသ သုံးတာ အဆန္းမဟုတ္
ေသာ္လည္း ေလေၾကာင္းျပစ္ကူ နဲ့ လက္နက္
ၾကီးမ်ားကုိ မၾကဳံစဖူး အတုိင္းအတာထိ သုံးစဲြ
ခဲ့ပါတယ္။
ပထမဆုံး အၾကိမ္ အျဖစ္ ဆာဘီယား လုပ္
၁၅၅ မမ အေျမာက္ၾကီးမ်ားကုိ သုံးျပီး ျပစ္ခတ္
ခဲ့ၾကပါတယ္။ အထုးသျဖင့္ မန္စီ အနီးရွိ ေက
အုိင္ေအ စခန္းမ်ား ကုိ ျပစ္ခတ္ခဲ့ပါတယ္။
ေလေၾကာင္း အင္အား ကုိ ယခုႏွစ္ အတြင္း
ပထမဆုံး အၾကိမ္ အျဖစ္ အရင္ႏွင့္စာလ်င္
အလုံးအရင္း သုံးစဲြလာခဲ့ပါတယ္။
ျမစ္ၾကီးနား အနီး ရွိ နမ္ေပါင္ ေလတပ္စခန္းကုိ
ဗဟုိျပဳပီး တရုတ္လုပ္ ေထာက္လွမ္းေရး ဒရုန္း
မ်ား၊ ရုရွား.လုပ္ တုိက္ခုိက္ေရး ရဟတ္ယာဥ္
မ်ား Fixed-wing ဂ်က္တုိက္ေလယာဥ္မ်ား ပါ
၀င္ခဲ့ပါတယ္။ အတည္မျပဳႏူိင္ေသးတဲ့ သတင္း
မ်ား အဆုိအရ ပါကစၥတန္ က ေလာေလာလပ္
လပ္ ၀ယ္ယူထားတဲ့ JF-17 တုိက္ေလယာဥ္
ေတြပါ ပါတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ မွာ ေလေၾကာင္း စစ္ဆင္ေရး
က ရွမ္းျပည္နယ္ မွာလုိ တရုတ္နယ္ေျမထဲ
၀င္ေရာက္သြားမွာကုိ စုိးရိမ္စရာ မရွိတာ
ေၾကာင့္လည္း ပုိမုိ အသုံးခ်ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
လုိင္ဇာက ေတာ့ တမူထူးျခားျပီး တရုတ္ နယ္
ျခားမ်ဥ္း အနီး ကပ္ေနပါတယ္။ ေနာက္ထပ္
အထူးသတိထားျပီး လုပ္ရကုိင္ရတဲ့ ေဒသ က
ေတာ့ တရုတ္-ကခ်င္-ရွမ္း ေဒသ သုံးပြင့္ဆုိင္
ထိစပ္ေနတဲ့ ေနရာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေကအုိင္ေအ တုိ႔ ရည္မွန္းထားတဲ့ ေပ်ာက္ၾကား
စစ္ဆင္ေရး မဟာဗ်ဳဟာကလည္း ေရရွည္မွာ
မလြယ္ကူလွတာ ေတြ႔ ရပါတယ္။ နယ္ျခား
ျဖတ္ေက်ာ္ ၀င္ေျပးျပီး ခုိလႈံရာ ေနရာ မရွိျခင္း
နဲ့ ေပ်ာက္ၾကား စစ္ဆင္ေရး ေအာင္ျမင္ဖုိ႔ ေသာ့ခ်က္ ျဖစ္တဲ့ တဖက္နယ္ျခားမွ ေထာက္ပံ့ပုိ႔
ေဆာင္ေရး ဆုိတဲ့ logistic မရရွိ ႏူိင္ဆုိတဲ့
အခ်က္ေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကအုိင္ေအ
အေနနဲ့ ေလာေလာဆယ္ ၀ ေတြ ထံမွ လက္
နက္မ်ား ၀ယ္ယူႏူိင္ေနေသးေသာ္လည္း
ေရရွည္ ရရွိႏူိင္ဖုိ့က ၾကိမ္းေသ တြက္ဆ၍ မရ
ျပန္ေပ။
သုိ႔ အတြက္ ရန္သူထံမွ လက္နက္မ်ား သိမ္းယူ
ရရွိႏူိင္ေရးသာ အထူးဦးစားေပးရမွာ ျဖစ္လာပါ
တယ္။ မုိးရာသီ ေရာက္ရွိလာျပီ ျဖစ္တဲ့ အတြက္
တိမ္မ်ား ထူထပ္လာေနျခင္းေၾကာင့္ ေလ
ေၾကာင္း အေထာက္အကူ ရဖုိ႔ ခဲယဥ္းေနတဲ့
တပ္မေတာ္ စခန္းမ်ားကုိ တုိက္ခုိက္ႏူိင္မယ့္
အခြင့္အေရးေတြ ရလာခဲ့ပါတယ္။ ဧျပီလ ၆ ရက္ ေန႔ ဇားကန္႔ ေဒသရွိ တပ္မေတာ္ စခန္း
တခုကုိ ၀င္ေရာက္ သိမ္းပုိက္ႏူိင္ခဲ့ျပီး လက္နက္
ခဲယမ္း အေျမာက္အျမား ကုိ သိမ္းယူႏူိင္ခဲ့ျခင္း
သည္ ေစာေစာက ေျပာသည့္ ေကအုိင္ေအ
တုိ႔ ရဲ့ အနာဂါတ္ က်င့္သုံးမယ့္ နည္းဗ်ဳဟာကုိ
ညြန္းျပေနပါတယ္။
ေကအုိင္ေအ သည္ ၎တုိ႔၏ စစ္သင္တန္း
ေက်ာင္း နဲ့ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ ထုတ္လုပ္ရာ
စခန္းမ်ားကို ပုိမုိ စိတ္ခ်ရတဲ့ အတြင္းပုိင္း ေဒသ
မ်ားကုိ လုိင္ဇာ မွ ေရႊုေျပာင္းထားျပီးလည္း ျဖစ္
ပါတယ္။
ေကအုိင္ေအ က ေဒသခံမ်ားရဲ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔
ျပန္႔ ေထာက္ခံမႈ ရေရး အတြက္ ၎တုိ႔ လူမ်ဳိးစု
မ်ား ဗမာ စစ္တပ္ရဲ့ အလြန္အကၩံ အႏူိင္က်င့္မူ
မ်ားမွ ရွင္သန္ႏူိင္ေရး ဆုိတာကုိ ပုံေဖၚႏူိင္မွ
ျဖစ္မယ္ဆုိတာကုိပါ အားကုိးျပဳ လာေနပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရ
စီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္အေပၚ ထားရွိခဲ့တဲ့ ေမ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ
ကုိလည္း အျပီးအပုိင္ ဖယ္ထုတ္လုိက္ျပီလည္း
ျဖစ္ပါတယ္။
ထုိအတြက္ ေရရွည္ စစ္ပဲြ ဆက္လက္ဆင္ႏြဲ
ႏူိင္ေရး အတြက္ ျပင္ဆင္သင့္တာေတြကုိ ျပင္
ဆင္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ စခန္း ဌာနခ်ဳပ္ကုိ အခုိင္
အမာ မထားေတာ့ပဲ အစုအငယ္ေလးမ်ား အျဖစ္
ျဖန္႔က်က္ခ်ထားလာခဲ့ပါတယ္။
ကခ်င္ လူငယ္မ်ားကုိလည္း ယခင္ကထက္ ပုိမုိ
စုေဆာင္းႏူိင္ခဲ့တဲ့ အတြက္ ကခ်င္ျပည္နယ္
အတြင္း တပ္မဟာ ေလးခုမွ ခုႏွစ္ခုအထိ တုိး
ခ်ဲ႔ ခဲ့ျပီး ရွမ္းျပည္နယ္ အတြင္းမွာလည္း တခုမွ
သုံးခု အထိ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ေပ်ာက္ၾကား
စစ္ဆင္ေရး နဲ့ သင့္ေတာ့မယ့္ ေရႊ႕ေျပာင္းလႈပ္
ရွားႏူိင္စြမ္းရွိ တပ္မဟာ ႏွစ္ခု ကုိလည္း
အသုံးျပဳ လာခဲ့ပါတယ္။
ထုိသုိ႔ moble units မ်ား ပုိမုိ ဖဲြ႔စည္းလာတာ
ႏွင့္ အမ် တပ္မေတာ္ရဲ့ ဆက္သြယ္ေရး လမ္း
ေၾကာင္းေတြကုိ ပုိျပီး အေႏွာက္အယွက္ ေပး
လာႏူိင္မွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမစ္ၾကီးနား နဲ့
မႏၲေလး ကုိ ဆက္သြယ္ထားတဲ့ မီးရထား လမ္း
နဲ့ အျခား အဓိက က်တဲ့ လမ္းမၾကီး အခ်ဳိ႔ အဖုိ႔
ေရွ႔ေလ်ာက္ ေကအုိင္ေအ တုိ႔ ရဲ့ ျပစ္မွတ္ေတြ
ျဖစ္လာႏူိင္ပါတယ္။ ေမလ ၁၅ ရက္ေန႔ က
ျမစ္ၾကီးနား ေတာင္ဖက္ရွိ မီးရထားလမ္းတြင္
ဗုံး ႏွစ္လုံး တျပဳိင္တည္း ေပါက္ကဲြခဲတာ ၾကည့္
ရင္ သိႏူိင္ပါတယ္။
ေကအုိင္ေအ တုိ႔ အဖုိ႔ ၀ ေတြ ဆီမွာ ရွိေနတဲ့
အလြယ္တကူ ျပစ္ခတ္ႏူိင္တဲ့ ေလေၾကာင္းရန္
ကာကြယ္ေရးစနစ္ ျဖစ္တဲ့ man-portable air defence system (MANPAD) ကုိ ရႏူိင္ဖုိ႔
အလားအလာ မရွိေသးတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
လက္ရွိေတာ့ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ လက္က်န္ ၇၅ မမ ေဟာင္၀စ္ဇာအေျမွာက္ၾကီးမ်ား နဲ႔ ၀ေတြ
ဆီက ရထားတဲ ၁၀၇ မမ ဒုံးက်ည္ေတြ ရွိေနပါ
တယ္။ ျပစ္ခတ္အား ရွစ္ကီလုိမီတာ အထိ ျပစ္
ႏူိင္စြမ္း ရွိတာမုိ႔ တပ္စခန္းမ်ား နဲ့ ေလတပ္စခန္း
မ်ားကုိ ဒုကၡေပးလာႏူိင္ပါတယ္။ ဇန္န၀ါရီ နဲ့
ေဖေဖၚ၀ါရီ လမ်ား အတြင္းက အဆုိပါ လက္
နက္မ်ား သုံးျပီး မုိးေကာင္း အနီးရွိ စစ္စခန္းမ်ား
ကုိ တုိက္ခုိက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။
ထုိ႔ အျပင္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကတည္းက မက်င့္သုံး
ေသးတဲ့ ျမဳိ႔မ်ား ကုိ ၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္ျပီး
လူအမ်ားရဲ့ စိတ္၀င္စားမႈ ရရွိေစမည့္ ဗ်ဳဟာမ်ား
ကုိလည္း ျပန္လည္က်င့္သုံးလာႏူိင္စရာ ရွိေန
ပါတယ္။
ေလာက္ကုိင္၊ မူဆယ္ နဲ့ ေမာင္းကုိ တုိ႔ မွာTNLA နဲ့ MNDAA တုိ႔ ၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္ၾကသလုိ
မ်ဳိး ကခ်င္ျပည္နယ္ထဲမွာလည္း ျဖစ္လာႏူိင္စရာ
ရွိေနပါတယ္။
ႏူိင္ငံ ေျမာက္ပုိင္းတြင္ကား ယခုပုံအတုိင္းဆုိ
ဒိန္ဗင္ဖူး တုိက္ပဲြလုိ အဆုံးအျဖတ္ေပးလာ
ႏူိင္စရာ မရွိပဲ ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနအုန္းမွာ
ျဖစ္ျပီး ေကအုိင္ေအတုိ႔သာ ေပ်ာက္ၾကားစစ္
ဆင္ေရးကုိ တကယ္တမ္း ထိထိေရာက္ေရာက္
ျပဳလုပ္ႏူိင္မယ္ဆုိရင္ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရး နဲ့ သံ
တမန္ေရးေတြမွာ အစုိးရ အဖုိ႔ ေရွ႕ေလ်ာက္ ၀န္ပိလာဖုိ႔သာ ရွိေနတဲ့ အတြက္ အခြန္ထမ္း
ျပည္သူမ်ားက တပ္မေတာ္၏ အဆုံးမရွိေသာ
စစ္ပဲြမ်ား ကုိ ေမးခြန္းထုတ္လာေနၾကျပီလည္း
ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
လွစိုးေ၀
Asia Times တြင္ ေဆာင္းပါးရွင္ Anthony Davis ေရးသားေသာ "A vision for war without end in Myanmar" ကုိ ျပန္လည္ထုတ္ႏႈတ္ တင္ျပသည္။
Wednesday, May 30, 2018
ပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈကို ဝိုင္းဝန္းတိုက္ဖ်က္ၾကစို႔
ပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈကို ဝိုင္းဝန္းတိုက္ဖ်က္ၾကစို႔
ကမာၻေပၚတြင္သက္ရွိ သက္မဲ့ေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာတို႔သည္ ေရ၊ ေလ၊ ေျမ၊ ေတာေတာင္စသည့္ ဝန္းက်င္ရပ္ဝန္းႏွင့္အတူ အျပန္အလွန္ အေပးအယူမၽွတစြာျဖင့္ အမွီသဟဲျပဳ ေနထိုင္လာသည္မွာ ႏွစ္သန္း ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ သက္တမ္းၾကာျမင့္ၿပီျဖစ္သည့္ မိမိတို႔၏ မိခင္ ကမာၻႀကီး ေရရွည္တည္တံ့ေစရန္ အေရးႀကီးဆုံးအပိုင္းျဖစ္သည့္ လူသားတို႔၏ မဆင္မျခင္လုပ္ရပ္မ်ားႏွင့္အတူ သဘာ၀ပတ္ဝန္း က်င္ႏွင့္ ေဂဟစနစ္မ်ား ယိုယြင္းလာမႈကို အခ်ိန္မီကုစားႏိုင္ရန္ သဘာ၀ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသည္ ယေန႔ ကမာၻ ႀကီးအတြက္ အထူးအေရးတႀကီး လိုအပ္လာပါသည္။
အျပန္အလွန္အက်ိဳးျပဳ
ကမာၻေျမႀကီး၏ ေဂဟစနစ္ဆိုသည္မွာ ဇီ၀ဆိုင္ရာ သဘာ၀ပတ္ဝန္းက်င္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ေဒသတစ္ခုအတြင္း ေနထိုင္ၾကေသာ သက္ရွိမ်ားႏွင့္ သက္မဲ့မ်ားအားလုံး ပါဝင္ကာ သက္ရွိမ်ားအတြက္ ေသာက္သုံးရန္ ေရ၊ ႐ႉ႐ိုက္ရန္ ေလ၊ ေနထိုင္ရာ ေျမ၊ နားခိုရန္ သစ္ပင္တို႔သာမက လူသားတို႔အတြက အဖိုးတန္သယံဇာတမ်ား၊ စြမ္းအင္ စသျဖင့္ လိုအပ္ခ်က္အဖုံဖုံ ကို ျဖည့္ဆည္းေပးေနသည့္ သဘာ၀ပတ္ဝန္းက်င္၏ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားပါဝင္ၿပီး လူသားမ်ား၏ လူမႈ စီးပြားဘ၀ဖံြ႕ ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အဓိကက်ေသာ ေဂဟ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ပံ့ပိုးေပးလ်က္ရွိပါသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ လူသားမ်ားေနထိုင္ရာကမာၻေျမႏွင့္ သဘာ၀ ပတ္ဝန္းက်င္ တို႔သည္ “ကိုင္းကၽြန္းမွီ ကၽြန္းကိုင္းမွီ” ဆိုသလို အျပန္အလွန္ ဆက္ႏႊယ္ၿပီး အျပန္အလွန္ အက်ိဳးျပဳေနၾကသည္မွာ လူသားတိုင္း၏ မ်က္ျမင္ပင္ျဖစ္သည္။
ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံတိုင္း၊ လူသားတိုင္းအတြက္ အထူးလိုအပ္လာသည္ႏွင့္ အညီ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၅ ရက္မွ ၁၇ ရက္အထိ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံ စေတာ့ဟုမ္းၿမိဳ႕တြင္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္း ေရးက႑အတြက္ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢမွ ဦးေဆာင္၍ က်င္းပခဲ့သည့္ ပထမအႀကိမ္ လူသားပတ္ဝန္းက်င္ ညီလာခံမွ ႏွစ္စဥ္ ဇြန္လ ၅ ရက္ေန႔ကို ကမာၻ႕ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးေန႔ဟု ေခၚဆိုသမုတ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၇၃ ခုႏွစ္မွစ၍ ႏွစ္စဥ္ ဇြန္လ ၅ ရက္ေန႔ကို ကုလသမဂၢ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးအစီအစဥ္ (UNEP) မွ ကမာၻလုံးဆိုင္ရာ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ကမာၻသူ ကမာၻသားမ်ားနားလည္ သေဘာေပါက္မႈ တိုးျမႇင့္ကာ ပါဝင္ေဆာင္ ႐ြက္လာေစရန္ ရည္႐ြယ္ၿပီး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကမာၻ႕ပတ္ဝန္း က်င္ထိန္းသိမ္းေရးေန႔ အခမ္းအနားမ်ားကို အေျခအေနႏွင့္ အခ်ိန္အခါ အလိုက္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈမ်ားအေပၚ မူတည္ၿပီး ႏွစ္အလိုက္ မတူညီေသာ အထိမ္းအမွတ္ေဆာင္ပုဒ္ (Theme) ႏွင့္ ေႂကြးေၾကာ္သံ ေဆာင္ပုဒ္ (Slogan) မ်ား သတ္မွတ္ကာ ႏိုင္ငံအသီးသီးတြင္ အလွည့္က်စနစ္ျဖင့္ လက္ခံက်င္းပလ်က္ရွိပါသည္။
မီးေမာင္းထိုးျပ
၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ကမာၻ႕ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္ေဆာင္ပုဒ္အျဖစ္ “Beat Plastic Pollution” “ပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈကို တိုက္ဖ်က္ၾကစို႔” ဟူ၍ သတ္မွတ္ ခဲ့ပါသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ပင္လယ္သမုဒၵရာမ်ားကို ညစ္ညမ္း ေစေသာ၊ အဏၰဝါသက္ရွိမ်ားအား ပ်က္စီးေစေသာ၊ လူသား တို႔၏ က်န္းမာေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္ ေနေသာ တစ္ခါသုံး ပလတ္ စတစ္ပစၥည္းမ်ား၏ အႏၲရာယ္ကို ျပည္သူမ်ား သိရွိႏိုင္ေစရန္ ပလတ္စတစ္ထုတ္လုပ္သုံးစြဲမႈကို ေလၽွာ႔ခ်ျခင္း၊ ျပန္လည္အသုံး ျပဳျခင္း၊ ျပန္လည္ ထုတ္လုပ္ျခင္းတို႔ အပါအဝင္ ပလတ္စတစ္ ညစ္ညမ္းမႈကို တိုက္ဖ်က္ႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ရန္ ယခုႏွစ္ ေဆာင္ပုဒ္မွ မီးေမာင္းထိုးျပထားျခင္း ပင္ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ကမာၻ႕ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားကို ကမာၻေပၚတြင္ ဒုတိယေျမာက္ လူဦးေရ အမ်ားဆုံးႏိုင္ငံျဖစ္သည့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံက အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံ အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပသြားမည္ ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံအေနျဖင့္ သဘာ၀ပတ္ဝန္းက်င္ ယိုယြင္းမႈ၏ အႏၲရာယ္ဆိုး တစ္ခုျဖစ္သည့္ ပလတ္စတစ္ ညစ္ညမ္းမႈမ်ားကို ကာကြယ္ထိန္းသိမ္း ႏိုင္ရန္အတြက္ ျပန္လည္သုံးစြဲျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ေဇာင္းေပးၿပီး ေဆာင္႐ြက္ေနသည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါသည္။
ပလတ္စတစ္ထုတ္လုပ္သုံးစြဲမႈ
ပလတ္စတစ္ဟူေသာ ေဝါဟာရသည္ ဂရိဘာသာစကားမွ ဆင္းသက္ လာၿပီး ပုံသြန္းရန္သင့္ေသာပစၥည္းဟု အနက္ အဓိပၸာယ္ေဆာင္ပါသည္။ ပလတ္စတစ္မ်ားကို ကမာၻေပၚတြင္ ၁၉၅၀ ဝန္းက်င္ကတည္းက စတင္သုံးစြဲခဲ့ၿပီး ယေန႔ လက္ရွိ အခ်ိန္တြင္ ပလတ္စတစ္ကို အစားအစာမ်ားထုပ္ပိုးမႈ (Packing) ျပဳလုပ္ရာတြင္ အမ်ားဆုံးသုံးစြဲၿပီး စုစုေပါင္း ပလတ္စတစ္ သုံးစြဲမႈ၏ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ရွိေၾကာင္း၊ ႏွစ္စဥ္ ကမာၻေပၚတြင္ ပလတ္စတစ္အိတ္ ဘီလီယံ ၅၀၀ ခန္႔ကို သုံးစြဲေနၾကၿပီး ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္ အိတ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ တစ္မိနစ္တိုင္း ပလတ္စတစ္ဘူး တစ္သန္းကို ဝယ္ယူသုံးစြဲၿပီး ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ေရသန္႔ ဘူး ၄၈၀ ဘီလီယံ ကမာၻတစ္ဝန္း ေရာင္းခ်ခဲ့ေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ပလတ္စတစ္ ထုတ္လုပ္မႈ အမ်ား ဆုံးျဖစ္ၿပီး ကမာၻတစ္ဝန္း ပလတ္စတစ္ ထုတ္လုပ္မႈ၏ ၂၈ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ပလတ္စတစ္အႏၲရာယ္
- စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားျဖစ္သည့္ ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ား၊ ပလတ္ စတစ္ဘူးမ်ားသည္ ပင္လယ္ သမုဒၵရာအတြင္းသို႔ ႏွစ္စဥ္တန္ေပါင္း ၁၃ သန္းခန္႔ ေမ်ာဝင္စီးဆင္းေနၿပီး အမႈိက္ထုႀကီးသဖြယ္ စီးေမ်ာေနသျဖင့္ ေရေနသတၱဝါ မ်ားႏွင့္ပင္လယ္ကူးသေဘၤာမ်ားအတြက္ ေဘးအႏၲရာယ္ရွိျခင္း၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ အဏၰဝါေဂဟစနစ္ကို ယိုယြင္းပ်က္စီးေစျခင္း၊
- ပလတ္စတစ္အိတ္၊ ပလတ္စတစ္ဘူးမ်ား ထုတ္လုပ္ရာတြင္ အသုံးျပဳသည့္ေကာ္ေစ့သည္ သဘာ၀ သယံဇာတျဖစ္သည့္ ေရနံစိမ္းမွ ထုတ္ယူသုံးစြဲရသျဖင့္ သဘာ၀သယံဇာတ ေလ်ာ့နည္းေစျခင္း၊
- မိုးတြင္းအခါ စြန္႔ပစ္ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ားေၾကာင့္ ေရေျမာင္းမ်ားပိတ္ဆို႔ၿပီး ေရႀကီး ေရလၽွံမႈမ်ားႏွင့္အတူ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ညစ္ညမ္းေစျခင္း၊
- ပလတ္စတစ္မ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္မွ ပ်က္စီးႏိုင္ သည့္အတြက္ အမႈိက္မ်ား ေျမျမႇဳပ္မႈႏွင့္အတူ ပလတ္စတစ္ အိတ္မ်ား၊ ပလတ္စတစ္ဘူးမ်ား ေျမျမႇဳပ္ဖ်က္ဆီးျခင္း ေၾကာင့္ အပင္မ်ိဳးေစ့မ်ား မထြက္သျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ထိခိုက္ေစျခင္း၊
- ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ားျဖင့္ အစားအစာမ်ား ထုပ္ပိုးမႈ ေၾကာင့္ ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ားတြင္ပါရွိသည့္ ခဲဓာတ္ ေၾကာင့္ ကင္ဆာေရာဂါကို ျဖစ္ပြားေစျခင္း စသည့္ ဆိုးက်ိဳး မ်ားကို ခံစားႀကဳံေတြ႕ေစမည္ ျဖစ္သည္။
ပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈကို တိုက္ဖ်က္ၾကစို႔
ပလတ္စတစ္သုံးစြဲမႈကို ေလၽွာ႔ခ်ႏိုင္ရန္ ကမာၻေပၚရွိ ႏိုင္ငံ တိုင္းမွ လိုက္နာက်င့္သုံးေနသည့္ Reject၊ Reduce၊ Reuse၊ Recycle၊ Return ဟူသည့္ R ငါးလုံးနည္းလမ္း ျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္သြားရန္ လိုအပ္ပါသည္။
- အစားအစာမ်ားကို ဝယ္ယူရာတြင္ ေရာင္းခ်သူမ်ားမွ တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ား၊ တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္ ဘူးမ်ားျဖင့္ ထုပ္ပိုးမႈကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ျငင္းပယ္ပါ။ (Reject)
- ပလတ္စတစ္သုံးစြဲမႈ ေလ်ာ့နည္းလာေစေရးအတြက္ ယခင္ ကတည္းက ထုပ္ပိုးလာသည့္ အင္ဖက္၊ ငွက္ေပ်ာဖက္မ်ား ျဖင့္ ထုပ္ပိုးမႈစနစ္ကို ျပန္က်င့္သုံးရန္၊ ေအာ္ဂဲနစ္ ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ားျဖင့္ အစားထိုးသုံးစြဲရန္၊ (Reduce)
- တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ား၊ တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္ ဘူးမ်ားကို တစ္ခါသုံးစြဲျခင္းျဖင့္ စြန္႔ပစ္ျခင္းမျပဳဘဲ ျပန္လည္သုံးစြဲရန္၊ (Reuse)
- တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ား၊ တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္ ဘူးမ်ားကို ျပဳျပင္ထုတ္လုပ္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အတြက္ လိုအပ္သည့္ ကုန္ၾကမ္းအျဖစ္ ျပန္လည္သုံးစြဲပါ။ (Recycle)
- အသုံးျပဳၿပီး ပလတ္စတစ္အိတ္၊ ပလတ္စတစ္ဘူးမ်ားအား Recycle ျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္ ေနရာသို႔ စုစည္း ပို႔ေဆာင္ပါ။ (Return)
ကမာၻတစ္ဝန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသည့္ စဥ္ဆက္ မျပတ္ဖြံ႕ ၿဖိဳးမႈ ပန္းတိုင္ ၁၄ တြင္ ပင္လယ္၊ သမုဒၵရာႏွင့္ အဏၰဝါအရင္းအျမစ္မ်ားကို ေရရွည္တည္တံ့ေစေရးအတြက္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး၊ ပန္းတိုင္ ၁၅ တြင္ ကမာၻလုံးဆိုင္ရာ ေဂဟစနစ္အား ေရရွည္တည္တံ့ေရး၊ ေျမဆီလႊာဆုံး႐ႈံးမႈကို ရပ္တန္႔ရန္ စသည့္ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္တို႔ကို အထက္ေဖာ္ျပပါ ပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈ ေလၽွာ႔ခ်ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွတစ္ဆင့္ အေရာက္လွမ္းႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
သို႔ျဖစ္ပါ၍ သဘာ၀သယံဇာတအရင္းအျမစ္မ်ား ေလ်ာ့နည္းဆုံး႐ႈံးမႈကို တားဆီးေရးႏွင့္ စဥ္ဆက္မျပတ္ အက်ိဳးရွိစြာ အသုံးျပဳႏိုင္ေရး၊ ပတ္ဝန္းက်င္ယိုယြင္းမႈ၊ ညစ္ညမ္းမႈမရွိ ေစေရးအတြက္ လူတစ္ဦးခ်င္းမွ ပလတ္စတစ္ သုံးစြဲမႈ၊ ထုတ္လုပ္မႈမ်ားကို ေလ်ာ့နည္းပေပ်ာက္လာေအာင္ အမူအက်င့္တစ္ခုအေနျဖင့္ လိုက္နာေဆာင္ ႐ြက္ရင္းျဖင့္ ပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈကို ဝိုင္းဝန္းတိုက္ဖ်က္ၾကစို႔ဟု တိုက္တြန္း ေရးသားလိုက္ရပါသည္။ ။
မယု (စက္မႈ)
ျပန္/ဆက္
ကမာၻေပၚတြင္သက္ရွိ သက္မဲ့ေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာတို႔သည္ ေရ၊ ေလ၊ ေျမ၊ ေတာေတာင္စသည့္ ဝန္းက်င္ရပ္ဝန္းႏွင့္အတူ အျပန္အလွန္ အေပးအယူမၽွတစြာျဖင့္ အမွီသဟဲျပဳ ေနထိုင္လာသည္မွာ ႏွစ္သန္း ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ သက္တမ္းၾကာျမင့္ၿပီျဖစ္သည့္ မိမိတို႔၏ မိခင္ ကမာၻႀကီး ေရရွည္တည္တံ့ေစရန္ အေရးႀကီးဆုံးအပိုင္းျဖစ္သည့္ လူသားတို႔၏ မဆင္မျခင္လုပ္ရပ္မ်ားႏွင့္အတူ သဘာ၀ပတ္ဝန္း က်င္ႏွင့္ ေဂဟစနစ္မ်ား ယိုယြင္းလာမႈကို အခ်ိန္မီကုစားႏိုင္ရန္ သဘာ၀ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသည္ ယေန႔ ကမာၻ ႀကီးအတြက္ အထူးအေရးတႀကီး လိုအပ္လာပါသည္။
အျပန္အလွန္အက်ိဳးျပဳ
ကမာၻေျမႀကီး၏ ေဂဟစနစ္ဆိုသည္မွာ ဇီ၀ဆိုင္ရာ သဘာ၀ပတ္ဝန္းက်င္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ၿပီး ေဒသတစ္ခုအတြင္း ေနထိုင္ၾကေသာ သက္ရွိမ်ားႏွင့္ သက္မဲ့မ်ားအားလုံး ပါဝင္ကာ သက္ရွိမ်ားအတြက္ ေသာက္သုံးရန္ ေရ၊ ႐ႉ႐ိုက္ရန္ ေလ၊ ေနထိုင္ရာ ေျမ၊ နားခိုရန္ သစ္ပင္တို႔သာမက လူသားတို႔အတြက အဖိုးတန္သယံဇာတမ်ား၊ စြမ္းအင္ စသျဖင့္ လိုအပ္ခ်က္အဖုံဖုံ ကို ျဖည့္ဆည္းေပးေနသည့္ သဘာ၀ပတ္ဝန္းက်င္၏ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အစိတ္အပိုင္းမ်ားပါဝင္ၿပီး လူသားမ်ား၏ လူမႈ စီးပြားဘ၀ဖံြ႕ ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အဓိကက်ေသာ ေဂဟ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ပံ့ပိုးေပးလ်က္ရွိပါသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ လူသားမ်ားေနထိုင္ရာကမာၻေျမႏွင့္ သဘာ၀ ပတ္ဝန္းက်င္ တို႔သည္ “ကိုင္းကၽြန္းမွီ ကၽြန္းကိုင္းမွီ” ဆိုသလို အျပန္အလွန္ ဆက္ႏႊယ္ၿပီး အျပန္အလွန္ အက်ိဳးျပဳေနၾကသည္မွာ လူသားတိုင္း၏ မ်က္ျမင္ပင္ျဖစ္သည္။
ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားသည္ ႏိုင္ငံတိုင္း၊ လူသားတိုင္းအတြက္ အထူးလိုအပ္လာသည္ႏွင့္ အညီ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၅ ရက္မွ ၁၇ ရက္အထိ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံ စေတာ့ဟုမ္းၿမိဳ႕တြင္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္း ေရးက႑အတြက္ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢမွ ဦးေဆာင္၍ က်င္းပခဲ့သည့္ ပထမအႀကိမ္ လူသားပတ္ဝန္းက်င္ ညီလာခံမွ ႏွစ္စဥ္ ဇြန္လ ၅ ရက္ေန႔ကို ကမာၻ႕ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးေန႔ဟု ေခၚဆိုသမုတ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၇၃ ခုႏွစ္မွစ၍ ႏွစ္စဥ္ ဇြန္လ ၅ ရက္ေန႔ကို ကုလသမဂၢ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးအစီအစဥ္ (UNEP) မွ ကမာၻလုံးဆိုင္ရာ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ကမာၻသူ ကမာၻသားမ်ားနားလည္ သေဘာေပါက္မႈ တိုးျမႇင့္ကာ ပါဝင္ေဆာင္ ႐ြက္လာေစရန္ ရည္႐ြယ္ၿပီး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကမာၻ႕ပတ္ဝန္း က်င္ထိန္းသိမ္းေရးေန႔ အခမ္းအနားမ်ားကို အေျခအေနႏွင့္ အခ်ိန္အခါ အလိုက္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈမ်ားအေပၚ မူတည္ၿပီး ႏွစ္အလိုက္ မတူညီေသာ အထိမ္းအမွတ္ေဆာင္ပုဒ္ (Theme) ႏွင့္ ေႂကြးေၾကာ္သံ ေဆာင္ပုဒ္ (Slogan) မ်ား သတ္မွတ္ကာ ႏိုင္ငံအသီးသီးတြင္ အလွည့္က်စနစ္ျဖင့္ လက္ခံက်င္းပလ်က္ရွိပါသည္။
မီးေမာင္းထိုးျပ
၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ကမာၻ႕ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္ေဆာင္ပုဒ္အျဖစ္ “Beat Plastic Pollution” “ပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈကို တိုက္ဖ်က္ၾကစို႔” ဟူ၍ သတ္မွတ္ ခဲ့ပါသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ပင္လယ္သမုဒၵရာမ်ားကို ညစ္ညမ္း ေစေသာ၊ အဏၰဝါသက္ရွိမ်ားအား ပ်က္စီးေစေသာ၊ လူသား တို႔၏ က်န္းမာေရးကို ၿခိမ္းေျခာက္ ေနေသာ တစ္ခါသုံး ပလတ္ စတစ္ပစၥည္းမ်ား၏ အႏၲရာယ္ကို ျပည္သူမ်ား သိရွိႏိုင္ေစရန္ ပလတ္စတစ္ထုတ္လုပ္သုံးစြဲမႈကို ေလၽွာ႔ခ်ျခင္း၊ ျပန္လည္အသုံး ျပဳျခင္း၊ ျပန္လည္ ထုတ္လုပ္ျခင္းတို႔ အပါအဝင္ ပလတ္စတစ္ ညစ္ညမ္းမႈကို တိုက္ဖ်က္ႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ရန္ ယခုႏွစ္ ေဆာင္ပုဒ္မွ မီးေမာင္းထိုးျပထားျခင္း ပင္ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ကမာၻ႕ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးေန႔ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားကို ကမာၻေပၚတြင္ ဒုတိယေျမာက္ လူဦးေရ အမ်ားဆုံးႏိုင္ငံျဖစ္သည့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံက အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံ အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပသြားမည္ ျဖစ္သည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံအေနျဖင့္ သဘာ၀ပတ္ဝန္းက်င္ ယိုယြင္းမႈ၏ အႏၲရာယ္ဆိုး တစ္ခုျဖစ္သည့္ ပလတ္စတစ္ ညစ္ညမ္းမႈမ်ားကို ကာကြယ္ထိန္းသိမ္း ႏိုင္ရန္အတြက္ ျပန္လည္သုံးစြဲျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ေဇာင္းေပးၿပီး ေဆာင္႐ြက္ေနသည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါသည္။
ပလတ္စတစ္ထုတ္လုပ္သုံးစြဲမႈ
ပလတ္စတစ္ဟူေသာ ေဝါဟာရသည္ ဂရိဘာသာစကားမွ ဆင္းသက္ လာၿပီး ပုံသြန္းရန္သင့္ေသာပစၥည္းဟု အနက္ အဓိပၸာယ္ေဆာင္ပါသည္။ ပလတ္စတစ္မ်ားကို ကမာၻေပၚတြင္ ၁၉၅၀ ဝန္းက်င္ကတည္းက စတင္သုံးစြဲခဲ့ၿပီး ယေန႔ လက္ရွိ အခ်ိန္တြင္ ပလတ္စတစ္ကို အစားအစာမ်ားထုပ္ပိုးမႈ (Packing) ျပဳလုပ္ရာတြင္ အမ်ားဆုံးသုံးစြဲၿပီး စုစုေပါင္း ပလတ္စတစ္ သုံးစြဲမႈ၏ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ရွိေၾကာင္း၊ ႏွစ္စဥ္ ကမာၻေပၚတြင္ ပလတ္စတစ္အိတ္ ဘီလီယံ ၅၀၀ ခန္႔ကို သုံးစြဲေနၾကၿပီး ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္ အိတ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ တစ္မိနစ္တိုင္း ပလတ္စတစ္ဘူး တစ္သန္းကို ဝယ္ယူသုံးစြဲၿပီး ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ေရသန္႔ ဘူး ၄၈၀ ဘီလီယံ ကမာၻတစ္ဝန္း ေရာင္းခ်ခဲ့ေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ပလတ္စတစ္ ထုတ္လုပ္မႈ အမ်ား ဆုံးျဖစ္ၿပီး ကမာၻတစ္ဝန္း ပလတ္စတစ္ ထုတ္လုပ္မႈ၏ ၂၈ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
ပလတ္စတစ္အႏၲရာယ္
- စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားျဖစ္သည့္ ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ား၊ ပလတ္ စတစ္ဘူးမ်ားသည္ ပင္လယ္ သမုဒၵရာအတြင္းသို႔ ႏွစ္စဥ္တန္ေပါင္း ၁၃ သန္းခန္႔ ေမ်ာဝင္စီးဆင္းေနၿပီး အမႈိက္ထုႀကီးသဖြယ္ စီးေမ်ာေနသျဖင့္ ေရေနသတၱဝါ မ်ားႏွင့္ပင္လယ္ကူးသေဘၤာမ်ားအတြက္ ေဘးအႏၲရာယ္ရွိျခင္း၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ အဏၰဝါေဂဟစနစ္ကို ယိုယြင္းပ်က္စီးေစျခင္း၊
- ပလတ္စတစ္အိတ္၊ ပလတ္စတစ္ဘူးမ်ား ထုတ္လုပ္ရာတြင္ အသုံးျပဳသည့္ေကာ္ေစ့သည္ သဘာ၀ သယံဇာတျဖစ္သည့္ ေရနံစိမ္းမွ ထုတ္ယူသုံးစြဲရသျဖင့္ သဘာ၀သယံဇာတ ေလ်ာ့နည္းေစျခင္း၊
- မိုးတြင္းအခါ စြန္႔ပစ္ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ားေၾကာင့္ ေရေျမာင္းမ်ားပိတ္ဆို႔ၿပီး ေရႀကီး ေရလၽွံမႈမ်ားႏွင့္အတူ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ညစ္ညမ္းေစျခင္း၊
- ပလတ္စတစ္မ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀ ေက်ာ္မွ ပ်က္စီးႏိုင္ သည့္အတြက္ အမႈိက္မ်ား ေျမျမႇဳပ္မႈႏွင့္အတူ ပလတ္စတစ္ အိတ္မ်ား၊ ပလတ္စတစ္ဘူးမ်ား ေျမျမႇဳပ္ဖ်က္ဆီးျခင္း ေၾကာင့္ အပင္မ်ိဳးေစ့မ်ား မထြက္သျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ထိခိုက္ေစျခင္း၊
- ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ားျဖင့္ အစားအစာမ်ား ထုပ္ပိုးမႈ ေၾကာင့္ ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ားတြင္ပါရွိသည့္ ခဲဓာတ္ ေၾကာင့္ ကင္ဆာေရာဂါကို ျဖစ္ပြားေစျခင္း စသည့္ ဆိုးက်ိဳး မ်ားကို ခံစားႀကဳံေတြ႕ေစမည္ ျဖစ္သည္။
ပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈကို တိုက္ဖ်က္ၾကစို႔
ပလတ္စတစ္သုံးစြဲမႈကို ေလၽွာ႔ခ်ႏိုင္ရန္ ကမာၻေပၚရွိ ႏိုင္ငံ တိုင္းမွ လိုက္နာက်င့္သုံးေနသည့္ Reject၊ Reduce၊ Reuse၊ Recycle၊ Return ဟူသည့္ R ငါးလုံးနည္းလမ္း ျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္သြားရန္ လိုအပ္ပါသည္။
- အစားအစာမ်ားကို ဝယ္ယူရာတြင္ ေရာင္းခ်သူမ်ားမွ တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ား၊ တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္ ဘူးမ်ားျဖင့္ ထုပ္ပိုးမႈကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ျငင္းပယ္ပါ။ (Reject)
- ပလတ္စတစ္သုံးစြဲမႈ ေလ်ာ့နည္းလာေစေရးအတြက္ ယခင္ ကတည္းက ထုပ္ပိုးလာသည့္ အင္ဖက္၊ ငွက္ေပ်ာဖက္မ်ား ျဖင့္ ထုပ္ပိုးမႈစနစ္ကို ျပန္က်င့္သုံးရန္၊ ေအာ္ဂဲနစ္ ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ားျဖင့္ အစားထိုးသုံးစြဲရန္၊ (Reduce)
- တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ား၊ တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္ ဘူးမ်ားကို တစ္ခါသုံးစြဲျခင္းျဖင့္ စြန္႔ပစ္ျခင္းမျပဳဘဲ ျပန္လည္သုံးစြဲရန္၊ (Reuse)
- တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္အိတ္မ်ား၊ တစ္ခါသုံး ပလတ္စတစ္ ဘူးမ်ားကို ျပဳျပင္ထုတ္လုပ္သည့္ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အတြက္ လိုအပ္သည့္ ကုန္ၾကမ္းအျဖစ္ ျပန္လည္သုံးစြဲပါ။ (Recycle)
- အသုံးျပဳၿပီး ပလတ္စတစ္အိတ္၊ ပလတ္စတစ္ဘူးမ်ားအား Recycle ျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္ ေနရာသို႔ စုစည္း ပို႔ေဆာင္ပါ။ (Return)
ကမာၻတစ္ဝန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသည့္ စဥ္ဆက္ မျပတ္ဖြံ႕ ၿဖိဳးမႈ ပန္းတိုင္ ၁၄ တြင္ ပင္လယ္၊ သမုဒၵရာႏွင့္ အဏၰဝါအရင္းအျမစ္မ်ားကို ေရရွည္တည္တံ့ေစေရးအတြက္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး၊ ပန္းတိုင္ ၁၅ တြင္ ကမာၻလုံးဆိုင္ရာ ေဂဟစနစ္အား ေရရွည္တည္တံ့ေရး၊ ေျမဆီလႊာဆုံး႐ႈံးမႈကို ရပ္တန္႔ရန္ စသည့္ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္တို႔ကို အထက္ေဖာ္ျပပါ ပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈ ေလၽွာ႔ခ်ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွတစ္ဆင့္ အေရာက္လွမ္းႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
သို႔ျဖစ္ပါ၍ သဘာ၀သယံဇာတအရင္းအျမစ္မ်ား ေလ်ာ့နည္းဆုံး႐ႈံးမႈကို တားဆီးေရးႏွင့္ စဥ္ဆက္မျပတ္ အက်ိဳးရွိစြာ အသုံးျပဳႏိုင္ေရး၊ ပတ္ဝန္းက်င္ယိုယြင္းမႈ၊ ညစ္ညမ္းမႈမရွိ ေစေရးအတြက္ လူတစ္ဦးခ်င္းမွ ပလတ္စတစ္ သုံးစြဲမႈ၊ ထုတ္လုပ္မႈမ်ားကို ေလ်ာ့နည္းပေပ်ာက္လာေအာင္ အမူအက်င့္တစ္ခုအေနျဖင့္ လိုက္နာေဆာင္ ႐ြက္ရင္းျဖင့္ ပလတ္စတစ္ညစ္ညမ္းမႈကို ဝိုင္းဝန္းတိုက္ဖ်က္ၾကစို႔ဟု တိုက္တြန္း ေရးသားလိုက္ရပါသည္။ ။
မယု (စက္မႈ)
ျပန္/ဆက္
ကမၻာ့ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔
ကမၻာ့ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔
ႏွစ္စဥ္ ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔ကို ကမၻာ့ေဆးလိပ္ မေသာက္ေရးေန႔ (World No Tobacco Day) အျဖစ္ ကမၻာ့ က်န္းမာေရးအဖြဲ႕က သတ္မွတ္ထားပါသည္။ ယခု ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ ေဆးလိပ္ မေသာက္ေရးေန႔ ေဆာင္ပုဒ္အျဖစ္ “ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါ ကင္းေဝးဖို႔ ေဆးလိပ္၊ ေဆး႐ြက္ႀကီး ေရွာင္ၾကစို႔” (Tobacco breaks Hearts) ဟု သတ္မွတ္ ေဆာင္႐ြက္ရန္ ႏႈိးေဆာ္ထားပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာနသည္ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႕ႏွင့္ပူးေပါင္း၍ ႏွစ္စဥ္ ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔တိုင္း ကမၻာ့ေဆးလိပ္ မေသာက္ေရးေန႔ အခမ္းအနားႏွင့္ လႈပ္ရွားမႈလုပ္ငန္းမ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ပါသည္။
▲▲၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔ လႈပ္ရွားမႈမ်ား၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ား ▲▲
ယခု ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔ လႈပ္ရွားမႈလုပ္ငန္းရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ားအျဖစ္
- ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္း သုံးစြဲမႈေၾကာင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါမ်ား ျဖစ္ေစပုံကို မီးေမာင္းထိုးျပရန္၊
- ျပည္သူမ်ားအား ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲမႈသာမက တစ္ဆင့္ခံ ေဆးလိပ္ေငြ႕ ေၾကာင့္လည္း ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါမ်ား ျဖစ္ေစတတ္ပုံကို ပိုမိုသိရွိေစေရးအတြက္ ပညာေပးေဆာင္႐ြက္ရန္၊
- ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္းသုံးစြဲမႈအႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ေပးျခင္းျဖင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာ က်န္းမာေရး ျမႇင့္တင္ေပးမည့္ ကတိကဝတ္မ်ား အာမခံ က်င့္သုံးႏိုင္ရန္လူထု၊ အစိုးရႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ ႏွီးႏႊယ္ဌာနဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား စည္း႐ုံးေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ရန္၊
- ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားအား ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာကြန္ဗင္းရွင္းတြင္ ပါဝင္သည့္ MPOWER လုပ္ငန္းစဥ္အား ထိေရာက္စြာအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေရး အားေပးကူညီရန္သတ္မွတ္ထားပါသည္။
▲▲ ေဆးလိပ္ႏွင့္ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္းဆိုသည္မွာ ▲▲
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္၂၀ဝ၆ ခုႏွစ္ ေမလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဥပေဒအရ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီး ထြက္ပစၥည္း၏ အဓိပၸာယ္ကို ေအာက္ပါအတိုင္း ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။
ေဆးလိပ္ဆိုသည္မွာ ေဆး႐ြက္ႀကီး ထြက္ပစၥည္းအား မီးေလာင္ကၽြမ္းေစျခင္းျဖင့္ ထြက္ေပၚလာေသာ အခိုးအေငြ႕ကို ႐ႉ႐ႈိက္ရန္အလို႔ငွာ တစ္နည္းနည္းျဖင့္ စီမံထားသည့္ စီးကရက္၊ ေဆးေပါ့လိပ္၊ ေဆးျပင္းလိပ္၊ ေဆးတံႏွင့္ အလားတူ အျခားပစၥည္း တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ဆိုလိုသည္။
ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းဆိုသည္မွာ ေဆး႐ြက္ႀကီး ပင္တစ္ခုလုံးကိုျဖစ္ေစ၊ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုခု ကိုျဖစ္ေစ၊ အ႐ြက္ကို ျဖစ္ေစ၊ အ႐ိုးကိုျဖစ္ေစ ေသာက္ရန္ သို႔မဟုတ္ သုံးရန္အလို႔ငွာ ျပဳျပင္ စီမံထားေသာ ပစၥည္းတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ဆိုလိုသည္။
သို႔ျဖစ္ပါ၍ ယခုအခါ ေခတ္စားလ်က္ရွိသည့္ အီးစီးကရက္ (E-cigarette) ၊ ရွီရွား (Shisa) တို႔သည္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းမ်ားတြင္ အက်ဳံးဝင္ပါသည္။
▲▲ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါမ်ား ▲▲
ေဆးလိပ္စေသာက္လိုက္သည္ႏွင့္ သုံးစကၠန္႔အတြင္း လူ၏ ခႏၶာကိုယ္ကို စတင္အႏၲရာယ္ေပးပါသည္။ ေဆးလိပ္မီးခိုးတြင္ ဓာတ္ေငြ႕မ်ား၊ ေရေငြ႕မ်ားႏွင့္ ေသးငယ္ေသာ အမႈန္အခဲကေလးမ်ား ပါဝင္ၾကပါသည္။ ေဆးလိပ္မီးၫွိ၍ ေသာက္လိုက္ေသာအခါ မီးေလာင္ေသာေဆးလိပ္မွ ဓာတုပစၥည္းမ်ားစြာ ပါဝင္ေသာ ေဆးလိပ္မီးခိုး ျဖစ္ေပၚလာသည္။ လက္ရွိ သုေတသနျပဳခ်က္မ်ားအရ ေဆးလိပ္မီးခိုးတြင္ နီကိုတင္း၊ ကတၱရာ၊ ကာဗြန္မိုေနာက္ဆိုက္၊ ဘင္ဇင္း၊ အမိုးနီးယားစေသာ လူကိုေသေစတတ္သည့္ ကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္ေစတတ္ေသာ ပစၥည္း အမ်ိဳး ၇၀ခန္႔ အပါအဝင္ ဓာတုပစၥည္း ၇၀ဝ၀ ေက်ာ္ပါဝင္ေၾကာင္းသိရပါသည္။ အဆိပ္ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားပါေသာ ေဆးလိပ္မီးခိုးသည္ အဆုတ္၊ ႏွလုံး၊ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ လူ႕ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္း အားလုံးသို႔ ေရာက္ရွိကာ ဒုကၡေပးပါေတာ့သည္။
ေဆးလိပ္ေသာက္လိုက္လၽွင္ ေဆးလိပ္အခိုးအေငြ႕ထဲတြင္ ပါဝင္ေသာ နီကိုတင္းႏွင့္ ကာဗြန္မို ေနာက္ဆိုက္ဓာတ္မ်ားသည္ အဆုတ္မွတစ္ဆင့္ ခႏၶာကိုယ္ ေသြးေၾကာမ်ားထဲသို႔ ေရာက္ရွိကာ ႏွလုံးကို တစ္မိနစ္လၽွင္ ၁၅ ႀကိမ္မွ ၂၅ ႀကိမ္အထိ ပိုခုန္ေစ၍ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ကိုလည္း ၁၀ မွ ၂၀ အထိ ျမင့္တက္ေစပါသည္။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ ႏွလုံးသည္ ပို၍အလုပ္လုပ္ရပါသည္။ ႏွလုံးထဲတြင္ရွိေသာ ေသြးကိုခဲေစပါသည္။ ႏွလုံးေသြးေၾကာအတြင္း မ်က္ႏွာျပင္ကို ပ်က္စီးေစပါသည္။ ေသြးေၾကာမ်ားကို က်ဥ္းေစပါသည္။
ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ၊ ႏွလုံးေသြးေၾကာပိတ္ေရာဂါ၊ ႏွလုံး မမွန္သည့္ေရာဂါ၊ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာပိတ္၍ ေလျဖတ္သည့္ေရာဂါ၊ ဦးေႏွာက္ အေျမႇးပါး ေအာက္ေသြးယိုျခင္း၊ ေျခပုပ္၊ လက္ပုပ္ေရာဂါျဖစ္ျခင္း၊ ျပင္းထန္သည့္ ေသြးတိုး ေရာဂါျဖစ္ျခင္း၊ အဆုတ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ႏွလုံးေရာဂါျဖစ္ေစျခင္း၊ ပင္မေသြးေၾကာ လြယ္ကူစြာေပါက္ႏိုင္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
ကမၻာေပၚတြင္ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆုံးမႈမ်ား၏ ၁၂ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲျခင္းႏွင့္ တစ္ဆင့္ခံ ေဆးလိပ္ေငြ႕မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ရေၾကာင္းႏွင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲျခင္းသည္ေသြးတိုးေရာဂါၿပီးလၽွင္ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါျဖစ္ပြား ေစေသာ ဒုတိယအေၾကာင္းရင္း တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕က ထုတ္ျပန္ထားပါသည္။
▲▲ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ အျခားေရာဂါမ်ားႏွင့္ အႏၲရာယ္မ်ား ▲▲
ကိုယ္တိုင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ သူတစ္ပါး ေဆးလိပ္ေငြ႕ကို ႐ႉ႐ႈိက္ရျခင္းႏွင့္ေဆးပါေသာ ကြမ္းစားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာ ေရာဂါမ်ားအျပင္ အဆုတ္ႁပြန္ေရာင္ျခင္း၊ အဆုတ္ပြေရာဂါ၊ ခံတြင္းကင္ဆာ၊ လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာ၊ အဆုတ္ကင္ဆာႏွင့္ အျခားကင္ဆာမ်ားျဖစ္ပြားျခင္း။ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ အသက္႐ႉမဝျခင္း၊ ပန္းေသပန္းၫွိး ေရာဂါရျခင္း၊ အိမ္ေထာင္ေရးသုခ အျပည့္အဝ မခံစားႏိုင္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ေဆးလိပ္ေသာက္လၽွင္၊ သူတစ္ပါး ေဆးလိပ္ေငြ႕႐ႉရလၽွင္ ကိုယ္ဝန္ ပ်က္ျခင္း၊ ကေလးအေသေမြးျခင္း၊ လမေစ့၊ ေပါင္မျပည့္ေသာကေလးေမြးဖြားျခင္း၊ ေမြးရာပါ ကိုယ္လက္အဂၤါ ခ်ိဳ႕ယြင္းသည့္ကေလး ေမြးဖြားျခင္း၊ ေမြးကင္းစကေလး ႐ုတ္တရက္ေသဆုံးျခင္းမ်ား ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။
ေဆးလိပ္မီးခိုးေငြ႕မ်ားသည္ ေမြးကင္းစကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ လသားကေလးငယ္မ်ားတြင္ အသက္ ႐ႉလမ္းေၾကာင္းေရာဂါမ်ား၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါႏွင့္ မၾကာခဏ နားျပည္ယိုျခင္းမ်ား ျဖစ္တတ္ပါသည္။ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲျခင္းသည္ လူတစ္ဦးခ်င္း၊ မိသားစု၊ ပတ္ဝန္းက်င္၊ လူ႕ အသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံအတြက္ပါ ထိခိုက္ေစသည့္ ေနာက္ဆက္ တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚ ေစသည့္အျပင္ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ကိုပါ ထိခိုက္ေစသည့္ လတ္တေလာႏွင့္ ေရရွည္ဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။
၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ေမလအတြင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ကမၻာေပၚတြင္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲသူ ၁ ဒသမ ၁ ဘီလီယံရွိသည့္အနက္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီး ေသာက္သုံးမႈေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္လူေပါင္း ခုနစ္သန္းခန္႔ ေသဆုံးလ်က္ရွိၿပီး ယင္းတို႔အနက္ ေဆးလိပ္ မေသာက္ေသာ္လည္း သူတစ္ပါး၏ ေဆးလိပ္ေငြ႕ကို ႐ႉ႐ႈိက္ရျခင္းေၾကာင့္ ေသဆုံးရသူ ၈၉၀ဝ၀ဝ ခန္႔ပါဝင္ေၾကာင္း သိရပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အသက္ ၁၃ ႏွစ္မွ ၁၅ ႏွစ္ရွိေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားအတြင္း စီးကရက္ ေသာက္သုံးမႈႏႈန္းမွာ (Global Youth Tobacco Survey GYTS) အရ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စစ္တမ္းတြင္ ၈ တန္း၊ ၉ တန္း၊ ၁၀ တန္း ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား၏ ၆ ဒသမ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိရာမွ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ စစ္တမ္းတြင္မူ ၈ ဒသမ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းသို႔ ျပန္လည္ျမင့္တက္လာသည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားအတြင္း ေဆး႐ြက္ႀကီးပါေသာ ကြမ္းစားသုံးမႈသည္ျမင့္တက္လာေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။
အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွ ၄၉ ႏွစ္အတြင္း လူႀကီးပိုင္းတြင္မူ ျမန္မာအမ်ိဳးသားမ်ား၏ ၃၂ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ စီးကရက္ ေသာက္သုံးၾက၍ ၁၄ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ေဆးေပါ့လိပ္၊ ေဆးတံေသာက္သုံးၾကေၾကာင္း၊ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ႏွစ္ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သာ စီးကရက္(သို႔မဟုတ္) ေဆးေပါ့လိပ္၊ ေဆးတံ ေသာက္သုံးၾကေၾကာင္း၊ ျမန္မာအမ်ိဳးသား ၅၉ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး ၁၈ ရာခိုင္ႏႈန္းတို႔သည္ ကြမ္းယာစားသုံးၾကေၾကာင္း က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာန၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူေနမႈဘဝႏွင့္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္စစ္တမ္း ၂၀၁၅-၂၀၁၆ အရသိရွိရပါသည္။
▲▲၂၀၁၈ ျမန္မာ့ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဗ်ဴဟာအသစ္ ▲▲
ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ၂၀ဝ၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿပီး ၂၀ဝ၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ အတည္ျပဳခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္း ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းကို အတည္ျပဳသည့္ ၁၁ ႏိုင္ငံေျမာက္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ကမၻာ့အလယ္မွာ ဂုဏ္ယူဝင့္ႂကြားဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၂၀ဝ၆ ခုႏွစ္ ေမလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဥပေဒကို ျပ႒ာန္းခဲ့ပါသည္။
ထို႔ျပင္၂၀၁၆ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ စတင္ အာဏာတည္ေသာ ေဆးလိပ္ထုပ္တိုင္း၏ မ်က္ႏွာျပင္ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ ေဆးလိပ္အႏၲရာယ္မ်ား ေဖာ္ျပေသာ ႐ုပ္ပုံမ်ားႏွင့္ မ်က္ႏွာျပင္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ က်န္းမာေရး သတိေပးခ်က္ စာသားမ်ားေဖာ္ျပရန္သတ္မွတ္ခ်က္ စုစုေပါင္း ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း Pictorial Health Warning သည္ ကမၻာေပၚတြင္ အဆင့္ရွစ္လိုက္ပါသည္။ က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာနသည္ ကုလသမဂၢႏွင့္ ႏွီးႏႊယ္ဌာန အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ေစတနာ႔ ဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီး ကင္းေဝးေရးစီမံခ်က္ျဖင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္း ေသာက္သုံးမႈကို ေလ်ာ့နည္းေစရန္ (MPOWER) မူဝါဒ ေျခာက္ခ်က္ ခ်မွတ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါသည္။
သို႔ျဖစ္ပါ၍ သင္ႏွင့္ သင့္မိသားစု ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါ အပါအဝင္ ေရာဂါဘယ ကင္းေဝးေစရန္ႏွင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္း အႏၲရာယ္မ်ိဳးစုံမွကာကြယ္ႏိုင္ရန္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို လိုက္နာေဆာင္႐ြက္ ေစလိုပါသည္။
- ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ကြမ္းစားျခင္းတို႔ကို အစ မျပဳပါႏွင့္၊
- ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ား အနီးတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ကေလးငယ္အား ေဆးလိပ္မီး ၫွိခိုင္းျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
- ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါႏွင့္ အျခားေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါမ်ားျဖစ္ပြားလာပါက နီးစပ္ရာေဆး႐ုံ၊ ေဆးခန္းႏွင့္ က်န္းမာေရးဌာနမ်ားတြင္ ေဆာလ်င္စြာျပသ၍ စနစ္တက် ကုသမႈခံယူပါ။
- ေဆးလိပ္စြဲေနလၽွင္ျဖတ္ရန္ ႀကိဳးစားပါ၊ နီးစပ္ရာ က်န္းမာေရးဌာနတြင္ တိုင္ပင္ျပသပါ။ သုေတသန ျပဳခ်က္အရ ယေန႔ေဆးလိပ္ျဖတ္လၽွင္ ယေန႔ အက်ိဳးရွိေၾကာင္း၊ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါ အႏၲရာယ္ ေလ်ာ့နည္းေစေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
မွီျငမ္း
-Word No Tobacco Day media Kit, WHO, -Word No Tobacco Day media Kit, WHO, 2018
- FCTC 2030 Strategy: Myanmar, WHO -FCTC 2030 Strategy: Myanmar, WHO FCTC Secretariat, 2018
–The Tobacco Atlas, 6th Edition, American -The Tobacco Atlas, 6th Edition, American Cancer Society, 2018
- Global Atlas on CVD prevention and -Global Atlas on CVD prevention and Control, WHO, 2011 Control, WHO, 2011
-Facts on Tobacco, MOHS,2009
ေဒါက္တာေအာင္ထြဏ္း (က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာန)
ႏွစ္စဥ္ ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔ကို ကမၻာ့ေဆးလိပ္ မေသာက္ေရးေန႔ (World No Tobacco Day) အျဖစ္ ကမၻာ့ က်န္းမာေရးအဖြဲ႕က သတ္မွတ္ထားပါသည္။ ယခု ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ ေဆးလိပ္ မေသာက္ေရးေန႔ ေဆာင္ပုဒ္အျဖစ္ “ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါ ကင္းေဝးဖို႔ ေဆးလိပ္၊ ေဆး႐ြက္ႀကီး ေရွာင္ၾကစို႔” (Tobacco breaks Hearts) ဟု သတ္မွတ္ ေဆာင္႐ြက္ရန္ ႏႈိးေဆာ္ထားပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာနသည္ ကမၻာ့က်န္းမာေရး အဖြဲ႕ႏွင့္ပူးေပါင္း၍ ႏွစ္စဥ္ ေမလ ၃၁ ရက္ေန႔တိုင္း ကမၻာ့ေဆးလိပ္ မေသာက္ေရးေန႔ အခမ္းအနားႏွင့္ လႈပ္ရွားမႈလုပ္ငန္းမ်ားကို စဥ္ဆက္မျပတ္ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ပါသည္။
▲▲၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ကမၻာ့ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔ လႈပ္ရွားမႈမ်ား၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ား ▲▲
ယခု ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ကမၻာ့ေဆးလိပ္မေသာက္ေရးေန႔ လႈပ္ရွားမႈလုပ္ငန္းရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ားအျဖစ္
- ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္း သုံးစြဲမႈေၾကာင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါမ်ား ျဖစ္ေစပုံကို မီးေမာင္းထိုးျပရန္၊
- ျပည္သူမ်ားအား ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲမႈသာမက တစ္ဆင့္ခံ ေဆးလိပ္ေငြ႕ ေၾကာင့္လည္း ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါမ်ား ျဖစ္ေစတတ္ပုံကို ပိုမိုသိရွိေစေရးအတြက္ ပညာေပးေဆာင္႐ြက္ရန္၊
- ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္းသုံးစြဲမႈအႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ေပးျခင္းျဖင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာ က်န္းမာေရး ျမႇင့္တင္ေပးမည့္ ကတိကဝတ္မ်ား အာမခံ က်င့္သုံးႏိုင္ရန္လူထု၊ အစိုးရႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ ႏွီးႏႊယ္ဌာနဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား စည္း႐ုံးေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ရန္၊
- ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားအား ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးအျပည္ျပည္ဆိုင္ရာကြန္ဗင္းရွင္းတြင္ ပါဝင္သည့္ MPOWER လုပ္ငန္းစဥ္အား ထိေရာက္စြာအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေရး အားေပးကူညီရန္သတ္မွတ္ထားပါသည္။
▲▲ ေဆးလိပ္ႏွင့္ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္းဆိုသည္မွာ ▲▲
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္၂၀ဝ၆ ခုႏွစ္ ေမလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဥပေဒအရ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီး ထြက္ပစၥည္း၏ အဓိပၸာယ္ကို ေအာက္ပါအတိုင္း ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။
ေဆးလိပ္ဆိုသည္မွာ ေဆး႐ြက္ႀကီး ထြက္ပစၥည္းအား မီးေလာင္ကၽြမ္းေစျခင္းျဖင့္ ထြက္ေပၚလာေသာ အခိုးအေငြ႕ကို ႐ႉ႐ႈိက္ရန္အလို႔ငွာ တစ္နည္းနည္းျဖင့္ စီမံထားသည့္ စီးကရက္၊ ေဆးေပါ့လိပ္၊ ေဆးျပင္းလိပ္၊ ေဆးတံႏွင့္ အလားတူ အျခားပစၥည္း တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ဆိုလိုသည္။
ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းဆိုသည္မွာ ေဆး႐ြက္ႀကီး ပင္တစ္ခုလုံးကိုျဖစ္ေစ၊ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုခု ကိုျဖစ္ေစ၊ အ႐ြက္ကို ျဖစ္ေစ၊ အ႐ိုးကိုျဖစ္ေစ ေသာက္ရန္ သို႔မဟုတ္ သုံးရန္အလို႔ငွာ ျပဳျပင္ စီမံထားေသာ ပစၥည္းတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို ဆိုလိုသည္။
သို႔ျဖစ္ပါ၍ ယခုအခါ ေခတ္စားလ်က္ရွိသည့္ အီးစီးကရက္ (E-cigarette) ၊ ရွီရွား (Shisa) တို႔သည္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းမ်ားတြင္ အက်ဳံးဝင္ပါသည္။
▲▲ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါမ်ား ▲▲
ေဆးလိပ္စေသာက္လိုက္သည္ႏွင့္ သုံးစကၠန္႔အတြင္း လူ၏ ခႏၶာကိုယ္ကို စတင္အႏၲရာယ္ေပးပါသည္။ ေဆးလိပ္မီးခိုးတြင္ ဓာတ္ေငြ႕မ်ား၊ ေရေငြ႕မ်ားႏွင့္ ေသးငယ္ေသာ အမႈန္အခဲကေလးမ်ား ပါဝင္ၾကပါသည္။ ေဆးလိပ္မီးၫွိ၍ ေသာက္လိုက္ေသာအခါ မီးေလာင္ေသာေဆးလိပ္မွ ဓာတုပစၥည္းမ်ားစြာ ပါဝင္ေသာ ေဆးလိပ္မီးခိုး ျဖစ္ေပၚလာသည္။ လက္ရွိ သုေတသနျပဳခ်က္မ်ားအရ ေဆးလိပ္မီးခိုးတြင္ နီကိုတင္း၊ ကတၱရာ၊ ကာဗြန္မိုေနာက္ဆိုက္၊ ဘင္ဇင္း၊ အမိုးနီးယားစေသာ လူကိုေသေစတတ္သည့္ ကင္ဆာေရာဂါ ျဖစ္ေစတတ္ေသာ ပစၥည္း အမ်ိဳး ၇၀ခန္႔ အပါအဝင္ ဓာတုပစၥည္း ၇၀ဝ၀ ေက်ာ္ပါဝင္ေၾကာင္းသိရပါသည္။ အဆိပ္ ဓာတ္ေငြ႕မ်ားပါေသာ ေဆးလိပ္မီးခိုးသည္ အဆုတ္၊ ႏွလုံး၊ ဦးေႏွာက္ႏွင့္ လူ႕ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္း အားလုံးသို႔ ေရာက္ရွိကာ ဒုကၡေပးပါေတာ့သည္။
ေဆးလိပ္ေသာက္လိုက္လၽွင္ ေဆးလိပ္အခိုးအေငြ႕ထဲတြင္ ပါဝင္ေသာ နီကိုတင္းႏွင့္ ကာဗြန္မို ေနာက္ဆိုက္ဓာတ္မ်ားသည္ အဆုတ္မွတစ္ဆင့္ ခႏၶာကိုယ္ ေသြးေၾကာမ်ားထဲသို႔ ေရာက္ရွိကာ ႏွလုံးကို တစ္မိနစ္လၽွင္ ၁၅ ႀကိမ္မွ ၂၅ ႀကိမ္အထိ ပိုခုန္ေစ၍ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ကိုလည္း ၁၀ မွ ၂၀ အထိ ျမင့္တက္ေစပါသည္။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ ႏွလုံးသည္ ပို၍အလုပ္လုပ္ရပါသည္။ ႏွလုံးထဲတြင္ရွိေသာ ေသြးကိုခဲေစပါသည္။ ႏွလုံးေသြးေၾကာအတြင္း မ်က္ႏွာျပင္ကို ပ်က္စီးေစပါသည္။ ေသြးေၾကာမ်ားကို က်ဥ္းေစပါသည္။
ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ၊ ႏွလုံးေသြးေၾကာပိတ္ေရာဂါ၊ ႏွလုံး မမွန္သည့္ေရာဂါ၊ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာပိတ္၍ ေလျဖတ္သည့္ေရာဂါ၊ ဦးေႏွာက္ အေျမႇးပါး ေအာက္ေသြးယိုျခင္း၊ ေျခပုပ္၊ လက္ပုပ္ေရာဂါျဖစ္ျခင္း၊ ျပင္းထန္သည့္ ေသြးတိုး ေရာဂါျဖစ္ျခင္း၊ အဆုတ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ႏွလုံးေရာဂါျဖစ္ေစျခင္း၊ ပင္မေသြးေၾကာ လြယ္ကူစြာေပါက္ႏိုင္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
ကမၻာေပၚတြင္ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆုံးမႈမ်ား၏ ၁၂ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲျခင္းႏွင့္ တစ္ဆင့္ခံ ေဆးလိပ္ေငြ႕မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ရေၾကာင္းႏွင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲျခင္းသည္ေသြးတိုးေရာဂါၿပီးလၽွင္ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါျဖစ္ပြား ေစေသာ ဒုတိယအေၾကာင္းရင္း တစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕က ထုတ္ျပန္ထားပါသည္။
▲▲ ေဆးလိပ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ အျခားေရာဂါမ်ားႏွင့္ အႏၲရာယ္မ်ား ▲▲
ကိုယ္တိုင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ သူတစ္ပါး ေဆးလိပ္ေငြ႕ကို ႐ႉ႐ႈိက္ရျခင္းႏွင့္ေဆးပါေသာ ကြမ္းစားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ႏွလုံးေသြးေၾကာ ေရာဂါမ်ားအျပင္ အဆုတ္ႁပြန္ေရာင္ျခင္း၊ အဆုတ္ပြေရာဂါ၊ ခံတြင္းကင္ဆာ၊ လည္ေခ်ာင္းကင္ဆာ၊ အဆုတ္ကင္ဆာႏွင့္ အျခားကင္ဆာမ်ားျဖစ္ပြားျခင္း။ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ အသက္႐ႉမဝျခင္း၊ ပန္းေသပန္းၫွိး ေရာဂါရျခင္း၊ အိမ္ေထာင္ေရးသုခ အျပည့္အဝ မခံစားႏိုင္ျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ေဆးလိပ္ေသာက္လၽွင္၊ သူတစ္ပါး ေဆးလိပ္ေငြ႕႐ႉရလၽွင္ ကိုယ္ဝန္ ပ်က္ျခင္း၊ ကေလးအေသေမြးျခင္း၊ လမေစ့၊ ေပါင္မျပည့္ေသာကေလးေမြးဖြားျခင္း၊ ေမြးရာပါ ကိုယ္လက္အဂၤါ ခ်ိဳ႕ယြင္းသည့္ကေလး ေမြးဖြားျခင္း၊ ေမြးကင္းစကေလး ႐ုတ္တရက္ေသဆုံးျခင္းမ်ား ျဖစ္ေစႏိုင္ပါသည္။
ေဆးလိပ္မီးခိုးေငြ႕မ်ားသည္ ေမြးကင္းစကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ လသားကေလးငယ္မ်ားတြင္ အသက္ ႐ႉလမ္းေၾကာင္းေရာဂါမ်ား၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ေရာဂါႏွင့္ မၾကာခဏ နားျပည္ယိုျခင္းမ်ား ျဖစ္တတ္ပါသည္။ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲျခင္းသည္ လူတစ္ဦးခ်င္း၊ မိသားစု၊ ပတ္ဝန္းက်င္၊ လူ႕ အသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံအတြက္ပါ ထိခိုက္ေစသည့္ ေနာက္ဆက္ တြဲဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚ ေစသည့္အျပင္ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ကိုပါ ထိခိုက္ေစသည့္ လတ္တေလာႏွင့္ ေရရွည္ဆိုးက်ိဳးမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။
၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ေမလအတြင္း ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ကမၻာေပၚတြင္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းသုံးစြဲသူ ၁ ဒသမ ၁ ဘီလီယံရွိသည့္အနက္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီး ေသာက္သုံးမႈေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္လူေပါင္း ခုနစ္သန္းခန္႔ ေသဆုံးလ်က္ရွိၿပီး ယင္းတို႔အနက္ ေဆးလိပ္ မေသာက္ေသာ္လည္း သူတစ္ပါး၏ ေဆးလိပ္ေငြ႕ကို ႐ႉ႐ႈိက္ရျခင္းေၾကာင့္ ေသဆုံးရသူ ၈၉၀ဝ၀ဝ ခန္႔ပါဝင္ေၾကာင္း သိရပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အသက္ ၁၃ ႏွစ္မွ ၁၅ ႏွစ္ရွိေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားအတြင္း စီးကရက္ ေသာက္သုံးမႈႏႈန္းမွာ (Global Youth Tobacco Survey GYTS) အရ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ စစ္တမ္းတြင္ ၈ တန္း၊ ၉ တန္း၊ ၁၀ တန္း ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ား၏ ၆ ဒသမ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိရာမွ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ စစ္တမ္းတြင္မူ ၈ ဒသမ ၃ ရာခိုင္ႏႈန္းသို႔ ျပန္လည္ျမင့္တက္လာသည္ကို ေတြ႕ရွိရပါသည္။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားအတြင္း ေဆး႐ြက္ႀကီးပါေသာ ကြမ္းစားသုံးမႈသည္ျမင့္တက္လာေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။
အသက္ ၁၅ ႏွစ္မွ ၄၉ ႏွစ္အတြင္း လူႀကီးပိုင္းတြင္မူ ျမန္မာအမ်ိဳးသားမ်ား၏ ၃၂ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ စီးကရက္ ေသာက္သုံးၾက၍ ၁၄ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ေဆးေပါ့လိပ္၊ ေဆးတံေသာက္သုံးၾကေၾကာင္း၊ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ႏွစ္ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သာ စီးကရက္(သို႔မဟုတ္) ေဆးေပါ့လိပ္၊ ေဆးတံ ေသာက္သုံးၾကေၾကာင္း၊ ျမန္မာအမ်ိဳးသား ၅၉ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ အမ်ိဳးသမီး ၁၈ ရာခိုင္ႏႈန္းတို႔သည္ ကြမ္းယာစားသုံးၾကေၾကာင္း က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစား ဝန္ႀကီးဌာန၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူေနမႈဘဝႏွင့္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္စစ္တမ္း ၂၀၁၅-၂၀၁၆ အရသိရွိရပါသည္။
▲▲၂၀၁၈ ျမန္မာ့ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဗ်ဴဟာအသစ္ ▲▲
ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ၂၀ဝ၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿပီး ၂၀ဝ၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ အတည္ျပဳခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္း ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းကို အတည္ျပဳသည့္ ၁၁ ႏိုင္ငံေျမာက္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ကမၻာ့အလယ္မွာ ဂုဏ္ယူဝင့္ႂကြားဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၂၀ဝ၆ ခုႏွစ္ ေမလ ၄ ရက္ေန႔တြင္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ ပစၥည္းေသာက္သုံးမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဥပေဒကို ျပ႒ာန္းခဲ့ပါသည္။
ထို႔ျပင္၂၀၁၆ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ စတင္ အာဏာတည္ေသာ ေဆးလိပ္ထုပ္တိုင္း၏ မ်က္ႏွာျပင္ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ ေဆးလိပ္အႏၲရာယ္မ်ား ေဖာ္ျပေသာ ႐ုပ္ပုံမ်ားႏွင့္ မ်က္ႏွာျပင္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းတြင္ က်န္းမာေရး သတိေပးခ်က္ စာသားမ်ားေဖာ္ျပရန္သတ္မွတ္ခ်က္ စုစုေပါင္း ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း Pictorial Health Warning သည္ ကမၻာေပၚတြင္ အဆင့္ရွစ္လိုက္ပါသည္။ က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာနသည္ ကုလသမဂၢႏွင့္ ႏွီးႏႊယ္ဌာန အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ေစတနာ႔ ဝန္ထမ္းအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီး ကင္းေဝးေရးစီမံခ်က္ျဖင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္း ေသာက္သုံးမႈကို ေလ်ာ့နည္းေစရန္ (MPOWER) မူဝါဒ ေျခာက္ခ်က္ ခ်မွတ္ေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိပါသည္။
သို႔ျဖစ္ပါ၍ သင္ႏွင့္ သင့္မိသားစု ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါ အပါအဝင္ ေရာဂါဘယ ကင္းေဝးေစရန္ႏွင့္ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆး႐ြက္ႀကီးထြက္ပစၥည္း အႏၲရာယ္မ်ိဳးစုံမွကာကြယ္ႏိုင္ရန္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို လိုက္နာေဆာင္႐ြက္ ေစလိုပါသည္။
- ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ကြမ္းစားျခင္းတို႔ကို အစ မျပဳပါႏွင့္၊
- ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ား အနီးတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ကေလးငယ္အား ေဆးလိပ္မီး ၫွိခိုင္းျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
- ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါႏွင့္ အျခားေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါမ်ားျဖစ္ပြားလာပါက နီးစပ္ရာေဆး႐ုံ၊ ေဆးခန္းႏွင့္ က်န္းမာေရးဌာနမ်ားတြင္ ေဆာလ်င္စြာျပသ၍ စနစ္တက် ကုသမႈခံယူပါ။
- ေဆးလိပ္စြဲေနလၽွင္ျဖတ္ရန္ ႀကိဳးစားပါ၊ နီးစပ္ရာ က်န္းမာေရးဌာနတြင္ တိုင္ပင္ျပသပါ။ သုေတသန ျပဳခ်က္အရ ယေန႔ေဆးလိပ္ျဖတ္လၽွင္ ယေန႔ အက်ိဳးရွိေၾကာင္း၊ ႏွလုံးေသြးေၾကာေရာဂါ အႏၲရာယ္ ေလ်ာ့နည္းေစေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။
မွီျငမ္း
-Word No Tobacco Day media Kit, WHO, -Word No Tobacco Day media Kit, WHO, 2018
- FCTC 2030 Strategy: Myanmar, WHO -FCTC 2030 Strategy: Myanmar, WHO FCTC Secretariat, 2018
–The Tobacco Atlas, 6th Edition, American -The Tobacco Atlas, 6th Edition, American Cancer Society, 2018
- Global Atlas on CVD prevention and -Global Atlas on CVD prevention and Control, WHO, 2011 Control, WHO, 2011
-Facts on Tobacco, MOHS,2009
ေဒါက္တာေအာင္ထြဏ္း (က်န္းမာေရးႏွင့္ အားကစားဝန္ႀကီးဌာန)
ျမန္မာႏိုင္ငံကုန္းတြင္းပိုင္းသို႔ မုန္တိုင္းငယ္ဝင္ေရာက္တိုက္ခတ္မႈ ေၾကာင့္ အိမ္ေျခ ၁၃၉ဝ ေက်ာ္ ေဘးသင့္
ျမန္မာႏိုင္ငံကုန္းတြင္းပိုင္းသို႔ မုန္တိုင္းငယ္ဝင္ေရာက္တိုက္ခတ္မႈ
ေၾကာင့္ အိမ္ေျခ ၁၃၉ဝ ေက်ာ္ ေဘးသင့္
ေနျပည္ေတာ္ ေမ ၃ဝ
ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ အပူပိုင္းမုန္တိုင္းငယ္သည္ ေမ ၂၉ ရက္က ရခိုင္ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသမွတစ္ဆင့္ ကုန္းတြင္းပိုင္းသို႔ ျဖတ္ေက်ာ္ဝင္ေရာက္ မႈေၾကာင့္ ေမ ၃ဝ ရက္ ညေနပိုင္းအထိ ၿမိဳ႕နယ္အသီးသီးမွ အိမ္ေျခ ၁၃၉၇ လံုး ေဘးသင့္ ခဲ့ေၾကာင္း လူမႈဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ သိရသည္။
အဆိုပါ မုန္တိုင္းငယ္ေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ အိမ္ေျခ ၄၃ အိမ္ေဘးသင့္ ခဲ့ကာ လူသုံးဦးေသဆုံးခဲ့သည္။ အလားတူ မေကြးတိုင္းေဒသႀကီးတြင္ ၄၄၇ အိမ္၊ ပဲခူး တိုင္းေဒသႀကီးတြင္ ၉၁ အိမ္၊ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ၁၉ အိမ္ ၊ မြန္ျပည္နယ္တြင္ ကိုးအိမ္၊ မၲေလးတိုင္းေဒသႀကီးတြင္ သုံးအိမ္၊ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ႏွစ္အိမ္ႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး တြင္ ၇၈၃ အိမ္ စုစုေပါင္း အိမ္ေျခ ၁၃၉၇ အိမ္ ပ်က္စီးခဲ့ကာ လူဦးေရ ၄၆၆၄ ဦး ေဘးသင့္ ခဲ့ၿပီး ေလးဦးေသဆုံးကာ ငါးဦးဒဏ္ရာရရွိေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါေဘးသင့္ျပည္သူမ်ားအတြက္ လူမႈဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရးဝန္ႀကီးဌာန ေဘးအႏၲရာယ္ဆိုင္ရာစီမံခန္႔ခြဲမႈဦးစီးဌာနမွ ဆန္ရိကၡာ၊ အိမ္ေဆာက္ပစၥည္းႏွင့္ ေသဆုံးေထာက္ပံ့မႈ စုစုေပါင္း ေငြ$က်ပ္ ၁၃၉၄၉ဝဝဝ ႏွင့္ အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္း တန္ဖိုးေငြ$က်ပ္ ၁ဝ၇၃၈၄ဝ၄ ကို ေထာက္ပံ့ေပးအပ္ထားၿပီးျဖစ္ကာ ထိခိုက္ဆုံး႐ႈံးမႈမ်ားအား ဆက္လက္စိစစ္ဆဲျဖစ္ၿပီး ေထာက္ပံ့မႈမ်ားလည္း ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ဇင္ဦး(ျမန္မာ့အလင္း)၊ ဓာတ္ပုံ - သီဟစည္သူ
ေၾကာင့္ အိမ္ေျခ ၁၃၉ဝ ေက်ာ္ ေဘးသင့္
ေနျပည္ေတာ္ ေမ ၃ဝ
ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္ အပူပိုင္းမုန္တိုင္းငယ္သည္ ေမ ၂၉ ရက္က ရခိုင္ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသမွတစ္ဆင့္ ကုန္းတြင္းပိုင္းသို႔ ျဖတ္ေက်ာ္ဝင္ေရာက္ မႈေၾကာင့္ ေမ ၃ဝ ရက္ ညေနပိုင္းအထိ ၿမိဳ႕နယ္အသီးသီးမွ အိမ္ေျခ ၁၃၉၇ လံုး ေဘးသင့္ ခဲ့ေၾကာင္း လူမႈဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ သိရသည္။
အဆိုပါ မုန္တိုင္းငယ္ေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ အိမ္ေျခ ၄၃ အိမ္ေဘးသင့္ ခဲ့ကာ လူသုံးဦးေသဆုံးခဲ့သည္။ အလားတူ မေကြးတိုင္းေဒသႀကီးတြင္ ၄၄၇ အိမ္၊ ပဲခူး တိုင္းေဒသႀကီးတြင္ ၉၁ အိမ္၊ ကရင္ျပည္နယ္တြင္ ၁၉ အိမ္ ၊ မြန္ျပည္နယ္တြင္ ကိုးအိမ္၊ မၲေလးတိုင္းေဒသႀကီးတြင္ သုံးအိမ္၊ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ႏွစ္အိမ္ႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး တြင္ ၇၈၃ အိမ္ စုစုေပါင္း အိမ္ေျခ ၁၃၉၇ အိမ္ ပ်က္စီးခဲ့ကာ လူဦးေရ ၄၆၆၄ ဦး ေဘးသင့္ ခဲ့ၿပီး ေလးဦးေသဆုံးကာ ငါးဦးဒဏ္ရာရရွိေၾကာင္း သိရသည္။
အဆိုပါေဘးသင့္ျပည္သူမ်ားအတြက္ လူမႈဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရးဝန္ႀကီးဌာန ေဘးအႏၲရာယ္ဆိုင္ရာစီမံခန္႔ခြဲမႈဦးစီးဌာနမွ ဆန္ရိကၡာ၊ အိမ္ေဆာက္ပစၥည္းႏွင့္ ေသဆုံးေထာက္ပံ့မႈ စုစုေပါင္း ေငြ$က်ပ္ ၁၃၉၄၉ဝဝဝ ႏွင့္ အေရးေပၚ ကယ္ဆယ္ေရးပစၥည္း တန္ဖိုးေငြ$က်ပ္ ၁ဝ၇၃၈၄ဝ၄ ကို ေထာက္ပံ့ေပးအပ္ထားၿပီးျဖစ္ကာ ထိခိုက္ဆုံး႐ႈံးမႈမ်ားအား ဆက္လက္စိစစ္ဆဲျဖစ္ၿပီး ေထာက္ပံ့မႈမ်ားလည္း ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ဇင္ဦး(ျမန္မာ့အလင္း)၊ ဓာတ္ပုံ - သီဟစည္သူ
မိန္ဗလာေတာင္ စူးစမ္းေလ့လာမႈ စိုးရိမ္စရာမရွိေၾကာင္း မြန္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေျပာၾကား
မိန္ဗလာေတာင္ စူးစမ္းေလ့လာမႈ စိုးရိမ္စရာမရွိေၾကာင္း မြန္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေျပာၾကား
ေမာ္လၿမိဳင္ ေမ ၃ဝ
မိန္ဗလာေတာင္ စူးစမ္းေလ့လာမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဒသခံ မ်ားအတြက္ အႏၲရာယ္တစ္စုံတစ္ရာ လုံးဝစိုးရိမ္စရာမရွိ ေၾကာင္း၊ ျပည္သူအတြက္ စိုးရိမ္စရာအေျခအေနရွိလွ်င္ ခြင့္ျပဳေပးထားမည္မဟုတ္ေၾကာင္း မြန္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္ ေဒါက္တာေအးဇံက ေမ ၂၉ ရက္က က်င္းပခဲ့သည့္ ဒုတိယအႀကိမ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ဒသမပုံမွန္အစည္း အေဝး (ပထမေန႔) အၿပီး မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဒုတိယကမၻာစစ္ကာလအတြင္း ထိုင္း-ျမန္မာ ေသမင္းတမန္ မီးရထားလမ္းေဖာက္လုပ္ခဲ့စဥ္က မြန္ျပည္နယ္ သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕အနီးရွိ မိန္ဗလာေတာင္သည္ ဂ်ပန္တို႔ အဓိကစစ္အေျခစိုက္စခန္းတစ္ခုျဖစ္ခဲ့ၿပီး ¤င္းတို႔ တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ ေျမကတုတ္က်င္းမ်ား၊ လွ်ဳိေျမာင္ မ်ားကို ယေန႔ထိ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ဆဲျဖစ္သည္။
ဂ်ပန္ရတနာသိုက္ရွိေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ယုံၾကည္ထားၾကေသာ အဆိုပါ မိန္ဗလာေတာင္ စူးစမ္း ေလ့လာခြင့္ကို Royal Eagle Development Group Co.,Ltd က ျပည္နယ္အစိုးရခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ စီမံကိန္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိၿပီး ယင္းစီမံကိန္းေၾကာင့္ ေပါက္ကြဲမႈျဖစ္စဥ္မ်ား ျဖစ္ေပၚမည္ကို ေဒသခံမ်ားက စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား ရွိေနၾကသည္။
''ႏွစ္ ၇ဝ ေက်ာ္ၾကာၿပီးခဲ့တဲ့ ယမ္းအားတစ္ခုရဲ႕ ေပါက္ကြဲမႈက ဘယ္ေလာက္ထိျပင္းထန္ႏိုင္မလဲ၊ ျပည္သူ ေတြ လုံးဝစိုးရိမ္စရာမရွိပါဘူး၊ ျပည္သူေတြအတြက္ အႏၲရာယ္တစ္စုံတစ္ရာျဖစ္ႏိုင္ရင္ ခြင့္ျပဳေပးမွာလည္း မဟုတ္ပါဘူး'' ဟု ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျပာ သည္။
မိန္ဗလာေတာင္ စူးစမ္းေလ့လာရန္ ကုမၸဏီငါးခုက ျပည္နယ္အစိုးရသို႔ လာေရာက္ေဆြးေႏြး ကမ္းလွမ္းခဲ့ ေသာ္လည္း လက္ရွိကုမၸဏီတစ္ခုသာ တိက်ခိုင္လုံစြာ တင္ျပႏိုင္ျခင္းရွိသည့္အျပင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မတီႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ အေမြ အႏွစ္ထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မတီ ေထာက္ခံစာမ်ား ပါရွိ သျဖင့္ ခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
''လာၿပီးကမ္းလွမ္းၾကတာက ဒ႑ာရီဆန္ဆန္ပဲ လာေျပာၾကတာမ်ားတယ္၊ ျပည္နယ္အေနနဲ႔လည္း မိန္ဗလာေတာင္တြင္းမွာ အမွန္တကယ္ ရတနာပစၥည္း ေတြ ရွိ မရွိ သိသင့္တာေၾကာင့္ ခြင့္ျပဳေပးခဲ့တယ္၊ အမ်ား ဆုံး သုံးလအထိသာ ခြင့္ျပဳလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္၊ ေတြ႕ခဲ့ ရင္ စူးစမ္းေလ့လာေနတဲ့ စီမံကိန္းကို ခ်က္ခ်င္းရပ္မယ္၊ မေတြ႔ခဲ့ရင္လည္း နဂိုေနအတိုင္းျပန္လုပ္ေပးဖို႔၊ သစ္ပင္ ေတြ ျပန္စိုက္ေပးဖို႔ သေဘာတူထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္'' ဟု ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ဆက္လက္ေျပာျပသည္။
စူးစမ္းေလ့လာေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုသို႔ အေၾကာင္းၾကားေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္ကာ စီမံကိန္း ကုန္က်စရိတ္အတြက္ ကုမၸဏီဘက္က အားလုံးက်ခံရ မည္။ အကယ္၍ ေတြ႕ရွိပါက အစိုးရ ၇ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ကုမၸဏီ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း အက်ဳိးခံစားခြင့္ျဖင့္ သေဘာတူ ထားေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွ ဂ်ပန္စစ္ေၾကာင္းမ်ား ဆုတ္ခြာခ်ိန္တြင္ တစ္ႏိုင္ငံလုံးမွ သိမ္းဆည္းထားေသာ ေက်ာက္သံပတၱျမားတို႔ကို သယ္ယူခ်ိန္မရသျဖင့္ မိန္ဗလာေတာင္ေအာက္တြင္ ျမႇဳပ္ႏွံခဲ့သည္ဟု ေဒသခံ မ်ားက ယေန႔ထိ လက္ခံယုံၾကည္ေနၾကဆဲျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့အလင္း၊ျမတ္မြန္ေထြး
ေမာ္လၿမိဳင္ ေမ ၃ဝ
မိန္ဗလာေတာင္ စူးစမ္းေလ့လာမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဒသခံ မ်ားအတြက္ အႏၲရာယ္တစ္စုံတစ္ရာ လုံးဝစိုးရိမ္စရာမရွိ ေၾကာင္း၊ ျပည္သူအတြက္ စိုးရိမ္စရာအေျခအေနရွိလွ်င္ ခြင့္ျပဳေပးထားမည္မဟုတ္ေၾကာင္း မြန္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္ ေဒါက္တာေအးဇံက ေမ ၂၉ ရက္က က်င္းပခဲ့သည့္ ဒုတိယအႀကိမ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ဒသမပုံမွန္အစည္း အေဝး (ပထမေန႔) အၿပီး မီဒီယာမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံစဥ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဒုတိယကမၻာစစ္ကာလအတြင္း ထိုင္း-ျမန္မာ ေသမင္းတမန္ မီးရထားလမ္းေဖာက္လုပ္ခဲ့စဥ္က မြန္ျပည္နယ္ သံျဖဴဇရပ္ၿမိဳ႕အနီးရွိ မိန္ဗလာေတာင္သည္ ဂ်ပန္တို႔ အဓိကစစ္အေျခစိုက္စခန္းတစ္ခုျဖစ္ခဲ့ၿပီး ¤င္းတို႔ တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ ေျမကတုတ္က်င္းမ်ား၊ လွ်ဳိေျမာင္ မ်ားကို ယေန႔ထိ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ဆဲျဖစ္သည္။
ဂ်ပန္ရတနာသိုက္ရွိေနသည္ဟု ေဒသခံမ်ားက ယုံၾကည္ထားၾကေသာ အဆိုပါ မိန္ဗလာေတာင္ စူးစမ္း ေလ့လာခြင့္ကို Royal Eagle Development Group Co.,Ltd က ျပည္နယ္အစိုးရခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ စီမံကိန္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိၿပီး ယင္းစီမံကိန္းေၾကာင့္ ေပါက္ကြဲမႈျဖစ္စဥ္မ်ား ျဖစ္ေပၚမည္ကို ေဒသခံမ်ားက စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ား ရွိေနၾကသည္။
''ႏွစ္ ၇ဝ ေက်ာ္ၾကာၿပီးခဲ့တဲ့ ယမ္းအားတစ္ခုရဲ႕ ေပါက္ကြဲမႈက ဘယ္ေလာက္ထိျပင္းထန္ႏိုင္မလဲ၊ ျပည္သူ ေတြ လုံးဝစိုးရိမ္စရာမရွိပါဘူး၊ ျပည္သူေတြအတြက္ အႏၲရာယ္တစ္စုံတစ္ရာျဖစ္ႏိုင္ရင္ ခြင့္ျပဳေပးမွာလည္း မဟုတ္ပါဘူး'' ဟု ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျပာ သည္။
မိန္ဗလာေတာင္ စူးစမ္းေလ့လာရန္ ကုမၸဏီငါးခုက ျပည္နယ္အစိုးရသို႔ လာေရာက္ေဆြးေႏြး ကမ္းလွမ္းခဲ့ ေသာ္လည္း လက္ရွိကုမၸဏီတစ္ခုသာ တိက်ခိုင္လုံစြာ တင္ျပႏိုင္ျခင္းရွိသည့္အျပင္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မတီႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ အေမြ အႏွစ္ထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မတီ ေထာက္ခံစာမ်ား ပါရွိ သျဖင့္ ခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
''လာၿပီးကမ္းလွမ္းၾကတာက ဒ႑ာရီဆန္ဆန္ပဲ လာေျပာၾကတာမ်ားတယ္၊ ျပည္နယ္အေနနဲ႔လည္း မိန္ဗလာေတာင္တြင္းမွာ အမွန္တကယ္ ရတနာပစၥည္း ေတြ ရွိ မရွိ သိသင့္တာေၾကာင့္ ခြင့္ျပဳေပးခဲ့တယ္၊ အမ်ား ဆုံး သုံးလအထိသာ ခြင့္ျပဳလိုက္တာျဖစ္ပါတယ္၊ ေတြ႕ခဲ့ ရင္ စူးစမ္းေလ့လာေနတဲ့ စီမံကိန္းကို ခ်က္ခ်င္းရပ္မယ္၊ မေတြ႔ခဲ့ရင္လည္း နဂိုေနအတိုင္းျပန္လုပ္ေပးဖို႔၊ သစ္ပင္ ေတြ ျပန္စိုက္ေပးဖို႔ သေဘာတူထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္'' ဟု ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ဆက္လက္ေျပာျပသည္။
စူးစမ္းေလ့လာေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စုသို႔ အေၾကာင္းၾကားေဆာင္ရြက္ေနျခင္းျဖစ္ကာ စီမံကိန္း ကုန္က်စရိတ္အတြက္ ကုမၸဏီဘက္က အားလုံးက်ခံရ မည္။ အကယ္၍ ေတြ႕ရွိပါက အစိုးရ ၇ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ကုမၸဏီ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း အက်ဳိးခံစားခြင့္ျဖင့္ သေဘာတူ ထားေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းမွ ဂ်ပန္စစ္ေၾကာင္းမ်ား ဆုတ္ခြာခ်ိန္တြင္ တစ္ႏိုင္ငံလုံးမွ သိမ္းဆည္းထားေသာ ေက်ာက္သံပတၱျမားတို႔ကို သယ္ယူခ်ိန္မရသျဖင့္ မိန္ဗလာေတာင္ေအာက္တြင္ ျမႇဳပ္ႏွံခဲ့သည္ဟု ေဒသခံ မ်ားက ယေန႔ထိ လက္ခံယုံၾကည္ေနၾကဆဲျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့အလင္း၊ျမတ္မြန္ေထြး
ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္၌ ေတာင္ကမ္းပါးယံၿပိဳက်၍ လူတစ္ဦးေသဆုံး
ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္၌ ေတာင္ကမ္းပါးယံၿပိဳက်၍ လူတစ္ဦးေသဆုံး
ဖားကန္႔ ေမ ၃ဝ
ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုးညႇင္းခ႐ိုင္ ဖားကန္႔ ၿမိဳ႕နယ္ ေဝွခါေက်းရြာအနီးရွိ အက်ဳိးတူေက်ာက္မ်က္ကုမၸဏီတစ္ခု၌ ႐ုတ္တရက္ေျမၿပိဳက်လာေသာေၾကာင့္ ေရမေဆးေက်ာက္ ရွာေဖြ ေနသူမ်ား ဒဏ္ရာရရွိကာ ေသဆုံးသူရွိေၾကာင္း သိရသည္။
သြားေရာက္စစ္ေဆး
ျဖစ္စဥ္မွာ ေမ ၂၆ ရက္ မြန္းတည့္ ၁၂ နာရီတြင္ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕မရဲတပ္ဖြဲ႕စခန္း၏ အေနာက္ေတာင္ဘက္ ၈ မိုင္ခန္႔အကြာရွိ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္ ဆိပ္မူေက်းရြာအုပ္စု ေဝွခါေက်းရြာအနီးရွိ ရတနာၾကယ္ ေက်ာက္မ်က္ကုမၸဏီလုပ္ကြက္အတြင္း (ႏိုင္ငံေတာ္အက်ဳိးတူ)ကမ္းပါးေျမစာမ်ား ႐ုတ္တရက္ၿပိဳက်၍ ေရမေဆးေက်ာက္ ရွာေဖြသူတစ္ဦး ဒဏ္ရာရရွိေၾကာင္း သတင္းအရ မြန္းလြဲ ၁၂ နာရီခြဲတြင္ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွဴး ဝင္းေဇာ္ဦး၊ ဆိပ္မူ ရဲကင္းစခန္းမွဴး ရဲအုပ္ေအာင္ဇင္ေက်ာ္တို႔ အဖြဲ႕သည္ သက္ေသမ်ားျဖစ္သည့္ ဆိပ္မူ ေက်းရြာအုပ္စု ေဝွခါေက်းရြာ ရပ္ကြက္(၂) ဆယ္အိမ္မွဴး ဦးရဲတိုက္၊ ဆိပ္မူေက်းရြာ အုပ္စု ေဝွခါေက်းရြာ ရာအိမ္မွဴး ဦးေက်ာ္ မင္းတို႔ႏွင့္အတူ အခင္းျဖစ္ေနရာအား သြားေရာက္စစ္ေဆးခဲ့ၾကသည္။
ေပးပို႔ထားရွိ
ျဖစ္စဥ္အား စစ္ေဆးရာ ရတနာၾကယ္ ေက်ာက္မ်က္ကုမၸဏီ လုပ္ကြက္အတြင္း အျမင့္ေပ ၂ဝဝ ခန္႔မွ ေျမစာထု ေပ ၅ဝ ခန္႔သည္ ႐ုတ္တရက္ၿပိဳက်လာ၍ ကမ္းပါး ေအာက္တြင္ ေရမေဆးေက်ာက္ရွာေဖြ ေနသူ ဦးသာေက်ာ္ (၄၈ ႏွစ္)မွာ ေသဆုံး သြားၿပီး ဦးေဇာ္လင္းဦး(၂ဝ ႏွစ္)မွာ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။ တစ္ဦးေသဆုံး၊ တစ္ဦးဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၿပီး ေဝွခါေက်းရြာ လူမႈကူညီေရးအသင္းမွ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ျဖင့္ ဖားကန္႔ျပည္သူ႕ေဆး႐ုံႀကီးသို႔ ပို႔ေဆာင္ခဲ့ၿပီး တာဝန္မွဴး ဒုတိယ ရဲအုပ္ သခၤါေမာင္မွ ရဲေဆးစာ ေပးပို႔ထားရွိ ခဲ့သည္။
သို႔ျဖစ္၍ ေျမစာပိေသဆုံးသူ ဦးသာေက်ာ္အား ဓမၼတာအတိုင္း ေသဆုံးျခင္း ဟုတ္၊ မဟုတ္ ဥပေဒအရ စစ္ေဆးေပးပါရန္ ဆိပ္မူရဲကင္းစခန္းမွဴး ရဲအုပ္ေအာင္ဇင္ေက်ာ္မွ တရားလိုျပဳလုပ္ တိုင္တန္း၍ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွ ေသမႈ ေသခင္းအမွတ္စဥ္ (၃၆/၂ဝ၁၈) ျဖင့္ အမႈဖြင့္ၿပီး ဖားကန္႔စခန္းမွဴး ဒုတိယရဲမွဴး ဝင္းေဇာ္ဦးက အမႈအား စစ္ေဆးေဆာင္ ရြက္ရန္ စီစဥ္လ်က္ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ရတနာ ၾကယ္ေက်ာက္မ်က္ကုမၸဏီ၏ တာဝန္ခံ မွာ ဦးတင္ေမာင္ဝင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။
ျမန္မာ့အလင္း၊စိုးႏိုင္ဦး(ဖားကန္႔)
ဖားကန္႔ ေမ ၃ဝ
ကခ်င္ျပည္နယ္ မိုးညႇင္းခ႐ိုင္ ဖားကန္႔ ၿမိဳ႕နယ္ ေဝွခါေက်းရြာအနီးရွိ အက်ဳိးတူေက်ာက္မ်က္ကုမၸဏီတစ္ခု၌ ႐ုတ္တရက္ေျမၿပိဳက်လာေသာေၾကာင့္ ေရမေဆးေက်ာက္ ရွာေဖြ ေနသူမ်ား ဒဏ္ရာရရွိကာ ေသဆုံးသူရွိေၾကာင္း သိရသည္။
သြားေရာက္စစ္ေဆး
ျဖစ္စဥ္မွာ ေမ ၂၆ ရက္ မြန္းတည့္ ၁၂ နာရီတြင္ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕မရဲတပ္ဖြဲ႕စခန္း၏ အေနာက္ေတာင္ဘက္ ၈ မိုင္ခန္႔အကြာရွိ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕နယ္ ဆိပ္မူေက်းရြာအုပ္စု ေဝွခါေက်းရြာအနီးရွိ ရတနာၾကယ္ ေက်ာက္မ်က္ကုမၸဏီလုပ္ကြက္အတြင္း (ႏိုင္ငံေတာ္အက်ဳိးတူ)ကမ္းပါးေျမစာမ်ား ႐ုတ္တရက္ၿပိဳက်၍ ေရမေဆးေက်ာက္ ရွာေဖြသူတစ္ဦး ဒဏ္ရာရရွိေၾကာင္း သတင္းအရ မြန္းလြဲ ၁၂ နာရီခြဲတြင္ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွဴး ဝင္းေဇာ္ဦး၊ ဆိပ္မူ ရဲကင္းစခန္းမွဴး ရဲအုပ္ေအာင္ဇင္ေက်ာ္တို႔ အဖြဲ႕သည္ သက္ေသမ်ားျဖစ္သည့္ ဆိပ္မူ ေက်းရြာအုပ္စု ေဝွခါေက်းရြာ ရပ္ကြက္(၂) ဆယ္အိမ္မွဴး ဦးရဲတိုက္၊ ဆိပ္မူေက်းရြာ အုပ္စု ေဝွခါေက်းရြာ ရာအိမ္မွဴး ဦးေက်ာ္ မင္းတို႔ႏွင့္အတူ အခင္းျဖစ္ေနရာအား သြားေရာက္စစ္ေဆးခဲ့ၾကသည္။
ေပးပို႔ထားရွိ
ျဖစ္စဥ္အား စစ္ေဆးရာ ရတနာၾကယ္ ေက်ာက္မ်က္ကုမၸဏီ လုပ္ကြက္အတြင္း အျမင့္ေပ ၂ဝဝ ခန္႔မွ ေျမစာထု ေပ ၅ဝ ခန္႔သည္ ႐ုတ္တရက္ၿပိဳက်လာ၍ ကမ္းပါး ေအာက္တြင္ ေရမေဆးေက်ာက္ရွာေဖြ ေနသူ ဦးသာေက်ာ္ (၄၈ ႏွစ္)မွာ ေသဆုံး သြားၿပီး ဦးေဇာ္လင္းဦး(၂ဝ ႏွစ္)မွာ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။ တစ္ဦးေသဆုံး၊ တစ္ဦးဒဏ္ရာရရွိခဲ့ၿပီး ေဝွခါေက်းရြာ လူမႈကူညီေရးအသင္းမွ ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ ျဖင့္ ဖားကန္႔ျပည္သူ႕ေဆး႐ုံႀကီးသို႔ ပို႔ေဆာင္ခဲ့ၿပီး တာဝန္မွဴး ဒုတိယ ရဲအုပ္ သခၤါေမာင္မွ ရဲေဆးစာ ေပးပို႔ထားရွိ ခဲ့သည္။
သို႔ျဖစ္၍ ေျမစာပိေသဆုံးသူ ဦးသာေက်ာ္အား ဓမၼတာအတိုင္း ေသဆုံးျခင္း ဟုတ္၊ မဟုတ္ ဥပေဒအရ စစ္ေဆးေပးပါရန္ ဆိပ္မူရဲကင္းစခန္းမွဴး ရဲအုပ္ေအာင္ဇင္ေက်ာ္မွ တရားလိုျပဳလုပ္ တိုင္တန္း၍ ဖားကန္႔ၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွ ေသမႈ ေသခင္းအမွတ္စဥ္ (၃၆/၂ဝ၁၈) ျဖင့္ အမႈဖြင့္ၿပီး ဖားကန္႔စခန္းမွဴး ဒုတိယရဲမွဴး ဝင္းေဇာ္ဦးက အမႈအား စစ္ေဆးေဆာင္ ရြက္ရန္ စီစဥ္လ်က္ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ရတနာ ၾကယ္ေက်ာက္မ်က္ကုမၸဏီ၏ တာဝန္ခံ မွာ ဦးတင္ေမာင္ဝင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။
ျမန္မာ့အလင္း၊စိုးႏိုင္ဦး(ဖားကန္႔)
ဧရာဝတီတိုင္းအတြင္း ေလွ၊ သေဘၤာမ်ား ခုိးယူေနေသာဂုိဏ္းအား ေဖာ္ထုတ္ဖမ္းဆီးႏိုင္
ဧရာဝတီတိုင္းအတြင္း ေလွ၊ သေဘၤာမ်ား ခုိးယူေနေသာဂုိဏ္းအား ေဖာ္ထုတ္ဖမ္းဆီးႏိုင္
ဖ်ာပုံ ေမ ၃ဝ
ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီးအတြင္း သေဘၤာသူခိုးဂိုဏ္းအဖြဲ႕က ဧရာဝတီတိုင္းအတြင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွ ခိုးယူေရာင္းခ်ထားေသာ သေဘၤာမ်ားကို ဖ်ာပုံခ႐ိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႕ မႈခင္းႏွိမ္နင္းေရးအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဒုရဲအုပ္ေဇာ္ထိုက္ႏွင့္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား၊ ဖ်ာပုံၿမိဳ႕မရဲစခန္း နယ္ထိန္းအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဒုရဲအုပ္ႏိုင္ေအာင္ထြန္းႏွင့္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက သတင္းအရ ေမ ၂၃ ရက္မွစတင္ၿပီး လပြတၱာတာခ႐ိုင္၊ ေျမာင္းျမခ႐ိုင္အတြင္း ခိုးယူသြားေသာသေဘၤာမ်ားအား လိုက္လံစုံစမ္းသိမ္းဆည္းၿပီး ေမ ၃ဝ ရက္ မြန္းလြဲ ၃ နာရီတြင္ ဖ်ာပုံၿမိဳ႕သို႔ သေဘၤာမ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ေရာက္ရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
''သေဘၤာက မႏွစ္က တန္ေဆာင္ မုန္းလက ေပ်ာက္သြားတာပါ၊ မေမွ်ာ္လင့္ ဘဲ သေဘၤာျပန္ေတြ႕ေတာ့ ေပ်ာ္လည္း ေပ်ာ္တယ္၊ လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ဂုဏ္ယူ ပါတယ္'' ဟု သေဘၤာပိုင္ရွင္ မအူပင္ ၿမိဳ႕နယ္ ကြၽဲတုန္းေက်းရြာေန ေဒၚဝင္းမာမာ က ေျပာသည္။
''သေဘၤာေပ်ာက္သြားတာ မေမွ်ာ္ လင့္ဘဲ ျပန္ေတြ႕ေတာ့ ဝမ္းသာအားရျဖစ္မိ ပါတယ္''ဟု ေညာင္တုန္းၿမိဳ႕နယ္ မယ္ဇလီ ေက်းရြာအုပ္စုေန သေဘၤာပိုင္ရွင္ ဦးသန္းဝင္းက ေျပာသည္။
''ဆုံးၿပီလို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ သေဘၤာေတြ ျပန္ေတြ႕ေတာ့ အလြန္ဝမ္း သာပါတယ္၊ အခုလို လိုက္ဖမ္းေပးတဲ့ အဖြဲ႕ကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ '' ဟု က်ဳိက္လတ္ၿမိဳ႕နယ္ေနသူ ေဒၚသၲာဝင္း က ေျပာသည္။
''သေဘၤာက ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ မတ္လ ပိုင္းက တစ္စင္း၊ ေမလပိုင္းက တစ္စင္း ခိုးခံရတာပါ၊ သံခြံသေဘၤာတစ္စင္းေတာ့ ျပန္ရတယ္၊ ေပ်ာ္တာေတာ့ မေျပာနဲ႔ ရင္ထဲမွာအျပည့္ပဲ''ဟု သေဘၤာပိုင္ရွင္ ဦးႏိုင္ဝင္းက ေျပာသည္။
''အဓိက တရားခံကို မိတယ္၊ ပထမ အေခါက္က သေဘၤာ ငါးစင္း၊ ယခု အေခါက္မွာ သေဘၤာ ၃၃ စင္း၊ ေျမာင္းျမ ခ႐ိုင္အတြင္းမွာ ေဖာ္ထုတ္သိမ္းဆည္းခဲ့ တယ္၊ ခုနစ္ရက္ေလာက္ၾကာပါတယ္'' ဟု ဖ်ာပုံခ႐ိုင္ မႈခင္းႏွိမ္နင္းေရးအဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ရဲအုပ္ေဇာ္ထိုက္က ေျပာသည္။
''အနယ္နယ္အရပ္ရပ္ကို လိုက္သိမ္း ေတာ့ ပထမ သေဘၤာ ငါးစင္း၊ အခု ဖ်ာပုံ ၿမိဳ႕ကို သယ္လာတာ သေဘၤာ ၃၃ စင္းကို သေဘၤာ အမွန္တကယ္ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း အေထာက္အထားေတြရွိရင္ သေဘၤာ ပိုင္ရွင္ေတြကို ျပန္ေပးမွာပါ''ဟု ဖ်ာပုံခ႐ိုင္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ရဲမွဴးႀကီး ထြန္းေရႊက ေျပာသည္။
ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီးသည္ ျမစ္ ေခ်ာင္းေပါမ်ားေသာ တိုင္းျဖစ္ၿပီး ေလွ၊ သေဘၤာမ်ားကို အဓိကအသုံးျပဳေသာ ေဒသျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေလွခိုးခံရမႈ၊ သေဘၤာအခိုးခံမႈမ်ားလည္း ရွိေန ေၾကာင္း၊ ဖ်ာပုံခ႐ိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႕မွ လပြတၱာပိုင္ ေရႊျပည္သာ၊ ျပင္ရြာ၊ လူေတာ္ရြာ၊ ေခ်ာင္း ခြဲႀကီး၊ ငုေတာ၊ ေသာင္စု စေသာ ေက်းရြာ မ်ားမွ ပထမအႀကိမ္ ငါးစင္း၊ ယခုအႀကိမ္ ၃၃ စင္း၊ သြားေရာက္သိမ္းဆည္းသည့္ ေက်းရြာတြင္ အပ္ထားခဲ့ေသာ ခုနစ္စင္း စုစုေပါင္း ၄၅ စင္း သိမ္းဆည္းရမိေၾကာင္း မႈခင္းႏွိမ္နင္းေရးအဖြဲ႕မွ သိရၿပီး သေဘၤာ မ်ားအား အေထာက္အထားခိုင္လုံစြာ ျပသႏိုင္ေသာ ပိုင္ရွင္မ်ားထံသို႔ ျပန္လည္ ေပးအပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ သေဘၤာေပ်ာက္ဆုံးေနေသာ ပိုင္ရွင္မ်ား ကလည္း ဖ်ာပုံခ႐ိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး႐ုံးသို႔ ဆက္သြယ္ႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာ့အလင္း၊ေက်ာ္စိုးမိုး
ဖ်ာပုံ ေမ ၃ဝ
ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီးအတြင္း သေဘၤာသူခိုးဂိုဏ္းအဖြဲ႕က ဧရာဝတီတိုင္းအတြင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားႏွင့္ အျခားၿမိဳ႕နယ္မ်ားမွ ခိုးယူေရာင္းခ်ထားေသာ သေဘၤာမ်ားကို ဖ်ာပုံခ႐ိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႕ မႈခင္းႏွိမ္နင္းေရးအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဒုရဲအုပ္ေဇာ္ထိုက္ႏွင့္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား၊ ဖ်ာပုံၿမိဳ႕မရဲစခန္း နယ္ထိန္းအဖြဲ႕ေခါင္းေဆာင္ ဒုရဲအုပ္ႏိုင္ေအာင္ထြန္းႏွင့္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက သတင္းအရ ေမ ၂၃ ရက္မွစတင္ၿပီး လပြတၱာတာခ႐ိုင္၊ ေျမာင္းျမခ႐ိုင္အတြင္း ခိုးယူသြားေသာသေဘၤာမ်ားအား လိုက္လံစုံစမ္းသိမ္းဆည္းၿပီး ေမ ၃ဝ ရက္ မြန္းလြဲ ၃ နာရီတြင္ ဖ်ာပုံၿမိဳ႕သို႔ သေဘၤာမ်ားႏွင့္ ျပန္လည္ေရာက္ရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
''သေဘၤာက မႏွစ္က တန္ေဆာင္ မုန္းလက ေပ်ာက္သြားတာပါ၊ မေမွ်ာ္လင့္ ဘဲ သေဘၤာျပန္ေတြ႕ေတာ့ ေပ်ာ္လည္း ေပ်ာ္တယ္၊ လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ဂုဏ္ယူ ပါတယ္'' ဟု သေဘၤာပိုင္ရွင္ မအူပင္ ၿမိဳ႕နယ္ ကြၽဲတုန္းေက်းရြာေန ေဒၚဝင္းမာမာ က ေျပာသည္။
''သေဘၤာေပ်ာက္သြားတာ မေမွ်ာ္ လင့္ဘဲ ျပန္ေတြ႕ေတာ့ ဝမ္းသာအားရျဖစ္မိ ပါတယ္''ဟု ေညာင္တုန္းၿမိဳ႕နယ္ မယ္ဇလီ ေက်းရြာအုပ္စုေန သေဘၤာပိုင္ရွင္ ဦးသန္းဝင္းက ေျပာသည္။
''ဆုံးၿပီလို႔ သတ္မွတ္ထားတဲ့ သေဘၤာေတြ ျပန္ေတြ႕ေတာ့ အလြန္ဝမ္း သာပါတယ္၊ အခုလို လိုက္ဖမ္းေပးတဲ့ အဖြဲ႕ကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ '' ဟု က်ဳိက္လတ္ၿမိဳ႕နယ္ေနသူ ေဒၚသၲာဝင္း က ေျပာသည္။
''သေဘၤာက ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ မတ္လ ပိုင္းက တစ္စင္း၊ ေမလပိုင္းက တစ္စင္း ခိုးခံရတာပါ၊ သံခြံသေဘၤာတစ္စင္းေတာ့ ျပန္ရတယ္၊ ေပ်ာ္တာေတာ့ မေျပာနဲ႔ ရင္ထဲမွာအျပည့္ပဲ''ဟု သေဘၤာပိုင္ရွင္ ဦးႏိုင္ဝင္းက ေျပာသည္။
''အဓိက တရားခံကို မိတယ္၊ ပထမ အေခါက္က သေဘၤာ ငါးစင္း၊ ယခု အေခါက္မွာ သေဘၤာ ၃၃ စင္း၊ ေျမာင္းျမ ခ႐ိုင္အတြင္းမွာ ေဖာ္ထုတ္သိမ္းဆည္းခဲ့ တယ္၊ ခုနစ္ရက္ေလာက္ၾကာပါတယ္'' ဟု ဖ်ာပုံခ႐ိုင္ မႈခင္းႏွိမ္နင္းေရးအဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ရဲအုပ္ေဇာ္ထိုက္က ေျပာသည္။
''အနယ္နယ္အရပ္ရပ္ကို လိုက္သိမ္း ေတာ့ ပထမ သေဘၤာ ငါးစင္း၊ အခု ဖ်ာပုံ ၿမိဳ႕ကို သယ္လာတာ သေဘၤာ ၃၃ စင္းကို သေဘၤာ အမွန္တကယ္ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း အေထာက္အထားေတြရွိရင္ သေဘၤာ ပိုင္ရွင္ေတြကို ျပန္ေပးမွာပါ''ဟု ဖ်ာပုံခ႐ိုင္ ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး ရဲမွဴးႀကီး ထြန္းေရႊက ေျပာသည္။
ဧရာဝတီတိုင္းေဒသႀကီးသည္ ျမစ္ ေခ်ာင္းေပါမ်ားေသာ တိုင္းျဖစ္ၿပီး ေလွ၊ သေဘၤာမ်ားကို အဓိကအသုံးျပဳေသာ ေဒသျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေလွခိုးခံရမႈ၊ သေဘၤာအခိုးခံမႈမ်ားလည္း ရွိေန ေၾကာင္း၊ ဖ်ာပုံခ႐ိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႕မွ လပြတၱာပိုင္ ေရႊျပည္သာ၊ ျပင္ရြာ၊ လူေတာ္ရြာ၊ ေခ်ာင္း ခြဲႀကီး၊ ငုေတာ၊ ေသာင္စု စေသာ ေက်းရြာ မ်ားမွ ပထမအႀကိမ္ ငါးစင္း၊ ယခုအႀကိမ္ ၃၃ စင္း၊ သြားေရာက္သိမ္းဆည္းသည့္ ေက်းရြာတြင္ အပ္ထားခဲ့ေသာ ခုနစ္စင္း စုစုေပါင္း ၄၅ စင္း သိမ္းဆည္းရမိေၾကာင္း မႈခင္းႏွိမ္နင္းေရးအဖြဲ႕မွ သိရၿပီး သေဘၤာ မ်ားအား အေထာက္အထားခိုင္လုံစြာ ျပသႏိုင္ေသာ ပိုင္ရွင္မ်ားထံသို႔ ျပန္လည္ ေပးအပ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။ သေဘၤာေပ်ာက္ဆုံးေနေသာ ပိုင္ရွင္မ်ား ကလည္း ဖ်ာပုံခ႐ိုင္ရဲတပ္ဖြဲ႕မွဴး႐ုံးသို႔ ဆက္သြယ္ႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာ့အလင္း၊ေက်ာ္စိုးမိုး