သမၼတက်မ္းသစၥာက်ိန္ဆိုပြဲအလြန္ အေမရိကန္အစိုးရသစ္ရဲ႕ အေစာပိုင္းကာလေတြမွာ ကမၻာ့ ႏုိင္ငံေရးအခင္းအက်င္းရဲ႕ အသြင္သဏၭာန္၊ စိန္ေခၚမႈေတြ၊ အလား အလာေတြနဲ႔ လႈပ္လႈပ္ရွားရွားျဖစ္ ေနပါတယ္။ ကမၻာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုဟာ ႏုိင္ငံျခားဆက္ ဆံေရးမူဝါဒအေျပာင္းအလဲေတြ ကို ဒေရာေသာပါးလုပ္လာမယ္ဆုိ ရင္ ကမၻာ့ဒီမိုကေရစီစီးေၾကာင္း ႀကီးဟာ ကေမာက္ကမျဖစ္သြား မွာကို စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္။ ဝါရွင္တန္ဟာ ေဘဂ်င္းကို မ်က္ျခည္ မျပတ္ဖို႔ အေရးႀကီးသလို အာရွနဲ႔ စည္းဝါးကိုက္ဖို႔လည္း ေသာ့ခ်က္ က်ပါတယ္။ ေဘဂ်င္းဟာ ဝါရွင္ တန္ရဲ႕ ဟာကြက္ကို ခ်နင္းကာ အာရွမွာ ဗ်ဴဟာခင္းလာမွာက ေတာ့ ေျမႀကီးလက္ခတ္မလြဲပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ ဝါရွင္တန္ဟာ နယူး ေဒလီ၊ အာဆီယံအပါအဝင္ အာရွနဲ႔ လက္တစ္ကမ္းအကြာမွာရွိေန ဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။
၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၂၄ ရက္ေန႔မွာ အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရန္႔ဟာ အိႏၵိယဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္ မိုဒီကို တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ဆက္ သြယ္စကားေျပာခဲဲ့ပါတယ္။ ေဒၚ နယ္ထရန္႔ဟာ ကေနဒါဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္၊ မကၠဆီကိုဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ အစၥ ေရးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္၊ အီဂ်စ္သမၼတတို႔နဲ႔ တယ္လီဖုန္းကေန ေဆြးေႏြး စကားေျပာခဲ့ပါတယ္။ အိႏၵိယဝန္ ႀကီးခ်ဳပ္ မုိဒီဟာ ေဒၚနယ္ထရန္႔နဲ႔ တယ္လီဖုန္းကေန ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ ငါးေယာက္ေျမာက္ အစိုးရအႀကီး အကဲတစ္ဦးျဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵိယ သမၼတႏုိင္ငံဟာ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏိုင္ငံ၊ ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံေတြ နဲ႔ နယ္နိမိတ္ထိစပ္ေနတဲ့အျပင္ ေတာင္အာရွမွာ မဟာဗ်ဴဟာ ေျမာက္ အေရးႀကီးတဲ့ ႏုိင္ငံႀကီး လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ဟာ အာရွေဒသက သူ႔ရဲ႕မဟာ ဗ်ဴဟာ မဟာမိတ္ေတြျဖစ္တဲ့ ဂ်ပန္နဲ႔ ေတာင္ကိုရီးယားကို ေက်ာ္လြန္ ကာ အိႏၵိယနဲ႔ ပထမဆံုးအဆက္ အသြယ္လုပ္တာကေတာ့ ထူးျခား ပါတယ္။ ထရန္႔အစိုးရဟာ အာရွ ေဒသမွာ ဗ်ဴဟာသစ္ခင္းက်င္း လာမလား၊ အထူးသျဖင့္ အိႏၵိယ ကို ေစာေစာစီးစီး အဆက္အ သြယ္လုပ္တာဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၊ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ပတ္သက္ ေနတဲ့ ႏုိင္ငံျခားဆက္ဆံေရးမူဝါဒ သစ္နဲ႔မ်ား ဆက္စပ္ေနမလား စဥ္းစားစရာျဖစ္ပါတယ္။
သမၼတေဒၚနယ္ထရန္႔နဲ႔ တယ္လီဖုန္းေျပာတာနဲ႔ပတ္သက္ လို႔ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္မိုဒီက ေႏြးေထြးတဲ့ ေဆြးေႏြးမႈအျဖစ္ တြစ္တာမွာ ေရးခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံ ေရး ပိုအားေကာင္းေအာင္ လာ မယ့္ရက္ပိုင္းေတြမွာ နီးနီးကပ္ ကပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ သေဘာတူခဲ့တယ္လုိ႔လည္း မိုဒီ က တြစ္တာမွာ ထပ္ေရးခဲ့ပါတယ္။ေဒၚနယ္ထရန္႔ဟာ မိုဒီနဲ႔ ေစာေစာ စီးစီး တယ္လီဖုန္းဆက္သြယ္ ေဆြးေႏြးတာကိုၾကည့္ရင္ အေမရိ ကန္ရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားဆက္ဆံေရးမွာ အာရွေဒသနဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏုိင္ငံကို အေလးထားႏုိင္ တယ္ဆုိတာ ထင္ဟပ္ေနပါတယ္။ ေဒၚနယ္ထရန္႔ဟာ မိုဒီနဲ႔ ေဆြးေႏြး တဲ့အခါ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေရးဟာ ထိပ္ဆံုးက ျဖစ္ဖို႔မ်ားပါတယ္။ အိႏၵိယႏုိင္ငံဟာ အေမရိကန္နဲ႔ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ လက္တြဲလာ ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ အာရွေဒသမွာ အ ေရးပါသည္ထက္ အေရးပါလာ မွာကေတာ့ ဧကန္မုခ်ပါ။ အာရွ ေဒသမွာ အိႏၵိယနဲ႔ ဂ်ပန္ကလည္း မဟာဗ်ဴဟာဆက္ဆံေရးကို ပို အားေကာင္းခုိင္မာေအာင္ လုပ္ လာႏုိင္ပါတယ္။ အေမရိကန္- အိႏၵိယ-ဂ်ပန္ မဟာဗ်ဴဟာဆက္ ေၾကာင္းဟာ အာရွေဒသမွာ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရးဩဇာႀကီး လာတာကို ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ေနရာမွာ အေတာ့္ကို အခရာက်လာႏုိင္ပါ တယ္။ အေမရိကန္ရဲ႕ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ကို ထိန္းခ်ဳပ္ေရးမူဝါဒနဲ႔လည္း လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္တယ္လို႔ သံုးသပ္ႏုိင္ပါတယ္။
အိႏၵိယသမၼတႏုိင္ငံဟာ ဆုိ ဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုေခတ္က တည္းက ႐ုရွားဖက္ဒေရးရွင္းရဲ႕ သက္ေတာ္ရွည္ မဟာဗ်ဴဟာ မဟာမိတ္ႏုိင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ အ ေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရန္႔ နဲ႔ ႐ုရွားသမၼတ ဗလာဒီမာပူတင္တုိ႔ အၾကား ဆက္ဆံေရးကို ေနာက္ခံ ထားသံုးသပ္ရင္း အေမရိကန္- ႐ုရွား-အိႏၵိယ-ဂ်ပန္ မဟာဗ်ဴ ဟာ မဟာမိတ္လမ္းေၾကာင္းဟာ ေျဖာင့္ျဖဴးေနတယ္လုိ႔ ဆုိရမွာျဖစ္ ပါတယ္။ သမၼတေဟာင္း အိုဘား မားလက္ထက္ ႐ုရွားဖက္ဒေရး ရွင္းနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ကေမာက္ကမ ေၾကာင့္ ႐ုရွားသမၼတ ဗလာဒီမာ ပူတင္ဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ နီးစပ္ သြားတာလုိ႔လည္း သံုးသပ္ခဲ့ၾကပါ တယ္။ ႐ုရွားနဲ႔ တ႐ုတ္နီးစပ္လြန္းတာဟာ အိႏၵိယႏုိင္ငံအတြက္ အျမတ္မထြက္ႏုိင္ပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ မိုဒီဟာ ေဒၚနယ္ထရန္႔ကို ႐ုရွားဖက္ဒေရးရွင္းနဲ႔ ဆက္ ဆံေရး ပိုေကာင္းေအာင္လုပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းႏိုင္ပါတယ္။ အေမရိ ကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ႐ုရွားဖက္ ဒေရးရွင္းအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြကို ေဒၚနယ္ထရန္႔အေနနဲ႔ ဘယ္လိုဘယ္ပံု ကိုင္တြယ္မယ္ဆုိတာ ေစာင့္ ၾကည့္ရပါဦးမယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတ ႏုိင္ငံကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မယ့္ မူဝါဒ၊ နည္းနာ၊ ဗ်ဴဟာေတြကို ခင္းက်င္း ျပင္ဆင္လာမယ္ဆုိရင္ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံနဲ႔ နယ္နိမိတ္ထိစပ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ၊ ဗီယက္နမ္ႏုိင္ငံအပါ အဝင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသ ႏုိင္ငံေတြဟာ အသက္႐ွဴေခ်ာင္ လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ အစိုးရဟာ အာရွေဒသမွာ မဟာ ဗ်ဴဟာ မဟာမိတ္ကြန္ရက္တည္ ေဆာက္ကာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံထိန္း ခ်ဳပ္ေရးကို အင္တိုက္အားတိုက္ ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ ေျခလွမ္းျပင္လာၿပီ ဆုိရင္ေတာ့ ျမန္မာ၊ ဗီယက္နမ္ အပါအဝင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏုိင္ငံေတြ လက္ခေမာင္းခတ္ႏုိင္ မယ့္ ႏုိင္ငံျခားေရးမူဝါဒဟာ အ ခင္းအက်င္းသစ္အျဖစ္ေပၚလာၿပီ လို႔ သံုးသပ္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္အစိုးရသစ္ဟာ ဘယ္ လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဆုိင္ရာ မူဝါဒကိုေတာ့ အေတာ္အေလး အနက္ ထားမွာပါ။ အေမရိကန္ အစိုးရသစ္ရဲ႕ တ႐ုတ္မူဝါဒသစ္၊ ဗ်ဴဟာသစ္ေတြၾကားမွာ တစ္ႏြယ္ ငင္တစ္စင္ပါဆုိသလုိ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသႏုိင္ငံ ေတြဟာ အခြင့္အခါေကာင္းကို ေစာင့္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အိႏၵိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မိုဒီက အေမရိကန္-အိႏၵိယ-မဟာဗ်ဴ ဟာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈဟာ တူမွ်တဲ့ တန္ဖိုးေတြ၊ ဘံုအက်ိဳး စီးပြားေတြအေပၚမွာ တည္မွီေန တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲဆြယ္စည္း႐ံုးေရး ကာလမွာ ေဒၚနယ္ထရန္႔က သူ သာ သမၼတျဖစ္လာရင္ အေမရိ ကန္နဲ႔ အိႏၵိယဟာ မိတ္ေဆြ ေကာင္းေတြ ျဖစ္လာရမယ္လုိ႔ ကတိကဝတ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ သမၼတေဒၚနယ္ထရန္႔အေနနဲ႔ အေမရိ ကန္ကိုဝယ္၊ အေမရိကန္ကိုငွား အစီအစဥ္အရ အိႏၵိယႏုိင္ငံရဲ႕ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၅၀ ဘီလီ ယံတန္ နည္းပညာစက္မႈလုပ္ငန္း ေတြဟာ စိုးရိမ္ေရမွတ္ကို ေရာက္ ေနတာကလည္း ျပန္သံုးသပ္ရဦးမယ့္အေန အထားေတြပါ။ အေမရိကန္နဲ႔ အိႏၵိယအၾကား မိတ္ေဆြေကာင္း ဆက္ဆံေရးကို ထူေထာင္မယ္ဆိုရင္ ရွဥ့္လည္းေလွ်ာက္သာ ပ်ားလည္းစြဲသာထံုးကို ႏွလံုးမူရပါမယ္။
အိႏၵိယသမၼတ မူကာဂ်ီက အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထ ရန္႔နဲ႔ သမၼတကေတာ္ မီလာနီရာ ထရန္႔တို႔ အိႏၵိယသမၼတႏုိင္ငံကို ခ်စ္ၾကည္ေရးအလည္အပတ္ခရီး ေစာေစာစီးစီး လာေရာက္ဖို႔ ဖိတ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဇန္နဝါရီလ ၂၄ရက္ေန႔တုန္းက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္မိုဒီကေဒၚနယ္ထရန္႔နဲ႔ တယ္လီဖုန္းက စကားေျပာတဲ့အခါ အိႏၵိယႏုိင္ငံကို အလည္အပတ္လာေရာက္ဖို႔ ထပ္မံဖိတ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚနယ္ မွာထရန္႔ကလည္း မိုဒီကို ႏွစ္ကုန္ပိုင္း အေမရိကန္ကို အလည္လာဖို႔ ဖိတ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။ အိႏၵိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ မိုဒီဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊၂၀၁၅ ခုႏွစ္နဲ႔ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ေတြမွာ သံုးႀကိမ္တုိင္တိုင္ အလည္အပတ္ သြားေရာက္ခဲ့့ပါတယ္။ အေမရိ ကန္သမၼတေဟာင္း အိုဘားမား ကေတာ့ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္နဲ႔ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေတြမွာ အိႏၵိယႏုိင္ငံကို အ လည္အပတ္ လာေရာက္ခဲ့ပါ တယ္။ ေဒၚနယ္ထရန္႔ အေမရိကန္သမၼတအျဖစ္ က်မ္းသစၥာက်ိန္ဆုိ ၿပီး မၾကာမီ အိႏၵိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္မုိဒီ က ဝမ္းေျမာက္ေၾကာင္း တြစ္တာ မွာ ေရးသားႀကိဳဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဝါ ရွင္တန္နဲ႔ နယူးေဒလီဆက္ဆံေရး မွာ ေန႐ူးနဲ႔ အိုင္ဆင္ေဟာင္ဝါတို႔ လို ခ်စ္ၾကည္ေရးခရီးစဥ္ေတြက ေသာ့ခ်က္က်ပါတယ္။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ ၁၃ ရက္ ေန႔မွာ အိႏၵိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေန႐ူး ဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ခ်စ္ၾကည္ေရး အလည္အပတ္ခရီး သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၉ ရက္ေန႔မွာ ေတာ့ အေမရိကန္သမၼတ အုိင္ ဆင္ေဟာင္ဝါဟာ အိႏၵိယသမၼတႏုိင္ငံကို ခ်စ္ၾကည္ေရးအလည္အ ပတ္ခရီး လာေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ အိႏၵိယပထမအ ႀကိမ္ မဟာဗ်ဴဟာ ေဆြးေႏြးပြဲကို ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇြန္လ ၁ ရက္မွာ က်င္းပခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
နိဂံုးခ်ဳပ္ေျပာရရင္ သမၼတ ေဒၚနယ္ထရန္႔နဲ႔ အေမရိကန္အစိုး ရသစ္ဟာ အာရွကို ပံုစံသစ္နဲ႔ ဗ်ဴဟာေျမာက္ခ်ဥ္းကပ္ႏုိင္ဖို႔ ျပင္ ဆင္ေနပံုရပါတယ္။ ဝါရွင္တန္နဲ႔ တုိက်ိဳ၊ ဆိုးလ္တုိ႔နဲ႔ မဟာဗ်ဴဟာ ဆက္ဆံေရး လမ္းေၾကာင္းမွာ နယူးေဒလီဟာ အဖြဲ႕ဝင္သစ္ျဖစ္ လာႏုိင္ပါတယ္။ ဝါရွင္တန္ဟာ ေဘဂ်င္းကို စိတ္ဝင္စားေနသေရြ႕၊ ေဘဂ်င္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ ေနရသေရြ႕၊ ေဘဂ်င္းဟာ ဝါရွင္ တန္နဲ႔ ပခံုးခ်င္းယွဥ္ႏုိင္ဖို႔ အား ထုတ္ေနသေရြ႕၊ အာရွဟာ အထူးသျဖင့္ ေတာင္အာရွ၊ အေရွ႕အာရွနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွဟာ အေမ ရိကန္ရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားဆက္ဆံေရးမူဝါ ဒစႀကႍလမ္းမွာ ဗ်ဴဟာေျမာက္ အ ေရးပါေနဦးမွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း သံုးသပ္တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။
Sources: : 7Day News Journal
No comments:
Post a Comment