ရပ္ဝန္းတစ္ခု၊ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခု စီမံကိန္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ျမန္မာႏွင့္ တ႐ုတ္ၾကား နားလည္မႈ စာခြၽန္လႊာေရးထိုး

ရပ္ဝန္းတစ္ခု၊ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခု စီမံကိန္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္ ျမန္မာႏွင့္ တ႐ုတ္ၾကား နားလည္မႈ စာခြၽန္လႊာေရးထိုး

 ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ တ႐ုတ္ အၾကား ရပ္ဝန္းတစ္ခု၊ လမ္း ေၾကာင္းတစ္ခု မဟာစီမံခ်က္ပူး ေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး နားလည္ မႈစာခြၽန္လႊာကို ေမလ ၁၄ ရက္က ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕တြင္  ႏွစ္ႏိုင္ငံ ေခါင္း ေဆာင္မ်ား လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ ေၾကာင္း တ႐ုတ္သတင္းဌာနမ်ား ကေဖာ္ျပသည္။

ေဘဂ်င္းတြင္ ေမလ ၁၄ ရက္မွ ၁၅ ရက္အထိႏွစ္ရက္ၾကာျပဳလုပ္ခဲ့ ေသာ Belt and Road ႏိုင္ငံတကာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးဖိုရမ္အၿပီးတြင္ တ႐ုတ္သည္ ျမန္မာ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၆၈ ႏိုင္ငံ ႏွင့္ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရး နား လည္မႈစာခြၽန္လႊာမ်ား သီးျခား စီေရးထိုးခဲ့သည္။

OBOR ပိုးလမ္းမခါးပတ္စီမံ ကိန္းအတြက္ ႏိိုင္ငံ ၅၆ ႏိုင္ငံႏွင့္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္မ်ား ခ်ဳပ္ဆို ထားၿပီးျဖစ္ေသာ တ႐ုတ္အစိုးရသည္ ျမန္မာ၊ စင္ကာပူ၊ မေလးရွား၊တီေမာလက္စေတ၊ မြန္ဂိုလီးယား၊ ပါကစၥတန္၊နီေပါ၊ ခ႐ိုေအးရွား၊ မြန္တီနီးဂ႐ိုး၊ ေဘာ့စ နီးယား၊ ဟာဇီဂိုဗီးနား၊ အယ္လ္ေဘးနီးယား ႏိုင္ငံတို႔ႏွင့္ နားလည္မႈစာခြၽန္လႊာမ်ား ထပ္မံေရးထိုးခဲ့ျခင္းသည္။ နားလည္မႈစာခြၽန္လႊာႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ယခု သတင္းေရးသားေနခ်ိန္ ေမလ ၁၅ ရက္ည ၁၀ နာရီေက်ာ္အထိ ႏွစ္ႏုိင္ငံအစိုးရက တရားဝင္ထုတ္ျပန္ျခင္း မရွိေသးေပ။

‘‘M0U ေတြ ထိုးမယ္ဆိုတာ ေတာ့သိတယ္။ ဘာေတြလဲဆိုတာ ေတာ့ အေသးစိတ္မသိေသးဘူး’’ ဟု သမၼတ႐ံုးေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးေဇာ္ေဌးကေျပာသည္။ ေဘဂ်င္းေရာက္ ျမန္မာကိုယ္စား လွယ္ အဖြဲ႕ထံမွ သတင္းရသည့္အခါ ျပည္တြင္း၌ ထုတ္ျပန္ေပးမည္ဟု ဆိုသည္။

တစ္ရက္တည္းမွာပင္ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ေဘဂ်င္းဖိုရမ္တက္ေရာက္ေသာ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ပူး ေပါင္းေၾကညာခ်က္တစ္ေစာင္၌ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿပီး Belt and Road မဟာစီမံခ်က္ႏွင့္အတူ တံခါးဖြင့္စီးပြားေရးရပ္ဝန္း တည္ ေဆာက္ရန္၊ လြတ္လပ္၍ အားလံုး ပါဝင္ေသာ ကုန္သြယ္မႈလုပ္ ေဆာင္ရန္ ထပ္ေလာင္းကတိက ဝတ္ျပဳခဲ့သည္။ ကမၻာ့ကုန္သြယ္ မႈ အဖြဲ႕အစည္းႀကီး (WTO) ကို ဗဟိုျပဳ၍ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း မ်ားကို အေျခခံေသာ၊ ခြဲျခားဆက္ ဆံမႈမရွိေသာ ကုန္သြယ္ေရးစနစ္ တစ္ရပ္ျမႇင့္တင္ရန္၊ ႏိိုင္ငံမ်ား အ ၾကား အၿပိဳင္အဆိုင္ကုန္သြယ္မႈ ကန္႔သတ္ခ်က္ရွိေသာ စီးပြားေရး မူဝါဒကို ဆန္႔က်င္ရန္လည္း သ ေဘာတူခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထား သည္။ လြတ္လပ္၍ တန္းတူညီမွ်ၿပိဳင္ဆိုင္ႏိုင္ေသာ အေျခအေနျဖင့္ ကုန္သြယ္မႈႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈတိုးခ်ဲ႕ေရး အေရးပါေၾကာင္း ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေၾကညာ ခ်က္တြင္ အေလးေပးေဖာ္ျပခဲ့ သည္။

ရပ္ဝန္းတစ္ခု၊လမ္းေၾကာင္း တစ္ခုတြင္ ပါဝင္ေသာႏိုင္ငံမ်ားအ ေနျဖင့္ နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ စက္မႈ ဇုန္မ်ား၊ စက္ပစၥည္းကိရိယာမ်ား ႏွင့္အျခားေသာ စက္မႈလုပ္ငန္း သံုး ထုတ္ကုန္မ်ား ပူးတြဲထုတ္လုပ္ ေရး အပါအဝင္ က႑မ်ားတြင္ ပူး တြဲေဆာင္ရြက္ရန္ သေဘာတူခဲ့ ၿပီး ပညာေရး၊ သိပၸံ၊ နည္းပညာ ႏွင့္ မီဒီယာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားဆုိင္ ရာ ပူးတြဲ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေရး ကုိလည္း ကတိျပဳခဲ့သည္။

ေဘဂ်င္းဖုိရမ္သို႔ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္၍ပို႔ေဆာင္ ေရးႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီး၊ ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ႀကီး၊ စီးပြား ကူူးသန္းဒု၀န္ႀကီးတုိ႔ ပါ၀င္ေသာ ျမန္မာ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ တက္ ေရာက္ခဲ့သည္။ ေမလ ၁၅ရက္ တြင္ပိုမိုရင္းႏွီးေသာ မိတ္ဖက္မႈ ဆုိင္ရာ မူ၀ါဒပူးေပါင္းမႈ၊ ပုိမုိရင္း ႏွီးေသာ ျပည္သူလူထုခ်င္း သ ေဘာ တူညီခ်က္၊ အခ်င္းခ်င္းခ်ိတ္ဆက္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ ခ်ိတ္ဆက္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈဆုိသည့္ ေခါင္းစဥ္မ်ားျဖင့္ ႏုိင္ငံ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ စားပြဲ၀ုိင္း ေဆြးေႏြပြဲကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္သည့္ ျမန္မာကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႕က တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

ဖုိရမ္အတြင္း၌ တ႐ုတ္အစုိး ရက ဗီယက္နမ္၊ ပါကစၥတန္၊ သီရိလကၤာ၊ ဖိလစ္ပုိင္၊ အင္ဒိုနီး ရွား၊ ဥဇဘက္ကစၥတန္၊ဘီလာ႐ုစ္ အစရွိသည့္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၃၀ ႏွင့္ စီးပြားေရး၊ ကုန္သြယ္ေရး ပူး ေပါင္းမႈ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ရယူခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။ တ႐ုတ္ သည္ ကုလဖြံ႕ၿဖိဳး ေရးအစီအစဥ္ (UNDP)၊ ကုလစက္မႈလုပ္ငန္း ဆုိင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႕ (UNIDO)၊ ကုလလူသားေနရာခ်ထား ေရးအစီအစဥ္ (UNDSP)၊ ကုလ ႏုိင္ငံတကာကေလး မ်ားရန္ပုံေငြ (UNICEF)အစရွိသည့္ ႏုိင္ငံတ ကာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္လည္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး စာခ်ဳပ္ မ်ား လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့သည္။

ပုိးလမ္းမရပ္၀န္း စီမံခ်က္ တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ တ႐ုတ္၊ အိႏိၵ ယႏွင့္ ျမန္မာ (BCIM) စီးပြား ေရး စႀကႍ၊ ယူေရးရွန္းကုန္းေျမတံတား သစ္၊ တ႐ုတ္-မြန္ဂုိလီးယား-႐ုရွားစီးပြားေရးစႀကႍ၊ တ႐ုတ္-အင္ဒုိခ်ိဳင္းနားကြၽန္းဆြယ္ စီးပြား ေရးစႀကႍ၊ ၂၁ ရာစု ပင္လယ္ျပင္ ပုိးလမ္းမ စသည္တုိ႔လည္းပါ၀င္ ေနသည္။ တ႐ုတ္သည္အင္ဒိုနီး ရွား -တ႐ုတ္ အျမန္ရထားလမ္း၊ တ႐ုတ္-လာအုိရထားလမ္း၊ အီသီယုိးပီးယား- ဒီဂ်စ္ေဘာင္တီ ရထားလမ္း၊ ဟန္ေဂရီ-ဆားဘီး ယားရထားလမ္း တည္ေဆာက္ ျခင္းတို႔ကုိ အရွိန္ျမႇင့္ေဆာင္ရြက္ ေနၿပီး ပါကစၥတန္ရွိ ဂြါဒါဆိပ္ကမ္း ႏွင့္ ဂရိရွိ ပုိင္ေရးယပ္စ္ ဆိပ္ကမ္း မ်ားကုိ အဆင့္ျမႇင့္တင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္ ေၾကာင္း တ႐ုတ္သမၼတကေျပာ သည္။

Belt and Road မဟာစီမံ ခ်က္ကုိ တ႐ုတ္သမၼတစီက်င္းပင္ က ၂၀၁၃ တြင္ စတင္အဆုိျပဳခဲ့ ၿပီးေနာက္ ယင္းစီမံခ်က္သည္ တ႐ုတ္မဟာဗ်ဴဟာ၏ အေရးပါဆုံး အုတ္ျမစ္ျဖစ္လာခဲ့သည္။ Belt and Road ဆုိသည္မွာ တ ႐ုတ္၏ ပုိးလမ္းမစီးပြားေရးရပ္၀န္း ႏွင့္ ၂၁ ရာစုပင္လယ္ေရေၾကာင္း လမ္းမပုိးလမ္းမဆုိသည့္ စီမံခ်က္ ႏွစ္ခုကုိ ေပါင္းစပ္ထားေသာ ရပ္ ၀န္းႏွင့္ လမ္းမျဖစ္သည္။

ထုိမဟာစီမံခ်က္၌ အာရွ၊ ဥေရာပႏွင့္ အာဖရိက တုိက္ႀကီး သုံးတုိက္ရွိ ႏုိင္ငံေပါင္း ၆၅ ႏုိင္ငံပါ၀င္ၿပီး ေဒၚလာဘီလီယံရာေပါင္းမ်ားစြာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည္ျဖစ္သည္။ ရပ္ဝန္းတစ္ခု၊လမ္းေၾကာင္း တစ္ခုတြင္ပါဝင္ေသာဖြံ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရးလမ္း ေၾကာင္း သစ္မ်ား၊ျဖတ္သန္းရာ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ရွိ ႏုိင္ငံမ်ား တြင္ လႈပ္ရွားေနေသာ ႏိုင္ငံတ ကာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ကန္ေဒၚ လာ ၈ ဒသမ ၇ ဘီလီယံ ေထာက္ ပံ့ကူညီမည္ဟု  တ႐ုတ္ သမၼတစီ က ေမလ ၁၄ ရက္တြင္ေၾကညာ ခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ OBOR စီမံ ကိန္းကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ ရန္ ပိုးလမ္းမရန္ပံုေငြ ကန္ေဒၚ လာ ဘီလီယံ ၄၀ မတည္ရင္းႏွီး ထားေသာ တ႐ုတ္အေနျဖင့္ ထပ္ ေဆာင္းရန္ပံုေငြ ေဒၚလာ ၁၄ ဒသမ ၅ ဘီလီယံ၊ မူဝါဒဘဏ္ ႏွစ္ခုမွ ေခ်းေငြေဒၚလာ ၅၅ ဘီလီ ယံ၊ ပိုးလမ္းမခါးပတ္စီမံကိန္း တြင္ ပါဝင္ေနေသာ ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ပူးတြဲထူေထာင္မည့္ ဓာတ္ခြဲခန္း ေပါင္း ၅၀ အပါအဝင္ စုစုေပါင္း ၁၂၄ ဘီလီယံကို ထည့္ဝင္ျဖည့္ ဆည္းမည္ဟု ေဘဂ်င္းဖိုရမ္ကို အိႏၵိယက တက္ေရာက္ခဲ့ျခင္းမရွိဘဲ ေဝဖန္သပိတ္ေမွာက္ခဲ့သည္။ အေမရိကန္ႏွင့္ဂ်ာမနီက စီမံကိန္းမ်ား ပြင့္လင္းျမင္သာမႈႏွင့္တရားမွ်တမႈကို ေထာက္ျပခဲ့ၾကသည္။

ကိုးကား- CGTN, Reuters, Bloomberg, CNA

7Day News Journal