" သ တိ ထား ဖို႔ ေကာင္း လာ ၿပီ "

" သ တိ ထား ဖို႔ ေကာင္း လာ ၿပီ "

အာ ဏာ ရွင္ စ နစ္ က ေန ဒီ မို က ေရ စီ စ နစ္ ကို ကူး ေျပာင္း လာ တဲ့ အ ခါ မွာ ေအာင္ ျမင္ သြား တဲ့ နိုင္ ငံ ေတြ ရွိ သ လို ေနာက္ ေၾကာင္း ျပန္ လွည့္ သြား တဲ့ နိုင္ ငံ ေတြ လည္း ရွိ တယ္ ။

ဒီ အ ေၾကာင္း ေတြ ကို ပ ညာ ရွင္ ေတြ မ ၾကာ ခ ဏ ေဆြး ေႏြး ခဲ့ ၾက ၿပီး ျဖစ္ လို႔ အ ဓိ က ထား ၿပီး မ ေဆြး ေႏြး လို ေတာ့ ပါ ဘူး ။ အ ၾကမ္း ဖ်ဥ္ ေျပာ ၿပီး ဆို လို ခ်င္ တာ ေလး ေတြ ကို ပဲ ေဆြး ေႏြး ပါ့ မယ္ ။

ဒီ မို က ေရ စီ စ နစ္ က် ဆံုး ျခင္း ရဲ႕ အ ေၾကာင္း အ ရာ ေတြ က ေတာ့

၁ ။   စီး ပြား ေရး ဖြံ႕ ၿဖိဳး မႈ မ ရွိ ျခင္း
၂ ။   နိုင္ ငံ က ေလာင္ စာ အ ေပၚ မွာ မွီ ခို လြန္း ေန ရ ျခင္း
၃ ။   လူ မ်ိဳး စု ျပ ႆ နာ မ်ား
၄ ။   အ စြန္း ေရာက္ ဘာ သာ ေရး
၄ ။   ေနာက္ က် တဲ့ လြတ္ လပ္ ေရး
၅ ။   က်ား မ တန္း တူ မ ရွိ မႈ

တို႔ ေၾကာင့္ အ မ်ား ဆံုး ျဖစ္ တတ္ ၾက ပါ တယ္ ။

ေနာက္ ေၾကာင္း ျပန္ အာ ဏာ သိမ္း ေစ တဲ့ ကိ စၥ ေတြ က ေတာ့

၁ ။   လူ ထု ေၾကာင့္
၂ ။   လက္ နက္ ကိုင္ ေတြ ေၾကာင့္
၃ ။   နိုင္ ငံ ျခား အင္ အား ႀကီး နိုင္ ငံ
၄ ။   စစ္ တပ္ ေၾကာင့္
၅ ။   အ စိုး ရ အ ဖြဲ႕ အ ႀကီး အ ကဲ ေၾကာင့္

တို႔ ေၾကာင့္ ျဖစ္ တတ္ ပါ တယ္ ။

က မာၻ ေပၚ မွာ ဒီ မို က ေရ စီ စ နစ္ အ ေျခ ခိုင္ ၿပီး တဲ့ နိုင္ ငံ ၂၃ နိုင္ ငံ ရွိ တယ္ ။ အ ေမ ရိ ကန္ တို႔ ၊ အ ဂၤ လန္ တို႔ လို နိုင္ ငံ ေတြ ပါ ။

Autocracy လို႔ ေခၚ တဲ့ အ စိုး ရ အ ေျပာင္း အ လဲ မ ရွိ တဲ့ အာ ဏာ ရွင္ ဘု ရင္ စ နစ္ ေဆာ္ ဒီ တို႔ လို နိုင္ ငံ ေတြ က ၄၅ နိုင္ ငံ ရွိ တယ္ ။

ဒီ မို က ေရ စီ စ နစ္ ကို ေျပာင္း လဲ ဖို႔ ႀကိဳး စား ေန တဲ့ ျမန္ မာ နိုင္ ငံ လို နိုင္ ငံ ေတြ ၃၉ နိုင္ ငံ ရွိ တယ္ ။

ဒီ မို က ေရ စီ ဆို ၿပီး မ ခိုင္ မာ တဲ့ တူ ရ ကီ တို႔ ထိုင္း တို႔ လို နိုင္ ငံ မ်ိဳး က ၃၁ နိုင္ ငံ ရွိ တယ္ ။

လံုး ဝ မ ေအာင္ ျမင္ တဲ့ အီ ရတ္ တို႔ လို နိုင္ ငံ က ၂၀ ရွိ တယ္ ။ ( ref: M Steven Fish & Jason Writtenberg )

ျမန္ မာ နိုင္ ငံ ရဲ႕ အ ေျခ အ ေန ကို ေလ့ လာ ရ ေအာင္ ပါ ။

လက္ ရွိ ျမန္ မာ နိုင္ ငံ ဟာ ဒီ မို က ေရ စီ ကို ေျပာင္း လဲ ေန တဲ့ နိုင္ ငံ တစ္ နိုင္ ငံ ျဖစ္ ပါ တယ္ ။ သက္ တန္း ၇ နွစ္ ေက်ာ္ ေလး မွာ အ ေပၚ က ေဖာ္ ျပ ခဲ့ တဲ့ က် ဆံုး တဲ့ ၊ ေနာက္ ေၾကာင္း ျပန္ လွည့္ ေစ တဲ့ ကိ စၥ ေတြ ကို ေတြ႕ လာ ရ ပါ တယ္ ။

က် ဆံုး ေစ နိုင္ တဲ့ စီး ပြား ေရး ဖြံ႕ ၿဖိဳး မႈ ေနွး ေကြး ေန တာ ၊ စြမ္း အင္ အ တြက္ မွီ ခို ေန ရ တဲ့ ေလာင္ စာ က လည္း မ လံု ေလာက္ သ လို စြမ္း အင္ က လည္း မ လံု ေလာက္ ပါ ဘူး ။ လူ မ်ိဳး စု ျပ ႆ နာ က လည္း က မာၻ ေပၚ မွာ အ ႀကီး ဆံုး နိုင္ ငံ လို႔ သတ္ မွတ္ လို႔ ရ တယ္ ။

အ စြန္း ေရာက္ ဘာ သာ ေရး ဟာ လည္း ျမန္ မာ နိုင္ ငံ မွာ မ ျဖစ္ သင့္ ပါ ပဲ ျဖစ္ ေန တာ ကို ေတြ႕ ရ ပါ တယ္ ။ ဗု ဒၶ ဘာ သာ ျမန္ မာ နိုင္ ငံ မွာ အ စၥ လာမ္ အ ၾကမ္း ဖက္ ေတြ ေျပာ ပ ေလာက္ ေအာင္ လက္ ညိဳး ထိုး ျပ စ ရာ မ ေတြ႕ ရ ေပ မယ့္ အံ့ အား သင့္ ေလာက္ ေအာင္ ျမန္ မာ နိုင္ ငံ မွာ ဘာ သာ ေရး အ စြန္း ေရာက္ ေတြ ကို ထင္ ထင္ ရွား ရွား ျမင္ ေတြ႕ ေန ရ ပါ တယ္ ။

လြတ္ လပ္ ေရး ေနာက္ က် တာ မ ရွိ ၊ က်ား မ ခြဲ ျခား မႈ မ ရွိ ဆို တာ ေတာ့ ခံ သာ ပါ တယ္ ။

ေနာက္ ေၾကာင္း ျပန္ ေစ နိုင္ တဲ့ ကိ စၥ ေတြ ျဖစ္ တဲ့ လူ ထု ဆို တဲ့ ေန ရာ မွာ လက္ ရွိ အ စိုး ရ ကို နိုင္ ငံ ရွိ ျပည္ သူ အ မ်ား စု က ေထာက္ ခံ ထား ေပ မယ့္ တစ္ ဖက္ ဆန္႔ က်င္ ဖက္ အင္ အား က လူ ထု က လည္း မ ေသး ပါ ဘူး ။ အဲ့ ဒီ လူ ထု ကို ဦး ေဆာင္ မႈ ေပး ေန တဲ့ ေခါင္း ေဆာင္ မ်ား ဟာ လည္း အ ျပဳ သ ေဘာ ထက္ ရန္ လို ျပစ္ တင္ တဲ့ သ ေဘာ မ်ိဳး ကို ေတြ႕ ရ တတ္ ပါ တယ္ ။

ဥ ပ မာ အ ေၾကာင္း အ ရာ တစ္ ခု ခု က လုပ္ ထံုး လုပ္ နည္း နွင့္ မ ကိုက္ ညီ လွ်င္ ျဖစ္ ေစ ၊ မ နွစ္ သက္ လွ်င္ ျဖစ္ ေစ မွား ေန ပါ တယ္ ၊ မ ေထာက္ ခံ ပါ ဆို တာ ထက္ ျပ ႆ နာ ျဖစ္ လာ လွ်င္ လက္ ရွိ အ စိုး ရ မွာ သာ တာ ဝန္ ရွိ ပါ သည္ ဆို တာ မ်ိဳး နွင့္ သာ ျပစ္ တင္ ေဝ ဖန္ မႈ မ်ိဳး ကို သာ အ မ်ား စု ေတြ႕ ရ တတ္ ပါ တယ္ ။

လက္ နက္ ကိုင္ ဆို သည္ မွာ လည္း ျမန္ မာ နိုင္ ငံ မွာ က မာၻ ေပၚ မွာ အ မ်ား ဆံုး ရွိ ေသာ နိုင္ ငံ တစ္ ခု ျဖစ္ ပါ တယ္ ။ အဲ့ ဒီ လက္ နက္ ကိုင္ တစ္ ခ်ိဳ႕ က လည္း အိမ္ နီး ခ်င္း အင္ အား ႀကီး တ ရုတ္ နိုင္ ငံ ရဲ႕ အ ေထာက္ အ ပ့ံ နဲ႔ ၾသ ဝါ ဒ ခံ ယူ ထား ၾက သ လို ျမန္ မာ နိုင္ ငံ ကို အ ခ်ိန္ နွင့္ အ မွ် ဖိ အား ေပး ေနွာက္ ယွက္ တတ္ ၾက ပါ တယ္ ။

စစ္ တပ္ က အာ ဏာ ျပန္ သိမ္း ဖို႔ လက္ ရွိ အ ေျခ အ ေန မွာ ေတာ့ မ ေတြး ၾက ဘူး လို႔ ယူ ဆ မိ ပါ တယ္ ။ ဘာ ေၾကာင့္ လဲ ဆို အာ ဏာ သိမ္း တာ လြယ္ ပါ တယ္ ၊ အုပ္ ခ်ဳပ္ ရ တာ မ လြယ္ ေၾကာင္း ကို လက္ ရွိ စစ္ တယ္ အ ႀကီး အ ကဲ မ်ား ျဖတ္ သန္း လာ တဲ့ အ ေတြ႕ အ ႀကံဳ အ ရ သိ ေန ၿပီ လို႔ ယူ ဆ ပါ တယ္ ။ အာ ဏာ သိမ္း အ စိုး ရ ကို နိုင္ ငံ တ ကာ ဖိ အား ေပး မႈ ဟာ ေနာက္ ပိုင္း မွာ ပို ဆိုး ဝါး လာ ၾက တာ ကို ေတြ႕ ျမင္ နိုင္ ပါ လိမ့္ မယ္ ။

အ စိုး ရ အ ႀကီး အ ကဲ ျဖစ္ တဲ့ သ မၼ တ ၊ ဝန္ ႀကီး ခ်ဳပ္ တို႔ ေၾကာင့္ လည္း ဒီ မို က ေရ စီ စ နစ္ က ေန အာ ဏာ ရွင္ ျပန္ ျဖစ္ သြား ေစ တတ္ တယ္ ။ ဒီ မို က ေရ စီ အ စိုး ရ လုပ္ တဲ့ သူ က နိုင္ ငံ မွာ ေအာင္ ျမင္ မႈ မ ရွိ ေတာ့ လို႔ ျပည္ သူ ေတြ ဆန္႔ က်င္ လာ ၾက ရင္ စစ္ တပ္ ကို အာ ဏာ သိမ္း ခိုင္း လိုက္ တတ္ တာ မ်ိဳး လည္း လုပ္ တတ္ ၾက ပါ တယ္ ။

ထိုင္း နိုင္ ငံ မွာ မ ၾကာ ခ ဏ ေတြ႕ ရ တတ္ ပါ တယ္ ။

ျမန္ မာ နိုင္ ငံ မွာ ေတာ့ အ စိုး ရ အ ႀကီး အ ကဲ ေၾကာင့္ အာ ဏာ ျပန္ သိမ္း ရ မယ့္ အ ေျခ အ ေန မ ရွိ နိုင္ ပါ ။

လက္ ရွိ ျမန္ မာ နိုင္ ငံ ႀကံဳ ေတြ႕ ေန ရ တဲ့ အ ခက္ အ ခဲ ေတြ ထဲ မွာ စီး ပြား ေရး ဖြံ႕ ၿဖိဳး မႈ ၊ ေလာင္ စာ အ ေပၚ မွီ ခို ရ မႈ ၊ လူ မ်ိဳး စု ျပ ႆ နာ ၊ အ စြန္း ေရာက္ ဘာ သာ ေရး ၊ လူ ထု ၊ လက္ နက္ ကိုင္ နဲ႔ နိုင္ ငံ ျခား အင္ အား ႀကီး နိုင္ ငံ အ စ ရွိ သ ျဖင့္ ျပ ႆ နာ ၁၁  ခု မွာ  ၇  ခု နဲ႔ ရင္ ဆိုင္ ေန ရ တယ္ ။

ျမန္ မာ နိုင္ ငံ ရင္ ဆိုင္ ေန ရ တဲ့ ျပ ႆ နာ ေတြ ကို ေျဖ ရွင္း ဖို႔ အ မ်ား စု က ၂၀၀၈ ခု နွစ္ ဖြဲ႕ စည္း ပံု အ ေျခ ခံ ဥ ပ ေဒ ကို ပဲ လက္ ညိဳး ထိုး ၾက တယ္ ။ မိ မိ အ ျမင္ မွာ ေတာ့ အဲ့ ဒီ ျပ ႆ နာ ေတြ ကို ေျဖ ရွင္း ေန တာ တစ္ ေယာက္ တည္း ျဖစ္ ေန ၿပီး က်န္ တဲ့ ဘယ္ သူ မွ မ ပါ နိုင္ ၾက ဘူး လို႔ ျမင္ ပါ တယ္ ။

တစ္ ခ်ိဳ႕ လူ ေတြ က ဆိုင္ ရာ က ဏၰ က ေန ရပ္ ေန ၾက တယ္ ။ အ မ်ား စု က ဘာ ဝင္ လုပ္ ေပး ရ မွန္း ကို မ သိ ၾက ဘူး ။ လုပ္ တဲ့ သူ ေတြ က လည္း အ မွန္ ထက္ အ ဆင္ ေျပ ရာ လို ျဖစ္ ေန ၾက တယ္ ။

ဒီ မို က ေရ စီ စ နစ္ ကို ျမန္ မာ နိုင္ ငံ ေအာင္ ေအာင္ ျမင္ ျမင္ ကူး ေျပာင္း ခ်င္ တယ္ ဆုိ ရင္ ျပည္ သူ ေတြ ပါ ဝင္ ကူ ညီ မွ ရ ႏိုင္ ေတာ့ မယ့္ အ ေျခ အ ေန ဆို တာ ကို သ ေဘာ ေပါက္ ဖို႔ လို ပါ တယ္ ။ Failed State မ ျဖစ္ ခ်င္ ပါ ဘူး ဆို ရင္ လုပ္ သင့္ လုပ္ ထိုက္ တဲ့ ကိ စၥ ေတြ ကို သက္ ဆိုင္ ရာ ေတြ အ နစ္ နာ ခံ ၿပီး ေဆာင္ ႐ြက္ ဖို႔ အ ခ်ိန္ ေရာက္ ေန ၿပီ ဆို တာ ေတာ့ သ တိ ေပး ခ်င္ ပါ တယ္ ။

ျပည္ သူ ေတြ အ ေန နဲ႔ လည္း ဆ ႏၵ ျပ ၊ ကန္႔ လန္႔ တိုက္ ထိုင္ ဆဲ ေန တာ မ်ိဳး ေတြ ခ်ည္း လုပ္ မ ေန သင့္ ေတာ့ သ လို ဘုန္း ေတာ္ ဘြဲ႕ ေတြ နဲ႔ အ က်ိဳး မ ရွိ ထိုင္ ခ်ီး မႊန္း ေန ဖို႔ အ ခ်ိန္ လည္း မ ဟုတ္ ေတာ့ ဘူး ဆို တာ ကို နား လည္ ဖို႔ လို ပါ တယ္ ။ အ မွား လုပ္ ေန တဲ့ တာ ဝန္ ရွိ သူ ေတြ ၊ မ လုပ္ တတ္ လုပ္ တတ္ နဲ႔ ေျမ စမ္း ခ ရမ္း ပ်ိဳး ေန တဲ့ သူ ေတြ ကို ႀကံ ဖန္ ၿပီး ေထာက္ ခံ ခ်ီး က်ဴး ေန ရ မယ့္ အ ခ်ိန္ မ ဟုတ္ ေတာ့ ဘူး ဆို တာ ကို လည္း နား လည္ ဖို႔ လို ပါ လိမ့္ မယ္ ။

အ ခြင့္ အ ေရး သ မား က ေတာ့ သူ အ ခြင့္ အ ေရး ရ ဖို႔ ေန ရာ စံု ေထာင့္ ေပါင္း စံု က ေန ရွာ ႀကံ ေဆာင္ ႐ြက္ ေန မွာ ပါ ပဲ ။ တိုင္း ျပည္ ပ်က္ ဆီး သြား ရင္ သူ တို႔ က နိုင္ ငံ ျခား မွာ သြား ေန ၾက လိမ့္ မယ္ ။ က်န္ ေန ခဲ့ ရ မွာ က ေအာက္ ေျခ က ျပည္ သူ ေတြ ဆို တာ ကို နား လည္ ရင္ လက္ ရွိ အ ေျခ အ ေန ေတြ ထဲ မွာ ကိုယ္ ဘယ္ က ဏၰ က ပါ ေန လဲ ဆို တာ ကို ျပန္ ဆန္း စစ္ ၾကည့္ ၾက ပါ ။

ျမန္ မာ နိုင္ ငံ ကို Failed Country ထဲ မ ပါ ေစ ခ်င္ ဘူး ဆို ရင္ သက္ ဆိုင္ သူ ေတြ အား လံုး ဂ ရု ျပဳ မိ ၾက ဖို႔ လို ပါ ေတာ့ မယ္ ။

စိုး ရိမ္ ရ တဲ့ အ ေျခ အ ေန ကို တ ေျဖး ေျဖး ေ႐ြ႕ ေန တယ္ ဆို တာ ေတာ့ သ တိ ျပဳ မိ ၾက ဖို႔ လို ပါ တယ္ ။

မိုး တင့္ ( ရန္ ကုန္ တ ကၠ သိုလ္ )
၁၀ ၊ ၄ ၊ ၂၀၁၇

                                                မိုး တင့္ ေဆြ
                                              ၁၁ ၊ ၄ ၊ ၂၀၁၇
                                                    အ ဂၤါ ။