ကင္ဆာနဲ့ ပီလိုရီပိုး(Helicobacter pylori)၊ အသားသီး (Polpy)

ကင္ဆာနဲ့ ပီလိုရီပိုး(Helicobacter pylori)၊ အသားသီး (Polpy)

"ဟဲ့သား ရီျပံဳးရီျပံဳးနဲ့ ဘာေတြ သေဘာက်ေနတာလဲကြ"
"ကိုယ္ဘာသာကိုယ္ျပန္ျပီး သေဘာက်လို့ပါေဖေဖ။ ျကီးမွ မိုက္ရင္
ျပင္လို့မလြဲဘူးဆိုတာကိုပါ"
"ဘာေတြျဖစ္ျပန္ျပီလဲကြဲ႕"
"ဒီလိုပါေဖေဖ။
အသက္ ၃၀ေလာက္ အလုပ္ဝင္ေတာ့ ကိုယ္လုပ္ရတာက ကြန္ျပဴတာ အင္ဂ်င္နီယာအလုပ္။
ဒါေပမဲ့ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္က က်မ္းမာေရးထဲက နွလံုးနဲ့ ေသြးတိုးဆိုင္ရာ ပညာရပ္နယ္ပယ္။
ဒီေတာ့ အဲ့သည့္နယ္ပယ္ထဲက စာေတြ၊ အကုန္ဖတ္ အကုန္ေလ့လာခဲ့တယ္"
"ေအး အဲ့တာေတာ့ ေဖေဖသိတယ္။
ေဖေဖေတာင္ မင္းက ဆရာ၀န္ရူး ရူးျပီး၊ ဆရာဝန္ဘြဲ႕ယူဖို့ ေဆးေက်ာင္းမ်ား
ဝင္ေျဖမလို့လားေတာင္ ထင္ခဲ့မိတယ္"
"ဟုတ္တယ္ေဖေဖ။
ဒါေပမဲ့ အသက္၄၀နားေရာက္လာျပီး၊ ေနာက္အလုပ္တစ္ခု ေျပာင္းျပီးတဲ့အခါမွာေတာ့
အဲ့သလို ေလ့လာခ်င္စိတ္က နည္းသြားတယ္။
ေနာက္အလုပ္လဲ ဒီလိုပဲ က်မ္းမာေရးေလာက ထဲက အလုပ္ျဖစ္ေနရဲ့နဲ့ ဆက္မေလ့လာမိေတာ့ဘူး။
မေလ့လာမိတာကို သတိယတဲ့အခါမွာလည္း၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဆင္ေျခေတြ ေပးေနခဲ့တယ္။
ငါသိပါတယ္။
ငါျကားဘူးပါတယ္လို့ ထင္ေနတယ္"
"ေအးသား။
ဒါကေတာ့ မင္းေျပာတဲ့ ပညာေရးလို အရာသာမက၊ တရားက်င့္ျကံသူေတြကိုေတာင္ ဒီလို
အဖ်က္မ်ိးေတြရွိတယ္။
အယူမွားသြားသူေတြ၊ လမ္းလြဲသြားသူေတြ အမ်ားျကီးရွိခဲ့တာေပါ့။
အဲ့သလိုအခါမ်ိဳးမွာ ဘာမွမသိေသးတဲ့ သူေတြကို နားလည္ေအာင္ တရားခ်ရတာထက္၊
တစ္ကယ္တတ္သလားဆိုေတာ့ မတတ္။ ဘာမွမသိဘူးလားဆိုေတာ့ ကိုယ္ထက္ပိုသိေနျပန္
ဆိုသူေတြကို တရားခ်လို့မလြယ္။ လူကျကီးလာေလ ေျပာရခက္ေလ၊
ေခါင္းမာေလပဲသား၊အခက္ဆံုးက အဲ့သလိုျဖစ္တာ ကိုယ္ကိုတိုင္က မသိတာပဲ။
အခု သားက ကိုယ့္ကိုယ္ကို နည္းနည္း ရိပ္မိေနေတာ့ ေတာ္ေသးတာေပါ့။
ကဲဆိုစမ္းပါဦး ဘယ္ကေန ဘယ္လိုျဖစ္တာလဲ"
"ဒီလိုေဖေဖရဲ႕။ ဒီေန့သားမိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ ေဆးစစ္ေတာ့ သူ့မွာ pylori ပိုးေတြ့သတဲ့။
ဒါနဲ့ပဲ ဘယ္လိုပိုးဆိုတာ ဘယ္လိုဟာမ်ိဳးလဲလို့ သားကိုေမးလာတယ္။
ဘာေတြျဖစ္နိုင္သလဲလို႕ ဆက္ေမးလာတယ္။
ဒါေပမဲ့ သားဘာမွ မေျဖနိုင္လို့ စာဖတ္လိုက္ဦးမယ္လို့ ေျပာခဲ့ရတယ္"
"ဒါကေတာ့သားရယ္၊ မင္းက ဆရာဝန္မွ မဟုတ္တာပဲ"
"ဟုတ္ေတာ့ဟုတ္ပါတယ္ေဖေဖ။
ဒါေပမဲ့သားက ကင္ဆာေရာဂါရွာေဖြေရးစက္ေတြကို အေရာင္းအဝယ္လုပ္ေနတာေျကာင့္
ဒါေတြကို ေတာ့ ေယဘူယ်ေလာက္ေတာ့ သိကို သိထားသင့္ပါတယ္။
ဒါမွ ဆရာဝန္ျကီးေတြကို စက္ေတြ မိတ္ဆက္တဲ့အခါ၊
ေဆးစစ္နိုင္တဲ့ အရာေတြကို မိတ္ဆက္တဲ့ အခါမွာ ဒိုးဒိုးေဒါက္ေဒါက္ ေျပာနိုင္မွာေပါ့။
ဒါမွလည္း ကိုယ္စက္ေတြကို သံုးတဲ့ ဆရာဝန္ျကီးေတြက ကိုယ့္ကို ယံုျကည္လာမယ္။
ကိုယ္ေရာင္းတဲ့စက္ကို စိတ္ဝင္စားလာမွာေလ။
က်မ္းမာေရးဆိုင္ရာ ပစၥည္းေတြကို ၀ယ္တယ္ဆိုတယက လမ္းေဘးမွာေရာင္းတဲ့
မုန္ထုပ္ဝယ္စားတာမွ မဟုတ္တာ။
ဒီေတာ့ ေစ်းေရာင္းသူက ကိုယ့္ထုပ္ကုန္နဲ့ ပါတ္သက္တာေတာ့ သိထားရမယ္လို့ သားထင္ပါတယ္"
"ေအး ဟုတ္ပါတယ္ကြာ။
လူတိုင္းလူတိုင္း၊ ကိုယ္ပစၥည္းကိုယ္ေရာင္းသူတိုင္း ဒီလို စိတ္ထားေလးေတြ
၇ွိနိုင္၇င္ေတာ့ ေကာင္းတာေပါ့ကြာ။ ဒါေပမဲ့ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ မင္းေျပာတဲ့
pylori ပိုးဆိုတာ ဘာလဲကြ"
"ဘာပိုးလဲဆိုတာေတာ့ သားေသေသခ်ာခ်ာမသိေပမဲ့၊ မျကာေသးခင္ ၁၉၉၄
ခုနွစ္ေလာက္ကမွ ဒီပိုးဟာ၊ ေဆးလိပ္၊ ေက်က္ဂြမ္းမွူ့န့္ေတြလိုပဲ
ကင္ဆာေရာဂါကို ျဖစ္ေစတဲ့ အခ်က္တစ္ခုအေနနဲ့ သပ္မွတ္လိုက္ျကတယ္။
ကင္ဆာေရာဂါနဲ့ ေတာ္ေတာ္ေလး ဆက္နြယ္ေနတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့"
"ဟ...သားစကားကလည္း ဖြင့္ဖြင့္ျခင္း ေျကာက္စရာျကီးက စေနပါလား။
ဒါေပမဲ့ ဘယ္လို ဆက္နြယ္ေနသလဲဆိုတာေတာ့ သိခ်င္တယ္ကြာ"
"ဒီလိုေဖေဖေရ၊ အဲ့သည့္ပိုးက အျကာျကီး ကိုယ္ထဲမွာ ကူးဆက္ဝင္ေရာက္ေနရင္၊
တေျဖးေျဖးနဲ႕ အစာအိမ္ အေမွးပါးေလးေတြကို ပါးလွြာလာေစတယ္။
တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းက အစာအိမ္ အေပၚယံအေရျပားကို ေျပာင္းလဲေစျပီးအစာအိမ္ကင္ဆာ
ျဖစ္လြယ္ေအာင္ လုပ္တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။
အစာအိမ္ေရာင္တာတို႕၊ အူနာ၊ အစာအိမ္နာရွိတဲ့သူေတြက 10နွစ္အတြင္း
အစာအိမ္ကင္ဆာ ျဖစ္လာတဲ့ လူနာအေယာက္ေပါင္း 280ကို ရွာေဖြျကည့္ေတာ့
လူနာအားလံုးလိုလိုမွာ အဲ့သည့္ပိုးကို ေတြ့ရသတဲ့"
"ဒီအတိုင္းဆိုရင္ေတာ့ ဒီပိုးနဲ႕ ကင္ဆာက ေတာ္ေတာ္ေလး ပါတ္သက္ေနေလာက္တယ္ေနာ္"
"ဒါေပါ့ေဖေဖရဲ့။ အစာအိမ္ကင္ဆာ ျဖစ္ျဖစ္ျခင္းလူနာေတြကို ကုသျပီးတဲ့အခါ
ဒီပိုးကို ဖယ္ရွားနိုင္ခဲ့ရင္ 3နွစ္အတြင္း
ေနာက္တစ္ခါအစာအိမ္ကင္ဆာျဖစ္ပြားမွူ့့ကို 3ပံု1ပံုေလာက္ထိမ္းသိမ္းနိုင္တယ္
ဆိုသတဲ့"
"ဒီေျကာက္စရာ ပိုးမကူးဆက္ရေအာင္၊ မရွိရေလေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ရမယ္၊
ဘယ္လိုစားေသာက္ရမယ္လို့ ေျပာျကသလဲ"
"ခံတြင္းကတစ္ဆင့္ ကူးဆက္နိုင္တယ္လို့ေျပာေပမဲ့ ခ်က္ျခင္း လက္ငင္းျကီး
ခုစား၊ ခုကူးတာမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ဘူးလို့ ဆိုပါတယ္။ ကာလရွည္ျကာစြာ
ေနထိုင္စားေသာက္တဲ့ အေပၚမွာမူတည္သလို မသန့္ရွင္းတဲ့ ေရဟာလည္း ဒီပိုးကို
ကူဆက္ေစနိုင္တယ္လို့လည္း ယူဆျကပါတယ္။
ပိုးရွိတဲ့ ပိုးဟတ္ရဲ့ သြားရာလမ္းေျကာင္းဟာ ေရာဂါပ်ံ့ပြားမွု
ျဖစ္နိုင္ရန္ အမ်ားဆံုးလို့လည္း ဆိုပါတယ္။ ခံတြင္း၊ပါးစပ္ကေန
တစ္ဆင့္ကူးတတ္တယ္ဆိုေပမဲ့ လင္နဲ့မယား၊ သားသမီးနဲ့ မိဘ၊
အတူစားေသာက္ နမ္းရွုံ့ရာက ကူးဆက္တယ္လို့ မေျပာနိုင္ပါဘူး။
ဒါ့ေျကာင့္ သိပ္ျပီးေျကာက္လန့္စရာ မလိုပါဘူးေဖေဖ။
တစ္ခုေတာ့ရွိတာေပါ့၊ အစာအိမ္ရည္က အားေပ်ာ့ေနေသးတဲ့ ကေလးေတြကိုေတာ့
ပိုးရွိတဲ့ လူျကီးက ဝါးျပီး ေက်ြးတာ၊ အသားတံုးေတြ ကိုက္ျဖတ္ေက်ြးတာကေတာ့
သိပ္မလုပ္ေစလိုဘူးလို့ေျပာပါတယ္။
ထမင္းကို ၀ါးေၾကြးတာတို႕၊ ကြမ္း၀ါးေၾကြးျပီး ခြံ႕တာတို႕ဟာ
ဒီပိုးတစ္ခုထဲသာဆိုင္တာ မဟုတ္ပါ။
က်န္ကူးဆက္ေရာဂါေတြ အတြက္လည္း ေရာင္ရွားသင့္တဲ႕ ကိစၥတစ္ခုပါ။
ျပီးေတာ့ ကင္ဆာအာလံုးလိုလိုမွာ ေျပာနိုင္တာကေတာ့ ဓါတုေဗဒနဲ့
ပါတ္သက္တဲ့အစားအစာ၊ အဆီေတြကို ေရွာင္နိုင္တာကေတာ့ အေကာင္းဆံုးပါ။
ဆက္ျပီး ဒီပိုးအေၾကာင္း ေျပာရရင္ေတာ့ ဒီပိုးက အငံေတြကို
သိပ္မစားသင့္ဘူးလို့ေျပာပါတယ္။
ျပီးေတာ့ အသီးအရြက္ေတြကို မ်ားမ်ားစားေပးနိုင္တာ အေကာင္းဆံုးလို့
တိုက္တြန္းျကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာလိုေတာ့ ဘယ္လိုေခၚမွန္း မသိေပမဲ့
ပန္းေဂၚဖီလို အစိမ္းေရာင္ ဘလို့ေကာ္ရီ ဆိုတာမ်ိဳးကေတာ့
မ်ားမ်ားစားသင့္တယ္လို့ ေျပာပါတယ္"
"ေအး..တို့အဖိုးအဖြားေတြကေတာ့ အငံ၊ အစပ္၊ အပူေတြဆိုတာ မစားသင့္ဘူးလို့
အျမဲတန္းေျပာတယ္။ လွ်ာကေတာင့္တျပီး၊ ပူပူေလာင္ေလာင္ေတြ၊ အစပ္ေတြ စားေပမဲ့
အရသာခံလိုက္တာက တစ္ခဏ၊ အစာအိမ္ျကီးခဗ်ာ ပူပူေလာင္ေလာင္
ျကီးကို မေရွာင္မလြယ္နဲ့ လြယ္ထားရရွာတယ္ကြယ္"
Thu Kha Bsc
Thu Kha
"ဟုတ္တယ္ေနာ္..ဒါ့ေျကာင့္လည္း
ေရွးလူျကီးေတြကေျပာျကတာ...အစားကေလးတစ္လုပ္အတြက္နဲ့လို့....။
တစ္လက္စတည္း ေျပာရရင္ေတာ့၊ ကင္ဆာ (အထူးသျဖင့္ေတာ့ အူမျကီးအစာအိမ္)နဲ႕
ပါတ္သက္ေနတဲ့ အေၾကာင္းကေလးကို ဆက္ေျပာပါ့မယ္။
ဒါကေတာ့ အထူးသျဖင့္ အူမၾကီး ထဲမွာ ေတြ႕ရတတ္တဲ့ အသားပိုကေလး အေၾကာင္းပါ။
အခုေနာက္ပိုင္း ေဆးပညာေတြက သိပ္တိုးတက္လာေတာ့ အရင္ကလို မခြဲမစိတ္ရေပမဲ့
အစာအိမ္ထဲ အူလမ္းေျကာင္းထဲကို မွန္ေျပာင္းထိုးထဲ့ျပီး၊ ၾကည့္နိုင္ပါတယ္။
အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အဲ့သလို မွန္ေျပာင္းကို ထိုးျကည့္နိုင္ရံုသာမက
လိုအပ္ပါက မခဲြမစိတ္ပဲ အဲ့သည့္ အသားပိုေလးေတြကို
ဆြဲထုပ္ျဖတ္နိုင္တဲ့အထိရွိလာပါျပီ"
"အဲ့သည့္ အသားပိုကေလးေတြရွိေတာ့ ဘာေတြျဖစ္နိုင္လို့လဲကြ"
"အဲ့သည့္အသားပိုေလးေတြက ရွိသင့္ရွိထိုက္တဲ့ အရြယ္အစားကို
ေက်ာ္လြန္သြားတဲ့အခါ ကင္ဆာလို ေရာဂါဆိုးၾကီးေတြကို ျဖစ္လာနိုင္တယ္ သတဲ့။
သူက ကာယကံရွင္က ဘာမွ ထူးထူးေထြေထြ သတိမထားမိေပမဲ့ အူထဲမွာ ရွိေနတတ္တယ္၊
ျဖစ္ေနတတ္လို႕ တတ္နိုင္သေလာက္ ေဆးစစ္ၾကဖို႕ လိုပါတယ္"
"ဒါဆိုရင္ေတာ့ ခြဲစိတ္ထုပ္လိုက္တာ အေကာင္းဆံုးေပါ့သားရယ္"
"ဒီလိုေတာ့ တစ္ထစ္ခ် မေတြးတဲ့၊ မယူဆတဲ့ ဆရာန္ျကီးေတြလည္း ရွိပါတယ္။
ျပီးေတာ့ အဲ့သလို အသားပို အျဖစ္ပဲ တစ္ခါထဲ တန္းျပီး ျဖစ္တဲ့ ကင္ဆာေတြလည္း ရွိပါတယ္"
"ေဝခဲြရ ခက္ပါလားကြယ္"
"ဟုတ္ပါတယ္ ေဖေဖ။ တစ္ခ်ိဳ့ကေတာ့ ဒီလို အသားပိုေတြ၊ ပီလိုရီပိုးေတြ
ေတြ့ရင္ သိပ္ေျကာက္ျကတယ္"
"ေအးေပါ့ကြယ္။
ကင္ဆာေရာဂါဆိုတာကလည္း ေသဆံုးနိုင္တဲ့ အထိ ျဖစ္နိုင္တာကိုး"
"စစ္ေဆးျပီး မရွိရင္ေတာ့၊ မေတြ့ရင္ေတာ့ အေကာင္းဆံုးေပါ့ေဖေဖရယ္။
ဒါေပမဲ့ ကားလမ္းမျကီးျဖတ္ကူးလို့ ကားတိုက္ခံရတယ္ ဆိုေပမဲ့
ကားလမ္းျဖတ္ကူးသူတိုင္းေတာ့ ကားအတိုက္မခံရပါဘူး။
ဒီလိုပဲ အစာအိမ္ကင္စာ၊ အူမျကီး ကင္ဆာသမားေတြမွာ ဒီလို အသားပိုေတြ၊
ပီလိုရီပိုး ေတြ ေတြ့ရတယ္လို့ ဆိုေပမဲ့၊ အဲ့သလို ပီလိုရီပိုးေတြ၊
အသားပိုေတြရွိတိုင္းလည္း ကင္ဆာျဖစ္ျပီလို့ မဆိုနိုင္ပါဘူး။
ျပီးေတာ့ မိဘက ဒီလိုအူမၾကီး ကင္ဆာရွိရင္ သားသမီးေတြလည္း ျဖစ္တတ္လို႕
ေစာေစာစီးစီး ေဆးမွန္မွန္ စစ္တာကေတာ့ အေကာင္းဆံုးလို႕ ေျပာၾကပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီလို ေစာေသာစီးစီး  ေတြ့တာကေတာင္ အသက္ရွည္ေဆး ရလိုက္သလိုပဲ
လို့ သားကေတာ့ ေအာက္ေမ့မိတယ္။
"ဘာကြ၊ အသက္ရွည္ေဆး"
"ဒီလိုေလ ေဖေဖ။
လူဆိုတာ က်မ္းမာေနရင္ က်မ္းမာေရးကို သတိေမ့ေနတတ္တယ္။
ေဆးေတြဘာေတြလည္း ပံုမွန္ မစစ္ေဆးၾကဘူး။
ဒီေခတ္ျကီးက ကင္ဆာေရာဂါဟာ ေစာေစာေတြ့ရင္ ကုလို့ရေနျပီ။
ဒါ့ေျကာင့္ ေစာေစာေတြ့၊ ေစာေစာကုသနိုင္ဖို့ကသာ အေရးျကီးပါတယ္။
အခုလို ကိုယ့္မွာ ပိုးရွိတယ္၊ အသားပိုရွိတယ္လို့ သိထားတဲ့သူျကေတာ့
သားတို့ထက္ေတာင္ ပိုျပီး ေဆးစစ္တာေတြ လုပ္ျကလို့ ေစာေစာစီးစီး
ကင္ဆာေရာဂါေတြ့ဖို့ အခြင့္ေတြမ်ားသြားျပီ။
ဒီေတာ့ အသက္ရွည္ဖို့ လမ္းမ်ားလာျပီ၊ အသက္ရွည္ေဆး ရသြားျပီလို့ သားက ေျပာတာပါ"
"ဟားဟားဟား...မင္းစကားက ျကားရတာ တစ္မ်ိဳးျကီးေပမဲ့ မွန္ေတာ့မွန္ေနပါလားကြ"

သုခ(သား)