ျမန္မာႏိုင္ငံ မုတၱမပင္လယ္ေကြ႕၏ ေျမာက္ဘက္ပိုင္းအား ရမ္ဆာေဒသအျဖစ္ သတ္မွတ္ေၾကညာ

ျမန္မာႏိုင္ငံ မုတၱမပင္လယ္ေကြ႕၏ ေျမာက္ဘက္ပိုင္းအား ရမ္ဆာေဒသအျဖစ္  သတ္မွတ္ေၾကညာ

ေနျပည္ေတာ္ မတ္ ၉

ျမန္မာႏိုင္ငံ မုတၱမပင္လယ္ေကြ႕၏ ေျမာက္ဘက္ပိုင္းအား ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ အေရးပါ သည့္ ရမ္ဆာေဒသ အျဖစ္ ရမ္ဆာကြန္ဗင္းရွင္းမွ ေမ ၁၀ ရက္တြင္ သတ္မွတ္ ေၾကညာမည္ျဖစ္သည္။

အဆိုပါ ရမ္ဆာေဒသသည္ ဧရိယာ အားျဖင့္ ၄၅,၀၀၀ ဟက္တာခန႔္ က်ယ္ဝန္းေသာ မြန္ျပည္နယ္ စစ္ေတာင္းျမစ္ဝမွစ၍ က်ိဳက္ထိုႏွင့္ ဘီလင္းၿမိဳ႕နယ္ အေရွ႕ဘက္ျမစ္ဝွမ္းေဒသ ကမ္းေၿခ တ ေလ်ာက္ က်ယ္ျပန႔္ၿပီး  ရမ္ဆာမွ သတ္မွတ္ ထားသည့္ ရမ္ဆာေရဝပ္ ေဒသစံခ်ိန္စံညႊန္း (၉)ခ်က္ အနက္ (၆)ခ်က္ ကိုက္ညီေသာ ေဒသျဖစ္သည့္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စတုတၳေျမာက္ ရမ္ဆာေဒသ အျဖစ္ သတ္မွတ္ ျခင္းျဖစ္သည္။
ကမၻာေပၚရွိ ေရဝပ္ေဒသ ၂၂၀၀ ေက်ာ္အား ရမ္ဆာေရဝပ္ေဒသအျဖစ္ သတ္မွတ္ နိုင္ခဲ့ၿပီး  ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ပဲခူးတိုင္းေဒသႀကီးရွိ မိုးယြန္းႀကီးအင္း ေတာရိုင္း တိရစၧာန္ ေဘးမဲ့ေတာ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ အင္းေတာ္ႀကီးကန္ ေတာရိုင္းတိရစၧာန္ ေဘးမဲ့ေတာ ႏွင့္ ဧရာ၀တီတိုင္းေဒသႀကီးရွိ မိန္းမလွကၽြန္း ေတာရိုင္းတိရိစၧာန္ ေဘးမဲ့ ေတာမ်ားကို ရမ္ဆာ ေဒသမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္နိုင္ခဲ့သည္။

ထို႔ျပင္မုတၱမပင္လယ္ေကြ႕ေဒသသည္ကမၻာေပၚရွိ ျမစ္ဝွမ္းမ်ားအနက္ အလြန္တ ရာမွ သက္ဝင္ လႈပ္ရွားေျပာင္းလဲေနေသာ ျမစ္ဝွမ္းေဒသတစ္ခုျဖစ္သည့္အျပင္ ကမၻာေပၚရွိ ရြံ့ႏြံ့ထူထပ္သည့္ လတာျပင္မ်ား အနက္ အႀကီးမားဆုံးေသာ  လတာျပင္ တစ္ခု ျဖစ္သည့္အတြက္  ကမၻာအဆင့္ တန္ဖိုးထား ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ရမည့္ ေနရာ တစ္ခုလည္း  ျဖစ္သည္။

ရန္ကုန္၊ သံလြင္ႏွင့္ စစ္ေတာင္းျမစ္တို႔မွ အနည္အႏွစ္မ်ားႏွင့္ အာဟာရဓါတ္မ်ား ရရွိသည့္ အဆိုပါပင္ လယ္ေကြ႕ေဒသသည္ ေက်ာရိုးမဲ့သတၱဝါမ်ားေပါႂကြယ္ဝေစကာ ေဆာင္းခိုငွက္ ၁ သိန္း ခြဲခန႔္ကို အစာေရစာ ေပးေဝနိုင္ၿပီး မ်ိဳးသုန္းအႏၲရာယ္ရွိ သည့္ ေရေညႇာင့္ႏႈတ္ဝိုင္းငွက္မ်ားအတြက္ ေဆာင္းခိုရန္ ကမၻာ့အေရးႀကီး ဆံုးေသာ ေနရာမ်ား အနက္ တစ္ခုအပါအ၀င္ျဖစ္ကာ  တစ္ကမၻာလုံး ေကာင္ ေရ ထက္၀က္ခန္႔ ့ ေဆာင္း ခိုေနထိုင္ၿပီး ေရလုပ္သား ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာ၏ အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းကို အေထာက္ အပံ့ေပးေသာ ေနရာတစ္ခုလည္း ျဖစ္သည္။

အဆိုပါရမ္ဆာေဒသ၏ ထူးျခားခ်က္တစ္ရပ္မွာ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆုံးေသာ အစိုးရမွ သတ္မွတ္ထားေသာ သဘာဝထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမမဟုတ္သည့္ ဧရိယာတြင္ သတ္မွတ္ ထားျခင္းျဖစ္သည့္အတြက္  ေဒသအစိုးရ၊ ေဒသခံ မ်ားႏွင့္ INGO/ NGO မ်ား ပူးေပါင္း၍ ရမ္ဆာ စံခ်ိန္စံညႊန္းႏွင့္ အညီ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္သည့္ ရမ္ဆာနယ္ေျမအျဖစ္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္သြားရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ထို႔သို႔ ရမ္ဆာေဒသအျဖစ္သတ္မွတ္နိုင္ေရးအတြက္ ေဒသခံမ်ား၊ မြန္ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႕ႏွင့္  Swiss Agency for Development and Cooperation (SDC) ၏အေထာက္အပံ့ျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ “မုတၱမပင္လယ္ ေကြ႕ေဒသ ရပ္ရြာအေျချပဳ ကမ္းရိုးတန္း စီမံခန႔္ခြဲမႈ စီမံခ်က္” ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနသည့္ အျပည္ ျပည္ဆိုင္ရာ သဘာဝထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕ (IUCN) တို႔မွ အႀကံျပဳ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန႔္ျပန႔္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီးဌာန၏ အတည္ျပဳခ်က္ျဖင့္ အမည္စာရင္း တင္သြင္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္ သည္။

ရမ္ဆာကြန္ဗင္းရွင္း႐ုံးအဖြဲ႕မွ Dr. Lew Young ၊ Senior Advisor for Asia-Oceania ကလည္း  ရမ္ဆာကြန္ဗင္းရွင္းအေနျဖင့္ မုတၱမပင္လယ္ေကြ႕ေဒသ၏ အေရွ႕ ဘက္ျခမ္းကို လည္း ရမ္ဆာေဒသအျဖစ္ တိုးခ်ဲ႕သတ္မွတ္ ၿပီးစီးမႈကို ႏွစ္လိုအားရစြာျဖင့္ ျမင္ေတြ႕လိုပါ ေၾကာင္း၊ ဤေဒသသည္ ကမၻာေပၚတြင္ အႀကီးမားဆုံးေသာ လတာ ျပင္ျဖစ္ၿပီး ဤကဲ့သို႔ ေသာ ေဂဟစနစ္မွာလည္း လယ္ယာေျမႏွင့္ အျခားေျမအျဖစ္ ေျပာင္းလဲအသုံးခ်ျခင္းမ်ား ေၾကာင့္လည္းေကာင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္း မ်ားေၾကာင့္ လည္းေကာင္း ကမၻာ့တစ္ဝန္းတြင္ ပ်က္စီးယိုယြင္းလ်က္ ရွိပါေၾကာင္း၊ ယခုကဲ့သို႔ ရမ္ဆာေဒသအျဖစ္ သတ္မွတ္နိုင္ျခင္း သည္လည္း ျမန္မာနိုင္ငံအေနျဖင့္ ျပည္သူ ႏွင့္ပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ တန္ဖိုးရွိေသာ ေဂဟစနစ္ႏွင့္ ၎တို႔ ၏ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းမည္ဆိုသည့္ ကတိကဝတ္ႏွင့္အညီ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ဤေဒသရွိ ေဒသတြင္း  အသက္ေမြးဝမ္း ေၾကာင္းအ တြက္ အေရးပါမႈကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္းျဖင့္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈ အစီအစဥ္ေရးဆြဲ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားတြင္လည္း ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို ျမင္ေတြ႕လိုပါေၾကာင္း သတင္းပါးခဲ့သည္။
ျမန္မာနိုင္ငံသည္ မိမိနိုင္ငံရွိေရဝပ္ေဒသမ်ားကို ပိုမိုေကာင္းမြန္စြာ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ရန္ ရည္ရြယ္၍ ရမ္ဆာကြန္ဗင္းရွင္း(Ramsar Convention) အဖြဲ႕ဝင္ နိုင္ငံအျဖစ္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္၌ ဝင္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ မုတၱမပင္လယ္ေကြ႕၏ ေျမာက္ဘက္ပုိင္းအား စတုတၳေျမာက္ရမ္ဆာေဒသ (Ramsar Site) အျဖစ္ သတ္မွတ္ နိုင္ျခင္း အထိမ္းအမွတ္အခမ္းအနားကို  International Union for Conservation of Nature (IUCN) ႏွင့္  ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕တို႔ ပူးေပါင္း၍ မြန္ျပည္နယ္၌ ယခုလ အတြင္း က်င္းပျပဳလုပ္မည္ျဖစ္ ေၾကာင္းသိရသည္။

ေမာင္သစ္ေတာ(ျပန္/ဆက္)