ေတာင္ကိုရီးယားသမၼတသစ္ ရင္ဆိုင္ရမယ့္စိန္ေခၚမႈမ်ား

ေတာင္ကိုုရီးယား ေရြးေကာက္ခံ သမၼတ မြန္းေဂ်အင္းက ေထာက္ခံသူေတြကိုု လက္ဆြဲႏုုတ္ဆက္ေနစဥ္။ ဓာတ္ပံုု - ရိုုက္တာ

ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ Moon Jae-in အႏိုင္ရရွိသြားပါၿပီ။ ေရြးေကာက္ခံသမၼတ Moon Jae-in ဦးေဆာင္မယ့္ အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား အေရးကိစၥ ကုိင္တြယ္ေရး၊ ဒံုးလက္နက္ရန္ ကာကြယ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အင္အားႀကီးမားတဲ့ အေမရိကန္နဲ႔ တရုတ္ႏိုင္ငံတို႔ၾကား ေျပလည္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ေရး စတဲ့ စိန္ေခၚမႈတြကို ရင္ဆိုင္ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သမၼတသစ္ Moon Jae-in အစိုးရ တက္လာရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ဘယ္လို သက္ေရာက္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ႐ွိႏိုင္ပါသလဲ။ မ႐ွားေဖာင္က စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

ေတာင္ကိုရီးယားမွာ အဂၤါေန႔က က်င္းပတ့ဲ သမၼတေ႐ြးေကာက္ပဲြမွာ Liberal အေတြးအျမင္႐ွိသူ Moon Jae-in မဲအမ်ားစုနဲ႔ အႏိုင္ရသြားပါၿပီ။ မဲအမ်ားစုေရတြက္ၿပီး အႏုိင္ရေလာက္ ေသခ်ာသြားခ်ိန္မွာ Moon Jae-in က အဂၤါေန႔ညမွာပဲ သူ႔ကို ေထာက္ခံတဲ့သူေတြကို ဆိုလ္းၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ေအာင္ပြဲခံတဲ့ မိန္းခြန္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“မနက္ျဖန္ကေနစၿပီး အားလံုးကိုကိုယ္စားျပဳတဲ့ သမၼတ တစ္ေယာက္ က်ေနာ္ျဖစ္လာေတာ့မွာပါ။ ျပည္သူအားလံုး ညီညြတ္မႈ႐ွိေအာင္ေဆာင္႐ြက္မယ့္ သမၼတျဖစ္ေအာင္ႀကိဳးစားသြားမွာျဖစ္သလို ကၽြန္ေတာ့္ကို မေထာက္ခံသူေတြရဲ႕ အက်ဳိးကိုပါေဆာင္႐ြက္သြားမယ့္ သမၼတျဖစ္ေစရပါမယ္။”

သူရဲ႕ေနာက္မွာ လိုက္ေနတဲ့ ၿပိဳင္ဘက္ သမၼတေလာင္း ၂ ေယာက္က သူတို႔ရႈံးနိမ့္ေၾကာင္း ၀န္ခံခဲ့ၿပီးေနာက္ လစ္ဘရယ္က်တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေရွ႕ေနေဟာင္း Moon Jae-in က ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အႏိုင္ရေၾကာင္း ေအာင္ပြဲခံမိန္႔ခြန္းေျပာခဲ့တာပါ။ သူဟာ တခ်ိန္တုန္းက ေက်ာင္းသားဆႏၵျပမႈေတြကို ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့အမႈနဲ႔ သမၼတ ရာထူးကေန ျဖဳတ္ခ်ခံလိုက္တဲ့ Park Geun-hye ကေန ေထာင္ခ်တာခံခဲ့ဖူးသူလည္းျဖစ္ပါတယ္။

အခုအခါမွာ အဂတိလုိက္စားမႈေတြန႔ဲ ဖမ္းဆီး တရားစြဲခံေနရတဲ့ သမၼတေဟာင္း Park Geun-hye အစိုးရရဲ႕ႏုိင္ငံေရး အ႐ႈပ္ေတာ္ပံုေၾကာင့္ အစုိးရအေပၚ အယံုအၾကည္နည္းေနတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ယံုၾကည္မႈရ႐ွိေအာင္ သမၼတသစ္လုပ္ရမွာျဖစ္သလို၊ ကြန္ဆာေဗးတစ္နဲ႔ လစ္ဘရယ္ အေတြးအျမင္ရွိသူအၾကား သေဘာထားကြဲလြဲမႈေတြရွိေနတဲ့ တိုင္းျပည္ကို သူ ဦးေဆာင္သြားရေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲတုန္းကေတာ့ ျပည္တြင္းလံုၿခံဳေရးကို ဦးစားေပးတဲ့ ကြန္ဆာေဗးတစ္ ျဖစ္သူ Park Park Geun-hye ကို Moon Jae-in က သီသီကေလးကပ္ၿပီး ရံႈးနိမ့္ခဲ့တာပါ။

Moon Jae-in က သူသမၼတ ျဖစ္လာရင္ ပညာေရးနဲ႔ျပည္တြင္း အလုပ္အကိုင္ ရရွိေရးအတြက္ အစိုးရရဲ႕အသံုးစရိတ္ေတြ တိုးျမွင့္သံုးစြဲမယ္လို႔ ေျပာဆိုထားတာေၾကာင့္ သူ႔ကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ၾကတာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူအေပၚေထာက္ခံသူ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေျပာပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေရးကို လိုလားတဲ့ Moon Jae-in ရဲ႕မူ၀ါဒတခ်ဳိ႕ေၾကာင့္ ေတာင္ကိုရီးယားရဲ႕လံုၿခံဳေရးကို အားနည္းေစႏိုင္တယ္ ဆိုသူေတြကေတာ့ သူ႔ကို လက္မခံခ်င္ၾကပါဘူး။

Moon Jae-in ဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရး အတြက္ ေဆြးေႏြးမႈေတြကို တိုးျမွင့္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လိုလားတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေျမာက္ကိုရီးယားက ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ဒံုးက်ည္စမ္းသပ္မႈ အစီအစဥ္ေတြကို စြန္႔လႊတ္ဖို႔အတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ့္ ဖိအားေပးမႈေတြနဲ႔ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ေတြကို ဆက္လက္ ထားရွိဖို႔ လိုလားသူျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္အေစာပိုင္း ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတေဟာင္း Kim Dae-jung လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ Sunshine Policy Of Engagement မူဝါဒအတိုင္း ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ ေထာက္ပံ့မႈေတြ၊ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္မႈေတြ လုပ္ၿပီး ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ ကိုရီးယားၾကား ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္မယ့္မူကို ျပန္လည္က်င့္သံုးခ်င္သူ Moon Jae-in ရဲ႕ အစီအစဥ္ကို ေတာင္ကိုရီးယားလူမ်ဳိး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သေဘာက်ၾကပါတယ္။

မြန္းေဂ်အင္း ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရမႈ အေပၚ ေထာက္ခံသူေတြ ေပ်ာ္ရႊင္ေအာ္ဟစ္ခဲ႔ၾကပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယားက စစ္ေရးရန္လိုမႈေတြနဲ႔ ႏ်ဴကလီးယားအစီအစဥ္ေတြကို စြန္႔လႊတ္ဖို႔ ျငင္းဆိုေနတာေၾကာင့္ ကိုရီးယားအခ်င္းခ်င္းၾကားက ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ဖို႔ ရည္ရြယ္တဲ့ ဒီ ေထာက္ပံ့ေရး လုပ္ငန္းနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ စီမံကိန္းေတြ ရပ္ဆိုင္းေနတာပါ။

သမၼတသစ္အေနနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားအေရးနဲ႔ ပါတ္သက္လို႔ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ၾကားမွာ ခက္ခဲတဲ့ သံခင္းတမန္ခင္း ေဆာင္႐ြက္မႈေတြ သမၼတသစ္လုပ္ရလိမ့္မယ္လို႔ ဆိုးလ္ၿမိဳ႕မွာ ေရာက္ေနတဲ့ ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ Brian Paden ကသံုးသပ္ပါတယ္။ အခု ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံမွာ တပ္ဆင္ထားၿပီျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ဒံုးလက္နက္ရန္ကာကြယ္ေရး THAAD စနစ္ ႏုိင္ငံထဲမွာ ထား႐ွိေရး ျပန္လည္စဥ္းစားသင့္တယ္လို႔ Moon Jae-in ေျပာဆိုထားဖူးပါတယ္။

THAAD စနစ္ေၾကာင့္ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ တ႐ုတ္ဆက္ဆံေရး ထိခိုက္ေနတာပါ။ ကိုရီးယားကၽြန္းဆြယ္မွာ ဒံုးလက္နက္ရန္ကာကြယ္ေရးစနစ္ ခ်ထားျခင္းဟာ ေဒသအတြင္း အေမရိကန္က စစ္ေရးေျခဆန္႔လာေနတယ္လို႔ တရုတ္ဘက္ကျမင္ၿပီး ဒါကိုမလိုလားတဲ့အတြက္ ေတာင္ကိုရီးယားအေပၚ ခရီးသြားလုပ္ငန္းနဲ႔ ကုန္ပစၥည္းတင္ပို႔မႈေတြကို တရုတ္ဘက္က တင္းၾကပ္ကန္႔သတ္ေနပါတယ္။ ခုလို ေတာင္ကိုရီးယားအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔ၾကား ဆက္ဆံေရးကို သမၼတသစ္အေနနဲ႔ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာညွိ ေဆာင္႐ြက္သြားရမွာက စိန္ေခၚမႈတခုအျဖစ္ ေလ့လာသူေတြက သံုးသပ္ေနၾကပါတယ္။ ေတာင္ကိုရီးယားမွာ အစိုးရသစ္ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္လာေတာ့မွာမို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးအေပၚမွာေရာ ဘယ္လို သက္ေရာက္မႈေတြ ႐ွိလာႏိုင္ပါသလဲ။ ေတာင္ကိုရီးယားမွာ ေနထိုင္သူ ျမန္မာ့အေရးေဆာင္႐ြက္သူ ကိုရန္ႏိုင္ထြန္းရဲ႕ အျမင္ကေတာ့

“ သူက ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီကကိုုး၊ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီဆိုတာက အရင္က ေတာင္ကိုရီးယား ႏုုိင္ငံရဲ႕ ႏိုုဘဲလ္ ဆုရွင္ျဖစ္တဲ႔ သမၼတ ကင္ေဒးဂ်ံဳ ပါတီက ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမိုကေရစီ အေရးနဲ႔က အဆက္အစပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ သမိုင္းေၾကာင္းေတြ တူတာေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ စဥ္ဆက္မျပတ္ ကူညီေထာက္ပံ႔မႈေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အခုု က်ေနာ္တို႔ ကိုရီးယား ႏုိင္ငံမွာ ရွိေနတဲ႔ အခ်ိန္ကာလ ေတာက္ေလ ွ်ာက္ အတြင္းမွာလည္း ဒီ ဒီမိုုကရက္တစ္ ပါတီကဘဲ က်ေနာ္တိုု႔ကိုု ကူညီတာေတြ၊ ေဖးမတာေတြ၊ ေထာက္ပံ႔တာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ႔ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြင္းမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အက်ဥ္းက်ေနတဲ႔ အခ်ိန္ကာလမွာလည္း ေတာက္ေလ ွ်ာက္လိုုလိုု အားေပးကူညီ ေထာက္ပံ႔ ခဲ႔တာက ဒီ က်ေနာ္တို႔ ကိုရီးယား ႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုုကရက္တစ္ ပါတီကပါ။ အခုု ဒီ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီကေန ၿပီးေတာ့ ကိုရီးယား ႏုိင္ငံရဲ႕ ၁၉ ႀကိမ္ေျမာက္ သမၼတ အျဖစ္ Moon Jae-in အေရြးခံလုိက္ရတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးကေတာ့ စီးပြားေရး မဆန္တဲ႔ အတြင္းက်က် ရင္းႏွီးပြင့္လင္းစြာနဲ႔ ဆက္ဆံမႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာပါလိမ့္မယ္။ အရင္တုန္းကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုု စီးပြားေရးဆန္တဲ႔ ဆက္ဆံမႈေတြနဲ႔ အစိုးရကေနၿပီးေတာ့ ဆက္ဆံခဲ႔ပါတယ္။ အခုု ဒီ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီ အစိုုးရ လက္ထက္မွာ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီက ပုုဂၢိဳလ္က သမၼတ ျဖစ္လာတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ အတြင္းက်က် ရင္းႏွီးစြာနဲ႔ ဒီမိုကေရစီေရးကို အားေပးတဲ႔ ဆက္ဆံမႈေတြ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာတို႔ကေတာ့ ထဲထဲ၀င္၀င္ အတြင္းက်က် ယံုၾကည္ပါတယ္ ခင္ဗ်။"

ေတာင္ကိုရီးယားေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ မဲအမ်ားစုနဲ႔ အႏိုင္ရသြားတဲ့ Moon Jae-in ဟာ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ သစ္အျဖစ္ ဒီကေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုမွာျဖစ္ပါတယ္။

ရွားေဖာင္/ ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
http://burmese.voanews.com