သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကို ထိခိုက္ေစတဲ့ သတိမထားမိမႈမ်ား

သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကို ထိခိုက္ေစတဲ့ သတိမထားမိမႈမ်ား

စက္မႈလက္မႈထြန္းကားေနတဲ့ သိပၸံေခတ္ၾကီးမွာ လူသားေတြရဲ႕တီထြင္ဖန္တီးမႈေတြကလည္း အံ့မခန္းပါဘဲ။ လူေတြအသံုးျပဳဖို႕အတြက္ အမ်ဳိးအမည္မေဖာ္ျပႏိုင္တဲ့ အိမ္သံုးပစၥည္းပစၥယ ေတြကလည္း အမ်ားသားလား။ တီထြင္ဖန္တီးတဲ့ ပညာရွင္တို႕ရဲ႕ ဖန္တီးမႈစြမ္းရည္ကလည္း အံ့မခန္းပါ။ ဒါဟာ ကမၻာေလာကၾကီးေပၚမွာ ရွင္သန္ေနထုိင္ၾကတဲ့ သတၱဝါေတြထဲမွာ လူသားဆိုတဲ့ သတၱဝါတို႕ရဲ႕ အံ့မခန္းစြမ္းရည္ေတြဘဲေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ေလာကၾကီးမွာ ဘယ္အရာကိုလုပ္လုပ္ တစ္ျခားသူေတြကို မထိခိုက္ေစဖို႕ လူသားအတြက္ အရမ္းကို အေရးၾကီးပါတယ္။ အစြန္းမလြတ္တဲ့အလုပ္ဟာ လူသားေတြကိုဘဲ ျပန္လည္ဒုကၡေပးတာေၾကာင့္ အခုဆိုရင္ တီထြင္ဖန္တီးတဲ့ ပညာရွင္တို႕ဟာလည္း သူတို႕ရဲ႕ တီထြင္ဖန္တီးထုတ္လုပ္မႈေတြဟာ လူသားေတြအတြက္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးကင္းပါသလားဆိုတာ အမ်ား ၾကီး စဥ္းစားလာၾကျပီျဖစ္ပါတယ္။

ဒီကမၻာေျမၾကီးေပၚမွာ လူသားေတြ၊ သက္ရိွတိရိစၦာန္ေတြအားလံုးဟာ ေျမၾကီးရဲ႕ သဘာဝ သယံဇာတအေပၚ မွီခိုျပီး ရွင္သန္ေနထိုင္ေနၾကရပါတယ္။ေျမၾကီးရဲ႕ သဘာဝသယံဇာတ ဆိုတာ ကေတာ့ သဘာပတ္ဝန္းက်င္ဘဲေပါ့။ ဒီသဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္သုဥ္းရင္လူေတြေရာ၊ တိရိစၦာန္ေတြေရာ အလုိအေလ်ာက္ပ်က္သုဥ္းၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီသဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္သုန္းျခင္းဟာ လူသားေတြ ပ်က္သုန္းျခင္းနဲ႕တိုက္ရိုက္သက္ဆိုင္ေနတာေၾကာင့္ တစ္ခါတစ္ရံမွာ လူသားေတြဟာ မိမိတို႕ရဲ႕ ဘဝအသက္ကို ပ်က္သုန္းေအာင္လုပ္မွန္းမသိလုပ္မိေနတတ္ၾကပါတယ္။

တစ္ခ်ဳိ႕ နားလည္သတိထားမိလာတဲ့ပညာရွင္ေတြကေတာ့ သူရဲ႕ ထုတ္လုပ္တီထြင္မႈအပိုင္းမွာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ပ်က္စီးထိခိုက္မႈေတြပါခဲ့တာကို သေဘာေပါက္မိတဲ့အခါ သူ႕ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈေတြနဲ႕ပတ္သက္ျပီး ဝမ္းနည္းေတာင္းပန္စကားဆိုလာၾကတာရိွပါတယ္။ ဥပမာ John Sylvan ဆိုတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ ဟာ Keurig ေကာ္ဖီေဖ်ာ္တဲ့စက္၊ တစ္ခါသံုးေကာ္ဖီေသာက္ခြက္ကို တီထြင္ဖန္တီးခဲ့သူျဖစ္ျပီး သူ႕ရဲ႕ တီထြင္ဖန္တီးခဲ့မႈဟာ ကမၻာေျမၾကီးအေပၚ မ်ားစြာ သက္ေရာက္မႈရိွေစခဲ့တဲ့အတြက္ ေနာင္တရမိေၾကာင္းေျပာဆိုထားပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ လူေတြ ေန႕စဥ္ သံုးစြဲေနၾကတဲ့ ပစၥည္းေတြမွာ သတိမထားမိေလာက္တဲ့အေနအထားတစ္ခုအျဖစ္ ကမၻာၾကီးကို ထိခိုက္မႈရိွေနတယ္ဆိုတာ လူေတြအတြက္ သတိထားစရာျဖစ္ပါတယ္။ဥပမာ ..ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အိမ္သံုးပစၥည္းတစ္ခ်ဳိ႕ဆိုရင္ ကြ်ႏု္ပ္တို႕မထင္မွတ္ထားသလို သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အေပၚထိခိုက္မႈရိွေနတယ္ဆိုတာ ေလ့လာသူတို႕က သတိေပးေဖာ္ျပထားၾကပါတယ္။

လက္ဖက္ရည္အခ်ဳိေျခာက္ထုပ္

အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ လက္ဖက္ရည္ကိုအလြယ္တကူေသာက္ႏိုင္ဖို႕ လက္ဖက္ေျခာက္ေတြအားလံုးနီးပါးကို အထုပ္ကေလးေတြနဲ႕ျပဳလုပ္ထားၾကပါတယ္။လက္ဖက္ရည္ေသာက္သူေတြဟာတစ္ေန႕ကို ပ်မ္းမ် ၅ ခြက္ေလာက္ေသာက္သံုးေလ့ရိွၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ဖက္ရည္အခ်ဳိေျခာက္ထည့္ဖို႕ အိတ္ျပဳလုပ္ရာမွာ ႏွစ္တိုင္း စကၠဴ ေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာကို အသံုးျပဳရပါတယ္။အပူဒဏ္ကို ခံႏိုင္ဖို႕ပလတ္စတစ္ကို ထည့္သြင္းျပဳလုပ္ရတာေၾကာင့္ အဲဒီအိတ္ေလးေတြဟာ ျပန္လည္အသံုးခ်လို႕မရတဲ့ ပစၥည္းတစ္ခုျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒါဟာ စားသံုးသူေတြကိုပါ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစျပီး ကမၻာေျမဆီလႊာေတြကိုပါ မ်ားစြာ ပ်က္စီးေစပါတယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကုိ ထိခိုက္ေစမႈထဲမွာ လူေတြ သတိမထားမိတဲ့အရာတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

တစ္ခါသံုးအမ်ဳိးသားမုတ္ဆိတ္ရိတ္ဓါး

အမ်ဳိးသားေတြ အသံုးျပဳတဲ့ တစ္ခါသံုး မုတ္ဆိတ္ရိတ္ဓါးေတြကို လည္း ပလတ္စတစ္နဲ႕ျပဳလုပ္ထားပါတယ္။ ဒီအမ်ဳိးသားသံုး မုတ္ဆိတ္ရိတ္ဓါး ၂ သန္းေလာက္ဟာ ႏွစ္စဥ္စြန္႕ပစ္ပစၥည္းေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာ EPA မွ ေလ့လာေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဘရိတ္ဓါးေလးကိုေတာ့ ကုန္ၾကမ္းအျဖစ္ ျပန္လည္အသံုးျပဳလို႕ရေပမယ့္တစ္ခါသံုးအျဖစ္ျပဳ လုပ္ထားတဲ့ အလြယ္သံုး ပလတ္စတစ္ မုတ္ဆိတ္ရိတ္ဓါး လိုမ်ဳိးက်ေတာ့ ျပန္လည္အသံုးျပဳလုိ႕မရေတာ့ဘဲစြန္႕ပစ္ ပစၥည္းအျဖစ္ ေျမၾကီးကို ပ်က္စီးေစပါတယ္ ။ဒီလို တစ္ခါသံုးပစၥည္းေတြမွာ ျပန္လည္အသံုးခ်လို႕ မရတဲ့အခါ ေနာက္ထပ္ကုန္ၾကမ္းအသစ္ေတြကို ျပန္လည္အသံုးျပဳရမႈေတြေၾကာင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကိုပိုမို ျပဳန္းတီးရာ ေရာက္ေစပါတယ္။ ဒါဟာလည္း လူေတြ မထင္ထားမိတဲ့ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အေပၚ တစ္ျဖည္းျဖည္းထိခုိက္ပ်က္စီးေစမႈတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

စကၠဴ ခြက္မ်ား

အေမရိကားမွာ သန္း ၈၀ ေက်ာ္ေလာက္ လူေတြဟာ မနက္စာေကာ္ဖီေလးကို တစ္ခါသံုးခြက္ေလးနဲ႕ ေက်နပ္တတ္ၾကပါတယ္။ အမွန္တကယ္ေတာ့ ဒီတစ္ခါသံုးခြက္ေလးေတြဟာ သိပ္သည္းဆနည္းျပီး အပူဒဏ္ခံႏိုင္ေအာင္ ပလတ္စတစ္ေတြနဲ႕ေရာစပ္ျပဳလုပ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီတစ္ခါသံုးစကၠဴခြက္ေလးေတြဟာ ျပန္လည္အသံုးျပဳလည္ပတ္လို႕ရမယ့္ပစၥည္းမဟုတ္တာေၾကာင့္ ေျမဆီလႊာကိုပ်က္စီးေစပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္နီးပါးေလာက္မွ ေဆြးျမည့္သြားမွာျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒါဟာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အေပၚ ဆိုးရြားစြာ ထိခိုက္ေစပါတယ္။ ဒီစကၠဴခြက္ေလးေတြကို ျပဳလုပ္ဖို႕ သစ္ပင္ေတြကိုအသံုးျပဳရသလို ေရပမာဏအမ်ားၾကီးလည္းသံုးရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေရဆိုးေရညစ္ေတြပါထြက္ရိွရတာေၾကာင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ တကယ့္ကို အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစပါတယ္။

တစ္ခါသံုးတူ

တစ္ခါသံုးတူ ( ဝါး / သစ္သား) ေတြ ကို ျပဳလုပ္ဖုိ႕ ႏွစ္စဥ္ သစ္ပင္ ၃.၈ သန္းေလာက္ကို ခုတ္လွဲေနရပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္သစ္သားတူေပါင္း ၅.၇ သန္း ကိုထုတ္လုပ္ေနျပီး တစ္ဝက္ေလာက္ကုိ တရုတ္ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ အသံုးျပဳပါတယ္။ ၇၇ %ေလာက္ကို ဂ်ပန္ ကိုပို႕ျပီး ၂၁ %က ေတာင္ကိုးရီးယားကုိ ပို႕ပါတယ္။က်န္တဲ့ ၂%ေလာက္ကေတာ့ အေမရိကားကိုပို႕တာပါ။

ဒီလိုု သစ္ေတာေတြ ခုတ္လွဲအသံုးျပဳေနတာေတြနဲ႕ပတ္သက္ျပီး ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ မွာ အခြန္ႏႈန္းသတ္မွတ္ခဲ့သလို ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွာ အစိုးရ က ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေတြလုပ္ဖုိ႕ သတိေပးခဲ့ပါတယ္။ဒါဟာ တရုတ္ႏိုင္ငံမွာ သစ္သားတူအသံုးျပဳမႈ ၊စြန္႕ပစ္မႈ၊ ထုတ္လုပ္မႈ အစရိွတဲ့ကိစၥရပ္ေတြျမင့္တက္လာတာနဲ႕အမ် သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈေတြ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနတာေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းမႈအတြက္ စိုးရိမ္အမွတ္အေနနဲ႕ သတိေပးရတဲ့အထိျဖစ္ၾကပါတယ္။

ပိုးမႊားကင္းစင္ေစတဲ့ ဆပ္ျပာ

အဓိကအားျဖင့္ ပိုးမႊားကင္းစင္ေစတဲ့ ေရခ်ဳိးဆပ္ျပာရည္အပါအဝင္ လူေတြ အသံုးျပဳေနတဲ့ ဆပ္ျပာရည္ေတြရဲ႕ ၇၅% နီးပါး ေလာက္မွာ triclosan ေတြပါဝင္ပါတယ္။ သုေတသနျပဳျပီး ေဖာ္ျပထားတာမွာ လူေတြအသံုးျပဳျပီးေနာက္မွာ triclosan ပမာဏအနည္းငယ္ေလာက္ဟာ ေရဆိုးေရညစ္အေနနဲ႕ အပင္ေတြဆီကိုေရာက္သလို ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႕ အျခားေရအရင္းအျမစ္ဆီကိုေရာက္သြားပါတယ္။ အဲဒီအခါမွာ အပင္ေတြ အစာခ်က္လုပ္ႏိုင္ဖို႕အတြက္ အဟန္႕အတား အဖ်က္အဆီးလိုမ်ဳိးျဖစ္ေစျပီး အပင္မွတစ္ဆင့္တိရိစၦာန္ေတြဖြံ႕ျဖိဳးမႈတည္ေဆာက္တဲ့အပိုင္းကိုပါ ထိခိုက္ပ်က္စီးေစပါတယ္။

ျမက္ရိတ္စက္

ျမက္ရိတ္စက္ေတြဟာလည္း သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကို ဆိုးရြားစြာ ထိခိုက္ေစႏိုင္တယ္လို႕သိရပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းအရာနဲ႕ပတ္သက္ျပီး ျမက္ရိတ္စက္ေတြဟာ မိုင္ ၁၀၀ ဝန္းက်င္ ကားလမ္း ခရီးေလာက္ကို ကုန္ဆံုးေစတဲ့ ညစ္ညမ္းဆီပမာဏကုိထုတ္လႊတ္တယ္လို႕ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံသားတစ္ဦးက သူ႕ရဲ႕ေလ့လာေတြ႕ရိွခ်က္ကို ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါဟာ ေလထုညစ္ညမ္းမႈကို ျဖစ္ေစျပီး ပတ္ဝန္းက်င္ကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ ေအဂ်င္စီမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူ Mrs. Cathy Milbourn က “ ျမက္ခင္းျပင္ ႏွင့္ ဥယ်ာဥ္ျခံေတြမွာအသံုးျပဳတဲ့ စက္ပစၥည္းကိရိယာေတြဟာ ေလထုညစ္ညမ္းမႈကိုျဖစ္ေစတဲ့အရာျဖစ္တယ္”လို႕ ကုန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ က ABC ကို ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ လူေတြအေနနဲ႕ဒီလို ထိခိုက္မႈေတြကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္ဖို႕အတြက္ မိမိတို႕ရဲ႕ ဥယ်ာဥ္ျခံသံုးစက္ကိရိယာေတြကို မနက္အေစာပိုင္းေတြ ၊ဒါမွမဟုတ္ ညေနေစာင္းေလာက္မွာအသံုးျပဳၾကဖို႕ သူမ က အေလးအနက္ေျပာဆိုထားပါတယ္။

Yangon Life

Sources; Search Myanmar