AA အသံတိတ္ရျခင္း၏ ေနာက္ကြယ္

AA အသံတိတ္ရျခင္း၏ ေနာက္ကြယ္

“က်ေနာ္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္လူထု အစိုးရိမ္ မလြန္ၾကဖို႔၊ ခံစားခ်က္ေတြ ဦးစားေပးၿပီးမွ နိုင္ငံေရး လွည့္ကြက္ ထဲမွာ ၾကားညပ္တဲ့သားေကာင္ မျဖစ္ဖို႔အတြက္ အထူးသတိထားဖို႔ လိုတယ္လို႔ မွာခ်င္ပါတယ္”ဟု ေျပာလိုက္သူ ကေတာ့ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္(AA) ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္နိုင္ပဲ ျဖစ္သည္။

၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာ ၉ ရက္က ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္ စသည့္ ၿမိဳ႕မ်ားမွ နယ္ျခားေစာင့္ ရဲစခန္းသုံးခုကို ဘဂၤါလီ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က တၿပိဳင္တည္း တိုက္ခိုက္ခဲ့ၿပီး ရခိုင္လူထုကိုပါ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာ ၍ ယင္းျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ထိုေန႕ညပိုင္းတြင္ စာေရးသူက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္နိုင္အား ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းခဲ့စဥ္ ၎က အထက္ပါအတိုင္း ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

“က်ေနာ္တို႔ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ အေနနဲ႕လည္း အရင္ကဆိုရင္ အေဝးႀကီးမွာ ေနခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္လူမ်ိဳးေတြ ကိုပါ ဆြဲထည့္ၿပီးေတာ့မွ အရမ္း ထိခိုက္ေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔လည္း တတ္နိုင္တဲ့ဘက္က ကာကြယ္ဖို႔ ႀကိဳးစားရမွာပါပဲ” ဟု ဆက္လက္ ေျပာသည္။

၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ေအာက္တိုဘာ ၉ ရက္က နယ္ျခားေစာင့္ရဲစခန္းမ်ား တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရၿပီး အရပ္သားမ်ား၊ ရဲဝန္ထမ္းမ်ား၊ တပ္မေတာ္ လုံၿခဳံေရး စစ္သည္မ်ား စုစုေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ ေသဆုံးခဲ့ရၿပီး ၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္ ၂၅ ရက္တြင္လည္း ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္ စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္ သုံးၿမိဳ႕နယ္မွ ရဲကင္း ၃၀ ကို ဘဂၤါလီ အၾကမ္းဖက္မ်ားက တၿပိဳင္တည္း တိုက္ခိုက္ခဲ့ျပန္သည္။

ၾသဂုတ္ ၂၅ ရက္မွ ၂၇ ရက္အထိ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္ ၁၁ ဦး၊ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္ေရး ဌာနမွ အရာထမ္း ၁ ဦး၊ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ ၆ ဦး ေသဆုံးခဲ့ရၿပီး စုစုေပါင္း တရာေက်ာ္ အသက္ဆုံးရႈံးမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ တခ်ိဳ႕မွာလည္း ေဘးလြတ္ရာသို႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေနၾကရသည္။

ထိုသို႔ ရခိုင္လူထုႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေန၍ အေနာက္တံခါး ၿခိမ္းေျခာက္ခံလာရျခင္းကို ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ (AA)က မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ အသံတိတ္ေနရသနည္း ဆိုသည့္ ေမးခြန္းမ်ား ထြက္ေပၚလာ ခဲ့သည္။

ဤေမးခြန္းထုတ္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး AA ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္နိုင္က “ဒီကိစၥက AA ကို လက္ေရွာင္ေနတယ္ လို႔ ေျပာတာက မဆီမဆိုင္ ဆြဲထည့္တာပါ။ နယ္စပ္မွာက အဲဒီေနရာေတြက နယ္ျခားေစာင့္တပ္ေတြနဲ႕ အစိုးရတပ္ေတြ က အဓိက လုံၿခဳံေရး ယူထားတယ္။ သူတို႔က လုံၿခဳံေရးနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ နယ္ေျမအတြက္ေရာ လူထုအတြက္ပါ တာဝန္ အရွိဆုံးပါ” ဟု ဆိုသည္။

ဆက္လက္ၿပီး “က်ေနာ္ သိသေလာက္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္လူမ်ိဳးထဲက ေျပာတာ သိပ္မရွိဘူး။ အဲဒါကို ေျပာေလ့ ေျပာထ ရွိတာက ဒီျမန္မာအစိုးရတပ္ကို ေထာက္ခံေနတဲ့သူေတြ ေျပာေလ့ေျပာထ ရွိတဲ့ စကားျဖစ္ပါတယ္”ဟု AA ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္နိုင္က ေျပာသည္။

ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္(AA) သည္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ေတာ္ ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္အတြင္း လႈပ္ရွားေနၿပီး ယခု အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈ ျဖစ္ပြားေနေသာ ေမာင္ေတာ ခရိုင္(ေမာင္ေတာ၊ဘူးသီးေတာင္၊ ရေသ့ေတာင္ စသည့္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ား)တြင္ လႈပ္ရွားျခင္း မရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ထိုသို႔ ေက်ာက္ေတာ္ႏွင့္ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္အတြင္း လႈပ္ရွားေနခ်ိန္မွာပင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနရၿပီး ခ်င္းအမ်ိဳးသား တပ္ဦး(CNF) ၏ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္အတြင္း မလႈပ္ရွားရန္ ေျပာဆိုမႈမ်ားျဖင့္ပါ ရင္ဆိုင္ေနရသကဲ့သို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း လႈပ္ရွားလာမည့္အေပၚ တပ္မေတာ္က သေဘာမေတြ႕ေပ။

ထို႔ျပင္ AA သည္ တနိုင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) မထိုးရေသးသည့္ အဖြဲ႕ျဖစ္ သကဲ့သို႔ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားေနျခင္းေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ျဖစ္ပြားေနေသာ အၾကမ္းဖက္မႈ ရန္မွ လူထုကာကြယ္ေရးအတြက္ ပါဝင္ရန္ အခြင့္အလမ္းမရွိ ျဖစ္ေနသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ရခိုင္အေရးတြင္ AA က လုံၿခဳံေရး ယူေပးရန္မွာ မျဖစ္နိုင္သကဲ့သို႔ ၎တို႔ လုံၿခဳံေရး ယူေပးလိုေၾကာင္း ေတာင္းဆိုလွ်င္ပင္ တပ္မေတာ္က လက္ခံနိုင္ေျခ အလြန္နည္းပါးသည့္အတြက္ AA အေနျဖင့္ လူထုကာကြယ္ေရး ေဆာင္႐ြက္ရန္ အခြင့္အလမ္း နည္းပါးသည္။

တိုင္းရင္းသားအေရး သုေတသီ ဦးေမာင္ေမာင္စိုးက “ AA က အဲဒီေဒသမွာ ေျခကုပ္မယူနိုင္သလို ရခိုင္မွာ ျပန္အေျခခ်ဖိဳ႕ေတာင္ ႀကိဳးစားေနဆဲကာလ ရခိုင္ဘက္ အေျခခ်ဖိဳ႕ ႀကိဳးစားေနတဲ့ AA တပ္ တခ်ိဳ႕ကလည္း အခု ပလက္ဝဘက္မွာ တပ္မေတာ္နဲ႕ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဘာမွ လုပ္နိုင္မွာ မဟုတ္ဘူးေလ”ဟု ေျပာသည္။

AA အေနျဖင့္ ရခိုင္အေရးမွာ ပါဝင္ေဆာင္႐ြက္နိုင္ရန္အတြက္ဆိုလွ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူနိုင္မွသာ ေဆာင္႐ြက္နိုင္ မည္ျဖစ္၍ လူထု အကာအကြယ္ေပးေရးအပိုင္းကို တပ္မေတာ္က အစိုးရႏွင့္ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖင့္ပါ ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္မွ လူထုအား ကာကြယ္နိုင္မည္ဟု ၎က ဆိုသည္။

ရခိုင္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ တဖြဲ႕ျဖစ္ေသာ ရခိုင္ျပည္နယ္ လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ(ALP)သည္ အစိုးရႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ယူထားေသာ အဖြဲ႕ျဖစ္၍ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း တပ္မေတာ္ႏွင့္ပူးေပါင္းကာ လုံၿခဳံေရး တာဝန္မ်ားကို အတူတကြ ေဆာင္႐ြက္ရန္ AA ထက္စာလွ်င္ အခြင့္အလမ္း ပိုမိုရရွိသည္။

“ဒီအခ်ိန္မွာ AA က ဘယ္လိုဝင္လို႔ ရပါ့မလဲ။ AA ဝင္လာရင္ အစိုးရနဲ႕ အတူတူ ဘဂၤါလီကို တိုက္နိုင္ပါ့မလား သုံးပြင့္ ဆိုင္ၿပီး တိုက္ရမယ့္ အေျခအေနေရာက္သြားမွ ပိုဆိုးသြားနိုင္မယ္ ထင္တယ္။ NCA လက္မွတ္ထိုးထား တဲ့ ALP ဆိုရင္ ေတာ့ မဆိုးဘူး ထင္ပါတယ္”ဟု ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေက်ာ္လြင္က ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ အစိုးရတို႔က ALP အေပၚ ယုံၾကည္မႈအပိုင္းတြင္ မည္ကဲ့သို႔ ရွိသနည္း ဆိုျခင္းကို မသိရသလို မည္သို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ရန္ ညွိႏွိုင္း ေဆာင္႐ြက္မႈမ်ား ရွိသနည္းဆိုသည္ကိုလည္း မသိရွိဘဲ ျဖစ္ေနသည္။

လက္ရွိတြင္ တပ္မေတာ္သည္ တိုက္ခိုက္ေရး တပ္မ ၃၃ အပါအဝင္ ေဒသ အေျခစိုက္ တပ္မ၊ တပ္ရင္းမ်ားျဖင့္ ေမယု ေတာင္ေပၚတေလွ်ာက္ လုံၿခဳံေရး ေဆာင္႐ြက္ကာ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးမ်ား ေဆာင္႐ြက္ေနသကဲ့သို႔ ေမာင္ေတာ ခရိုင္ အတြင္း ၿမိဳ႕တြင္း ၿမိဳ႕ျပင္ တေလွ်ာက္တြင္လည္း လုံၿခဳံေရး ကင္းလွည့္၍ လူထု အကာအကြယ္ေပးေရး အစီအစဥ္မ်ား ကို ေဆာင္႐ြက္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဗဟိုအဖြဲ႕က ၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္ ၂၅ ရက္တြင္ ေမာင္ေတာခရိုင္အတြင္း အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ေနေသာ Arakan Rohingya Salvation Army(ARSA)တို႔ကို အၾကမ္းဖက္ အုပ္စုအျဖစ္ ေၾကညာခဲ့ၿပီး ေနာက္ တပ္မေတာ္က နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးကို အင္အားျဖည့္တင္းကာ ေဆာင္႐ြက္ေနၿပီး အျပန္အလွန္ ပစ္ခတ္မႈမ်ား လည္း ျဖစ္ပြားေနေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားႏွင့္ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။

ဌာေန တိုင္းရင္းသားမ်ားက အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈရန္ကို ကာကြယ္နိုင္ေရးအတြက္ ၎တို႔အား ျပည္သူ႕ စစ္အဖြဲ႕ အျဖစ္ ဖြဲ႕စည္းေပးရန္ အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္ထံ တင္ျပ ေတာင္းဆိုေနေသာ္လည္း ထိုကိစၥမွာ အလြန္ရႈပ္ေထြး သြားနိုင္သျဖင့္ အစိုးရမွ လက္ခံျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။

တိုင္းရင္းသားအေရး သုေတသီ ဦးေမာင္ေမာင္စိုးက “ဒီကိစၥက အေတာ္ရႈပ္ေထြးမယ္။ တဖက္က လိုအပ္တယ္။ တဖက္က ၾကည့္ရင္ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡ ပိုႀကီးလာနိုင္တယ္။ ေနာက္တခ်က္က ရခိုင္ေတြအေပၚ တပ္က ဘယ္ေလာက္ ယုံသလဲ ဆိုတဲ့အေပၚမွာ မူတည္တယ္” ဟု ေျပာသည္။

လက္ရွိတြင္ ဘဂၤါလီ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းေၾကာင့္ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ အစိုးရဝန္ထမ္းမ်ားသည္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေပၚသို႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေနၾကရၿပီး တခ်ိဳ႕မွာလည္း ပိတ္မိေနကာ အစိုးရ၏ ကယ္ဆယ္ေရး အကူအညီမ်ား လာေရာက္မည့္အခ်ိန္ကို စိုးရိမ္ ထိတ္လန႔္မႈျဖင့္ ေစာင့္ ေမွ်ာ္ေနၾကသည္။

ယခု ျဖစ္ပြားေနေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားသည္ တိုက္ဆိုင္မႈတခု ျဖစ္နိုင္ေသာ္လည္း တျခားတဖက္က မျမင္နိုင္ေသာ အေျခအေနမ်ားအား စဥ္းစားၾကည့္ပါက နိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရး မတည္ၿငိမ္မႈကို ဖန္တီး၍ နိုင္ငံေရး ၾသဇာအာဏာ တည္ေဆာက္ရန္ လူတခ်ိဳ႕က ေနာက္ကြယ္က မသန႔္ရွင္းသည့္ နိုင္ငံေရး ကစားကြက္လား ဆိုသည္မွာ ေျပာရ ခက္ေနသည္ဟု AA ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ထြန္းျမတ္နိုင္က သူ၏ အျမင္ကို ေျပာျပဖူးသည္။

ယခု အၾကမ္းဖက္မႈသည္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က ရခိုင္တိုင္းရင္းသူတဦး လိင္အၾကမ္းဖက္ခံရမႈ ျဖစ္ရာမွာ ဘဂၤါလီ ႏွင့္ ရခိုင္ လူမ်ိဳးမ်ားအၾကား ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ အဓိက႐ုဏ္းမွ အေျခတည္ကာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာ ၉ ရက္တြင္ တဖန္ ျပန္လည္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ၿပီး ယေန႕အထိ ခ်ိတ္ဆက္ ျဖစ္ပြားလာေသာ ျဖစ္ရပ္တခုဟု သုံးသပ္မႈမ်ား ရွိေနသည္။

အဆိုပါ အၾကမ္းဖက္မႈသည္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး သတ္မွတ္ေပးေရး အပါအဝင္ နိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေရးႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းက ေမာင္ေတာခရိုင္ (ေမာင္ေတာ၊ရေသ့ေတာင္၊ဘူးသီးေတာင္)ကို ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသအျဖစ္ ရယူလိုခ်င္သည့္အတြက္ ျဖစ္နိုင္သည္ဟုလည္း သုံးသပ္မႈမ်ား ရွိေနၾကသည္။

ခ်စ္မင္းထြန္း/ဧရာဝတီ