Rex Tillerson ကို ကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအျဖစ္ တရား၀င္ခန္႔အပ္

Rex Tillerson ကို ကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအျဖစ္ တရား၀င္ခန္႔အပ္

အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအျဖစ္ ခန္႔ထားေရး ExxonMobil ေရနံကုမၸဏီ အႀကီးအကဲေဟာင္း Rex Tillerson ကုိ အထက္လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳေပးလုိက္ၿပီး သမၼတ Trump က သူ႔ကို အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုခန္႔အပ္လိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ မ်က္ႏွာစာမွာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒ ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ သံတမန္ေရးရာ ကိစၥေတြမွာ အဓိက တာ၀န္ရွိသူ ျဖစ္လာမယ့္ Rex Tillerson ဟာ ႏုိင္ငံျခားဆက္ဆံေရးမွာ အေတြ႔အႀကံဳ နဲသူအျဖစ္ သူ႔ကုိ အတည္ျပဳေရး ၾကားနာပြဲမွာ ေထာက္ျပခဲ့တာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအျဖစ္ သမၼတ Donald Trump က အမည္စာရင္း တင္သြင္းသူ Rex Tillerson ကုိ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ ေထာက္ခံမဲ ၅၆ မဲ၊ ကန္႔ကြက္မဲ ၄၃ မဲနဲ႔ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ အတည္ျပဳေပးလုိက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုလုိ သူႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအသစ္အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခ်ိန္မွာ သမၼတ Trump က ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ အမိန္႔အရ TPP ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီမႈကေန ႏႈတ္ထြက္တာ၊ မကၠဆီနယ္စပ္မွာ တံတုိင္း တည္ေဆာက္ဖုိ႔ စီစဥ္တာ၊ အေမရိကန္ ႏုိ္င္ငံအတြင္း ေရြ႕ေျပာင္း အေျခခ်ေနထုိင္မယ့္ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ မြတ္ဆလင္ အမ်ားစုေနထုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံ ၇ ႏုိင္ငံကလူေတြကုိ ယာယီ ျပည္၀င္ခြင့္ ပိတ္တာနဲ႔ ဒီအေပၚမွာ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ၀န္ထမ္း တေထာင္နီးပါးက ကန္႔ကြက္စာ တင္သြင္းမႈ အစရွိတဲ့ ႏုိင္ငံျခားေရးဆုိင္ရာ အကဲစမ္းမႈေတြကုိ ရင္ဆုိင္ရာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ မစၥတာ Tillerson ဟာ ExxonMobil ကုမၸဏီအႀကီးအကဲအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္စဥ္ ရုရွားသမၼတ Vladimir Putin နဲ႔ ေႏြးေထြးတဲ့ ဆက္ဆံေရး ရွိခဲ့သူျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံျခားေရး ေပၚလစီ အေတြ႔အႀကံ မရွိတဲ့သူအျဖစ္ New Mexico ဒီမုိကရက္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ Martin Heinrich က ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

“ေနာက္တက္မယ့္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအေနနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက လက္ရွိရင္ဆိုင္ေန ရတဲ့ႏိုင္ငံျခား ေရး ေပၚလစီ အကဲဆတ္မႈေတြကို ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ မစၥတာ Tillerson ရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳ နည္းပါးမႈနဲ႔ သမၼတ Trump ရဲ႕ လက္ရွိကမၻာနဲ႔ ကင္းကြာေနတဲ့ အျမင္ေပါင္းလိုက္ရင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး ေပၚလစီအနာဂတ္အတြက္ က်ေနာ္ရင္ေလးမိပါတယ္။”

ဒါ့အျပင္ လက္ရွိ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနမွာ လက္ေထာက္၀န္ႀကီးရာထူး အထက္ ပုဂၢဳိလ္ေတြကုိ ရာထူးကေန အနားေပးဖုိ႔ ညြန္ၾကားထားၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သံတမန္ရပ္ကြက္ေတြမွာ သတင္းထြက္ေပၚေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားေရး အေတြ႔အႀကံဳ နဲပါးသူ မစၥတာ Tillerson အေနနဲ႔ သူခန္႔ထားမယ့္ လူသစ္ေတြအေပၚ အားထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

မစၥတာ Tillerson ဟာ အာရွ ပစိဖိတ္ေဒသနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လည္း ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ သိရွိ နားလည္ထားသူ မဟုတ္တာေၾကာင့္ အာရွေဒသနဲ႔ အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရး ဘယ္လုိ ျဖစ္လာမလဲဆုိတဲ့အေပၚ အမ်ားက စိတ္၀င္တစား ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကတာပါ။

ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အေရးပါတဲ့ ႏုိင္ငံတခုအျဖစ္ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္က ယူဆထားေပမယ့္လည္း ဘယ္လုိ ျဖစ္လာမယ္ဆုိတာကုိ အတိအက် မေျပာႏုိင္ေသးဘူးလုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီးေဟာင္း Derek Mitchell က ေျပာပါတယ္။

“မေသခ်ာမႈေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီး ရွိေနဆဲပါ။ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Clinton လက္ထက္တုန္းကေတာ့ အာရွ ပစိတ္ဖိတ္ေဒသကုိ အထူး စိတ္၀င္တစား ရွိခဲ့တယ္။ သမၼတ အုိဘားမားကလည္း ထုိးနည္း၎ပဲ။ ဒါေပမယ့္ သမၼတ Trump နဲ႔ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးအသစ္ လက္ထက္မွာေတာ့ အာရွပစိဖိတ္ေဒသအတြက္၊ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အေျဖထြက္မလာပဲ ေမးစရာ ေမးခြန္းေတြက ပုိမ်ားေနတယ္။ ဘာေတြ ျဖစ္လာမယ္ဆုိတာကုိေတာ့ က်ေနာ္ ႀကိဳမေျပာခ်င္ပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အေမရိကန္ပါတီႀကီး ၂ ခုစလုံးကလည္း စိတ္၀င္တစားရွိသလုိ ရီပတ္ဘလီကန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကလည္း အေရးပါတဲ့ ႏုိင္ငံတခုအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ရွိေပးေနတဲ့ အကူအညီေတြကုိ ျဖတ္ေတာက္သြားမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး အသစ္က စိတ္၀င္စားမႈ ျပမျပဆုိတဲ့ကိစၥကေတာ့ အတိအက် ေျပာဖုိ႔ ခက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ အေမရိကန္အစုိးကုိ ကုိယ္စားျပဳတဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ သံရုံးရွိေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ အကူအညီေပးေနတာေတြ အစုိးရသစ္ လက္ထက္မွာ ေျပာင္းလဲမသြားဘူးလုိ႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။”

သမၼတ Trump အစုိးရကေတာ့ ႏုိင္ငံျခားအကူအညီ ေပးေနတာေတြကုိ ၄၀% ေလ်ာ့ခ်သြားမယ္လုိ႔ ေျပာဆုိထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သံအမတ္ႀကီးေဟာင္း Derek Mitchell ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ေပးေနတဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ အကူအညီေတြ ရုတ္တရက္ ေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္လိမ့္မယ္လုိ႔ မထင္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

မစၥတာ Tillerson က ႏုိင္ငံတကာ သံတမန္ အေတြ႔အႀကံဳ မရွိသူတဦးျဖစ္တာေၾကာင့္ သူက ခန္႔အပ္ တာ၀န္ေပးမယ့္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဟာ အေရးပါတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လုိ႔ Derek Mitchell က ေျပာပါတယ္။

“သူ႔လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဟာ ေပးအပ္ထားတဲ့ ေဒသအတြက္ သံတမန္ေရးရာကိစၥရပ္ေတြကုိ အခ်ိန္ျပည့္ အာရုံစုိက္ လုပ္ေဆာင္ၿပီး အသြားအျပန္ လုပ္ေနရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီလူဟာ အေရးပါတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ သူဟာ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးကုိ တုိက္ရုိက္ ေျပာဆုိ အႀကံျပဳ တင္ျပႏုိင္သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီလူ ဘယ္သူ ျဖစ္လာမယ္ဆုိတာကုိ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

အသက္ ၆၄ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ Texas ျပည္နယ္ ဇာတိ Rex Tillerson ဟာ Austion ရွိ Texas တကၠသုိလ္ကေန အင္ဂ်င္နီယာဘြဲ႔ ရရွိကာ၊ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္မွာ ExxonMobil ကုမၸဏီမွာ အလုပ္စ၀င္ခဲ့ၿပီး ကုမၸဏီရဲ႕ အႀကီးဆုံးရာထူးအထိ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ ရာထူးကေန အနားယူခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ႏုိင္ငံေရး၊ သံတမန္ေရး၊ အေတြ႔အႀကံဳ မရွိသူတဦးျဖစ္ေပမယ့္ Tillerson ဟာ သူ႔ရဲ႕ ExxonMobil ကုမၸဏီအတြက္ ႀကီးမားတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့သူျဖစ္ေၾကာင္း၊ အခုခ်ိန္မွာ သူ႔ရဲ႕ အေတြ႔အႀကံဳေတြနဲ႔ ပင္ကုိယ္ စြမ္းရည္ေတြကုိ အေမရိကန္ျပည္သူေတြအတြက္ အလုပ္ေကၽြးျပဳႏုိင္ေတာ့မွာျဖစ္ေၾကာင္း Texax ျပည္နယ္၊ ရီပတ္ဘလီကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ John Cornyn က ေစာပုိင္းျပဳလုပ္တဲ့ ၾကားနာပြဲမွာေတာ့ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳၿပီးေနာက္ ဗုဒၶဟူးေန႔ ညေနပိုင္းက အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ Tillerson ကို သမၼတ Trump နဲ႔အတူ ဒုတိယသမၼတ Mike Pence က ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးသစ္အျဖစ္ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆို ခန္႔အပ္လိုက္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။

VOA